Geography project

1. NDRYSHIMET KLIMATIKE

2. Ndryshimet klimatike ne Shqiperi kane filluar te ndjehen qe ne gjysmen e
dyte te viteve nentedhjete, duke u bere me evidente rreth 1997, vit kur
dimri erdhi me pak, dhe ne shume zona te Shqiperise, me aspak bore.
Zakonisht, ne zonat malore te Shqiperise binte shume bore gjate dimrit
(nganjehere shkonte deri ne 2-3 m lartesi, por ne 1997 i gjithe dimri ishte
i ngrohte, dhe pranvera erdhi e nxehte, me nje mars e prill te nxehte e
me pak shi. Qe nga ai vit, dimrat ne Shqiperi jane bere gjithnje e me te
shkurter e me te ngrohte, ndersa verat jane bere me te gjata dhe me te
nxehta, nganjehere me temperatura mbi 40 C. ⁰
Thatesirat ne vere, te shoqeruara nga permbytje ne vjeshte, jane bere
fenomene te pervitshme. Ndikimet e ndryshimeve klimatike jane bere
tashme te dukshme me sy te lire. Brigjet pergjate Adriatikut po gerryhen
ne te gjithe gjatesine e bregdetit per shkak te rritjes se nivelit te detit--
ne disa zona, deti ka perparuar deri ne 50 m ne brendesi te tokes, duke
shkaterruar pyjet bregdetare dhe bimesine, si dhe duke rritur kripesine e
lagunave dhe fushave prane bregdetit. Rritja e nivelit te detit ka sjelle
demtime serioze ne pyjet e bukur me pisha mesdhetare qe gjendeshin
pergjate gjithe bregdetit te Adriatikut. Shume nga pemet jane thare e po
thahen nga rritja e kripesise. Ne pika te tjera, sasia e kripes ne ujin e
puseve te fshatrave bregdetare eshte rritur ndjeshem, duke shkaterruar
ekonomine e ketyre fshatrave.

3. Ne 2009, ndryshimet ishin edhe me te theksuara--pati
nje dimer te bute me shume shi, por ajo qe ishte me
habitshme ishte se vera erdhi me shume shi, nje shi i
pazakonte per veren shqiptare, ndersa ne Indi
musonet erdhen me shume vonese duke shkaterruar
te korrat e fshatareve atje.

4. MENAXHIMI I NDRYSHIMEVE KLIMATIKE
Ndryshimi I klimes po shfaqet si nje kercenim serioz per
shendetin mendor, me trauma, e gjithe kjo si rezultat I
ndryshimeve klimatike ekstreme.
Ndryshimi I klimes eshte nje term I perdorur ne klimatologji per te
treguar ndryshimet e pesuara te klimes ne toke ne shkalle boterore
gjate hapesirave te ndryshme kohore, qe nga krijimi I tokes e gjer
tani. Ndryshimi I klimes mund te shkaktohet nga proceset e
brendshme tokesore, prej faktoreve te jashtem (p.sh. ndryshimet ne
rritjen e rrezatimit diellor) ose ne kohet e fundit nga veprimtaria
njerezore.
Sot termi “ndyshimi I klimes” ne politiken mjedisore shpesh lidhet me
ndryshimet e tanishme klimatike, duke perfshire ngritjen e
temperatures mesatare te siperfaqes se tokes, e njohur si ngrohja
globale.

5. EFEKTI SERRE
Efekti sere e ka ngrohur Token per me shume se 4 miliarde
vjet. Tani shkencetaret kane rritur shqetesimin e tyre, sepse
aktivitetet njerezore mund ta modifikojne kete proces natyror
me pasoja te rrezikshme. Qe nga shfaqja e Revolucionit
Industrial ne 1700, njerezit kane realizuar shume shpikje, te
cilat perdorin karburantin fosil, te tille si qymyrin, naften dhe
gazin natyror. Duke djegur keto karburantet fosile,si dhe kryerja
e aktiviteteve te tilla, si shpyllezimet per te perfituar toke
bujqesore apo siperfaqe per zhvillime urbane, sjellin si rezultat
clirimin e atyre gazeve, te cilat mbajne nxehtesine ne
atmosfere, duke perfshire dioksid karboni, gaz metan dhe oksid
nitrik. Keto gaze atmosferike jane ngritur ne nivelet me te larta
te cdo kohe. Te pakten ne 650000 vitet e fundit.

6. Luhatjet e rrezatimit diellor
Rrezatimi diellor eshte nje nga shkaqet e ndryshimeve klimatike
ne bote. Rrezet diellore bien pingul ne ekuador dhe fillon te
ndryshojne gjate poleve. Po keshtu, edhe ndryshimet klimatike,
duke perfaqesuar temperaturat. Ato ne ekuator jane shume te
larta, por temperaturat fillojne te ulen gjate poleve. Nese
rrezatimi diellor eshte I pakte, temperaturat do te ulen, nese
eshte I forte atehere temperaturat do te jene me te larta. Gjate
stines se veres, rrezatimi diellor eshte me I forte se gjate stines
se dimrit.Ndryshimet klimatike mund te shkaktohen nga
dukurite natyrore. (p.sh shperthimet e medha vullkanike hedhin
grimeca te imeta ne atmosfere, te cilat pasi e bllokojne
rrezatimin diellor duke shkaktuar ftohjen e siperfaqes se tokes
me kohezgjatje te disa viteve. Ndryshimet e rrymave oqeanike
shkaktojne ndryshime ne shperndarjen e nxehtesise dhe
reshjeve.

7. Ndryshimet klimatike, rrezik semundjesh per miliona njerez!
- Ndryshimet klimatike do te gjenerojne uri dhe semundje qe do te prekin miliona
njerez. Alarmi vjen nga ekspertet e Ipcc, qe merren me ndryshimet klimatike dhe
pasojat e tyre.
- Parashikimet e tyre konfirmojne friken qe prej kohesh qarkullonte mes studiuesve te
ketyre skenareve globale: kequshqyerje dhe epidemi do te rriten nen ndikimin e
efekteve te mbingrohjes se planetit dhe do te kene pasoja te jashtezakonshme.
- Kjo eshte ne qender te diskutimeve ne nje seminar per ndryshimet klimatike dhe
ndikimin e tij ne ushqim dhe uje, qe hap edhe javen e nismave nga Fao per diten
Boterore te Ushqimit, qe kete vit i dedikohet ndryshimit klimatik dhe bioenergjise.
- Edhe pse ne Evrope, sipas parashikimit te bere, te gjithe do te preken, jo te gjithe do
te ndikohen nga keto ndryshime ne te njejten menyre. Natyrisht qe me te goditurit do
te jene vendet me te varfera.
- Sipas eksperteve, brenda fundit te ketij shekulli, kostoja globale e ndryshimeve
klimatike do te jete alarmante. Ne seminarin e fundit, mbajtur per kete qellim eshte
theksuar se pavaresisht masave qe mund te merren per kete gje, varferia nuk mund
te eleminohet, ndersa degradimi ambiental do te vazhdoje te perhape semundje qe
do te transmetohen permes ujit dhe ushqimit.

8. TE MBJELLESH NJE PEME DO TE THOTE TE SHPETOSH
NJE JETE!!

9. FALEMNDERIT!
Punoi: Ester STEFA

10. FALEMNDERIT!
Punoi: Ester STEFA