1. UNIVERSITETI I PRISHTINËS
Fakulteti i Biznesit – Pejë
Departamenti – Administrim Biznesi
Punim Seminarik
Lënda:Makroekonomi
Tema:Paraja dhe Banka
Kandidati:
Shpejtim Rudi
Mësimdhënësi-ja:
Mr.Sci.Arjana Xhemajli
Nr. Index: 160122011
Pejë, Prill 2012

2. Përmbajtja










Hyrje
Përkufizim
Funksionet e parasë
Komponentët e ofertës monetare
Shkaqet dhe motivet e kërkesës për para dhe Motivi i
ruajtjes së vlerës.-Teoria e portofolit
Banka
Mundësitë e bankës
Analizë
Diskutim dhe Konkluzion
Përfundimi

3. Hyrje
 Në
ekonominë moderne puna e dhënë paguhet
me para në vend të të mirave materiale. Blerja e
të mirave materiale si dhe kursimet e tyre bëhen
në vlera të parasë. Së fundi gjatë çdo
shkëmbimi, fitimi dhe humbjet llogariten me
para. Këta shembuj tregojnë se paraja ka këto
funksione në ekonomi:
 vlerë e përgjithshme e këmbimit
 vlerë kursimi
 vlerë matëse

4. Përkufizim
 Paraja,është
një kategori ekonomike e
caktuar,një konvencion apo marreveshje midis
njerezve për ti dhënë një sendi të caktuar
atributet e një ekuivalenti të përgjithshëm
 Pra,paraja është një produkt, me ndihmen e të
cilit bëhet e mundur këmbimi i të gjitha
mallërave apo shërbimeve.

5. Funksionet e parasë:
1.
Funksioni si mjet këmbimi.
2.
Funksioni si mjet llogarie (matëse e vlerës).
3.
Funksioni si mjet kursimi (ruajtëse e vlerës)
5

6. Komponentët e ofertës monetare:
1.
M1: – përfshin Paratë e transaksioneve (paratë në
dorë, llogaritë e çekueshme dhe çeqet e udhëtarëve).
2.
M2: Paraja e gjerë – përfshin M1 plus depozitat
afatshkurtra, llogaritë e fondeve të përbashkëta të
tregjeve monetare, etj.
M3: – përfshin M2 plus depozitat e kursimit afatgjatë,
etj.
L: – përfshin M3 plus aktive si bonot e thesarit, etj.
3.
4.
6

7. Shkaqet dhe motivet e kërkesës për para:
1.
Nevoja për të blerë mallra dhe shërbime.
Kërkesa e transaksioneve varet nga niveli i GDP-së,
niveli i çmimeve, niveli i normës së interesit.
2.
Motivi i ruajtjes së vlerës. Teoria e portofolit –

njerëzit dëshirojnë që pasurinë e tyre ta mbajnë në formën që
sjell të ardhura sa më të mëdha

por, ata nuk dëshirojnë të bëjnë investime me shkallë të lartë
rreziku.

Kjo teori thotë që njerëzit bëjnë kombinimin e formave të
ndryshme të pasurisë (në para dhe në obligacione) ashtu që të
minimizohet rreziku

Aktiveve mund tju ndryshojë çmimi por jo parasë
7

8. Banka
Banka është një institucion financiar që kryen
shërbime të caktuara që kanë të bëjnë me kalimin e
mjeteve të lira financiare nga ata që i kursejnë ato
tek ata që kanë nevojë për to.
Banka kryesisht merret me pranimin e depozitave dhe
dhënien e kredive.
Në kuadër të depozitave totale banka mund të lëshojë si
kredi shumën e depozitave të pranuara minus normën e
rezervës së detyrueshme të aplikuar nga banka
qëndrore.

9. Mundësitë e bankës
Mundësia që ka banka për të dhënë para hua
përbën bazën e shumëfishimit të parasë.
∆D – shtesa e depozitave në sistemin bankar
r - norma e rezervave të detyrueshme
∆R – shtesa e rezervave të detyrueshme në sistemin
bankar (shtesa fillestare e depozitave)
∆D = ∆R / r
1/r – vlera e shumëfishit apo multiplikatorit të ofertës
monetare

10. Analizë


Vlera e parasë
 Kur ne mendojmë për qarkullimin, rëndom mendojmë
për paranë.
 Në përgjithësi është e qartë se paraja është një
produkt që plotëson kërkesat,por është qënësore dhe
shum e rëndësishme te themi edhe këtë që në teorinë
mbi paranë, problemi kryesor është vlera dhe
ndryshimi i vlerës së parasë. Vlera e parasë është
identike me fuqinë blerëse të saj dhe llogaritet (p) si
vlera reciproke e nivelit të çmimit (ç). Me ngritjen e
nivelit të çmimit zvogëlohet vlera e parasë dhe
anasjelltas.
p=(1/ç)

11.  Për
Diskutim
të kuptuar rolin e parasë në ekonomi ne duhet të kuptojm
se cka është paraja.
 Perkufizimi i parasë varet nga perdorimi ose qellimi të cilit ajo i
shërben.
 Studimi i parasë fillon duke analizuar më parë funksionet e saj
dhe duke analizuar ndikimin në efektivitetin ekonomik.

 Pra
Konkluzion:
paraja është përmbledhje e një paradoksi.
 Ajo është njëkohësisht malli më i rëndesishëm dhe më i
parëndesishëm i ekonomisë.
 Paraja nuk mund të përdoret si ushqim, veshje ose
drejtpërdrejt për të prodhuar mallra të tjera ekonomike.
 Por nga ana tjetër zotrimi i saj jep mundësinë të sigurohet një
shumëllojshmëri mallrash të tjera të dobishëm apo të lluksit.
 Në kohë të ndryshme dhe vende të ndryshme funksionin e
paras e kanë luajtur sende të ndryshme.Studimin e bere në
këtë drejtim tregojm se rrethë170 sende të ndryshme e kanë
luajtur rolin e parasë.

12. Përfundimi







Punoi :studenti:Shpejtim Rudi
Drejtimi:Administrim Biznesi F.SH.A.B-Pejë
Literatura:
Lënda: Makroekonomi: Prof.Mr.Sci.Arjana Xhemajli.
Njohurite e mia.
Interneti etj.
Faleminderit.