para Ikawalong Baitang-Filipino

1. KUWENTONG-BAYAN
(Alamat at Epiko)
At mga Elemento
Nito

2. Bahagi rin ng akdang lumagap
sa bansa bago pa man
dumating ang mga Espanyol
ang kuwentong-bayan. Bago
pa man lumaganap ang
panitikang pasulat ay
laganap na sa Pilipinas ang
uri ng panitikang ito.

3. Ang kuwentong-bayan ay isang
tuluyang kuwentong
nagsasalaysay ng mga
tradisyong Pilipino. Karamihan
ng mga kuwentong-bayan ng
mga Pilipino ay tungkol sa
kanilang mga diyos at espiritu
na siyang nagtatakda ng
kapalaran ng tao.

4. Ang mga kuwentong-bayang ito
ay naglalarawan ng mga
kaugalian, pananampalataya, at
mga suliraning panlipunan ng
panahong iyon. Kahit ang mga
kuwentong ito’y mga
kababalaghan at di
kapanipaniwalang mga
pangyayari, marami sa mga ito
ang nagbibigay-aral

5. Ang alamat at epiko ay ilan
lamang sa mga akdang kabilang
sa mga kuwentong-bayan. Ito
ay mga panitikang sumasalamin
sa kinagisnan, kalinangan, at
kultura ng lahing Pilipino.

6. Galing sa salitang Latin na
legendus, na
nangangahulugang “upang
mabasa”. Isang bahagin
kulturang Pilipino ang mga
alamat. Isinasaad dito kung
paano nagsimula ang mga
Alamat

7. Kalimitang ito’y nagtataglay ng
mga kababalaghan o mga hindi
pangkaraniwang pangyayari.
Ang karaniwang paksa ng ating
mga alamat ay ang ating
katutubong kultura, kaugaliang,
at kapaligiran.
Alamat

8. Mga halimbawa:
 Ang Alamat ng Tandang
Ang Alamat ng Paruparo
Ang Alamat ng Bulkan
Alamat

9. Ang epiko ay uri ng panitikang
tumatalakay sa kabayanihan at
pakikipagtunggali ng isang tao o
mga tao laban sa mga kaawaay.
Epiko

10. Ito ay karaniwang nagtataglay ng
mahihiwaga at kagila-gilalas o di
kapani-paniwalang pangyayari.
Ang mga epiko ay ipinahahayag
ng pasalita, patula, o paawit (sa
iba’t ibang estilo);
Epiko

11. Maaaring sinasaliwan ng ilang
mga instrumentong pangmusika
o minsa’y wala. Ito rin ay
maaaring gawin nang nag-iisa
o kaya naman ng grupo ng mga
tao.
Epiko

12. Ang haba ng mga epiko ay mula
sa 1000 hanggang 55,000 linya
kaya’t ang pagtatanghal sa mga
ito ay maaaring abutin ng ilang
oras.
Epiko

13. Sa dahilang ang kuwentong-bayan
ay isang uri ng salaysay,
mababakas sa balangkas nito ang
pagkakaugnay-ugnay ng mga
pangyayari. Ang balangkas ng
kuwentong-bayan ay maaaring
payak o komplikado. Ang mga
pangyayari ditong kakikitaan ng
kultura ng mga Pilipino, gayundin
ang gintong aral na laging
nakapaloob sa uri ng panitikang

14. Simula
Gitna
katapusan
Tatlong bahagi ng
Banghay

15. Dito matatagpuan ang dalawang
mahahalagang sangkap ng o
elemento – tauhan at tagpuan
1. Simula

16. Ipinakikilala ayon sa kaanyuan o
papel na gagampanan o
katayuang sikolohikal, kung sino
ang bida at ang kontrabida
Tauhan

17. Ang pangyayarihan ng aksiyon o
mga eksenang naghahayag ng
panahon, kung tag-init o tag-
ulan; oras, at ng lugar.
Tagpuan

18. Makikita ang banghay o ang
maayos na pagkasunod-sunod
ng mga tagpo o eksena. Dito rin
nakapaloob ang
pinakamahalagang bahagi ng
kuwentong-bayan, ang
diyalogo
2. Gitna

19. Ito ang usapan ng mga tauhan.
Natural at hindi artipisyal.
Diyalogo

20. Sa gitna rin makikita ang saglit
na kasiglahan na magpapakita
ng panandaliang pagtatagpo ng
mga tauhang masasangkot sa
problema.
2. Gitna

21. Kasukdulan , ito’y matatagpuan
din sa gitna – ang
pinakamadulang bahagi ng
kuwento kung saan iikot ang
kahihinatnan ng tanging tauhan
, kung ito’y kasawian o
kabiguan.
2. Gitna

22. Dito matatagpuan ang kakalasan at
ang wakas nito. Sa kakalasan unti-
unting bababa ang takbo ng
kuwento. Dito rin sa bahaging ito
mababatid ang kamalian o
kawastuhan ng mga di inaasahang
naganap na nagbubuhol na dapat
kalagin.
3. Wakas o
katapusan

23. 1. Bakit sinasabing ang
Pilipinas ay mayaman na
sa pantikan bago pa
dumating ang mga
Espanyol?
Gawin Natin

24. 2. Bakit mahalaga ang mga
kuwentong-bayan tulad ng
mga alamat at epiko sa
pag-aaral ng kulturang
Pilipino?
Gawin Natin

25. 3. Paano mo higit na
mauunawaan at
mapahahalagahan ang
mga sinaunang akdang
pinalaganap ng ating mga
ninuno?
Gawin Natin

26. 4. Ano-ano ang
mahahalagang bahagi ng
isang banghay o
balangkas ng kuwentong-
bayan? Malinaw bang
makikita ang bawat
bahagi nito sa binasang
Gawin Natin

27. 5. Bakit mahalagang
maging maayos ang
banghay ng isang akda?
Paano ito makatutulong
upang matiyak na maayos
din ang daloy ng
pangyayari sa babasahin.
Gawin Natin

28. 6. Paano mo magagamit
ang mga aral na taglay ng
mga sinaunang akdang
Pilipino gaya ng
kuwentong-bayan sa
pang-araw-araw mong
pamumuhay?
Gawin Natin

29. 7. Gaano kalawak ang
iyong kaalaman tungkol
sa mga kuwentong-
bayan? Paano mo pa higit
na mapalalawak ang
iyong kaalaman hinggil sa
mga ito?
Gawin Natin

30. 8. Ano at paano ba
makatutulong sa iyo at sa
mga kapwa mo kabataan
ang pag-aaral ng mga
sinaunang akdang
Pilipinong lumaganap bago
pa man dumating ang mga
mananakop sa bansa?
Gawin Natin

31. Bakit itinuturing na
mahalagang bahagi ng
siaunang panitikang
Pilipino ang mga
kuwentong-bayan?
Sa inyong journal

32. Isulat Natin A
Ang
Pinagmulan
ng
Marinduque
Gitna
WakasSimula

33. Isulat Natin B
Pagkakatula
d
Pagkakaiba Pagkakaiba