Để xem full tài liệu Xin vui long liên hệ page để được hỗ trợ
:
https://www.facebook.com/garmentspace/
https://www.facebook.com/thuvienluanvan01
HOẶC
https://www.facebook.com/thuvienluanvan01
https://www.facebook.com/thuvienluanvan01
tai lieu tong hop, thu vien luan van, luan van tong hop, do an chuyen nganh
Để xem full tài liệu Xin vui long liên hệ page để được hỗ trợ
:
https://www.facebook.com/garmentspace/
https://www.facebook.com/thuvienluanvan01
HOẶC
https://www.facebook.com/thuvienluanvan01
https://www.facebook.com/thuvienluanvan01
tai lieu tong hop, thu vien luan van, luan van tong hop, do an chuyen nganh
Hệ thống ngân hàng thương mại việt nam và những vấn đề đặt ra,Những hạn chế của ngân hàng thương mại Việt Nam,Yếu điểm của ngân hàng thương mại Việt Nam,
Công ty chúng tôi chuyên cung cấp đồng phục nghi thức đội, mũ cano với mẫu mã đẹp, chất lượng cao, quý khách vui lòng gọi 0919.362.786 - www.nhatruong.org
Hệ thống ngân hàng thương mại việt nam và những vấn đề đặt ra,Những hạn chế của ngân hàng thương mại Việt Nam,Yếu điểm của ngân hàng thương mại Việt Nam,
Công ty chúng tôi chuyên cung cấp đồng phục nghi thức đội, mũ cano với mẫu mã đẹp, chất lượng cao, quý khách vui lòng gọi 0919.362.786 - www.nhatruong.org
Brochure del torneo "Trofeo Cesenativo" - XVII edizione - 18-20 Aprile 2014.
Il file contiene:
- numeri di riferimenti dei responsabili del torneo;
- programma e mappa dei campi di gioco;
- calendario partite.
Truong Dao Tao Doanh chu nhan dinh dau tu nam 2011ngohoangnguyen
Truong Dao Tao Doanh Chu noi bat dau cua nhung nha Dau tu Thanh cong va Dam lam giau, Hay den de trai nghiem va gia nhap doi ngu nhung nha dau tu loi lac
1. NH N ð NH V ðI U HÀNH CHÍNH SÁCH T GIÁ C A NGÂN HÀNG NHÀ
NƯ C VI T NAM TRONG NĂM 2010
ThS. Ph m Th Hoàng Anh
Khoa Ngân hàng- H c vi n Ngân hàng
NCS. Khoa Kinh t , ð i h c OSAKA, Nh t B n
Di n bi n t giá USD/VND năm 2010 v n ti p t c là m t v n ñ gây s chú ý ñ c bi t c a các
nhà ho ch ñ nh chính sách, các nhà nghiên c u cũng như gi i ñ u tư khi nó liên t c có nh ng
bi n ñ ng, gây nên nh ng b t n v kinh t vĩ mô, gây xáo ñ ng th trư ng. ð bình n th
trư ng ngo i h i, Ngân hàng Nhà nư c (NHNN) ñã th c thi r t nhi u chính sách, bi n pháp
như ñi u ch nh t giá bình quân liên ngân hàng (2 l n), cung ng ngo i t ra th trư ng (m c
dù d tr ngo i h i c a qu c gia không ñư c d i dào), và ñ c bi t là ki m soát ch t ch th
trư ng vàng khi ban hành Thông tư 22 v qu n lý huy ñ ng và cho vay b ng vàng ñ i v i các
t ch c tín d ng (TCTD). Trong bài vi t này, tác gi khái quát l i di n bi n t giá, nguyên
nhân và nh ng bi n pháp ng phó c a NHNN ñ h nhi t th trư ng ngo i h i trong năm
2010. ð ng th i bài vi t cũng ñưa ra m t s ñánh giá chung v ho t ñ ng ñi u hành chính
sách t giá trong năm 2010, và m t s gi i pháp ñi u hành chính sách t giá năm 2011 nh m
gi m thi u nh ng tác ñ ng tiêu c c c a s bi n ñ ng b t thư ng trong giá USD t i n n kinh
t .
1. Di n bi n t giá USD/VND, nguyên nhân và nh ng bi n pháp can thi p c a NHNN
Vi t Nam trong năm 2010
T giá USD/VND năm 2010 v n ti p t c là m t v n ñ gây s chú ý ñ c bi t c a các nhà
ho ch ñ nh chính sách, các nhà nghiên c u cũng như gi i ñ u tư khi nó liên t c có nh ng di n
bi n b t thư ng, gây nên nh ng b t n v kinh t vĩ mô. Th m chí ngay c khi t giá USD t
do n ñ nh th p hơn t giá NHTM (vào th i ñi m gi a năm 2010) thì nó cũng ch a ñ ng
nhi u nguy cơ trong ng n h n. M t trong nh ng ñ c ñi m c a di n bi n t giá trong nh ng
năm g n ñây, ñ c bi t là năm 2010, ñó là s liên thông m t thi t gi a giá vàng th gi i, giá
vàng trong nư c và t giá USD trên th trư ng t do. C m i khi giá vàng th gi i tăng ñ y
giá vàng trong nư c tăng, th m chí là tăng nhanh hơn giá vàng th gi i là th trư ng ngo i h i
t do l i d y sóng. Nhưng ñi u ñó không có nghĩa là s tăng lên c a giá vàng th gi i là
nguyên nhân khi n cho t giá USD tăng m nh lên m c k l c 21.500, mà chính là nh ng b t
n n i t i v kinh t vĩ mô như thâm h t thương m i ngày càng tăng trong khi d tr ngo i
h i khá m ng, l m phát tăng cao lên m c 2 con s 1, vư t xa m c d báo là 7-8%. Nh ng b t
n di n ra liên t c và ngày càng tăng cao ñã làm suy gi m ni m tin c a ngư i dân vào giá tr
1
Ch s giá tiêu dùng trong 11 tháng năm 2010 tăng 9,58% so v i tháng 12/2009; và tăng 11,09% so v i cùng kì
năm 2009 – Ngu n GSO
2. c a VND cũng như làm suy gi m ni m tin c a th trư ng vào kh năng gi i quy t các b t n
ñó c a các cơ quan h u quan. Chính vì ni m tin b gi m sút nên khi giá vàng tăng ñ y giá
USD tăng thì tâm lý ñ xô mua các tài s n này khi n cho VND ngày càng tr nên m t giá.
Hình 1. Di n bi n t giá USD/VND trên các th trư ng t 11/2009-12/2010
Ngu n: www.sbv.gov.vn, www.vietcombank.com.vn
Hình 2. M t s ch tiêu kinh t vĩ mô có tác ñ ng t i t giá trong năm 2010
(a) XK, NK và cán cân thương m i (b) V n ñăng kí m i và th c hi n FDI
(Tr.USD) (Tr.USD)
(c) D tr ngo i h i c a Vi t Nam (T (d) Tăng trư ng tín d ng n i t , ngo i t
USD)
Ngu n: GSO, B k ho ch và ð u tư, NHNN, Th ng kê TCQT c a IMF
3. Di n bi n t giá USD trên th trư ng năm 2010 có th ñư c chia thành ba giai ño n tùy thu c
vào m i quan h gi a t giá trên th trư ng t do và trên th trư ng chính th c.
1.1. Giai ño n 1- Quý 1 năm 2010: Giá USD trên th trư ng t do giao d ch m c cao hơn
t giá chính th c
Sau khi NHNN th c thi nhi u bi n pháp ki m soát m nh th trư ng ngo i h i cu i năm 20092,
t giá USD/VND trên th trư ng t do ñã d n h nhi t, tuy nhiên, chênh l ch t giá trên th
trư ng t do và chính th c v n m c khá cao, kho ng 1000VND trên m t USD giao d ch
cho ñ n nh ng ngày ñ u tháng 2. Ngày 10/2, NHNN b t ng phá giá VND thêm 3,3% t
17.941 lên m c 18.544. ð ng thái này c a NHNN vào nh ng ngày giáp T t, th i ñi m ngu n
cung ngo i t thư ng d i dào ñã giúp cho giá USD trên th trư ng t do ti p t c gi m xu ng
và sát v i t giá giao d ch c a các NHTM vào cu i quý 1 năm 2010 (Hình 1). Tuy nhiên trong
giai ño n này có 2 di n bi n ñáng lưu ý trên th trư ng ti n t và th trư ng ngo i h i ñó là:
Th nh t, m c dù ngu n cung ngo i t trong giai ño n này ñư c cho là khá d i dào nhưng t
giá mua USD c a các NHTM ñã tăng nhanh trong tháng 3, và g n như ti m c n sát v i t giá
bán (ñư c ñ t m c tr n 19.100 VND/USD). Di n bi n này ñư c cho là b t ngu n t vi c
các doanh nghi p có ngu n thu xu t kh u có xu hư ng găm gi USD ñ s d ng khi c n thi t,
b i n u g i vào ngân hàng thì lãi su t r t th p (t i th i ñi m ñó là 1% cho các t ch c kinh t ),
trong khi lo l ng có th khó ti p c n USD ho c r i ro t giá khi có nhu c u trong tương lai.
Th hai, do lãi su t cho vay b ng VND khá cao (14-18%) trong khi lãi su t cho vay b ng
USD l i m c th p (6-7,5%), nên ñã d n ñ n m t hi n tư ng ñó là các doanh nghi p thay vì
vay b ng VND l i chuy n sang vay b ng USD v i lãi su t th p hơn và kỳ v ng t giá n
ñ nh3. Di n bi n này trên th trư ng ti n t ñư c cho là ñã gây ra căng th ng c u ngo i t trên
th trư ng ngo i h i trong các quý còn l i c a năm 2010 khi các doanh nghi p ñ n h n ph i
tr tín d ng ngo i t cho ngân hàng.
1.2. Giai ño n 2- Quý 2 năm 2010: USD t do và USD t i các NHTM gi m và r i m c tr n
t giá theo quy ñ nh c a NHNN
Th trư ng ngo i h i c a Vi t Nam ñã có nh ng chuy n bi n khá tích c c trong tháng 4 sau
m t th i gian dài căng th ng. T ch m t cân ñ i cung c u ngo i t ñ n nay các NHTM ñã
b t ñ u t cân ñ i ñư c cung c u ngo i t và th m chí bán ngo i t cho Ngân hàng Nhà nư c4.
Tính thanh kho n c a th trư ng ñư c c i thi n rõ r t, nhu c u mua ngo i t ñư c ñáp ng ñ .
Chính vì v y mà giá USD trên th trư ng t do liên t c gi m ngay t ñ u tháng 4, t m c
19.300-19.330 xu ng còn 18.950-18.970 t i th i ñi m cu i tháng 4, sau ñó ti p t c n ñ nh
m c dư i 19.000 cho ñ n h t tu n 3 tháng 6. Song song v i giá USD trên th trư ng t do, giá
USD t i các NHTM cũng gi m liên t c r i xa m c tr n t giá, theo ñó giá USD gi m t
19.050-19.100 xu ng còn 18.950-19.010, và dao ñ ng quanh m c 18.950-18.990 vào th i
2
Xem thêm Ph m Th Hoàng Anh (2010), T p chí Khoa h c và ðào t o Ngân hàng s tháng 1+2.
3
Trong quý 1, trong khi tín d ng n i t ch tăng trư ng 0,57% so v i tháng 12/2009 thì tín d ng ngo i t l i tăng
khá m nh lên t i 14,07% so v i tháng 12/2009 - Thông tin t báo cáo c a B K ho ch và ð u tư, t i phiên h p
Chính ph di n ra t 30/3-1/4/2010.
4
T ñ u tháng 4 ñ n gi a tháng 5, NHNN ñã mua ñư c t các TCTD hơn 1 t USD b sung vào ngu n d tr .
4. ñi m cu i quý 2 (Hình 1). Di n bi n t giá USD gi m liên t c trong quý 2 ñư c cho là do
lư ng cung USD tăng m nh, trong khi c u USD không bi n ñ ng nhi u.
V cung USD: Trong giai ño n này lư ng cung USD tăng m nh trên th trư ng ch y u là
lư ng “cung o” b t ngu n t m t chênh l ch lãi su t b ng VND và USD quá cao, c ng
thêm v i vi c t giá t i NHTM l i tương ñ i n ñ nh nên ñã d n ñ n m t th c t là các doanh
nghi p ñi vay b ng USD r i chuy n sang VND. ð ng thái này ñã hình thành nên m t lư ng
cung USD “ o” trên th trư ng ngo i h i khi n cho t giá USD gi m m nh trong quý 2 (Hình
2d) 5. M t y u t n a góp ph n tăng ngu n cung USD trên th trư ng là do các chính sách và
bi n pháp hành chính liên quan ñ n qu n lý th trư ng ngo i t c a NHNN trong quý 1 (như
k t h i ngo i t , gi m t l d tr b t bu c ñ i v i ti n g i ngo i t , m r ng ñ i tư ng ñư c
vay ngo i t ...). Bên c nh ñó, lu ng v n gi i ngân FDI, lu ng v n ñ u tư gián ti p, và ODA
gi i ngân trong quý 1 năm 2010 tăng cao hơn so v i cùng kì năm trư c cũng làm cung ngo i
t trên th trư ng ngo i h i tăng thêm.
V c u USD: Trong khi lư ng cung o USD tăng m nh thì c u USD không có nhi u bi n
ñ ng. Di n bi n này xu t phát sau khi NHNN cho phép th c hi n cho vay ng n h n theo lãi
su t th a thu n, lãi su t huy ñ ng VND có xu hư ng tăng cao dao ñ ng quanh m c 10-
10,49%, th m chí lên t i 11,5-11,99% khi n cho ngư i dân có xu hư ng g i ti t ki m VND,
ho t ñ ng ñ u cơ vào USD và vàng gi m, làm gi m c u USD trên th trư ng. Thêm vào ñó,
vi c ch m d t ho t ñ ng c a các sàn vàng, lãi su t ti t ki m b ng vàng t i các NHTM g n
như 0%, c ng v i m t lư ng vàng khá l n t i các NHTM ñã khi n cho giá vàng trong nư c
có xu hư ng gi m (th m chí th p hơn giá vàng th gi i) khi n cho ho t ñ ng ñ u tư vào vàng
suy gi m. ði u này góp ph n gi m s c ép ñ i v i c u USD do nhu c u nh p kh u vàng th p.
V y ñây là tín hi u m ng hay lo c a n n kinh t Vi t Nam? Hi n tư ng giá USD trên th
trư ng t do xu ng th p và sát v i t giá t i NHTM cho th y thanh kho n c a th trư ng
ngo i h i Vi t Nam ñã c i thi n ñáng k , các NHTM ñã t cân ñ i ñư c cung c u ngo i t .
ði u này cho th y s thành công ph n nào c a NHNN trong vi c ñi u hành chính sách t giá
trong th i gian g n ñây, t ñó góp ph n c i thi n ni m tin c a dân chúng vào giá tr c a n i t .
Tuy nhiên, hi n tư ng này ch di n ra trong ng n h n do lư ng cung USD o tăng m nh- ti m
n nguy cơ tăng t giá khi ñ n th i h n hoàn tr các kho n tín d ng ngo i t .
1.3. Giai ño n 3- Quý 3 và 4 năm 2010: USD t do bi n ñ ng m nh vư t giá USD trên th
trư ng chính th c
* NHNN b t ng ñi u ch nh t giá bình quân liên ngân hàng tăng thêm 2% vào ngày
18/8/2010
Sau m t th i gian n ñ nh trong quý 2, giá USD có xu hư ng tăng m nh b t ñ u t cu i tháng
6, kéo dài h t tháng 7 và ti p t c tăng trong tháng 8 khi ñ t m c 19.300-19.330 vào ngày
17/8- m t ngày trư c khi NHNN b t ng ñi u ch nh t giá bình quân liên ngân hàng lên m c
1 USD=18.932VND, tương ñương v i vi c VND gi m giá 2%. Như v y, trong vòng chưa ñ y
m t năm NHNN ñã 3 l n ñi u ch nh tăng t giá liên ngân hàng và VND b m t kho ng 10,5%
5
Trong 6 tháng ñ u năm 2010, tăng trư ng tín d ng ngo i t tăng 27% trong khi tín d ng n i t ch tăng có 4,6%
- Ngu n NHNN
5. giá tr . ð ng thái này c a NHNN ñư c coi là khá b t ng b i vì cơ quan này g n như ñã gi
“im l ng” khi giá USD tăng m nh trên th trư ng t do trong su t th i gian qua. Hơn n a,
chênh l ch giá USD t do và t i các NHTM th i ñi m này không nhi u, ch m c 200-
300VND trên 1 USD giao d ch. Ngay l p t c, trong ngày 18/8 các NHTM ñ u tăng giá niêm
y t lên 19.250-19.310 (so v i 19.098-19.100 c a ngày 17/8). Trong khi ñó, giá USD trên th
trư ng t do ñ u bu i sáng 18/8 tăng khá m nh, giao d ch m c 19.400-19.530.
V y ñâu là nguyên nhân chính d n ñ n ñ t ñi u ch nh t giá l n này c a NHNN? Li u vi c
ñi u ch nh t giá l n này là ñ ki m ch nh p siêu như ñ c p c a NHNN? Theo chúng tôi,
ñây không ph i là m c ñích chính cho ñ ng thái này c a NHNN b i m t s nguyên nhân sau
ñây:
Th nh t, nh p siêu là m t v n ñ c h u và t t y u, ñ c bi t là ñ i v i nh ng nư c ñang
trong quá trình tăng t c xây d ng cơ s v t ch t kĩ thu t như Vi t Nam. ð gi i quy t tình
tr ng nh p siêu hi n nay c a Vi t Nam không ph i ch t v n ñ t giá mà t r t nhi u nh ng
v n ñ khác v cơ c u kinh t , ch t lư ng s n ph m.
Th hai, các nghiên c u v ñi u ki n Marshall-Lerner t i Vi t Nam cho th y, không có m i
quan h rõ ràng nào v vi c VND gi m giá v i tăng xu t kh u, gi m nh p kh u và t ñó c i
thi n cán cân thương m i. Nguyên nhân là do h s co giãn xu t kh u và nh p kh u c a Vi t
Nam r t th p, và tác ñ ng c a t giá VND lên giá hàng hóa xu t nh p kh u hàng hóa có m t
ñ tr nh t ñ nh (3-9 tháng) nên cho dù VND có gi m giá thì cũng không th gi i quy t tình
hình nh p siêu c a Vi t Nam trong ng n h n m t vài tháng t i, mà th m chí nó có th làm cho
tình hình thêm x u ñi do giá hàng hóa nh p kh u ñ t hơn, ñ c bi t trong ng n h n.
Hình 3. M i quan h gi a t giá th c song phương (RER), ña phương (REER)v i
cán cân thương m i (CCTM) - Quí 1/2000-Quí 4/2009
Ngu n: Th ng kê Tài chính qu c t c a IMF và tính toán c a tác gi
Th ba, trong 7 tháng ñ u năm 2010 cho th y, nh p siêu c a Vi t Nam là 7,26 t USD, tương
ñương v i 18,8% kim ng ch xu t kh u (th p hơn nhi u so v i con s m c tiêu c a Chính ph
6. ñưa ra là 20%). Như v y, m c thâm h t thương m i ñó tuy là khá cao (g p ñôi so v i cùng kì
năm 2009) nhưng cũng không ph i là nguyên nhân chính d n ñ n m t cân ñ i cung c u trên
th trư ng ngo i h i khi mà các ngu n tài tr như gi i ngân FDI, FII, ODA và ki u h i v n
tăng khá t t.
N u ki m ch nh p siêu không ph i là m c ñích ng n h n, thì ph i chăng vi c ñi u ch nh t
giá ngày 18/8/2010 ch y u nh m ñ gi i quy t s m t cân ñ i cung c u ngo i t t i th i
ñi m ñó trên th trư ng ngo i h i, d n ñ n s tăng giá m nh c a USD trên th trư ng t do
trong tháng 7 và 8?
Áp l c c u USD trên th trư ng ñã tăng lên ñáng k trong tháng 7 và 8 do m t s nguyên nhân
bao g m: Th nh t, có th ñây là th i ñi m ñáo h n các kho n tín d ng ngo i t mà các DN
ñã vay trong nh ng tháng ñ u năm d n ñ n nhu c u mua USD tr n tăng; Th hai, do nhu
c u nh p kh u cu i năm thư ng tăng cao nên các doanh nghi p có xu hư ng gom mua USD
ñ phòng trư ng h p khan hi m ngo i t ; Th ba, t gi a tháng 6, NHNN ñưa ra yêu c u
ki m soát ch t tín d ng ngo i t , h n ch c p ngo i t dùng ñ nh p kh u nh ng m t hàng
thi t y u mà trong nư c ñã s n xu t ñư c. Chính vì v y, nhà nh p kh u thu c di n b h n ch
có th ñã tìm cách gom ngo i t nh m tránh khó khăn khi ti p c n v n trong tương lai, khi n
cho c u USD tăng lên; Th tư, lãi su t USD có xu hư ng tăng lên6, trong khi NHNN ñang yêu
c u các NHTM ñ ng thu n gi m lãi su t VND khi n cho ngư i dân có tâm lý l a ch n n m
gi USD, d n ñ n c u USD tăng lên; Th năm, các báo cáo kinh t th gi i g n ñây cho th y
n n kinh t toàn c u chưa có d u hi u h i ph c rõ ràng và n ñ nh khi n cho USD tăng giá
trên th trư ng th gi i do ñây v n là kênh trú n an toàn. Có th di n bi n USD trên th
trư ng th gi i ñã tác ñ ng t i tâm lý c a gi i ñ u tư trong nư c, d n ñ n nhu c u USD tăng
cao trong 1-2 tu n tr l i ñây. Ngoài ra, khi giá USD có xu hư ng tăng cao thì ngư i dân l i
ñ xô ñi mua USD do lo s USD tăng lên n a ho c ñ ñ u tư.
Trong khi c u v USD có xu hư ng tăng cao thì ngu n cung USD s n có trên th trư ng
dư ng như không ñư c d i dào. M c dù cán cân t ng th là th ng dư7 do ngu n v n FDI, FII,
ki u h i d i dào nhưng lư ng USD (hay ngo i t nói chung) s n có lưu thông trên th trư ng
hay t i các NHTM (ngu n cung USD s n có) l i h n ch b i l 8: (i) Các doanh nghi p xu t
kh u có ngu n thu ngo i t không mu n bán ngo i t cho ngân hàng do e ng i không th mua
l i n u có nhu c u vào cu i năm, khi n cho lư ng cung USD s n có không th tăng; (ii) bên
c nh kênh chuy n ti n chính th c qua h th ng ngân hàng, kênh chuy n ti n phi chính th c
qua th trư ng t do r t phát tri n. Chính vì v y, m c dù lư ng ki u h i trong 6 tháng ñ u năm
ư c tính kho ng 3,6 t USD nhưng không hoàn toàn chuy n qua ngân hàng nên lư ng cung
ngo i t ti n m t c a ngân hàng b h n ch .
Nh ng di n bi n v cung- c u ngo i t t i th i ñi m ñó cho th y, ñ ng thái ñi u ch nh t giá
ngày 18/8 c a NHNN nhi u kh năng nh m m c ñích ng n h n trư c m t ñó là khơi thông
6
T i th i ñi m này, nhi u NHTM tăng lãi su t huy ñ ng USD lên t i 5,2%
7
Theo báo cáo c a NHNN thì cán cân t ng th trong 6 tháng ñ u năm 2010 th ng dư kho ng 3,4 t USD.
8
Theo ư c tính c a WB, ph n “L i và sai sót” trong cán cân thanh toán c a Vi t Nam lên ñ n g n 12,2% GDP
vào năm 2009, và ư c tính kho ng 5,9% GDP trong 10 tháng ñ u năm 2010. ði u này cho th y m t kh i lư ng
l n ngo i t ñư c găm gi bên ngoài h th ng NHTM.
7. ngu n cung ngo i t t i h th ng ngân hàng, t ñó góp ph n gi m căng th ng trên th trư ng
ngo i h i, tránh áp l c cho ngu n d tr ngo i h i hi n ñang khá m ng. Thêm vào ñó, nghiên
c u c a Ph m T.H. Anh và Nguy n H ng Ng c (2009) v l a ch n chính sách t giá cho th y
t giá th c song phương VND và USD t i th i ñi m cu i năm 2009 m c khá th p kho ng
0,8, còn t giá th c ña phương là 0,97. ði u ñó có nghĩa là hi n VND b ñ nh giá th c quá cao,
gây nh hư ng ñ n s c c nh tranh thương m i qu c t c a Vi t Nam. Vi c ñi u ch nh t giá
liên ngân hàng s có th góp ph n ñưa VND v v i giá tr th c v n có c a nó. Ngoài ra, vi c
VND gi m giá có th kích thích các nhà ñ u tư nư c ngoài ti p t c gi i ngân.
Tuy nhiên, trong b i c nh l m phát nhi u kh năng tăng cao trong tháng 8 do giá xăng d u,
giá lương th c, giá thép tăng thì vi c VND gi m giá 2% vào th i ñi m này s có th khi n
cho l m phát trong tháng 8 và các tháng cu i năm ngày càng tr nên hi n h u9. Ngoài ra
VND gi m giá cũng có th khi n n nư c ngoài gia tăng. M c dù vay n nư c ngoài b ng
USD ch chi m 16,6% nhưng do t giá gi a VND và các ngo i t khác như JPY, EUR.. ñ u
ñư c tính chéo v i USD nên VND h u h t ñ u gi m giá danh nghĩa so v i các ngo i t khác.
* NHNN ph n ng trư c s liên thông gi a giá vàng th gi i, giá vàng trong nư c và giá
USD t do
T giá th trư ng t do tháng 10 vư t m c 20.000
Sau khi NHNN ñi u ch nh t giá liên ngân hàng vào ngày 18/8, giá USD trên th trư ng t do
dao ñ ng khá n ñ nh quanh m c 19.500. Tuy nhiên, vào cu i tháng 9, USD trên th trư ng t
do l i b t ñ u bư c vào m t ñ t tăng giá m i và kéo dài cho ñ n t n cu i tháng 10. Giá USD
trên th trư ng t do liên t c tăng m nh và vư t m c 20.000 vào ngày 19/10. M c dù các
NHTM v n niêm y t giá USD là 19.490-19.500, nhưng h u h t các doanh nghi p ñ u ph i
ch u thêm m t m c ph phí khi n cho m c giá th c t ph i tr cũng g n như m c giá trên th
trư ng t do. Di n bi n này cho th y cung c u trên th trư ng ngo i h i ñang có d u hi u
căng th ng th c s ch không ph i là “cân b ng” hay “mua ròng ngo i t ” như công b ngày
8/10 c a NHNN.
Hình 4. Giá vàng trong nư c (tr.VND/ch ) và giá h p ñ ng VND-NDF (USD/VND)
Ngu n: “Vietnam-Implications of rating downgrade”- Standard Chartered Bank
9
Th c t cho th y, l m phát các tháng cu i năm 2010 tăng r t m nh m t ph n b t ngu n t vi c t giá USD tăng,
ñưa l m phát c năm 2010 lên m c 2 con s (kho ng 10,5-11%).
8. S tăng m nh c a c u USD t i th i ñi m này là do m t s nguyên nhân sau ñây: Th nh t, do
giá vàng trong nư c có th i ñi m chênh l ch v i giá vàng th gi i t 800.000-1.000.000 ñ ng
ñã thúc ñ y ho t ñ ng kinh doanh chênh l ch giá gom USD nh p l u vàng nư c ngoài v
bán, khi n cho c u USD tăng m nh. Ho t ñ ng này ñã t ng di n ra vào ñ u tháng 11 năm
2009 làm cho giá USD th trư ng t do tăng v t, d n ñ n ñ ng thái phá giá VND 5,16% vào
ngày 26/11/2009. Th hai, trong tháng 8 và 9, Vi t Nam liên t c tái xu t vàng (tháng 8: 774
tri u USD, tháng 9: 450 tri u USD, 9 tháng: 2,78 t USD). M c dù các doanh nghi p khá
“ñư c giá” trong tháng 8, 9 khi xu t vàng, nhưng t ñó cho ñ n nay giá vàng liên t c tăng k
l c. N u ph i nh p vàng l i ph c v cho nhu c u trong nư c thì s khó tránh kh i các doanh
nghi p ph i gom nhi u ngo i t hơn ñ mua vàng. Th ba, nh p siêu v n ti p t c gia tăng
trong các tháng cu i năm. Ngoài ra, áp l c gom mua USD tr n cho các kho n tín d ng
ngo i t (v n ñã tăng m nh trong quý 1, 2, và th m chí ti p t c tăng trong quý 3) cũng gây
s c ép t i t giá t i th i ñi m này. Trong khi c u USD tăng m nh thì ngu n cung trên th
trư ng dư ng như l i b h n ch do ngu n FDI gi i ngân trong tháng 8 và 9 có xu hư ng gi m.
Không nh ng th , các doanh nghi p XNK có ngu n thu ngo i t có xu hư ng n m gi USD
không mu n bán l i cho ngân hàng do lo ng i t giá tăng vào cu i năm, khó có th mua vào.
Thêm vào ñó, m c dù lư ng ki u h i trong 9 tháng có xu hư ng tăng nhưng lư ng ki u h i
chuy n qua và bán l i cho các NHTM không nhi u, ch chi m dư i 3% t ng lư ng mua ngo i
t c a các NHTM.
Trư c di n bi n này, NHNN ñã tuyên b s không ñi u ch nh t giá trong ng n h n, nhưng h
s s m cung ng m t lư ng USD nh t ñ nh cho các NHTM nh m ñáp ng nhu c u nh p kh u
các m t hàng thi t y u. Tuy nhiên, t i th i ñi m này lư ng cung ng ngo i t c a NHNN ra
th trư ng s khó có th gi i t a s căng th ng USD hi n t i do lư ng d tr ngo i h i ñang
khá m ng10. Không nh ng th , NHNN ñã ban hành Thông tư 22/2010 v qu n lý huy ñ ng và
cho vay b ng vàng ñ i v i các TCTD. Theo quy ñ nh c a Thông tư này, k t ngày 29-10,
TCTD s ch ñư c phép huy ñ ng v n b ng vàng thông qua phát hành gi y t có giá, thay vì
hình th c phát hành s ti t ki m vàng trư c ñây. Ngoài ra, ngân hàng s ch ñư c phép cho
khách hàng vay v n b ng vàng ñ s n xu t (ch tác) và kinh doanh vàng trang s c. Vi c cho
vay ñ s n xu t và kinh doanh vàng mi ng hoàn toàn b c m. Ngoài ra, TCTD s không ñư c
phép chuy n s v n huy ñ ng b ng vàng thành VND và các hình th c b ng ti n khác ñ kinh
doanh (trư c ñây, ngân hàng ñư c phép chuy n 30% s vàng này thành ti n ñ b sung vào
ngu n v n cho vay). Thông tư này ñư c kì v ng s khi n cho các NHTM s không có cơ s
ñ tăng lãi su t huy ñ ng vàng v n ñư c xem như là m t trong nh ng nguyên nhân khi n cho
ngư i dân có tâm lý tích tr vàng, t o nên chênh l ch l n gi a giá vàng trong nư c và giá
vàng qu c t , t ñó gây căng th ng trên th trư ng ngo i t t do. ði u này có th s giúp thu
h p chênh l ch gi a giá vàng trong nư c và qu c t , t ñó gi m căng th ng trên th trư ng
ngo i t .
10
T i H i ngh nhóm tư v n các nhà tài tr cho Vi t Nam di n ra vào ngày 7-8/12/2010, IMF cho bi t lư ng d
tr ngo i h i c a Vi t Nam tháng 9/2010 ch tương ñương kho ng 1,8 tháng nh p kh u – m t m c khá m ng
trong b i c nh nh p siêu có xu hư ng gia tăng.
9. T giá th trư ng t do vư t m c 21.000 trong tháng 11/2010 song song v i vi c giá vàng
trong nư c và giá vàng th gi i l p k l c
ðà tăng giá m nh c a USD trong tu n cu i tháng 10 ñư c ti p n i trong nh ng ngày ñ u c a
tháng 11 b ng vi c ch m m c 21.000 vào ngày 4/11 (Hình 1). Bi n ñ ng này ñã ñ y chênh
l ch gi a giá USD trên th trư ng t do và giá tr n theo quy ñ nh c a NHNN ñã lên ñ n
1.300-1.500VND/1USD giao d ch trong tu n ñ u tiên c a tháng 11. Trư c nh ng di n bi n
ñ y ph c t p c a giá USD trên th trư ng t do, trong bu i h p báo sáng 4/11, y ban giám
sát tài chính cho bi t, Chính ph tái kh ng ñ nh s không phá giá t gi cho ñ n cu i năm.
Thêm vào ñó, ñ h nhi t t giá trên th trư ng ngo i t t do, Chính ph d ki n bơm m nh
ngo i t ph c v vào các ngành s n xu t lương th c th c ph m, phân bón… ph c v nhu c u
nh p kh u thi t y u (d ki n kho ng 200-500 tri u USD). Th trư ng t do ph n ng khá tích
c c trư c thông báo này ñư c khi giá USD trên th trư ng t do gi m t m c ñ nh 21.000
(bu i sáng) xu ng còn 20.700-20.800 (vào ñ u bu i chi u), r i xu ng m c 20.400, th m chí
có lúc ch còn 20.300.
Tuy nhiên, vi c giá vàng th gi i trong phiên giao d ch ngày 8/11/2010 lên m c ñ nh
1.420USD/1 ounce ñã khi n cho giá vàng trong nư c tăng theo. L i d ng ñi u này, nhi u c a
hàng vàng ñã tăng m nh giá mua- bán, t o s khan hi m hàng gi t o ñ ñ y chênh l ch gi a
giá vàng trong nư c và th gi i lên m c k l c 1,8 tri u ñ ng trong bu i sáng ngày 9/11. Cùng
v i ñó là giá USD trên th trư ng t do cũng b ñ y lên m c cao k l c 21.350. Trư c s
chênh l ch quá l n gi a giá vàng trong nư c và th gi i vào cu i bu i sáng ngày 9/11, NHNN
ñã tuyên b s cho nh p vàng nh m bình n th trư ng vàng cũng như th trư ng ngo i t t
do. ð ng thái này c a NHNN ñã có tác ñ ng khá tích c c t i t i th trư ng vàng và ngo i t
t do khi giá vàng gi m t m c ñ nh 38,2 tri u ñ ng/1 lư ng xu ng dao ñ ng quanh m c 36,7
tri u ñ ng/lư ng, và xu ng 35,8 tri u ñ ng/1 lư ng vào ngày 12/11. ð ng th i, USD trên th
trư ng t do cũng gi m nh tuy v n duy trì m c khá cao kho ng 21.000-21.500 b i l :
(i) ð ng thái c a NHNN ti p t c cho phép m t s DN nh p vàng không h n ch th i gian có
th khi n cho giá vàng trong nư c sát v i giá th gi i, nhưng nó khó có th khi n cho th
trư ng ngo i t gi m nhi t b i vì các doanh nghi p có gi y phép nh p kh u vàng s ph i gom
USD ñ nh p;
(ii) Nh ng căng th ng trên th trư ng ngo i t không th gi i quy t ch b ng thông ñi p s
cung ngo i t , mà chính là s lư ng ngo i t mà NHNN có th cung ra bao nhiêu khi mà
lư ng d tr ngo i h i hi n nay là khá m ng.
(iii) Tâm lý lo s VND ngày càng m t giá c ng v i l m phát có xu hư ng tăng cao ñã khi n
cho ngư i dân n m gi vàng và ngo i t thay vì VND cũng khi n cho th trư ng ngo i t
nóng hơn bao gi h t.
(iv) Nh p siêu tăng m nh trong tháng 11 lên m c cao nh t k t tháng 2/2010 cũng là nguyên
nhân tăng s c ép t i t giá cho dù các ngu n tài tr cho thâm h t thương m i năm 2010 có
tăng m nh.
10. (v) Các doanh nghi p nư c ngoài có xu hư ng chuy n l i nhu n kinh doanh vào cu i năm
cũng có th khi n cho c u USD tăng, làm cho t giá khó gi m.
Như v y, s bi n ñ ng m nh v i nhi u tr ng thái khác nhau c a USD trong năm 2010 ñã gây
nên b t n cho n n kinh t ñ ng th i khi n cho các m t cân ñ i vĩ mô như tình tr ng nh p
siêu, l m phát... ngày càng tr nên tr m tr ng và khó ki m soát hơn. C th , l m phát không
th ñ t m c tiêu khi lên t i 2 con s trong năm 2010, còn thâm h t thương m i trong 11 tháng
năm 2010 (n u lo i b xu t kh u vàng ư c tính kho ng 2,8 t USD) cũng lên t i 13,6 t
(tương ñương v i 21,2% t ng kim ng ch xu t kh u), vư t m c tiêu 13,5 t USD nh p siêu
cho c năm 2010.
2. ðánh giá chung v ho t ñ ng ñi u hành chính sách t giá c a NHNN trong năm 2010
và gi i pháp cho năm 2011
2.1. ðánh giá chung v ho t ñ ng ñi u hành chính sách t giá năm 2010
Trư c nh ng di n bi n c a t giá năm 2010, NHNN ñã có m t s chính sách, bi n pháp nh m
h n ch nh ng căng th ng trên trên th trư ng ngo i h i như:
(i) ði u ch nh nâng t giá bình quân liên ngân hàng 2 l n: t 17.941 lên 18.544 vào ngày
11/2/2010 (tương ñương v i vi c VND b phá giá 3,3%), và t 18.544 lên 18.932 và ngày
18/8/2010 (tương ñương v i vi c VND b phá giá 2%);
(ii) NHNN yêu c u ki m soát ch t tín d ng ngo i t , h n ch c p ngo i t dùng ñ nh p kh u
nh ng m t hàng thi t y u mà trong nư c ñã s n xu t ñư c;
(ii) Tuyên b s n sàng bơm ngo i t cho n n kinh t , và cung ng ñ ngo i t ñ nh p kh u
nh ng m t hàng thi t y u mà trong nư c chưa s n xu t ñư c;
(iv) Ban hành Thông tư 22/2010 v qu n lý huy ñ ng và cho vay b ng vàng ñ i v i các
TCTD; ñánh thu su t 10% ñ i v i ho t ñ ng xu t kh u vàng k t ngày 1/1/2011.
(v) ð ng th i c p thêm quota nh p vàng cho các DN kinh doanh vàng b c ñ gi m b t căng
th ng cung c u làm gi m chênh l ch gi a giá vàng trong nư c và nư c ngoài, v n là m t
nhân t thư ng gây nên nh ng b t n trên th trư ng ngo i t t do.
Nhìn l i nh ng bi n pháp và cách th c mà NHNN th c hi n trong năm 2010 nh m bình n th
trư ng ngo i h i có th th y m t s ñi m n i b t như sau:
Th nh t, trong nh ng năm trư c ñây, NHNN thư ng ch ñi u ch nh t giá khi giá USD trên
th trư ng t do cao hơn r t nhi u so v i t giá chính th c (thư ng t 1.000-1.500VND). ði u
ñó có nghĩa là ch khi s m t cân b ng cung c u trên th trư ng ngo i h i quá căng th ng thì
NHNN m i thay ñ i. Tuy nhiên, trong năm 2010, NHNN ñã khá ch ñ ng trong vi c ñi u
ch nh t giá bình quân liên ngân hàng nh m ng phó v i s bi n ñ ng c a t giá USD. C th ,
c 2 l n NHNN ñi u ch nh t giá trong năm 2010 ñ u là nh ng lúc th trư ng ngo i h i t do
không quá căng th ng, chênh l ch t giá t do và chính th c ch kho ng 300. Tuy nhiên, có
m t v n ñ ñó là NHNN l i ñi u ch nh t giá khá “nh gi t” khi m i l n ch ñi u ch nh t 2-
3%. Chính ñ ng thái phá giá d n d n t ng bư c, ch không phá giá m nh m t l n l i khi n
cho các nhà ñ u tư (ñ c bi t là nhà ñ u tư nư c ngoài), cũng như các doanh nghi p lo ng i khi
11. ti n hành gi i ngân v n ho c nh p kh u hàng hóa ph c v cho ho t ñ ng s n xu t kinh doanh.
Chính vì v y, các nhà ñ u tư nư c ngoài hay các DN thư ng có tâm lý “trông ch ”, “nghe
ngóng” ñ ng thái c a NHNN v t giá- khi n cho s m t cân ñ i trên th trư ng ngo i t khó
gi i quy t hơn bao gi h t. C th , ñ i v i các nhà ñ u tư nư c ngoài, vi c gi i ngân trư c và
sau khi phá giá cũng có th khi n cho nhà ñ u tư ñó b thua thi t r t nhi u do t giá bi n ñ ng,
th m chí lãi có th s bi n thành l do v n ñ v t giá, khi n cho h “khá ch n ch ” trong
gi i ngân11. Trong khi ñó các DN có ngu n thu ngo i t l i mu n “găm gi ” ch giá USD lên
m i bán.
Th hai, nh m tránh s liên thông gi a giá vàng th gi i, giá vàng trong nư c và t giá USD
t do, NHNN ñã th c thi nhi u bi n pháp nh m bình n th trư ng vàng, qua ñó giúp h nhi t
th trư ng ngo i h i. Tuy nhiên, có l ñây ch là nh ng bi n pháp t m th i và tình th ch
không ph i là nh ng bi n pháp mang tính lâu dài giúp n ñ nh th trư ng ngo i h i. ði u ñó
ñư c th hi n khá rõ khi Vi t Nam cũng ñã t ng ñ i m t v i hi n tư ng này vào năm 11/2009.
T i th i ñi m ñó, trư c s c ép c a t giá, bên c nh nh ng gi i pháp khác NHNN ñã ph i ñưa
ra m t vài bi n pháp liên quan ñ n th trư ng vàng ñó là c p thêm quota nh p kh u vàng, c m
sàn vàng ho t ñ ng. Tư ng ch ng nh ng bi n pháp ñó có th ph n nào ngăn ch n s liên
thông gi a các th trư ng này nhưng nó l i ti p t c di n ra năm 2010 và gây ra nh ng xáo
ñ ng khá m nh trên th trư ng ngo i h i t do.
Th ba, các thông tin, s li u liên quan ñ n t giá, cung c u ngo i t , lư ng vàng và ngo i t
d tr trong dân, v n là nh ng thông tin khá nh y c m ñ c bi t trong b i c nh th trư ng
ngo i t ñang tăng nóng, chưa ñư c nh t quán khi công b gi a các cơ quan qu n lý Nhà
nư c trong lĩnh v c tài chính ti n t . Chính ñi u này ñã khi n cho ngư i dân m t d n ni m tin
vào giá tr VND, làm cho th trư ng càng bi n ñ ng hơn.
2.2. M t s gi i pháp v ñi u hành chính sách t giá năm 2011
Năm 2011 cũng ñư c ñánh giá s là m t năm mà t giá có th ti p t c bi n ñ ng ph c t p khi
mà các áp l c gây gi m giá VND (như v n ñ thâm h t thương m i, áp l c l m phát, d tr
ngo i h i m ng) v n không h có d u hi u c i thi n tích c c. Chính vì v y tác gi ñưa ra m t
s gi i pháp nh m ñi u hành chính sách t giá năm 2011 ñ t hi u qu cao hơn.
Th nh t, v cơ ch ñi u hành t giá: NHNN c n ti p t c ñi u hành t giá theo hư ng linh
ho t, trong ñó t giá VND c n ñư c xác ñ nh theo m t r ti n t ch ch t, không nên neo
VND theo USD. Cơ ch t giá neo ch t vào USD có th phát huy tác d ng trong giai ño n
ch u s tác ñ ng c a kh ng ho ng tài chính th gi i. ði u này ñã ñư c ch ng minh khi Trung
Qu c, Venezuela ñ u ñã thay ñ i ch ñ t giá t linh ho t sang neo v i USD trong cu c
kh ng ho ng 2007-2009 và ñã ñem l i nh ng tác ñ ng tích c c giúp n n kinh t ph c h i
nhanh12. Tuy nhiên hi n nay, có th t m th i kh ng ñ nh Vi t Nam ñã thoát kh i “bóng ñen”
c a cu c kh ng ho ng nên cơ ch neo t giá USD có th gây tác ñ ng tiêu c c. Chính vì v y,
11
Công ty ch ng khoán ngân hàng Sacombank cho bi t: Tháng 12/2010, có 2 qu nư c ngoài m i v i s v n
400tr. USD ñang ch gi i ngân vào Vi t Nam. H ñã chuy n ti n vào tài kho n t i m t chi nhánh NH nư c
ngoài t i TPHCM nh ng chưa gi i ngân do e ng i v t giá có th thay ñ i sau T t nguyên ñán 2011.
12
Nghiên c u c a Ph m Th Hoàng Anh (2010) cũng ch ng minh r ng NHNN ñã chuy n d n t ch ñ t giá
linh ho t sang ch ñ neo ch t v i USD trong giai ño n kh ng ho ng tài chính toàn c u 2007-2009.
12. m t ch ñ t giá linh ho t d a trên m t r ti n t như ch ñ t giá BBC (Basket- Band-
Crawl) có th s là m t s l a ch n t i ưu hơn cho Vi t Nam trong b i c nh kinh t hi n nay13.
Th hai, v v n ñ cách th c ñi u ch nh t giá bình quân liên ngân hàng: N u ti p t c ñi u
ch nh t giá theo hư ng tăng trong năm 2011 thì NHNN c n ph i phá giá m t l n, ñ m nh ñ
tránh tình tr ng “trông ch ” kh năng phá giá ti p theo c a ngư i dân, doanh nghi p cũng như
các nhà ñ u tư. ði u này s tránh ñư c tình tr ng găm gi , ñ u cơ ngo i t c a doanh nghi p
và ngư i dân do kì v ng vào kh năng NHNN s ti p t c ñi u ch nh t giá.
Th ba, v ñi u hành chính sách ti n t nh m t o ni m tin c a ngư i dân vào giá tr VND: Có
th th y r ng trong nh ng năm g n ñây, các cơ quan qu n lý ti n t c a Vi t Nam ph i g p
khó khăn khi c g ng làm cân b ng nh ng nhi m v ñươc giao nhi u khi mâu thu n nhau, ñó
là ñ m b o tăng trư ng kinh t và n ñ nh giá c . Th c t , Vi t Nam dư ng như th c hi n khá
t t nhi m v này trong giai ño n trư c năm 2007 do kinh t vĩ mô trong nư c khá n ñ nh
th i ñi m ñó. Tuy nhiên, khi h i nh p sâu hơn vào n n kinh t toàn c u (gia nh p WTO vào
năm 2007) c ng v i tác ñ ng c a cu c kh ng ho ng tài chính toàn c u thì Vi t Nam ñã v p
ph i v n ñ ph i ñ i m t v i s ñánh ñ i gi a tăng trư ng và l m phát. Chính vì v y, trong
b i c nh l m phát tăng m nh, th trư ng ngo i h i b t n thì NHNN c n th ng nh t m c tiêu
c a chính sách ti n t , nên thiên v n ñ nh vĩ mô nh m ñ t m c l m phát m c tiêu hơn là
m c tiêu tăng trư ng kinh t ít nh t là trong giai ño n này. Theo ñó, NHNN c n ñ m b o s
nh t quán xuyên su t các m c tiêu c a chính sách ti n t như lãi su t, tín d ng, t ng phương
ti n thanh toán, t giá. B i vì ch có v y m i có th làm gia tăng ni m tin c a ngư i dân vào
giá tr VND- ñây ñư c coi là m t trong nh ng ñi m m u ch t khi n cho t giá USD liên t c
nh y múa trong th i gian v a qua.
Th tư, v s ph i h p gi a các cơ quan qu n lý Nhà nư c trong v n ñ tài chính ti n t :
NHNN và chính ph c n phát ñi m t thông ñi p minh b ch, nh t quán v ñi u hành chính
sách t giá VND t ñó t o ni m tin cho ngư i dân cũng như các nhà ñ u tư v giá tr VND.
ð c bi t, các cơ quan qu n lý trong lĩnh v c tài chính ti n t (Ngân hàng Nhà nư c và y ban
Giám sát tài chính qu c gia) c n có ti ng nói th ng nh t v các s li u, thông tin và chính
sách ñi u hành khi công khai trư c công chúng.
Tài li u tham kh o:
1.Ph m Th Hoàng Anh (2009), Ch ñ t giá c a Trung Qu c và Singapore- Kinh nghi m và
nh ng g i ý cho Vi t Nam, T p chí Ngân hàng, s 11+12.
2.Ph m Th Hoàng Anh (2010), Phân tích ñ nh lư ng v thành ph n r ti n t và m c ñ linh
ho t c a t giá VND, giai ño n 1999-2009, T p chí Khoa h c và ðào t o Ngân hàng, s 1+2.
3.Báo cáo “Vietnam-Implications of rating downgrade”- Standard Chartered Bank
4.Báo cáo c a World Bank v “Tình hình phát tri n kinh t Vi t Nam”- t i H i ngh nhóm tư
v n các nhà tài tr cho Vi t Nam, 7-8/12/2010.
5.M t s websites: www.sbv.gov.vn
6. www.gso.gov.vn
7. www.imf.org
13
Xem thêm Ph m Th Hoàng Anh (2009) v ch ñ t giá BBC (Basket-Band-Crwal).