2. KAHALAGAHAN AT TUNGKULIN/GAMIT NG
WIKA
Napakahalaga ng wika sa sangkatauhan. Kung
walang wika, maaaring matagal nang pumanaw
ang sangkatauhan at ang sibilisasyong ating
tinatamasa ngayon.
3. Apat na pangunahing halaga ng wika sa tao:
1. Instrumento ng Komunikasyon.
Pasalita man o pasulat, ito ay pangunahing kasangkapan ng tao sa
pagpapahayag ng damdamin at
kaisipan.
Micro Level – ang dalawang tao ay nagkakaunawaan sa pamamagitan
ng epektibong paggamit ng wika.
Halimbawa: Ang magkasintahan ay nakapagpapanatili sa kanilang
relasyon dahil may wikang nagiging instrumento nila ng komunikasyon.
Samantala, may mga nagkakagalit o nag-aaway bunga ng
miskomunikasyon o di-epektibong paggamit ng wika.
4. Samakatuwid, ang mabisang paggamit ng wika ay mahalaga sa
pakikipag-ugnayan ng tao sa kanyang
kapwa dahil tayong mga tao ay nilikhang panlipunan.
Macro-level – ang bansa ay nakakapag-ugnayan dahil sa wika. Iba-iba
man ang wika ng mga bansa, nakahahanap pa rin sila ng komong
wikang kanilang kinakasangkapan upang magkaroon ng
pagkakaunawaan. Ano na kaya ang mangyayari sa ating daigdig kung
walang wika o kung
hindi epektibo ang paggamit ng wika?
5. 2. Nag-iingat at Nagpapalaganap ng Kaalaman.
Maraming kaalaman ang naisasalin sa ibang saling-lahi at
napakikinabangan ng ibang lahi dahila sa wika. Ang mga nobela ni Dr.
Jose Rizal halimbawa, ay naisulat ilang daang taon na ang lumipas ngunit
patuloy itong napapakinabangan sa ating panahon dahil may wikang
nagkanlong dito at nag-iingat hanggang sa kasalukuyan. Ang mga
mahalagang imbensyon kanluran ay napapakinabangan din sa ating bansa
dahil may wikang nagkanlong sa mga iyon at naging sanhi upang
mapalaganap sa iba’t ibang sulok ng daigdig.
6. 3.Nagbubuklod ng Bansa
Nang makhamok ang mga Indones sa kanilang mananakop na
Orlandes, naging battle cry nila ang Satu Bangsa! Satu Bahasa! Satu
Tuna-ir (Isang Bansa! Isang Wika! Isang Bayan!). Sila’y nagkabuklod
sa kanilang pakikipaglaban nang magkaroon ng kalayaan. Pinag-isa
naman ang ating mga ninonong katipunero ng wikang Tagalog, ang
kanilang opisyal na wika, sa pakikipaglaban sa mga Kastila;
samantalang ang mga propagandista naman ay ng wikang Kastila, na
naging wika nila sa pagpapahayag ng mga makabayang diwa sa La
Solidaridad.
7. 4. Lumilinang ng Malikhaing Pag-iisip.
Kung tayo ay nanonood ng pelikula, nagbabasa ng maikling kuwento o
nobela, parang nagiging totoo sa ating harapan ang mga tagpo iyon.
Maaaring tayo’y napapahalakhak o napapangiti, natatakot o
kinikilabutan, nagagalit o naiinis, naaawa, o naninibugho. Bakit kaya?
Sapagkat pinagagana nito ang ating imahinasyon. Sa ating isipan,
nalilikha natin ang bawat larawan ng mga tagpo sa kuwento o nobelang
binasa o pinanood na pelikula.
8. MGA TUNGKULIN NG WIKA
Ayon sa Wikipedia, language is a system of communication that
enables human to cooperate. Ang depenisyong ito ay
nagbibigay-diin sa panlipunang tungkulin ng wika at sa katotohanang
ginagamit ng tao ang wika upang magpahayag at
emanipuleyt ang mga bagay sa kanilang kapaligiran.
9. Ang pagkakaroon ng wika ay isang katangiang ikinaiba ng tao sa
hayop. Ang mga hayop ay may sariling paraan ng komunikasyon sa
mga kapwa hayop, ngunit iba ang wika sa tao.
Sa Language, Culture, and Society ni Salzmann, tinukoy niya ang
mga ikinahihigit o ikinalalamang ng wika ng tao kaysa hayop. Ilan sa
mga ito’y ang kawalan ng saklaw ng wika ng tao at ang antas
ng kakayahang maituro ito sa iba.
Bukod dito, tinukoy ni Salzmann ang gamit ng wika sa mga hayop.
Sinabi niya, it is important to their survival. Sa tao, higit sa survival
ang tungkulin ng wika.
10. Ang wika ng tao, ayon sa Wikipedia, allows humans to produce an
infinite set of utterances from a finite set of elements, and because
the symbols and grammatical rules of any particular language can
only be acquired through social interaction.
Sa Explorations in the Functions of Language ni M.A.K. Halliday
(1973), sa Gonzales-Garcia, (1989), binigyang-diin niya ang
pagkakategorya sa wika batay sa tungkuling ginagampanan nito sa
ating buhay.
11. 1. Interaksyonal – ginagamit ng tao para sa pagpapatatag at
pagpapanatili ng relasyong sosyal sa kapwa tao.
Ang tao ay nilikhang panlipunan (social beings not only human
beings).
Halimbawa: Magandang umaga, Maligayang kaarawan, Hi/Hello.
2. Instrumental - ginagamit sa pagtugon sa mga pangangailangan.
Nagagamit ang tungkuling ito sa pakikiusap o pag-uutos. Ang
paggawa ng mga liham-pangangalakal (business letters) ay isang
mahusay na halimbawa ng pamamaraan upang matugunan ang ating
iba’t ibang pangangailangan. Kung kailangan mo ng trabaho,
kailangan mong gumawa ng application letter, bukod sa iba pang
requirements.
12. 3. Regulatory – tungkulin ng wikang ginagamit sa pagkontrol o
paggabay sa kilos o asal ng ibang tao. Ito ang pagsasaad kung ano ang
dapat o hindi dapat gawin.
Halimbawa sa pagbibigay ng direksyon, paalala o babala.
Ang mga panuto sa pagsusulit at mga nakapaskil na do’s and don’t’s
kung saan-saan ay nasa ilalim na tungkuling ito.
4. Personal – tungkulin ng wikang ginamit sa pagpapahayag ng sariling
damdamin o opinyon. Sa mga talakayang pormal o impormal ay
gamit na gamit ang tungkuling ito. Samantala, ang pagsulat ng liham
sa patnutgot at ng mga kolum o komentaryo ay mga halimbawa nito
sa pasulat na anyo.
13. 5. Imahinatibo – tungkulin ng wikang ginagamit sa pagpapahayag ng
imahinasyon sa malikhaing paraan.
Makikilala ito sa paggamit ng mga idyoma, tayutay, sagisag, at
simbolismo, sa mga akdang pampanitikan tulad ng tula, nobela, at
maikling katha.
6. Heuristik – ginagamit ito sa paghahanap o paghingi ng
impormasyon. Halimbawa ay pagtatanong.
7. Impormatibo – ginagamit sa pagbibigay ng impormasyon, pag-uulat,
pagtuturo, at pagpapasa ng ulat o pamanahong papel.