3. PAGSIMULA NG PAHAYAGAN
• Ang pahayagan, diyaryo, o peryodiko ay isang uri ng paglilimbag na
naglalaman ng balita, impormasyon at patalastas, kadalasang na imprenta
sa mababang halaga. Ito ay maaaring pangkalahatan o may espesyal na
interes, at kadalasan itong inilalathala ng araw-araw o lingguhan.
• Ang kauna-unahang naimprentang peryodiko ay inilathala noong 1605, at
nakikipagsabayan pa rin kahit umusbong na ang mga bagong teknolohiya
tulad ng radyo, telebisyon, at ang internet. Dahil sa mga bagong pag-
papaunlad sa internet, nagkaroon ng pagsubok sa industriya ng mga
peryodiko. Bumaba ang sirkulasyon nito sa mga bansa, kaya't ang iba ay
lumilipat mula imprenta patungo sa internet online, na nagdulot ng
pagbaba ng kita sa mga peryodiko. May mga lumalabas ng mga
prediksiyon na baka lumiit o mawala na ang halaga nito, ngunit batay sa
kasaysayan, hindi nalagpasan ng mga bagong teknolohiya tulad ng radyo
at telebisyon ang mga nakalimbag na media.
4. PAGSIMULA NG PAHAYAGAN
• Simula nang maging "journal" (talaan ng pangyayari) ang pahayagan,
ang propesyong may kinalaman sa paggawa ng diyaryo ay tinawag na
peryodismo.
• Sa panahon ng "Dilaw na Peryodismo" noong ika-19 na siglo,
madaming pahayagan sa Amerika ay bumase sa mga nakaliligalig na
mga kuwento, sinadya ito upang galitin o pukawin ang madla imbes na
magbigay impormasyon. ang mahigpit na pamamaraan ng pag-ulat na
nakabase sa pagsisiyasat at kawastuhan ay muling sumikat bandang
ikalawang pandaigdig.
• Ang pamumuna sa peryodismo ay iba-iba at minsan ay marubdob. Ang
krebilidad ay pinagdududahan dahil sa mga hindi kilalang pinagmulan,
mga mali sa detalye, pagbaybay, at balarila, totoo o kaya natutuklasang
hindi patas, at mga alingasngas na may kinalaman sa panunulad at
paggawa ng kuwento.
5. PAGSIMULA NG PAHAYAGAN
• Noon, ang pahayagan ay madalas na
pagmamay-ari ng mga makapangyarihang tao,
at ginamit ito upang magkaroon ng boses sa
pulitika.
• Pagkatapos ng 1920 halos lahat ng malalaking
palimbagan ay naging bahagi ng ugnayang
pinalalakad ng malalaking samahan tulad ng
Gannett, The McClatchy Company, Hearst
Corporation, Cox Enterprises, Landmark Media
Enterprises LLC, Morris Communications, The
Tribune Company, Hollinger International, News
Corporation, Swift Communications, at iba pa.
6. NILALAMAN NG PAHAYAGAN
• Pangkalahatan ang nilalaman nito.
Kadalasang mga pangkasalukuyang
mga balita ang nakalimbag. Maaaring
ito ay mga pangyayari sa politika,
balita sa ibang bansa, kalakalan,
kultura, palakasan, at mga opinyon
(alinman sa editoryal, kolum o guhit-
larawang pampolitika).
• Ang mga Peryodiko ay kadalasang
gumagamit ng mga larawan upang
ipakita ang mga kuwento.
7. NILALAMAN NG PAHAYAGAN
Ang iba pang maaaring ilagay sa peryodiko/pahayagan ay:
• Ulat panahon
• Tudling ng Pagpapayo
• Mga tala ng mga palabas sa pelikula at teatro, shopping mall, restoran,
• Pangulong tudling
• Mga balitang showbis
• Mga palaisipan, krosword, sudoku, at mga oroskopyo
• Pampalakasan
• Mga biro at katatawanan
• Lathalain
• Mga balitang pangdayuhan/balitang pandaigdig
• Pangmukhang pahina
8. TUNGKULIN NG PAHAYAGAN
Ang pahayagan ay may tatlong pangunahing tungkulin bilang isang uri ng
pangmadlang komunikasyon:
1.Magpaalam
2. Impluwensiya
3.Pagpapalaganap ng
Komersyo at Industriya
9. TUNGKULIN NG PAHAYAGAN
1. Magpaalam
- Tungkulin ng peryodiko ang ipahayag sa madla ang
nararamdaman, nakikita at naiisip ng tao.
- Ang paghahayag ng katotohan ay dapat umiral. Sa isang
paghahayag ng balita ay hindi dapat magkaroon ng bias o
pabor sa isang panig lamang.
- Ang balita ay kailangang tapat at walang kinikilingan. Kailangan
na ito'y obhektibo (objective), naaayon sa panahon (timely) at
may katuturan (significant)
10. TUNGKULIN NG PAHAYAGAN
2. Impluwensiya
-Tungkulin ng peryodiko ang bigyan ng sapat
na impormasyon ang mga mambabasa
upang sila'y makagawa ng sariling opinyon
ukol sa mga isyu na kinakaharap ng lipunan.
-Ang pahayagan rin ay dapat maging daan
upang malayang makapagpahayag ng
opinyon ang mga indibidwal.
11. TUNGKULIN NG PAHAYAGAN
3. Pagpapalaganap ng Komersyo at Industriya
- Ang advertising ang nagsisilbing lifeblood ng mga
pahayagan. Ngunit kailangang mag-ingat ng
tauhang editoryal ng isang pahayagan upang
hindi maituring na balita ang isang advertisement.
- Kinakailangan na may malinaw na pagkakaiba
ang balita sa pag-aalok ng isang produkto o
serbisyo sa pahayagan.