pptเทคโนDnaลายพิมพ์ กิจกรรมการเรียนรู้บูรณาการทักษะชีวิต หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 พันธุศาสตร์และเทคโนโลยีทาง DNA เรื่อง การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีของ DNA รหัสวิชา/รายวิชา ว 33244/ชีววิทยา 4 ระดับชั้น ม.6 เวลาเรียน 2 ชั่วโมง ผู้สอน นายวิชัย ลิขิตพรรักษ์ ตำแหน่ง ครู คศ.1 กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ โรงเรียนศีลาจารพิพัฒน์ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 1 กรุงเทพมหานคร

1. การประยุกต์ใช้เทคโนโลยี DNA
(The Application of DNA Technology)
รายวิชาชีววิทยา 4 (ว33244)
ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2558

2. กิจกรรมที่ 1 : คำถำมชวนคิดสงสัย???
1. เอกลักษณ์ของ
แต่ละบุคคลคือ
อะไร ?

3. เกิดอะไรขึ้นกับเหตุกำรณ์จริงเรื่องนี้???

4. กิจกรรมที่ 1 : คำถำมชวนคิดสงสัย???
2. ระบุตัวบุคคลได้หรือไม่....ศพของใคร?

5. เกิดอะไรขึ้นกับเหตุกำรณ์จริงเรื่องนี้???

6. กิจกรรมที่ 1 : คำถำมชวนคิดสงสัย???
3. ระบุควำมสัมพันธ์ในครอบครัวได้หรือไม่
....ลูกของใคร?

7. เกิดอะไรขึ้นกับเหตุกำรณ์จริงเรื่องนี้???

8. นักเรียนร่วมกันอภิปรำย พร้อมยกตัวอย่ำงประกอบ
4. การประยุกต์ใช้เทคโนโลยี DNA ส่งผลต่อสังคมและ
สิ่งแวดล้อมในปัจจุบันมีลักษณะอย่างไรบ้าง
กิจกรรมที่ 1 : คำถำมชวนคิดสงสัย???

9. เทคโนโลยี DNA คืออะไร
(What is DNA Technology?)

10. การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีของ DNA
1. เชิงการแพทย์และเภสัชกรรม
 การวินิจฉัยโรค
 การบาบัดด้วยยีน
 การสร้างผลิตภัณฑ์ทางเภสัชกรรม
2. เชิงนิติวิทยาศาสตร์
3. เชิงการเกษตร
 การทาฟาร์มสัตว์เพื่อสุขภาพมนุษย์
 การสร้างสิ่งมีชีวิตดัดแปลงพันธุกรรม (transgenic organisms)
4. การใช้พันธุศาสตร์เพื่อศึกษาค้นคว้าหายีนและหน้าที่ของยีน
5. การประยุกต์ใช้เพื่อสิ่งแวดล้อม
กิจกรรมที่ 2 : สรุปประเด็นเรียนรู้ร่วมกัน

11. ลายพิมพ์ดีเอ็นเอ ของคนเป็นเอกลักษณ์ของแต่ละบุคคล เพราะคนทุกคนจะมีแตกต่างกันยกเว้นแฝด
แท้ที่จะเหมือนกัน ลายพิมพ์ดีเอ็นเอของลูกจะได้จากดีเอ็นเอของพ่อและแม่อย่างละครึ่ง
การนามาใช้ประโยชน์ คือ พิสูจน์เพื่อบุคคลในกรณีฆาตกรรม กรณีบุคคลสูญหาย และ พิสูจน์
ความสัมพันธ์ของพ่อแม่และลูก
ลายพิมพ์ DNA (DNA Fingerprint)

12. หลักการทางานของเทคโนโลยีลายพิมพ์ DNA
1. เก็บตัวอย่างเซลล์ ตัวอย่างต้องมี DNA ที่มี
คุณภาพ ไม่เสื่อมสลาย (ปัจจัยที่ทาให้ DNA
เสื่อมสลายคือ ระยะเวลา อุณหภูมิ ความชื้น
แสงแดด สารเคมี จุลินทรีย์ ฯลฯ)
2. สกัด DNA จากเซลล์ของตัวอย่าง
3. ตรวจลายพิมพ์ดีเอ็นเอ หลักการคือ เลือกตัด
DNA ในส่วนที่แสดงเอกลักษณ์เฉพาะบุคคล
โดยใช้ restriction enzyme จากนั้นนา
ชิ้นส่วน DNA ที่ถูกตัดมาวิเคราะห์ตามขนาด
ด้วยวิธี Gel Electrophoresi
4. แปลผลลายพิมพ์ DNA โดยการอ่านผลจาก
ลักษณะตาแหน่งของแถบดีเอ็น หรือกราฟที่ได้

13. คลิปวิดีโอ เรื่อง “สืบจำก DNA”
ที่มำ: https://www.youtube.com/watch?v=ot_sqLEIWjA
ตั้งใจดู...จะรู้ความจริง...

14. กิจกรรมที่ 3 : ข้อสังเกตจำกคลิป???

15. ร่วมกันอภิปราย...แลกเปลี่ยนเรียนรู้
ข้อที่ 1 นักเรียนคิดว่ำกระบวนกำรตรวจสอบระดับ DNA ในปัจจุบันมีควำมสำคัญ
หรือไม่ อย่ำงไร
ข้อที่ 2 ปัจจัยใดบ้ำงที่ส่งผลต่อประสิทธิภำพในกำรตรวจสอบระดับ DNA เพื่อ
พิสูจน์เอกลักษณ์ส่วนบุคคล เพรำะอะไร
ข้อที่ 3 สิ่งใดบ้ำงที่สำมำรถนำมำทำกำรตรวจสอบระดับ DNA เพื่อพิสูจน์เอกลักษณ์
ส่วนบุคคลได้
ข้อที่ 4 นักเรียนคิดว่ำตนเองสำมำรถใช้กระบวนกำรตรวจสอบระดับ DNA ได้
หรือไม่ อย่ำงไร
ข้อที่ 5 นักเรียนคิดว่ำมีวิธีกำรใดที่สำมำรถพิสูจน์เอกลักษณ์ส่วนบุคคลซึ่งนักเรียน
สำมำรถทำได้ง่ำยๆ บ้ำง
กิจกรรมที่ 4 : คำถำมนำเรียนรู้???

16. กิจกรรมที่ 5 : สืบสอบจำกลำยนิ้วมือ

17. คำชี้แจง ให้นักเรียนแต่ละคนดำเนินกำรพิมพ์ลำยนิ้วมือลงบนแบบฟอร์มกระดำษปั้ม
ลำยพิมพ์นิ้วมือที่แจกให้โดยใช้แท่นหมึกพิมพ์ จนครบทั้ง 10 นิ้วแล้วคิดวิเครำะห์
ตอบคำถำมต่อไปนี้
ข้อที่ 1 ลายนิ้วของตนเองทั้ง 10 นิ้วมีความเหมือนหรือความแตกต่างกันหรือไม่
อย่างไร
ข้อที่ 2 ลายนิ้วทั้ง 10 นิ้วของตนเองและของเพื่อนสมาชิกในกลุ่มความเหมือนหรือ
ความแตกต่างกันหรือไม่ อย่างไร
ข้อที่ 3 นักเรียนคิดว่าลายพิมพ์นิ้วมือเอกลักษณ์บุคคลของมนุษย์มีกี่รูปแบบ พร้อม
อธิบายลักษณะอย่างชัดเจน
กิจกรรม “กำรตรวจพิสูจน์ลำยพิมพ์นิ้วมือเอกลักษณ์บุคคล”

19. สรุปลักษณะของลายพิมพ์นิ้วมือของมนุษย์ที่สามารถใช้พิสูจน์เอกลักษณ์บุคคลได้
สรุปประโยชน์และความสาคัญของการพิสูจน์เอกลักษณ์บุคคลต่อการดารงชีวิตของนักเรียนในปัจจุบัน

20. สรุปผลการดาเนินกิจกรรม : รูปแบบลายนิ้วมือ

21. ข้อควรรู้...เกี่ยวกับลายนิ้ วมือ
 ท่าน Sir Francis Galton นี้เป็นผู้ที่เริ่มทาการวิจัยอย่างจริงจังกับลายนิ้วมือ และถือว่าเป็น
บุคคลแรกที่ศึกษาถึงการใช้ลายนิ้วมือในการระบุตัวบุคคล เป็นบุคคลแรกที่ทาการพิสูจน์
ว่าลายนิ้วมือของแต่ละคนมีลักษณะเฉพาะ (Individuality) และไม่มีการเปลี่ยนแปลง
รูปแบบ (Permanence) อีกทั้งยังเป็นผู้ที่กาหนดและแบ่งแยกประเภทของรูปแบบ
ลายนิ้วมือที่ใช้กันอยู่จนถึงปัจจุบันนี้
 ลายนิ้วมือของบุคคลจะประกอบด้วยลายรูปแบบต่าง ๆ กันหลากหลายรูปแบบ โดยลายจะ
ประกอบด้วยเส้นร่อง (Valleys) และเส้นนูน (Ridges) โดยเส้นเหล่านี้จะวิ่งคู่ขนานกันไป
เกือบทุกตาแหน่งในลายนิ้วมือ โดยจะมีทั้งเอกลักษณ์หลักและเอกลักษณ์รองที่สามารถหา
ได้จากลายนิ้วมือ โดยจะมีลักษณะเป็นเส้นที่เชื่อมต่อกัน, ลายตัด, รอยจ้า, รอยแตก และ
รอยด้าน ในลายนิ้วมือ สิ่งเหล่านี้สามารถใช้ระบุเจ้าของลายนิ้วมือได้
 ในการตรวจสอบลายนิ้วมือต้องอาศัยเอกลักษณ์ที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลงตลอดชีวิตของผู้
เป็นเจ้าของลายนิ้วมือนั้น

22. ตั้งใจดู...จะรู้ความจริง...

23. สถำนกำรณ์ : หำกนักเรียนได้รับกำรร้องขอให้ช่วยอธิบำยผลกำรตรวจลำย
พิมพ์ DNA ของครอบครัวนี้ นักเรียนจะอธิบำยอย่ำงไรว่ำคนไหนเป็นลูกที่
แท้จริงและหำกพบว่ำบำงคนไม่ใช่ลูกที่แท้จริงแล้ว นักเรียนจะมีวิธีในกำร
บอกอย่ำงไรที่จะเหมำะสมที่สุดในกำรรักษำสัมพันธภำพในครอบครัวนี้
กิจกรรมที่ 6 : เรียนรู้เพื่อชีวิต

24. ร่วมด้วยช่วยกันสรุปบทเรียน : R – C – A Question
 ข้อที่ 1 จำกกิจกรรมนี้นักเรียนสำมำรถประเมินและสร้ำงข้อสรุปเป็น
บทเรียนชีวิตนำไปใช้ได้ นักเรียนรู้สึกอย่ำงไร เพรำะเหตุใด (R)
 ข้อที่ 2 ที่ผ่ำนมำนักเรียนเคยประเมินและสร้ำงข้อสรุปเป็นบทเรียนชีวิต
นำไปใช้ได้หรือไม่ อย่ำงไร (C)
 ข้อที่ 3 ต่อไปถ้ำนักเรียนจะประเมินและสร้ำงข้อสรุปเป็นบทเรียนชีวิต
นำไปใช้ได้ นักเรียนจะมีวิธีกำรปฏิบัติอย่ำงไร (A)
กิจกรรมที่ 6 : เรียนรู้เพื่อชีวิต

25. “THE END OF LESSON”
THANK YOU FOR YOUR ATTENTION!