Bouw en werking van de Nederlandse gezondheidszorg drs. Janneke P. Schermers De Zorgdialoog 16 oktober 2014

1. 23-10-2014
1
Bouw en werking van de
Nederlandse gezondheidszorg
Zorgdialoog
16 oktober 2014
Dr. Janneke P. Schermers
Presentatie
Bouw en werking van de Nederlandse
gezondheidszorg
• Nederlandse gezondheidszorg
• spelers in het veld
• het spel
• de balans
• focus: rol zorgverzekeraar

2. 23-10-2014
2
CV
• gynaecoloog
• medical director farmaceutische industrie
• senior inspecteur gezondheidszorg
• lid Tweede Kamer
• universitair docent publieke gezondheidszorg + eigenaar
ZorgLabyrint (advisering en toezicht in de
gezondheidszorg, focus: gezondheidszorgsysteem en
patient empowerment)
Nederlandse
gezondheidszorgsysteem
• uitgaven zorg 13% BBP (1953: 3%), groei altijd
> groei BBP
• uitgaven zorg 76.7 miljard, waarvan 23.5 miljard
ziekenhuiszorg / specialisten
• situatie in Nederland: veel cure, veel care,
weinig eigen bijdragen, weinig out of pocket
Prof. Paul Schnabel, Zorgdialoog, oktober 2013

3. 23-10-2014
3
Nederlandse
gezondheidszorgsysteem
• zorgverzekeringswet ingevoerd in 2006
• privaat system met publieke borging
• markt georiënteerd systeem
• focus op kwaliteit => transparantie vereist
patiënten
zorgaanbieders zorgverzekeraars
Systeem onder druk
Solidariteit:
• tussen oud en jong
• ‘eigen schuld dikke bult’:
onderzoek (n=3000, 2014) => niet (compleet) in
basispakket:
• complicaties van onnodige behandeling: 92%
• medische problemen t.g.v. onachtzaamheid tijdens
reizen in het buitenland: 90%
• hulp bij stoppen met roken: 91%
• dieet advies: 94%

4. 23-10-2014
4
Patiënten
• levensverwachting ↑ => oudere patiënten =>
concentratie ↓ van laag complexe / chronische
zorg + interdisciplinaire samenwerking
• beter geïnformeerd, kritischer en mondiger
• zelfzorg ↑
• ‘De participerende patiënt’ (RVZ) => shared
decision making
• patiënten groeperen zich
• betrokken bij definiëren kwaliteit
Going back to the base
8

5. 23-10-2014
5
Participatie patiënten
Patiënten en wetgeving
• Klachtwet patiënt
• WGBO
zorgaanbieders zorgverzekeraars
=> patiënt - zorgaanbieder

6. 23-10-2014
6
Zorgaanbieders
• 7 miljoen patiënten / jaar ontvangen gespecialiseerde
zorg ≈ 43% van de Nederlandse populatie
• waardering (chronische > non-chronische zorg)
– algemene ziekenhuizen 7.4
• laatst bezochte ziekenhuis 7.6
– zorgaanbieders 7.6
• laatst bezochte zorgaanbieder 7.8
• focus on patiëntveiligheid
– slechts 4% van de medische fouten door gebrek aan kennis!
Zorgaanbieders en wetgeving
• wet BIG
– titelbescherming
– tuchtrecht
• Kwaliteitswet zorginstellingen
patiënt
=> 2 assen zorgaanbieder zorgverzekeraar

7. 23-10-2014
7
Zorgverzekeraars
• krachtige (machtige?) conglomeraten
• mogelijkheid elk jaar van zorgverzekeraar te
veranderen
• iedereen verzekerd voor basispakket
• basis pakket:
– inhoud door overheid bepaald
– geen prijsdifferentiatie
– acceptatieplicht
• eigen risico
Presentatie
Bouw en werking van de Nederlandse
gezondheidszorg
• Nederlandse gezondheidszorg
• spelers in het veld
• het spel
• de balans
• focus: rol zorgverzekeraar

8. 23-10-2014
8
Zorgverzekeraars
• preventie X
• contractering
– kwaliteit?
– € ?
• vrije artsenkeuze
• kostenreductie
– doelmatig inkopen
• regionale verschillen
– centrale inkoop dure geneesmiddelen
Besparingen door zorgverzekeraars
• (inhoud basispakket)
• kosten naar gebruiker / ontmoedigen zorggebruik:
– EB
– ER
– no claim
• sturen op binnenhalen goedkope patiënt (≈ risico-selectie)
• contractering
• preferentiebeleid
• centrale inkoop medicatie (Achmea) Casus

9. 23-10-2014
9
Centrale inkoop dure
geneesmiddelen Achmea
• starten met TNFα remmers + hemostatica
• ‘straf’ voor niet meedoen
• deelnemende ziekenhuizen:
– AMC, Erasmus MC, Diakonessenhuis Noorderboog,
Diakonessenhuis Utrecht, Mauritsklinieken,
Laurentius Ziekenhuis, Havenziekenhuis, IJsselland
ziekenhuis, Saxenburgh Groep, Wilhelmina
Ziekenhuis Assen, Rode Kruis Ziekenhuis, Vumc.
• => verschil in vrijheid van voorschrijven
Centrale inkoop zorgverzekeraar
Casus: hemofilie medicatie
• hemofilie
– zeldzame dure ziekte
– profylaxe
• WBMV => zeer waarschijnlijk X =>
zorgverzekeringswet
• voornemen Achmea: centrale inkoop
• 2015 X => 2016?

10. 23-10-2014
10
Nederlandse
gezondheidszorgsysteem
patiënten
??
zorgaanbieders ?zorgverzekeraars
Conclusies
• balans in het systeem ontbreekt.
• patiënten moeten hun rol weten en uitvoeren
• patiënten + zorgaanbieders => tegenwicht voor
zorgverzekeraars.
• transparantie zorgverzekeraars nodig
• awareness van alle spelers vereist