2. Ano ang ibigsabihin ng Balita?
Balita o news sa Ingles ay isang impormasyon o ulat
tungkol sa mga pangyayaring naganap kamakailan
lamang, nagaganap sa kasalukuyan at magaganap pa
lamang.
3. Ano ang ibigsabihin ng Balita?
Maraming uri ng mga balita. Ito ay maaaring panlokal,
pambansa, at pandaigdigan. Sa paksa, ang balita ay maaaring
pang-edukasyon, pangkabuhayan, pantahanan, panlibangan,
pampalakasan, at pampulitika.
4. Ano ang Ibigsabihin ng Pagbabalita?
• Ang Pagbabalita ay isang programa sa radyo, telebisyon o internet
na naghahatid ng balita at impormasyon sa mga manonood.
Ginagawa ito sa isang local na lugar o di kaya ay sa isang
estasyon ng telebisyon o radyo. Ibinabalita dito ang pinakabagong
mga pangyayari na karaniwang tungkol sa politika, ekonomiya at
mga balita sa ibang bansa at maaaring isama rin ang iba pang uri
ng balita gaya ng palakasan, taya ng panahon, kalagayan ng
trapiko sa mga lansangan, mga komentaryo sa iba’t ibang isyu at
iba pang mga bagay na nasa interes ng manonood.
5. Mga dapat tandaan sa pagpili ng angkop na salita o
pangungusap sa pagsulat ng isang balita.
1. Huwag maging paligoy-ligoy.
2. Huwag gumamit ng matalinghagang salita.
3. Huwag na huwag maglalagay ng sariling opinyon.
4. Isulat ang pawang katotohanan lamang at banggitin ang
mga lehitimong pinanggalingan ng mga impormasyon o datos.
5. Siguraduhing malinaw at tiyak ang ginagamit na salita.
6. Ang isang balita ay maaaring sumagot sa anim na
pahiwatig o ASSAKABAPA:
1. Ano (what) – tumutukoy sa pangyayari ng isang balita.
2. Sino (who) – tumutukoy sa taong pinag-uusapan sa balita.
3. Saan (where) – tumutukoy sa pook o lugar na pinangyarihan sa balita.
4. Kailan (when) – tumutukoy kung kailan naganap ang pangyayari sa
balita.
5. Bakit (why) – tumutukoy sa sanhi o dahilan ng pangyayari sa balita.
6. Paano(how) – tumutukoy sa paraan kung paano naganap ang
pangyayari sa
balita.
7. Mga Dapat tandaan sa pagsulat ng balita:
1. Kawastuhan– ang balita ay dapat naglalahad ng mga impormasyong walang labis at
walang kulang.
2. Katimbangan – ang balita ay dapat maglahad ng datos na walang kinikilingan sa
sinomang panig na nasasakop ng balita.
3. Makatotohanan – ang balita ay dapat na naglalaman ng mga impormasyon na tunay at
hindi gawa-gawa lamang. Ang mga impormasyon ay dapat na nanggagaling sa
mapagkakatiwalaang sources at hindi kung kani-kanino lamang. Kung ang impormasyon ay
galing sa social media, kilatisin ang pinaggalingan bago ito ibalita.
4. Kaiklian – ang balita ay dapat inilalahad ng walang paliguy-ligoy.
8. Hakbang sa Pagsulat ng Balita
1. Pagkakuha ng mga impormasyon, isulat ang buod upang makita ang lahat ng
datos na nakalap.
2. Itala ang mga pangyayari ayon sa pababa o paliit na kahalagahan.
3. Isulat ang balita gamit ang inverted pyramid. Sa paglalahad ng mga datos ng
balita, dapat ay nasa pinakatuktok ang panimula (lead) kung saan ang lahat ng
pinakaimportanteng detalye ay ilalagay. Susunod ang katawan ng balita(n) kung
saan ilalahad ang mga importanteng detalye. Nasa pinakahulihan pangwakas ang
mga hindi gaanong mahalagang detalye ng balita.
4. Isulat ang headline na naangkop sa balita.
5. Halimbawa: Inverted Pyramid
9. Radio Broadcasting
• Pagbabalita na gumagamit ng one-way wireless transmission mula
estasyon ng radio papunta sa ating mga radio.
Ang bumubuo ng Radio Broadcasting staff:
1. Scriptwriter- Siya ang lumilikha ng iskrip na ginagamit sa
pagbabalita sa radio.
2. News presenter(Field reporter)- Sila ang tagapagbalita at
tagapanayam dahil sila ang madalas na nasa field upang
mangalap ng pinakabagong balita.
10. Ang bumubuo ng Radio Broadcasting staff:
3. News Anchor- Kilala rin bilang announcer. Siya ang pinakakilala ng mga
tagapakinig ng radio dahil siya ang nagsisilbing mukha ng himpilan.
4. Technical director- Siya ang namamahala sa ginagamit na sound effects sa
kabuuan ng programa. Siya ay katuwang ng News Anchor para malaman kung
hihinaan o lalakasan na ang tunog ng sound effects.
11. Ang bumubuo ng Radio Broadcasting staff:
5. Informercial director- Siya naman ang nagbibigay ng makabuluhang mga
patalastas na nagtataglay ay impormasyong makatutulong sa mamamayan.
Kadalasan ay malikhain at kakatwa ang pagsulat ng iskrip nito, na ginagawa
upang mapukaw ang atensyon ng mga tagapakinig.
6. Director- Ang nagbibigay ng direksiyon sa takbo ng buong programa.
Binigyan niya ng senyas ang mga staff mula sa news achor hanggang sa
technical director. Ipinaalam din niya kung ilang minute na lamang ang
nalalabi sa kanilang programa.
