Downloaded 37 times
Uploaded byAren Gabel
Kemik Dokusu
You can find the histologic and biomechanic properties of bone tissue in this presentation
Kemik Dokusu
- 1.
- 2. Kemikler • Dik postürüoluşturan rijit dokuyu meydana getirirler • Beyin ve iç organları korur. • Yağ ve mineralleri (CA, P) depo eder. • Hematopoiesis denilen kan hücrelerinin yapımında görev alır.
- 3. Kemiğin Fonksiyonları Kaldıraç Sistemi •Vücuttaki uzun kemikler kaldıraç kolunu oluştururken, eklemler hareketin rotasyon komponentinin açığa çıkartılmasında önemlidir. • Kemikler hareketin açığa çıkartılmasında olduğu kadar hareketin kısıtlanmasında da fonksiyon görmektedir. Örnek; Plantar fleksiyon hareketinde talus ve kalkaneus arasındaki temas hareketin aşırılmasını engellemektedir.
- 4. Kemiğin Fonksiyonları Destek Fonksiyonu •Dik postürün sağlanmasında vücuttaki kemiklerin birbirleriyle olan ilişkileri son derece önemlidir.
- 5. Kemikler Spongioz Kemik • Aralarıkemik iliği ile dolu olan birbiri ile birleşip çaprazlaşan trabekülleri içerir. • Porozitesi yüksektir. • Enerjiyi absorbe eder. Kompakt Kemik • Kemiklerin dış kısmını oluşturur. • Devamlı bir kemik kitlesi olup birbiri ile ilişkili vaskuler kanalları içerir. • İskelete kuvvet ve sertlik kazandırır.
- 7. Kemik Tipleri • Uzunkemikler • Kısa kemikler • Yassı kemikler • İrregüler kemikler • Sesamoid kemikler
- 8. Uzun Kemikler • Klavikula •Humerus • Radius • Ulna • Femur • Tibia • Fibula
- 9. • Uzun kemiğinproksimal ve distal uçları arasında şaft (cisim-diafiz) yer alır. • Kemiğin diafizi kalın bir kompakt kemik dokusundan oluşur ve meduller kanalı çevreler.
- 10. • Uzun kemiklerindistal ve proksimalde bir bir miktar kalınlaşma gösterdiği kısım metafiz adını alır. • Her iki uç kısım epifiz olarak adlandırılır. • Kemiğin dış yüzünü örten tabakaya periost denir.
- 11. Kısa Kemikler • Karpalve tarsal kemikler bu tip eklemlerdir. • Kompakt kemikle çevrelenmiş spongioz kemikten oluşur ve şokların absorbsiyonu ile kuvvetlerin iletiminde görev alır.
- 12. Yassı Kemikler • Kostalar,İleum, sternum ve skapula yassı kemiklerdir. İç ve dış kompakt kemik tabakası arasındaki spongioz kemikten oluşur. • Yassı kemikler esas olarak çevrelediği iç organları korumakta ve kasların yapışma yeri olmaktadır.
- 13. Düzensiz (İrregular) Kemikler •Kafatası, pelvis kemikleri ve vertebralar irregular kemiklerdir. • Spongioz kemiğin dışındaki ince kompakt kemik dokusundan oluşmuştur. • Ağırlık taşıma, yükleri dağıtma, spinal kordu korumak, harekete iştirak etmek ve kaslara yapışma yeri oluşturmak gibi görevleri bulunmaktadır.
- 14. Sesamoid Kemikler • Tendonveya eklem kapsülü içinde yer alan kemiklerdir. • Sesamoid kemiklerin fonksiyonu kasın insersiyo açısını değiştirmektedir. Örnek; Patella M. Quadriceps içerisinde yer almaktadır.
- 15. Sesamoid Kemikler • Birdiğer sesamoid kemik 1. metatarsalin tabanında M. Fleksör Hallusis Brevis kasının distal tendonu içinde yer almaktadır. • 1. metakarpalde yer alan M. Fleksör Pollicis Brevis kasının tendonu içerisinde bulunmaktadır.
- 16. Histolojik Yapı • Uzunkemiklerin merkezi kısmında Harvesiyan sistemi (osteon) yer alır. • Osteon kemiğin uzun eksenine paralel, çevresi intrasellüler madde ile dolmuş ve kalsifiye olmuş bir sütundan oluşur. Bu sütun kemiğin lameller sistemini meydana getirir. • En orta kısımda Havers Kanalı vardır. Havers kanalları bu kanala dikey diğer kanallar ile birbirine eklenir bu kanallara Wolkmann Kanalları adı verilir.
- 17. Histolojik Yapı • Kemiğinenine kesiti incelenirse bu kanalların çevresinde şekli daireye benzeyen bir sistem görülür, bu lameller sistemidir. Lameller arasında bulunan boşluklara Lakuna denilir ve içinde osteoblastlar yer alır.
- 18. Histolojik Yapı • Haversve Wolkmann kanalları içinde kemiğin periostundan başlayıp kemiğin medullasına giden kan damarları vardır. • Lakunaları birbirine bağlayan daha ince kanalcıklara ise Kanalikülü denilir.
- 19. Periost • Kemiğin dışyüzeyini örten zar olup, iki tabakadan meydana gelmiştir. • Dıştaki tabakaya fibröz tabaka denir ve fibroblastlardan zengin, düzensiz olarak sıralanmış bağ dokusundan oluşur. • İç tabaka ise yassılaşmış, iğ şeklinde (osteojenik) hücrelerden oluşur ve kambiyum tabakası adını alır.
- 20. Kemiğin beslenmesi • Uzunkemiklerde kemiğin beslenmesi nutriyen arterler ile sağlanır. • Nutriyen arterler şaftın orta kısımlarında nutriyen foramen adı verilen deliklerden kemik içerisinde girerek, Havers ve bunu birleştiren Wolkmann kanalları ile kemik iliğine, ardından kemiğin proksimal ve distal kısmına seyreder. • Metafiz bölgesinde arter yatakçıkları oluşturur. O nedenle en fazla vaskularizasyonun olduğu bölge metafiz bölgesidir.
- 21. Kemiğin Beslenmesi • Periostundirek arterlenmesi söz konusudur ve periostta lenfatik sistem de vardır. • Kemiğin korteks tabakasında ise lenfatik sistem yoktur. • Periost duyu sinirleri bakımından oldukça zengin olmasına karşı, kortekste duyu siniri yoktur. • Bazen besleyici arterleri ile birlikte kemik içine ilerleyen sinir branşcıklarına rastlanır.
- 22. Kemiğin Büyümesi • Kemiğinuzunlamasına büyümesini sağlayan epifiz plaklarının gelişimi kemik şaftına göre daha güçtür. • Belirli aylarda epifiz plaklarındaki ossifikasyonu ya da kemikleşme merkezlerini görmek mümkündür. • Doğumu takiben femurun distal epifiz plağı radyolojik olarak görülür. Femurun proksimal epifiz plağı ise görülmez ve ortalama 6 ay içinde teşekkül eder. • Çeşitli ossifikasyon merkezlerinin bütünleşmesi daha geç zaman alır. Kemikle birleşmesi ise çok daha geçtir. • Genellikle uzun kemiklerin büyüme plakları bayanda 17 yaşta, erkekte ise 18 yaşta kemikle füzyona uğrar. En geç füzyona uğrayan epifiz plakları kolumna vertebralistedir (25 yaşa doğru).
- 23.
- 24. Kemik Hücreleri • Osteojenikhücreler Kemik gelişimi sırasında mitoz bölünme ile çoğalır ve osteoblastlara farklılanırlar. Olgun kemiklerde osteojenik hücreler dışta bağ dokusu periosteumda, içte ise endosteumda bulunurlar • Osteoblast hücreler Kemik dokusunun yüzeyinde bulunurlar. Bu hücreler, osteoid denilen yeni kemik matriksin organik komponentlerini sentezler, salgılar ve biriktirirler.
- 25. • Osteositler Kemiğin esas hücreleridir.Asıl fonksiyonu, kemik matriksin devamını sağlamaktır. • Osteoklastlar Büyük, çok çekirdekli hücrelerdir, kemiğin yeniden şekillenme sırasında kemiği rezorbe etmektir.
- 27. Kemiğin yapım olayına osteoblastik aktivite Kemiğin yıkım olayına osteoklastik aktivite Kemiğin yıkım olayı yapım olayından fazla ise Osteoporoz Kemiğin yapım olayı yıkım olayından fazla ise Osteosklerozis
- 28. Kemiğin Kimyasal Yapısı •Organik Madde (%35) • Protein tabiatindaki maddelerdir. • Bu maddelerin içerisinde fibriller,glikoaminoglika nlardan zengin yağ asitleri vardır. • İnorganik Madde (%65) • Mineraller, kalsiyum ve fosfat kemiğin inorganik elementleridir. • En önemlisi Ca, Na, Mg ve K tuzlarıdır.
- 29. Kalsiyum • Kemik açısındanönemi büyüktür; 1. Osteogenesis, 2. Kasların kasılabilmesi ve gevşemesi, 3. Sinirlerin uyarılabilmesi, 4. Kan damarlarının permeabilitesinin artırılması, 5. Kalp kasının çalışabilmesi için önemlidir.
- 30. İskelet sistemine binenyükler • Kompresyon kuvveti • Gerilim kuvveti • Parçalama kuvveti • Bükme kuvveti • Torsiyonel kuvvet
- 32. Kompresyon Kuvveti • Cisminher iki ucundan aynı düzlemde ve zıt yönlü kuvvetlerin uygulanması sonucu oluşur. • Vücut ağırlığı, kas kontraksiyonu, gravite ve yukarıdan aşağı doğru etkiyen eksternal kuvvetler kompresyon kuvveti açığa çıkartır.
- 33. Gerilim kuvveti • Maksimalgerilim stresi, yüke dik bir düzlemde meydana gelir.
- 34. Parçalama Kuvveti • Bircismin yüzeyine paralel olarak uygulanan kuvvettir.
- 35. Bükme Kuvveti • Bükmestresi altında kemiğin bir tarafında konveksite (gerilim), diğer tarafında konkavite (kompresyon) meydana gelir.
- 36. Torsiyonel Kuvvet (dönme) •Cisimde dördüncü bir kuvvet ortaya çıkartır. • Cismin tümünde parçalanma kuvveti ortaya çıkar. • Torsiyonel kuvvet spiral kırığa yol açar, özellikle diz ekleminde kıkırdak ve bağ yaralanmalarına yol açar.
- 37. Kemiğin Kanunları • FICK;Kemiğin gelişimindeki esas görev kaslara aittir. Yani kemik gelişiminin pasif olduğunu söyler. • WIRCHOW; Kemik gelişimi aktiftir ve esas görev kemiklere düşmektedir.
- 38. Kemiğin Kanunları • WOLKMAN;Kemik gelişiminin kemik üzerine binen yükler ile ilişkili olduğunu ortaya atmış ve statik kuvvetler, yüklenmeler altında kemiğin atrofiye uğradığını söylemiştir. • MEYER; Kemiğin şekli ile gördüğü fonksiyon arasındaki ilişkiden bahsetmiştir. Eğer ağırlık taşıyan bir kemikse, bununla yani ağırlık ile kemik arasındaki ilişkiden söz etmiştir.
- 39. Fonksiyonel Adaptasyon Kanunu •Kemik yeni şartlara kendi iç bünyesini reorganize ederek uyum yapabilmektedir. • Kemikte herhangi bir patolojik durum söz konusu olduğunda kemik buy şarta uyum sağlayarak kendini yenileyebilmekte ve tekrar fonksiyon görür hale gelmektedir.
- 40. Kemiğin Fonksiyonel Özellikleri •Elastisite • Ünit Rezistans
- 41. Kuvvet ve Sertlik •Kuvvet: Kemiğin veya herhangi bir cismin kuvveti kırık meydana gelmeden önce karşılayabildiği yük olarak tanımlanır. • Sertlik: Dayanıklılık ve elastisite modülü yük- deformasyon eğrisinin eğimi ile belirlenir. Cisim deforme olurken, cismin yüke olan direncidir.
- 42. Elastisite • Bir cismekuvvet uygulandığında şeklini kaybediyor fakat kuvvet ortadan kalkınca eski şeklini alıyorsa, Böyle cisimlere elastik cisim denir.
- 43. Ünit Rezistans • Kemiğinenine kesit birimine bir kuvvet uygulandığında kemik bu kuvvet altında kırılmaksızın deformasyona uğruyor ve kuvvet kalktıktan sonra eski haline dönebiliyorsa bu kuvvete kemiğin ünit rezistansı denir.
- 44. Yük-Deformasyon Eğrisi • Bircisme veya kemiğe eksternal kuvvet uygulandığında cisim veya kemikte bir internal reaksiyon oluşmaktadır. Bu durumda uygulanan yüke eksternal kuvvet, meydana gelen deformasyon miktarına internal reaksiyon denilir ve yük-deformasyon eğrisi olarak bilinir.
- 46. Elastik Cevap • Yüklenmeninbaşlangıcında, kemiğin şeklinde bir deformasyon meydana gelir. Kemik yaklaşık olarak %3’den fazla deformasyona uğramaz. Bu oran yük-deformasyon eğrisinin elastik sınırı olarak kabul edilir, çünkü bu sınır içinde yük kaldırıldığında kemik orijinal haline ve şekline geri döner.
- 47. Plastik Cevap • Elastikcevabın sonlandığı noktadan sonra kemik dokusunun dış lifleri değişikliğe uğrar, kemik yıkımı oluşur. • Plastik veya nonelastik faz olarak bilinen bu dönemde kemikte kalıcı deformasyon meydana gelir ve yüklenme devam ederse kemik kırılır. • Bu fazda yük kaldırılsa bilr, kemik orjinsl haline dönemez.