1. Nieuwsbrief nr. 1 • SO&T • mei 2012
5 6
Nieuwsbrief
1
Onderwijs en opvoeding
Column: Kiezen en delen?
2
In de praktijk
3
In gesprek met
Kees van der Wolf
5
SO&T en onderwijs
Uitgelicht:
Competentietraining en
Jongeren Informatie Punt
6
Compensatie en
beschermende factoren
Tips & Data
inhoud
jaargang 3
nummer
1
Onderwijs en opvoeding
Ouders hebben de eerste verantwoor-
delijkheid voor de opvoeding van hun
kinderen. De leerkracht is er in eerste
instantie om te onderwijzen vanuit de
primaire schooltaken. Aangezien kin-
deren gemiddeld 15.000 uren van hun
leven doorbrengen op school, speelt de
leerkracht een grote rol in het dagelijks
leven van kinderen en is daarmee een
invloedrijke factor.
Onderwijs en opvoeding zijn belangrijke bouw-
stenen voor een succesvolle ontwikkeling van
kinderen en daarmee voor een gezonde maat-
schappij. Maar als opvoeding en onderwijs niet
op elkaar aansluiten loopt het spaak.
Een duidelijke scheiding tussen onderwijs en
opvoeding is er in de praktijk niet. Want als een
kind niet zo makkelijk leert lezen, ga je er van
uit dat het thuis met een ouder extra boekjes
kan lezen. En als een leerling het thuis moeilijk
heeft, dan merk je dat vaak in de klas en geef je
extra aandacht. Waar ligt de grens?
Opvoeden is een maatschappelijke verant-
woordelijkheid. Medeopvoeders zijn op school
te vinden, maar ook in de buurt.
Het gezin, de school, en de buurt kunnen
elkaar aanvullen (compenseren). De ene con-
text kan bescherming bieden aan de andere.
Belangrijk is dan wel dat ouders en beroeps-
krachten samen (kunnen) optrekken in hun
pedagogische rol.
SO&T ziet school dan ook als een plek waar
binnen het primaire proces van goed onder-
wijs bieden wordt opgevoed én gecompen-
seerd voor eventuele hiaten in de opvoeding
(lees verder op pagina 4)
SO&T
Baarsjesweg 224, 1058 AA Amsterdam
T 020 56 11 070
E info@kwaliteitinopvoeden.nl
I www.kwaliteitinopvoeden.nl
COLOFON
Jaargang 3, nr. 1
mei 2012
verschijnt
2x per jaar
Compensatie
en beschermende
factoren
Uitgave: SO&T
(Eind)redactie: Cécile Winkelman, Hilde Leussink,
Peter van den Dries, Sanne van der Lubben, Tacey Benig
Vormgeving: MNB Communications
Jongeren Informatie Punt
Scholen beseffen dat leerlingen bepaalde problemen
liever niet thuis of met iemand van school willen
bespreken. Leerlingen zijn bang dat school contact
met ouders opneemt of dat zijn probleem bekend
wordt. Om hun leerlingen een laagdrempelige en
veilige voorziening te bieden verzorgt het JIP op
VO-scholen spreekuren, voorlichtingen en gastlessen
in afstemming met lopende lesprogramma’s.
De JIP-medewerkers spelen een bemiddelende rol
tussen leerling en school als er sprake is van
een zorgwekkende situatie, zodat een volgende
stap gemaakt kan worden. Het
JIP heeft structureel overleg
met de zorgcoördinator
van de school om signalen
geanonimiseerd te
bespreken. J
Uitgelicht...
Competentietraining
De meeste scholen bieden klassikale sociaal-
emotionele programma’s. Voor een aantal
kinderen blijkt dit niet voldoende. Zij hebben
stevigere bijsturing nodig, zodanig dat een
verwijzing naar jeugdzorg nog kan worden
voorkomen. De competentietraining biedt
een intensieve training op school, in nauwe
afstemming met het zorgteam. Zo kan de
school zo dichtbij mogelijk en in een zo vroeg
mogelijk stadium het kind ondersteunen.
In het kader van passend onderwijs voorzien
wij dat de behoefte om deze expertise
binnen school te halen groter zal worden.
Niet elke leerkracht is erop toegerust om met
meerdere leerlingen met gedragsproblemen
in een relatief grote klas een veilig klimaat
te bieden. Via een train de trainer krijgt de
school nu eigen experts in huis. J Jongeren Informatie Punt
JiP
Trainingen voor
kinderen
Trainingen voor
professionals
Voorlichtingen
Overig
• Zelfvertrouwen
(faalangstreductie)
Vaardigheidstraining in het
vergroten van het zelfvertrou-
wen van kinderen.
• Beroepsopvoeders
Vaardigheidstraining waarbij
pedagogische aanpak wordt
versterkt.Versterken van
gewenst gedrag, omgaan met
gedragsproblemen.
• Eergerelateerd geweld
(eerwraak)
• Seksuele opvoeding
• Seksuele diversiteit en
homoseksualiteit
• Diversiteit
• Begeleiden van een
casuïstiekoverleg ZBO/ZAT
• JES! (Jij en Scheiding)
Cursus voor ouders en kinde-
ren om nadelige effecten van
de scheiding bij kinderen te
voorkomen of te verminderen.
• Kinderen die Opvallen
(KDO)
Preventie en signalering van
problemen bij kinderen en/of
hun gezin. Afgestemd op de
Meldcode.
• Mediawijsinhetonderwijs
• Ouderbetrokkenheid
• Kinderen en scheiding
• Alleenstaand ouderschap
• Positief Opvoeden,
Triple P
• Zelfregulatie
• Intervisie
• Plezier op School
Cursus voor een betere start
in hetVO, ter voorkoming van
sociale en pestproblemen.
• Plezierige klas
Training op maat voor klassen
met verstoorde verhoudingen.
• Gedrag op de groep
• In gesprek met ouders
• Veerkracht bij kinderen
• Pubertijd
• Omgaan met geld
• Loverboys
• Veilig vrijen
• (Cyber)pesten
• GirlsTalk
Groupcounseling voor meisjes.
Vergroten van de relationele
en seksuele weerbaarheid.
• Marietje Kessels Project
Vergroten van de
weerbaarheid van kinderen in
de groepen 5 t/m 8 (ook SBO)
en praktijkonderwijs.
• Diversiteit is kwaliteit
• Ouderschap en migratie
• Beeldvorming en
discriminatie
Elk gewenst thema is
op aanvraag mogelijk.
• Rouwverwerking
SOT en onderwijs
• CompetentieTrainingen
Gedragstraining om sociale
vaardigheden van kinderen/
jongeren te versterken;
o.a. ook agressieregulatie.
• Train de trainer:
Voor Competentietraining,
Zelfvetrouwen en JES!
• Kinder- en Jongeren
rechtswinkel
• Jongeren Informatie Punt
Kiezen en delen?
De werkweek van de leerkracht is vandaag de dag dynamisch. Naast klassikaal lesgeven wordt
er in groepjes samengewerkt met computers en digitale schoolborden. Een‘Steve Jobs school’
is al in oprichting. Naast het leerproces houden leerkrachten zich ook bezig met de ontwikkeling
en opvoeding van kinderen. Bijvoorbeeld in een Zorg Advies Team of in de klas door het geven van
extra aandacht, structuur en veiligheid. In deze context mag het vak van leerkracht inmiddels als
zeer uitdagend benoemd worden. Met de invoering van het passend onderwijs komt er nog een
taak bij. Ideologisch gezien prima, elk talent telt. De vraag is alleen of de leerkracht de zorg voor
deze leerling er wel bij kan hebben. Het wordt waarschijnlijk kiezen en delen. Kiezen voor onderwijs
en goede leerprestaties, delen omdat opvoeding en onderwijs nu eenmaal sterk met elkaar samen-
hangen. SOT wil voor u een rol spelen bij deze opgave, het gaat tenslotte om onze kinderen!
Peter van den Dries, directeur/bestuurderColumn:
Wanneer in een gezin
een (groot) aantal risico-
factoren aanwezig zijn,
dan is de school bijna
nooit in staat - en heeft
ook niet de taak - om de
problemen op te los-
sen. De schoolomgeving
kan echter wel bescher-
mende factoren bieden.
(Enthoven, 2007):
Structuur:
• duidelijkheid van regels;
• consequenties van
het overtreden van
regels;
• het beloond worden
voor goed gedrag;
• het overzichtelijk zijn
van school- en
huiswerk, liefst in kleine,
overzichtelijke stappen
waarbij feedback op
het huiswerk op korte
termijn en met korte
tussenpozen wordt
gegeven.
Veiligheid:
• gekend en opgemerkt
worden door leraren;
• rechtvaardigheid;
• samenwerking en een
positieve bejegening;
• goede sfeer in de klas;
• orde.
Uitdaging:
• hoge verwachtingen die
leraren uiten over de leer-
lingen;
• de zelfredzaamheid en
verantwoordelijkheid waar
leerlingen op aan worden
gesproken en
• de stimulans tot samen-
werking tussen leerlingen.
SOT ziet school als een plek
waar binnen het primaire
proces van goed onderwijs
geven ook wordt opgevoed
én gecompenseerd voor
eventuele hiaten in de op-
voeding thuis middels
het bieden van veiligheid,
structuur en uitdaging.
In deze visie zien we de
school nadrukkelijk niet
als een behandelplek. De
taak van de leraar is niet het
oplossen van problemen in
de thuissituatie. De leraar en
de schoolomgeving kunnen
echter wel functioneren als
belangrijke beschermende
factor in de ontwikkeling van
het kind. J
TIPSDATA
Pedagogiek in de onderwijspraktijk:
een geïntegreerde benadering.
Jeroen Onstenk (Coutinho, 2011).
Het Nederlandse beroepsonderwijs:
valt daar iets aan te doen? Kees van
der Wolf, P. Huizenga (Garant, 2011).
Hoofdstuk 11: Condities voor schoolsuc-
ces: het ontwikkelen van een routekaart
voor een doorlopende leerweg vmbo-mbo.
Mascha Enthoven en Elly de Bruyn.
Meetladder Diversiteit Onderwijs.
Trees Pels e.a. Kenniswerkplaats
Tienplus (2012).
www.kenniswerkplaats-tienplus.nl
De verbinding van CJG met onderwijs.
Lenneke Wolswinkel en Anne-Marie
Broeders (2009). www.vng.nl/cjg
31 mei, Kind en Sociale Media, voor
opvoedadviseurs Stadsregio Amsterdam
7 juni, SOT Masterclass: Intergene-
rationele conflicten bij echtscheiding
11 juni, Symposium Vaderschap
5 juli, SOT Masterclass: De cruciale
fases van ouderschap voor en/of na
echtscheiding
18 september, SOT Masterclass:
Effect van echtscheiding op de gehechts-
heidsrelatie tussen ouders en jonge
kinderen
Kinderpostzegels sponsort
projecten SOT
Stichting Kinderpostzegels Nederland sponsort de ontwik-
keling van ondersteunend materiaal in het onderwijs voor de
weerbaarheidstraining Marietje Kessels Project. SOT heeft posters
voor in de klas, een handleiding voor leerkrachten en een tipfolder voor
ouders ontwikkeld, zodat de school én de ouders hun kinderen kunnen
blijven ondersteunen om weerbaar te zijn.
Ook komt er dankzij Kinderpostzegels een methodiekbeschrijving voor
Spel aan Huis en ontvangt het mentorproject Jong op 1 een bijdrage,
zodat door jeugdzorg geïndiceerde kinderen wekelijks -even uit de hectiek
van hun dagelijks leven - gewoon kind kunnen zijn. J
2. Nieuwsbrief nr. 1 • SOT • mei 2012
432
Kees van der Wolf is pedagoog en
onderwijskundige. Hij is werkzaam als
consultant en is daarnaast verbonden
aan een universiteit in Suriname en
in Rusland. Hij is tevens lid van de
klankbordgroep van SOT. Hij maakt
zich sterk voor goed onderwijs, want
goed onderwijs kan veel gedragspro-
blemen voorkomen en verhelpen, en
ook problemen thuis voorkomen. 'En
dan denk ik aan onderwijs dat boeit,
gevarieerd is, waarbij de instructie
duidelijk is voor kinderen en het klas-
senmanagement op orde is. De leraar
is hierbij uiteraard belangrijk. Hoe
kunnen we leraren zo ver brengen dat
ze zich gesteund en uitgedaagd voelen
om het nog beter te doen? Hoe kunnen
we het voor leerkrachten zo maken dat
ze het onderste uit de kan halen voor
de kinderen?'
Hoe ziet u de relatie tussen onderwijs
en opvoeding?
De school heeft zeker ook een opvoedtaak.
Er zijn drie hoofdfuncties die een school zou
moeten uitvoeren: naast kwalificatie, het leren
van de vakken zoals rekenen en allocatie, het
kind begeleiden naar arbeid, is socialisatie
ook een belangrijke functie. School begeleidt
kinderen o.a. om goede burgers te worden,
democratisch gezind te zijn en verschillen tus-
sen mensen te accepteren. Scholen worden
tegenwoordig te veel afgerekend op kwalifica-
ties zonder de andere functies te bekijken.
Wat is de rol en grens van de
leerkracht in de opvoeding?
De leerkracht is een beroepsopvoeder en
ouders zijn eindverantwoordelijk voor de
opvoeding. De leraar is ook pedagoog. In
de klas kan hij bijv. kinderen begeleiden
om andere meningen en achtergronden te
respecteren. De leerkracht kan veel betekenen
voor kinderen die een moeilijke achtergrond
hebben. Een kind kan bij een significante
andere veel steun vinden. Een leraar die het
kind ziet staan, is daarom heel belangrijk als
beschermende factor.
Welke elementen in de thuisop-
voeding zijn noodzakelijk voor de
leerontwikkeling op school?
De interesse en aandacht van ouders voor wat
hun kind op school doet is heel belangrijk.
Dat zij blij zijn met successen van hun kind,
vragen stellen over school tijdens het eten
en meedenken bij huiswerk of het plannen
van schoolwerk. Door ouders te betrekken bij
het doel van de school worden ouders meer
betrokken bij hun kind. Juist bij ouders die
zelf geen positief onderwijsverleden hebben
gehad of geen onderwijs hebben gevolgd,
is het van belang om hen te betrekken bij
school en de schoolloopbaan van hun kind.
Met de transitie jeugdzorg en het
passend onderwijs moeten vragen en
problemen zoveel mogelijk worden
opgelost binnen het gezin de buurt en
op school. Hoe kijkt u hier tegenaan?
Het is een goede ontwikkeling dat de
deskundigheid naar kinderen gebracht
wordt in plaats van de kinderen naar de
deskundigheid. In elke regio is al een divers
aanbod aanwezig. Als blijkt dat er aanbod
mist, kan buiten de regio gekeken worden.
Op deze manier kan ook beter afgestemd
worden op de specifieke vraagstukken van de
regio. Goede afspraken tussen de instellingen
zijn hierbij belangrijk. In Nederland is er
veel kennis over onderwijs, er is een ruime
hoeveelheid hoger opgeleide mensen met
veel expertise op dit gebied.
Wat zijn knelpunten en kansen?
Er liggen erg veel kansen in de nieuwe
ontwikkelingen rond de transitie jeugdzorg
en passend onderwijs. Mensen kunnen echt
met elkaar overleggen over wat de beste
aanpak is. Een knelpunt zou kunnen zijn
dat mensen om regelingen, formulieren en
procedures blijven vragen. Mensen mogen
het nu zelf doen. De vraag wat kinderen en
gezinnen en scholen nodig hebben om goed
en zelfstandig te functioneren staat hierbij
centraal. Het ondersteunen van gezinnen
staat centraal, op deze manier kun je de kracht
van het gezin versterken in plaats van hun
zelfcontrole weghalen.
Wat zou u onderwijsprofessionals
willen meegeven?
Stel je open voor de mogelijkheden die er
nu zijn om samen te werken in een gebied.
En: ondersteun de leerkracht in plaats van
het kind naar een expert te sturen. De school
mag een lerende organisatie worden, ze
krijgen ingrediënten aangereikt om zichzelf te
ontwikkelen. Adviesorganisaties kunnen een
rol spelen bij de deskundigheidsbevordering
van scholen. Zij kijken wat de behoefte is en
richten daar hun aanbod op in. J
In de
praktijk
Leila Frindi, voorzitter van
Parents United:
Parents United biedt hoogwaardige
remedial teaching in kleine groepjes door
bekwame leerkrachten. Ouders maken wij
meer zelfredzaam en betrokken bij school
door informatie te geven en 'tools' aan te
reiken. Hierdoor kunnen zij hun kind beter
ondersteunen bij het verbeteren van de
leerprestaties.
Op school wordt het kind opgevoed tot zijn
rol in een gemeenschap. Het kind kan op
school leren dat je de anderen dient te res-
pecteren, ook al zijn ze anders dan jij. Ook kan
het kind zijn eigen plek vinden in de groep.
De leerkracht heeft hierin een belangrijke
opvoedende taak. De pedagogische aan-
sluiting tussen de privé situatie van het kind
en school zou wel beter moeten. Duidelijke
(gedrags-)regels die zowel leerkrachten als
ouders hanteren met de kinderen zijn hierbij
belangrijk. Op die manier weten kinderen
waar ze aan toe zijn en wordt er een goed
klassenklimaat gecreëerd.
Sommige ouders denken dat zij thuis niets
hoeven te doen met de lesstof die het kind
krijgt aangeboden. Zij zijn zich niet bewust
van de positieve en stimulerende invloed
die zij kunnen hebben op de leerprestaties
van hun kind. Deze ouders mogen
beter ondersteund worden: hulp bij het
aanbrengen van structuur zodat het kind
thuis kan oefenen met de lesstof. Of hen
informatie en tips geven over wat hun rol is
en hoe ze die kunnen innemen. J
Jeroen Onstenk, Lector Geïntegreerd
Pedagogisch Handelen bij de
Hogeschool Inholland en in dit kader
verbonden aan lerarenopleidingen
en PABO’s:
'De school kan niet niet-opvoeden'.
Onderwijs is gericht op ontwikkeling van
kinderen en heeft zo vanuit haar eigen
doelstelling altijd een belangrijke opvoe-
dende rol. Maar ook moeten kinderen zich
op een bepaalde manier gedragen, zodat de
onderwijzer de kinderen kan helpen te leren.
Opvoeding is dus ook een voorwaarde voor
onderwijs, zij kunnen niet los van elkaar ge-
zien worden. Verbinding tussen school en ou-
ders moet er niet pas zijn als er een probleem
is. Pedagogisch partnerschap is hierbij een
belangrijk uitgangspunt. Ouders en school
nemen elkaar dan serieus als gelijkwaardige
partners, omdat zij beiden de optimale ont-
wikkeling van het kind voor ogen hebben. De
betrokkenheid van ouders bij schoolprestaties
van hun kind heeft een positieve invloed op
die prestaties. En natuurlijk hebben zij een
eigen verantwoordelijkheid om hun kind
‘schoolrijp’te maken en geen overdreven
verwachtingen te koesteren. De school aan
de andere kant moet zorgen voor een goede
leeromgeving, een fijne sfeer op school en bij-
dragen aan het zelfvertrouwen van het kind.
De afstemming tussen school en ouders is
lastiger als de thuiscultuur meer verschilt van
de schoolcultuur. Het benoemen van de re-
gels op school, ook de informele, en hierover
praten is in deze situatie een startpunt.
In lerarenopleidingen wordt steeds vaker
aandacht besteed aan het leren opbouwen
van een goed contact met ouders, maar in de
stage komt het lang niet altijd aan de orde.
Scholen verschillen in de mate waarin ze
uitgaan van pedagogisch partnerschap.
Sommige scholen werken er actief aan en
boeken mooie resultaten. Deze scholen
hebben bijvoorbeeld structureel huisbezoek,
zorgen dat de school toegankelijk is voor
ouders, hebben een koffie- of ouderkamer,
nemen vroegtijdig contact op met ouders als
er problemen zijn en geven expliciete uitleg
van de aanpak die de school hanteert. J
Cilia van Oostveen, adjunct-directeur
basisschool Sint Henricus:
School is de plaats waar je onderwijs geeft.
Het kind heeft een veilige omgeving nodig
om goed te kunnen leren en zich te kunnen
ontwikkelen. Op onze school zijn er duidelijke
afspraken, juist over hoe je met elkaar
omgaat. Als team hebben we samen een
Triple P cursus gevolgd zodat de aanpak in de
hele school gelijk is.
Het is voor het kind belangrijk dat de school
en de ouder goed contact hebben en op
één lijn zitten. Wanneer er op school of in de
thuissituatie extra zorg nodig is, willen we
dat deze zorg er zo snel mogelijk komt.
Goed overleg tussen ouders en school is
hiervoor belangrijk. Als de opvoeding thuis
en het pedagogisch klimaat op school in
elkaars verlengde liggen, wordt daarmee een
veilige omgeving voor het kind versterkt. J
Marjan de Gruijter, senior onder-
zoeker Kenniswerkplaats Tienplus,
Verwey-Jonker Instituut:
Ouders en school willen beiden dat kinderen
optimale ontwikkelingskansen krijgen. Dit
gegeven biedt een geweldige basis voor
samenwerking, maar in de praktijk blijkt
het nog niet zo eenvoudig. Op dit moment
krijgen ouders en kinderen in het voortgezet
onderwijs vaak pas echt met elkaar te maken
als er (opvoed)problemen zijn Dan ben je
eigenlijk te laat. Zowel ouders als school
hebben veel te winnen bij het onderhouden
van een goede relatie, zodat problemen
voorkómen kunnen worden. Overigens is het
van belang om ook jongeren zelf hierbij te
betrekken.
Uit een onderzoek van de Kenniswerkplaats
blijkt dat ouders vrij hoge verwachtingen
hebben van de rol van school bij opvoed-
vraagstukken. Zij vragen aan de mentor
bijvoorbeeld advies over hoe om te gaan
met‘pubergedrag’. Ouders zien docenten
als pedagogische deskundigen aan wie zij
ook opvoedvragen kunnen stellen. Als de
relatie tussen het OKC en het onderwijs
wordt versterkt, kunnen lichte opvoedvragen
makkelijker warm verwezen worden naar het
OKC. Op diverse scholen voor voortgezet on-
derwijs hebben pedagogisch medewerkers
zich voorgesteld aan ouders op ouderavon-
den. Ouders vonden het fijn om via school
informatie te krijgen over steun bij opvoed-
vragen. De OKC medewerkers werden tijdens
de avond en daarna benaderd door de
ouders met vragen. J
Brigitte van Teeffelen, OKC-manager
in Amsterdam Noord:
Scholen hebben een signaleerfunctie en
een zorgverantwoordelijkheid. Signaleren
en doorverwijzen, liefst zo vroeg mogelijk, is
belangrijk. Ouders en school zijn gezamenlijk
verantwoordelijk voor de opvoeding. De
leerkracht kan met een kind in gesprek en
daarna met de ouder als dat nodig is. Dit kan
al om kleine dingen gaan: zakgeld, eten, sla-
pen. Juist vroegtijdig signaleren en preventie
zijn belangrijk . Het komt nog wel eens voor
dat er pas actie ondernomen wordt als de
problemen heel groot zijn, dat is jammer.
Uiteindelijk gaan we er naartoe dat partners
elkaar weten te vinden met korte lijnen waar-
door ze preventiever gaan werken.
De school kan ouders warm verwijzen naar
opvoedingsondersteuning, dat is juist de
kracht. Vanuit het OKC zetten we in op
opvoedondersteuning op de scholen. De
opvoedadviseur heeft spreekuren op school
zodat het laagdrempelig is voor ouders. Ook
oudercursussen worden op school gegeven.
Het aanbod opvoedondersteuning is op
maat, we kijken naar de behoefte van school
en ouders. Een mooi voorbeeld is dat van een
opvoedadviseur die wekelijks in de ouderka-
mer activiteiten met moeders is gaan doen
na het signaal van school dat ouders het
moeilijk vonden om de verantwoordelijk-
heid voor de opvoeding te nemen. Nu spre-
ken de moeders elkaar aan op het gedrag
van hun kind en ondersteunen elkaar ook. Ze
zien nu beter wat hun rol is als opvoeder. J
Cees van der Wal, directeur MEE
Amstel en Zaan:
De grens tussen opvoeding en onderwijs
is niet strak te trekken. Immers gedrag wat
op school opvalt, speelt waarschijnlijk ook
thuis. Met name bij LVB-ouders is het
belangrijk dat leerkrachten dit gesprek aan
kunnen en durven gaan. In het kader van
passend onderwijs zien wij een rol voor
MEE in samenwerking met SOT om de leer-
krachten te versterken in hun nieuwe taak. J
praktijk-
onderzoek
LVB-
DOELGROEP
thuis. Dit gebeurt middels het bieden van
veiligheid, structuur en uitdaging. In deze
visie zien we de school nadrukkelijk niet als
een behandelplek. De taak van de leraar is
immers niet het oplossen van problemen in
de thuissituatie. De leraar en de schoolomge-
ving kunnen wel functioneren als belangrijke
beschermende factor in de ontwikkeling van
het kind.
In het kader van de actuele ontwikkelingen
op het gebied van de transitie jeugdzorg
en passend onderwijs ligt de nadruk op
de eigen kracht.‘Gewoon’opvoeden,
‘gewoon’goed leren lezen en schrijven.
Niet problematiseren, maar leren omgaan
met tegenslagen. Het gezin, de buurt en
de school zijn de plekken waar dit‘gewone
opvoeden en onderwijzen’moet plaatsvinden
en waar kinderen en ouders die dat nodig
hebben extra ondersteuning kunnen krijgen.
Scholen hebben binnenkort de plicht om
passend onderwijs te bieden en waar nodig
adequate ondersteuning voor kind of gezin te
organiseren. Diezelfde plicht geldt ook voor
organisaties die hulp bieden aan kinderen
en hun ouders. Kortom, vanuit een gedeelde
opdracht kinderen zo goed mogelijk laten
ontwikkelen en opgroeien tot actieve burgers.
Het onderwijs heeft niet alleen op educatief
gebied, maar voor het hele opgroeispectrum,
een belangrijke plaats in de ontwikkeling
van kinderen. Op welke manier kan dit vorm
krijgen, welke mogelijkheden zijn er? Onder-
wijs en opvoeding is het thema waar SOT
zich dan ook in wil verdiepen met u. In deze
nieuwsbrief komen professionals en ouders
aan het woord over hun visie op mogelijkhe-
den en grenzen van opvoeding in het onder-
wijs. Ook worden er verschillende vormen van
opvoed- en opgroeiondersteuning van SOT
gepresenteerd voor het onderwijs. J
(vervolg van pagina 1)
DE
OUDER
In gesprek met…
Kees van der Wolf
Prof. Dr.
Kees van der Wolf
DE
SCHOOL
HOGER
onderwijs
OKC