Dokumen sejarah merupakan sumber penting namun menghadapi beberapa kesukaran seperti sukar dibaca, perbezaan maksud asal, halaman hilang, kertas rosak, kesilapan fakta, dokumen sulit dan sukar diperolehi terutama di luar negara. Penyelidikan sejarah perlu menangani isu-isu ini dengan teliti.

2. APAKAH YANG ANDA
FAHAM DENGAN DOKUMEN
SEJARAH ?

3. Secara ringkasnya
• Dokumen sejarah bermaksud sumber bertulis
mengenai peristiwa sejarah yang berbeza
dengan bukti-bukti sejarah yang lain seperti
sumber lisan dan artifak-artifak sejarah dan
sebagainya.
• Semua tamadun memiliki sejarah bertulis.
• Sistem tulisan yang awal dikenali sebagai
tulisan cuneiform (tulisan bebaji).

4. MASALAH –MASALAH MENGGUNAKAN
DOKUMEN SEJARAH
KAEDAH PERBEZAAN
SUKAR DIBACA
PENGHASILAN MAKSUD ASAL
HALAMAN HILANG KERTAS YANG
DOKUMEN ROSAK
DIGUNAKAN
KESALAHAN
TARIKH DOKUMEN SULIT SUKAR DIPEROLEHI
&KESILAPAN FAKTA

5. SUKAR DIBACA
• Sesuatu dokumen sukar dibaca kerana :-
usia dokumen yang terlalu tua
ejaan dan tulisan yang lama
perkataan yang hilang
tulisan yang tidak jelas
penggunaan singkatan
tulisan yang buruk

6. KAEDAH YANG DIGUNAKAN
• Penggunaan kaedah di sini bermaksud
penghasilan sesuatu dokumen seperti mesin
taip atau tulisan tangan yang menggunakan
pen dakwat, pensel dan sebagainya.
MESIN TAIP TULISAN TANGAN
• Masalah timbul apabila • Tulisan tangan yang
sesuatu dokumen sudah lama menggunakan dakwat yang
ataupun telah dibuat salinan tidak tahan lama dan luntur dan
beberapa kali dalam keadaan jenis tulisan yang bersambung
tidak sempurna. ataupun secara cuai.

7. PERBEZAAN MAKSUD ASAL
• Masalah wujud apabila dokumen asal diterjemah dan
dipindah dari transkrip asal dalam bentuk lain.
• Perbezaan maksud asal dokumen wujud apabila
penyelidik sejarah tidak mahir dalam
menterjemahkan dokumen terutamanya apabila
dokumen itu ditulis dalam bahasa Arab, Cina, Tamil
dan juga Inggeris.
• Perkataan yang diguna pakai tidak diketahui oleh
penyelidik sejarah.
• Penggunaan bahasa Melayu lama yang sukar difahami
juga menjadi satu masalah kepada penyelidik sejarah.

8. HALAMAN YANG HILANG DAN
TIDAK LENGKAP
Merujuk dokumen dalam
sesuatu fail yang tidak
tersusun.
Sikap penyelidik yang tidak
Keadaan sebegini menyebabkan bertanggungjawab menyebabkan
penyelidik sejarah sukar untuk penyelidik seterusnya menghadapi
melakukan proses pengesanan. masalah.
Dokumen hilang disebabkan oleh
penyelidik yang tidak masukkan
dokumen ke dalam fail semula.

9. KERTAS YANG DIGUNAKAN
• Kertas yang digunakan berlipat-lipat, melengkung,
lembap,kekuningan dan diconteng.
• Keadaan fizikal dokumen yang mengalami kerosakan
akibat dimakan oleh serangga.
• Usia dokumen yang terlalu lama mengalami proses
tindak balas kimia yang menyebabkan kertas tersebut
menjadi kekuningan dan mereput.
• Secara kesimpulannya, penyelidik sejarah mengalami
kesukaran dalam membaca dan membuat tafsiran ke
atas dokumen-dokumen tersebut.

10. DOKUMEN YANG ROSAK
• Dokumen yang telah rosak oerlu mengalami
proses pemulihan (conservation) dan
pemuliharaan (preservation).
• Pemulihan diertikan sebagai satu proses
pengekalan atau pembaikan semula sesuatu
dokumen kepada keadaan sempurna dan
proses membaiki semula kepada bentuk dan
fungsi asalnya.

11. DOKUMEN YANG ROSAK
• Proses pemuliharaan pula diertikan sebagai
penjagaan atau rawatan ke atas objek agar
tidak bertambah rosak.
• Kaedah ini bertujuan bagi mengekalkan objek
tersebut sebagaimana dijumpai dan dijaga
agar tidak berlaku kerosakkan lagi.

12. PINDAAN, KESALAHAN TARIKH DAN
KESILAPAN FAKTA
• Dokumen yang mengandungi terlalu banyak
pindaan akan menyulitkan lagi tugas seorang
penyelidik kerana dokumen itu bukan lagi
dalam keadaan yang asal.
• Kesan pindaan ini mengelirukan penyelidik
dan menimbulkan keraguan terhadap
kandungan dokumen tersebut.

13. DOKUMEN SULIT
• Sebilangan dokumen dilarang untuk dirujuk
dan bersifat sulit atau “embargo”.
• “Embargo” bermaksud segala dokumen yang
berkaitan akan dibekukan untuk rujukan
mengikut keadaan semasa seperti arahan
Wisma Putra atau pihak kerajaan.
• Status dokumen seperti ini tidak boleh dirujuk
sehingga bahan tersebut mencapai umur 25
tahun.

14. DOKUMEN SULIT
• Walaupun mencapai 25 tahun
namun, penyelidik harus memohon kebenaran
kepada Arkib Negara untuk merujuk dokumen
tersebut.
• Contoh dokumen yang diberi status embargo
ialah:-
i. Isu tuntutan Pulau Batu Putih antara
Malaysia dengan Singapura.
ii. Peristiwa 13 Mei 1969.

15. ARKIB NEGARA

16. SUKAR DIPEROLEHI
• Dokumen yang hendak dirujuk sukar untuk
diperolehi sebaliknya terdapat di luar negara.
• Banyak dokumen negara tersimpan di Public
Record Office, London.
• Di perpustakaan Muzium British terdapat
lebih 3000 tajuk tentang sejarah Malaysia.
• Di Perpustakaan Portugal pula terdapat 200
halaman kertas kajang mengenai tajuk-tajuk
yang berkaitan sejarah Malaysia.