SlideShare a Scribd company logo
1 of 64
İNSAN ANATOMİSİ ve
KİNESYOLOJİSİ
ANATOMİYE GİRİŞ VE TEMEL
KAVRAMLAR
Kinesiyoloji Nedir?
Kinesioloji; "hareket eden kaslardaki enerji akışının
kontrolü" demektir.
Kinesioloji, “ akupunktur" gibi birçok batı ve doğu tekniğini
kendi içinde barındırmaktadır. Kinesioloji' de kaslar çok
önemli bir yer tutar. Çeşitli kas hareketlerinin yardımı ile
bedendeki enerji blokajları ortaya çıkartılır.
Kiropraktik (Yunanca: chiro- χειρο- "el-" + praktikós
πρακτικός "ile yapılan") Sinir sistemini düzenlemek amacıyla
omurga, kemik ve kaslara müdahele etme yöntemidir. Genel
hedef omurgada var olduğu düşünülen oynamaları ortadan
kaldırmaktır.
Kinesioloji Teorisi Ve Tarihi Gelişmesi
Kinesioloji, 1960'lı yıllarda Amerikalı kripraktör Dr. George Goodheart
tarafından geliştirilmiştir. Onun görüşüne göre adalesel denge tüm
organların doğru çalışması için önemli bir önkoşuldur. Her adele bir çarka
ve belirli organlarla ilişki halindedir. Dolayısıyla kaslardaki bir yorgunluk
bir enerji tıkanmasının belirtisi olabilir ve buna bağlı olarak yorgunluklar,
konsantrasyon bozuklukları ve psikosomatik şikayetler belirebilir.
Goodheart' a göre vücuttaki her adaleye bir de karşı adale karşılık gelir.
Buna göre bir adaledeki kasılmaların ve krampların çözülmesi, ancak o
adalenin karşı adalesinin güçlendirilmesi ile mümkün olabilmektedir.
Yıllar içinde diğer tekniklerinde eklenmesi ile uygulamalı kinesioloji adını
verdiği tedavi yöntemini geliştirmiştir.
Kinesioloji' nin Uygulanma Şekli
Kinesioloji uygulayıcılarının en önemli metodlarından
biri "adale testleri" dir. Böylece adale sistemindeki
dengesizlikler ortaya çıkartılabilmektedir. Kinesioloji
uygulayıcısı çeşitli kaslar üzerine hafif basınçlar
uygular. Normal çalışan adaleler bu basınca
dayanabilirken, enerji azlığı çeken adaleler ise bu
basınca karşılık vermektedir. Böylece vücuttaki enerji
tıkanmaları ortaya çıkarılır. Bu tıkanmaları aşmak için
belli başlı refleks noktalarına uygulanan masajlar,
rahatlama teknikleri gibi teknikler kullanılmaktadır.
Kinesioloji' nin Uygulama Alanları
Sırt ağrıları,
Obezite,
Migren,
Adele krampları,
Alerjiler,
Sindirim bozuklukları,
Depresyon,
Anksiyete,
Konsantrasyon bozuklukları,
Düşünme zorlukları,
Sınav stresi,
Okuma-yazma zorlukları,
Hiperaktivite
ANATOMİ NEDİR?
Canlılar, hücre adı verilen en küçük yapısal birimlerin,
çok karmaşık fonksiyonları yerine getirebilecek şekilde
bir araya gelmesiyle oluşmuşlardır. Hücre, gözle
görülemeyecek kadar küçüktür ve çevresi yarı geçirgen
bir zarla kuşatılmış durumdadır. Hücreye şeklini veren
sitoplazma gerekli yaşamsal öğeleri içeren, yarı sıvı bir
maddedir. Aynı görevdeki hücrelerin kümelenmesi ile
dokular; farklı dokuların belirli bir işlevi görmek üzere
birleşmesiyle de organlar oluşur. Yapısal özellikleri
farklı olan organların bir araya gelmesi sonucunda da
belirli bir işlevsel bütünlük gösteren sistemler şekillenir.
Anatomi terimi, eski Yunanca Ana (=içinden) ve
Tome (-Temnein) (=kesmek) kelimelerinin
birleşmesiyle oluşmuştur. Keserek ayırma, parçalama
anlamına gelmektedir. Anatomi teriminin
Latince’deki karşılığı dissection’dur. Günümüzde,
kadavranın bölgelere ayrılması ve bu bölgelerin
kesilerek incelenmesi yöntemi için genel bir ifade
olarak disseksiyon terimi kullanılmaktadır.
ANATOMİNİN ALT GRUPLARI
Tarihsel süreçte insan vücudunun tanınmasına
duyulan yoğun ilgi ve buna bağlı elde edilen bilgi
birikimi nedeniyle anatomi alt gruplara ayrılmıştır.
1. Makroskopik Anatomi (Gross Anatomi): İnsan
yapısını gözle görülebilen şekliyle inceleyen anatomi
dalıdır. Bu amaçla kullanılan temel eğitim aracı,
ilaçlanarak doku özelliklerinin uzun zaman kalıcılığı
sağlanan ölü insan vücududur (kadavra). Modeller,
yazılı gereçler (kitap, atlas, poster gibi), video
görüntüleri ve bilgisayar programlarından da eğitimde
geniş ölçüde yararlanılmaktadır. Bilgisayarlı eğitim,
bazı eğitim kurumlarında kadavranın yanında en
yaygın kullanılan yöntem halini almıştır. Üç boyutlu
görüntülerin elde edilmesi önemli bir avantajıdır.
Manüel olarak tespit edilen ve düzeltilen
kemik sınırları.
Colunma vertebralis’in 3B rekonstrüksiyon
görüntüsü
2. Mikroskobik Anatomi (Histologia): Vücudu
oluşturan organlardan özel teknikler ile alınarak
boyanan doku örneklerini mikroskop altında
inceleyen bilim dalıdır. Histoloji kelime olarak eski
Yunanca’daki histos (=doku) ve logos (=bilim)
sözcüklerinden oluşmuştur ve doku bilimi anlamına
gelir. Mikroskop, gözle görülemeyen varlıkları değişen
oranlarda büyüterek görülebilmelerini sağlayan en
önemli eğitim aracıdır.
3. Sitoloji: Histolojinin bir bölümü olarak da kabul
görmekte olan hücre bilimidir. Hücreyi oluşturan
yapıların ayrıntılı olarak incelenmesini temel alır.
4. Gelişimsel Anatomi (Developmental
Anatomy): İnsan vücudunun şekillenmeye başladığı
ilk andan ölümüne kadar geçirdiği evreleri ve normal
yapısal değişiklikleri inceler. Çeşitli alt başlıklara
ayrılabilir:
A-Doğum Öncesi Dönemi Anatomisi
(Embryologia): Dişi ve erkek hücrelerinin birleşmesi
ile şekillenen zigot oluşumundan doğuma kadar olan
dönemi incelemeyi temel alır.
B-Çocukluk Dönemi Anatomisi (Child Anatomy):
Doğumdan itibaren puberte dönemi sonrasına kadar
süren gelişimi inceler.
C-Erişkin Dönemi Anatomisi (Adult Anatomy):
Erişkin insan vücudunun yapısını inceler. Klasik ders
kitaplarında verilen bilgiler erişkin insan vücudu
temel alınarak hazırlanmıştır.
D-Yaşlılık Dönemi Anatomisi (Geriatric
Anatomy) : Yaşlı insanlardaki normal yapısal
değişiklikleri inceler.
5. Patolojik Anatomi: Makroskopik ya da
mikroskobik olarak insan dokusunun normal olmayan
yapısını inceler.
Öğrenim yöntemlerine göre anatominin alt
grupları:
Anatomi eğitiminde temel amaç öğrencinin kendisine
gereken bilgiyi en etkili yolla elde etmesi ve bunu
verimli bir şekilde değerlendirmesidir. Amaca
ulaşabilmek için gereken bilginin değişik yollarla
verildiği farklı öğretim yöntemleri kullanılır. Bu
yöntemlere göre de anatomi bir takım alt dallara
ayrılır.
Sistematik Anatomi (Anatomia Systematica):
Organizmayı organ topluluklarından oluşan
sistemlere ayırıp, incelemeyi esas tutar. Bu öğretim
modelinde bir sistem içindeki organlar ve doku
grupları belirli bir sırayla öğretililir.
Bölgesel Anatomi (Anatomia Topographica-
Anatomia Regionalis):
Vücut bölgelere ayrılarak buralarda yer alan doku ve
organlar dıştan içe incelenir.
Karşılaştırmalı Anatomi (Anatomia
Comparativa):
Çeşitli hayvanlar ve hayvanlarla insanlar arasındaki
benzer organları kıyaslama yaparak inceler.
Cerrahi Anatomi (Anatomia Chirurgica): Cerrahi
uygulamaları dikkate alarak organizmayı topografik
olarak inceleyen anatomi dalıdır.
Klinik Anatomi (Anatomia Clinica): Sistematik,
topografik ve cerrahi anatomiyi kapsayan bilgilerin
klinikte canlı insan üzerinde uygulamasını yapan
anatomi dalıdır.
Yüzeysel (Surface) Anatomi:
Canlı üzerinde organları elle, gözle veya radyolojik,
endoskopik olarak inceleyen daldır.
Kesitsel Anatomi (Radyolojik Anatomi):
Günümüzde teknolojinin gelişmesiyle ortaya çıkan ve
önemi giderek artan bir topografik anatomi şeklidir.
Çeşitli hastalıkların tanısında kullanılan yeni
yöntemlerden bilgisayarlı tomografi (CT), nükleer
manyetik rezonans görüntüleme (NMRI), pozitron
emisyon tomografisi (PET) ve sintigrafide, vücudun
değişik açılardan ve birkaç milimetrelik ince dilimlere
ayrılması ile elde edilen görüntülerin incelenmesi
amaçlanır.
Estetik (Plastik-Artistik) Anatomi: Çeşitli
durumlarda vücudun dış şeklinde oluşan değişiklikleri
ve nedenlerini inceleyen daldır; daha çok ressam ve
heykeltıraşları ilgilendirir.
Spor Anatomisi:
Spor eğitimi verilen kurumlarda özellikle hareket
sistemini oluşturan yapıların incelenmesine dayanan bir
daldır.
Anatomi bir tanım bilimidir. Vücudun bütününe ve
yapıların birbirlerine göre olan pozisyonlarını
belirlemek için tek anlamlı terimler kullanılır.
ANATOMİK TERİMLER VE
KAVRAMLAR
YÖN BİLDİREN TERİMLER
Bütün tanımlar ve terimler anatomik pozisyona
göre yapılır. Ayakta dik duran, baş dik, yüz karşıya
dönük, ayaklar bitişik, kollar iki yanda sarkık ve
avuç içleri karşıya bakan bir insanın durumuna
“ANATOMİK POZİSYON” denir.
1. Superior / Inferior (üst / alt)
2. Anterior / Posterior (ön / arka)
3. Medial / Lateral (orta hatta yakın /orta
hattan uzak)
4. Proksimal / Distal (üst yan / alt yan)
5. Superfisial / Profundus (yüzeyel / derin)
ANATOMİK POZİSYON
Başa daha yakın oluşumlar için superior, kranial
(cranial -başa veya kafaya yakın) veya sefalik (cephalic),
altta kalanlar için inferior yada kaudal (caudal –kuyruğa
yakın) terimleri kullanılır. Örneğin kalp midenin
superiorundadır. Çünkü kalp başa daha yakındır. Kalp
beynin inferiorundadır, mide ise kalbin inferiorundadır.
1. Superior / Inferior (üst / alt)
Vücudun ön cephesine yakın oluşumlar için
anterior yada ventral, vücudun arka cephesine yakın
oluşumlar için posterior yada dorsal terimleri kullanılır.
Örneğin mide Columna Vertebralis in anteriorundadır,
Columna Vertebralis midenin posteriorundadır.
2. Anterior / Posterior ( ön / arka)
Median düzleme yakın oluşumlar için medial,
median düzlemden uzak oluşumlar için lateral terimi
kullanılır.
3. Medial / Lateral
(orta hatta yakın / orta hattan uzak)
Ekstremitenin gövdeye yakın kısmı için
proksimal, daha uzak kısmı için distal terimleri
kullanılır. Örneğin el kola göre distaldir. Uyluk bacağa
göre proksimaldir.
4. Proksimal / Distal (üst yan/alt yan)
İki komşu oluşumdan vücut yüzeyine yakın olanı
için superfisial, derin olanı için ise profundus terimleri
kullanılır.
5. Supefisial / Profundus (yüzeyel/derin)
Anatomik Pozisyon ve Yön Bildiren Terimler
Anatomide Düzlem Bildiren Terimler
3 temel düzlem vardır ve herhangi bir anatomik tanım bu üç
ana düzlem esas alınarak yapılır.
1.Sagittal Düzlem (Planum sagittale) : Vücudu
önden arkaya dik kesen düzlemdir. Bu düzleme
medial düzlem denir.
2.Transvers yada Horizontal Düzlem (Planum
Transvarsum / Horizontale) : Yere paralel vücudu
enine kesen düzlemlerdir.
3. Frontal yada Koronal Düzlem (Planum Frontale /
Coronale) : Sağdan-sola yada soldan-sağa,
yukarıdan aşağıya olan düzlemlerdir.
Anatomide Düzlem Bildiren Terimler
ANATOMİK BÖLGELER
İnsan vücudu başlıca aksial (axial) ve
appendikular (appendicular) olmak üzere
ikiye ayrılarak incelenir. Aksial parça; baş
(kranium), boyun (servikal) ve gövde
(trunkus), appendikular parça ise üst ve alt
ekstremitelerdir.
Anatomik Bölgeler
ANATOMİK BOŞLUKLAR
İç organların
yerleştiği vücut içindeki
boşluklar, vücut
kaviteleri-cavitas olarak
adlandırılır. İki ana vücut
boşluğu vardır. Arka
boşluk (cavitas dorsalis),
Ön boşluk (cavitas
ventralis)
Arka boşluk, kafatası ve omurga boşluğudur.
Kafa kemikleri ve omurga kemikleri ile
çevrilidir. Kafa boşluğunda (cavitas cranialis)
beyin, omurga boşluğunda ise (cavitas
spinalis) omurilik (medulla spinalis) yer alır.
Ön boşluk, iki kısıma ayrılır. Göğüs
boşluğu ve karın boşluğu. Bu iki boşluk
birbirinden diafragma (diaphragma) ile
ayrılmıştır.
Göğüs boşluğu (torasik kavite-cavitas
thoracis) arka-yanlarda, kaburga (kosta) ların,
önde sternumun ve kasların oluşturduğu bir
boşluktur. Bu boşluk pleura (plevra) adı verilen bir
zarla çevrilidir. Her iki akciğerde bu zarın
içindedir. İki akciğer arasında kalan boşluğa
mediastinum adı verilir. Mediastinumun içinde
kalp, timus bezi, osefagus ve trakea bulunur. Kalp
perikardium (pericardium) ile sarılıdır, onun
bulunduğu boşluğada perikardial boşluk (cavum
pericardii) adı verilir.
Karın boşluğunun, (cavitas
abdominalis) altında pelvis boşluğu (leğen
boşluğu-cavitas pelvis) bulunur. Karın
boşluğunda sağ üst kısmında karaciğer (hepar)
yeralır ve büyük bir alanı kaplar. Geride kalan
boşluğu ise mide, ince ve kalın barsaklar,
pankreas, dalak, böbrekler, damar ve sinirler
doldurur. Karın boşluğunun devamı olan pelvis
boşluğunda idrar torbası, kalın barsağın son
kısmı, kadında rahim ve erkekte prostat bezi
vardır.
VÜCUDUN BÖLÜMLERİ
(PARTES CORPORIS HUMANI)
Şekil 5. İnsan vücudunun
bölümleri (partes corporis
humani):
1- Baş (Caput), 2- Boyun
(Collum), 3- Gövde (Truncus),
a. Göğüs (Thorax), b. Karın
(Abdomen), c. Leğen (Pelvis),
4- Üst taraf (Membrum
superius/Extremitas superius),
a. Kol (Brachium), b. Önkol
(Antebrachium), c. El (Manus),
5-Alt taraf (Membrum
inferius/Extremitas inferius),
a. Uyluk (Femur), b. Bacak
(Crus), c. Ayak (Pes)
İnsan vücudu (corpus humanum) beş
bölüme ayrılır
1- Baş (Caput)
2- Boyun (Collum)
3- Gövde (Truncus)
a. Göğüs (Thorax) b. Karın (Abdomen) c. Leğen (Pelvis)
4- Üst taraf (Membrum superius/Extremitas superius)
a. Kol (Brachium) b. Önkol (Antebrachium) c. El (Manus)
5 Alt taraf - (Membrum inferius/Extremitas inferius)
a. Uyluk (Femur) b. Bacak (Crus) c. Ayak (Pes)
Ayrıca omos (omuz) üst tarafa; gluteus (kalça)
alt tarafa ait bağlantı (kavşak) bölümleri olarak
kabul edilmektedir.
Anatomik yapıda cinsler arasındaki en belirgin
özellik, üreme organlarının tamamen farklı
olmasıdır. Yaş faktörünün aynı olduğu var
sayıldığında her toplum için ortak olan ancak
kişiden kişiye değişebilen bir özellik de boy, vücut
ağırlığı, vücut kitlesi, merkezi sinir sisteminin
toplam kitlesi gibi kriterlerin erkeklerde daha
yüksek değerlerde olmasıdır. Bu farklılığı temel
olarak kas-iskelet sisteminin yapısal özellikleri
belirler.
İNSAN ANATOMİSİ İLE İLGİLİ DEĞİŞKENLER
Erkekler kadınlara oranla daha geniş omuzlu,
daha dar kalçalıdır. Kadınlarda derialtı yağ dokusu
nispeten daha kalındır ve yağ dokusunun dağılımı
da erkeklere oranla farklılık gösterir. Bu dağılım
erkeklere oranla açısal değil, yuvarlak hatlı bir
vücut yapısının ortaya çıkmasına yol açar.
Erkeklerle kadınlar arasında en çok bilinen farklı
özellikler içinde yüz görünümü, saç yapısı, boyun
çıkıntısının varlığı da sayılabilir.
Büyüme aşamalarındaki farklı beslenme, fiziksel
aktivite gibi çevresel faktörler anatomik yapıda
farklılık yaratabilir. Örneğin aynı toplum içindeki iyi
beslenen bireyler yeterince beslenemeyenlere oranla
ya da yoğun spor yapan bireyler hiç sportif aktivitede
bulunmayanlara oranla daha gelişmiş vücut yapısına
sahiptir.
HANGİ VÜCUT TİPİNE SAHİP OLDUĞUNUZU
BİLİYOR MUSUNUZ ?
Sheldon’un (1954) insanları;
yağlılık kaslılık ve kemik
yapılarına göre sınıflandırdığı
atlasını inceleyelim.
Mezomorf
Kaslı vücut tipi : vücut tipinin hangi özelliğinden bahsetsek azdır. Anatomik yapı
bakımından düzgün vücutları ve diri kasları ile dikkati çeken atletik tiplerdir. Kemik
yapıları çok gelişmiştir. Omuzları geniş ve dar kalça yapısına sahiptir. Atletik bir yapıya
sahip olan bu insanların enerji yakım sistemleri çok iyi çalışır. Kas yapıları iyi olduğu için
bazal metabolizmaları hızlıdır. Gün içerisinde çok hareketlidirler bu yüzden çabuk
yorulmazlar. Bu yüzden aynı anda birkaç işi yapabilirler fizik kondisyonları çok iyidir. Bu
hareketli yapıları frenlenirse saldırgan ve agresif olabilirler. Kas yapılarının iyi olması
kuvvet antrenmanlarında çabuk verim almalarını sağlar. Her türlü sporda başarılı
olabilecekleri fizik yapısına sahip vücut tipleri vardır. Anatomik olarak ağırlık çalışmasına
en yatkın vücut tipi bu tiptir.
EktomorfBu vücut tipine sahip bireylere
baktığımızda anatomik yapıları ince ve
uzun kemik yapısına sahiptirler. Uzun
kemik yapısını takip eden zayıf kas
gurupları vardır. Vücutları bu yüzden
kilo almaya müsait değildir. Göğüs
kafesleri dar, omuzlar düşük, kollar ve
bacaklar uzun fakat gövde çok kısa
veya uzun olabilir. Kuvvetli kaslara
sahip olmamalarına rağmen dayanıklı
bir yapıya sahiptirler.
EndomorfYağlı vücut tipi: Bu vücut tipine sahip bireylere baktığımızda
vücutlarının yuvarlaklığı ve yumuşaklığı ile dikkat çekmektedirler.
Kemik yapıları kısa ve kalındır. Kas yapıları bu kemik yapısına
uyum sağlamış şekilde hacimlidir. Çabuk şişmanlamaya eğilimli
kısa boylu ve sağlam yapılı kişilerdir.
Vücutlarında genetik olarak yağ hücrelerinin sayısı fazladır. Bu
yüzden kalori alımına çok dikkat etmeleri gerekir. Çünkü
vücutlarının yağı depolama eğilimi oldukça fazladır. Bu nedenle
“yağ depolama da ne içsem ne yesem yarıyor” ama yağ yakma
konusunda “ne yapsam kilo veremiyorum” modunda kişilerdir.
Organizmadaki hareketi belirtmek için
kullanılan terimler
İnsan vücudunun bütün hareketleri eksenler çevresinde yapılır. Bu terimler
şunlardır:
flexion- bükme, bükülme. Herhangi bir uzvu sagittal planda ve horizontal
eksende bükme işlemidir.
extention- germe, gerilme. Bükülü olan uzvun tekrar gerilmesidir.
abduction- uzaklaştırma. Herhangi bir uzvun koronal planda ve sagittal
eksende orta hattan uzaklaştırılmasıdır.
adduction- yaklaştırma. Uzaklaştırılan uzvun tekrar orta hatta
yaklaştırılmasıdır.
Bu dört hareket açısal (angular) hareketler olarak bilinir. Angular
hareketlerin kombinasyonu dairesel bir hareket sağlar. Buna da
circumduction adı verilir.
rotation- dönme, döndürme.
Yapılan hareket anatomik pozisyona göre tanımlanır
ve iki yönde gerçekleşebilir. Bu hareketler external
rotation (lateral rotation)- dışa döndürme ve
internal rotation (medial rotation)- içe döndürme
olarak isimlendirilir.
Hareket yeteneği fazla olan başparmağın palmar yüzü
ile diğer parmakların palmar yüzlerinin karşı karşıya
getirilmesi opposition; normal konumuna getirilmesi
ise reposition olarak isimlendirilir. Ayakta
tanımlanan bükme ve germe hareketlerinin
tanımlanması iki şekilde yapılabilir.
Ayak tabanının arkaya bakacak şekilde bükülmesi,
ayağın fleksiyon hareketini; öne bakacak şekilde
bükülmesi ise ekstensiyon hareketini oluşturur. Bu
hareketler ayağın plantar fleksiyonu ve dorsal
fleksiyonu (dorsifeksiyon) olarak da
tanımlanmaktadır.
Özel tanımlanmış rotasyon
hareketleri
supinasyon- önkolun dışa döndürülmesi, su içme
pozisyonu, avuç içinin öne bakması
pronasyon- önkolun içe döndürülmesi, avuç içinin
arkaya bakması
inversion- ayak tabanının içe döndürülmesi
eversion- ayak tabanının dışa döndürülmesi
A) Gövde ve eklentilerinin hareketleri: 1- (Sağa) Rotation, 2-
Abduction, 3- Adduction, 4- External rotation (lateral rotation-
supination), 5- Internal rotation (medial rotation-pronation -), 6-
Flexion ve internal rotation, 7- Extention ve internal rotation, 8-
Flexion, 9- Extention, 10- Lateral flexion
B) Baş parmak ve diğer parmakların
hareketleri 1- Extention, 2- Adduction, 3-
Abduction, 4- Flexion, 5- Opposition, 6-
Adduction, 7- Abduction, 8- Flexion
C) Ayağın hareketleri: 1- Plantar fleksiyon,
2- Dorsal fleksiyon (dorsiflexion), 3-
Eversion, 4- Inversion
Anatomi terminolojisinde sık
kullanılan öneklerante- ön, önde bulunan
retro-arka, arkada bulunan
intra- iç, içinde bulunan
extra-dış, dışında bulunan; ayrıca, fazla
sub- alt, altta bulunan
supra- üst, üstte bulunan
infra- alt, altta bulunan; öte, ötesinde bulunan
inter- ara, arasında bulunan
epi- üst, üstünde, yakınında
circum- çevresinde
peri- etrafında, ilerisinde
endo- içinde
ecto-dışında
post-sonu, sonrası, arkası
super- normalin üstünde, aşırı, fazla
hyper- üst, üzerinde, yukarısında; aşırı, fazla
hypo- alt, altında, aşağısında; eksik
mega- aşırı büyük, aşırı geniş
macro- büyük, iri
micro- minik
uno- bir
bi- iki
tri- üç
tetra- dört, dört kat
quadri- dört, dört kat
mono-bir, tek
multi- çok, birden fazla
Anatomi ile ilgili isimlerin
kısaltılması
a., aa. : - arteria, arteriae, atardamar, atardamarlar
art., artt. :- articulatio, articulationes, eklem, eklemler
cart., cartil.: - cartilago, kıkırdak
digit.: -digitus, parmak
fac.: - facies, yüz
fasc.: - fasciculus, demetçik, küçük demet
for.: - foramen, delik
ggl., ggll.: - ganglion, ganglia, düğüm, düğümler
(sinir düğümü)
gl., gll. : - glandula, glandulae, bez, bezler
lig., ligg. - ligamentum, ligamenta, bağ, bağlar
memb.: - membrana, zar
m., mm. : - musculus, musculi, kas, kaslar
n., nn. : - nervus, nervi, sinir, sinirler
nucl., nucll.: - nucleus, nuclei, çekirdek, çekirdekler
pl., plex.: - plexus, ağ, ağ şeklinde yapı
proc., procc.: - processus, processi, çıkıntı, çıkıntılar
r., rr.: - ramus, rami, dal, dallar
tub.: - tuberculum, kabartı
tr., trr.: - tractus, tracti, yol, yollar (sinir liflerinin
oluşturduğu yol)
v., vv : - vena,- venae, toplar damar, toplar damarlar
C - cervicalis boyun
T - thoracalis göğüs
L - lumbalis bel
S - sacralis kalça, leğen
Co - coccygeal kuyruk sokumu, koksiks
Anatomi ile ilgili sıfatların
kısaltılmasıant. : - anterior, anterius; ön, öndeki
post. : - posterior, posterius; arka, arkadaki
dext. : - dexter, dextra, dextrum; sağ, sağdaki
sin. : - sinister, sinistra sinistrum; sol, soldaki
inf. : - inferior, inferius; alt, alttaki
sup.: - superior, superius; üst, üstteki
superfic.: - superficialis, superficiale; yüzeysel
prof.: - profundus, profunda, profundum; derin,
derinde olan
int.: - internalis; iç, içte olan
ext.: - externalis ;dış, dışta olan
obl. :- obliquus, obliqua; eğik, eğik olan
dor. : - dorsalis, dorsale; sırt ile ilgili
vent.: - ventralis, ventrale; ön yüz ile ilgili,
karınla ilgili
lat. : - lateralis, laterale; dış yan, dışyanda olan
med. : - medialis, mediale; iç, iç yanda olan
median.: - medianus, mediana, medianum; arada
olan
caud.: - caudales, caudale; kuyruk tarafında olan
cran.: - cranialis, craniale; baş tarafında olan
dist.: - distalis; merkezden uzakta olan
prox.: - proximalis; merkeze yakın olan

More Related Content

What's hot

1 anatomi-giris-shmyo
1 anatomi-giris-shmyo1 anatomi-giris-shmyo
1 anatomi-giris-shmyoCagatay Barut
 
Anatomi ders notu - üst ekstremite kemikleri / Prof. Dr. Ahmet Songur
Anatomi ders notu - üst ekstremite kemikleri / Prof. Dr. Ahmet SongurAnatomi ders notu - üst ekstremite kemikleri / Prof. Dr. Ahmet Songur
Anatomi ders notu - üst ekstremite kemikleri / Prof. Dr. Ahmet SongurDoktorlar Sitesi
 
ANATOMİ kas sistemi
ANATOMİ kas sistemiANATOMİ kas sistemi
ANATOMİ kas sistemiSemih Tan
 
Tıbbi Terminoloji 10 - Endokrin Sistem ve Metabolizma Terimleri
Tıbbi Terminoloji 10 - Endokrin Sistem ve Metabolizma TerimleriTıbbi Terminoloji 10 - Endokrin Sistem ve Metabolizma Terimleri
Tıbbi Terminoloji 10 - Endokrin Sistem ve Metabolizma Terimlerirgnksz
 
ANATOMİ solunum sistemi
ANATOMİ solunum sistemiANATOMİ solunum sistemi
ANATOMİ solunum sistemiSemih Tan
 
Pertürbasyon eği̇ti̇mi̇
Pertürbasyon eği̇ti̇mi̇Pertürbasyon eği̇ti̇mi̇
Pertürbasyon eği̇ti̇mi̇Bünyamin Haksever
 
dirsekte ağrı ve dirsek muayenesi
dirsekte ağrı ve dirsek muayenesidirsekte ağrı ve dirsek muayenesi
dirsekte ağrı ve dirsek muayenesigökhan tevfik ateş
 
Egzersi̇z reçetesi̇
Egzersi̇z reçetesi̇Egzersi̇z reçetesi̇
Egzersi̇z reçetesi̇fethiisnac
 
üSt ekstremite muayenesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
üSt ekstremite muayenesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )üSt ekstremite muayenesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
üSt ekstremite muayenesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
Ortopedik.rehabilitasyon: omuz
Ortopedik.rehabilitasyon: omuzOrtopedik.rehabilitasyon: omuz
Ortopedik.rehabilitasyon: omuzconsultant
 
Ortopedik rehabilitasyon: Kiriklar
Ortopedik rehabilitasyon: KiriklarOrtopedik rehabilitasyon: Kiriklar
Ortopedik rehabilitasyon: Kiriklarconsultant
 
Kiriklarin siniflandirilmasi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Kiriklarin siniflandirilmasi (fazlası için www.tipfakultesi.org )Kiriklarin siniflandirilmasi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Kiriklarin siniflandirilmasi (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
Tıbbi Terminoloji 11 - Nöroloji Terimleri
Tıbbi Terminoloji 11 - Nöroloji TerimleriTıbbi Terminoloji 11 - Nöroloji Terimleri
Tıbbi Terminoloji 11 - Nöroloji Terimlerirgnksz
 
Skolyoz da konservatif yöntemler (1)
Skolyoz da konservatif yöntemler (1)Skolyoz da konservatif yöntemler (1)
Skolyoz da konservatif yöntemler (1)fethiisnac
 

What's hot (20)

1 anatomi-giris-shmyo
1 anatomi-giris-shmyo1 anatomi-giris-shmyo
1 anatomi-giris-shmyo
 
Anatomi ders notu - üst ekstremite kemikleri / Prof. Dr. Ahmet Songur
Anatomi ders notu - üst ekstremite kemikleri / Prof. Dr. Ahmet SongurAnatomi ders notu - üst ekstremite kemikleri / Prof. Dr. Ahmet Songur
Anatomi ders notu - üst ekstremite kemikleri / Prof. Dr. Ahmet Songur
 
Osteoloji kemiğin yapısı
Osteoloji kemiğin yapısıOsteoloji kemiğin yapısı
Osteoloji kemiğin yapısı
 
Anatomi Omurlar
Anatomi OmurlarAnatomi Omurlar
Anatomi Omurlar
 
ANATOMİ kas sistemi
ANATOMİ kas sistemiANATOMİ kas sistemi
ANATOMİ kas sistemi
 
Anatomi̇ye Gi̇ri̇ş (Prof. Dr. İsmail HakkıNUR)
Anatomi̇ye Gi̇ri̇ş (Prof. Dr. İsmail HakkıNUR)Anatomi̇ye Gi̇ri̇ş (Prof. Dr. İsmail HakkıNUR)
Anatomi̇ye Gi̇ri̇ş (Prof. Dr. İsmail HakkıNUR)
 
Tıbbi Terminoloji 10 - Endokrin Sistem ve Metabolizma Terimleri
Tıbbi Terminoloji 10 - Endokrin Sistem ve Metabolizma TerimleriTıbbi Terminoloji 10 - Endokrin Sistem ve Metabolizma Terimleri
Tıbbi Terminoloji 10 - Endokrin Sistem ve Metabolizma Terimleri
 
ANATOMİ solunum sistemi
ANATOMİ solunum sistemiANATOMİ solunum sistemi
ANATOMİ solunum sistemi
 
Anatomiye giris
Anatomiye girisAnatomiye giris
Anatomiye giris
 
Kemik Dokusu
Kemik DokusuKemik Dokusu
Kemik Dokusu
 
Pertürbasyon eği̇ti̇mi̇
Pertürbasyon eği̇ti̇mi̇Pertürbasyon eği̇ti̇mi̇
Pertürbasyon eği̇ti̇mi̇
 
dirsekte ağrı ve dirsek muayenesi
dirsekte ağrı ve dirsek muayenesidirsekte ağrı ve dirsek muayenesi
dirsekte ağrı ve dirsek muayenesi
 
Egzersi̇z reçetesi̇
Egzersi̇z reçetesi̇Egzersi̇z reçetesi̇
Egzersi̇z reçetesi̇
 
üSt ekstremite muayenesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
üSt ekstremite muayenesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )üSt ekstremite muayenesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
üSt ekstremite muayenesi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Ortopedik.rehabilitasyon: omuz
Ortopedik.rehabilitasyon: omuzOrtopedik.rehabilitasyon: omuz
Ortopedik.rehabilitasyon: omuz
 
ÖN KOL KEMİKLERİ ( Prof. Dr. İsmail Hakkı NUR)
ÖN KOL KEMİKLERİ ( Prof. Dr. İsmail Hakkı NUR)ÖN KOL KEMİKLERİ ( Prof. Dr. İsmail Hakkı NUR)
ÖN KOL KEMİKLERİ ( Prof. Dr. İsmail Hakkı NUR)
 
Ortopedik rehabilitasyon: Kiriklar
Ortopedik rehabilitasyon: KiriklarOrtopedik rehabilitasyon: Kiriklar
Ortopedik rehabilitasyon: Kiriklar
 
Kiriklarin siniflandirilmasi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Kiriklarin siniflandirilmasi (fazlası için www.tipfakultesi.org )Kiriklarin siniflandirilmasi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Kiriklarin siniflandirilmasi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Tıbbi Terminoloji 11 - Nöroloji Terimleri
Tıbbi Terminoloji 11 - Nöroloji TerimleriTıbbi Terminoloji 11 - Nöroloji Terimleri
Tıbbi Terminoloji 11 - Nöroloji Terimleri
 
Skolyoz da konservatif yöntemler (1)
Skolyoz da konservatif yöntemler (1)Skolyoz da konservatif yöntemler (1)
Skolyoz da konservatif yöntemler (1)
 

Similar to insan anatomisi ve kinesiyoloji

1.ANATOMİYE GİRİŞ.pdf
1.ANATOMİYE GİRİŞ.pdf1.ANATOMİYE GİRİŞ.pdf
1.ANATOMİYE GİRİŞ.pdfGzinSemercioglu
 
Prof.Dr. Burcu ONUK-Osteologia (1).ppt
Prof.Dr. Burcu ONUK-Osteologia  (1).pptProf.Dr. Burcu ONUK-Osteologia  (1).ppt
Prof.Dr. Burcu ONUK-Osteologia (1).ppttopsakalt
 
Prof.Dr. Burcu ONUK-Osteologia (1).ppt
Prof.Dr. Burcu ONUK-Osteologia  (1).pptProf.Dr. Burcu ONUK-Osteologia  (1).ppt
Prof.Dr. Burcu ONUK-Osteologia (1).ppttopsakalt
 
304_nsan_vue_cudunun_boeluemler__304_
  304_nsan_vue_cudunun_boeluemler__304_  304_nsan_vue_cudunun_boeluemler__304_
304_nsan_vue_cudunun_boeluemler__304_fener222
 
Cp de yeni_yaklasimlar_uzay_terapi
Cp de yeni_yaklasimlar_uzay_terapiCp de yeni_yaklasimlar_uzay_terapi
Cp de yeni_yaklasimlar_uzay_terapialikuscu
 
Laborant ve veteriner sağlık anatomi slaytı - 1 labvet.club
Laborant ve veteriner sağlık anatomi slaytı - 1 labvet.clubLaborant ve veteriner sağlık anatomi slaytı - 1 labvet.club
Laborant ve veteriner sağlık anatomi slaytı - 1 labvet.clubBalamir Delibalta
 
Tıbbi Terminoloji 1 - Kökler/Önekler/Sonekler/Homonimler/Eponimler
Tıbbi Terminoloji 1 - Kökler/Önekler/Sonekler/Homonimler/EponimlerTıbbi Terminoloji 1 - Kökler/Önekler/Sonekler/Homonimler/Eponimler
Tıbbi Terminoloji 1 - Kökler/Önekler/Sonekler/Homonimler/Eponimlerrgnksz
 
Davranisin norobiyolojik kokenleri (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Davranisin norobiyolojik kokenleri (fazlası için www.tipfakultesi.org)Davranisin norobiyolojik kokenleri (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Davranisin norobiyolojik kokenleri (fazlası için www.tipfakultesi.org)www.tipfakultesi. org
 
Zihin, Beden ve Yoga
Zihin, Beden ve YogaZihin, Beden ve Yoga
Zihin, Beden ve YogaVural Yigit
 
9 sinir sistemi-shmyo
9 sinir sistemi-shmyo9 sinir sistemi-shmyo
9 sinir sistemi-shmyoCagatay Barut
 
Antropometrik testler
Antropometrik testlerAntropometrik testler
Antropometrik testlermehmetzer23
 

Similar to insan anatomisi ve kinesiyoloji (20)

1.ANATOMİYE GİRİŞ.pdf
1.ANATOMİYE GİRİŞ.pdf1.ANATOMİYE GİRİŞ.pdf
1.ANATOMİYE GİRİŞ.pdf
 
Anatomi Giriş.docx
Anatomi Giriş.docxAnatomi Giriş.docx
Anatomi Giriş.docx
 
600507.pdf
600507.pdf600507.pdf
600507.pdf
 
Prof.Dr. Burcu ONUK-Osteologia (1).ppt
Prof.Dr. Burcu ONUK-Osteologia  (1).pptProf.Dr. Burcu ONUK-Osteologia  (1).ppt
Prof.Dr. Burcu ONUK-Osteologia (1).ppt
 
Prof.Dr. Burcu ONUK-Osteologia (1).ppt
Prof.Dr. Burcu ONUK-Osteologia  (1).pptProf.Dr. Burcu ONUK-Osteologia  (1).ppt
Prof.Dr. Burcu ONUK-Osteologia (1).ppt
 
Sinir Sistemi
Sinir SistemiSinir Sistemi
Sinir Sistemi
 
304_nsan_vue_cudunun_boeluemler__304_
  304_nsan_vue_cudunun_boeluemler__304_  304_nsan_vue_cudunun_boeluemler__304_
304_nsan_vue_cudunun_boeluemler__304_
 
Fizyoloji 01
Fizyoloji 01Fizyoloji 01
Fizyoloji 01
 
Cp de yeni_yaklasimlar_uzay_terapi
Cp de yeni_yaklasimlar_uzay_terapiCp de yeni_yaklasimlar_uzay_terapi
Cp de yeni_yaklasimlar_uzay_terapi
 
Laborant ve veteriner sağlık anatomi slaytı - 1 labvet.club
Laborant ve veteriner sağlık anatomi slaytı - 1 labvet.clubLaborant ve veteriner sağlık anatomi slaytı - 1 labvet.club
Laborant ve veteriner sağlık anatomi slaytı - 1 labvet.club
 
Tıbbi Terminoloji 1 - Kökler/Önekler/Sonekler/Homonimler/Eponimler
Tıbbi Terminoloji 1 - Kökler/Önekler/Sonekler/Homonimler/EponimlerTıbbi Terminoloji 1 - Kökler/Önekler/Sonekler/Homonimler/Eponimler
Tıbbi Terminoloji 1 - Kökler/Önekler/Sonekler/Homonimler/Eponimler
 
VETERİNER BİYOMEKANİK (Prof. Dr. İsmail Hakkı NUR)
VETERİNER BİYOMEKANİK  (Prof. Dr. İsmail Hakkı NUR)VETERİNER BİYOMEKANİK  (Prof. Dr. İsmail Hakkı NUR)
VETERİNER BİYOMEKANİK (Prof. Dr. İsmail Hakkı NUR)
 
Pgm kas anatomisi
Pgm kas anatomisiPgm kas anatomisi
Pgm kas anatomisi
 
Davranisin norobiyolojik kokenleri (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Davranisin norobiyolojik kokenleri (fazlası için www.tipfakultesi.org)Davranisin norobiyolojik kokenleri (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Davranisin norobiyolojik kokenleri (fazlası için www.tipfakultesi.org)
 
Hippotherapy module 7 TR
Hippotherapy module 7 TRHippotherapy module 7 TR
Hippotherapy module 7 TR
 
Stretchinn CST sunumu.pdf
Stretchinn CST sunumu.pdfStretchinn CST sunumu.pdf
Stretchinn CST sunumu.pdf
 
PRESTİJ OSGB
PRESTİJ OSGB PRESTİJ OSGB
PRESTİJ OSGB
 
Zihin, Beden ve Yoga
Zihin, Beden ve YogaZihin, Beden ve Yoga
Zihin, Beden ve Yoga
 
9 sinir sistemi-shmyo
9 sinir sistemi-shmyo9 sinir sistemi-shmyo
9 sinir sistemi-shmyo
 
Antropometrik testler
Antropometrik testlerAntropometrik testler
Antropometrik testler
 

insan anatomisi ve kinesiyoloji

  • 2. Kinesiyoloji Nedir? Kinesioloji; "hareket eden kaslardaki enerji akışının kontrolü" demektir. Kinesioloji, “ akupunktur" gibi birçok batı ve doğu tekniğini kendi içinde barındırmaktadır. Kinesioloji' de kaslar çok önemli bir yer tutar. Çeşitli kas hareketlerinin yardımı ile bedendeki enerji blokajları ortaya çıkartılır. Kiropraktik (Yunanca: chiro- χειρο- "el-" + praktikós πρακτικός "ile yapılan") Sinir sistemini düzenlemek amacıyla omurga, kemik ve kaslara müdahele etme yöntemidir. Genel hedef omurgada var olduğu düşünülen oynamaları ortadan kaldırmaktır.
  • 3. Kinesioloji Teorisi Ve Tarihi Gelişmesi Kinesioloji, 1960'lı yıllarda Amerikalı kripraktör Dr. George Goodheart tarafından geliştirilmiştir. Onun görüşüne göre adalesel denge tüm organların doğru çalışması için önemli bir önkoşuldur. Her adele bir çarka ve belirli organlarla ilişki halindedir. Dolayısıyla kaslardaki bir yorgunluk bir enerji tıkanmasının belirtisi olabilir ve buna bağlı olarak yorgunluklar, konsantrasyon bozuklukları ve psikosomatik şikayetler belirebilir. Goodheart' a göre vücuttaki her adaleye bir de karşı adale karşılık gelir. Buna göre bir adaledeki kasılmaların ve krampların çözülmesi, ancak o adalenin karşı adalesinin güçlendirilmesi ile mümkün olabilmektedir. Yıllar içinde diğer tekniklerinde eklenmesi ile uygulamalı kinesioloji adını verdiği tedavi yöntemini geliştirmiştir.
  • 4. Kinesioloji' nin Uygulanma Şekli Kinesioloji uygulayıcılarının en önemli metodlarından biri "adale testleri" dir. Böylece adale sistemindeki dengesizlikler ortaya çıkartılabilmektedir. Kinesioloji uygulayıcısı çeşitli kaslar üzerine hafif basınçlar uygular. Normal çalışan adaleler bu basınca dayanabilirken, enerji azlığı çeken adaleler ise bu basınca karşılık vermektedir. Böylece vücuttaki enerji tıkanmaları ortaya çıkarılır. Bu tıkanmaları aşmak için belli başlı refleks noktalarına uygulanan masajlar, rahatlama teknikleri gibi teknikler kullanılmaktadır.
  • 5. Kinesioloji' nin Uygulama Alanları Sırt ağrıları, Obezite, Migren, Adele krampları, Alerjiler, Sindirim bozuklukları, Depresyon, Anksiyete, Konsantrasyon bozuklukları, Düşünme zorlukları, Sınav stresi, Okuma-yazma zorlukları, Hiperaktivite
  • 6. ANATOMİ NEDİR? Canlılar, hücre adı verilen en küçük yapısal birimlerin, çok karmaşık fonksiyonları yerine getirebilecek şekilde bir araya gelmesiyle oluşmuşlardır. Hücre, gözle görülemeyecek kadar küçüktür ve çevresi yarı geçirgen bir zarla kuşatılmış durumdadır. Hücreye şeklini veren sitoplazma gerekli yaşamsal öğeleri içeren, yarı sıvı bir maddedir. Aynı görevdeki hücrelerin kümelenmesi ile dokular; farklı dokuların belirli bir işlevi görmek üzere birleşmesiyle de organlar oluşur. Yapısal özellikleri farklı olan organların bir araya gelmesi sonucunda da belirli bir işlevsel bütünlük gösteren sistemler şekillenir.
  • 7. Anatomi terimi, eski Yunanca Ana (=içinden) ve Tome (-Temnein) (=kesmek) kelimelerinin birleşmesiyle oluşmuştur. Keserek ayırma, parçalama anlamına gelmektedir. Anatomi teriminin Latince’deki karşılığı dissection’dur. Günümüzde, kadavranın bölgelere ayrılması ve bu bölgelerin kesilerek incelenmesi yöntemi için genel bir ifade olarak disseksiyon terimi kullanılmaktadır.
  • 8.
  • 9. ANATOMİNİN ALT GRUPLARI Tarihsel süreçte insan vücudunun tanınmasına duyulan yoğun ilgi ve buna bağlı elde edilen bilgi birikimi nedeniyle anatomi alt gruplara ayrılmıştır.
  • 10. 1. Makroskopik Anatomi (Gross Anatomi): İnsan yapısını gözle görülebilen şekliyle inceleyen anatomi dalıdır. Bu amaçla kullanılan temel eğitim aracı, ilaçlanarak doku özelliklerinin uzun zaman kalıcılığı sağlanan ölü insan vücududur (kadavra). Modeller, yazılı gereçler (kitap, atlas, poster gibi), video görüntüleri ve bilgisayar programlarından da eğitimde geniş ölçüde yararlanılmaktadır. Bilgisayarlı eğitim, bazı eğitim kurumlarında kadavranın yanında en yaygın kullanılan yöntem halini almıştır. Üç boyutlu görüntülerin elde edilmesi önemli bir avantajıdır.
  • 11. Manüel olarak tespit edilen ve düzeltilen kemik sınırları.
  • 12. Colunma vertebralis’in 3B rekonstrüksiyon görüntüsü
  • 13. 2. Mikroskobik Anatomi (Histologia): Vücudu oluşturan organlardan özel teknikler ile alınarak boyanan doku örneklerini mikroskop altında inceleyen bilim dalıdır. Histoloji kelime olarak eski Yunanca’daki histos (=doku) ve logos (=bilim) sözcüklerinden oluşmuştur ve doku bilimi anlamına gelir. Mikroskop, gözle görülemeyen varlıkları değişen oranlarda büyüterek görülebilmelerini sağlayan en önemli eğitim aracıdır.
  • 14. 3. Sitoloji: Histolojinin bir bölümü olarak da kabul görmekte olan hücre bilimidir. Hücreyi oluşturan yapıların ayrıntılı olarak incelenmesini temel alır.
  • 15. 4. Gelişimsel Anatomi (Developmental Anatomy): İnsan vücudunun şekillenmeye başladığı ilk andan ölümüne kadar geçirdiği evreleri ve normal yapısal değişiklikleri inceler. Çeşitli alt başlıklara ayrılabilir: A-Doğum Öncesi Dönemi Anatomisi (Embryologia): Dişi ve erkek hücrelerinin birleşmesi ile şekillenen zigot oluşumundan doğuma kadar olan dönemi incelemeyi temel alır.
  • 16. B-Çocukluk Dönemi Anatomisi (Child Anatomy): Doğumdan itibaren puberte dönemi sonrasına kadar süren gelişimi inceler. C-Erişkin Dönemi Anatomisi (Adult Anatomy): Erişkin insan vücudunun yapısını inceler. Klasik ders kitaplarında verilen bilgiler erişkin insan vücudu temel alınarak hazırlanmıştır. D-Yaşlılık Dönemi Anatomisi (Geriatric Anatomy) : Yaşlı insanlardaki normal yapısal değişiklikleri inceler.
  • 17. 5. Patolojik Anatomi: Makroskopik ya da mikroskobik olarak insan dokusunun normal olmayan yapısını inceler. Öğrenim yöntemlerine göre anatominin alt grupları: Anatomi eğitiminde temel amaç öğrencinin kendisine gereken bilgiyi en etkili yolla elde etmesi ve bunu verimli bir şekilde değerlendirmesidir. Amaca ulaşabilmek için gereken bilginin değişik yollarla verildiği farklı öğretim yöntemleri kullanılır. Bu yöntemlere göre de anatomi bir takım alt dallara ayrılır.
  • 18. Sistematik Anatomi (Anatomia Systematica): Organizmayı organ topluluklarından oluşan sistemlere ayırıp, incelemeyi esas tutar. Bu öğretim modelinde bir sistem içindeki organlar ve doku grupları belirli bir sırayla öğretililir. Bölgesel Anatomi (Anatomia Topographica- Anatomia Regionalis): Vücut bölgelere ayrılarak buralarda yer alan doku ve organlar dıştan içe incelenir.
  • 19. Karşılaştırmalı Anatomi (Anatomia Comparativa): Çeşitli hayvanlar ve hayvanlarla insanlar arasındaki benzer organları kıyaslama yaparak inceler. Cerrahi Anatomi (Anatomia Chirurgica): Cerrahi uygulamaları dikkate alarak organizmayı topografik olarak inceleyen anatomi dalıdır.
  • 20. Klinik Anatomi (Anatomia Clinica): Sistematik, topografik ve cerrahi anatomiyi kapsayan bilgilerin klinikte canlı insan üzerinde uygulamasını yapan anatomi dalıdır. Yüzeysel (Surface) Anatomi: Canlı üzerinde organları elle, gözle veya radyolojik, endoskopik olarak inceleyen daldır.
  • 21. Kesitsel Anatomi (Radyolojik Anatomi): Günümüzde teknolojinin gelişmesiyle ortaya çıkan ve önemi giderek artan bir topografik anatomi şeklidir. Çeşitli hastalıkların tanısında kullanılan yeni yöntemlerden bilgisayarlı tomografi (CT), nükleer manyetik rezonans görüntüleme (NMRI), pozitron emisyon tomografisi (PET) ve sintigrafide, vücudun değişik açılardan ve birkaç milimetrelik ince dilimlere ayrılması ile elde edilen görüntülerin incelenmesi amaçlanır.
  • 22. Estetik (Plastik-Artistik) Anatomi: Çeşitli durumlarda vücudun dış şeklinde oluşan değişiklikleri ve nedenlerini inceleyen daldır; daha çok ressam ve heykeltıraşları ilgilendirir. Spor Anatomisi: Spor eğitimi verilen kurumlarda özellikle hareket sistemini oluşturan yapıların incelenmesine dayanan bir daldır.
  • 23. Anatomi bir tanım bilimidir. Vücudun bütününe ve yapıların birbirlerine göre olan pozisyonlarını belirlemek için tek anlamlı terimler kullanılır. ANATOMİK TERİMLER VE KAVRAMLAR
  • 24. YÖN BİLDİREN TERİMLER Bütün tanımlar ve terimler anatomik pozisyona göre yapılır. Ayakta dik duran, baş dik, yüz karşıya dönük, ayaklar bitişik, kollar iki yanda sarkık ve avuç içleri karşıya bakan bir insanın durumuna “ANATOMİK POZİSYON” denir. 1. Superior / Inferior (üst / alt) 2. Anterior / Posterior (ön / arka) 3. Medial / Lateral (orta hatta yakın /orta hattan uzak) 4. Proksimal / Distal (üst yan / alt yan) 5. Superfisial / Profundus (yüzeyel / derin)
  • 26. Başa daha yakın oluşumlar için superior, kranial (cranial -başa veya kafaya yakın) veya sefalik (cephalic), altta kalanlar için inferior yada kaudal (caudal –kuyruğa yakın) terimleri kullanılır. Örneğin kalp midenin superiorundadır. Çünkü kalp başa daha yakındır. Kalp beynin inferiorundadır, mide ise kalbin inferiorundadır. 1. Superior / Inferior (üst / alt)
  • 27. Vücudun ön cephesine yakın oluşumlar için anterior yada ventral, vücudun arka cephesine yakın oluşumlar için posterior yada dorsal terimleri kullanılır. Örneğin mide Columna Vertebralis in anteriorundadır, Columna Vertebralis midenin posteriorundadır. 2. Anterior / Posterior ( ön / arka)
  • 28. Median düzleme yakın oluşumlar için medial, median düzlemden uzak oluşumlar için lateral terimi kullanılır. 3. Medial / Lateral (orta hatta yakın / orta hattan uzak)
  • 29. Ekstremitenin gövdeye yakın kısmı için proksimal, daha uzak kısmı için distal terimleri kullanılır. Örneğin el kola göre distaldir. Uyluk bacağa göre proksimaldir. 4. Proksimal / Distal (üst yan/alt yan)
  • 30. İki komşu oluşumdan vücut yüzeyine yakın olanı için superfisial, derin olanı için ise profundus terimleri kullanılır. 5. Supefisial / Profundus (yüzeyel/derin)
  • 31. Anatomik Pozisyon ve Yön Bildiren Terimler
  • 32. Anatomide Düzlem Bildiren Terimler 3 temel düzlem vardır ve herhangi bir anatomik tanım bu üç ana düzlem esas alınarak yapılır. 1.Sagittal Düzlem (Planum sagittale) : Vücudu önden arkaya dik kesen düzlemdir. Bu düzleme medial düzlem denir. 2.Transvers yada Horizontal Düzlem (Planum Transvarsum / Horizontale) : Yere paralel vücudu enine kesen düzlemlerdir. 3. Frontal yada Koronal Düzlem (Planum Frontale / Coronale) : Sağdan-sola yada soldan-sağa, yukarıdan aşağıya olan düzlemlerdir.
  • 34. ANATOMİK BÖLGELER İnsan vücudu başlıca aksial (axial) ve appendikular (appendicular) olmak üzere ikiye ayrılarak incelenir. Aksial parça; baş (kranium), boyun (servikal) ve gövde (trunkus), appendikular parça ise üst ve alt ekstremitelerdir.
  • 36. ANATOMİK BOŞLUKLAR İç organların yerleştiği vücut içindeki boşluklar, vücut kaviteleri-cavitas olarak adlandırılır. İki ana vücut boşluğu vardır. Arka boşluk (cavitas dorsalis), Ön boşluk (cavitas ventralis)
  • 37. Arka boşluk, kafatası ve omurga boşluğudur. Kafa kemikleri ve omurga kemikleri ile çevrilidir. Kafa boşluğunda (cavitas cranialis) beyin, omurga boşluğunda ise (cavitas spinalis) omurilik (medulla spinalis) yer alır. Ön boşluk, iki kısıma ayrılır. Göğüs boşluğu ve karın boşluğu. Bu iki boşluk birbirinden diafragma (diaphragma) ile ayrılmıştır.
  • 38. Göğüs boşluğu (torasik kavite-cavitas thoracis) arka-yanlarda, kaburga (kosta) ların, önde sternumun ve kasların oluşturduğu bir boşluktur. Bu boşluk pleura (plevra) adı verilen bir zarla çevrilidir. Her iki akciğerde bu zarın içindedir. İki akciğer arasında kalan boşluğa mediastinum adı verilir. Mediastinumun içinde kalp, timus bezi, osefagus ve trakea bulunur. Kalp perikardium (pericardium) ile sarılıdır, onun bulunduğu boşluğada perikardial boşluk (cavum pericardii) adı verilir.
  • 39. Karın boşluğunun, (cavitas abdominalis) altında pelvis boşluğu (leğen boşluğu-cavitas pelvis) bulunur. Karın boşluğunda sağ üst kısmında karaciğer (hepar) yeralır ve büyük bir alanı kaplar. Geride kalan boşluğu ise mide, ince ve kalın barsaklar, pankreas, dalak, böbrekler, damar ve sinirler doldurur. Karın boşluğunun devamı olan pelvis boşluğunda idrar torbası, kalın barsağın son kısmı, kadında rahim ve erkekte prostat bezi vardır.
  • 40. VÜCUDUN BÖLÜMLERİ (PARTES CORPORIS HUMANI) Şekil 5. İnsan vücudunun bölümleri (partes corporis humani): 1- Baş (Caput), 2- Boyun (Collum), 3- Gövde (Truncus), a. Göğüs (Thorax), b. Karın (Abdomen), c. Leğen (Pelvis), 4- Üst taraf (Membrum superius/Extremitas superius), a. Kol (Brachium), b. Önkol (Antebrachium), c. El (Manus), 5-Alt taraf (Membrum inferius/Extremitas inferius), a. Uyluk (Femur), b. Bacak (Crus), c. Ayak (Pes)
  • 41. İnsan vücudu (corpus humanum) beş bölüme ayrılır 1- Baş (Caput) 2- Boyun (Collum) 3- Gövde (Truncus) a. Göğüs (Thorax) b. Karın (Abdomen) c. Leğen (Pelvis) 4- Üst taraf (Membrum superius/Extremitas superius) a. Kol (Brachium) b. Önkol (Antebrachium) c. El (Manus) 5 Alt taraf - (Membrum inferius/Extremitas inferius) a. Uyluk (Femur) b. Bacak (Crus) c. Ayak (Pes)
  • 42. Ayrıca omos (omuz) üst tarafa; gluteus (kalça) alt tarafa ait bağlantı (kavşak) bölümleri olarak kabul edilmektedir.
  • 43. Anatomik yapıda cinsler arasındaki en belirgin özellik, üreme organlarının tamamen farklı olmasıdır. Yaş faktörünün aynı olduğu var sayıldığında her toplum için ortak olan ancak kişiden kişiye değişebilen bir özellik de boy, vücut ağırlığı, vücut kitlesi, merkezi sinir sisteminin toplam kitlesi gibi kriterlerin erkeklerde daha yüksek değerlerde olmasıdır. Bu farklılığı temel olarak kas-iskelet sisteminin yapısal özellikleri belirler. İNSAN ANATOMİSİ İLE İLGİLİ DEĞİŞKENLER
  • 44. Erkekler kadınlara oranla daha geniş omuzlu, daha dar kalçalıdır. Kadınlarda derialtı yağ dokusu nispeten daha kalındır ve yağ dokusunun dağılımı da erkeklere oranla farklılık gösterir. Bu dağılım erkeklere oranla açısal değil, yuvarlak hatlı bir vücut yapısının ortaya çıkmasına yol açar. Erkeklerle kadınlar arasında en çok bilinen farklı özellikler içinde yüz görünümü, saç yapısı, boyun çıkıntısının varlığı da sayılabilir.
  • 45. Büyüme aşamalarındaki farklı beslenme, fiziksel aktivite gibi çevresel faktörler anatomik yapıda farklılık yaratabilir. Örneğin aynı toplum içindeki iyi beslenen bireyler yeterince beslenemeyenlere oranla ya da yoğun spor yapan bireyler hiç sportif aktivitede bulunmayanlara oranla daha gelişmiş vücut yapısına sahiptir.
  • 46. HANGİ VÜCUT TİPİNE SAHİP OLDUĞUNUZU BİLİYOR MUSUNUZ ? Sheldon’un (1954) insanları; yağlılık kaslılık ve kemik yapılarına göre sınıflandırdığı atlasını inceleyelim.
  • 47.
  • 48. Mezomorf Kaslı vücut tipi : vücut tipinin hangi özelliğinden bahsetsek azdır. Anatomik yapı bakımından düzgün vücutları ve diri kasları ile dikkati çeken atletik tiplerdir. Kemik yapıları çok gelişmiştir. Omuzları geniş ve dar kalça yapısına sahiptir. Atletik bir yapıya sahip olan bu insanların enerji yakım sistemleri çok iyi çalışır. Kas yapıları iyi olduğu için bazal metabolizmaları hızlıdır. Gün içerisinde çok hareketlidirler bu yüzden çabuk yorulmazlar. Bu yüzden aynı anda birkaç işi yapabilirler fizik kondisyonları çok iyidir. Bu hareketli yapıları frenlenirse saldırgan ve agresif olabilirler. Kas yapılarının iyi olması kuvvet antrenmanlarında çabuk verim almalarını sağlar. Her türlü sporda başarılı olabilecekleri fizik yapısına sahip vücut tipleri vardır. Anatomik olarak ağırlık çalışmasına en yatkın vücut tipi bu tiptir.
  • 49. EktomorfBu vücut tipine sahip bireylere baktığımızda anatomik yapıları ince ve uzun kemik yapısına sahiptirler. Uzun kemik yapısını takip eden zayıf kas gurupları vardır. Vücutları bu yüzden kilo almaya müsait değildir. Göğüs kafesleri dar, omuzlar düşük, kollar ve bacaklar uzun fakat gövde çok kısa veya uzun olabilir. Kuvvetli kaslara sahip olmamalarına rağmen dayanıklı bir yapıya sahiptirler.
  • 50. EndomorfYağlı vücut tipi: Bu vücut tipine sahip bireylere baktığımızda vücutlarının yuvarlaklığı ve yumuşaklığı ile dikkat çekmektedirler. Kemik yapıları kısa ve kalındır. Kas yapıları bu kemik yapısına uyum sağlamış şekilde hacimlidir. Çabuk şişmanlamaya eğilimli kısa boylu ve sağlam yapılı kişilerdir. Vücutlarında genetik olarak yağ hücrelerinin sayısı fazladır. Bu yüzden kalori alımına çok dikkat etmeleri gerekir. Çünkü vücutlarının yağı depolama eğilimi oldukça fazladır. Bu nedenle “yağ depolama da ne içsem ne yesem yarıyor” ama yağ yakma konusunda “ne yapsam kilo veremiyorum” modunda kişilerdir.
  • 51. Organizmadaki hareketi belirtmek için kullanılan terimler İnsan vücudunun bütün hareketleri eksenler çevresinde yapılır. Bu terimler şunlardır: flexion- bükme, bükülme. Herhangi bir uzvu sagittal planda ve horizontal eksende bükme işlemidir. extention- germe, gerilme. Bükülü olan uzvun tekrar gerilmesidir. abduction- uzaklaştırma. Herhangi bir uzvun koronal planda ve sagittal eksende orta hattan uzaklaştırılmasıdır. adduction- yaklaştırma. Uzaklaştırılan uzvun tekrar orta hatta yaklaştırılmasıdır. Bu dört hareket açısal (angular) hareketler olarak bilinir. Angular hareketlerin kombinasyonu dairesel bir hareket sağlar. Buna da circumduction adı verilir.
  • 52. rotation- dönme, döndürme. Yapılan hareket anatomik pozisyona göre tanımlanır ve iki yönde gerçekleşebilir. Bu hareketler external rotation (lateral rotation)- dışa döndürme ve internal rotation (medial rotation)- içe döndürme olarak isimlendirilir. Hareket yeteneği fazla olan başparmağın palmar yüzü ile diğer parmakların palmar yüzlerinin karşı karşıya getirilmesi opposition; normal konumuna getirilmesi ise reposition olarak isimlendirilir. Ayakta tanımlanan bükme ve germe hareketlerinin tanımlanması iki şekilde yapılabilir.
  • 53. Ayak tabanının arkaya bakacak şekilde bükülmesi, ayağın fleksiyon hareketini; öne bakacak şekilde bükülmesi ise ekstensiyon hareketini oluşturur. Bu hareketler ayağın plantar fleksiyonu ve dorsal fleksiyonu (dorsifeksiyon) olarak da tanımlanmaktadır.
  • 54. Özel tanımlanmış rotasyon hareketleri supinasyon- önkolun dışa döndürülmesi, su içme pozisyonu, avuç içinin öne bakması pronasyon- önkolun içe döndürülmesi, avuç içinin arkaya bakması inversion- ayak tabanının içe döndürülmesi eversion- ayak tabanının dışa döndürülmesi
  • 55. A) Gövde ve eklentilerinin hareketleri: 1- (Sağa) Rotation, 2- Abduction, 3- Adduction, 4- External rotation (lateral rotation- supination), 5- Internal rotation (medial rotation-pronation -), 6- Flexion ve internal rotation, 7- Extention ve internal rotation, 8- Flexion, 9- Extention, 10- Lateral flexion
  • 56. B) Baş parmak ve diğer parmakların hareketleri 1- Extention, 2- Adduction, 3- Abduction, 4- Flexion, 5- Opposition, 6- Adduction, 7- Abduction, 8- Flexion
  • 57. C) Ayağın hareketleri: 1- Plantar fleksiyon, 2- Dorsal fleksiyon (dorsiflexion), 3- Eversion, 4- Inversion
  • 58. Anatomi terminolojisinde sık kullanılan öneklerante- ön, önde bulunan retro-arka, arkada bulunan intra- iç, içinde bulunan extra-dış, dışında bulunan; ayrıca, fazla sub- alt, altta bulunan supra- üst, üstte bulunan infra- alt, altta bulunan; öte, ötesinde bulunan inter- ara, arasında bulunan epi- üst, üstünde, yakınında circum- çevresinde peri- etrafında, ilerisinde endo- içinde ecto-dışında post-sonu, sonrası, arkası
  • 59. super- normalin üstünde, aşırı, fazla hyper- üst, üzerinde, yukarısında; aşırı, fazla hypo- alt, altında, aşağısında; eksik mega- aşırı büyük, aşırı geniş macro- büyük, iri micro- minik uno- bir bi- iki tri- üç tetra- dört, dört kat quadri- dört, dört kat mono-bir, tek multi- çok, birden fazla
  • 60. Anatomi ile ilgili isimlerin kısaltılması a., aa. : - arteria, arteriae, atardamar, atardamarlar art., artt. :- articulatio, articulationes, eklem, eklemler cart., cartil.: - cartilago, kıkırdak digit.: -digitus, parmak fac.: - facies, yüz fasc.: - fasciculus, demetçik, küçük demet for.: - foramen, delik ggl., ggll.: - ganglion, ganglia, düğüm, düğümler (sinir düğümü) gl., gll. : - glandula, glandulae, bez, bezler lig., ligg. - ligamentum, ligamenta, bağ, bağlar memb.: - membrana, zar
  • 61. m., mm. : - musculus, musculi, kas, kaslar n., nn. : - nervus, nervi, sinir, sinirler nucl., nucll.: - nucleus, nuclei, çekirdek, çekirdekler pl., plex.: - plexus, ağ, ağ şeklinde yapı proc., procc.: - processus, processi, çıkıntı, çıkıntılar r., rr.: - ramus, rami, dal, dallar tub.: - tuberculum, kabartı tr., trr.: - tractus, tracti, yol, yollar (sinir liflerinin oluşturduğu yol) v., vv : - vena,- venae, toplar damar, toplar damarlar
  • 62. C - cervicalis boyun T - thoracalis göğüs L - lumbalis bel S - sacralis kalça, leğen Co - coccygeal kuyruk sokumu, koksiks
  • 63. Anatomi ile ilgili sıfatların kısaltılmasıant. : - anterior, anterius; ön, öndeki post. : - posterior, posterius; arka, arkadaki dext. : - dexter, dextra, dextrum; sağ, sağdaki sin. : - sinister, sinistra sinistrum; sol, soldaki inf. : - inferior, inferius; alt, alttaki sup.: - superior, superius; üst, üstteki superfic.: - superficialis, superficiale; yüzeysel prof.: - profundus, profunda, profundum; derin, derinde olan int.: - internalis; iç, içte olan ext.: - externalis ;dış, dışta olan
  • 64. obl. :- obliquus, obliqua; eğik, eğik olan dor. : - dorsalis, dorsale; sırt ile ilgili vent.: - ventralis, ventrale; ön yüz ile ilgili, karınla ilgili lat. : - lateralis, laterale; dış yan, dışyanda olan med. : - medialis, mediale; iç, iç yanda olan median.: - medianus, mediana, medianum; arada olan caud.: - caudales, caudale; kuyruk tarafında olan cran.: - cranialis, craniale; baş tarafında olan dist.: - distalis; merkezden uzakta olan prox.: - proximalis; merkeze yakın olan