4. ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ
Εμείς θα δούμε αναλυτικά τον εκφοβισμό στο σχολείο:
Πώς καταλαβαίνουμε ότι μια πράξη ενός παιδιού προς ένα άλλο παιδί ή
σε μια ομάδα παιδιών είναι εκφοβισμός;
Ο εκφοβισμός είναι μια συμπεριφορά σκόπιμη.
Τα παιδιά που εκφοβίζουν (δράστες) έχουν πρόθεση να στενοχωρήσουν
ή να πληγώσουν με κάποιο τρόπο άλλα παιδιά (θύματα)
και αυτό, τις περισσότερες φορές, το κάνουν επίτηδες.
5. Γενικά ο σχολικός εκφοβισμός μπορεί να περιλαμβάνει :
Χτυπήματα
Απειλές,
εκβιασμό,
πειράγματα,
παρατσούκλια,
κοροϊδία ,
διάδοση
φημών
Εσκεμμένο
αποκλεισμό
μαθητών από
διάφορες
κοινωνικές και
σχολικές
δραστηριότητες
Σεξουαλική
παρενόχληση
Κλοπές ή και
Ζημιές στα
προσωπικά
αντικείμενα
του παιδιού
που βιώνει
εκφοβισμό
7. Σεξουαλικός εκφοβισμός
Εκδηλώνεται με ποικίλες μορφές όπως :
Μια άτεχνη
και λεπτομερειακή
ζωγραφιά στη
μορφή γκράφιτι σε
κάποιο τοίχο του
σχολείου.
Υβριστικά σχόλια,
απρεπές άγγιγμα
και σοβαρές
σεξουαλικές
επιθέσεις.
Ανεπιθύμητο άγγιγμα,
προσβλητικά γράμματα
και εικόνες, αλλά και
προσβλητικά μηνύματα
με πονηρό περιεχόμενο
χωρίς τη θέληση του παιδιού.
Χρήση υβριστικών
σεξουαλικών παρατσουκλιών
καθώς και ψηλαφίσματος.
8. • Χρήση προσβλητικής
γλώσσας, Offensive Language
• Λεκτική παρενόχληση, Verbal
Harassment
• Αρνητικά σχόλια σε σχέση με το
στιλ, τα ρούχα, το σώμα και τη
νοημοσύνη κάποιου, Negative
comments about style clothes,
body
• Εκβιασμός, Blackmail
ΛΕΚΤΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ
10. ΡΑΤΣΙΣΤΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ
Τα παιδιά που
πέφτουν θύματα
διαφέρουν ως προς κάτι
(μπορεί να έχουν, για
παράδειγμα, μια αναπηρία
ή να είναι από άλλη χώρα)
11. κερδίζουν κάτι είτε
αυτό είναι το χαρτζιλίκι
είτε άλλα αντικείμενα των
συμμαθητών τους
γίνονται συχνά
πιο δημοφιλή
γίνονται
αρχηγοί
στην ομάδα
των
συνομήλικών
τους
νιώθουν πολλές φορές μια ευχαρίστηση
από τον πανικό που προκαλούν
σπάνε τη
μονοτονία,
γιατί, συχνά,
βαριούνται
στο χώρο του
σχολείου
και συχνά,
τα ακούμε να
λένε:
«Φυσικά τον
κοροϊδεύουμε.
Δεν είναι
φυσιολογικός!»
Για ποιους λόγους τα παιδιά εκφοβίζουν;
ΛΟΓΟΙ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ
12. • χρησιμοποιούν πιο συχνά τη βία στις σχέσεις
τους με τα υπόλοιπα παιδιά
• θυμώνουν πιο εύκολα
• θέλουν να κυριαρχούν
• έχουν συνήθως μεγαλύτερη σωματική δύναμη
από τα παιδιά που εκφοβίζουν
• δεν μπορούν να μπουν εύκολα στη θέση του
άλλου
• δεν ενδιαφέρονται πολύ για τα συναισθήματα
των άλλων
14. Τι είναι ο ηλεκτρονικός εκφοβισμός;
Ηλεκτρονικός εκφοβισμός
είναι η χρήση των
τεχνολογιών ηλεκτρονικής
επικοινωνίας, με σκοπό την
εμπλοκή σε
επαναλαμβανόμενες ή
διαδεδομένες πράξεις
σκληρότητας και
συναισθηματικής βίας, οι
οποίες στρέφονται κατά
άλλων. Το θύμα των
συμπεριφορών αυτών μπορεί
να μη γνωρίζει ποιος είναι ο
δράστης, αν και, στις μισές
από τις περιπτώσεις, το
θύμα γνωρίζει την ταυτότητα
του δράστη.
15.
16. Υπάρχουν διάφορες μορφές ηλεκτρονικού εκφοβισμού:
προσβλητικά
μηνύματα
harassmentΠαρενόχληση
διαδικτυακοί
διαπληκτισμοί,
με τη χρήση βίας
flamingΑνάφλεξη
αποστολή ή
δημοσίευση σκληρών
κουτσομπολιών
ή φημών σχετικά
με ένα άτομο
denigrationΔυσφήμιση
20. Αποστολή
φωτογραφιών του
ατόμου ή αλλού είδους
μαγνητοσκοπημένου
υλικού
Αποστολή
προσωπικών
πληροφοριών
του ατόμου σε
πολλαπλούς
παραλήπτες
21. • Έχουν χαμηλή αυτοπεποίθηση
• Είναι άτομα εσωστρεφή και
απομονωμένα (isolated), δεν έχουν
αρκετούς φίλους
• Είναι πολύ υποχωρητικά
• Έχουν χαμηλό ανάστημα ή αδύναμη
φυσιογνωμία σε σχέση με αυτή του
θύτη
• Φαίνονται ανίκανα να
προστατεύσουν τους εαυτούς τους
• Τείνουν να είναι ήσυχα, αγχώδη,
ανασφαλή
• Είναι επιρρεπή στην εκδήλωση
ψυχολογικών (σχολική φοβία) και
ψυχοσωματικών (εμετός,
διαταραχές ύπνου) συμπτωμάτων
Έχει διαπιστωθεί πως τα θύματα του ηλεκτρονικού
σχολικού εκφοβισμού έχουν αρκετά κοινά σημεία ως
προς το προφίλ της προσωπικότητάς τους
22. • Να έχουν βιώσει οι ίδιοι
τον εκφοβισμό
• Να αρέσκονται στο να
γελούν με τους άλλους,
να τους πληγώνουν και
να επιβάλλονται
• Να είναι υπερβολικά
επιθετικοί και
καταστροφικοί στην
καθημερινότητά τους
Οι θύτες έχει βρεθεί πως μπορεί
23. Στις περιπτώσεις ηλεκτρονικού εκφοβισμού
συνιστάται στο θύμα
Να μοιραστεί
το γεγονός
με κάποιον
ενήλικα και
να του
επιτρέψει
να βοηθήσει
Να μην
απαντά
στον
εκφοβισμό
Να μπλοκάρει
ηλεκτρονικά
το θύτη,
όπου αυτό
είναι
δυνατό
Να κρατά
αρχεία ή
να εκτυπώνει
τα μηνύματα
που
λαμβάνει
Να
δημιουργήσει
νέο
ηλεκτρονικό
λογαριασμό
(online account)
ή να αλλάξει
τον αριθμό
του κινητού
του τηλεφώνου
(mobile phone)
24. Ο ρόλος των γονέων βασίζεται στο
Να προτρέπουν το παιδί τους να μιλά γι’ αυτό που βιώνει
Να το ενθαρρύνουν να μην απαντά στον εκφοβισμό
Να αναφέρουν το πρόβλημα στην ιστοσελίδα κοινωνικής
δικτύωσης (social networking website) του παιδιού τους,
εφόσον προέρχεται από εκεί
Να επικοινωνούν με ειδικούς ψυχικής υγείας αν
το παιδί εκδηλώνει έντονη συναισθηματική δυσφορία
(emotional distress) ή σκέψεις αυτοτραυματισμού
Να απευθυνθούν στη Δίωξη Ηλεκτρονικού
Εγκλήματος (Cyber Crime)
http://www.astynomia.gr/index.php?option=ozo_
content&perform=view&id=1763&Itemid=378
25.
26. Ποιος είναι ο ρόλος του σχολείου;
Ποιος είναι ο ρόλος της οικογένειας;
Ποιος είναι ο ρόλος της κοινωνίας;
ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ
Ποιος είναι ο ρόλος των Μ.Μ.Ε.;
28. Για τον εκφοβισμό ευθύνεται πολλές φορές και το
σχολείο :
Όταν ανέχεται, δικαιολογεί ή αδιαφορεί για τα
περιστατικά εκφοβισμού,
όταν ενδιαφέρεται περισσότερο για τους βαθμούς
και λιγότερο για τη συμπεριφορά των παιδιών,
όταν προωθεί την ανταγωνιστικότητα και όχι τη
συνεργασία ανάμεσα στα παιδιά ή
όταν είναι πολύ αυστηρό και δεν επικοινωνεί με τα
παιδιά,
τότε τα περιστατικά εκφοβισμού αυξάνονται.
Ποιος είναι ο ρόλος του σχολείου;
29. Σε επίπεδο σχολείου
• Δημιουργία Σχολικής
Επιτροπής
• Δημιουργία κανόνων
εντός σχολείου ενάντια
στη βία: δικαιώματα-
υποχρεώσεις-καθήκοντα
• Ευαισθητοποίηση και
συνεργασία με τους γονείς
ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΣΧΟΛΕΙΟ
30. Σε επίπεδο τάξης
συζήτηση στην τάξη για
τις μορφές της βίας και
τα αποτελέσματά της
προτάσεις για πρόληψη
μαθητές σε δράση:
επίλυση των
συγκρούσεων με
ειρηνικό τρόπο
Προώθηση αθλητικών
δραστηριοτήτων για
θετική έκφραση της
επιθετικότητας
ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΣΧΟΛΕΙΟ
31. Κάθε μέλος της σχολικής κοινότητας έχει ρόλο και ευθύνη
για την αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού. Άλλος
είναι ο ρόλος και η ευθύνη του διευθυντή του σχολείου,
άλλος του δασκάλου, άλλος των συμμαθητών, άλλος των
γονιών.
ΠΡΕΠΕΙ ΟΛΟΙ ΝΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΤΟΥΝ
ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΣΧΟΛΕΙΟ
32. Σχολική Κοινότητα
Πρέπει να :
Διατηρεί αρχείο
καταγραφής των
περιστατικών,
Αν πρόκειται για
επαναλαμβανόμενη
συμπεριφορά,
να επικοινωνήσει
με τους γονείς
του παιδιού
Διευθυντής
Πρέπει να :
Μιλήσει στο παιδί
που εκφοβίζεται
Συζητήσει με τους
γονείς του παιδιού
Εξακριβώσει ποιο παιδί
είναι αυτό που εκφοβίζει
και ποια παιδιά αυτά
που ενθαρρύνουν
Εκπαιδευτικός
Πρέπει να :
Μιλούν για περιστατικά
που γνωρίζουν στον
διευθυντή και τους
εκπαιδευτικούς
Στηρίζουν το παιδί
που εκφοβίζεται
Μαθητές
33. Πολύ σημαντικό ρόλο παίζει
η οικογένεια και ο τρόπος που
μεγαλώνουμε:
Τα παιδιά που εκφοβίζουν
μπορεί να μεγαλώνουν σε
οικογένειες που δεν τους
βάζουν κανόνες
οι γονείς τους τα τιμωρούν πολύ
σκληρά, τα απορρίπτουν.
Τα παιδιά πάλι που γίνονται
ευκολότερα θύματα
εκφοβισμού μπορεί να έχουν
γονείς που τα προστατεύουν
υπερβολικά και δεν τα
βοηθούν να αποκτήσουν
ανεξαρτησία
Ποιος είναι ο ρόλος της οικογένειας;
34. Πολλές φορές οι άνθρωποι σε μια
κοινωνία :
• πιστεύουν πως ο εκφοβισμός είναι
μια αποδεκτή μορφή συμπεριφοράς,
• χρησιμοποιούν τη βία σαν τρόπο
επικοινωνίας στις σχέσεις τους,
• εφαρμόζουν πολύ αυστηρά μέτρα
πειθαρχίας και τιμωρίας,
• δεν αποδέχονται όσους είναι
διαφορετικοί και δεν σέβονται τα
ανθρώπινα δικαιώματα,
• ενδιαφέρονται μόνο για το δικό τους
συμφέρον, αδιαφορώντας για τους
άλλους,
τότε ο εκφοβισμός γίνεται
αποδεκτός
Ποιος είναι ο ρόλος της κοινωνίας;
35. Ποιος είναι ο ρόλος των Μ.Μ.Ε.;
Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης
προβάλλοντας συνεχώς σκηνές
βίας, δίνουν το μήνυμα πως η βία
και ο εκφοβισμός είναι οι μόνοι
τρόποι για να λύνουμε τις
διαφορές μας.
Περνάνε το μήνυμα ότι η
επιθετικότητα επιτρέπεται, κυρίως
στα αγόρια, όταν χρησιμοποιούν τη
βία σαν τρόπο επικοινωνίας στις
σχέσεις τους.
36. Για ποιους λόγους ο εκφοβισμός συνεχίζεται;
Τα θύματα δεν μιλούν γι’ αυτό γιατί:
• πιστεύουν πως το παιδί-δράστης θα μάθει πως
μίλησαν και θα θελήσει να εκδικηθεί. θα
πιστέψουν όλοι πως είναι «καρφιά». Κι όμως δεν
είναι έτσι!
• πολλές φορές πιστεύουν πως το λάθος είναι
δικό τους.
37. Τα παιδιά παρατηρητές είναι η μεγαλύτερη ομάδα (φτάνουν
το 80%) και βρίσκονται μπροστά στα περισσότερα
περιστατικά εκφοβισμού.
Να τι μπορείς να κάνεις, όταν βλέπεις να εκφοβίζουν
κάποιο παιδί στο σχολείο σου:
Δείξε καθαρά την αντίθεσή σου Φώναξε, για παράδειγμα,
στο δράστη «Σταμάτα!»
Μίλησε σε κάποιον μεγάλο,
δάσκαλο ή γονιό.
Τα παιδιά που εκφοβίζονται
δυσκολεύονται να μιλήσουν και
καλό είναι να το κάνεις εσύ,
αφήνοντας ένα σημείωμα ή
λέγοντάς το προσωπικά
Γίνε φίλος με το θύμα.
Τα παιδιά που έχουν φίλους
δεν γίνονται εύκολα στόχος:
κάλεσέ το στην παρέα σου
κάνε του θετικά σχόλια
για να τονώσεις την
αυτοπεποίθησή του
(για τα ρούχα του,
για παράδειγμα,
για την εμφάνιση ή
για τις επιδόσεις του
στο σχολείο.
Βοηθώντας το παιδί που εκφοβίζεται,
βοηθάς τον εαυτό σου!
Είναι πολύ σημαντικό να βοηθάς
τους άλλους όποτε μπορείς!
