workshop onlinegeletterdheid voor docenten Nederlands MBO Koning Willem I College Den Bosch samen met Patrick Koning van Mediawijsheid

1. jeroenclemens.nl
25 sept. 2015

2. jeroenclemens.nl
Lerarenopleider
Coordinator RT-VO
Hoofd Talen APS
Leraar Nederlands
Onderzoeker
onlinegeletterdheid
edublogger

3. jeroenclemens.nl
Jeroen Clemens

4. jeroenclemens.nl
Digital natives

5. Kinderen moeten leren hoe ze
computers en internet het best
kunnen gebruiken en hoe ze
informatie opzoeken en beoordelen.
Anders dan vaak gedacht, kunnen
veel kinderen dat niet, ook al zijn ze
vanaf hun geboorte vertrouwd met
tablets.
Volkskrant, 19 sept. 2015 IJs&Weder Aleid Truijens 5

6. jeroenclemens.nl

7. jeroenclemens.nl
#Mediawijsheid in de klas p. 40 “ De voor consumeren
benodigde competenties zoeken, filteren en beoordelen zijn
eenvoudig aan te leren” Patrick Koning

8. jeroenclemens.nl
•eigen praktijk: werkstuk, stage, solliciteren
•‘that these students may find it difficult
completing their studies and, later on, looking
and applying for work, filling out forms to pay
their taxes or even reserving a seat on a
train' (OECD / Pisa 2006) : 20%
•Leu e.a. Online Reading Comprehension Assessment
ORCA
leesproblemen
online

9. verklaringen
» informatieomgeving:
veranderend,
rijp
en
groen,
gigantisch,
ongeordend,
..
» tekstsoorten:
niet
lineair,
hypertekst,
multimediaal,
interactief
» informatiemiddelen:
blog,
website,
apps,
games,
» complexere
(taal)taken:
Verwerven,
Verwerken,
Verstrekken
&
participatie
/
interactie
9

10. jeroenclemens.nl

11. jeroenclemens.nl
onlinegeletterdheid >>
nieuwe vaardigheden
Diataal
ORCA Nederlands

12. jeroenclemens.nl
nieuwe vaardigheden
• sommige leerlingen goed in traditioneel
tekstbegrip en slecht in online tekstbegrip
(Coiro, 2007)
• onlinetekstbegrip niet altijd te verklaren uit
voorkennis en traditionele tekstbegriptoets
(Coiro, 2011)
• strategieën die 'appeared to have no
counterpart in traditional
reading' (Afflerbach & Cho, 2010)
• LESC / VVV

13. jeroenclemens.nl
(volledig proces van) onderzoekend lezen en
schrijven ( en kijken luisteren) VVV
in steeds veranderende informatieomgeving
met nieuwe tekstsoorten en manieren van
communicatie
waarvoor nieuwe kennis, vaardigheden en
strategieën nodig zijn
onlinegeletterdheid

14. • nu
wordt
het
leuk
/
uitdagend
voor
Nederlands
/
Taalonderwijs
• echte
strategietraining
/
kritisch
lezen
/
functionele
taaltaken
/
real
live
• zonder
veel
hulp
van
context:
referentieniveaus,
schoolboeken,
examens

15. Toren
van
Babylon
in
de
weg
15

16. jeroenclemens.nl
Samen ontwerpen
• Doelen
stellen:
(1)
nieuwe
vaardigheden
leerlingen
(VVV);
(2)
probleem,
(3)
eigen
doelen
• Didactiek
ontwerpen:
Hoe
wil
ik
dat
de
leerlingen
leren
• Aanvullen
van
(nieuw)
• Aansluiten
en
Aanpassen:
schoolboek,
leerplan,
project,
proDielwerkstuk,
innovatie,
schrijfopdracht,..
• Ontwerpen:
alleen/samen,
hoe
samenwerken,
organiseren
feedback/evaluatie..
?

17. leerdoelen
stellen
» strategieën:
navigeren
internet
/
hyperteksten,
zoekend
lezen,
kritisch
lezen
/
beoordelen,
samenwerken
» kennis
tekstsoorten
/
informatiebronnen:
websites,
blogs,
video-­‐sites,
databases
» Vaardigheden:
uit
veel
bronnen
(deel)antwoorden
vinden
en
synthetiseren
» tools:
zoekmachines,
blogs,
GoogleDocs
17

18. didactiek
» gericht
op
strategieën
/
online
vaardigheden
» coachen,
modellen
» samen
lezen
/
reciprocal
teaching
» met
online
bronnen
» in
functionele
(taal)taken
» mix
deelvaardigheid
/
hele
taak;
gestuurd
naar
open

19. Ontwerpschema
19
gestuurd ++
deeltaken
gestuurd - -
volledige taken
verwerven • zoeken, beoordelen, kiezen
• strategieën en kennis nieuwe tekstsoorten, informatiebronnen
verwerken • begrijpen van niet lineaire, multimediale, interactieve teksten
• doelgericht lezen: samenvatten, synthetiseren
verstrekken • informatie integreren en produceren
• nieuwe tekstsoorten produceren (hypertekst, blogs, wiki, video, blog,..)
samenwerken
/ -leren
Participeren
• samen leren; interactief lezen en leren, samenwerken online
• feedback
Ontwerpschema

20. Patrick Koning
activiteiten
» start
ontwikkelgroep
leraren
Nederlands
via
jeroenclemens.nl
» implementatieonderzoek
proefscholen
» workshops
/
overleg
lerarenopleidingen;
studenten
kiezen
voor
onlinegeletterdheid
» uitgevers;
SLO
denkt
na
over
nieuwe
eindtermen
» vakverenigingen
en
uitgevers
zijn
geïnteresseerd
20

21. jeroenclemens.nl
Jeroen Clemens
edublogger / website: http://jeroenclemens.nl
email: contact@jeroenclemens.nl
twitter: @jeroencl
presentaties: http://www.slideshare.net/jeroencl
publicaties: https://independent.academia.edu/
JeroenClemens
Podcast Kennisnet: http://bit.ly/1FZlzCM
Lopende Activiteiten: http://wp.me/p36vQ1-mG