Download luận án tiến sĩ với đề tài: Phát triển dịch vụ ngân hàng hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam, cho các bạn có thể tham khảo

1. i
L I CAM ðOAN
Tôi xin cam ñoan b n lu n án này là công trình nghiên c u khoa h c ñ c l p c a
tôi. Các s li u, k t qu nêu trong lu n văn là trung th c và có ngu n g c rõ ràng.
TÁC GI LU N ÁN
NGUY N MINH TU N

2. ii
M C L C
TRANG
Trang ph bìa
L i cam ñoan
M c l c
Danh m c các ch vi t t t
Danh m c các b ng
Danh m c các bi u ñ
L i m ñ u
T ng quan v ñ tài nghiên c u
Chương 1: D ch v ngân hàng h tr doanh nghi p v a và nh 1
1.1. V trí và vai trò c a doanh nghi p v a và nh trong n n kinh t 1
1.2. D ch v ngân hàng ñ i v i doanh nghi p v a và nh 8
1.3. Các y u t nh hư ng t i vi c phát tri n d ch v ngân hàng h tr
doanh nghi p v a và nh
38
1.4. Kinh nghi m qu c t trong vi c phát tri n d ch v ngân hàng h tr
doanh nghi p v a và nh và bài h c cho Vi t nam
42
Chương 2: Th c tr ng d ch v ngân hàng cho doanh nghi p v a
và nh Vi t nam
53
2.1. D ch v ngân hàng cung ng cho doanh nghi p v a và nh Vi t nam 53
2.2. Th c tr ng ti p c n d ch v ngân hàng c a các doanh nghi p v a và
nh
74
2.3. H th ng các cơ quan qu n lý Nhà nư c. Th c tr ng pháp lu t v h
th ng ngân hàng và d ch v ngân hàng
92
2.4. Vai trò c a các t ch c hi p h i, ngành ngh và các t ch c liên quan
khác
101
2.5. Cơ h i và thách th c ñ i v i vi c cung ng d ch v ngân hàng t i
các doanh nghi p v a và nh khi Vi t nam tr thành thành viên c a T
ch c Thương m i Th gi i
102
2.6. ðánh giá chung th c tr ng d ch v ngân hàng cho doanh nghi p v a
và nh Vi t nam
107
Chương 3: Các gi i pháp phát tri n d ch v ngân hàng h tr
doanh nghi p v a và nh Vi t nam
111
3.1. Gi i pháp phát tri n d ch v ngân hàng h tr doanh nghi p v a và
nh Vi t nam: ñ nh hư ng và mô hình phân tích
111
3.2. Các gi i pháp t phía các ngân hàng 120
3.3. Các ki n ngh ñ i v i các doanh nghi p v a và nh 132
3.4. Các ki n ngh chung 137
K T LU N 151
DANH M C CÁC CÔNG TRÌNH ðà CÔNG B C A TÁC GI
DANH M C TÀI LI U THAM KH O
PH L C

3. iii
DANH M C CÁC CH VI T T T
Vi t t t Vi t ñ y ñ b ng ti ng Vi t Vi t ñ y ñ b ng ti ng Anh
AFTA Hi p ñ nh chung v thương m i t do
ASEAN
ASEAN Free Trade
Agreement
AFAS Hi p ñ nh chung v thương m i d ch
v trong ASEAN
ASEAN Framework
Agreement on Services
ASEAN Hi p h i các qu c gia ðông Nam Á Association of Southeast
Asian Nations
ATM Máy rút ti n t ñ ng Automated Teller Machine
BIS Ngân hàng thanh toán qu c t Bank for International
Settlements
BTA Hi p ñ nh thương m i song phương
Vi t nam-Hoa Kỳ
Bilateral Trade Agreement
(Vietnam-US)
CAMEL H th ng ki m soát thông qua 5 tiêu
chí: An toàn v n, Ch t lư ng tài s n,
Qu n tr , L i t c và Tính thanh kho n
Capital Adequacy, Asset
Quality, Management,
Earnings and Liquidity
CAR T l an toàn v n Capital Adequacy Ratio
CD Ch ng ch ti n g i Certificate of Deposit
CPH C ph n hoá
DNNN Doanh nghi p nhà nư c
DNNQD Doanh nghi p ngoài qu c doanh
DNVVN Doanh nghi p v a và nh
EU Liên minh Châu Âu European Union
FDI ð u tư tr c ti p nư c ngoài Foreign Direct Investment
GATS Hi p ñ nh chung v thương m i d ch
v
General Agreement on
Trade in Services
HTX H p tác xã
IMF Quĩ Ti n t Qu c t International Monetary Fund
KHTC Khoa h c tài chính
MFN Nguyên t c t i hu qu c Most Favoured Nation
(Status)

4. iv
NDT Nhân dân t
NHLD Ngân hàng liên doanh
NHNN Ngân hàng Nhà nư c
NHNN&PT
NT
Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n
Nông thôn
NHTM Ngân hàng thương m i
NHTMCP Ngân hàng thương m i c ph n
NHTMNN Ngân hàng thương m i Nhà nư c
NHTW Ngân hàng trung ương
NT Nguyên t c ñ i x qu c gia National Treatment
ROA T l sinh l i bình quân trên tài s n Return on Assest
ROE T l sinh l i bình quân trên v n t
có
Return on Equity
TCB Ngân hàng H p tác ðài Loan Taiwan Co-operative Bank
TCTD T ch c tín d ng
TTCK Th trư ng ch ng khoán
TTTC Th trư ng tài chính
TTTT Th trư ng ti n t
UN Liên hi p qu c United Nations
UNIDO T ch c phát tri n công nghi p c a
Liên hi p qu c
United Nations Industrial
Development Organization
USD ðô la M United States Dollar
VND Vi t Nam ñ ng
XHCN Xã h i ch nghĩa
WB Ngân hàng th gi i World Bank
WTO T ch c thương m i th gi i World Trade Organization

5. v
DANH M C CÁC B NG
S hi u
b ng
Tên b ng Trang
1.1 ð nh nghĩa doanh nghi p v a và nh t i Thái Lan 2
2.1 V n ñi u l c a các ngân hàng thương m i Vi t Nam tính
ñ n 31/12/2006
56
2.2 ðánh giá v năng l c cung c p d ch v ngân hàng 59
2.3 ðánh giá v ch t lư ng ngu n nhân l c 64
2.4 ðánh giá v ng d ng công ngh 66
2.5 Cơ c u ho t ñ ng c a m t s ngân hàng 75
2.6. Huy ñ ng v n t n n kinh t c a h th ng các t ch c tín
d ng
77
2.7 K t qu trong ho t ñ ng tín d ng ñ i v i các doanh nghi p
v a và nh
79
2.8 M t s ch tiêu ho t ñ ng tín d ng c a h th ng các t ch c
tín d ng
80
2.9 Ho t ñ ng c a các công ty cho thuê tài chính 83
2.10 Cán cân n c a doanh nghi p 86
2.11 S lư ng máy ATM và các lo i th thanh toán 89
2.12 Ho t ñ ng thanh toán qua ngân hàng 91
2.13 K t qu huy ñ ng v n c a Ngân hàng Nông nghi p và Phát
tri n Nông thôn (2001-2006)
108
2.14 K t qu cho vay v n c a Ngân hàng Nông nghi p và Phát
tri n Nông thôn giai ño n 2001-2006
109

6. vi
DANH M C CÁC BI U ð
S hi u
bi u
Tên bi u Trang
2.1 ðánh giá v năng l c cung c p d ch v ngân hàng 60
3.1 Quan h tu n hoàn trong vi c nâng cao năng l c c nh tranh
và ti p c n d ch v ngân hàng c a các DNVVN
117
3.2 Mô hình phân tích và ñ nh hư ng phát tri n d ch v ngân
hàng cho các DNVVN
118

7. vii
L I M ð U
Doanh nghi p v a và nh trên th gi i nói chung và Vi t Nam nói riêng
luôn ñóng vai trò quan tr ng trong phát tri n kinh t - xã h i, cho dù các n n kinh t
phát tri n các m c ñ khác nhau.
Các doanh nghi p v a và nh Vi t Nam trong th i gian qua ñã kh ng ñ nh v
trí và vai trò c a mình trong n n kinh t qu c dân v i ñ c thù năng ñ ng, linh ho t
và thích ng nhanh v i các thay ñ i c a th trư ng. Các doanh nghi p này cũng ñã
t o s lư ng vi c làm ñáng k góp ph n gi i quy t các v n ñ xã h i và xoá ñói -
gi m nghèo. Các doanh nghi p v a và nh cũng t o các m i liên k t ch t ch v i
các doanh nghi p l n và các doanh nghi p v a và nh (DNVVN) trong và ngoài
nư c ñ tham gia hi u qu vào các chu i giá tr ngành hàng và các chu i giá tr toàn
c u. D ch v ngân hàng ñư c coi là huy t m ch cho các DNVVN trong toàn b quá
trình phát tri n, t khâu kh i s , ñi vào ho t ñ ng, m r ng s n xu t kinh doanh và
h i nh p kinh t qu c t .
Vi c Vi t Nam chính th c tr thành thành viên c a T ch c Thương m i Th
gi i (WTO) t o ñi u ki n cho n n kinh t Vi t Nam h i nh p sâu hơn vào n n kinh
t th gi i mà ñó các DNVVN và các t ch c cung c p d ch v ngân hàng s ph i
ñ i m t v i các thách th c bên c nh nh ng th i cơ và thu n l i dư i m t lu t chơi
chung.
ð tài “Phát tri n d ch v ngân hàng h tr doanh nghi p v a và nh
Vi t Nam” nh m góp ph n t o n n t ng v ng ch c cho các doanh nghi p v a và
nh Vi t Nam phát tri n và phát tri n b n v ng.
ð i tư ng, ph m vi nghiên c u c a ñ tài:
ð tài s ñ c p và phân tích toàn di n các y u t liên quan ñ n phát tri n
d ch v ngân hàng cho DNVVN Vi t Nam nói riêng và các xu hư ng trên th gi i
nói chung. Xu t phát t ñ c ñi m c a các DNVVN th hi n qua xu hư ng s d ng
t p trung vào các d ch v ngân hàng truy n th ng, bao g m: d ch v huy ñ ng v n,
d ch v tín d ng và d ch v thanh toán nên ñ tài s t p trung chuyên sâu vào ba
lĩnh v c trên. Trên cơ s lý thuy t và th c ti n lu n án xem xét kh năng cung c p

8. viii
các d ch v ngân hàng m i, trên n n t ng công ngh hi n ñ i cho các DNVVN
Vi t nam. Bên c nh ñó chúng ta có th th y r ng các d ch v trên cũng có th ñư c
cung c p b i các t ch c tín d ng phi ngân hàng ho c các t ch c khác. Tuy nhiên
t tr ng c a các ngân hàng thương m i là chi ph i l n nên lu n án cũng t p trung
nghiên c u và xem xét ñ i tư ng cung c p d ch v là các ngân hàng thương m i.
Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a ñ tài:
Toàn b lu n án ñư c m ñ u b ng vi c h th ng hoá các v n ñ lý lu n v
d ch v ngân hàng và DNVVN. B n thân vi c ñưa ra các ñ c thù c a các ñ i tư ng
trên cũng ñã ph n nào g i ý các ñ nh hư ng gi i pháp phát tri n. Các v n ñ lý
thuy t và th c ti n trư c ñây ít ñư c ñ c p như v n ñ qu n lý r i ro, chi phí giao
d ch và chi phí hành chính, s c n thi t có h th ng k toán tài chính ñ c thù cho
doanh nghi p v a và nh … cũng ñư c phát tri n và xem xét k . M t s v n ñ m i
mang tính ñ t phá như xem xét các DNVVN như là các khách hàng tiêu dùng cá
nhân, phân lo i các DNVVN thành nhóm ñ i chúng và nhóm có nhi u l i nhu n
cũng ñư c nghiên c u k . Các gi i pháp ñư c th hi n chuyên sâu, có kh năng ng
d ng th c ti n cao cũng như ñư c phân lo i theo c p ñ c a t m quan tr ng và c p
thi t t o ra m t h th ng gi i pháp liên k t có tính logic. Vi c ch n và phân tích
kinh nghi m qu c t t các n n kinh t có m c ñ phát tri n khác nhau t o ñi u ki n
thu n l i cho vi c ñ nh v toàn b h th ng các DNVVN Vi t Nam và các ngân
hàng thương m i Vi t Nam trên b n ñ toàn c u. Vi c ñ nh v này cũng t o ñi u
ki n cho công tác ho ch ñ nh chi n lư c và ñ nh hư ng ñ i v i các cơ quan ho ch
ñ nh chính sách c a Vi t Nam.
K t c u lu n án: Ngoài ph n m ñ u và k t lu n cùng v i các ph l c và tài
li u tham kh o, toàn b lu n án bao g m 3 chương:
Chương 1: D ch v ngân hàng h tr DNVVN
Chương 2: Th c tr ng d ch v ngân hàng cho DNVVN Vi t nam
Chương 3: Các gi i pháp phát tri n d ch v ngân hàng h tr DNVVN
Vi t nam
* * *

9. ix
T NG QUAN V ð TÀI NGHIÊN C U
V ñ tài nghiên c u c a lu n án, t trư c ñ n nay các khía c nh riêng l ñã
ñư c ñ c p, các m c ñ và qui mô khác nhau. Thông thư ng các tác gi ñ c p
t i ñ tài này theo s phân lo i như sau:
• V trí ñ a lý: xem xét v n ñ trên ñ a bàn m t t nh ho c vùng kinh t
• Góc nhìn: ñ tài có th ñư c xem xét t các góc nhìn riêng r như t phía các
ngân hàng, các cơ quan qu n lý Nhà nư c ho c các doanh nghi p v a và nh
(DNVVN)
• Khía c nh ñ c p: bao g m m t d ch v hay m t nhóm d ch v c th , có th
là các d ch v truy n th ng, ph bi n ho c d ch v m i
• Qui mô xem xét: có th t phía m t ngân hàng hay m t chi nhánh ngân hàng
• Trong m t s trư ng h p, n i dung xem xét t p trung vào gi i quy t các v n
ñ c a các doanh nghi p ñư c phân theo ngành v i các ñ c thù c a ngành ñó
Các tác gi có uy tín như PGS.TS. Nguy n Th Mùi, PGS. TS. Hoàng Xuân
Qu , TS. Nguy n Kim Anh… trong th i gian qua ñã có nhi u công trình và bài vi t
sâu s c v các khía c nh khác nhau c a ch ñ trên. Nghiên c u sinh trong quá trình
chu n b lu n án ñã thu nh n ñư c nhi u thông tin quí báu t các công trình c a các
tác gi trên.
Các ñ tài nghiên c u các c p, các ngành khác nhau là ngu n thông tin có
giá tr trong quá trình chu n b lu n án.
Các h i th o qu c t trong khuôn kh năm APEC Vi t nam 2006 v i các ch
ñ v phát tri n DNVVN là d p t t ñ nghiên c u sinh tích lu kinh nghi m qu c t
trong lĩnh v c này.
Trên th gi i hi n có hai nhóm t ch c t p trung nghiên c u v ch ñ trên.
Nhóm th nh t bao g m các t ch c qu c t có uy tín như Ngân hàng Th gi i
(WB), Quĩ ti n t qu c t (IMF), các cơ quan tr c thu c Liên Hi p Qu c… Các t
ch c này thư ng có các nghiên c u theo ch ñ tài chính cho DNVVN v i ñ nh
hư ng chia s các kinh nghi m thành công (th t b i) gi a các n n kinh t . Tuy
nhiên theo ñánh giá cá nhân c a nghiên c u sinh thì các báo cáo trong m t s

10. x
trư ng h p không ñưa ra ñư c các phân tích mang tính ñ c thù c a t ng n n kinh t
d n ñ n các gi i pháp không sát ho c khó áp d ng trên th c t .
Nhóm th hai bao g m các trung tâm, t ch c nghiên c u c a các ñ nh ch
tài chính. Các t ch c này ti n hành các nghiên c u nh m ph c v m c ñích kinh
doanh c a mình (ho c theo ñ t hàng c a các khách hàng). Tuy nhiên các nghiên c u
này có xu hư ng t p trung vào m t nhóm d ch v ho c ñ i tư ng ph c v c th .
Các v n ñ v lý lu n và mô hình phân tích nhìn chung không ñư c ñ c p nhi u.
Tuy nhiên, ñây là l n ñ u tiên n i dung quan tr ng này v i ý nghĩa và ng
d ng th c ti n cao ñư c ñ c p m t cách toàn di n và có h th ng. ði u này ñư c
th hi n thông qua các m t sau:
• Cách ñ t v n ñ c a ñ tài là toàn di n, trong ñó ñ i tư ng cung c p và s
d ng d ch v ngân hàng ñ u không b gi i h n v lĩnh v c, ngành ngh , ñ a bàn
kinh doanh cũng như tính ch t s h u (c ph n, trách nhi m h u h n, Nhà
nư c…)
• Nghiên c u sinh ñã xây d ng và áp d ng mô hình phân tích toàn di n và tri t
ñ v i s có m t c a các y u t tham gia chính (ngân hàng, các DNVVN, h
th ng các cơ quan qu n lý và các qui ñ nh pháp lý liên quan, h th ng các t
ch c h tr và ngành ngh ). T ng y u t trên ñây cũng ñã ñư c xem xét k
lư ng ñ ñ m b o tính t ng th và khách quan c a các ki n ngh và gi i pháp
• V i góc nhìn toàn di n, các ñ xu t ñư c ñưa ra dư i d ng các gi i pháp tr c
ti p và các gi i pháp gián ti p (ki n ngh ), v i ñi m nh n xem xét là t phía các
ngân hàng
• Các k t lu n c a lu n án ñư c xây d ng và thi t k ñ có th tri n khai và
ng d ng trong th i gian trư c m t và lâu dài.
* * *

11. 1
CHƯƠNG I: D CH V NGÂN HÀNG H TR DOANH NGHI P
V A VÀ NH
1.1. V TRÍ VÀ VAI TRÒ C A DOANH NGHI P V A VÀ NH TRONG
N N KINH T
1.1.1. Khái ni m doanh nghi p v a và nh
Theo Ngh ñ nh s 90/12001 Nð-CP ngày 23/11/2001 c a Chính ph thì
doanh nghi p v a và nh Vi t Nam ñư c hi u là cơ s s n xu t, kinh doanh ñ c
l p, ñã ñư c ñăng ký kinh doanh theo pháp lu t hi n hành, có v n ñăng ký không
quá 10 t ñ ng ho c s lao ñ ng trung bình hàng năm không quá 300 ngư i.
“Doanh nghi p v a và nh là các ñơn v s n xu t, kinh doanh ñ c l p có ñăng ký
kinh doanh theo pháp lu t hi n hành, có v n ñăng ký không quá 10 t ñ ng ho c s
lao ñ ng trung bình hàng năm không quá 300 ngư i”.
ði m khác bi t gi a ñ nh nghĩa v doanh nghi p v a và nh c a Vi t nam
v i ph n l n các nư c thành viên APEC và các n n kinh t khác trên th gi i là
trong ñ nh nghĩa chưa có s phân bi t ngành ngh lĩnh v c kinh doanh.
T i các n n kinh t khác nhau, t ng giai ño n phát tri n kinh t thì ñ nh
nghĩa doanh nghi p v a và nh (DNVVN) thay ñ i.
T i Hongkong, các DNVVN ñư c ñ nh nghĩa như sau:
Ngành S nhân viên
S n xu t Dư i 100
Phi s n xu t Dư i 50
Bên c nh ñó, t góc ñ là bên cung c p d ch v , các ngân hàng t i Hongkong
còn ñưa ra ñ nh nghĩa DNVVN thông qua vi c s d ng các thông s sau:
Doanh thu hàng năm
M c ñ t p trung tư b n
S lư ng nhân viên
Năng l c tín d ng

12. 2
T i Thái Lan, khái ni m các DNVVN ñư c ñưa ra m t cách chi ti t và c th
hơn v i s tách bi t rõ ràng gi a các doanh nghi p v a và doanh nghi p nh . Hai
thông s quan tr ng ñư c s d ng là s lư ng nhân công và tài s n c ñ nh.
B ng 1.1. ð nh nghĩa doanh nghi p v a và nh t i Thái Lan
Doanh nghi p nh Doanh nghi p v a
S lư ng
nhân công
Tài s n
(không tính
ñ t) (tri u b t)
S lư ng
nhân công
Tài s n
(không tính
ñ t) (tri u b t)
S n xu t dư i 50 dư i 50 51-200 50-200
D ch v dư i 50 dư i 50 51-200 50-200
Bán buôn dư i 25 dư i 50 26-50 50-200
Bán l dư i 15 dư i 50 16-30 30-60
Ngu n: K y u h i th o (2006), Tăng cư ng h tr và h p tác vì s phát tri n các
doanh nghi p v a và nh APEC, Hà n i.
T i ðài Loan, tùy thu c vào b n ch t c a t ng ngành kinh doanh các cơ quan
chính ph có th ñưa ra ñ nh nghĩa v DNVVN d a trên s lư ng nhân viên thư ng
xuyên:
- Trư ng h p các doanh nghi p ñư c phân lo i trong ngành s n xu t, ngành
xây d ng ho c ngành khai thác m , s lư ng nhân viên thư ng xuyên dư i
200 ngư i
- Trư ng h p các doanh nghi p ñư c phân lo i trong các ngành dư i ñây
v i s lư ng nhân viên dư i 50 ngư i: nông nghi p, lâm nghi p, ngư nghi p
và chăn nuôi, ngành ñi n, nư c và gas, ngành bán l , b nh vi n, ngành giao
thông và liên l c, ngành tài chính và b o hi m, b t ñ ng s n và cho thuê,
ngành d ch v công ngh và khoa h c, ngành d ch v giáo d c, ngành y t và
phúc l i xã h i, ngành văn hóa th thao và gi i trí ho c các ngành d ch v
khác.
Bên c nh ñó, theo B Kinh t ðài Loan, DNVVN ñư c ñ nh nghĩa là nh ng
doanh nghi p ñăng ký v i B Kinh t và ñáp ng các yêu c u sau ñây:

13. 3
- Doanh nghi p trong ngành s n xu t, ngành xây d ng, ho c ngành khai
thác m có v n góp không quá 80 tri u Nhân dân t .
- Doanh nghi p trong ngành nông nghi p, lâm nghi p ngư nghi p và chăn
nuôi, ngành ñi n, nư c và gas, ngành bán l , b nh vi n, ngành giao
thông liên l c, tài chính và b o hi m, b t ñ ng s n và cho thuê, ngành
d ch v công ngh và khoa h c, ngành y t và phúc l i xã h i, ngành văn
hóa th thao và gi i trí ho c các ngành d ch v khác có doanh thu c a
Nhà nư c không quá 100 tri u Nhân dân t .
Tóm l i, t i các n n kinh t trên th gi i vi c ñ nh nghĩa doanh nghi p qui
mô nào ñư c coi là DNVVN ñư c xem xét trên góc ñ c a t ng ngành và lĩnh v c
khác nhau, v i m c ñích chung là t o ra s ñ ng ñ u tương ñ i. Qua ñó tránh tình
tr ng các doanh nghi p có cùng ch s (ví d như lao ñ ng) nhưng trên th c t l i
khác nhau quá l n v phương th c qu n lý và ñi u hành doanh nghi p. Vi c s
d ng các ch s chung v v n và lao ñ ng ñ ñ nh nghĩa các DNVVN t i Vi t nam
hi n nay có th t o ra trư ng h p hai doanh nghi p ñ u ñư c phân lo i là DNVVN,
có s lao ñ ng trung bình hành năm như nhau (ñ u dư i 300 ngư i) nhưng có s
v n ñăng ký chênh l ch nhi u l n và cách th c qu n tr doanh nghi p khác xa nhau.
T i Vi t nam, các chính sách tr giúp DNVVN ñư c ñ c p trong Ngh ñ nh
90 là các ñ nh hư ng cơ b n v tr giúp phát tri n các DNVVN ñ các cơ quan
qu n lý Nhà nư c Trung ương và ñ a phương xây d ng các chương trình tr giúp
c th . Trên cơ s Ngh ñ nh 90, bư c ñ u ñã hình thành m t h th ng các cơ quan
qu n lý Nhà nư c v xúc ti n phát tri n DNVVN Trung ương và ñ a phương, ñã
huy ñ ng các t ch c chính tr xã h i, các hi p h i doanh nghi p t ng bư c th c
hi n có k t qu các chính sách c a Nhà nư c.
Các lĩnh v c chính sách c th h tr DNVVN mà Ngh ñ nh 90 ñ c p ñ n
bao g m:
- Các chính sách xúc ti n ñ u tư

14. 4
- Thành l p qu b o lãnh tín d ng cho DNVVN
- Các chính sách v cơ s kinh doanh, h tr m t b ng s n xu t
- Các chính sách v th trư ng và kh năng c nh tranh
- Các chính sách xúc ti n xu t kh u
- Các chính sách h tr thông tin, tư v n và ñào t o ngu n nhân l c
- Các chính sách khuy n khích các ho t ñ ng h tr c a các hi p h i doanh
nghi p và các t ch c cung c p d ch v
Các chính sách c th trên nh m t i các m c tiêu:
- C i thi n hi u qu ho t ñ ng và kh năng c nh tranh c a DNVVN
- Khuy n khích và t o ñi u ki n cho DNVVN phát huy s năng ñ ng và sáng
t o
- Tăng cư ng năng l c qu n lý c a DNVVN
- Khuy n khích vi c phát tri n công ngh và ngu n nhân l c c a DNVVN
- Tăng cư ng s h p tác c a DNVVN v i các doanh nghi p l n
1.1.2. Vai trò c a doanh nghi p v a và nh trong n n kinh t
Theo s li u th ng kê, tính ñ n cu i năm 2006 Vi t nam có kho ng 210.000
doanh nghi p ñăng ký theo Lu t doanh nghi p. Trong s này kho ng 96% là các
DNVVN v i s lư ng là 200.000. Khu v c DNVVN ñóng vai trò quan tr ng trong
phát tri n b n v ng c a các n n kinh t nói chung và c a Vi t nam nói riêng. ð c
bi t là ñ i v i Vi t nam ñang trên con ñư ng công nghi p hoá và hi n ñ i hoá.
Vai trò c a các DNVVN th hi n qua các m t sau ñây:
• T o ra vi c làm m i, góp ph n gi m t l th t nghi p
• Huy ñ ng các ngu n v n và s c m nh c a xã h i trong s n xu t, kinh
doanh
• ðóng góp quan tr ng vào chuy n ñ i cơ c u kinh t theo hư ng công
nghi p hoá và hi n ñ i hoá
• T o thêm thu nh p cho ph n l n ngư i lao ñ ng
• ðóng góp vào phát tri n ñ ng ñ u gi a các vùng khác nhau
• Góp ph n gi i quy t các v n ñ xã h i

15. 5
• ðóng góp cho ngân sách Nhà nư c
• ðào t o các cán b qu n lý cho các doanh nghi p l n trong tương lai
và t o n n t ng kinh t ban ñ u cho s phát tri n c a các doanh nghi p
l n
• Cùng v i các doanh nghi p l n t o ra các m i liên k t hi u qu trong
t ng th các chu i giá tr và chu i giá tr toàn c u.
Các vai trò k trên có th g p thành hai nhóm chính-phát tri n kinh t và xã
h i. Các DNVVN luôn là kênh huy ñ ng quan tr ng ngu n v n c a xã h i ph c v
cho s n xu t, kinh doanh. ði u này có ñư c nh ñ c tính d hình thành c a các
DNVVN. ð c tính linh ho t, d chuy n ñ i và thay ñ i ñ nh hư ng kinh doanh ñã
giúp các DNVVN cùng v i các doanh nghi p l n t o ra các m i liên k t hi u qu
trong các chu i giá tr . Các DNVVN cũng ñóng vai trò quan tr ng trong các ngành
công nghi p ph tr cho các doanh nghi p l n. T o công ăn vi c làm và nâng cao
thu nh p cho ngư i lao ñ ng là vai trò quan tr ng c a các DNVVN trong phát tri n
xã h i.
Các DNVVN ñư c ñánh giá là b ph n năng ñ ng c a n n kinh t . Hi n nay
m c ñ ñóng góp c a các DNVVN vào n n kinh t ngày càng gia tăng: kho ng
39% GDP, 32% t ng v n ñ u tư c a toàn b n n kinh t và s d ng trên 90% s lao
ñ ng có vi c làm thư ng xuyên.
Cơ c u c a DNVVN tính ñ n 30/6/2005:
Cơ c u ngành ngh :
- Công nghi p: 17%,
- Xây d ng: 14%
- Nông nghi p: 14%,
- D ch v : 55%.
Lo i hình Doanh nghi p:
- Doanh nghi p Nhà nư c: 0,3%,
- Công ty c ph n: 12,5%,
- Doanh nghi p tư nhân: 31,8%,

16. 6
- Công ty trách nhi m h u h n: 55,4%.
Theo k ho ch, ñ n năm 2010 Vi t nam s có 500.000 doanh nghi p (ña ph n là
DNVVN ñăng ký và ho t ñ ng theo Lu t Doanh nghi p). Vai trò c a các DNVVN
trong n n kinh t ñư c t o ra ch y u là do các ñ c ñi m c a các doanh nghi p này
(ñư c ñ c p chi ti t hơn ph n sau). Tính d kh i s ñã t o ñi u ki n cho vi c
thành l p các DNVVN tr nên d dàng, do ñó góp ph n tích c c vào vi c t o vi c
làm. S lư ng ñông ñ o các DNVVN ñã t o ñi u ki n cho vi c thu hút ngu n v n
nhàn r i trong dân cư ph c v cho m c ñích kinh doanh và ñ u tư. V i m t môi
trư ng kinh doanh thu n l i thì rào c n tham gia vào th trư ng là tương ñ i th p,
góp ph n khuy n khích các cá nhân có tinh th n doanh nghi p (entrepreneurship)
tham gia kinh doanh và thành l p doanh nghi p. Vi c luân chuy n hàng hoá, d ch
v và lao ñ ng c a các DNVVN góp ph n tích c c vào phát tri n ñ ng ñ u gi a các
vùng. C xát và tích lu kinh nghi m trên thương trư ng góp ph n ñào t o các cán
b qu n lý cho các doanh nghi p l n cũng như t o ñi u ki n cho các DNVVN h i
nh p hi u qu hơn vào n n kinh t th gi i. T i nhi u qu c gia và n n kinh t trên
th gi i, chi n lư c phát tri n DNVVN g n li n v i chi n lư c phát tri n doanh
nghi p c a toàn b n n kinh t mà trong ñó m c tiêu ban ñ u là t o m i liên k t v i
các doanh nghi p l n trong các chu i giá tr và h th ng công nghi p ph tr . Tính
linh ho t và năng ñ ng t o ñi u ki n cho các DNVVN ñóng vai trò quan tr ng trong
chuy n ñ i cơ c u kinh t theo hư ng công nghi p hoá và hi n ñ i hoá.
1.1.3. ð c ñi m c a doanh nghi p v a và nh
Các DNVVN ñư c phân lo i thông qua qui mô, tuy nhiên b n thân ñi u này
cũng t o nên các ñ c ñi m c a DNVVN. Trong các ñi u ki n và các hoàn c nh khác
nhau thì ñây có th là ñi m m nh ho c ñi m y u c a các doanh nghi p này.
Th nh t ph i k ñ n tính d kh i s . Lu t Doanh nghi p hi n nay áp d ng
ñ i v i các ngành ngh kinh doanh không có ñi u ki n cũng không qui ñ nh m c
v n pháp ñ nh b t bu c khi kh i s doanh nghi p. Lu t cũng không qui ñ nh s
lư ng lao ñ ng t i thi u khi c p gi y phép thành l p doanh nghi p. Cùng v i môi
trư ng kinh doanh ñang ñư c c i thi n thì s lư ng các DNVVN ñăng ký m i gia

17. 7
tăng nhanh chóng. Trong m t ch ng m c nh t ñ nh, khi vi c th c thi các qui ñ nh
v phá s n và gi i th doanh nghi p chưa thu n l i nên m t s DNVVN thay vì rút
lui kh i th trư ng m t cách chính th c thì ch n phương án ñơn gi n là ng ng ho t
ñ ng. Cũng chính vì lý do ñó nên vi c th ng kê s lư ng các DNVVN ñang ho t
ñ ng trên th trư ng g p nhi u khó khăn và khó ñưa ra con s chính xác.
Th hai là tính linh ho t cao. ðây là ñ c ñi m g n li n v i các DNVVN. Do
qui mô không l n nên ñ u tư c a các DNVVN vào các dây chuy n và máy móc
công ngh không nhi u, chính vì l ñó nên sau m t th i gian ho t ñ ng n u nh n
th y m t ngành, hay m t m t hàng kinh doanh nào ñó không có l i thì l p t c các
DNVVN s chuy n hư ng sang các m t hàng và d ch v hi u qu hơn. M t s
DNVVN sau m t th i gian kh ng ñ nh ñư c uy tín và thương hi u ñã ti n hành các
bi n pháp tích lu v n và m r ng qui mô ñ tr thành các doanh nghi p l n. Tuy
nhiên nhi u ch DNVVN b ng lòng v i qui mô c a doanh nghi p mình và th hi n
tính linh ho t cao ñ kh ng ñ nh v trí trên thương trư ng. N u như các doanh
nghi p l n chuyên kinh doanh m t s s n ph m ho c d ch v nh t ñ nh thì khi g p
suy thoái ho c các tác ñ ng b t l i t bên ngoài thì s r t khó xoay x .
Th ba là tính linh ho t trong c nh tranh. V i xu t phát ñi m là kh năng d
tham gia vào th trư ng cũng như rút kh i th trư ng. Trong các chu i giá tr ngành
hàng thì các DNVVN có th khá d dàng tìm cho mình phân khúc phù h p trong
h p tác v i các doanh nghi p l n.
Bên c nh ñó, chúng ta cũng có th k ñ n hàng lo t các ñi m y u c a các
DNVVN, mà kh i ñ u là thi u các ngu n l c phát tri n, ñ c bi t là các ngu n l c
v tài chính và con ngư i. ð i v i m t s ngành hàng thì các DNVVN không t n
d ng ñư c các l i th v qui mô. Còn m t ñi m n a ñó là s hình thành và phát
tri n c a các DNVVN ph thu c nhi u vào ch doanh nghi p nên khó thu hút trí tu
t p th trong các quy t ñ nh dài h n và chi n lư c c a doanh nghi p. ði u này th
hi n qua cách th c ñưa ra các quy t ñ nh quan tr ng mang tính chi n lư c c a
doanh nghi p. T i các doanh nghi p l n các quy t ñ nh mang tính chi n lư c ñư c

18. 8
th c hi n theo qui trình và có h th ng, tuy nhiên t i các DNVVN thì các quy t
ñ nh này trong nhi u trư ng h p mang n ng ý ki n ch quan c a ch doanh nghi p.
1.2. D CH V NGÂN HÀNG ð I V I DOANH NGHI P V A VÀ NH
1.2.1. Khái ni m và quá trình hình thành d ch v ngân hàng
D ch v ngân hàng là m t lo i hình cơ b n trong s các lo i hình d ch v tài
chính, ñây cũng là lo i hình d ch v xu t hi n s m nh t. Cùng v i s phát tri n c a
n n kinh t , các d ch v ngân hàng ngày càng phát tri n ña d ng v ch ng lo i và
phong phú v hình th c. D ch v ngân hàng ñã xu t hi n cách ñây hơn 2000 năm,
h u h t các ngân hàng ñ u tiên xu t hi n t i vùng ð a Trung H i, c th là t i Hy
L p và La Mã, v i d ch v ñ u tiên là d ch v ñ i ti n, ñ i ngo i t l y b n t và
d ch v chi t kh u thương phi u giúp các nhà buôn có v n. S phát tri n c a nh ng
con ñư ng thương m i xuyên l c ñ a m i và nh ng bi n chuy n trong ngành hàng
h i vào các th k 15, 16, 17 ñã d n chuy n trung tâm thương m i c a th gi i t
ð a Trung H i sang châu Âu và qu n ñ o Anh, nơi ngân hàng tr thành ngành công
nghi p hàng ñ u. S phát tri n c a cách m ng công nghi p, vi c ng d ng phương
th c s n xu t l n ñòi h i m t s m r ng tương ng trong thương m i toàn c u ñ
tiêu th các s n ph m công nghi p, ñ ng th i, ñòi h i ph i phát tri n các phương
th c thanh toán và tín d ng m i. Vì v y, h th ng ngân hàng ñã nhanh chóng phát
tri n thêm nhi u lo i hình d ch v m i ñ ñáp ng nhu c u v thanh toán và tín
d ng. Cùng v i s phát tri n c a n n kinh t th gi i, các d ch v ngân hàng
(DVNH) ngày càng phát tri n ña d ng. Bên c nh các d ch v ngân hàng truy n
th ng, ñã xu t hi n nhi u lo i hình d ch v ngân hàng hi n ñ i như: tư v n tài chính,
thuê mua tài chính...
D ch v ngân hàng ñã và ñang ñóng vai trò quan tr ng trong quá trình
chuy n ñ i cơ c u kinh t , nâng cao hi u qu s n xu t kinh doanh, làm tăng giá tr
c a s n ph m ph c v cho tiêu dùng và xu t kh u, góp ph n thi t y u trong vi c
nâng cao kh năng c nh tranh c a các doanh nghi p Vi t nam trong ti n trình h i
nh p kinh t khu v c và th gi i.

19. 9
nư c ta, cùng v i quá trình chuy n ñ i sang n n kinh t th trư ng, m t h
th ng th trư ng d ch v ngân hàng ñ ng b ñang d n ñư c hình thành nh m ñáp
ng nhu c u s d ng các d ch v này ngày càng tăng c a các ch th trong n n kinh
t .
V khái ni m d ch v ngân hàng, nư c ta cho ñ n nay v n chưa có s phân
bi t rõ ràng v khái ni m này. Có quan ni m cho r ng, theo nghĩa r ng DVNH là c
các d ch v mà h th ng ngân hàng cung c p cho n n kinh t .
Trong Lu t Các T ch c tín d ng năm 1997, c m t “d ch v ngân hàng”
cũng ñã ñư c ñ c p t i t i kho n 1 và kho n 7 ñi u 20, nhưng không có ñ nh nghĩa
và gi i thích làm rõ. Theo ñó t ch c tín d ng là doanh nghi p ñư c thành l p theo
quy ñ nh c a Lu t này và các quy ñ nh khác c a pháp lu t ñ ho t ñ ng kinh doanh
ti n t , làm d ch v ngân hàng v i n i dung nh n ti n g i và s d ng ti n g i ñ c p
tín d ng, cung ng các d ch v thanh toán.
Ho t ñ ng ngân hàng là ho t ñ ng kinh doanh ti n t và d ch v ngân hàng
v i n i dung thư ng xuyên là nh n ti n g i, s d ng s ti n này ñ c p tín d ng và
cung ng các d ch v thanh toán.
Ngay c trong Lu t Các T ch c tín d ng s a ñ i năm 2004, c m t “d ch v
ngân hàng” cũng có ñư c ñ c p t i nhưng v n không có ñ nh nghĩa và gi i thích
làm rõ hơn. Như v y, có th th y theo Lu t các T ch c tín d ng thì toàn b “ho t
ñ ng kinh doanh ti n t và d ch v ngân hàng” ñư c bao hàm c ba n i dung: nh n
ti n g i, c p tín d ng và cung ng d ch v thanh toán. Theo cách ñ nh nghĩa c a
WTO ñưa ra thì “m t d ch v tài chính là b t kỳ d ch v nào có tính ch t tài chính
ñư c m t nhà cung c p d ch v tài chính cung c p”. D ch v tài chính bao g m:
d ch v b o hi m và d ch v liên quan t i b o hi m, m i d ch v ngân hàng và các
d ch v tài chính khác (ngo i tr b o hi m). ði u ñó có nghĩa là DVNH là m t b
ph n c u thành d ch v tài chính và trong b ng phân ngành d ch v c a WTO,
DVNH ñư c chia thành 12 phân ngành c th sau:
(l) Nh n ti n g i và các kho n ti n t công chúng;

20. 10
(2) Cho vay dư i m i hình th c bao g m: cho vay tiêu dùng, th ch p, bao thanh
toán và các kho n tài tr cho các giao d ch thương m i khác;
(3) Cho thuê tài chính;
(4) T t c các kho n thanh toán và chuy n ti n, bao g m th tín d ng, th ghi n ,
th thanh toán, séc du l ch và h i phi u ngân hàng
(5) B o lãnh và cam k t thanh toán
(6) T doanh ho c kinh doanh ti n tài kho n c a khách hàng, k c trên th trư ng
t p trung, th trư ng OTC ho c các th trư ng khác, v i các s n ph m sau:
- Các công c th trư ng ti n t , bao g m séc, h i phi u, ch ng ch ti n g i
- Ngo i h i
- Các công c phái sinh bao g m (nhưng không h n chê) các h p ñ ng giao d ch
tương lai (futures) và quy n ch n (options)
- Các s n ph m d a trên lãi su t và t giá, bao g m các s n ph m như các h p ñ ng
kỳ h n (forward) và hoán ñ i (swaps)
- Các ch ng khoán có kh năng chuy n như ng
- Các công c chuy n như ng và các tài s n tài chính khác, k c vàng nén
(7) Phát hành các lo i ch ng khoán, bao g m c vi c b o lãnh phát hành và ñ i lý
phát hành (c phát hành công khai và không công khai) và cung ng các d ch v
liên quan ñ n ho t ñ ng phát hành;
(8) Môi gi i ti n t ;
(9) Qu n lý tài s n g m qu n lý ti n m t, qu n lý danh m c, t t c các hình th c
qu n lý ñ u tư t p th , qu n lý qu hưu trí, d ch v u thác, lưu ký và tín thác;
(10) D ch v thanh toán và thanh toán bù tr ñ i v i các tài s n tài chính, bao g m
ch ng khoán, các s n ph m phái sinh và các công c có th chuy n như ng khác
(11) Cung c p và trao ñ i các thông tin tài chính, x lý d li u tài chính và ph n
m m có liên quan c a các nhà cung ng c a các d ch v tài chính khác.
(12) D ch v tư v n, môi gi i và các d ch v tài chính h tr khác liên quan ñ n t t
c các ho t ñ ng nói trên, bao g m c vi c tham chi u và phân tích tín d ng,

21. DOWNLOAD ĐỂ XEM ĐẦY ĐỦ NỘI DUNG
MÃ TÀI LIỆU: 52711
DOWNLOAD: + Link tải: tailieumau.vn
Hoặc : + ZALO: 0932091562