4. INTEGRITY . PROFFESIONALISM . INNOVATION
COLLEGE OF AGRICULTURE
INAASAHANG BUNGA
• Mapahalagahan ang wika bilang kasangkapan ng
komunikasyon.
• Makapagpahayag ng mga saloobin, opinyon at
pananaw sa pamamagitan ng tradisyunal at
makabagong midyang akma sa kontekstong
Pilipino.
5. INTEGRITY . PROFFESIONALISM . INNOVATION
COLLEGE OF AGRICULTURE
• Makabuo ng mga mapanghikayat at masining na
presentasyon ng mga impormasyon at pagsusuri na
akma sa iba’t ibang konteksto
6. INTEGRITY . PROFFESIONALISM . INNOVATION
COLLEGE OF AGRICULTURE
Bawat indinidwal ay may sapat na kakayahang
magamit ang isang wika. May pitong tungkulin o
gamit ang wika na kailangang pagtuunan ng pansin
upang sanayin ang sarili sa bawat isang tungkulin.
7. INTEGRITY . PROFFESIONALISM . INNOVATION
COLLEGE OF AGRICULTURE
Inilahad ni Halliday (1973) sa kanyang Explorations
in the foundations of language, na ang mga
tungkuling gampanan ng wika sa ating buhay ay
kinakategorya. May mga halimbawang madalas na
ginagamit sa makrong pagsasalita at pagsusulat.
9. INTEGRITY . PROFFESIONALISM . INNOVATION
COLLEGE OF AGRICULTURE
Katangian: Nakapagpapanatili / Nakapagpapatatag
ng relasyong sosyal.
Halibawa:
Pasalita- Pormulasyong Panlipunan, Pangugumusta,
Pagpapalitan ng Biro.
Pasulat- Liham Pangkaibigan
10. INTEGRITY . PROFFESIONALISM . INNOVATION
COLLEGE OF AGRICULTURE
PORMULARYONG PANLIPUNAN
- Pangungusap na nagsasaad ng pagbati,
pagbibigay-galang at magandang nakagawian ng
mga Pilipino.
12. INTEGRITY . PROFFESIONALISM . INNOVATION
COLLEGE OF AGRICULTURE
Katangian: Tumutugon sa mga pangangailangan ng
tao kagaya ng pakikipagugnayan sa kapwa.
Halimbawa:
Pasalita- Pakikitungo, Pangangalakal, Pag-uutos.
Pasulat- Liham Pangalakal (liham aplikasyon)
14. INTEGRITY . PROFFESIONALISM . INNOVATION
COLLEGE OF CRIMINAL JUSTICE EDUCATION
Katangian: Kumokontrol / Gumagabay sa kilos at
asal ng iba.
Halimbawa:
Pasalita- Pagbibigay ng panuto/direksyon,
paalala/babala
Pasulat- Resipe, direksyon sa pagsusulit.
16. INTEGRITY . PROFFESIONALISM . INNOVATION
COLLEGE OF AGRICULTURE
Katangian: Nakapagpapahayag ng sariling
damdamin, opinion o kuro-kuro sa paksang pinag
uuspan.
Halimbawa:
Pasalita- Pormal o di-pormal na talakayan
Pasulat - Editoryal, Liham sa Patnugot, tala arawan
at reaksyon paper
17. INTEGRITY . PROFFESIONALISM . INNOVATION
COLLEGE OF AGRICULTURE
Layunin ng liham sa patnugot ay
makapagmungkahi ng mga bagay na
makapagpapabuti sa mga pamamalakad, kilusan,
patakaran, etc. kung minsan, sumasalungat o
tumutuligsa sa isa o ilang bahagi ng isang isyu na sa
palagay ng sumulat ay labag sa kapalaran ng
maraming mamamayan.
19. INTEGRITY . PROFFESIONALISM . INNOVATION
COLLEGE OF AGRICULTURE
Katangian: Nakapagpapahayag ng sariling
imahinasyon sa malikhaing paraan.
Halimbawa:
Pasalita- Pagsasalaysay, Paglalarawan
Pasulat- Akdang Pampanitikan na ginagamitan
idyoma, simbolo at mga sagisag.
21. INTEGRITY . PROFFESIONALISM . INNOVATION
COLLEGE OF AGRICULTURE
Katangian: Naghahanap ng mga impormasyon o
datos.
Halimbawa:
Pasalita - Pagtatanong, Pananaliksik, at
Pakikipanayam
Pasulat – Sarbey
23. INTEGRITY . PROFFESIONALISM . INNOVATION
COLLEGE OF AGRICULTURE
Katangian: Nagbibigay ng impormasyon o mga
datos.
Halimbawa:
Pasalita- Pag-uulat, Pagtuturo, panay-am
Pasulat- Pagtatanghal/Pagsasagawa ng Pamanahong
Papel.
24. INTEGRITY . PROFFESIONALISM . INNOVATION
COLLEGE OF AGRICULTURE
ANG PAMANAHONG PAPEL
- Ang pamanahong papel ay isang uri ng papel-
pampananaliksik na karaniwang ipinapagawa sa mga
estudyante sa kolehiyo bilang isa sa mga pangangailangan
sa isang larangang akademiko. Ito ay kadalasang
kulminasyon ng mga pasulat na gawain kaugnay sa isang
paksa. Tinatawag din itong term paper.
27. INTEGRITY . PROFFESIONALISM . INNOVATION
COLLEGE OF AGRICULTURE
Ayon kay Roman Jacobson
1. Kognitibo/Reperensyal/Pangkaisipan –
Pagpaparating ng mensahe at impormasyon.
2. Panghihikayat (Conative) – Paghimok at pag-
impluwensiya sa iba sa pamamagitan ng mga pag-
uutos at pakiusap.
28. INTEGRITY . PROFFESIONALISM . INNOVATION
COLLEGE OF AGRICULTURE
3. Pagpapahayag ng damdamin (Emotive) –
Pandamdamin, pagpapahayag ng mga saloobin, damdamin
at emosyon.
Hal:
Paghanga: Wow!, Woah!, Napakagaling!
Pagkagulat: Ay! Ganun pala!
4. Pagsisimula ng pakikipag-ugnayan (Phatic) – Pakikipagkapwa-tao.
Hal.
Kumusta ka?
Ang ganda ng umaga diba?
29. INTEGRITY . PROFFESIONALISM . INNOVATION
COLLEGE OF AGRICULTURE
Takot: Hwah!
Pag-asa: sana! Mangyari sana!
Inis/Galit: Haysst! Kainis!
4. Pagsisimula ng pakikipag-ugnayan (Phatic) –
Pakikipagkapwa-tao.
Hal.
Kumusta ka?
Ang ganda ng umaga diba?
30. INTEGRITY . PROFFESIONALISM . INNOVATION
COLLEGE OF AGRICULTURE
4. Pagsisimula ng pakikipag-ugnayan (Phatic) –
Pakikipagkapwa-tao.
Hal.
Kumusta ka?
Ang ganda ng umaga diba?
5. Metalinggwal (kuro-kuro) – Paglilinaw sa mga
31. INTEGRITY . PROFFESIONALISM . INNOVATION
COLLEGE OF CRIMINAL JUSTICE EDUCATION
suliranin tungkol sa mga layunin (intensyon) ng mga salita
at kahulugan.
Hal:
Malinaw na sinasabi sa batas na bawal ngumuya ng
“chewing gum” sa Singapore
6. Patalinhaga (Poetic) – Patula, paggamit ng wika para
sa sariling kapakanan.
32. INTEGRITY . PROFFESIONALISM . INNOVATION
COLLEGE OF AGRICULTURE
Kapagka ang baya’y sadyang umiibig
Sa langit salitang kaloob ng langit
Sanlang kalayaan nasa ring masapi
Katulad ng ibong nasa himpapawid
Pagka’t ang salita’y isang kahatulan
Sa bayan, sa nayo't mga kaharian
At ang isang tao’y katulad, kabagay
Ng alin mang likha noong kalayaan.
Ang hindi magmahal sa kanyang salita
Mahigit sa hayop at malansang isda
Kaya ang marapat pagyamanin kusa
Na tulad sa inang tunay na nagpala
Ang wikang Tagalog tulad din sa Latin,
Sa Ingles, Kastila, at salitang anghel,
Sapagkat ang Poong maalam tumingin
Ang siyang naggagawad, nagbibigay sa atin.
Ang salita nati’y tulad din sa iba
Na may alfabeto at sariling letra,
Na kaya nawala’y dinatnan ng sigwa
Ang lunday sa lawa noong dakong una.
33. INTEGRITY . PROFFESIONALISM . INNOVATION
COLLEGE OF AGRICULTURE
Ayon kay W.P. Robinson
1.Estetiko – Paggamit ng Wika sa paglikha ng Panitikan.
(Alamat, Bugtong, Salawikain o Sawikain, Epiko, Pasyon,
Talumpati, Tula)
2.Ludic – Pagtutugma, paggawa ng mga salitang walang
katuturan o kawawaan. pagsubok sa mga posibilidad ng
wika habang natututuhan ito, pagbiro.
34. INTEGRITY . PROFFESIONALISM . INNOVATION
COLLEGE OF AGRICULTURE
3. Pag-aalay sa Pakikipagsalamuha at
Pakikipagkapwa tao – Paggamit ng Wika upang
simulan, alalayan at tapusin ang pagkikita, pagbati,
pasasalamat, pagpapahayag ng kalungkutan o
pkakikiramay.
35. INTEGRITY . PROFFESIONALISM . INNOVATION
COLLEGE OF AGRICULTURE
4. Pag-aalay sa Iba – paggamit ng Wika upang
alalayan o impluwensiyahan ang kilos o damdamin
ng iba, paggamit ng mga tuntunin at ekspresyon ng
tungkulin, obligasyon ng pag uutos, pakiusap,
pagpuna, pagpapalakas ng loob, panghihikayat,
panghihiram, pagtawad.
36. INTEGRITY . PROFFESIONALISM . INNOVATION
COLLEGE OF AGRICULTURE
5. Pag-alalay sa sarili – Kaugnay ang ugali at
damdamin “Pagkausap sa sarili” nang tahimik o
mag-isa, pagpaparating sa iba ng ating iniisip,
pagbibigay ng opinion, pangangatwiran,
pagpapaliwanag.
37. INTEGRITY . PROFFESIONALISM . INNOVATION
COLLEGE OF AGRICULTURE
6. Pagpapahayag ng sarili – Pagpapahayag ng
sarili, katauhan at damdamin - tuwiran sa
pamamagitan ng pandamdam paggamit ng mga salita
tungkol sa damdamin; di-tuwiran sa pamamagitan ng
bilis, taas ng tinig, tunog ng tinig o (voice quality).
38. INTEGRITY . PROFFESIONALISM . INNOVATION
COLLEGE OF AGRICULTURE
7. Pagtatakda sa Tungkulin o Papel sa Lipunan –
Paggamit ng Wika upang itakda o ipahayag ang
kaugnayang pangsosyal ng mga tao, mga ginagamit
kapag nakikipag-usap sa isang tao at mga ginagamit
kapag nagsasalita tungkol sa iba. (G., Gng., Bb.)
39. INTEGRITY . PROFFESIONALISM . INNOVATION
COLLEGE OF AGRICULTURE
8. Pagtukoy sa Daigdig na Di-panglinggwistika –
a) pagkilala at pagpapahayag ng kaibahan at
pagkakatulad ng mga bagay;
b) pagbuo pag uuri-uri at pagbibigay katarungan sa
mga kaugnayan ng mga bagay sa ibang bagay.
40. INTEGRITY . PROFFESIONALISM . INNOVATION
COLLEGE OF CRIMINAL JUSTICE EDUCATION
9. Pagtuturo – Paggamit ng Wika sa pagpaparating
ng bagong impormasyon at kasanayan.
10. Pagtatanong at Panghuhuli – Pagtataka,
paghahanap, paghingi ng impormasyon at panuto,
pagbuo ng haraya(imagining) pagpapasubali.
41. INTEGRITY . PROFFESIONALISM . INNOVATION
COLLEGE OF AGRICULTURE
11. Metalangguage – Paggamit ng wika sa
pagtalakay.