İntravenöz sıvı infüzyonu nasıl yapılır , intravenöz sıvı infüzyonu doz hesaplama ...

2. İntravenöz Sıvı İnfüzyonunu Ne İçin Uygularız :
Vücut sıvılarının vücuttaki dengeli dağılımı iç
denge yani hemoztazis ile korunur.Organizmadaki iç
dengenin (hemoztazis) sürdürebilmesi için vücut
sıvılarının sabit bileşenlerde ve hacimde tutulması
gerekmektedir.Vücudun hemoztazisi, hem dış ortam
ile hem de vücudun farklı bölümleri arasındaki
madde-sıvı alış verişine bağlıdır. Eğer su alımı yeteri
kadar sağlanamazsa vücutta sıvı dengesi ve buna
bağlı olarak diğer metabolik olayların dengesi
bozulur. Bu dengenin bozulmaması için çeşitli
nedenlerle oluşan kayıpların giderilmesi veya hastalık
durumlarının tedavi edilmesi amacıyla intravenöz
sıvı infüzyonu uygulamak gerekir.

3. Anestezi uygulamaları esnasında;
 Damar yoluyla hastaya anestezik ilaç uygulaması,
 Sıvı ve elektrolit gereksinim ve kayıplarının
karşılanması,
 Asit-baz dengesinin düzenlenmesi,
 Cerrahi öncesi açlık nedeniyle hastanın besin ve kalori
ihtiyacının karşılanması,
 Cerrahi operasyon sırasında kan kayıplarının yerine
konulması,
 Cerrahi hastalığın beraberinde mevcut olan kronik
hastalıkların tedavisi gibi nedenlerle intravenöz sıvı
infüzyonu uygulaması yapılmaktadır.

4. İntravenöz İnfüzyon ( İntravenöz Sıvı Tedavisi )
İntravenöz Uygulama : Serumların, kan
veya kan ürünlerinin doğrudan ven içine
verilmesidir. Yani vasküler sisteme
verilmesidir.
İntravenöz Sıvı Tedavisinde Amaç :
1.Sıvı ve elektrolit dengesini düzeltmek.
2.Beslenmeyi sağlamak
3.Tedavi edici ilaçları uygulamak.

6. Damar Yolundan Anestezik İlaç İnfüzyonu
Anestezi uygulamalarının indüksiyon, idame, anesteziyi
sonlandırma ve postoperatif aşamalarında intravenöz sıvı
infüzyonu yapılmakta ve aynı zamanda damar yolundan ilaç
uygulanmaktadır.
Anestezi uygulamalarında intravenöz yolla ilaç verilmesi :
• İntravenöz yolla uygulanabilen tüm anestezik ilaçlar, kas gevşetici ve
çeşitli ilaçların uygulanmasına olanak sağlar.
• İntravenöz yolla uygulanan anestezik ve diğer ilaçlar doğrudan dolaşıma
katıldıkları için kısa sürede, istenen dozda etkili olmasını sağlar
• Fazla iritan ilaçlar intravenöz sıvılarla birlikte verildiğinde, hastanın acı
hissetmesi en aza indirilmektedir.
• Anestezi uygulaması ve cerrahi işlem sırasında profilaksi,
hipertansiyon gibi çeşitli nedenlerle birçok ilacın aynı yolla
uygulamasına olanak sağlar.
_______________________________________________________________________

8. İNTRAVENÖZ SIVI İNFÜZYONU İÇİN HAZIRLIK
Hastanın ihtiyacı olan sıvı ve ilaçların infüzyonunun
yapılabilmesi için iğne veya intraket ile damar yolunun
açılması gerekir. Bu işlem için gerekli olan malzemeler;
•Hastaya verilecek steril sıvı/solüsyon,
•Serum seti
•Damara girmek için uygun iğne veya
intraketler
•Deri temizliği için antiseptik madde
•% 70'lik etil alkol
•Betadin
•Turnike
•Kol sabitleştirme tahtası
•Pamuk tampon-gaz spanç
•Flaster
_______________________________________________________________________
____________________________________
•Dakikalı saat
•Eldiven
•Serum askısı
•Serum şişesi askısı
•Doz ayarlama
seti(doziflometre)
•İnfüzyon pompası

13. Serum Şişesi Askısı

19. Damla Ayar Seti (Doziflowmetre)

21. İNTRAVENÖZ İNFÜZYON BÖLGESİNİN SEÇİMİ
Anestezi uygulamalarında özellikle cerrahi
girişim yapılacak bölge, damar yolu açılması için
venlerin seçiminde kararı etkileyebilecek bir
unsurdur. Bu nedenle hastanın dosyasından
yapılacak cerrahi girişimin yeri öğrenilir ve
cerrahi ekiple iş birliği yapılarak özellik gerektiren
bir durumun söz konusu olup olmadığı sorgulanır.
Örneğin sağ veya sol kolda yapılacak bir cerrahi
girişim söz konusu ise kol üzerindeki venlerin
tercih edilmesi doğru değildir. Cerrahi alan steril
örtülerle örtüleceği için ilaç uygulamak veya
damar yolu güvenliğini sağlamak sorun yaratır.
Bu nedenle damar yolu açılması için ven
seçiminde doğru karar vermek önemlidir.

22. İntravenöz sıvı infüzyonu tedavisinde tercih edilen venler :
1) El üstündeki sefalik ve bazilik venlerin
dalları,
2) Ön kolda sefalik ve bazilik venler,
3) Dirseğin ön yüzü (antekubital fossa)
median sefalik ve bazilik ven,
4) Büyük sefanoz ve femoral ven,
5) Ayak bileği büyük sefanoz ven,
6) Ayakta dorsum venöz pleksüs, dorsal
venöz ark, median marginal ven,
7) Özellikle pediatrik(çocuk) hastalarda
temporal venler ve ayak üzerindeki venler
tercih edilir.(Ama çocuklarda temporal
bölgedeki venler MSS yakın olduğundan
fazla kullanılmaz.)

26. İntravenöz sıvı tedavisinde kullanılacak venlerde şu durumlara dikkat edilir :
# Kullanılan ven, kolayca bulunabilir ve zedelenmemiş olması
gerekir.
# Uygulama yapılacak venin noktası, eklem üzerinde
olmamalıdır.(Eklemin hareketini kısıtlar,kolun hafif fleksiyonun da
iğnenin damardan çıkmasına yol açar.)
# İntravenöz tedavisi uzun sürecek hastalarda,tedaviye distal(en
uç) venlerden başlanmalıdır.
# Yetişkinlerin bacak ve ayak venleri,intravenöz sıvı tedavisi için
zorunlu olmadıkça kullanılmamalıdır
# Felçli ekstremiteler seçilmemelidir.

27. İNTRAVENÖZ SIVI İNFÜZYONU UYGULAMA
 Daha önceden damar yolu açmak için hastanın yaşına uygun
malzemeler ve araç gereçler hazırlanmış olduğundan hazır olan
malzemeler hasta başına getirilir.
 Eller yıkanarak kurulanır.
 Eldiven giyilir.
 Hastanın bilinç durumu değerlendirilir. Hastanın bilinci açık ise
yapılacak işlem hakkında bilgi verilir.
 Anestezi öncesi hasta ameliyat masasına alınarak monitörize
edildikten sonra pozisyon verilir. Anestezi uygulamalarında
genellikle hastaya supine (sırt üstü yatar ) pozisyon verilir.
Çünkü indüksiyon aşamasında açılan damar yolundan yapılan ilaç
ve sıvı infüzyonu ile oksijen uygulaması supin pozisyonunda
uygulanır.

28. Hastanın cerrahi operasyon uygulanacak bölgesine göre
damar yolu seçimi yapılır.
Solüsyon, hasta başındaki serum askısına yerleştirilir.
Dirseğin 10–15 cm yukarısından turnike bağlanır.
Turnikenin, çok gevşek veya deriyi tahriş edecek şekilde sıkı
bağlanmamasına özen gösterilir.
Hastanın elini yumruk yapıp gevşetmesini sağlayarak
venlerin dolgunlaşması beklenir.
İntraket takılacak venin üzerindeki deri, tek yönde,
antiseptik madde içeren tampon ile aşağıdan yukarı doğru
silinir.

29.  İntravenöz enjeksiyon uygulamasındaki ilkeler
doğrultusunda vene (damar yoluna) girişim yapılır.
 Turnike dikkatlice çözülür.
 İntraketin iğnesi çıkarılarak plastik kanül serum seti ile
birleştirilir. Her iki elle bağlantı sağlamlaştırılır.
 Setin klempi açılır, erken komplikasyon yönünden
değerlendirilir. Eğer komplikasyon gelişmemiş ise ve sıvı
istenen akış hızında gidiyorsa intraket flasterlerle tespit
edilir
 Eğer komplikasyon gelişirse kateter çıkarılarak farklı bir
yerden yeni bir intraket ile uygulama tekrarlanır.

30.  Bölge kirlenmişse temizlenir.
 Eğer gerekiyorsa damar yolunun açıldığı bölge tespit
tahtası ile tespit edilir. (Özellikle bebek ve küçük
çocuklarda tespit edilmesi faydalı olur).
 Herhangi bir komplikasyon gelişmediyse akış hızı belirlenen
dakikadaki damla sayısına ayarlanır. Eğer akış ayarlayıcılar
(doziflometre ) takılı ise infüzyon hızı akış ayarlayıcılar
yardımı ile ayarlanır.
 Flaster üzerine tarih, saat ve uygulayan kişinin baş harfleri
yazılarak flaster intraket üzerine yapıştırılır.

31. İşlem sırasında kullanılan malzemeler toplanır
ve atıklar uygun atık kutularına atılır.
Eldivenler çıkarılarak atık kutusuna atılır.
İşlem sonrası eller yıkanır.
Anestezi formuna; solüsyonun cinsi, miktarı ve
başlama zamanı mutlaka kayıt edilir.

34. Sıvı Akış Hızının Ayarlanması
İntravenöz sıvıların, belirli bir hızda damara
verilmesi gerekir. Normalde sıvı gereksinimi
günde 1,5-2 litre olmasına karşın solüsyonun
miktarı ve hızı; vücudun ve verilecek sıvının
yapısına, hastanın gereksinimine, kalp ve
böbreklerin durumuna, hastanın yaşı ve uygulama
sırasında göstereceği reaksiyona bağlıdır. Sıvıların
hızlı verilmesi sıvı yüklenmesine neden olabildiği
gibi özellikle kardiyovasküler, böbrek ve nörolojik
hastalarda tehlikeli olur. Bu nedenle intravenöz sıvı
infüzyonu damara uygun hızda yapılmalıdır.

35. Toplam Sıvı Miktarı : Hastaya venden verilecek toplam sıvı miktarıdır.
Toplam Süre : Hastaya venden verilecek sıvının miktarının uygulama
süresidir.
Akış Hızı : Hastaya venden verilecek sıvının akışının hızıdır. Buda 1ml
(1ml=1cc) sıvının vene dakikada ne kadar girdiğidir. Bu akış hızı; ml/dk
veya ml/saat olabilir. Bu orana da damla hızı denir.
Damla Faktörü(damla/ml) : 1ml’ye düşen damla sayısına denir.

36. Akış Hızı(ml/saat) : Toplam sıvı miktarı(ml)
24
Akış Hızı(ml/dk) : Toplam sıvı miktarı(ml)
2460
Akış Hızı(damla/dk) :
Toplam sıvı miktarı(ml)damla Faktörü(20)
2460
Saatte Verilecek Sıvı Miktarı : Toplam sıvı miktar
Verilecek süre

37. Anestezi uygulamalarında pratikte cerrahi türlerine
göre aşağıdaki formüller kullanılarak sıvı infüzyonu
hızı ayarlanmaktadı :
Cerrahi türü İnfüzyon Hızı
Küçük cerrahi 4 ml / kg / saat
Orta Büyüklükte Cerrahi 6 ml / kg / saat
Büyük cerrahi 8 ml / kg / saat

38. İNFÜZYON SOLÜSYONUNU DEĞİŞTİRME
Anestezi uygulamaları sırasında hastaya verilen
sıvının bitmesi, farklı sıvı ihtiyacı gibi nedenlerle
solüsyonun değiştirilmesi gerekebilir.
İnfüzyon Solüsyonunun Değiştirilme Tekniği :
1)Doktor isteminde bir değişiklik olup olmadığı
kontrol edilir.
2)Hastaya gitmekte olan solüsyon, şişenin boyun
kısmına ya da torba ise işaretli kısma kadar
azaldığında, devam edilmesi gereken veya ilave
edilmesi gereken yeni solüsyon ilaç uygulama
ilkelerinin 8 doğru kuralı hatırlanarak seçilir.
3)Solüsyonla ilgili gerekli kontroller yapılarak
hastanın yanına getirilir.
4)Elleri yıkanır.
5)Eldiven giyilir.

39. 6)Solüsyon torbası ya da şişesi kolay ulaşılabilecek (anestezi
masası) bir yere bırakılır
7)Serum setinin damlalık haznesinde 1/3 oranında solüsyon
olmasına dikkat edilir.
8)Yeni solüsyonun kapağı açılarak hazırlık yapılır.
9)Serum setinin kıskacını ya da akış ayarlayıcı makarayı kısarak akış
hızı yavaşlatılır.
10)Serum askısına takılacak olan diğer solüsyon şişesi asılır.
11)Serum seti damlalığından tutularak şişe ya da torbadan çıkartılır.
Boş şişe uygun yere bırakılır.
12)Serum setinin solüsyon şişesine giren damlalık ucu
kontamine(kirlenme) edilmeden serum seti bir elle tutulur.
13) Boş elle yeni solüsyon şişesi alınarak damlalığın solüsyon
şişesine giren ucu kuvvetlice itilerek takılır.

40. 14)Yeni solüsyon şişesi hemen ters çevirilerek serum
askısına yerleştirilir.
15)Serum setinde hava kabarcığı olmamasına özen
gösterilir. Eğer sette hava varsa setin kıskacı
açılarak hava çıkarılır.
16)Sıvı akış hızı tekrar ayarlanır.
17)Kullanılan araç gereç kaldırılır ve eldivenler
çıkartılarak atık kutusuna atılır.
18)Eller yıkanır.
19)Anestezi formuna; sıvının çeşidi, miktarı ve
değiştirme zamanı kayıt edilir.
Teknik olarak pratik uygulamalarda intravenöz
serum setleri 48 saat steril kalmaktadır, ancak
intravenöz sıvı tedavisi süresince setler 24 saatte
bir değiştirilmelidir. Bu değiştirme işlemini yeni
solüsyon şişesinin takılması sırasında yapmak,
uygulamayı kolaylaştırmanın yanı sıra
kontaminasyon riskini de azaltacaktır.

41. İNTRAVENÖZ SIVI İNFÜZYONUNU SONLANDIRMA
Sonlandırma işlemi; hastalara yapılan intravenöz sıvı tedavisi sırasında
uygulama bölgesinde herhangi bir komplikasyon görüldüğünde ya da doktor
istemiyle tedavi sonlandırıldığında gerçekleştirilir.
TEKNİĞİ
1)İnfüzyonun devam etmeyeceğinden emin olunur.
2)Sonlandırma işlemi için uygun antiseptik solüsyon, steril gaz
bezi, flaster, steril yara bandı ve atık kutusu işleme
başlamadan önce hazırlanır.
3)Setin klempi ya da ayarlayıcı makarası yardımıyla sıvı akışı
durdurulur.
4)Eğer uygulama bölgesinde tespit tahtası kullanılmışsa tespit
tahtası çıkarılır.
5)İntraketi tespit etmek için kullanılan flasterler uygun
solüsyonla ıslatılarak 15-30 saniye beklenir.
6)Tüm flasterler dikkatlice çıkartılır.

42. 7) Antiseptik solüsyonla ıslatılmış gaz tampon, bir elle
intraketin deriyi deldiği alanın üzerine hafifçe bastırılırken
diğer elle intraket deriye paralel olacak Ģekilde dışarıya
doğru çekilir.
8) Tedavi bölgesine kuru steril bir gaz bezi ile 2-3 dakika
parmakla basınç uygulanır.
9) Kanama durduktan sonra bölge, kuru steril gaz bezi,
flaster yardımıyla ya da steril yara bandı ile kapatılır.
10) Kullanılan araç gereç kaldırılır ve atıklar tıbbi atık
kutularına atılır.
11) Eldivenler çıkarılarak atık kutusuna atılır ve eller yıkanır.
12) Anestezi formuna sıvı infüzyonunun sonlandırma nedeni
ve zamanı mutlaka kayıt edilir.

45. ➵KAYNAKÇA
❅ http://sdb.meb.gov.tr/dersler/modul/Anestezi%20ve%20Reanimasyon
%20Alanı%20Modülleri/Anestezi%20ve%20Özel%20Bakım%20ve%20U
ygulama%20Dersi%20Modülleri/İNTRAVENÖZ%20SIVI%20İNFÜZYONU
. Pdf (Anestezi ve Reanimasyon-İntravenöz Sıvı İnfüzyonu Modülü)
❅ Anestezi Özel Bakım ve Uygulamaları Kitabı
❅ http://sdb.meb.gov.tr/dersler/modul/Acil%20Sağlık%20Hizmetleri%20M
odülleri/Temel%20Saglik%20Uygulamaları%20Dersi%20Modülleri/İNTR
AVENÖZ%20(DAMAR%20İÇİ)%20İLAÇ-SIVI%20UYGULAMA.pdf(Acil
Sağlık Hizmetleri–Damar İçi(İntravenöz)ilaç ve Sıvı Uygulama Modülü)
❅ www.ctf.edu.tr/stek/pdfs/07/0705aa.pdf
❅ http://sdb.meb.gov.tr/dersler/modul/Alanlar%20Ortak%20Modülleri/An
atomi%20Dersi%20Modülleri/VÜCUT%20SIVILARI,%20ELEKTROLİTLE
Rİ%20VE%20KAN.pdf(9.sınıf Anestezi ve Reanimasyon-Vücut Sıvıları
Elektrolitler ve Kan Modülü)

46. DİNLEDİĞİNİZ
İÇİN
TEŞEKÜRLER