Praktisch welzijnsplan
•
0 likes•831 views
Op 27 november 2012 ging er een seminarie voor de publieke sector door, met de title: 'Evolueren naar een HRM-geïntegreerd Welzijnsbeleid'. Daar kwam volgende topic aan bod: 'HOE KPI's GENEREREN AAN DE HAND VAN EEN PRAKTISCH WELZIJNSPLAN?'
Recommended
Recommended
More Related Content
Similar to Praktisch welzijnsplan
Similar to Praktisch welzijnsplan (20)
More from Dirk Van de Walle
More from Dirk Van de Walle (9)
Praktisch welzijnsplan
- 1. Seminarie HRM & Welzijn voor de publieke sector EVOLUEREN NAAR EEN HRM- GEÏNTEGREERD WELZIJNSBELEID HOE KPI’S GENEREREN AAN DE HAND VAN EEN PRAKTISCH WELZIJNSPLAN?
- 3. WELZIJN • Stand van zaken • Welzijnswet – 4 augustus 1996 • Evolutie wetgeving: zuiver repressief – proactief • Aantal arbeidsongevallen • http://www.faofat.fgov.be/site_nl/stats_etudes/rapport_stat/rapport_stat.html • Dynamisch risicobeheersingssysteem – een aantal statements • Publieke sector: plannenmaatschappij • Beleidsplannen allerhande, maar deze belanden veelal in de kast • Filosofie Welzijnswet: GPP = hét beleidsinstrument WG • Niet dikwijls door beleidsmakers zien opstellen, gebruiken of lezen 3
- 4. (R)EVOLUTIE • Zichzelf herhalende cyclus • Om te overleven als organisatie moet je jezelf een kritische spiegel voorhouden • RISICOINSCHATTING • Nefaste risico’s aanpakken 4
- 5. (R)EVOLUTIE (2) • Zeebeving Sendai 2011 • Gevolg: tsunami • Kernramp Fukushima • Risicoinschatting • Bescherming tegen aardbeving • Bescherming tegen overstroming • Geen bescherming tegen tsunami • TEPCO • Ophouden met bestaan (staatseigendom) 5
- 6. (R)EVOLUTIE (3) • DIJKVERSTERKING • Oostende • 1.000-jarige storm • Nederland • 10.000-jarige storm 6
- 7. (R)EVOLUTIE (4) • RISICOINSCHATTING • Risicoanalyse RA • Persoonsgebonden inschatting • Subjectief • Risico-inventarisatie & - evaluatie RIE • Objectiveren • Door kwantificeren van risico’s • Riskmanagement RM • Uw risico’s gebruiken als beleidsinstrument 7
- 8. (R)EVOLUTIE (5) • EVOLUTIE NAAR RISICOMANAGEMENT • ESENER – STUDIE OSHA • http://osha.europa.eu/nl/esener-enterprise-survey/ • Conclusies • 85% van de managers stelt dat een werkend welzijnsbeleid een grote positieve impact heeft op de organisatie • In organisaties met minder dan 150 WN’s is er weinig tot geen welzijnsbeleid aanwezig • Vandaar de nood aan ondersteuning door externe expertise • Aanwezigheid van een intern preventieadviseur maakt een groot verschil • Ook de participatie van werknemers blijkt een succesfactor te zijn • Bij een sterke betrokkenheid van het hoger management (leiderschap) is er 10x meer kans op een goed Welzijnsbeleid 8
- 9. (R)EVOLUTIE (6) • ESENER (2) • Bijkomende rikkels voor aanpak Welzijnsbeleid Argumenten voor aanpak Welzijnsbeleid Grootste barrières bij aanpak Welzijnsbeleid 9
- 10. TOEKOMSTIGE UITDAGINGEN 10
- 11. UITDAGINGEN • FINANCIEEL MOEILIJKE TIJDEN • Economische crisis 2008 & 2011 laat zijn sporen na • Gemeentekrediet/Dexia • Billijke vergoeding DNB (daling bij Imewo van 6% in 2011 tov 2010) • Hogere uitgaven • Hogere loonuitgaven (gros vh budget LRB) • Pensioenen: • Herziening van financiering pensioenen vastbenoemden • 2e pensioenpijler voor contractuelen 11
- 12. UITDAGINGEN (2) • VERDOKEN DIRECTE KOSTEN • Personeelskost (opgenomen in begroting) • Kost werknemer • Gemiddeld 200€/dag • Politie 250€/dag (cfr. Federale Politie) • Afwezigheid door arbeidsongevallen • Gemiddelde ernstgraad voor LRB = 0,55 • Op organisatie van 100 WN’s = 89 verloren dagen • 89 x 200€ = 17.800€/jaar • Ziekteverzuim • Gemiddeld 5,85% België • Op 100 WN’s: 5,85 x 220 dagen x 200€ = 257.400€/jaar • Daling met 0,5% betekent een winst van 22.000€ 12
- 13. UITDAGINGEN (3) VERZEKERD - medische kosten DIRECTE • VERDOKEN DIRECTE KOSTEN - apothekerskosten - hospitalisatie KOSTEN • Personeelskost (opgenomen in begroting) - lonen / wedden (begrensd en 90%) - rentes bij BO/dodelijk ongeval • Kost werknemer - ... • Gemiddeld 200€/dag • Politie 250€/dag NIET VERZEKERD - EHBO - stilstand machines • INDIRECTE Afwezigheid door ongeval - productieverlies, storingen (SO, collega’s die het werk • Vb. 50 dagen/jaar KOSTEN • 50 x 200€ = 10.000€/jaar stoppen of trager werken om het voorval te bespreken) - vervangen van personen - beschadiging goederen • Ziekteverzuim =4x - doorbetalen sociale lasten - AO-onderzoek • Gemiddeld 5,85% België DIRECTE - preventiemaatregelen KOSTEN x 200€ = 257.400€/jaar • Op 100 WN’s: 5,85 x 220 dagen - administratie, aangifte - boetes (o.a. door niet tijdig • Daling met 0,5% betekent een winst van 22.000€ leveren) - imagoverlies Preventie betaalt zichzelf! 13
- 14. UITDAGINGEN (4) • VERGRIJZING • Vergrijzing van de bevolking • Hogere kosten • Pensioenen • OCMW-bijdragen • Vergrijzing van de arbeidsmarkt • Verhogen werkzaamheidsgraad • Verhoging volwaardige job voor mensen op actieve leeftijd • Maar demografisch is er een toekomstige inkrimping arbeidsmarkt • FOD Sociale Zekerheid: • “Met bijna 30% werkende 50-plussers zijn het openbaar bestuur en het onderwijs de meest ‘vergrijsde’ sectoren. Zij zullen geconfronteerd worden met een nakende golf van natuurlijk verloop. “ • Komende decennia instroom < uitstroom 14
- 17. UITDAGINGEN (7) • WERKBAARHEIDSGRAAD • Sociaal Economische Raad Vlaanderen • Werkbaarheidsmonitor http://www.werkbaarwerk.be/stichting/publicatie/sectorprofiel-werkbaar-werk-openbaar-bestuur-1 • Conclusies • Lichte stijging van werkbaarheidsgraad tussen 2004 & 2010 17
- 18. UITDAGINGEN (8) • WERKBAARHEIDSGRAAD • Conclusies (2) • Werkbaarheidsrisico’s 18
- 19. UITDAGINGEN (9) • WERKBAARHEIDSGRAAD • Conclusies (3) • Benchmark Vlaanderen algemeen 19
- 20. UITDAGINGEN (10) • WAR FOR TALENT • GET • Studie VOKA, TRENDS & KNACK • 4/5 werkzoekenden denken dat ondernemingen talent probeert te binden door retentiebeleid (eigenlijk dus KEEP ipv GET) • 72% werkzoekenden vindt dat te weinig ondernemingen strategisch omgaan met HR-beleid • KEEP • Jobhoppen • Studie Jobat leerde dat binnen de publieke sector 35% van plan is een andere job te zoeken 20
- 21. UITDAGINGEN (11) • WAR FOR TALENT • De huidige/toekomstige werknemer kiest zijn werkgever en niet meer andersom 21
- 22. UITDAGINGEN (12) • NIEUWE LEGISLATUUR • 2013-2018 • OPMAAK MEERJARENPLAN • SAMENWERKINGEN GEMEENTE-OCMW • ECG-enquête: • Eerder beperkt op dit moment: ca 25% • Wel reeds een meerderheid waar OCMW-voorzitter toegevoegd schepen is: ca 73% • Grootste samenwerking qua Welzijn op het Werk (interne preventieadviseur): 36% • Bron: http://www.gemeentesecretaris.be/nieuwsdetail.aspx?id=38 • Gemeenschappelijke boekhouding • RPR 22
- 23. UITDAGINGEN (13) • BELEIDS- & BEHEERSCYCLUS • COPERNICUS-hervorming • No way back sinds 2000 • Verbeteren kwaliteit dienstverlening • TIMING • BBC in werking vanaf financieel boekjaar 2014 • 1/1/2011: 45 BESTUREN (gemeenten, OCMW’s, provincies) • 1/1/2012: 42 BESTUREN • 1/1/2013: 171 BESTUREN • ANNO EIND 2012 • OMGEVINGSSCANS • CAF-ANALYSES (Common Assessment Framework) • EFQM-MODEL (European Foundation for Quality Management) 23
- 24. TWEESPRONG 24
- 25. WELZIJNSVISIES • VISIE 1 - REACTIEF • GEEN ECHT WELZIJNSBELEID AANWEZIG • KENMERKEN • Bewust of onbewust • Welzijn wordt gelijkgesteld met veiligheid • Andere disciplines (gezondheid, ergonomie, hygiëne, psychosociale aspecten) worden stiefmoederlijk behandeld • Vakjesmentaliteit (volledige verantwoordelijkheid ligt bij intern preventieadviseur) • HL (Hiërarchische Lijn) eerder afwachtend ipv voortrekker • Intern preventieadviseur dikwijls een bijkomende taak (niet voorzien op organigram) • Zonder meer volgens de letter van de wet • TOEKOMST • Weinig toekomstperspectief, zeker met de uitdagingen die voor ons liggen • Zal een “last” blijven (ook financieel) 25
- 26. WELZIJNSVISIES (2) • VISIE 2 – PROACTIEF • WELZIJNSBELEID = EEN VAN DE KERNWAARDEN VAN UW ORGANISATIE • KENMERKEN • Welzijn vormt een rode draad (vb. agendapunt op het MAT) • Alle disciplines worden evenwaardig behandeld • Dienstoverschrijdend – HL (inclusief CBS) kent en vervult zijn taken & verantwoordelijkheden • HL (Hiërarchische Lijn) fungeert als voorbeeldfunctie • Iedereen wordt betrokken bij het beslissingsproces (overlegmodel) • Intern preventieadviseur is volop gekend, gesteund & bevraagd • Intern preventieadviseur is gedefinieerd in personeelsplan & krijgt de nodige tijd • Volgens de filosofie van de wet • TOEKOMST • Welzijn als hoeksteen van het beleid zal de uitdagingen tot een goed einde brengen • Welzijn is een investering 26
- 27. WELZIJNSVISIES (3) • DE KEUZE IS AAN U… 27
- 28. WELZIJNSVISIES (4) • OF TOCH NIET… • GEDWONGEN (R)EVOLUTIE NAAR HRM-GEÏNTEGREERD WELZIJNSPLAN • WETTELIJKE VERPLICHTINGEN = STRIKTE MINIMUM • Moeten zonder meer uitgevoerd worden • Moet niet meer door management (mandatarissen & ambtenaren) opgevolgd worden • In concreet actieplan (zeg maar “oud” globaal preventieplan) • Alle disciplines worden evenwaardig behandeld • WELZIJNSPLAN • Overstijgt globaal preventieplan (GPP is er onderdeel van) • Legt een beperkt aantal SMART-doelstellingen op: • Specifiek • Meetbaar • Aanvaardbaar • Realistisch • Tijdsgebonden 28
- 29. INZETBAARHEID 29
- 30. INZETBAARHEID • HRM-GEÏNTEGREERDE AANPAK SECUREX • HEALTH & SAFETY • Klassieke werking Externe Dienst Preventie & Bescherming overstijgen • Continu verbeterproces, maar basisgedachte blijft • WERKNEMERS INZETBAAR HOUDEN • WIN-WIN • Als WN zich goed in zijn vel voelt, zal hij beter functioneren & eerder geneigd zijn te blijven • Organisatie is gebaat bij volledige bezetting • Collega’s zijn hier ook bij gebaat • Uw externe klanten dus ook 30
- 32. INZETBAARHEID (3) • PROCESSCHEMA INZETBAARHEID 32
- 34. DOELSTELLINGEN • METEN = WETEN • VOORZICHTIG MET CIJFERS! •1=? 34
- 35. DOELSTELLINGEN 0=0 35
- 36. DOELSTELLINGEN 1x0=7x0 36
- 37. DOELSTELLINGEN 1 x (1-1) = 7 x (1-1) 37
- 38. DOELSTELLINGEN 1 x (1-1) = 7 x (1-1) 38
- 39. DOELSTELLINGEN 1=7 39
- 40. DOELSTELLINGEN (2) • KEY PERFORMANCE INDICATOREN • KENMERKEN • Meten van doelstellingen binnen een referentiekader • Kijkt naar het verleden • Eigenlijk dus geen toekomstvoorspeller • Dilemma: • Niet te veel KPI’s bepalen (overzicht, werklast) • Niet te weinig KPI’s bepalen (neveneffect: verwaarlozing niet-gedefinieerde aspecten) • VOORBEELDEN • Aantal arbeidsongevallen per periode • Gemiddelde leeftijd van personeelsleden die op pensioen gaan • Aantal langdurig afwezigen door overbelasting locomotorisch stelsel/totaal aantal personeelsleden • Ziekteverzuim (%) 40
- 41. DOELSTELLINGEN (3) • KEY RISK INDICATOREN • KENMERKEN • Ontstaan in financiële wereld (na bankencrisis 2008) • Houdt rekening met het risico van de SMART-doelstelling • Kijk op de toekomst, dus sterker als instrument voor risicomanagement • Rekening houden met de haalbaarheid (ROI), reeds bij het bepalen van de KRI • VOORBEELDEN • Het aantal werknemers met kritische vaardigheden dan binnen bepaald aantal jaar met pensioen gaat. • De verhouding van oudere werknemers tov totaal aantal werknemers. • Tendens in klachten van “klanten” (burgers): geeft een beeld over de kwaliteit van de dienstverlening • Tendens in medewerkersmotivatie: wantrouwen & frustraties omdraaien kost veel tijd & moeite • Verloop van positief geëvalueerde personeelsleden 41
- 42. DOELSTELLINGEN (4) • SAFETY PERFORMANCE INDICATOREN • KENMERKEN • Eigenlijk een KPI, maar toegespitst op health & safety • Ontstaan in procesveiligheid, maar perfect toepasbaar voor andere disciplines • VOORBEELDEN • Communicatie: frequentie van veiligheidsvergaderingen. Frequentie van TBM • Feedback: aantal werknemers die geëvalueerd worden op veiligheid. Aantal beantwoorde of gevolgde verbeteringsvoorstellen tov van totaal aantal (%) • Probleemidentificatie: aantal werkplaatsobservaties per periode. Aantal uitgevoerde arbeidsongevalanalyses tov totaal aantal arbeidsongevallen (%) • Veiligheidspromotie: aantal veiligheidsvergaderingen bijgewoond door hoger management. Aantal opleiding aangaande veiligheid • Verantwoordelijkheid: % van uitgevoerde preventiemaatregelen binnen voorziene tijd • Veiligheidsbewustzijn: % aanwezigheden op veiligheidsvergaderingen 42
- 43. DOELSTELLINGEN (5) • POSITIVE PERFORMANCE INDICATOREN • KENMERKEN • Maatstaf voor de acties die een organisatie nam om doelstellingen te bereiken • Meet dus de acties (werkplaatsobservaties, opleidingen) • ARE WE DOING THINGS RIGHT? • Niet de effecten (aantal arbeidsongevallen) • ARE WE DOING THE RIGHT THINGS? • VOORBEELDEN • Risicomanagement: % gerapporteerde incidentonderzoeken. % uitgevoerde werkplaatsobservaties • Uitvoering: % uitgevoerde preventiemaatregelen. % uitgevoerde verbetervoorstellen • Participatie: % uitgevoerde vergaderingen met veiligheid op agenda. % aanwezigheden op dergelijke vergaderingen. Aanbreng nieuwe agendapunten aangaande veiligheid 43
- 44. DOELSTELLINGEN (6) • WHAT’S IN A NAME • WELKE INDICATOR • EIGENLIJK OM HET EVEN HOE JE HEM NOEMT • ALS UW INDICATOR MAAR SMART IS VOOR UW ORGANISATIE • ONMOGELIJK VOLLEDIG ONAFHANKELIJK TE ZIEN VAN MENSELIJKE BEÏNVLOEDING • DUS TE BEPALEN OP BASIS VAN UW RISICOMANAGEMENT (WELZIJN) • TE BEPALEN DOOR DE JUISTE MENSEN BINNEN UW ORGANISATIE (PARTICIPATIE ALLE BETROKKENEN) • NIET OVERDRIJVEN IN AANTAL • WAAR? • ZEKER TE DEFINIËREN OP HET HOOGSTE NIVEAU (MANAGEMENT) • OOK NIET VERWAARLOZEN OP ALLE LAGERE ECHELONS • HL – maatregelen • WN – effecten 44
- 45. DOELSTELLINGEN (7) • VISUALISEREN • VOOR ELKE NIVEAU • HULPMIDDELEN (TOOL, DASHBOARD) 45
- 46. CONCLUSIE 46
- 47. CONCLUSIE • TOEKOMST • VAKJESMENTALITEIT ZAL NEFAST ZIJN • DOMEINOVERSCHRIJDEND WERKEN = VEREISTE • HRM & WELZIJN VORMEN EEN GEHEEL • UW WERKNEMERS (HUIDIGE & AANSTAANDE) = “INTERNE KLANT” • ZAL AANPASSINGEN VRAGEN => CULTUURWIJZIGING • BEPALENDE FACTOREN • LEIDERSCHAP • BETROKKENHEID WN • GEDRAG BETROKKENEN http://www.healthy-workplaces.eu/nl/hw2012 47
- 48. TENDENSEN (1) • GEDRAG – BEHAVIOUR BASED SAFETY Positieve Bekrachtiging (De “Ik Wil”-Kromme) Gewenst gedrag Compliance Performance Negatieve Bekrachtiging - (de “Ik Moet”- Kromme) Tijd 48
- 49. TENDENSEN (2) • NUDGES • TIJD VAN KLEINE VERANDERINGEN • SAMEN WERKEN AAN VERBETERING VIA KLEINE STAPJES 49
- 50. TENDENSEN (3) • CULTUUR – BETROKKENHEID/IMPACT 50
- 51. TENDENSEN (4) • RISICOHOMEOSTASE • RISICOGEDRAG VOOR & NA INVOEREN VAN EXTRA MAATREGELEN • RISICOHOMEOSTASE = EFFECT WAARBIJ WE DE NEIGING HEBBEN ONS GEDRAG AAN TE PASSEN ALS REACTIE OP WAARGENOMEN RISICOVERANDERINGEN • STREVEN NAAR OPTIMAAL RISICONIVEAU • BEÏNVLOEDINGSFACTOREN: • Zelf invloed kunnen uitoefenen • Acceptatie als gevolg van eigen fout tov anderen • Vrijwillige blootstelling • Eigen ervaringen 51
- 52. OPPORTUNITEIT • ROP – RETURN ON PREVENTION • STUDIE VAN EU-OSHA & DGUV • http://www.dguv.de/inhalt/presse/2012/Q1/return-on-prevention/index.jsp 52
- 53. SECUREX 53
- 54. SECUREX (2) • H&S online • Toekomstige IPA = manager • Volledig online softwarepakket voor opvolging van risicomanagement (unicum) • Gezondheidsbeleid • Gezondheidscoaches • Gratis fruit op werkvloer via fiscus (vrijgesteld sociaal voordeel & beroepskosten) http://ccff02.minfin.fgov.be/KMWeb/document.do?method=view&id=92c7a40b-b2e1-4a9a-8f8d-558e99a0d85b#findHighlighted • Werkgelegenheidsplan voor oudere werknemers (45+) • CAO 104 (momenteel niet voor publieke sector) http://www.securex.eu/lex-go.nsf/vwNewsWgProtect_nl/7C2B30DBC88D4A00C12579DD00270E99?OpenDocument 54
- 55. CONCLUSIE • INSTINKER • DELEN DOOR “0” = ONEINDIG • TYPEREND VOOR DEZE TIJDEN IS NIET DE VERANDERING, MAAR DE SNELHEID VAN VERANDERING • AFWACHTEN IS DUS ABSOLUUT NEFAST, DE TIJD VAN HANDELEN IS 55
- 56. BEDANKT! DIRK VAN DE WALLE Senior Consultant Health & Safety - Preventieadviseur Ingenieur niveau 1 www.securex.eu Dirk.Van.de.Walle@securex.be +32 472 28 31 92 +32 9 282 16 04 http://www.linkedin.com/in/dirkvandewalle http://www.slideshare.net/DirkVandeWalle 56