2. PENGGANDAANPENGGANDAAN
KATAKATA GANDAGANDA

3. 1. Kata ganda ialah kata yang terhasil atau terbentuk
daripada kata yang digandakan atau diulang, sama
ada sebahagian atau keseluruhannya.
2. Kata ganda terbahagi kepada empat jenis ,iaitu :
a.kata ganda penuh/seluruh
b.kata ganda separa
c.kata ganda berima/bersajak
d.kata ganda berimbuhan
3. Menurut Sistem Ejaan Rumi Baru Bahasa
Melayu,setiap kata ganda (kecuali kata ganda
separa) mesti dieja dengan menggunakan tanda
sempang (-).

4. KATA GANDA PENUH/SELURUHKATA GANDA PENUH/SELURUH
1. Kata ganda penuh atau seluruh ialah kata
dasar yang diulang tanpa mengalami
perubahan bunyi dan bentuk, sama ada
berimbuhan ataupun tidak .
2. Kata ganda penuh atau seluruh boleh
berlaku pada empat kata yang utama ;iaitu
kata nama ,kata kerja ,kata adjektif dan
kata keterangan contohnya :

5. Kelas Kata Kata
Dasar
Kata Ganda
Penuh /Seluruh
Contoh ayat
Kata nama Murid Murid – murid Murid – murid dinasihati
supaya mematuhi peraturan
sekolah .
Kata kerja jalan Jalan - jalan “Kakak , marilah kita pergi
jalan – jalan,”kata adik
memujuk Ida .
Kata adjektif Cepat Cepat – cepat Isma cepat–cepat
menyiapkan kerja
sekolahnya .
Kata
keteranggan
Habis Habis – habis Nenek tidak habis – habis
berleter .

6. KATA GANDA SEPARAKATA GANDA SEPARA
1. Kata ganda separa terbentuk apabila kata dasar
diambil sebahagian sahaja , iaitu melibatkan
pengulangan suku kata pertama pada kata dasar .
2. Kata ganda separa terbentuk daripada kelas kata
nama sahaja .
Kelas
kata
Kata
dasar
Kata ganda
separa
Contoh ayat
Kata
nama
1.Daun
2.Bawang
1.Dedaun
2.Bebawang
1. Di halaman rumah saya
penuh dengan dedaun
kering .
2.Air mata Ita mengalir
semasa menghiris
bebawang itu .

7. KATA GANDA BERI MA /
BERSAJ AK
1. Kata ganda berima atau bersajak ialah kata ganda yang
mengalami perubahan bunyi apabila digandakan.
2. Kata ganda ini terbahagi kepada tiga ciri, iaitu;
a. Persamaan bunyi di pangkal, contohnya corat-coret, sedu-
sedan, basa-basi.
b. Persamaan bunyi di hujung, contohnya karut-marut, saki-
baki, cerai-berai.
c. Penyesuaian bunyi seluruhnya atau bebas, contohnya
gunung-ganang, rempah-ratus, gopoh-gapah.
1. Kata ganda berima atau bersajak boleh berlaku pada empat
ketogori yang utama iaitu, kata nama, kata kerja, kata
adjektif dan kata keterangan, contohnya;

8. Kelas kata Kata dasar Kata ganda
berima /
bersajak
Contoh ayat
Kata nama Lauk Lauk-pauk Lauk-pauk yang disediakanyang disediakan
oleh Mak Cik Devi sangatoleh Mak Cik Devi sangat
sedap.sedap.
Kata kerja Mandi Mandi-
manda
Ayah membawa kami
sekeluarga mandi-manda didi
tepi pantai.tepi pantai.
Kata adjektif Kusut Kusut-masai Rambut Mei Ling yang
panjang itu kusut-masai
selepas bangun dari tidur.
Kata
keterangan
Desas Desas-
desus
Desas-desus mengatakanmengatakan
pegawai itu akan dipindahkanpegawai itu akan dipindahkan
ke negeri lain.ke negeri lain.

9. KATA GANDA BERIMBUHAN
 Kata ganda berimbuhan ialah kata ganda yang
diberi imbuhan,sama ada yang berupa awalan,
akhiran, apitan, atau sisipan.
 Kata ganda berimbuhan berlaku pada empat kelas
kata yang utama ; iaitu kata nama ,kata kerja ,kata
adjektif dan kata keterangan .Contohnya :
Kelas kata Kata dasar Kata Ganda
Berimbuhan
Contoh ayat
Kata nama tumbuhan tumbuh-tumbuhan Pada musim kemarau,
tumbuh-tumbuhan
banyak yang mati.banyak yang mati.
Kata kerja fitnah fitnah-menfitnah Janganlah kita fitnah-
menfitnah sesama kita.sesama kita.

10. Kelas kata Kata
dasar
Kata Ganda
Berimbuhan
Contoh ayat
Kata adjektif mudah mudah-
mudahan
Mudah-mudahan dia sudidia sudi
memaafkan sayamemaafkan saya
Kata
keterangan
boleh Seboleh-
bolehnya
“Seboleh-bolehnya kamu
semua bawa beg sendiri,” kata
Cikgu Samad.
bentuk
imbuhan
Kata Ganda
Berimbuhan
Awalan Berangan-angan
Kedua-dua
Melambai-lambai
Teragak-agak
bentuk
imbuhan
Kata Ganda
Berimbuhan
Akhiran Gali-galian
Ubat-ubatan
Mati-matian
Rupa-rupanya
4. Yang berikut ialah contoh-contohcontoh-contoh kata berimbuhan
berdasarkan bentuk imbuhan yang diberi.

11. Bentuk
imbuhan
Kata Ganda
Berimbuhan
Apitan kebiru-biruan
Sehari-harian
Berlari-larian
Sisipan Jari-jemari
Cari-mencari
Kira-mengira

12. Maksud dan penggunaan kata ganda
Maksud Kata ganda Contoh Penggunaan
Maksud
jamak atau
lebih
daripada
satu
Katil-katil
Kedai perabot itu
mempamerkan katil.
Ahli-ahli
Ahli-ahli persatuan diminta
membayar yuran bulanan
dengan segera.
Buah-buah
Buah-buah nanas itu
dikumpulkan mengikut
saiznya.

13. Maksud Kata ganda Contoh Penggunaan
Maksud
pelbagai
jenis atau
banyak jenis
Kuih-muih
Kuih-muih di kedai itu mahal
harganya tetapi sedap
Batu-batan
Kerak bumi mengandungi
batu batan yang berlainan
rupa dan bentuk
Buah-buahan
Buah-buahan tempatan
bukan sahajasedap tetapi
berkhasiat

14. Maksud Kata ganda Contoh Penggunaan
Nama
sesuatu,
iaitu
manusia,
haiwan,
tumbuh-
tumbuhan
atau benda
Anai-anai Pondok kayu itu runtuh kerana
diserang oleh anai-anai.
Biri-biri Baju bulu itu diperbuat daripada
benang bulu biri-biri.
Sida-sida Sida-sida di istana itu memakai
pakaian serba hitam.
apit-apit Mak Timah memasang apit-apit
untuk menangkap tikus.
Kanak-
kanak
Beberapa orang kanak-kanak
dijumpai berkeliaran di kawasan
pasar raya.

15. Maksud Kata ganda Contoh Penggunaan
Maksud
seakan-
akan
rupanya
atau
fungsinya
Kuda-
kuda/kekuda
Emak duduk di atas kekuda itu
semasa menyiang ikan
Orang-orang Pak Kasim memasang orang-
orang di bendangnya untuk
menakutkan burung-burung

16. Maksud Kata ganda Contoh Penggunaan
Maksud
perbuatan
berulang-
ulang
Tertanya-tanya
Dia tertanya-tanya sambil
mencari aslan.
Lalu-lalang
Banyak kenderaan lalu-
lalang di situ

17. Maksud Kata ganda Contoh Penggunaan
Maksud
perbuatan
yang
berpanjan
gan atau
berterusan
Tersenyum-
senyum
Rahmat tersenyum-senyum
melihat ayahnya datang.
Berdiri-diri
Dia berdiri-diri menunggu
pegawai itu keluar.
Teroleng-
oleng
Perahu kecil itu teroleng-oleng
dipukul ombak.

18. Maksud Kata ganda Contoh Penggunaan
Maksud
melakukan
perbuatan
dengan
sungguh-
sungguh
Merayu-rayu Zahid merayu-rayu supaya
ayahnya memberi kebenaran
untuk mengikut kawannya ke
bandar.
Bertungkus-
lumus
Pasukan penyelamat
bertungkus-lumus mencari
mangsa runtuhan bangunan itu.

19. Maksud Kata ganda Contoh Penggunaan
Maksud
perbuatan
yang
berbalas
Bersalam-
salaman
Beliau bersalam-salaman
dengan orang yang
menyambutnya di situ
Tembak
menembak
Pasukan polis dan penjenayah
itu tembak-menembak di
kawasan belukar itui.