Education

1. SHKOLLA E MESME TEKNIKE “ TAFIL KASUMAJ “ DEÇAN
THE SECONDARY TECHNICAL SCHOOL “ TAFIL KASUMAJ” DEÇAN
Viti Shkollor 2016/17
Lënda : Financë
Amortizimi i huasё
Profesor: Shpend Stojkaj Nxënësja: Albina Ferizaj
Deçan – Maj 2017

2. Përmbajtja :
1. Hyrje………………………………………………..3
2. Kuptimi i nocionit të kredisë……………………….4
2.1Karakteristikat e kredisë………………………...4
3. Kamata ( interesi ) e kredisë………………………..5
4. Llogaritja e këstit mujor dhe interesit të kredisë…...7
5. Parimi i kthimit të kredisë…………………………10
2

3. 1. Hyrje
Individët dhe firmat marrin hua për nevoja te ndryshme. Mund të jenë këto hua për blerje te
pasurive te patundëshme përfshirë shtepitë, makinat, hua për automobila, hua për studime, kredi
dhe hua të ndryshme për biznes.
Ato mund të jenë të natyrës afatshkurtër dhe asaj afatgjate. Në qoftë se huaja do të paguhet në
periudha të barabarta kohore (një muaj, tre muaj dhe një vit ) atëherë thuhet se kemi të bejmë me
shlyerjën apo amortizimin e huasë.
Përveq kredive preferenciale bankat në tregun financiar ofrojnë edhe kredi me obligim kthimi
mujor me këste të barabarta sipas llojit te kredisë. Roli i sistemit kreditor është që të mobilizojnë
të gjitha mjetet monetare të cilat për një kohë gjendën të pa shfrytëzuara. Pasi të mobilizohen dhe
të koncentrohen ato mjete me anë të kredisë shkojnë atje ku janë të nevojshme.
3

4. 2. Kuptimi i nocionit të kredisë
Shprehja kredi rrjedh nga fjala latine “ credo “ që do të thotë besim. Pra, në një anë kemi të bëjm
subjektin i cili i ka mjetet e caktuara, të cilat gjenden jashtë përdorimit, kurse nga ana tjetër i
kemi subjektet të cilat kanë nevojë për ato mjete, andaj i marrin në shfrytëzim me obligim të
kthimit dhe me kushte të caktuara.
2.1 Karakteristikat e kredisë
Në shkencën ekonomike kredia do të thotë marrëdhënia në mes të dy subjekteve, me të cilën
njëri i jep, kurse tjetri e merr një vlerë të caktuar me një shpërblim të caktuar dhe obligim të
kthimit.
Te kredia ekziston parimi i kthimit të kredisë, d.m.th., obligimi i debitorit që kredinë e marrë pas
një afati të caktuar t’ia kthejë kreditorit. Po që se nuk ekziston obligimi i kthimit atëherë nuk
kemi të bejmë me kredi, por me ndonjë kategori tjetër financiare (dhuratë, donacion, regres,
subvencion etj).
Kredia në para bëhet kategori ekonomike shumë e zhvilluar, karakteristika kryesore e të cilës
është pagimi i kamatës si çmim për shfrytëzimin e parave.
Në disa vende islamike ka edhe kredi pa kamatë ku të gjitha transaksionet janë pa kamatë dhe
çdo kredi duhet detyrimisht të jetë e mbuluar me pasuri të patundshme dhe të mos ndërmerren
aktivitete financiare me shkallë të lart rreziku.
4

5. 3. Kamata ( Interesi ) e kredisë
Kamata paraqet shpërbilimin e caktuar në para për dhënien në shfrytëzimin e përkohshëm të
kapitalit hua. Çdo kapital – hua , cilado qoftë formë e tij dhe sado që natyra e mbivlerës së tij ta
modifikojë kthimin e tij, kurdoherë nuk është vetëm një formë e veçante e kapitalit – para.
Kamata paguhet kryesisht në formë të normës së kamatës. Norma e kamatës shprehet në
përqindje dhe zbatohet në vlerën e huazuar për përiudhën e caktuar.
Formula për llogaritjen e këstit për kredi preferenciale me obligim kthimi është:
Shembull:
• Nëqoftse huaja do të paguhet në periudha të barabarta kohore .
• Në pasqyrën ne vijim është dhën shembulli kur firma merr hua 8000 euro me obligim që
ta kthej në katër pagesa të barabarta në fund të çdo viti.
• Për huan e dhën kreditori arkëton interes prej 6%.
5

6. €Interesi llogaritet përmes shumëzimit të shumës së mbetur
në fund të vitit me normën e interesit :
8000 0.06 = 480€
Tabela e amortizimit te huasë me 6% interes :
Viti Fillimi PMT (Kësti) Interesi Principali Balanca përfundimtare
1 8.000,00 2.308,73 480,00 1.828,73 6.171,27
2 6.171,27 2.308,73 370,28 1.938,46 4.232,81
3 4.232,81 2.308,73 253,97 2.054,76 2.178,05
4 2.178,05 2.308,73 130,68 2.178,05 0,00
Llogaritja e këstit të kredisë mund të bëhet ne programin aplikativ Excel , me anë të funksionit
financiar PMT ( e jep si rezultat shumen e këstit që duhet paguar , nëse kemi marrë një kredi).
Huazimi 8000€ Vite
Perioda 4
Interesi 6%
Kësti 2025.062344
6

7. Rate – normën e kamatës
Nper – periudhën për të cilën duhet paguar
Pv – vlera e totalit që është marrë
Fv – vlera e ardhshme
Type- mund të jetë 0 ose 1 .
4. Llogaritja e këstit mujor dhe interesit të kredisë
Secila bankë për të krijuar një situatë të volitshme financiare, më tepër e preferojnë aktivën –
angazhimin në një afat sa më të gjatë të kthimit të mjeteve të tyre që janë të lira në raport me
burimin e mjeteve – pasive siç janë depozitat e pranuara dhe detyrimet e tjera në tregun e parasë.
Në afatin e gjatë kredit e lejuara tërheqin norma më të larta të interesit në raport me lejimin e
kredive me afat të shkurtër. Kjo përparësi në kohë e lartësisë së interesit arsyetohet për shkak të
shkallës së lart të rrezikut për mos kthimin e kredisë.
Llogaritja e këstit mujor bëhët me anë të kësaj formule :
o d – kësti
o r – kamata
o n – vitet e marrjes së kredisë
Shembull :
7

8. Në qoftë se kemi huazuar një kredi në vlerë prej 8000€ , me afat kthimi prej 2 vitesh ( 24 muaj )
me kamatë 13% , llogaritja bëhet si vijon :
€
Interesi = 8000*0.0108=86.40€
Tabela e amortizimit të huasë në programin Excel:
8

9. Sipas funksionit financiar PMT mund të llogaritet kësti dhe interesi mujor :
9

10. 5. Plani i kthimit të kredisë
Lidhur me kthimin e kredisë, marrëveshja arrihet para dhënies se kredisë dhe duhet të jetë
rezultat i vlerësimit real të aftësisë së të komitentit për të kthyer kredinë, qëllimi është që të
sigurohet kthimi me anë të likuiditetit të transaksionit të financuar apo arritjen e fitimeve të
parashikuara, e jo nëpërmjet detyrimit dhe shitjes së pasurisë së lënë peng.
Kur banka është e detyruar të shesë pasurinë e lënë peng në një çmim më të ulët sesa që është
çmimi i tregut, atëherë ajo do të dëmtojë si huamarrësin, ashtu edhe bashkësine.
10

11. Kushtet e kthimit ndryshojnë varësisht nga tipi i transaksionit , të cilin e financojnë. Kthimi i
kredisë mund të sillet prej disa javësh e deri 25 apo 30 vjet. Mund të parashihet që kredia të
kthehet në shuma paushalle apo me anë të kësteve.
6. Përfundimi
Kredia paraqet një kuptim real ekonomiko juridik me të cilin nënkuptohet marrëdhënia e caktuar
debitore-kreditore, e bazuar në transferimin e të drejtës së disponimit në para (ose të ndonjë sendi
tjetër) nga ana e kreditorit në dobi të debitorit për një kohë të caktuar me kushte të caktuara
( mbulesa, kamata, afati, mënyra e pagesës etj).
Më anë të kredisë sigurohet udhëheqja e politikës ekonomike dhe sociale në vend gjithashtu ka
ndikim mjaft të madh në stabilitetin e tregut dhe çmimeve në qoftë se përdoret në kohë dhe masë
të drejtë.
11