2. Early Lycophyte
A: Drepanophycus บรรพบุรษของ Lycophyta
ุ
B: วิวัฒนาการของ microphyll

3. 1.Phylum Lycophyta
 Club mosses
 Sporophyte มีลาต้น ราก ใบที่แท้จริง
 ลาต้นใต้ดิน เรียก rhizome ส่วนลาต้นเหนือดินมีสีเขียว เรียก Aerial
stem
 ใบมีขนาดเล็ก เรียกว่า Microphyllous leaf มีเส้น vein 1 เส้นที่ไม่
แตกแขนงตรงปลายกิ่ง Sporophyll อัดแน่น เรียกว่า Strobilus
ภายในมี sporangium ติดอยู่
 ภายใน sporangium ผลิต Homosporous หรือ Heterosporous

4. Phylum Lycophyta
พืชกลุ่มนี้ได้แก่
ไลโคโปเดียม (Lycopodium ) หางสิงห์ สามร้อยยอด
ตีนตุ๊กแก สร้อยนางกรอง ช้องนางคลี่ และ
กระเทียมน้า
ซีแลกจิเนลลา (Selaginellaceae) เช่น กนกนารี หญ้ารังไก่
และพ่อค้าตีเมีย


5. 1.1 Lycopodiales หางสิงห์
strobilus
strobilus
Lycopodium lucidurum Lycopodium obscerum
Homosporous Lycopod

6. Lycopodium cernuum
strobilus
microphyll
sporophyll
Aerial stem sporangium
strobilus
root

7. 1.2 Selaginellales ตีนตุ๊กแก
Strobilus
Heterosporous
Lycopod

8. Selaginella
microphyll
strobilus
rhizophore
adventitious root

9. Selaginella
microsporophyll
microsporangium microspore
megasporophyll
strobilus megasporangium megaspore

10. Isoetales : กระเทียมน้า

11. Sphenophyta สนหางม้า

12. Equisetum : horsetail
 ลาต้นเหนือดิน เรียก Aerial stem เห็นข้อ ปล้องชัดเจน ผิวลาต้น
เป็นร่อง และสันสลับกัน
 Aerial stem เห็น ประกอบด้วย ลาต้นหลักและกิ่งแขนง
กิ่งแขนงแตกออกจากข้อแบบ whorled
 ใบมีขนาดเล็ก เรียก scale leaf ฐานใบเชือมติดกันเป็นแผ่นเรียก
่
leaf sheath เมื่อยังอ่อนมีสีเขียว เมื่ออายุมากสีจะจาง
 Strobilus เป็น homosporous อยู่ส่วนปลายลาต้น

13. Equisetum
Equisetum telmateia
Equisetum debile

14. Equisetum
strobilus
aerial stem
Scale leaf
strobilus

15. Stem of Equisetum

16. Phylum Pterophyta

17. Psilophyta :หวายตะนอย
 ลาต้นใต้ดินเรียก Rhizome ปกคลุมด้วย rhiziod
 ลาต้นเหนือดินมีสีเขียวเข้ม เรียก Aerial stem แตกกิ่งแบบ
Dichotomous
 กิ่งก้านมีใบ เรียก Scale leaf มีขนาดเล็ก สีเขียว ไม่มีเส้นใบ จึงไม่
จัดเป็นใบที่แท้จริง
 สร้าง Sporangium มี 3 lobed ผลิต spore ชนิด Homologous
spore

18. Psilophyta

19. Sporophyte of Psilophyta
 ลาต้นเหนือดินมีสีเขียว
เข้ม เรียก Aerial stem
แตกกิ่งแบบ
Dichotomous
Sporangium
sporophyll
Aerial stem

20. Sporangium of Psilophyta
สร้าง Sporangium มี 3 lobed ผลิต spore ชนิด
Homologous spore

21. Ferns
 ระยะ Sporophyte
 มีรากแบบ adventitious root
 ลาต้นใต้ดิน แบบ rhizome: อยู่ใต้ดิน และขนานกับผิวดิน
 ใบเจริญจาก rhizome แบบ Megaphylls เรียกว่า Fronds มีเส้นใบ
ตั้งแต่แบบ dichotomous และแบบ reticulate
 ใบอ่อนม้วนงอแบบ Circinate
 sporangium อยู่รวมกันเป็นกลุ่มเรียก Sorus ภายใน sporangium
ผลิต Homospoe และ heterospore

22. Later Fern
Phlebopteris
จากยุค Triassic

23. Ferns

24. Ferns leaves

25. Ferns
sporangium
sorus sorus

26. Aquatic Ferns
จอกหูหนู แหนแดง
ผักแว่น

27. Terestrial Ferns
ข้าหลวงหลังลาย

28. Epihytic Ferns
ชายผ้าสีดา

29. Fern Life Cycle

30. Alternation of generation
 ระยะ Gametophyte
 เมื่อ spore ปลิวตกในที่เหมาะสม จะงอกเป็นแผ่นแบนรูปหัวใจ เรียก
prothallium
 prothallium สร้าง archaegonium ซึ่งผลิต egg (n) และ anteridium ซึ่ง
ผลิต sperm
 sperm ผสมกับ egg ได้ Zygote (2n) ซึ่งพัฒนาต่อไปเป็น sporophyte