12. Ang Tora o turo ay ang katawagan sa unang limang
mga aklat ng Tanakh. Kinabibilangan ito
ng: Bereshit (Henesis), Shemot(Eksodo), Vayikra (Lebiti
ko), Bemidbar (Mga Bilang),
at Devarim (Dyuteronomyo).
Sinulat ni Moshe (Kastila: Moisés) ang Tora upang
ipaalala sa mga Israelita ang mga batas na ibinigay sa
kanila ng Diyos noong Shavu'ot.
Binabasa ang isang kabahagi ng Tora tuwing umaga
ng Shabat.
13. Si Moises ay isang mahalagang propeta
sa Hudaismo, at pati na rin
sa Kristiyanismo at Islam. SaTora ng Tanakh at
sa Lumang Tipan ng Bibliya, siya ang dakilang
pinuno ng mga Hudyo sa paglikas nila mula sa
pagkaalipin sa Ehipto. Siya ang nagdala ng batas
ng Diyos sa mga tao ng Israel. Sa kalaunan, dinala
ni Moises ang mga Israelita sa ilang o
disyerto,patungo sa Canaan noong mga 1200
BK.Isa siyang inapo ni Levi. Namatay si Moses
bago pa man narating o napasok ng mga Israelita
ang Lupang Ipinangako sa kanila ng Diyos.
Sa Bagong Tipan ng Bibliya, nilarawan si Moises
bilang isang matapat na pinuno na tumurong
pausad patungo sa kapanahunan
ni Kristong Hesus. Dating isang pangalang
Ehipsiyo angMoises.
14. Ang unang rekord ng pangalang Israel (bilang ysrỉꜣr) ay umiiral sa Merneptah stele
na itinayo para sa Paraon na Ehiptong si Merneptah c. 1209 BCE. Nakita ng mga
arkeologo ang "Israel" na ito sa mga sentral na matataas na lupain bilang isang
kultura at malamang ay politikal na entidad ngunit isa lamang pangkat etniko sa
halip na isang organisadong estado. Ang mga ninuno ng mga Israelita ay maaaring
kinabibilangan ng mga Semita na tumira sa Canaan at ang mga Taong Dagat. Ayon
kay McNutt, "Malamang na ligtas na ipagpalagay na sa isang panahon
noong Panahong Bakal I(ca. 1200 BCE), ang isang populasyon ay nagsimulang
kumilala sa kanilang mga sarili bilang Israelita na nagtatangi ng sarili nito mula sa
mga Cananeo gaya ng mga marka na pagbabawal ng pagpapakasal sa ibang lahi,
isang pagbibigay diin sa kasaysayan at heneolohiya at relihiyon. Noong mga 1920,
ang ideya ng pananakop ng mga Israelita sa Canaan ayon sa Aklat ni Josue ay hindi
sinusuportahan ng rekord na arkeolohikal. Wala ring ebidensiya na ang mga Israelita
ay nagmula sa Ehipto ayon sa Aklat ng Exodo. Ang mga Israelita ayon sa mga
arkeologo ay mga katutubong Cananeo
15. Ang doktrina at kasaysayan ng Hudaismo ay ang
pinakamalaking bahagi ng batayan ng ibang mga
pananampalatayang Abraamiko, kasama na ang
Kristyanismo at Islam. Sa gayon, naging isang
pangunahing pwersa ang Hudaismo sa
pagsasahugis ng daigdig. Ang kanilang
naging SIMBOLO ay ang Bituin ni David; sa
kasalukuyan ang kanilang simbolo ay ang isang
aranyangmay pitong sanga, na tinatawag na
menora.
