ito ay tumatalakay sa mga mahahalagang gampanin ng bawat tao bilang isang miyembro ng isang komunidad at mamamayan ng bansa. makikita din dito ang mga gampanin ng bawat isa sa kung ano nga ba sila bilang isang miyembro ng lipunan, batay na rin sa kanilang kilos, galaw at gawi, at ang kanilang tungkulin bilang isang miyembro ng mamamayan

1. Kalagayan ng Kababaihan,
Lesbians, Gays, Bisexuals,
at Transgender Persons sa
Iba't Ibang Bansa at
Rehiyon.

2. Pag-aralan Natin:
Ang mga gay at lesbian sa Estados Unidos, mga bansa sa Europa, at ilan pang
bansa sa
mundo ay maaaring magpakasal, ngunit hindi ito maaari sa Pilipinas. Ang mga
homoseksuwal ay pinarurusahan ng batas sa Kanlurang Asya, ngunit hindi sa
Pilipinas. Ano
nga ba ang pagkakaiba ng mga bansa ukol sa kalagayan ng mga miyembro ng
LGBTQI+? Ang
mga Filipina, gaya ng mga Amerikana, ay maaaring makapagdesisyon para sa
kanilang
buhay. Samantala, sa Kanlurang Asya at ilang bahagi ng Africa, ang kababaihan
ay may
itinakda nang buhay. Bakit nagkakaiba ang kalagayan ng mga kababaihan sa
buong mundo?

3. Kahulugan: Babae, Lesbian, Gay, Bisexual, at
Transgender
Kilalanin muna natin ang sumusunod:
Babae
● Isang kasarian
● May kakayahang manganak
Lesbian
● Isang pagkakakilanlang seksuwal (sexual identity)
● Babae ayon sa kasarian
● May atraksiyong seksuwal at romantikong pag-ibig sa kapuwa babae.

4. Gay
● Isang pagkakakilanlang seksuwal
● Lalaki ayon sa kasarian
● May atraksiyong seksuwal at romantikong pag-ibig sa kapuwa
lalaki
Bisexual
● Isang sa mga uri ng oryentasyong seksuwal (sexual
orientation)
● Maaaring lalaki o babae ayon sa kasarian
● May atraksiyong seksuwal at romantikong pag-ibig sa lalaki at
babae, maaaring hindi
magkasabay, magkatulad ng paraan, at antas.

5. Transgender
● May gender identity na kakaiba sa katutubong
kasarian
● Maaaring lalaki o babae ayon sa kasarian
● Pinababago ang kakutubong kasarian (nagiging
transman o transwoman)
● Maaaring iba-iba ang oryentasyong seksuwal
(homosexual, bisexual, heterosexual,
asexual)

6. Ang LGBTQI+ ay acronym para sa Lesbian, Gay, Bisexual,
Transgenderl, Queer, and Intersex.
Tumutukoy ito sa maliit na sektor o komunidad na nakikipaglaban
para sa kagalingan ng
kanilang pagkakakilanlang seksuwal. Sila ay nagkakaiba ng
katatayuan sa lipunan. Sa lahat,
ang mga transgender ang pinakanakararanas ng diskriminasyon
sa pagpasok ng trabaho,
pagtanggap ng publiko, at pangangalagang pangkalusugan. Hindi
sila protektado ng batas
sa maraming bansa sa mundo.

7. Kalagayan ng Kababaihan
Sa pagpasok ng ika-20 siglo ay umusbong ang
pagnanais ng kababaihan sa pantay na
karapatan sa edukasyon, hanapbuhay, sahod,
pamumuno, at iba pa. Hindi na mabibilang
ang Women’s Rights Movements sa buong mundo at ito
ay patuloy na dumarami.

8. Edukasyon at Hanapbuhay
● Sa kasalukuyan, ayon sa United Nations (UN), 2/3 bahagi
ng mga kulang sa
edukasyon sa buong mundo ay pawang kababaihan na
bumubuo sa 796 milyong
katao. Sa mga bansa gaya ng Egypt, Indonesia, at ilang
bansa sa Timog Aprika ay nagkaroon ng pagtaas sa
porsyento ng kababaihang nag-aaral dahil sa pagpapatayo
ng karagdagang paaralan.

9. ● Ngunit sa Pakistan, naitala naman ang pagbaba sa 20% ng mga
batang babaeng
pumapasok sa paaralan dahil na rin sa layo ng paaralan. Sinasabi
rin na ang sapat na
edukasyon ay nakaaapekto sa pagpapamilya at pagkamatay ng mga
sanggol. Kung
saan may pagbaba ng bilang ng mga inang walang sapat na
edukasyon ay
bumaba rin ang mortality rate gaya ng naitala sa Timog Amerika at
Caribbean.

10. ● Noong 2011, naitala na marami sa bansa ang nagpapasahod
ng higit na mas
mababa sa trabaho ng kababaihan kumpara sa kalalakihan.
Idagdag pa rito ang mas
mahabang oras ng trabaho gaya na lamang sa Tanzania at
Benin, kung saan ang
kababaihan ay naghahanapbuhay ng 17.4 na oras kumpara sa
14 na oras ng
kalalakihan.

11. Kalagayan ng Lesbians, Gays, Bisexuals, at Transgender
Persons
● Marahil napanood ninyo sa balita na ang ilang pangulo ng mga bansa ay sang-
ayon sa pagsasama ng mga miyembro ng LGBTQI+.Maging ang Santo Papa, hindi
man tuwirang sumang-ayon dito, ay nagpahayag na pagkakapantay-pantay para
sa lahat
na naiiba sa mga naunang pinuno ng simbahang Katoliko.
● Sa Russia, naipasa ang mga batas na magpaparusa sa kabataang miyembro ng
LGBTQI+, gayundin ang mga dayuhang nasa kanilang bansa. Sinasabing ito ay
nagmula pa sa panahon nina Stalin at Putin. Ito ay nagbunsod ng malawakang
hindi pagbili ng mga alak na gawang Russia ng mga may-ari ng bars sa London.
Ang Iran naman ay may parusang kamatayan para sa mga homoseksuwal.
Maraming bansa sa Africa ay may mga batas na nagpaparusa sa mga
homoseksuwal.

12. ● Ang mga bansang Argentina, Mexico, Uruguay, at Colombia ay may kani-
kaniyang mga batas upang maprotektahan ang komunidad ng LGBTQI+.
Maging ang pagpapakasal ng parehong kasarian at pag-aampon ng anak ay
ginawang legal.
● Ang Vietnam at Singapore ay nagpapakita na rin ng pagsuporta sa LGBTQI+.
Si Vincent Wijeysingha ay ang unang politiko sa Singapore na nagpahayag na
siya ay isang gay.
● Sa mga bansang Jamaica at Malawi, nasa proseso na ang kanilang
pamahalaan na tanggalin ang mga batas na nagpaparusa sa pagiging
homoseksuwal.
● Samantala, ang mga bansang New Zealand, Denmark, Brazil, at France ay
nais na ring tumulad sa Estados Unidos at United Kingdom na mga bansang
pumapayag sa same-sex marriage.

13. Mga Dahilan ng Pagkakaiba-iba ng Katayuan ng Kababaihan at
LGBTQI+
Ang bawat bansa/rehiyon ay may kani-kaniyang pagturing sa kababaihan at
LGBTQI+. Ilan sa mga salik ng lipunan na maaaring nakaaapekto sa mga
karapatang pangkasarian ay ang
mga sumusunod:
Politika
Simula pa lamang ng pag-usbong ng mga karapatang pantao ay “Kanluranin” na
ang tingin
sa mga ito; diumano ay ginagamit lamang ng mga demokratikong bansa ang
ideyang ito
upang patularin sa kanila ang mga bansang komunista. Magkagayunman,
kinalaunan ay
naging universal na ang pagtingin sa mga karapatan, bagama’t iba-iba pa rin ang
pamamaraan ng pamamahala nito sa mga bansa.

14. Ayon kay Encarnacion (2014), ang mga bansang mas demokratiko at hindi
kumikiling sa iisang relihiyon o paniniwala ay mas patas at mas kompleto ang
pagbibigay ng mga karapatang pangkasarian. Pinaghambing niya ang Amerika
(legal ang same-sex marriage) bilang ganap na demokrasya at ang Uganda
(hinihikayat ang karahasan laban sa mga LGBTQI+) bilang isang Katolikong bansa.
Ekonomiya
Ayon kina Inglehart, atbp. (2004), ang mataas na antas ng ekonomiya ay
nagbibigay sa
kababaihan ng pagkakataong ibaling ang kanilang kakayahan sa paglalahad ng
ideya at
opinyon sa lipunan, sa halip na ituon lamang sa pang-araw-araw na
pangangailangan. Hindi
pa man ito nailalapat sa makabagong datos ukol sa karapatang pangkasarian,
mahihinuha
na totoo pa rin ito sa kasalukuyan. Bagaman may mga naiiba, kadalasang ang

15. mayayamang bansa ay mayroong mas mataas at mas personal na pamantayan
ng
karapatan kaysa sa mga bansang hindi malago ang ekonomiya.
Edukasyon
Kapag mababa ang antas ng edukasyon, mababa rin ang kaalaman at interes ng
mga mamamayan sa kanilang mga karapatan. Samakatuwid, mas madalas na
naabuso ang mga taong hindi nakapag-aral. Kung ilalapat sa konteksto ng
karapatang pangkasarian,
mahihinuhang ang mga bansang walang maayos na sistema ng edukasyon ay
wala ring maunlad na karapatang pangkasarian. Halimbawa na lamang ang kaso
ng Pakistan, kung
saan napakarami pa ring mga kababaihan ang hindi nakapag-aaral o nagtatapos
ng edukasyon. Bagaman may ilang mulat sa kanilang kalagayan, mas marami pa
rin ang hindi kayang ipaglaban ang kanilang karapatan, dahil hindi sila pamilyar
sa mga ito.

16. Your text
here
Mga katanungan:
1. Ano ang tawag sa isang uri ng oryentasyong seksuwal, maaaring lalaki o
babae ayon sa kasarian at may atraksiyong seksuwal at romantikong pag-ibig
sa parehong lalaki
at babae?
2. Ang LGBTQI+ ay acronym para sa Lesbian, Gay, Bisexual, Transgender,
Queer and
Intersex. Tumutukoy sa maliit na sektor o komunidad na nakikipaglaban para
sa
kagalingan ng kanilang pagkakakilanlang seksuwal. Sino sa kanila ang
pinakanakararanas ng diskriminasyon?
3. Ayon sa The Student Lawyer (2014), kapag mababa ang __________,
mababa rin ang
kaalaman at interes ng mga mamamayan sa kanilang mga karapatan. Ano
ang

17. Your text
here
Mga katanungan:
5. Anong bansa ang may naitalang 20% na pagbaba sa mga batang babae na pumapasok
sa paaralan dahil sa layo rin ng paaralan?
A. Russia
B. Pakistan
C. Vietnam
D. Brazil
6. Ano ang apat na bansa na may kani-kaniyang mga batas upang protektahan ang
komunidad ng LGBTQI+?
A. Russia, Brazil, Vietnam, at Colombia
B. New Zealand, Denmark, Argentina, at France
C. Argentina, Mexico, Uruguay, at Colombia
D. Mexico, France, Russia, at USA
7. Anong bansa ang may naipasang batas na magpaparusa sa kabataang miyembro ng
LGBTQI+?
A. Malawi
B. New Zealand
C. United kingdom

18. Your text
here
Mga katanungan:
9. Si Vincent Wijeysingha ay ang unang politiko sa ______ na nagpahayag na siya ay isang
gay?
A. Brazil
B. Estados Unidos
C. Vietnam
D. Singapore
10. Dalawang bansa na nasa proseso na ang kanilang pamahalaan na tanggapin ang mga
batas na nagpaparus a aa pagiging homoseksuwal?
A. Jamaica at Malawi
B. Jamaica at France
C. Brazil at Malawi
D. Mexico at Colombia