More Related Content
More from Piyapong Sirisutthanant (20)
ความเจริญไม่เคยเกิดขึ้นเอง Power and progress_ตัวอย่าง.pdf
- 2. สารบััญ
บัทนํํา ความเจริญคืออะไร? 6
บัทท่� 1 เทคโนํโลยี่นํ่�ใครคุม 16
บัทท่� 2 วิสัยีทัศนํ์เรื�องคลอง 52
บัทท่� 3 พลังโนํ้มนํ้าวใจ 92
บัทท่� 4 เพาะปลูกความทุกข์์ 124
บัทท่� 5 การปฏิิวัติิข์องชนํชั�นํกลาง 172
บัทท่� 6 ค่าเส่ยีหายีจากความเจริญ 218
บัทท่� 7 เส้นํทางแห่งข์วากหนําม 272
บัทท่� 8 ความเส่ยีหายีจากดิิจิทัล 324
บัทท่� 9 ยีากจนํประดิิษฐ์์ 372
บัทท่� 10 ประชาธิิปไติยีข์อพัก 414
บัทท่� 11 เปล่�ยีนํเส้นํทางเทคโนํโลยี่ 462
- 6. 7
สิ่่�งที่่�เราได้้ยิ่นอยิ่�ทีุ่กเมื่่�อเชื่่�อวัันจากบรรด้านักธุุรก่จนักข่�าวันักการเมื่่อง
และแมื่้แต่�จากเพื่่�อนร�วัมื่สิ่ถาบัน MIT ข่องพื่วักเราคื่อ เรากำลังเด้่น
หน้าอยิ�างไมื่�หยิุด้ยิั�งไปสิ่่�โลกที่่�ด้่ข่้�น ต่้องข่อบคืุณคืวัามื่ก้าวัหน้าที่าง
เที่คืโนโลยิ่ ไหนจะโที่รศััพื่ที่์รุ�นใหมื่� ไหนจะรถ EV รุ�นล�าสิุ่ด้ น่�ล�ะสิ่ังคืมื่
ยิุคืโซเชื่่ยิลมื่่เด้่ยิ อ่กไมื่�นานวั่ที่ยิาศัาสิ่ต่ร์คืงรักษาได้้ที่ั�งมื่ะเร็ง ที่ั�งภาวัะ
โลกร้อน และคืวัามื่ยิากจน
แต่�ไมื่�ใชื่�วั�าจะแก้ได้้หมื่ด้ ยิังมื่่คืวัามื่ไมื่�เที่�าเที่่ยิมื่ มื่ลภาวัะ และ
พื่วักหัวัรุนแรงที่่�มื่่อยิ่�ที่ั�วัโลก น่�คืงเป็นคืวัามื่เจ็บปวัด้ข่องการให้กำเน่ด้
โลกใหมื่�ที่่�ด้่กวั�าเด้่มื่ แต่�ไมื่�วั�าจะอยิ�างไร เที่คืโนโลยิ่เป็นสิ่่�งที่่�ไมื่�อาจ
หยิุด้ยิั�งได้้ เราอาจจะอยิากลองหยิุด้พื่ลังนั�น แต่�ข่อเต่่อนวั�าอยิ�าหาที่ำ
ด้่กวั�า ที่่�เราคืวัรที่ำคื่อเปล่�ยินแปลงต่ัวัเอง เชื่�น ลองฝึึกฝึนที่ักษะที่่�น�า
จะมื่่ประโยิชื่น์ในอนาคืต่ แล้วัพื่วักเจ้าข่องก่จการและนักวั่ที่ยิาศัาสิ่ต่ร์
ที่ั�งหลายิจะหาที่างแก้ปัญหาต่�างๆ เอง โด้ยิอาจจะสิ่ร้างหุ�นยินต่์ที่่�เก�ง
ข่้�น หร่อ AI ที่่�ใกล้เคื่ยิงมื่นุษยิ์ และอะไรก็ต่ามื่ที่่�จำเป็น
ทีุ่กคืนร่้อยิ่�แล้วัวั�าไมื่�ใชื่�ทีุ่กเร่�องที่่�บ่ลเกต่สิ่์,อ่ลอนมื่ัสิ่ก์หร่อแมื่้
แต่�สิ่ต่่ฟ จ็อบสิ่์ สิ่ัญญาไวั้จะเป็นจร่ง แต่�พื่วักเราสิ่�วันใหญ�ก็หลงใหลได้้
- 7. 8 Power and Progress
ปล่�มื่กับการมื่องเที่คืโนโลยิ่ในแง�ด้่ข่องพื่วักเข่า จนอด้คื่ด้ไมื่�ได้้วั�าทีุ่ก
ผู้่้คืนในทีุ่กหนแห�งคืวัรสิ่ร้างนวััต่กรรมื่ให้มื่ากที่่�สิุ่ด้ เพื่่�อคื้นหาวั�าอะไรที่่�
ใชื่้ได้้และปรับปรุงจนใชื่้งานได้้จร่ง
เราผู้�านอะไรอยิ�างน่�กันมื่าแล้วัหลายิคืรั�งต่ัวัอยิ�างที่่�ยิังคืงชื่ัด้เจน
เร่�มื่ข่้�นในปี1791เมื่่�อเจเรมื่่เบนที่์แฮมื่เสิ่นอแนวัคื่ด้ในการออกแบบคืุก
ร่ปวังแหวัน (panopticon)
เจเรมื่่อธุ่บายิวั�า ต่้กร่ปที่รงกลมื่ที่่�ต่่ด้ต่ั�งไฟให้คืวัามื่สิ่วั�างอยิ�าง
เหมื่าะสิ่มื่และมื่่เจ้าหน้าที่่�เฝึ้าอยิ่�ต่รงกลางจะที่ำให้ทีุ่กคืนร่้สิ่้กวั�าถ่ก
เฝึ้ามื่องด้่อยิ่�ต่ลอด้เวัลา นับได้้วั�าเป็นวั่ธุ่ที่่�ได้้ผู้ล (และทีุ่นต่�ำ) ในการ
คืวับคืุมื่คืวัามื่ประพื่ฤต่่
รัฐบาลอังกฤษเห็นด้้วัยิกับแนวัคื่ด้น่�ในชื่�วังแรก แต่�ไมื่�ได้้ให้ทีุ่น
สิ่นับสิ่นุนเพื่่ยิงพื่อโคืรงการเด้่มื่จ้งไมื่�ได้้สิ่ร้างแต่�แนวัคื่ด้น่�กลับถ่กพื่่ด้ถ้ง
อยิ�างมื่ากนักปรัชื่ญาชื่าวัฝึรั�งเศัสิ่มื่่แชื่็ลฟ่โกต่์มื่องวั�าน่�คื่อวั่ธุ่สิ่อด้แนมื่
ในใจกลางสิ่ังคืมื่สิ่มื่ัยิใหมื่� ในหนังสิ่่อเร่�อง 1984 ข่องจอร์จ ออร์เวัลล์
น่�คื่อวั่ธุ่ที่่�ใชื่้ในการคืวับคืุมื่สิ่ังคืมื่ สิ่�วันในภาพื่ยินต่ร์เร่�อง Guardians
of the Galaxy น่�คื่อการออกแบบที่่�ผู้่ด้พื่ลาด้จนที่ำให้เก่ด้การแหกคืุก
อยิ�างชื่าญฉลาด้
ก�อนที่่�จะถ่กนำมื่าใชื่้ออกแบบคืุก ต่้กร่ปวังแหวันเป็นแนวัคื่ด้ที่่�
ใชื่้ในการสิ่ร้างโรงงาน โด้ยิเป็นแนวัคื่ด้ด้ั�งเด้่มื่ข่องแซมื่มื่วัล เบนที่์แฮมื่
พื่่�ชื่ายิข่องเจเรมื่่ซ้�งต่อนนั�นที่ำงานเป็นวั่ศัวักรเร่อให้แก�ซาร์ที่่�นคืรเซนต่์
ปีเต่อร์สิ่เบ่ร์กในรัสิ่เซ่ยิ ต่้กชื่น่ด้น่�ต่ั�งใจถ่กออกแบบมื่าให้หัวัหน้างาน
คืุมื่คืนงานให้ได้้มื่ากที่่�สิุ่ด้ แล้วัเจเรมื่่ก็ยิ่มื่ไปปรับใชื่้ในองคื์กรอ่กหลายิ
ประเภที่เจเรมื่่อธุ่บายิให้เพื่่�อนฟังไวั้วั�า“นายิจะประหลาด้ใจกับผู้ลลัพื่ธุ์
- 8. 9
บทนำ ความเจริิญคืออะไริ?
ที่่�ได้้จากวั่ธุ่ที่่�เร่ยิบง�ายิน่� ไมื่�วั�าจะเป็นในโรงเร่ยิน โรงงาน เร่อนจำ หร่อ
แมื่้แต่�โรงพื่ยิาบาล”
ถ้าคืุณเป็นคืนมื่่อำนาจคืุณต่้องชื่อบต่้กร่ปวังแหวันแน�นอนมื่ัน
ที่ำให้ฝึ่งชื่นเชื่่�อฟังคืุณมื่ากข่้�น แล้วัสิ่่�งด้่ๆ ก็จะเก่ด้ข่้�นกับสิ่ังคืมื่ต่�อไป
เจเรมื่่มื่องวั�าต่ัวัเองเป็นคืนด้่ที่่�ที่ำให้สิ่ังคืมื่มื่่ประสิ่่ที่ธุ่ภาพื่และสิ่งบสิุ่ข่
ปัจจุบันน่�เจเรมื่่ได้้รับการยิกยิ�องวั�าเป็นผู้่้ร่เร่�มื่ปรัชื่ญาเร่�องประโยิชื่น์
น่ยิมื่ ที่่�หมื่ายิถ้งการสิ่ร้างประโยิชื่น์สิ่่งสิุ่ด้ให้แก�สิ่วััสิ่ด้่การรวัมื่ข่อง
ทีุ่กคืนในสิ่ังคืมื่ถ้าต่้องมื่่คืนกลุ�มื่หน้�งถ่กต่่กรอบมื่ากสิ่ักหน�อยิเพื่่�อสิ่ร้าง
ประโยิชื่น์ที่่�มื่ากข่้�นให้คืนอ่กกลุ�มื่หน้�ง มื่ันยิ�อมื่คืุ้มื่คื�าแก�การพื่่จารณา
แต่�ต่้กร่ปวังแหวันไมื่�ใชื่�แคื�แนวัคื่ด้เร่�องประสิ่่ที่ธุ่ภาพื่หร่อคืุณงามื่
คืวัามื่ด้่ การสิ่อด้สิ่�องภายิในโรงงานหมื่ายิถ้งการกระตุ่้นให้คืนที่ำงาน
หนักข่้�น โด้ยิไมื่�จำเป็นต่้องเพื่่�มื่คื�าแรงให้พื่วักเข่าด้้วัยิซ�ำไป
โรงงานใหมื่�เก่ด้ข่้�นอยิ�างรวัด้เร็วัที่ั�วัเกาะอังกฤษในชื่�วังคืร้�งหลัง
ข่องศัต่วัรรษที่่� 18 พื่วักเข่าไมื่�ได้้ร่บร้อนสิ่ร้างต่้กเป็นร่ปวังแหวัน แต่�นำ
แนวัคื่ด้การจัด้การแรงงานข่องเจเรมื่่มื่าปรับใชื่้ เจ้าข่องโรงงานสิ่่�งที่อ
แบ�งงานที่อผู้้าที่่�ซับซ้อนให้เป็นงานง�ายิๆแล้วักระจายิให้แรงงานไร้ฝึีมื่่อ
เด้็กและผู้่้หญ่งเพื่่�อให้มื่าที่ำงานที่่�ง�ายิวันซ�ำไปซ�ำมื่าเชื่�นการด้้งคืันโยิก
บางคืนที่ำงานวัันละ 14 ชื่ั�วัโมื่งที่่เด้่ยิวั พื่วักเข่าจับต่าด้่แรงงานเหล�าน่�
อยิ�างใกล้ชื่่ด้ เพื่่�อไมื่�ให้ใคืรที่ำงานล�าชื่้า แถมื่ยิังจ�ายิคื�าแรงต่�ำอ่กด้้วัยิ
เหล�าคืนงานต่้องที่นรับสิ่ภาพื่ที่ำงานกันหลังข่ด้หลังแข่็ง ที่่�รับ
ไมื่�ได้้มื่ากที่่�สิุ่ด้คื่อกฎระเบ่ยิบหยิุมื่หยิ่มื่ที่่�บังคืับใชื่้ภายิในโรงงาน ในปี
1834 ชื่�างที่อผู้้าคืนหน้�งระบายิคืวัามื่ในใจวั�า “ไมื่�มื่่ใคืรอยิากที่ำงาน
ในห้องเคืร่�องที่อผู้้าหรอกคืรับ มื่่เสิ่่ยิงเคืร่�องที่่�ด้ังกวันประสิ่าที่อยิ่�ต่ลอด้
- 9. 10 Power and Progress
แถมื่ยิังมื่่กฎบ้าบออะไรก็ไมื่�ร่้ ชื่�างที่่�ที่ำงานด้้วัยิมื่่อจะไปที่ำต่ามื่ได้้
ยิังไงกัน”
เคืร่�องจักรที่ำให้แรงงานกลายิเป็นแคื�ต่้นทีุ่นอยิ�างที่่�ชื่�างที่อผู้้าคืน
หน้�งให้การต่�อคืณะกรรมื่าธุ่การสิ่ภาผู้่้แที่นราษฎรเมื่่�อเด้่อนเมื่ษายินปี
1835 วั�า “ผู้มื่มื่ั�นใจเลยิวั�า ถ้าพื่วักเข่าจะสิ่ร้างเคืร่�องจักรข่้�นมื่าแที่นคืน
พื่วักเข่าคืงต่้องหามื่นุษยิ์จักรกลมื่าเฝึ้าเคืร่�องด้้วัยิ”
เจเรมื่่เชื่่�อหมื่ด้ใจวั�าเที่คืโนโลยิ่จะต่้องชื่�วัยิยิกระด้ับโรงเร่ยิน
โรงงาน เร่อนจำ และโรงพื่ยิาบาล เพื่่�อสิ่ร้างประโยิชื่น์สิ่ำหรับทีุ่กคืน
เจเรมื่่พื่่ด้จาด้้วัยิภาษาด้อกไมื่้ในชืุ่ด้สิ่่ที่สิุ่ด้ที่างการกับหมื่วักหน้าต่าแปลก
เข่าแต่�งต่ัวัเหมื่่อนคืนหัวัเก�าแต่�คืวัามื่คื่ด้ข่องเข่านั�นนับวั�าที่ันสิ่มื่ัยิระด้ับ
ซ่ล่คือนวััลเลยิ์ที่่เด้่ยิวั ในคืวัามื่คื่ด้ข่องเข่า เที่คืโนโลยิ่ใหมื่�ๆ จะชื่�วัยิสิ่�ง
เสิ่ร่มื่มื่นุษยิ์และจะยิ่�งชื่�วัยิเพื่่�มื่ผู้ลผู้ล่ต่ให้ที่ั�งระบบเศัรษฐก่จได้้ เสิ่ร็จ
แล้วัเด้่�ยิวัสิ่ังคืมื่ก็จะหาวั่ธุ่แบ�งปันคืวัามื่มื่ั�งคืั�งนั�นให้ทีุ่กคืนอยิ�างถ้วัน
หน้ากันได้้เองนั�นแหละ
อด้ัมื่สิ่มื่่ธุเป็นผู้่้ร่เร่�มื่แนวัคื่ด้เศัรษฐศัาสิ่ต่ร์สิ่มื่ัยิใหมื่�ในศัต่วัรรษ
ที่่�18ซ้�งถ้าจับมื่าอยิ่�ยิุคืปัจจุบันเข่าคืงได้้เป็นกรรมื่การบร่ษัที่ร�วัมื่ลงทีุ่น
กับสิ่ต่าร์ที่อัพื่หร่อเข่่ยินบที่คืวัามื่ให้น่ต่ยิสิ่ารฟอร์บสิ่ไปแล้วัอด้ัมื่เห็นวั�า
เคืร่�องจักรจะชื่�วัยิเพื่่�มื่คื�าแรงให้สิ่่งข่้�นได้้เองโด้ยิอัต่โนมื่ัต่่เข่ากล�าวัไวั้วั�า
เมื่่�อเครื่่�องจัักรื่ดีีขึ้้�น งานก็จัะแมื่่นยำขึ้้�น และการื่จััดีสรื่รื่
งานต่่างๆ ก็จัะเหมื่าะสมื่ขึ้้�นเองโดียอัต่โนมื่ัต่ิ ทำให้งาน
แต่่ละชนิดีใช้คนน้อยลง แต่่ค่าจั้างจัะเพิ่ิ�มื่ขึ้้�นอย่างมื่าก
เพิ่รื่าะสังคมื่โดียรื่วมื่เจัรื่ิญขึ้้�น
- 10. 11
บทนำ ความเจริิญคืออะไริ?
ไมื่�วั�าอยิ�างไรการต่�อต่้านข่ัด้ข่่นยิ�อมื่ไร้ประโยิชื่น์เอ็ด้มื่ันด้์เบ่ร์ก
ผู้่้อยิ่�ในยิุคืเด้่ยิวักับเจเรมื่่และอด้ัมื่ ได้้พื่่ด้ถ้งกฎแห�งการคื้าวั�าคื่อ “กฎ
แห�งธุรรมื่ชื่าต่่ ซ้�งเที่�ากับ กฎข่องพื่ระเจ้า”
คืุณจะต่�อต่้านกฎข่องพื่ระเจ้าได้้อยิ�างไร? คืุณจะต่�อต่้านคืวัามื่
ก้าวัหน้าที่างเที่คืโนโลยิ่ที่่�ไมื่�หยิุด้ยิั�งได้้อยิ�างไร? อันที่่�จร่ง จะหาเร่�อง
ต่�อต่้านคืวัามื่ก้าวัหน้าไปที่ำไมื่กัน?
ถ้งจะมื่องโลกในแง�ด้่ข่นาด้น่�แล้วัแต่�ประวััต่่ศัาสิ่ต่ร์หลายิพื่ันปีที่่�
ผู้�านมื่ากลับมื่่แต่�สิ่่�งประด้่ษฐ์ใหมื่�ที่่�ไมื่�ได้้ชื่�วัยิกระจายิคืวัามื่เจร่ญอยิ�าง
ที่ั�วัถ้งคืรับ
• เกษต่รกรรมื่ในชื่�วังยิุคืต่้นสิ่มื่ัยิใหมื่�และยิุคืกลาง ไมื่�วั�าจะ
เป็นการหวั�านไถการหมืุ่นเวั่ยินพื่ันธุุ์พื่่ชื่การใชื่้มื่้าและการ
ใชื่้โรงสิ่่แที่บจะไมื่�เอ่�อประโยิชื่น์ต่�อชื่าวัไร�ชื่าวันาเลยิซ้�งเป็น
คืนสิ่�วันใหญ�เก่อบ 90% ข่องที่ั�งหมื่ด้
• เร่อรุ�นใหมื่�ๆในชื่�วังปลายิข่องยิุคืกลางที่ำให้เก่ด้การคื้าข่้ามื่
มื่หาสิ่มืุ่ที่รและสิ่ร้างคืวัามื่ร�ำรวัยิให้แก�ชื่าวัยิุโรป แต่�เร่อลำ
เด้่ยิวักันน่�เองที่่�ถ่กนำไปใชื่้ข่นที่าสิ่นับล้านคืนจากแอฟร่กา
ไปสิ่่�อเมื่ร่กา ที่ำให้เก่ด้ระบอบการกด้ข่่�ที่่�ด้ำเน่นต่�อมื่าอ่ก
หลายิชื่ั�วัอายิุคืนและกลายิเป็นประวััต่่ศัาสิ่ต่ร์ที่่�น�าอด้สิ่่จวับ
จนปัจจุบัน
• โรงงานสิ่่�งที่อในชื่�วังต่้นการปฏิ่วััต่่อุต่สิ่าหกรรมื่อังกฤษที่ำให้
คืนหยิ่บมื่่อหน้�งร�ำรวัยิข่้�น แต่�กลับไมื่�ได้้ชื่�วัยิเพื่่�มื่คื�าแรงให้
คืนงานเลยิเก่อบต่ลอด้ร้อยิปี ในที่างกลับกัน คืนเหล�าน่�
- 11. 12 Power and Progress
ยิอมื่ก้มื่หน้ารับชื่ะต่ากรรมื่ ไมื่�วั�าจะเป็นชื่ั�วัโมื่งการที่ำงาน
ที่่�ยิาวันานข่้�น หร่อสิ่ภาพื่คืวัามื่เป็นอยิ่�ที่่�ยิ�ำแยิ�ที่ั�งภายิใน
โรงงานและในเมื่่องที่่�แออัด้
• เคืร่�องปั�นฝึ้ายินับเป็นสิ่่�งประด้่ษฐ์หน้�งที่่�ปฏิ่วััต่่อุต่สิ่าหกรรมื่
มื่ันชื่�วัยิเพื่่�มื่ผู้ลผู้ล่ต่และที่ำให้สิ่หรัฐอเมื่ร่กากลายิเป็น
ผู้่้สิ่�งออกฝึ้ายิที่่�ใหญ�ที่่�สิุ่ด้ในโลก แต่�สิ่่�งประด้่ษฐ์น่�กลับไป
สิ่�งเสิ่ร่มื่ระบบที่าสิ่ที่่�ป่าเถ่�อน ต่ามื่จำนวันไร�ฝึ้ายิที่่�ผูุ้ด้ข่้�น
เป็นด้อกเห็ด้ที่ั�วัที่างใต่้ข่องอเมื่ร่กา
• ชื่�วังปลายิศัต่วัรรษที่่�19ฟร่ต่ซ์ฮาเบอร์นักเคืมื่่ชื่าวัเยิอรมื่ัน
ได้้พื่ัฒนาปุ�ยิเคืมื่่ที่่�ชื่�วัยิเพื่่�มื่ผู้ลผู้ล่ต่ที่างการเกษต่ร เข่าและ
นักวั่ที่ยิาศัาสิ่ต่ร์คืนอ่�นได้้ใชื่้แนวัคื่ด้เด้่ยิวักันน่�ออกแบบ
อาวัุธุเคืมื่่ที่่�ที่ำให้ผู้่้คืนนับแสิ่นเสิ่่ยิชื่่วั่ต่และพื่่การในชื่�วัง
สิ่งคืรามื่โลกคืรั�งที่่� 1
• ในชื่�วังคืร้�งหลังข่องหนังสิ่่อเล�มื่น่�เราจะพื่่ด้ถ้งคืวัามื่ก้าวัหน้า
ที่างคือมื่พื่่วัเต่อร์ที่่�โด้ด้เด้�นและได้้สิ่ร้างคืวัามื่ร�ำรวัยิให้แก�
นักธุุรก่จและเจ้าข่องก่จการบางกลุ�มื่ต่ลอด้ชื่�วังหลายิสิ่่บปี
ที่่�ผู้�านมื่า ข่ณะที่่�ชื่าวัอเมื่ร่กันที่่�ไร้ใบปร่ญญาถ่กที่่�งไวั้ข่้าง
หลังและต่้องเจอกับรายิได้้ที่่�ลด้น้อยิลง
ถ้งต่รงน่�ผู้่้อ�านบางคืนอาจคื้านวั�า มื่่ใคืรที่่�ไมื่�ได้้ประโยิชื่น์จาก
คืวัามื่ก้าวัหน้างั�นหร่อ?เราไมื่�ได้้ร�ำรวัยิมื่ากข่้�นกวั�าคืนรุ�นพื่�อรุ�นแมื่�ที่่�ต่้อง
ที่ำงานแลกเศัษเง่นและจบชื่่วั่ต่ลงอยิ�างอนาถางั�นหร่อ?เราจ้งคืวัรต่้อง
ข่อบคืุณการพื่ัฒนาสิ่่นคื้าและบร่การต่�างๆ สิ่่
- 12. 13
บทนำ ความเจริิญคืออะไริ?
จร่งอยิ่�ที่่�เราอยิ่�ด้่ก่นด้่กวั�าบรรพื่บุรุษข่องเรา แมื่้แต่�คืนจนใน
ทีุ่กวัันน่�ก็ยิังมื่่มื่าต่รฐานคืวัามื่เป็นอยิ่�ด้่กวั�าคืนจนเมื่่�อ300ปีก�อนเราใชื่้
ชื่่วั่ต่อยิ�างใสิ่�ใจสิุ่ข่ภาพื่มื่ากข่้�นอายิุยิ่นยิาวัข่้�นและสิ่ะด้วักสิ่บายิข่้�นใน
แบบที่่�คืนเมื่่�อหลายิร้อยิปีก�อนไมื่�อาจฝึันถ้ง แน�นอนวั�าคืวัามื่ก้าวัหน้า
ที่างวั่ที่ยิาศัาสิ่ต่ร์และเที่คืโนโลยิ่เป็นสิ่�วันสิ่ำคืัญและจะเป็นพื่่�นฐานให้
แก�ประโยิชื่น์ร�วัมื่กันที่่�จะเก่ด้ต่ามื่มื่าในอนาคืต่ แต่�คืวัามื่เจร่ญในอด้่ต่
ไมื่�ได้้เก่ด้ข่้�นเองหร่อมื่่ใคืรมื่ารับประกันให้ ไมื่�วั�าเที่คืโนโลยิ่จะพื่ัฒนา
ไปแคื�ไหนก็ต่ามื่
ชีีวิิตที่ี�ดีีขึ้้�นสำหรัับทีุ่กคนจะเกิดีขึ้้�นก็ต่อเมื่่�อสังคมื่ตั�งใจแบ่ง
ปัันผลปัรัะโยชีน์จากเที่คโนโลยีให้ไมื่่ตกอย่่กับคนแค่เพีียงหยิบมื่่อ
พื่วักเราทีุ่กวัันน่�มื่่ชื่่วั่ต่ที่่�ด้่ข่้�นกวั�าแต่�ก�อนเพื่ราะในอด้่ต่บรรพื่บุรุษข่องเรา
ได้้ที่ำให้คืวัามื่เจร่ญที่่�เก่ด้ข่้�นนั�นเป็นประโยิชื่น์ต่�อคืนหมื่่�มื่ากเหมื่่อนกับ
ที่่�จอห์นเธุลวัอลล์นักเข่่ยินในศัต่วัรรษที่่�18พื่บวั�าเวัลาที่่�คืนงานรวัมื่กลุ�มื่
กันในโรงงานหร่อในเมื่่อง พื่วักเข่าพื่่ด้คืุยิในเร่�องเด้่ยิวักันและเร่ยิกร้อง
การมื่่สิ่�วันร�วัมื่รับประโยิชื่น์จากเศัรษฐก่จที่่�เต่่บโต่อยิ�างเที่�าเที่่ยิมื่มื่ากข่้�น
การื่ผููกขึ้าดีและการื่สะสมื่เงินทุนในมื่่อคนเพิ่ียงไมื่่กี�คน
เหมื่่อนเช่�อโรื่คที�ไมื่่ทำให้เจั็บป่่วยถึ้งต่าย แถึมื่ต่ัวมื่ันเอง
ยังใช้ผูลิต่ยารื่ักษาไดี้ เหมื่่อนกับธรื่รื่มื่ชาต่ิขึ้องมื่นุษย์ที�
เป่็นสัต่ว์สังคมื่และชอบอวดีโอ้ความื่รืู่้น้อยนิดีที�ต่นมื่ีเพิ่่�อ
เพิ่ิ�มื่ความื่น่าเช่�อถึ่อทุกครื่ั�งที�มื่ีโอกาส
ดีังนั�นอะไรื่ก็ต่ามื่ที�บีบให้มื่นุษย์ต่้องอยู่รื่่วมื่กัน
ไมื่่ว่ามื่ันจัะดีีหรื่่อรื่้าย ก็จัะนำไป่สู่การื่แบ่งป่ันความื่รืู่้
- 13. 14 Power and Progress
และส่งเสรื่ิมื่เสรื่ีภาพิ่ขึ้องมื่นุษย์ในท้ายที�สุดีห้างรื่้านและ
โรื่งงานขึ้นาดีใหญ่ทุกแห่งจั้งเป่็นสังคมื่การื่เมื่่องแบบ
หน้�ง ซึ่้�งไมื่่มื่ีใครื่มื่าป่ิดีกั�นไดี้
การแข่�งข่ันที่างการเมื่่องสิ่หภาพื่แรงงานและกฏิหมื่ายิปกป้อง
สิ่่ที่ธุ่แรงงาน ได้้เปล่�ยินโฉมื่โรงงานและอัต่ราคื�าจ้างในศัต่วัรรษที่่� 19
บนเกาะอังกฤษ ซ้�งเมื่่�อรวัมื่กับคืล่�นนวััต่กรรมื่ใหมื่�ที่่�ถาโถมื่ข่้ามื่ฝึั�งมื่า
จากสิ่หรัฐอเมื่ร่กา ได้้ที่ำให้เก่ด้ที่่ศัที่างใหมื่�ข่องเที่คืโนโลยิ่ โด้ยิเน้นไป
ที่่�การเพื่่�มื่ผู้ลผู้ล่ต่ข่องคืนงานมื่ากกวั�าการนำเคืร่�องจักรมื่าที่ำงานแที่น
คืนเหล�านั�นหร่อสิ่รรหาวั่ธุ่อ่�นในการสิ่อด้สิ่�องคืวับคืุมื่พื่วักเข่า
ที่่ศัที่างใหมื่�น่�ได้้แพื่ร�ข่ยิายิไปที่ั�วัยิุโรปต่ะวัันต่กและที่ั�วัโลกต่ลอด้
ร้อยิปีถัด้มื่า
ผู้่้คืนสิ่�วันใหญ�ที่ั�วัโลกมื่่ชื่่วั่ต่คืวัามื่เป็นอยิ่�ที่่�ด้่ข่้�นกวั�าบรรพื่บุรุษ
ข่องเราเพื่ราะผู้่้คืนในสิ่ังคืมื่อุต่สิ่าหกรรมื่ยิุคืแรกได้้ต่�อสิ่่้ที่้าที่ายิอำนาจ
ข่องกลุ�มื่คืนชื่ั�นสิ่่งที่่�คืวับคืุมื่ที่ั�งเที่คืโนโลยิ่และสิ่ภาพื่การที่ำงาน เพื่่�อ
บังคืับแบ�งผู้ลประโยิชื่น์จากคืวัามื่ก้าวัหน้าที่างเที่คืโนโลยิ่ไปให้ทีุ่กคืน
วัันน่�เราคืวัรที่ำอยิ�างเด้่ยิวักันอ่กคืรั�ง
ข่�าวัด้่คื่อเรามื่่เที่คืโนโลยิ่สิุ่ด้ยิอด้ให้ใชื่้อยิ�างเคืร่�องถ�ายิภาพื่ด้้วัยิ
สิ่นามื่แมื่�เหล็ก(MRI),วััคืซ่นmRNA,หุ�นยินต่์ในโรงงาน,อ่นเที่อร์เน็ต่,
ซ่เปอร์คือมื่พื่่วัเต่อร์พื่ลังประมื่วัลผู้ลสิ่่งและข่้อมื่่ลมื่หาศัาลที่่�เราไมื่�เคืยิมื่่
มื่าก�อนเหล�าน่�คื่อเที่คืโนโลยิ่ที่่�น�าจะชื่�วัยิแก้ปัญหาที่่�แที่้จร่งได้้ถ้าเพื่่ยิง
- 17. 18 Power and Progress
นับต่ั�งแต่�ต่่พื่่มื่พื่์ฉบับแรกในปี1927“บุคืคืลแห�งปี”ข่องน่ต่ยิสิ่ารTime
มื่ักจะเป็นบุคืคืลเพื่่ยิงคืนเด้่ยิวัและมื่ักจะเป็นผู้่้นำที่างการเมื่่องที่่�สิ่ำคืัญ
ระด้ับโลกหร่อเป็นผู้่้นำธุุรก่จข่องสิ่หรัฐอเมื่ร่กาแต่�ฉบับปี1960น่ต่ยิสิ่าร
Timeกลับเล่อกกลุ�มื่นักวั่ที่ยิาศัาสิ่ต่ร์อเมื่ร่กัน15คืน(น�าเสิ่่ยิด้ายิที่่�ไมื่�มื่่
ผู้่้หญ่งต่่ด้โผู้เลยิ)จากผู้ลงานอันโด้ด้เด้�นในหลายิสิ่าข่าซ้�งที่างน่ต่ยิสิ่าร
มื่องวั�าเป็นการประกาศัชื่ัยิชื่นะที่างวั่ที่ยิาศัาสิ่ต่ร์
คืำวั�า technology มื่าจากภาษากร่ก tekhne (“งานชื่�างฝึีมื่่อ”)
กับคืำวั�าlogia(“การพื่่ด้”หร่อ“การเล�า”)เพื่่�ออธุ่บายิการจัด้การเที่คืน่คื
อยิ�างเป็นระบบ เที่คืโนโลยิ่ไมื่�ใชื่�แคื�วั่ธุ่ใหมื่�ในการผู้ล่ต่วััต่ถุด้่บออกมื่า
เป็นผู้ล่ต่ภัณฑ์์แต่�มื่่คืวัามื่หมื่ายิกวั้างกวั�านั�นมื่ันหมื่ายิรวัมื่ถ้งทีุ่กอยิ�าง
รอบต่ัวัที่่�เราที่ำและจัด้การให้เก่ด้การผู้ล่ต่ เที่คืโนโลยิ่คื่อการใชื่้คืวัามื่ร่้
ข่องมื่นุษยิ์ที่่�สิ่ั�งสิ่มื่ไวั้เพื่่�อพื่ัฒนาชื่่วั่ต่คืวัามื่เป็นอยิ่�ข่องเราให้ด้่ข่้�น แต่�
บางคืรั�งอาจเลยิไปถ้งเร่�องอ่�นที่่�เก่นจำเป็น เชื่�น การสิ่อด้แนมื่ สิ่งคืรามื่
หร่อแมื่้แต่�การฆ่�าล้างเผู้�าพื่ันธุุ์
ในปี 1960 Time ได้้ยิกยิ�องนักวั่ที่ยิาศัาสิ่ต่ร์ที่่�ใชื่้คืวัามื่ร่้มื่า
เปล่�ยินแปลงหลายิสิ่่�งหลายิอยิ�างในชื่่วั่ต่มื่นุษยิ์จนเร่ยิกได้้วั�าไมื่�มื่่อะไร
จะหยิุด้ยิั�งคืวัามื่เจร่ญต่�อไปได้้
- 18. 19
บทท เทค น น คริคม
น่�คื่อก้าวัแห�งชื่ัยิชื่นะที่่�นักปรัชื่ญาชื่าวัอังกฤษ ฟรานซ่สิ่ เบคือน
พื่่ด้ถ้งในหนังสิ่่อ Novum Organum เมื่่�อปี 1620 วั�า วั่ที่ยิาศัาสิ่ต่ร์จะ
ที่ำให้มื่นุษยิ์มื่่อำนาจเหน่อธุรรมื่ชื่าต่่แต่�คืำกล�าวันั�นด้่เหมื่่อนจะไมื่�เป็น
จร่งเที่�าไรนักเพื่ราะต่ลอด้หลายิร้อยิปีหลังจากนั�นมื่นุษยิ์ก็ยิังต่้องเผู้ชื่่ญ
กับภัยิธุรรมื่ชื่าต่่โรคืระบาด้และคืวัามื่อด้อยิากที่ั�วัทีุ่กหนแห�งจวับจนปี
1960 แนวัคื่ด้ข่องเข่าฟังด้่ไมื่�ฝึันเฟ่�องอ่กต่�อไป บรรณาธุ่การข่อง Time
เข่่ยินไวั้วั�า “เป็นเวัลา 340 ปีแล้วันับจาก Novum Organum ได้้ต่่พื่่มื่พื่์
เราได้้เห็นการเปล่�ยินแปลงที่างวั่ที่ยิาศัาสิ่ต่ร์อยิ�างที่่�ไมื่�เคืยิเห็นต่ลอด้
5,000 ปีที่่�ผู้�านมื่า”
การมื่องโลกด้้วัยิคืวัามื่หวัังน่�เก่ด้จากคืวัามื่สิ่ำเร็จที่่�แที่้จร่ง คืน
อเมื่ร่กันเยิอรมื่ันและญ่�ปุ่นสิ่ร้างผู้ลผู้ล่ต่ได้้มื่ากกวั�าแคื�20ปีก�อนอยิ�าง
มื่ากมื่ายิมื่หาศัาล สิ่่นคื้าใหมื่�ๆ ไมื่�วั�าจะเป็นรถยินต่์ ต่่้เยิ็น ไมื่โคืรเวัฟ
โที่รที่ัศัน์ หร่อโที่รศััพื่ที่์ มื่่ราคืาถ่กลงและเข่้าถ้งคืนได้้มื่ากข่้�นเร่�อยิๆ ยิา
เอาชื่นะโรคืร้ายิแรงอยิ�างเชื่�นวััณโรคืปอด้บวัมื่และไที่ฟอยิด้์ได้้สิ่ำเร็จ
คืนอเมื่ร่กันยิังได้้สิ่ร้างเร่อด้ำน�ำพื่ลังน่วัเคืล่ยิร์และเต่ร่ยิมื่ต่ัวัไปเหยิ่ยิบ
ด้วังจันที่ร์ ที่ั�งหมื่ด้น่�ต่้องข่อบคืุณเที่คืโนโลยิ่
หลายิคืนร่้ด้่วั�าคืวัามื่เจร่ญยิ�อมื่มื่่ผู้ลร้ายิต่ามื่มื่าพื่ร้อมื่กับคืวัามื่
สิ่ะด้วักสิ่บายิ น่ยิายิวั่ที่ยิาศัาสิ่ต่ร์ต่�างพื่่ด้ถ้งการที่่�เคืร่�องจักรหันมื่า
ที่ำร้ายิมื่นุษยิ์สิ่�วันในโลกคืวัามื่เป็นจร่งมื่ลพื่่ษและการที่ำลายิสิ่่�งแวัด้ล้อมื่
นั�นหนักไมื่�แพื่้กันอ่กที่ั�งยิังมื่่ภัยิคืุกคืามื่จากสิ่งคืรามื่น่วัเคืล่ยิร์ซ้�งเก่ด้มื่า
จากคืวัามื่ร่้ที่างฟิสิ่่กสิ่์ แต่�ปัญหาเหล�าน่�ไมื่�ใชื่�สิ่่�งที่่�ยิอมื่รับไมื่�ได้้สิ่ำหรับ
คืนรุ�นที่่�เชื่่�อวั�าเที่คืโนโลยิ่แก้ปัญหาที่ั�งมื่วัลได้้ มื่นุษยิชื่าต่่ฉลาด้พื่อที่่�จะ
คืวับคืุมื่และนำคืวัามื่ร่้มื่าใชื่้งาน และถ้ามื่่ราคืาที่างสิ่ังคืมื่ที่่�ต่้องจ�ายิ
- 19. 20 Power and Progress
อยิ่�บ้างเพื่่�อใชื่้คืวัามื่ร่้นั�น เราก็แคื�ต่้องคื่ด้หาเที่คืโนโลยิ่ที่่�ด้่ยิ่�งข่้�นไปอ่ก
มื่่คืวัามื่กังวัลอยิ่�บ้างเก่�ยิวักับ “การวั�างงานจากเที่คืโนโลยิ่” ซ้�ง
เป็นคืำที่่�ถ่กคื่ด้คื้นโด้ยินักเศัรษฐศัาสิ่ต่ร์ จอห์น เมื่ยิ์นาร์ด้ เคืนสิ่์ เมื่่�อปี
1930 วั่ธุ่การผู้ล่ต่แบบใหมื่�อาจลด้คืวัามื่ต่้องการแรงงานคืนและนำไป
สิ่่�การต่กงานจำนวันมื่าก เคืนสิ่์บอกวั�า เที่คืโนโลยิ่จะพื่ัฒนาไปอยิ�าง
รวัด้เร็วั ซ้�งจะที่ำให้ “เก่ด้การวั�างงาน เพื่ราะคื้นพื่บวั่ธุ่ประหยิัด้แรงงาน
ได้้ก�อนจะที่ันหาวั่ธุ่ใหมื่�ๆ ในการใชื่้แรงงาน”
เคืนสิ่์ไมื่�ใชื่�คืนแรกที่่�กังวัลเร่�องน่�เด้วั่ด้ร่คืาร์โด้เป็นผู้่้ร่เร่�มื่แนวัคื่ด้
เศัรษฐศัาสิ่ต่ร์สิ่มื่ัยิใหมื่�อ่กคืน ต่อนแรกสิุ่ด้เข่ามื่องเที่คืโนโลยิ่ในแง�ด้่
วั�าจะชื่�วัยิยิกระด้ับชื่่วั่ต่คืวัามื่เป็นอยิ่�ข่องผู้่้คืนได้้เข่าพื่่ด้ต่�อที่่�ประชืุ่มื่สิ่ภา
ผู้่้แที่นราษฏิรวั�า “เคืร่�องจักรไมื่�ได้้ที่ำให้คืวัามื่ต่้องการแรงงานลด้ลง”
แต่�ในหนังสิ่่อ Principles of Political Economy ฉบับพื่่มื่พื่์คืรั�งที่่� 3
ข่องเข่าในปี 1821 เข่าได้้เพื่่�มื่เน่�อหาบที่ใหมื่�ชื่่�อ “วั�าด้้วัยิเคืร่�องจักร”
ซ้�งเข่าเกร่�นไวั้วั�า “ผู้มื่คืงต่้องแสิ่ด้งคืวัามื่คื่ด้เห็นใหมื่� เปล่�ยินคืวัามื่คื่ด้
อยิ�างมื่ากหลังจากที่่�ได้้คื่ด้ที่บที่วันแล้วั” เข่าอธุ่บายิต่�อมื่าในจด้หมื่ายิ
สิ่�วันต่ัวัฉบับหน้�งวั�า “ถ้าเคืร่�องจักรที่ำงานที่ั�งหมื่ด้แที่นคืนได้้ ก็ไมื่�ต่้อง
มื่่คืนอ่กต่�อไป”
แต่�คืวัามื่กังวัลข่องที่ั�งคื่�ไมื่�ได้้มื่่ผู้ลต่�อแนวัคื่ด้สิ่�วันใหญ�ในสิ่ังคืมื่
ผู้่้คืนยิ่�งต่อบรับเที่คืโนโลยิ่กันยิกใหญ�หลังจากมื่่คือมื่พื่่วัเต่อร์สิ่�วันบุคืคืล
และอุปกรณ์ด้่จ่ที่ัลในยิุคื1980คืวัามื่ก้าวัหน้าที่างเศัรษฐก่จและสิ่ังคืมื่
ที่่�เป็นไปได้้ในต่อนนั�นแที่บไร้ข่่ด้จำกัด้บ่ลเกต่สิ่์พื่่ด้ต่�อที่่�ประชืุ่มื่วังการ
เที่คืโนโลยิ่ในปลายิยิุคื 1990 หลายิคืรั�งวั�า “เที่คืโนโลยิ่ที่่�มื่่อยิ่�ในต่อนน่�
เหมื่่อนรวัมื่การสิ่่�อสิ่ารทีุ่กชื่น่ด้ที่่�เคืยิมื่่มื่าในอด้่ต่ ไมื่�วั�าจะเป็นวั่ที่ยิุหร่อ
- 20. 21
บทท เทค น น คริคม
หนังสิ่่อพื่่มื่พื่์ ซ้�งไมื่�ชื่้าจะถ่กแที่นที่่�ด้้วัยิสิ่่�งที่่�น�าสิ่นใจกวั�า”
สิ่ต่่ฟจ็อบสิ่์ผู้่้ก�อต่ั�งAppleพื่่ด้ได้้โด้นใจถ้งกระแสิ่คืวัามื่ต่่�นเต่้นน่�
ได้้ด้่ที่่�สิุ่ด้ที่่�การประชืุ่มื่เมื่่�อปี 2007 ด้้วัยิประโยิคืที่่�โด้�งด้ังในเวัลาต่�อมื่า
“ไปกันเถอะ ไปสิ่ร้างอนาคืต่กัน ด้่กวั�าจะมื่านั�งกังวัลเร่�องอด้่ต่”
แต่�คืวัามื่จร่งกลับกลายิเป็นวั�า บที่วั่เคืราะห์ในน่ต่ยิสิ่าร Time
ที่่�มื่องเที่คืโนโลยิ่ในแง�ด้่ไมื่�ใชื่�แคื�เก่นเลยิจากคืวัามื่เป็นจร่งพื่วักเข่ามื่อง
สิ่่�งที่่�เก่ด้ข่้�นกับคืนสิ่�วันใหญ�ในอเมื่ร่กาหลังปี1980ผู้่ด้พื่ลาด้แที่บที่ั�งหมื่ด้
ในยิุคื1960มื่่ชื่ายิชื่าวัอเมื่ร่กันที่่�อายิุ25-54ปีราวั6%ที่่�อยิ่�นอก
ต่ลาด้แรงงาน หมื่ายิคืวัามื่วั�าพื่วักเข่าต่กงานเป็นเวัลานานหร่อเล่กหา
งานที่ำไปแล้วัปัจจุบันน่�ต่ัวัเลข่ด้ังกล�าวัเพื่่�มื่ข่้�นเป็น12%สิ่าเหตุ่คื่อคืน
ที่่�ไมื่�จบมื่หาวั่ที่ยิาลัยิมื่ักหางานที่่�เง่นเด้่อนด้่ได้้ยิาก
ในอด้่ต่คืนอเมื่ร่กันที่่�ยิากด้่มื่่จนไมื่�วั�าจะจบปร่ญญาหร่อไมื่�เคืยิ
เข่้าถ้ง“งานด้่”ได้้งานด้่ไมื่�ใชื่�แคื�เง่นเด้่อนด้่แต่�ยิังเป็นงานที่่�มื่ั�นคืงและ
มื่่โอกาสิ่เจร่ญก้าวัหน้างานด้่สิ่ำหรับคืนไมื่�มื่่ปร่ญญาเหล�าน่�คื�อยิๆหายิไป
การเปล่�ยินแปลงน่�ได้้ที่ำลายิโอกาสิ่และชื่่วั่ต่คืวัามื่เป็นอยิ่�ข่องชื่าวั
อเมื่ร่กันนับล้านคืน
การเปล่�ยินแปลงที่่�หนักหนาข่้�นไปอ่กคื่อโคืรงสิ่ร้างรายิได้้
หลายิสิ่่บปีหลังสิ่งคืรามื่โลกคืรั�งที่่� 2 เศัรษฐก่จเต่่บโต่อยิ�างรวัด้เร็วั
และกวั้างข่วัาง คืนจากทีุ่กระด้ับชื่นชื่ั�นและทีุ่กระด้ับฝึีมื่่อต่�างได้้รับ
คื�าต่อบแที่นที่่�เหมื่าะสิ่มื่แต่�ทีุ่กวัันน่�ไมื่�มื่่แล้วัคืรับเที่คืโนโลยิ่ด้่จ่ที่ัลใหมื่�ๆ
เข่้ามื่าแที่นที่่�และสิ่ร้างคืวัามื่ร�ำรวัยิให้แก�เจ้าข่องธุุรก่จ ผู้่้บร่หาร และ
นักลงทีุ่น แต่�เง่นคื�าจ้างที่่�จ�ายิให้คืนที่ั�วัไปแที่บจะไมื่�เพื่่�มื่ข่้�นเลยิ
- 21. 22 Power and Progress
คืนไร้ปร่ญญาได้้คื�าจ้างน้อยิลงเร่�อยิๆนับต่ั�งแต่�ปี1980เป็นต่้น
มื่า กระที่ั�งคืนที่่�จบปร่ญญาต่ร่แต่�ไมื่�มื่่ปร่ญญาโที่ ยิังมื่่ชื่่วั่ต่ที่่�แที่บไมื่�ด้่
ข่้�นเลยิ
คืวัามื่ไมื่�เที่�าเที่่ยิมื่ที่่�เก่ด้จากเที่คืโนโลยิ่น่�สิ่�งผู้ลกระที่บไปไกลกวั�า
ที่่�เห็นจากต่ัวัเลข่เหล�าน่� งานด้่สิ่ำหรับคืนที่ั�วัไปมื่่เหล่อแคื�ไมื่�ถ้งหยิ่บมื่่อ
แต่�งานด้่สิ่ำหรับกลุ�มื่คืนที่่�เร่ยินมื่าที่างด้้านคือมื่พื่่วัเต่อร์วั่ศัวักรรมื่และ
การเง่นกลับเพื่่�มื่ข่้�นอยิ�างรวัด้เร็วัเรากำลังเข่้าสิ่่�สิ่ังคืมื่สิ่องชื่นชื่ั�นสิ่ังคืมื่ที่่�
คืนที่่�กุมื่อำนาจที่างเศัรษฐก่จมื่่ชื่่วั่ต่คืวัามื่เป็นอยิ่�ต่�างออกไปและชื่�องวั�าง
แห�งคืวัามื่ต่�างนั�นข่ยิายิข่้�นทีุ่กวััน เหมื่่อนที่่� เอชื่. จ่. เวัลสิ่์ บรรยิายิไวั้
ในน่ยิายิข่องเข่าเร่�อง The Time Machine ถ้งสิ่ภาพื่สิ่ังคืมื่ด้่สิ่โที่เปียิที่่�
เที่คืโนโลยิ่ที่ำให้คืนในสิ่ังคืมื่แบ�งแยิกออกเป็น 2 เผู้�าพื่ันธุุ์
แต่�น่�ไมื่�ใชื่�แคื�ปัญหาในอเมื่ร่กาคืรับ เพื่ราะในสิ่แกนด้่เนเวั่ยิ
ฝึรั�งเศัสิ่ หร่อแคืนาด้า คืนที่่�คืวัามื่ร่้คื�อนข่้างน้อยิไมื่�ได้้ถ่กกด้คื�าแรง
เหมื่่อนในอเมื่ร่กาเพื่ราะได้้รับการปกป้องที่่�ด้่กวั�า มื่่การรวัมื่กลุ�มื่กัน
เพื่่�อต่�อรอง และมื่่คื�าแรงข่ั�นต่�ำที่่�สิ่่งกวั�า แต่�พื่วักเข่าต่�างก็กำลังเผู้ชื่่ญ
คืวัามื่เหล่�อมื่ล�ำที่่�เพื่่�มื่ข่้�น งานด้่สิ่ำหรับคืนที่่�ไมื่�มื่่ปร่ญญาในประเที่ศั
เหล�าน่�ยิ่�งหายิากข่้�น
น่�คื่อสิ่่�งที่่�พื่่สิ่่จน์วั�าคืวัามื่กังวัลข่องร่คืาร์โด้และเคืนสิ่์ไมื่�อาจถ่ก
เพื่่กเฉยิ จร่งอยิ่�วั�าไมื่�มื่่เหตุ่การณ์วั�างงานจากเที่คืโนโลยิ่คืรั�งใหญ� และ
แรงงานล้วันได้้รับประโยิชื่น์จากการผู้ล่ต่ที่่�เต่่บโต่ในชื่�วังยิุคื1950-1960
เชื่�นเด้่ยิวักับที่่�เจ้าข่องก่จการและนักธุุรก่จได้้รับ แต่�ภาพื่ที่่�เห็นในวัันน่�
ไมื่�ใชื่�แบบนั�น คืวัามื่เหล่�อมื่ล�ำพืุ่�งที่ะยิาน คืนที่ั�วัไปถ่กที่่�งไวั้ข่้างหลัง
คืวัามื่เจร่ญที่่�เพื่่�มื่มื่ากข่้�น
- 22. 23
บทท เทค น น คริคม
สิ�งหน้�งที่ี�ชีัดีเจนจากปัรัะวิัติศาสตรั์นับพีันปัีจนถึ้งปััจจุบัน
ค่อ เที่คโนโลยีใหมื่่ๆ ไมื่่ไดี้นำไปัส่่ควิามื่เจรัิญโดียอัตโนมื่ัติ ควิามื่
เจรัิญที่ี�เกิดีขึ้้�นล้วินเกิดีจากการัตัดีสินใจที่างเศรัษฐกิจ สังคมื่ และ
การัเมื่่องแที่บที่ั�งสิ�น
หนังสิ่่อเล�มื่น่�จะสิ่ำรวัจเร่�องเหล�าน่� รวัมื่ที่ั�งหลักฐานในอด้่ต่และ
ปัจจุบันที่่�ชื่�วัยิอธุ่บายิถ้งคืวัามื่สิ่ัมื่พื่ันธุ์ระหวั�างเที่คืโนโลยิ่ คื�าแรง และ
คืวัามื่เหล่�อมื่ล�ำ รวัมื่ถ้งสิ่่�งที่่�เราที่ำได้้เพื่่�อกำหนด้ที่่ศัที่างให้เที่คืโนโลยิ่
สิ่ร้างประโยิชื่น์ให้แก�ทีุ่กคืน ในบที่น่�เราจะต่ั�งคืำถามื่หลัก 3 ข่้อ
• อะไรคื่อสิ่่�งที่่�กำหนด้วั�าเมื่่�อไรจ้งคืวัรข่้�นคื�าแรงเมื่่�อมื่่
เคืร่�องจักรและเที่คืน่คืการผู้ล่ต่ใหมื่�?
• อะไรจะนำที่างเที่คืโนโลยิ่ไปสิ่่�การสิ่ร้างอนาคืต่ที่่�ด้่ข่้�น?
• ที่ำไมื่แนวัคื่ด้และวั่สิ่ัยิที่ัศัน์ข่องเจ้าข่องบร่ษัที่เที่คืโนโลยิ่ใน
ปัจจุบันจ้งมืุ่�งไปในที่างที่่�แต่กต่�างและน�ากังวัล โด้ยิเฉพื่าะ
คืวัามื่กระต่่อร่อร้นเก่�ยิวักับ AI (ปัญญาประด้่ษฐ์)?
กระแสความเจริญ
การมื่องเที่คืโนโลยิ่ในแง�ด้่เร่�มื่ต่้นจากคืวัามื่คื่ด้ที่่�ง�ายิแต่�ที่รงพื่ลัง:
“กรัะแสควิามื่เจรัิญ” (productivity bandwagon) ซ้�งเป็นคืวัามื่คื่ด้ที่่�
เชื่่�อวั�าเคืร่�องจักรและวั่ธุ่ผู้ล่ต่ใหมื่�ๆที่่�ชื่�วัยิเพื่่�มื่ผู้ลผู้ล่ต่จะชื่�วัยิเพื่่�มื่คื�าแรง
ไปด้้วัยิ และเมื่่�อเที่คืโนโลยิ่ก้าวัหน้าไป กระแสิ่แห�งคืวัามื่เจร่ญน่�จะ
นำพื่าทีุ่กคืนไปด้้วัยิกัน ไมื่�ใชื่�แคื�นักธุุรก่จและเจ้าข่องเง่น
- 23. 24 Power and Progress
เราร่้อยิ่�แล้วัวั�างานต่�างชื่น่ด้กันมื่่คืวัามื่ต่้องการไมื่�เที่�ากัน ด้ังนั�น
รายิได้้ข่องงานแต่�ละชื่น่ด้ก็คืวัรต่้องไมื่�เหมื่่อนกัน ถ้งกระนั�นเที่คืโนโลยิ่
ยิังคืงถ่กมื่องเป็นเหมื่่อนน�ำข่้�นที่่�จะชื่�วัยิพื่ยิุงเร่อทีุ่กลำให้ลอยิแล�นไป
พื่ร้อมื่กัน โด้ยิทีุ่กคืนน�าจะได้้ผู้ลต่อบแที่นต่ามื่สิ่มื่คืวัร ไมื่�มื่่ใคืรคืวัรถ่ก
ที่่�งไวั้ข่้างหลังหร่อต่้องสิ่่�นเน่�อประด้าต่ัวัเพื่ราะต่ามื่เที่คืโนโลยิ่ไมื่�ที่ัน
วั่ธุ่คื่ด้ด้ั�งเด้่มื่มื่่อยิ่�วั�า ถ้าใคืรต่ามื่ไมื่�ที่ัน เข่าก็แคื�ต่้องปรับปรุงต่ัวั
โด้ยิเสิ่ร่มื่ที่ักษะให้รับมื่่อเที่คืโนโลยิ่ใหมื่�ได้้ อยิ�างที่่�เอร่คื บร่นจอฟสิ่ัน
หน้�งในผู้่้เชื่่�ยิวัชื่าญคืนสิ่ำคืัญที่างด้้านเที่คืโนโลยิ่ ได้้สิ่รุปไวั้อยิ�างน�าฟัง
วั�า“เราที่ำอะไรได้้บ้างเพื่่�อกระจายิคืวัามื่เจร่ญออกไปให้ที่ั�วัถ้ง?คืำต่อบ
ไมื่�ใชื่�การถ�วังเที่คืโนโลยิ่ให้ชื่้าลง แต่�คื่อการแข่�งกับเที่คืโนโลยิ่ต่�างหาก
เราต่้องแข่�งกับมื่ัน ซ้�งเป็นคืวัามื่ที่้าที่ายิที่่�ยิ่�งใหญ�ข่องเรา”
ที่ฤษฏิ่ที่่�อยิ่�เบ่�องหลังแนวัคื่ด้น่�คื�อนข่้างต่รงไปต่รงมื่า ธุุรก่จที่่�
ประสิ่บผู้ลสิ่ำเร็จยิ�อมื่ต่้องการข่ยิายิ เมื่่�อเป็นเชื่�นน่� เข่าก็ยิ�อมื่ต่้องจ้าง
งานคืนมื่ากข่้�นเมื่่�อหลายิธุุรก่จจ้างงานเชื่�นน่�พื่ร้อมื่กันยิ�อมื่ที่ำให้คื�าแรง
เพื่่�มื่สิ่่งข่้�นเอง
เก่อบต่ลอด้ศัต่วัรรษที่่�20ผู้ลผู้ล่ต่ในเก่อบทีุ่กภาคืธุุรก่จต่�างเพื่่�มื่
ข่้�นอยิ�างรวัด้เร็วัเชื่�นเด้่ยิวักับคื�าแรง ที่่�น�าสิ่นใจคื่อชื่�วังหลังสิ่งคืรามื่โลก
คืรั�งที่่� 2 จนถ้งกลางยิุคื 1970 คื�าแรงข่องคืนที่่�จบมื่หาวั่ที่ยิาลัยิใน
อเมื่ร่กาเพื่่�มื่ข่้�นในอัต่ราที่่�แที่บไมื่�ต่�างจากคืนที่่�จบมื่ัธุยิมื่ปลายิ
น�าเสิ่่ยิด้ายิที่่�สิ่่�งที่่�เก่ด้ข่้�นหลังจากนั�นเป็นหนังคืนละมื่้วันที่่เด้่ยิวั
เพื่ราะแนวัคื่ด้ที่่�วั�ากระแสิ่คืวัามื่เจร่ญจะยิกระด้ับชื่่วั่ต่ทีุ่กคืนให้ด้่ข่้�น
พื่ร้อมื่กันนั�นกลับไมื่�เก่ด้ข่้�นจร่งมื่ันข่้�นอยิ่�กับลักษณะข่องเที่คืโนโลยิ่กฎ
กต่่กา และคืวัามื่สิ่ัมื่พื่ันธุ์ระหวั�างผู้่้บร่หารกับคืนที่ำงานต่�างหาก
- 24. 25
บทท เทค น น คริคม
การที่่�ผู้ลผู้ล่ต่ที่่�สิ่่งข่้�นจะนำไปสิ่่�คื�าแรงที่่�สิ่่งข่้�นนั�นมื่าจาก2ข่ั�นต่อน
ที่่�เชื่่�อมื่ต่�อกัน ขึ้ั�นแรักก็ค่อ ถึ้าธุุรักิจอยากเพีิ�มื่ผลผลิตก็ต้องจ้างคน
เพีิ�มื่ ส่วินขึ้ั�นที่ี�สองก็ค่อ ถึ้าธุุรักิจอยากจ้างคนเพีิ�มื่ก็จะต้องจ่าย
ค่าแรังส่งขึ้้�นเพี่�อดี้งดี่ดีคน แต่�ข่ั�นต่อนที่ั�งสิ่องน่�ไมื่�ได้้เก่ด้ข่้�นได้้เองซ้�ง
เด้่�ยิวัเราจะไปด้่กันในหัวัข่้อถัด้ไปคืรับ
เครื�องจักรแห่งความระทม
ต่�อให้อยิากมื่่ผู้ลผู้ล่ต่สิ่่งข่้�น ก็ไมื่�ได้้แปลวั�าธุุรก่จจะต่้องอยิากจ้างคืน
เพื่่�มื่ข่้�น น่ยิามื่ข่องผู้ลผู้ล่ต่คื่อผู้ลงานที่่�ได้้หารด้้วัยิจำนวันคืน ซ้�งด้่เผู้่นๆ
เหมื่่อนวั�าถ้าผู้ลงานที่่�ได้้จากแต่�ละคืนสิ่่งข่้�น คืวัามื่เต่็มื่ใจที่่�จะจ้างคืนก็
ยิ�อมื่เพื่่�มื่ข่้�นด้้วัยิ
แต่�แรงจ่งใจข่องธุุรก่จที่่�จะจ้างคืนเพื่่�มื่ไมื่�ได้้อยิ่�ที่่�ผู้ลผู้ล่ต่เฉล่�ยิ
ต่�อคืนสิ่่�งที่่�ธุุรก่จสิ่นใจก็คื่อผลผลิตส่วินเพีิ�มื่ (marginal productivity)
ซ้�งก็คื่อ “ผู้ลผู้ล่ต่ที่่�ได้้เพื่่�มื่เมื่่�อเข่าจ้างคืนเพื่่�มื่อ่กหน้�งคืน” คืำน่�แต่กต่�าง
จากผู้ลผู้ล่ต่เฉล่�ยิเพื่ราะ“ผู้ลผู้ล่ต่เฉล่�ยิ”อาจเพื่่�มื่ข่้�นในข่ณะที่่�“ผู้ลผู้ล่ต่
สิ่�วันเพื่่�มื่” อยิ่�กับที่่�หร่อลด้ลงก็ได้้
ผู้มื่ข่ออธุ่บายิโด้ยิใชื่้แนวัคื่ด้ที่่�ถ่กพื่่ด้ถ้งเสิ่มื่อคืรับ “โรงงานแห�ง
อนาคืต่จะมื่่คืนงานแคื� 2 เที่�านั�น คื่อหมื่ากับคืน หน้าที่่�ข่องคืนคื่อให้
อาหารหมื่า หน้าที่่�หมื่าคื่อคือยิเฝึ้าไมื่�ให้คืนไปยิุ�มื่ยิ�ามื่กับอุปกรณ์”
โรงงานแห�งอนาคืต่น่�จะสิ่ร้างผู้ลผู้ล่ต่ได้้มื่ากมื่ายิ ด้ังนั�นผู้ลผู้ล่ต่โด้ยิ
เฉล่�ยิที่่�หารโด้ยิคืนงาน(มื่นุษยิ์)เพื่่ยิงหน้�งคืนจ้งสิ่่งมื่ากแต่�ผู้ลผู้ล่ต่สิ่�วัน
- 25. 26 Power and Progress
เพื่่�มื่กลับน้อยิมื่าก คืนงานที่่�มื่่เพื่่ยิงหน้�งเด้่ยิวัมื่่หน้าที่่�ให้อาหารหมื่า ซ้�ง
หมื่ายิคืวัามื่วั�าต่�อให้เล่กจ้างที่ั�งหมื่าและคืนคืงไมื่�ที่ำให้ผู้ลผู้ล่ต่ลด้ลงนัก
เราอาจพื่ัฒนาเคืร่�องจักรให้ด้่ข่้�นอ่ก ซ้�งก็จะเพื่่�มื่ผู้ลผู้ล่ต่ต่�อคืน
งานให้มื่ากข่้�น แต่�ก็ไมื่�มื่่เหตุ่ผู้ลให้โรงงานแห�งน่�ต่้องจ้างคืนหร่อหมื่า
เพื่่�มื่ หร่อเพื่่�มื่คื�าแรงให้กับคืนงานผู้่้โด้ด้เด้่�ยิวัแต่�อยิ�างใด้
ต่ัวัอยิ�างน่�อาจจะสิุ่ด้โต่�งไปหน�อยิ แต่�สิ่ะที่้อนคืวัามื่เป็นจร่งที่่�
สิ่ำคืัญได้้ด้่คืรับ เมื่่�อบร่ษัที่รถยินต่์อยิ�างฟอร์ด้และ GM ผู้ล่ต่รถยินต่์รุ�น
ใหมื่�ที่่�ด้่ข่้�นในชื่�วังคืร้�งแรกข่องศัต่วัรรษที่่�20บร่ษัที่ก็ต่้องจ้างคืนเพื่่�มื่เพื่่�อ
รองรับคืวัามื่ต่้องการรถที่่�เพื่่�มื่ข่้�นที่ั�งชื่�างเชื่่�อมื่และชื่�างที่ำสิ่่และจะจ�ายิ
คื�าต่อบแที่นสิ่่งข่้�นถ้าจำเป็น
ในที่างกลับกัน ลองน้กด้่คืรับวั�าจะเก่ด้อะไรข่้�นถ้าบร่ษัที่รถที่่�วั�า
น่�ต่่ด้ต่ั�งหุ�นยินต่์ที่่�ที่ำงานเชื่่�อมื่และที่าสิ่่ได้้ด้่ ด้้วัยิต่้นทีุ่นที่่�ถ่กกวั�าอ่กวั่ธุ่
ที่่�ใชื่้คืนจำนวันมื่าก? ถ้าเป็นเชื่�นน่�ผู้ลผู้ล่ต่เฉล่�ยิข่องบร่ษัที่ยิ�อมื่สิ่่งข่้�น
มื่ากโด้ยิไมื่�จำเป็นต่้องจ้างชื่�างเชื่่�อมื่และชื่�างที่าสิ่่ที่่�เป็นมื่นุษยิ์อ่กต่�อไป
น่�คื่อปัญหาที่่�กำลังเก่ด้ข่้�นทีุ่กหนแห�ง เที่คืโนโลยิ่ใหมื่�อยิ�างเชื่�น
หุ�นยินต่์ที่ำงานได้้หลากหลายิอยิ�างไมื่�น�าเชื่่�อ จนไมื่�มื่่คืวัามื่จำเป็นต่้อง
จ้างคืนอ่กต่�อไป เคืร่�องจักรจ้งที่ำให้ “ผู้ลผู้ล่ต่เฉล่�ยิ” สิ่่งข่้�น แต่�ไมื่�ชื่�วัยิ
เพื่่�มื่ “ผู้ลผู้ล่ต่สิ่�วันเพื่่�มื่” และอาจที่ำให้ลด้ลงด้้วัยิซ�ำ
โลกาภ่วััต่น์ก็ที่ำให้คืนต่กงานได้้เชื่�นกันคืรับ เคืร่�องมื่่อสิ่่�อสิ่าร
และระบบข่นสิ่�งที่ั�วัโลกที่ำให้เก่ด้การข่ยิายิงานข่้ามื่ประเที่ศัในชื่�วังหลายิ
สิ่่บปีที่่�ผู้�านมื่า งานผู้ล่ต่หร่องานบร่การล่กคื้าถ่กยิ้ายิไปยิังประเที่ศัที่่�มื่่
คื�าแรงถ่กกวั�า จ้งชื่�วัยิลด้ต่้นทีุ่นและเพื่่�มื่กำไรให้กับบร่ษัที่อยิ�าง Apple
ที่่�ผู้ล่ต่อุปกรณ์สิ่�วันใหญ�ในเอเชื่่ยิ โด้ยิแลกกับการที่่�คืนในประเที่ศัแมื่�
ต่้องต่กงาน
- 26. 27
บทท เทค น น คริคม
“การสิ่ร้างงานใหมื่�” คื่อสิ่่�งสิ่ำคืัญที่่�จะที่ำให้เก่ด้ผู้ลผู้ล่ต่สิ่�วัน
เพื่่�มื่ ในชื่�วังต่้นยิุคื 1910 เฮนร่ ฟอร์ด้ ได้้นำเคืร่�องจักรจำนวันมื่ากเข่้า
มื่าใชื่้ในการผู้ล่ต่รถยินต่์ แต่�ระบบสิ่ายิพื่านได้้ที่ำให้เก่ด้งานใหมื่�ๆ ไมื่�
วั�าจะเป็นงานออกแบบรถ งานคืุมื่เคืร่�องจักร งานด้้านเที่คืน่คื และงาน
เสิ่มื่่ยิน ซ้�งรวัมื่กันแล้วัชื่�วัยิสิ่ร้างงานในการผู้ล่ต่รถยินต่์ (เราจะพื่่ด้ถ้ง
รายิละเอ่ยิด้เร่�องน่�ในบที่ที่่� 7) เมื่่�อเคืร่�องจักรใหมื่�สิ่ร้างงานใหมื่�ให้แก�
มื่นุษยิ์ จ้งเที่�ากับเปิด้ที่างให้ผู้่้คืนมื่่สิ่�วันร�วัมื่ในการผู้ล่ต่และชื่�วัยิเพื่่�มื่
ผู้ลผู้ล่ต่สิ่�วันเพื่่�มื่ได้้
หลากหลายิอาชื่่พื่ที่่�เป็นที่่�ต่้องการในปัจจุบัน เป็นอาชื่่พื่ที่่�ยิัง
ไมื่�เก่ด้ข่้�นเมื่่�อ 80 ปีก�อน ไมื่�วั�าจะเป็นนักรังสิ่่วั่ที่ยิา นักออกแบบที่าง
ด้้านอุต่สิ่าหกรรมื่ คืนด้่แลเคืร่�องจักร นักเข่่ยินโปรแกรมื่ ผู้่้ด้่แลคืวัามื่
ปลอด้ภัยิที่างด้้านITหร่อนักวั่เคืราะห์ข่้อมื่่ลกระที่ั�งคืนที่่�ที่ำอาชื่่พื่อ่�นที่่�
มื่่มื่านานพื่อสิ่มื่คืวัรเชื่�นเสิ่มื่่ยินธุนาคืารศัาสิ่ต่ราจารยิ์หร่อนักบัญชื่่ก็
ยิังต่้องมื่าที่ำหน้าที่่�ที่่�ไมื่�เคืยิมื่่มื่าก�อน เชื่�น ต่้องใชื่้คือมื่พื่่วัเต่อร์เป็นและ
ร่้จักเคืร่�องมื่่อสิ่มื่ัยิใหมื่�
การวั�างงานจากเที่คืโนโลยิ่ไมื่�ได้้เก่ด้ข่้�นในอด้่ต่เพื่ราะมื่่งานใหมื่�
ที่่�งอกข่้�นมื่าชื่ด้เชื่ยิเคืร่�องจักรที่่�เต่่บโต่ข่้�นอยิ�างรวัด้เร็วัในชื่�วังศัต่วัรรษที่่�
20ไมื่�ได้้ลด้ที่อนคืวัามื่ต่้องการคืนลงแต่�ที่ำให้เก่ด้การพื่ัฒนาและปรับ
เปล่�ยินโคืรงสิ่ร้างธุุรก่จจนเก่ด้งานใหมื่�ให้แก�ผู้่้คืน
การผู้ล่ต่รถยินต่์ที่่�เพื่่�มื่ข่้�นที่ำให้เก่ด้งานเสิ่มื่่ยินและงานอ่�นๆต่ามื่
ไปด้้วัยินอกจากน่�รถยินต่์ยิังที่ำให้ธุุรก่จอ่�นๆข่ยิายิต่ัวัต่ามื่ไมื่�วั�าจะเป็น
พื่ลังงานเหล็กหร่อเคืมื่่(ลองน้กถ้งน�ำมื่ันต่ัวัถังรถและยิางรถ)รถยินต่์
ยิังเปล่�ยินโฉมื่การเด้่นที่างข่องผู้่้คืนการข่นสิ่�งการคื้าปล่กคืวัามื่บันเที่่ง
และบร่การต่�างๆโด้ยิเฉพื่าะอยิ�างยิ่�งเมื่่�อเมื่่องพื่ัฒนาไปต่ามื่คืวัามื่เจร่ญ
- 27. 28 Power and Progress
ถ้าเคืร่�องจักรไมื่�ได้้เพื่่�มื่ผู้ลผู้ล่ต่มื่ากนัก งานที่่�งอกใหมื่�ก็จะไมื่�
เยิอะเที่�าน่� อยิ�างที่่�เราเร่ยิกวั�า “เคืร่�องจักรที่่�ที่ำได้้งั�นงั�น” ในบที่ที่่� 9 เชื่�น
เคืร่�องเชื่็คืเอาที่์อัต่โนมื่ัต่่ต่ามื่ร้านสิ่ะด้วักซ่�อที่่�แที่บไมื่�สิ่�งผู้ลด้่กับสิ่ังคืมื่
เพื่ราะเป็นแคื�การโยินงานจากพื่นักงานมื่าให้ล่กคื้าที่ำเอง ต่อนที่่�เร่�มื่
ใชื่้เคืร่�องน่�มื่่การจ้างงานแคืชื่เชื่่ยิร์ลด้ลงแต่�ไมื่�ได้้ชื่�วัยิเพื่่�มื่ผู้ลผู้ล่ต่อะไร
มื่ากพื่อที่่�จะที่ำให้เก่ด้งานใหมื่� สิ่่นคื้าในร้านไมื่�ได้้ถ่กลง ไมื่�ได้้ชื่�วัยิเพื่่�มื่
การผู้ล่ต่อาหาร และวั่ถ่ชื่่วั่ต่ข่องล่กคื้าแที่บจะไมื่�ต่�างจากเด้่มื่
เคืร่�องจักรที่่�ที่ำงานได้้งั�นงั�นจ้งไมื่�ได้้สิ่ร้างงานหร่อที่ำให้ชื่่วั่ต่
คืนที่ำงานด้่ข่้�น และกระที่ั�งเคืร่�องจักรที่่�เพื่่�มื่ผู้ลผู้ล่ต่ได้้สิ่่งก็ไมื่�ใชื่�วั�าจะ
ด้่เสิ่มื่อไป โด้ยิเฉพื่าะต่ัวัที่่�เน้นกำจัด้คืนออกเพื่่�อให้เคืร่�องจักรที่ำแที่น
ที่ั�งหมื่ด้
นั�นแสิ่ด้งวั�าหุ�นยินต่์ในโรงงานจะชื่�วัยิปฏิ่วััต่่การผู้ล่ต่และสิ่ร้าง
ผู้ลผู้ล่ต่ได้้มื่หาศัาล ในข่ณะที่่�แที่บไมื่�ได้้ชื่�วัยิให้ชื่่วั่ต่คืนที่ำงานด้่ข่้�น
แมื่้แต่�น้อยิ เพื่ราะมื่ันไมื่�ได้้ที่ำให้เก่ด้งานใหมื่�และไมื่�ได้้สิ่ร้างโอกาสิ่
ใหมื่�ให้ใคืร เหมื่่อนแถบมื่่ด้เวัสิ่ต่์ที่่�เคืยิเป็นศั่นยิ์กลางอุต่สิ่าหกรรมื่ข่อง
อเมื่ร่กาพื่อมื่่การเอาหุ�นยินต่์มื่าใชื่้ในโรงงานก็เก่ด้การต่กงานคืรั�งใหญ�
และที่ำให้ที่ั�งภ่มื่่ภาคืเสิ่่�อมื่ถอยิลง
ที่ั�งหมื่ด้น่�นำไปสิ่่�ประเด้็นสิ่ำคืัญที่่�สิุ่ด้เก่�ยิวักับเที่คืโนโลยิ่:ที่างเล่อก
เรามื่่หนที่างมื่ากมื่ายิในการนำคืวัามื่ร่้ข่องเรามื่าใชื่้ และยิ่�งมื่่หนที่าง
มื่ากกวั�าในการคืวับคืุมื่นวััต่กรรมื่แล้วัเราจะเล่อกใชื่้เที่คืโนโลยิ่ที่ันสิ่มื่ัยิ
ที่่�มื่่เพื่่�ออะไร? เพื่่�อที่ด้แที่นคืน? หร่อเพื่่�อสิ่�งเสิ่ร่มื่ผู้่้คืนโด้ยิการสิ่ร้างงาน
ที่่�น�าที่ำให้แก�พื่วักเข่า? แล้วัเราคืวัรจะจบที่่�ต่รงไหนเพื่่�อให้ได้้อนาคืต่ที่่�
ก้าวัไกล?