LAborant ve veteriner sağlık anatomi dersi slaytı 1 - Lanbet.club

1. ANATOMİANATOMİ
YUSUF ZİYA DOĞRU 2009-2010
İnsan vücudunun normal şekil ve yapısını inceleyen en eskiİnsan vücudunun normal şekil ve yapısını inceleyen en eski
bilim dalıdır.bilim dalıdır.

2. ANATOMİANATOMİ
Anatomi çeşitleriAnatomi çeşitleri
1-Makroskopik anatomi:1-Makroskopik anatomi: İnsan vücudünun çıplak gözle incelenmesine denir.Buna grosİnsan vücudünun çıplak gözle incelenmesine denir.Buna gros
anatomi de denir.anatomi de denir.
2- Mikroskobik anatomi2- Mikroskobik anatomi Hücre ve dokuların mikroskopla incelenmesi ile oluşan anatomiyeHücre ve dokuların mikroskopla incelenmesi ile oluşan anatomiye
denir.Mikroskobik anatominin dokuları inceleyen kısmına histoloji denir.denir.Mikroskobik anatominin dokuları inceleyen kısmına histoloji denir.
3-Gelişim anatomisi:3-Gelişim anatomisi: İnsanin zigot aşamasından ölümüne kadar geçen yapı şekil veİnsanin zigot aşamasından ölümüne kadar geçen yapı şekil ve
büyüklüğünü konu edinen anatomidir.büyüklüğünü konu edinen anatomidir.
4-Sistematik anatomi:4-Sistematik anatomi: insan vücudunu 8 sisteme ayırarak inceler.insan vücudunu 8 sisteme ayırarak inceler.
Hareket sistemiHareket sistemi
Dolaşım sistemiDolaşım sistemi
Sindirim sistemiSindirim sistemi
Solunum sistemiSolunum sistemi
Üreme sistemiÜreme sistemi
İç salgı sistemiİç salgı sistemi
Sinir sistemiSinir sistemi
Duyu sistemiDuyu sistemi
5-Topografik anatomi:5-Topografik anatomi: insan vücudunun bölüm ve bölgelere ayırarak inceler.Bu anatomiinsan vücudunun bölüm ve bölgelere ayırarak inceler.Bu anatomi
sistematik anatomiden sonra en çok kullanılan anatomidir.sistematik anatomiden sonra en çok kullanılan anatomidir.
6- Artistik anatomi:6- Artistik anatomi: Güzel sanatlarda kullanılır.(Ressam ve heykeltıraşlar)Güzel sanatlarda kullanılır.(Ressam ve heykeltıraşlar)
7- Sportif anatomi:7- Sportif anatomi: Spor okullarında okutulan antomidir.Spor okullarında okutulan antomidir.

3. ANATOMİK DURUŞANATOMİK DURUŞ
 Herkes tarafından anatominin anlaşılması için bazı tanımalar yapılmıştır.Herkes tarafından anatominin anlaşılması için bazı tanımalar yapılmıştır.
 Anatomik duruş: Ayakta dik duran, yüzü öne dönük, gözleri ile karşıyaAnatomik duruş: Ayakta dik duran, yüzü öne dönük, gözleri ile karşıya
bakan kolları yanlarda sarkık avuç içleri öne bakan ayakları bitişik birbakan kolları yanlarda sarkık avuç içleri öne bakan ayakları bitişik bir
şekilde duran kişinin pozisyonuna anatomik duruş denir.şekilde duran kişinin pozisyonuna anatomik duruş denir.

4. ANATOMİKANATOMİK DURUŞDURUŞ

5. DÜZLEM VE EKSENLERDÜZLEM VE EKSENLER

6. KISALTMALARKISALTMALAR
a.:a.: arteria (tekil)arteria (tekil)
aa.:aa.: arteriae (çogul)arteriae (çogul)
ant.:ant.: anterior veyaanterior veya
anteriusanterius
art.:art.: articulatioarticulatio
can.:can.: canaliscanalis
caud.:caud.: caudalis,-lecaudalis,-le
cran.:cran.: cranialis,-lecranialis,-le
dist.:dist.: distalis,-ledistalis,-le
dors.:dors.: dorsalis,-ledorsalis,-le
duc ductusduc ductus
ext.:ext.: externa,-usexterna,-us
fac.:fac.: faciesfacies
ggl.:ggl.: ganglion (tekil)ganglion (tekil)
ggll.:ggll.: ganglia (çoğul)ganglia (çoğul)
gl.:gl.: glandula (tekil)glandula (tekil)
gll.:gll.: glandulae (çoğul)glandulae (çoğul)
gr.:gr.: grekçegrekçe
inc.:inc.: incisuraincisura
inf.:inf.: inferior veya inferiusinferior veya inferius
int.:int.: internus,-a,-uminternus,-a,-um
Iat.:Iat.: latincelatince
lig.:lig.: ligamentum (tekil)ligamentum (tekil)
ligg.:ligg.: ligamenta (çoğul)ligamenta (çoğul)
m.:m.: musculus (tekil)musculus (tekil)
mm.:mm.: musculi (çoğul)musculi (çoğul)
med.:med.: medialis,-Iemedialis,-Ie
n.:n.: nervus (tekil)nervus (tekil)
nn.:nn.: nervi (çoğul)nervi (çoğul)
nuc.:nuc.: çekirdekçekirdek
obl.:obl.: obliquus,-a,-umobliquus,-a,-um
ör.:ör.: örnekörnek
post.:post.: posterior veya posteriusposterior veya posterius
pl.:pl.: pluralplural
proc.:proc.: processusprocessus
prof.:prof.: profundus,-a,-umprofundus,-a,-um
prox.:prox.: proximalis,-leproximalis,-le
r.:r.: ramus (tekil)ramus (tekil)
rr.:rr.: rami (çoğul)rami (çoğul)
sup.:sup.: superior veya superiussuperior veya superius
superfic.:superfic.: superficialis,-lesuperficialis,-le
transv.:transv.: transversus,-umtransversus,-um
v.:v.: vena (tekil)vena (tekil)
vv.:vv.: venae (çoğul)venae (çoğul)
vent.:vent.: ventral,-lisventral,-lis

7. YER VE DURUM TARİFİNDEYER VE DURUM TARİFİNDE
KULLANILAN GENEL TERİMLERKULLANILAN GENEL TERİMLER
(anatomia generalis)(anatomia generalis) anterior (ön)-posterior (arka)anterior (ön)-posterior (arka)
 ventralis (karın tarafı)-dorsalis (sırt tarafı ile ilgili olan)ventralis (karın tarafı)-dorsalis (sırt tarafı ile ilgili olan)
 superior (üst)-inferior (alt)superior (üst)-inferior (alt)
 cranialis (baş tarafı)-caudalis (kuyruk tarafı ile ilgili olan)cranialis (baş tarafı)-caudalis (kuyruk tarafı ile ilgili olan)
 rostralis (burun/gaga tarafında olan)rostralis (burun/gaga tarafında olan)
 Longitudinalis (uzunlamasına olan)Longitudinalis (uzunlamasına olan)
 Axialis (vücudun uzun ekseni boyunca uzanan/vertikal)Axialis (vücudun uzun ekseni boyunca uzanan/vertikal)
 dexter (sağ)-sinister (sol)dexter (sağ)-sinister (sol)
 intermedius (iki şey arasında olan)intermedius (iki şey arasında olan)
 internus (iç)-externus (dış)internus (iç)-externus (dış)
 superficialis (yüzeyel)-profundus (derin olan)superficialis (yüzeyel)-profundus (derin olan)
 medialis -(içte olan)-lateralis (dışta olan)medialis -(içte olan)-lateralis (dışta olan)
 proximalis (vücut merkezine yakın olan)-distalis (vücut merkezinden uzak olan)proximalis (vücut merkezine yakın olan)-distalis (vücut merkezinden uzak olan)
 radialis (radius ile ilgili olan)-ulnaris (ulna ile ilgili olan)radialis (radius ile ilgili olan)-ulnaris (ulna ile ilgili olan)
 tibialis (tibia ile ilgili olan)-fibularis/peronealis (fibula ile ilgili olan)tibialis (tibia ile ilgili olan)-fibularis/peronealis (fibula ile ilgili olan)
 Palmaris/volaris (avuç içi ile ilgili olan)-dorsalis (el sırtı ile ilgili olan)Palmaris/volaris (avuç içi ile ilgili olan)-dorsalis (el sırtı ile ilgili olan)
 plantaris (ayak tabanı ile ilgili olan)-dorsalis (ayak sırtı ile ile ilgili olan)plantaris (ayak tabanı ile ilgili olan)-dorsalis (ayak sırtı ile ile ilgili olan)
 centralis (merkezde olan)-periphericus/periferalis (çevrede olan)centralis (merkezde olan)-periphericus/periferalis (çevrede olan)
 frontalis (kafanın önünde olan)-occipitalis (kafanın arkasında olan)frontalis (kafanın önünde olan)-occipitalis (kafanın arkasında olan)
 fexsor (büken/açıyı daraltan)-extensor (geren/açıyı genişleten)fexsor (büken/açıyı daraltan)-extensor (geren/açıyı genişleten)

8. TERMİNİ GENERALES:TERMİNİ GENERALES:
GENEL TERİMLERGENEL TERİMLER
 Anterior: Ön, önde, ön tarafta bulunan.Anterior: Ön, önde, ön tarafta bulunan.
 Arcus: yayArcus: yay
 Articulato: EklemArticulato: Eklem
 Apicalis: Uc, tepe ile ilgili olan.Apicalis: Uc, tepe ile ilgili olan.
 Axialis: Eksen ile ilgili olan.Axialis: Eksen ile ilgili olan.
 Basalis: Taban, kaide ile ilgili olan.Basalis: Taban, kaide ile ilgili olan.
 Basilaris: Taban, kaide ile ilgili olan.Basilaris: Taban, kaide ile ilgili olan.
 Centralis: Merkezi, merkezde bulunan.Centralis: Merkezi, merkezde bulunan.
 Caudalis: Kuyruk tarafında olan.Caudalis: Kuyruk tarafında olan.
 Coronalis: Alna paralel olan planla ilgili olan.Coronalis: Alna paralel olan planla ilgili olan.
 Corpus: GövdeCorpus: Gövde
 Cilium: tüy, KirpikCilium: tüy, Kirpik
 Cranialis: Baş tarafında olan.Cranialis: Baş tarafında olan.
 Dexter: Sağ, sağdaki, sağda olan.Dexter: Sağ, sağdaki, sağda olan.
 Distalis: Gövde merkezinden daha uzakta bulunan.Distalis: Gövde merkezinden daha uzakta bulunan.
 Extensor: Açıcı, gerici.Extensor: Açıcı, gerici.
 Extemus: Dış tarafta olan; dış tarafla ilgili.Extemus: Dış tarafta olan; dış tarafla ilgili.
 Fibularis: Fibula tarafında bulunan; fibula ile ilgili.Fibularis: Fibula tarafında bulunan; fibula ile ilgili.
 Flexor: Bükücü, eğici.Flexor: Bükücü, eğici.
 Frontalis: Alın ile ilgili olan.Frontalis: Alın ile ilgili olan.
 Horizontalis: Ufki; yatay olan.Horizontalis: Ufki; yatay olan.
 Inferior: Daha altta, aşağıda olan.Inferior: Daha altta, aşağıda olan.
 Intermedius: İki şeyin arasında, ortasında bulunan.Intermedius: İki şeyin arasında, ortasında bulunan.
 Intemus: İç; iç tarafta olan.Intemus: İç; iç tarafta olan.

9. TERMİNİ GENERALES: GENELTERMİNİ GENERALES: GENEL
TERİMLERTERİMLER
 Lateralis: Dış tarafta olan, dış tarafla ilgili. Yan tarafla ilgiliLateralis: Dış tarafta olan, dış tarafla ilgili. Yan tarafla ilgili
 Longİtudinalis: Uzunlamasına olan.Longİtudinalis: Uzunlamasına olan.
 Mastoidus memeye benzemek çıkıntıMastoidus memeye benzemek çıkıntı
 Medialis: İç tarafla ilgili olan.Medialis: İç tarafla ilgili olan.
 Medianus: Ortada bulunan.Medianus: Ortada bulunan.
 Medius: İki şeyin arasında bulunan.Medius: İki şeyin arasında bulunan.
 Mental: Zihinsel, Çeneyle ilgiliMental: Zihinsel, Çeneyle ilgili
 Occipitalis: Ardkafa ile ilgili olan.Occipitalis: Ardkafa ile ilgili olan.
 Orbital . Göz çukuruOrbital . Göz çukuru
 Parietal: Bir boşluğu saran,Parietal: Bir boşluğu saran,
 Palmaris: Avuç içi ile ilgili olan.Palmaris: Avuç içi ile ilgili olan.
 Peripheralis: Çevre ile ilgili olan.Peripheralis: Çevre ile ilgili olan.
 Plantaris: Ayak tabanı ile ilgili olan.Plantaris: Ayak tabanı ile ilgili olan.
 Posterior: Arkada, geride bulunan.Posterior: Arkada, geride bulunan.
 Radialis: Radius ile ilgili olan.Radialis: Radius ile ilgili olan.

10. TERMİNİ GENERALES:TERMİNİ GENERALES:
GENEL TERİMLERGENEL TERİMLER
 Ramus:ayrılan kolRamus:ayrılan kol
 Rostralis: 1. Baş tarafında olan;Rostralis: 1. Baş tarafında olan;
 2. Gagaya benzeyen; gaga şeklinde bir şey ihtiva eden.2. Gagaya benzeyen; gaga şeklinde bir şey ihtiva eden.
 Sagittalis: Ok (ön-arka) istikametinde olan.Sagittalis: Ok (ön-arka) istikametinde olan.
 Styloideus: Kalem gibi kaleme benzeyenStyloideus: Kalem gibi kaleme benzeyen
 Style : ArpacıkStyle : Arpacık
 Sinister: Sol, sol tarafta olan.Sinister: Sol, sol tarafta olan.
 Superficialis: Yüzeysel, sathi olan.Superficialis: Yüzeysel, sathi olan.
 Superior: Daha üstte, yukapda olan.Superior: Daha üstte, yukapda olan.
 Supinasyon: alt üst çevirmekSupinasyon: alt üst çevirmek
 Sutur: dikiş ipliği bağlantıSutur: dikiş ipliği bağlantı
 Superciliaris: KaşSuperciliaris: Kaş
 Temporal: ŞakakTemporal: Şakak
 TransversaIis: Enine olan.TransversaIis: Enine olan.
 Transversus: Enine, çapraz.Transversus: Enine, çapraz.
 Ulnaris: Ulna ile ilgili olan.Ulnaris: Ulna ile ilgili olan.
 Ventralis: Karın ile ilgili, karın tarafında olan.Ventralis: Karın ile ilgili, karın tarafında olan.

11. Hareket TerimleriHareket Terimleri
 Abducation: Orta çizgiden uzaklaşmakAbducation: Orta çizgiden uzaklaşmak
 Adducation: Ortaya doğru çekmeAdducation: Ortaya doğru çekme
 Rotasyon: orta çizgiye dönmeRotasyon: orta çizgiye dönme
 Supinasyon: Ön kol ve avuç içinin yukarı doğru gelecek şekildeSupinasyon: Ön kol ve avuç içinin yukarı doğru gelecek şekilde
çevrilmesiçevrilmesi
 Ekstensiyon: Fleksiyon halindeki bir organın doğrultulmasıEkstensiyon: Fleksiyon halindeki bir organın doğrultulması
 Plantar falksiyon: Ayak tabanını bükenPlantar falksiyon: Ayak tabanını büken
 İnversiyon: Ayak tabanının içe bakacak şekilde çevrilmesiİnversiyon: Ayak tabanının içe bakacak şekilde çevrilmesi
 Dorsi flaksiyon: sırta doğru bükmeDorsi flaksiyon: sırta doğru bükme
 Evertion. İçinin dışına dönmesiEvertion. İçinin dışına dönmesi

15.  A) Gövde ve eklentilerinin hareketleri: 1-A) Gövde ve eklentilerinin hareketleri: 1-
(Sağa) Rotation, 2- Abduction, 3-(Sağa) Rotation, 2- Abduction, 3-
Adduction, 4- External rotation (lateralAdduction, 4- External rotation (lateral
rotation-supination), 5- Internal rotationrotation-supination), 5- Internal rotation
(medial rotation-pronation -), 6- Flexion(medial rotation-pronation -), 6- Flexion
ve internal rotation, 7- Extention veve internal rotation, 7- Extention ve
internal rotation, 8- Flexion, 9- Extention,internal rotation, 8- Flexion, 9- Extention,
10- Lateral flexion10- Lateral flexion

16.  B) Baş parmak ve diğer parmaklarınB) Baş parmak ve diğer parmakların
hareketleri 1- Extention, 2- Adduction, 3-hareketleri 1- Extention, 2- Adduction, 3-
Abduction, 4- Flexion, 5- Opposition, 6-Abduction, 4- Flexion, 5- Opposition, 6-
Adduction, 7- Abduction, 8- FlexionAdduction, 7- Abduction, 8- Flexion

18. Vücudumuzda ki temel fonksiyonları gerçekleştirenVücudumuzda ki temel fonksiyonları gerçekleştiren
sistemlersistemler
 Temel fonksiyon ilgili sistemlerTemel fonksiyon ilgili sistemler
 Hareket yer değiştirme İskelet,kas,sinir sistemi, ve duyu organlarıHareket yer değiştirme İskelet,kas,sinir sistemi, ve duyu organları
 İç taşıma Kardio- vasküler ve lenf sistemiİç taşıma Kardio- vasküler ve lenf sistemi
 Hammade alımı Sindirim ve solunum sistemiHammade alımı Sindirim ve solunum sistemi
 Artık maddelerin uzaklaştırılması İdrar solunum ve sindirimArtık maddelerin uzaklaştırılması İdrar solunum ve sindirim
 Diş ortam şartlarına karşı koruma Deri ve mukoza ortü sistemleriDiş ortam şartlarına karşı koruma Deri ve mukoza ortü sistemleri
 İletişim ( diş dünya ile ) Sinir ve duyu organlarİletişim ( diş dünya ile ) Sinir ve duyu organlar
 İletişim( iç dünya ile) Sinir ve endokrin sistemİletişim( iç dünya ile) Sinir ve endokrin sistem
 Üreme Erkek ve kadın üreme sistemleri ve endokrin sistemÜreme Erkek ve kadın üreme sistemleri ve endokrin sistem

19. İnsan vücudunun anatomik bölümleri ve bölgeleriİnsan vücudunun anatomik bölümleri ve bölgeleri
1.1. BAŞ( CAPUT)BAŞ( CAPUT)
2.2. BOYUN(COLLUM VE YA CERVİX)BOYUN(COLLUM VE YA CERVİX)
3.3. GÖVDEGÖVDE
 Göğüs(thorax)Göğüs(thorax)
 Karın( abdomen)Karın( abdomen)
 Leğen(pelvis)Leğen(pelvis)
 Sirt(dorsum)Sirt(dorsum)
4.4. ÜYELER(ekstremiteler)ÜYELER(ekstremiteler)
 Üsttaraf(membrum süperius)Üsttaraf(membrum süperius)
 Alt taraf( membrum inferius)Alt taraf( membrum inferius)

20. İnsan vücudunun boşluklarıİnsan vücudunun boşlukları
(Cavitates Corporis Humani)(Cavitates Corporis Humani)
 Vücut boşluğu biri dorsal diğeri ventral olarak konumlanmıştır.Vücut boşluğu biri dorsal diğeri ventral olarak konumlanmıştır.
 Dorsal boşlukDorsal boşluk :kafatası boşluğu(:kafatası boşluğu( cavitas craniicavitas cranii ile omurga kanalıile omurga kanalı
((canalis vertebralis)dancanalis vertebralis)dan meydana gelir bunlar birbirleriylemeydana gelir bunlar birbirleriyle
bağlsntılıdır.Cavitas cranii içindebağlsntılıdır.Cavitas cranii içinde beyin vebeyin ve canalis vertebraliscanalis vertebralis
içindeiçinde omurilikomurilik yer alir.yer alir.
 Ventral boşluk:Ventral boşluk: Gövde içinde ön kısımda yer alır.Bu büyük boşlukGövde içinde ön kısımda yer alır.Bu büyük boşluk
diaphragma aracılığı ile üst ve alt iki boşluğa ayrılır.Göğüsdiaphragma aracılığı ile üst ve alt iki boşluğa ayrılır.Göğüs
bölümünde yer alan yani üst boşluğabölümünde yer alan yani üst boşluğa cavitas thoraciscavitas thoracis( ğöğüs( ğöğüs
boşluğu), Karın ve leğen içinde yer alanboşluğu), Karın ve leğen içinde yer alan cavitas abdomino-pelvinacavitas abdomino-pelvina
(karın pelvis boşluğu)olark adlandırılır. cavitas abdomino-pelvina(karın pelvis boşluğu)olark adlandırılır. cavitas abdomino-pelvina
Periton zarı ile döşendiği içinPeriton zarı ile döşendiği için cavitas peritonealiscavitas peritonealis da denir.da denir.
 Peritoneal boşluğun karın içinde kalan bölümünePeritoneal boşluğun karın içinde kalan bölümüne cavitascavitas
abdominalisabdominalis leğen içinde kalan bölüme deleğen içinde kalan bölüme de cavitas pelviscavitas pelvis

21. Ventral vücut boşluklarında yer alanVentral vücut boşluklarında yer alan
organlarorganlar
Göğüs boşluğunda (cav.thoracis) karın boşluğunda(cav.abdomen) leğen boşluğunda(cav.pelvisGöğüs boşluğunda (cav.thoracis) karın boşluğunda(cav.abdomen) leğen boşluğunda(cav.pelvis))
Akciğerler mide idrar kesesiAkciğerler mide idrar kesesi
Kalp Barsaklar İçgenital organlarKalp Barsaklar İçgenital organlar
Timus Karaciğer İnce barsak kıvrımlarıTimus Karaciğer İnce barsak kıvrımları
Yemek borusu Safra kesesi RektumYemek borusu Safra kesesi Rektum
Soluk borusu DalakSoluk borusu Dalak
Büyük damarlar PankreasBüyük damarlar Pankreas
Ductus thoracius (Göğüs Kanali) BöbreklerDuctus thoracius (Göğüs Kanali) Böbrekler
Nervus vagus Böbrek üstü bezleriNervus vagus Böbrek üstü bezleri
N. Phrenicus Abdominal aortaN. Phrenicus Abdominal aorta

22. HAREKET SİSTEMİHAREKET SİSTEMİ
(Systema(Systema
locomotorium)locomotorium)
 Hareket sistemi insana şekil verir veHareket sistemi insana şekil verir ve
hareket etmesini sağlar.Harekethareket etmesini sağlar.Hareket
sistemindesisteminde
1.1. İskelet sistemi(systema skeletale)İskelet sistemi(systema skeletale)
2.2. Eklem sistemi (Systema articulare)Eklem sistemi (Systema articulare)
3.3. Kas sistemi (systema musculare)denKas sistemi (systema musculare)den
meydana gelir.meydana gelir.

23. KAFATASI(CRANİUM)KAFATASI(CRANİUM)
 Kafatası kemikleri ikiye ayrılarakKafatası kemikleri ikiye ayrılarak
incelenirincelenir
1.1. Beynin yerleştiği kısım olanBeynin yerleştiği kısım olan
Neurocranium kemikleri Bu kısım saçlıNeurocranium kemikleri Bu kısım saçlı
olan derinin altındaki kısımdır.olan derinin altındaki kısımdır.
2.2. Saçlı derinin dışındaki kısım burayadaSaçlı derinin dışındaki kısım burayada
yüz (facies) dendiği gibiyüz (facies) dendiği gibi
splanchnocranium bölümüsplanchnocranium bölümü

24. 1.İskelet1.İskelet
sistemi(systemasistemi(systema
skeletale)skeletale)
 Vücudumuzda 206 çeşit kemiktenVücudumuzda 206 çeşit kemikten
meydana geldiği kabul edilir. Kemiklerinmeydana geldiği kabul edilir. Kemiklerin
bazısı tek kemikbazısı tek kemik (os)(os) bazılarıbazıları
çokturçoktur(ossa)(ossa)
 Ayrıca iskelet sistemi hem kemiklerdenAyrıca iskelet sistemi hem kemiklerden
oluşmuştur bunaoluşmuştur buna pars osseapars ossea hem dehem de
kıkırdaklardan meydana gelmiştir.kıkırdaklardan meydana gelmiştir. ParsPars
cartilagineacartilaginea olarak adlandırılır.olarak adlandırılır.

25. KEMİKKEMİK TİPLERİTİPLERİ
1.1. Uzun kemik: (Uzun kemik: ( os longumos longum) Kol bacak ve parmak kemikleri.Boyu) Kol bacak ve parmak kemikleri.Boyu
eninden uzun kemikleridir.eninden uzun kemikleridir.
2.2. Kısa kemikler(Kısa kemikler( os breveos breve) Uzunluğu genişliği ve kalınlığı birbirine) Uzunluğu genişliği ve kalınlığı birbirine
eşit kemiklerdir. El ve Ayak bileği kemiklerieşit kemiklerdir. El ve Ayak bileği kemikleri
3.3. Yassı kemikler (Yassı kemikler (os planumos planum) İnce ve kavıslı kemiklerdir. Kafatası) İnce ve kavıslı kemiklerdir. Kafatası
kubbe bölümü kemikleri, kaburgalar kürek kemiği, güğüs kemiğikubbe bölümü kemikleri, kaburgalar kürek kemiği, güğüs kemiği
yassı kemiklerdir.yassı kemiklerdir.
4.4. Düzensiz kemikler:(Düzensiz kemikler:(os irregülareos irregülare) Belli biR şekle uymayan) Belli biR şekle uymayan
kemikleridir.Bunlar baskılara en fazla dayanankemikleridir.Bunlar baskılara en fazla dayanan
kemiklerdir.Omurlar, kuyruk sokumu kemiği, etmoid kemikkemiklerdir.Omurlar, kuyruk sokumu kemiği, etmoid kemik
,mandibula kemikleri örnek verilir.,mandibula kemikleri örnek verilir.
5.5. Havali kemikler.(Havali kemikler.(os pneumaticumos pneumaticum)Burun boşluğu etrafında ki)Burun boşluğu etrafında ki
kemikler. Alın kemiği havali kemiklerdir.kemikler. Alın kemiği havali kemiklerdir.
6.6. Sesemoid kemik: (os sesmoideum) Kemiklerin ve kaslarınSesemoid kemik: (os sesmoideum) Kemiklerin ve kasların
bağlandığı yerlerde(TENDONLARDA) bulunur. Diz kemikleri vebağlandığı yerlerde(TENDONLARDA) bulunur. Diz kemikleri ve
bileklerde bulunur.bileklerde bulunur.

26. KEMİĞİN FOKSİYONLARIKEMİĞİN FOKSİYONLARI
1.1. DestekDestek
2.2. KorumaKoruma
3.3. HareketHareket
4.4. Mineral deposu özellikle calsiyum fosfor D,A,C, VİTAMİNLERİMineral deposu özellikle calsiyum fosfor D,A,C, VİTAMİNLERİ
5.5. Kan hücreleri üretimiKan hücreleri üretimi

27. KemiğinKemiğin fonksiyonlarıfonksiyonları

28. Kafatasi(cranium)Kafatasi(cranium)

29. craniumcranium

30. KAFATASI(CRANİUM)KAFATASI(CRANİUM)
 Beyin ve duyu organlarını taşırBeyin ve duyu organlarını taşır
 22kemikten oluşur.22kemikten oluşur.
 Neurocranium ve splanchnocranium olmak üzere ikiNeurocranium ve splanchnocranium olmak üzere iki
bölümü varbölümü var
 Neurocranium kemikleriNeurocranium kemikleri
1.1. Os occipitale 1 adetOs occipitale 1 adet
2.2. Os frontale 1 adetOs frontale 1 adet
3.3. Os sphenoidale 1 adetOs sphenoidale 1 adet
4.4. Os ethmoidale 1 adetOs ethmoidale 1 adet
5.5. Os temporale 2 adetOs temporale 2 adet
6.6. Os parietale 2 adetOs parietale 2 adet

31. craniumcranium

34. ethmoidal

36. craniumcranium
Os temporale
Os temporale
parietale
frontale
occipitale
sphenoidale

37. Splanchnocranium kemikleri (yüzSplanchnocranium kemikleri (yüz
kemikleri)kemikleri)
 Maxilla(Üst çene kemiği)Maxilla(Üst çene kemiği)
 Os zygomaticom(Elmacık kemiği)Os zygomaticom(Elmacık kemiği) Kafatasının enKafatasının en
güçlü kemiklerinden biridir.güçlü kemiklerinden biridir.
 Os lacrimale :Os lacrimale : (Gözyaşı kemiği)Orbitanin içinde yer(Gözyaşı kemiği)Orbitanin içinde yer
alır.alır.
 Os nasale: (Burun kemiği)Os nasale: (Burun kemiği)
 Os palatinum: (Damak kemiği)Os palatinum: (Damak kemiği)
 Mandibula(Alt çene kemiği)Mandibula(Alt çene kemiği) Yüz iskeletini oluşturanYüz iskeletini oluşturan
en büyük ve en sağlam kemiğidir.Aynı zaman daen büyük ve en sağlam kemiğidir.Aynı zaman da
da baş iskeletinin tek hareketli kemiğidir.da baş iskeletinin tek hareketli kemiğidir.
 Os hyoideum: (Dil kemiği)Os hyoideum: (Dil kemiği) Gırtlağın üst kısmındaGırtlağın üst kısmında
bulunur.bulunur.

39. MAXİLLAMAXİLLA

41. OS LACRİMAL

43. OS NASALEOS NASALE

45. Neurocranium kemikleriNeurocranium kemikleri

46. Os occipitale de kafatası boşluğu ile omurga kanalınıOs occipitale de kafatası boşluğu ile omurga kanalını
birbirine bağlayan Foramen magnum denilen delikbirbirine bağlayan Foramen magnum denilen delik
bulunur.bulunur.
Foramen
magnum

47. mandibulamandibula

48. mandibulamandibula

49. MandibulaMandibula
Mandibula

50. Omurga(columna vertebralis)Omurga(columna vertebralis)
 Kafatasının tabanından başlar,boyun ve gövdeKafatasının tabanından başlar,boyun ve gövde
boyunca uzanır.boyunca uzanır.
 Çocuklarda 33-34 adet omur vardır.Çocuklarda 33-34 adet omur vardır.
 Yetişkinlerde bazı kemiklerin kaynaşmasıYetişkinlerde bazı kemiklerin kaynaşması
sonucu 26 ya kadar inmiştir.sonucu 26 ya kadar inmiştir.
 Omurgalar üst üste gelince içi bir kanalOmurgalar üst üste gelince içi bir kanal
görünümü alır bu kanalagörünümü alır bu kanala canalis vertebraliscanalis vertebralis
denir .Bu kanalın içinde dedenir .Bu kanalın içinde de medulla spinalismedulla spinalis
denen omurilik uzanmıştır.denen omurilik uzanmıştır.

51. Vertebranın(omur)un anatomik yapısıVertebranın(omur)un anatomik yapısı
Corpus
vertabrae
Arsus
vertabrae
Foramen
vertebrale
Facies
intervertebralis
Proc
trnsversus
Proc.spinosus
Apophysis anularis
Proc.arti
cularis
superior.
Dikensi çıkıntı
Omur cismi

52. VretebraVretebra

53. Vertebra (omur)Vertebra (omur)
 Omurganın oluşumuna katılan her bir bağımsızOmurganın oluşumuna katılan her bir bağımsız
kemik omur(vertebra)olarak adlandırılır.kemik omur(vertebra)olarak adlandırılır.
 Boyun omurundan sakruma doğru kademeliBoyun omurundan sakruma doğru kademeli
büyür.büyür.
 Omurların üst ucu baş alt ucu iseOmurların üst ucu baş alt ucu ise
leğen(SACRUM) kemiğine bağlanmıştır.leğen(SACRUM) kemiğine bağlanmıştır.
 70-75 cm uzunluğunda ve S seklindedir.70-75 cm uzunluğunda ve S seklindedir.
 Omurlar omurgayı meydana getirir.Omurlar omurgayı meydana getirir.
 Her omur arasındaHer omur arasında discus intervertebralisdiscus intervertebralis
denilen (omur arası disk) yerleşmiştir.denilen (omur arası disk) yerleşmiştir.

54. 0mur(vertebra) omurga(columna vertebralis)0mur(vertebra) omurga(columna vertebralis)

55. 0mur(vertebra) omurga(columna vertebralis)0mur(vertebra) omurga(columna vertebralis)
BOYUN
GÖĞÜS
BEL
SAĞRI
KUYRUK SOKUMU
Vertebrae cervicalis C 7
Vertebrae thoracicae T 12
Vertebrae lumbales L 5
Os sacrum S 1 yetişkinde
Os cocccygis 1 adet yetişkinde

56. Omurganın (columna vertebralis) ön arka veOmurganın (columna vertebralis) ön arka ve
yandan görünüşüyandan görünüşü

57. Os sacrum (kuyruk sokumu)Os sacrum (kuyruk sokumu)

58. Os coxae (kalça kemiği)Os coxae (kalça kemiği)

59. Os sacrum (kuyruk sokumu)Os sacrum (kuyruk sokumu)
 Pelvis boşluğunda yer alırPelvis boşluğunda yer alır
 Omurgayı desteklerOmurgayı destekler
 Pelvisi ( leğen kemiğini) dengeler sabitlerPelvisi ( leğen kemiğini) dengeler sabitler
 Vücut ağirlığını pelvise aktarırVücut ağirlığını pelvise aktarır
 Sağrı omurlarının üstten 5. ile eklemSağrı omurlarının üstten 5. ile eklem
yapar.yapar.
 4 çift delikler var buralardan sinirler çıkar4 çift delikler var buralardan sinirler çıkar
 İçindeki kanalaİçindeki kanala sakral kanalsakral kanal denir.denir.

60. Pelvis (leğen kemiği) ve os coxeaPelvis (leğen kemiği) ve os coxea
kemiğinin birlikte görünüşükemiğinin birlikte görünüşü

61. Pelvis (leğenPelvis (leğen
kemiği)kemiği)
 Pelvis boşluğuna cavitas pelvis denir.Pelvis boşluğuna cavitas pelvis denir.
 Pelvis boşluğunda üriner ve Gİ organlarPelvis boşluğunda üriner ve Gİ organlar
bulunur.bulunur.
 Kadınlarda pelvis açıklığı doğumKadınlarda pelvis açıklığı doğum
açısından çok önemlidir.açısından çok önemlidir.
 Normal çap 11.5, 12 cm dir. Bu açıklık 9Normal çap 11.5, 12 cm dir. Bu açıklık 9
cm den küçük olursa doğum zorlaşır.cm den küçük olursa doğum zorlaşır.

62. GÖĞÜS KEMİKLERİ (OSSA THORACİS)GÖĞÜS KEMİKLERİ (OSSA THORACİS)
 Göğüs kemikleriniGöğüs kemiklerini
1.1. Kaburgalar(costae)Kaburgalar(costae)
2.2. Göğüs kemiği(sternum)Göğüs kemiği(sternum)
3.3. Göğüs omurları(Göğüs omurları(Vertebrae thoracicae)

63. Kaburgalar(costea)Kaburgalar(costea)
 Kaburgalar göğüs boşluğu içinde yer alanKaburgalar göğüs boşluğu içinde yer alan
akciğerleri kalbi ve büyük damarları soluk veakciğerleri kalbi ve büyük damarları soluk ve
yemek borusunu vs korur.Korumak içinyemek borusunu vs korur.Korumak için
oluşturduğu kafes şeklideki bu yapıyaoluşturduğu kafes şeklideki bu yapıya
compages thoraciscompages thoracis denir.denir.
 Bu yapının arkasında göğüs omurları önündeBu yapının arkasında göğüs omurları önünde
sternum(göğüs kemiği)sternum(göğüs kemiği) bulunur.bulunur.
 Kaburgalar ın bazıları bu iki yapı arasında yaKaburgalar ın bazıları bu iki yapı arasında ya
direk bağlanmış ya birleşerek bağlanmış ya dadirek bağlanmış ya birleşerek bağlanmış ya da
bağlanmadan uçları açık kalacak şekildedirlerbağlanmadan uçları açık kalacak şekildedirler

64. Kaburgalar(costea)Kaburgalar(costea)
 Kaburgalar sternuma bağlanma özelliklerine göre ikiKaburgalar sternuma bağlanma özelliklerine göre iki
ye ayrılır.Hepsi toplam 12 çift olarak dizayn edilmiştir.ye ayrılır.Hepsi toplam 12 çift olarak dizayn edilmiştir.
1. Doğrudan sternuma tutunan ilk 7 çift kaburgaya
gerçek kaburgalar(costae verae)
2. Son üç çift kaburgalar da birleşerek sternuma
bağlanır bunlara yalancı kaburgalar denir.(costae
spuriae) 8.9.10 kaburgalar 7. kaburgaya bağlanarak
sternuma bağlanır.
3. Son iki çift de 11 ve 12 . Çiftler ise sternuma
ulaşmadan uçları açık kalmıştır bunlara da yüzen
anlamına gelen (costea fluctuantes) denir.
4. Kaburgaların arka da göğüs omurlarına bağlanan
kısmı kemiktir buralara os costale ön bölümü ise
kıkırdak yapısında dır. Buraya cartilago kostalis
denir.

65. Kaburgaların arkadan görünüşüKaburgaların arkadan görünüşü

67. Sternum Güğüs kemiğiSternum Güğüs kemiği
 Göğüs un ön tarafında yer alırGöğüs un ön tarafında yer alır
 Yetişkin insan da 15-17 cm dir.Yetişkin insan da 15-17 cm dir.
 Hançer şeklinde dir.Hançer şeklinde dir.

68. Strenum

69. Kaburgaların sternuma bağlanmasınınKaburgaların sternuma bağlanmasının
önden görüntüsüönden görüntüsü
Sternum

70. Kaburgaların omur ve göğüs kemiğineKaburgaların omur ve göğüs kemiğine
bağlanışıbağlanışı

71. Disk kayması (bel fıtığı)Disk kayması (bel fıtığı)

72. Apendiküler iskeletApendiküler iskelet
 Apendiküler iskelet de gövde iskeletineApendiküler iskelet de gövde iskeletine
bağlanan üst taraf kemikleri(ossa memribağlanan üst taraf kemikleri(ossa memri
süperioris) ile alt taraf kemikleri(ossasüperioris) ile alt taraf kemikleri(ossa
memeri inferiorus) işlenir. Yani kol vememeri inferiorus) işlenir. Yani kol ve
bacak iskeletlerini içine alır.bacak iskeletlerini içine alır.

73. Üst taraf kemikleri(ossa membri süperioris)Üst taraf kemikleri(ossa membri süperioris)
 Bu kemikler gövdenin üst tarafında yer alır.Bu kemikler gövdenin üst tarafında yer alır.
Sağ ve sol da çift haldedirler ve de simetrikSağ ve sol da çift haldedirler ve de simetrik
vaziyettedirler.Vücudun en hareketli dinamik vevaziyettedirler.Vücudun en hareketli dinamik ve
esnek bölümünü oluşturur.Bu kemiklerden ikiesnek bölümünü oluşturur.Bu kemiklerden iki
tanesi göğüs iskeletine bağlıdır.bunlaratanesi göğüs iskeletine bağlıdır.bunlara üstüst
taraf kavşak kemikleri denir.Sayılarıtaraf kavşak kemikleri denir.Sayıları 2 çift 42 çift 4
tanedir. Diğerleri serbest üst taraf kemikleridir.tanedir. Diğerleri serbest üst taraf kemikleridir.
Sağ ve solda toplam 64 kemik vardır.Sağ ve solda toplam 64 kemik vardır. 6464
tanesi üst taraf kemikleritanesi üst taraf kemikleri 6262 tanesi alt taraftanesi alt taraf
kemikleri oluşturur. Bir taraftakemikleri oluşturur. Bir tarafta 3232 tana üsttana üst
taraftatarafta 3131 tanesi alt da bir tarafta ki kemiktanesi alt da bir tarafta ki kemik
sayısını verir.sayısını verir.

74. Üst taraf kavşak kemikleri.Üst taraf kavşak kemikleri.
1.1. 1-1-SCAPULASCAPULA(KÜREK KEMİĞİ) Kürek(KÜREK KEMİĞİ) Kürek
kemiği göğüs kafesinin arka yüzeyinekemiği göğüs kafesinin arka yüzeyine
oturmuş yassı üçgen şeklindeoturmuş yassı üçgen şeklinde
kemiktir.Bu kemiğin omuzkemiktir.Bu kemiğin omuz
çıkıntısıçıkıntısı(akromion)(akromion) adı verilen biradı verilen bir
çıkıntısı var.çıkıntısı var.
2.2. Köprücük kemiğiKöprücük kemiği( clavicula)( clavicula) KürekKürek
kemiğinin omuz çıkıntısı adı verilen yerkemiğinin omuz çıkıntısı adı verilen yer
ile sternum arasına yerleşmiş birile sternum arasına yerleşmiş bir
kemiktir. Çok kolay kırılankemiktir. Çok kolay kırılan
kemiklerdendir.kemiklerdendir.

75. Acromion
(omuz
çıkıntısı)
Cavitas
glenoidalis(humer
us kemiğinin
bağlandiği yer)

76. Clavicula ve scapulanın görüntüsüClavicula ve scapulanın görüntüsü

77. Clavicula köprücük kemiği
Scapula kürek kemiği
Articulato
humeri(bağlantı
kıkırdaği)

78. OSSA mebriOSSA mebri
süperiorissüperioris
Epicondilus
medialis.(dirsek)
Caput humeri

82. Os sacrum
Leğen kemiği
Os coxae
Kalça kemiği

83. Fovea capitis
femoris

86. Patella(diz kapağı)Patella(diz kapağı)

88. PATELLA (DİZ KAPAĞI)PATELLA (DİZ KAPAĞI)
 Diz kapağı bir üçgen şeklinde deriye bakan yüzeyiDiz kapağı bir üçgen şeklinde deriye bakan yüzeyi
pürtüklü ekleme bakan kısmında ise kıkırdak doku varpürtüklü ekleme bakan kısmında ise kıkırdak doku var
 Bir menteşe eklemi gibi çalışan eklemdir.Bir menteşe eklemi gibi çalışan eklemdir.
 Diz eklemi sayesinde de ayağımızın sağa solaDiz eklemi sayesinde de ayağımızın sağa sola
dönmemesi için bir takoz vazifesi görür.dönmemesi için bir takoz vazifesi görür.
 Bir kaldıraçta destek ne ise diz kapağımızda odur.Bir kaldıraçta destek ne ise diz kapağımızda odur.
Ağırlıkları kaldırmada destek görevi görür.Bu destekAğırlıkları kaldırmada destek görevi görür.Bu destek
kuvveti ile bacak ileri doğru küçük bir kuvvetle atılmışkuvveti ile bacak ileri doğru küçük bir kuvvetle atılmış
olmaktadır.olmaktadır.
 Yaşla beraber kişilerin ayağı kalkmakta ki güçlükleri buYaşla beraber kişilerin ayağı kalkmakta ki güçlükleri bu
kemiğin zamanla yıpranmasıdır. Ağırlık artmış takozkemiğin zamanla yıpranmasıdır. Ağırlık artmış takoz
vazifesi görecek kemik yeterli gelmemektedir.vazifesi görecek kemik yeterli gelmemektedir.

94. BAŞ KASLARI(MUSCULİ CAPİTİS)BAŞ KASLARI(MUSCULİ CAPİTİS)
 BAŞ KASLARI(MUSCULİ CAPİTİS) İKİYE AYRILIR.BAŞ KASLARI(MUSCULİ CAPİTİS) İKİYE AYRILIR.
1.1. Mimik kasları(mm faciei)Mimik kasları(mm faciei)
2.2. Çiğneme kasları(musculi masticatori)Çiğneme kasları(musculi masticatori)
MİMİK KASLARI(MM FACİEİ)MİMİK KASLARI(MM FACİEİ)
Bu kaslar yüz ifadelerinin ortaya çıkmasında görev aldıkları gibi , diğerBu kaslar yüz ifadelerinin ortaya çıkmasında görev aldıkları gibi , diğer
yandan doğal deliklerin kapatılmasında ve genişletilmesinde görevyandan doğal deliklerin kapatılmasında ve genişletilmesinde görev
alırlar.alırlar.

95. BAŞ KASLARI(MUSCULİ CAPİTİS)BAŞ KASLARI(MUSCULİ CAPİTİS)
Bu kasın diğer
adı
m.epicranium
dur

96. Çiğneme kasları(musculi masticatori)Çiğneme kasları(musculi masticatori)
Alt çeneye tutunan ve hareket ettiren 4 tane kasAlt çeneye tutunan ve hareket ettiren 4 tane kas
varvar
M. Masseter. M.temporalis. M.pterygoideusM. Masseter. M.temporalis. M.pterygoideus
lateralis, m.peterygoideus medialis.lateralis, m.peterygoideus medialis.

97. Çiğneme kasları(musculi masticatori)Çiğneme kasları(musculi masticatori)
m.peterygoideus medialis.m.peterygoideus medialis.

98. Çiğneme kasları(musculi masticatori)Çiğneme kasları(musculi masticatori)
m.temporalis
m.masseter
m.temporalis
m.masseter

99. musculi colli(Boyun kasımusculi colli(Boyun kası
m.sternocleidomastoideus

100. Üst taraf kasları (musculi mebriÜst taraf kasları (musculi mebri
superioris)superioris)
1.Omuz kasları1.Omuz kasları
 M.deltoideus.M.deltoideus.
2.Kol kasları2.Kol kasları
 M.biceps brachiiM.biceps brachii
 M.brachialisM.brachialis
 M.triceps brachiiM.triceps brachii
3.Önkol kasları3.Önkol kasları
M.BrachioradialisM.Brachioradialis
m.Prorator teresm.Prorator teres
m.Flex carpi radialism.Flex carpi radialis
m.Palmaris longusm.Palmaris longus
m.Flex carpi ulnarism.Flex carpi ulnaris
4.El kasları4.El kasları
Tenor kaslarTenor kaslar
Hipotenor kaslarHipotenor kaslar

101. M.deltoideus.M.deltoideus.
Bu kas clavicula ve scapuladan başlar humerusa kadarBu kas clavicula ve scapuladan başlar humerusa kadar
devam eder. Kola abducation verirdevam eder. Kola abducation verir
m.trapezus:m.trapezus:Occipitalde dan başlar clavicula scapuladanOccipitalde dan başlar clavicula scapuladan
son bulur. Scapulayı yükseltir retraksiyon veson bulur. Scapulayı yükseltir retraksiyon ve
addukasyon yaptırır.addukasyon yaptırır.
m.deltoideus
M trapezius

102. 2.Kol kasları2.Kol kasları
M.biceps brachiiM.biceps brachii
M.brachialisM.brachialis
M.triceps brachiiM.triceps brachii
 M.biceps brachiiM.biceps brachii
Scapuladan başlar radiusa kadar devam eder.kola ve önkola fleksiyon önScapuladan başlar radiusa kadar devam eder.kola ve önkola fleksiyon ön
kola supinasyon yapar.kola supinasyon yapar.
 M.brachialisM.brachialis
Humerus dan başlar ulnaya kadar devam eder kola flaksiyon verir.Humerus dan başlar ulnaya kadar devam eder kola flaksiyon verir.
 M.triceps brachiiM.triceps brachii scapula ve humerusatan başlar ulna ya kadar devamscapula ve humerusatan başlar ulna ya kadar devam
eder. Ekstensiyon yapar.eder. Ekstensiyon yapar.

103. m.trapezius
m.deltoideus
m.Biceps
brachii
m.brachialis
m.Triceps brachi

104. 3.Önkol kasları3.Önkol kasları
3.Önkol kasları Baş nok Bit. Nok. Görevi3.Önkol kasları Baş nok Bit. Nok. Görevi
M.Brachioradialis Humerus Radius FleksiyonM.Brachioradialis Humerus Radius Fleksiyon
m.Prorator teres Humerus,ulna Radius Fleksiyonm.Prorator teres Humerus,ulna Radius Fleksiyon
m.Flex carpi radialis Humerus ıı.ııı. Matakarp Flek abdukasyonm.Flex carpi radialis Humerus ıı.ııı. Matakarp Flek abdukasyon
m.Palmaris longus Humerusm.Palmaris longus Humerus Aponeurosis palmaris FleksionAponeurosis palmaris Fleksion
m.Flex carpi ulnaris Humerus,ulnam.Flex carpi ulnaris Humerus,ulna İç yan taraf el bilek kemikleriİç yan taraf el bilek kemikleri flek adduksflek adduks

106. m. brachioradialis
m. Palmaris longus
m.brachialis

107. m.Pronator teres

108. m.Flaxor
carpi
radialis

109. Flakxor
carpi
ulnaris

110. El kaslarıEl kasları

115. m.Vastus
lateralism.Biseps
femoris

116. m.Gluteus
maksimus
m. semitendineus

117. M.Membri inferioris( alt taraf kasları)M.Membri inferioris( alt taraf kasları)
m.Rectus femoris
m.Sartoreus terzi
kası
m.Vastus lateralis m.Vastus medialis ( büyük
çekici kaslar)

118. Üç başlı
kamış kası
Sulcus
gluteofemoralis
Femoralis postarior
Fossa
poplitea
calx

125. DOLAŞIM SİSTEMİ(SYSTEMADOLAŞIM SİSTEMİ(SYSTEMA
CİRCULATORİUM)CİRCULATORİUM)
 Dolaşım sistemindeDolaşım sisteminde
 Kalp ,atardamar, toplardamar,lenf sistemiKalp ,atardamar, toplardamar,lenf sistemi
Lenf düğümü ,lenf damarları yer alır.Lenf düğümü ,lenf damarları yer alır.
Dolaşım sistemi kapalı bir sistemdir.Dolaşım sistemi kapalı bir sistemdir.
Kalp ve damarların oluşturduğu sistemeKalp ve damarların oluşturduğu sisteme
kardiovasculer sistem,kardiovasculer sistem,
Lenf damarlarıyla lenf düğümleri ne deLenf damarlarıyla lenf düğümleri ne de
lenf sistemi denir.lenf sistemi denir.

126. kardiovasculer sistemkardiovasculer sistem
 KALP:KALP: kardia ya da cor olarak adlandırılankardia ya da cor olarak adlandırılan
bu organımız musculer yapıda dir . Kanınbu organımız musculer yapıda dir . Kanın
hareketini sağlar.hareketini sağlar.
 Kalp göğüs boşluğun da (Kalp göğüs boşluğun da (cavitas thoraciscavitas thoracis da)da)
bulunur.İki akciğer arasında pericard adibulunur.İki akciğer arasında pericard adi
verilen torbanın içinde yer alır.Koni şeklindeverilen torbanın içinde yer alır.Koni şeklinde
tepesi(tepesi(apexapex) aşağıya doğru tabanı() aşağıya doğru tabanı(basisbasis))
yukarıda bulunur.Kütlesinin 2/ 3 orta hattınyukarıda bulunur.Kütlesinin 2/ 3 orta hattın
sol tarafında 1/3 de sağ tarfatadır.sol tarafında 1/3 de sağ tarfatadır.
 Normal erkek insan da ağırlığı 300 grNormal erkek insan da ağırlığı 300 gr
kadınlarda 250 gr dır.kadınlarda 250 gr dır.

128. KALPKALP
 Kalbin apexi serbest basis in de ise kalbeKalbin apexi serbest basis in de ise kalbe
giren ve çıkan damarlar var.giren ve çıkan damarlar var.
apex
basis

129. KALBİN YAPISIKALBİN YAPISI
 Kalp üç katlı kas tabakasından meydanaKalp üç katlı kas tabakasından meydana
gelmiştir.gelmiştir.
 1- Epicard1- Epicard (dış tabaka)(dış tabaka)
 2- Myokard2- Myokard (orta tabaka)(orta tabaka)
 3-Endokard3-Endokard (iç tabaka)(iç tabaka)
 Bunlardan myokarda özel kalp kasındanBunlardan myokarda özel kalp kasından
yapılmıştır.istem dışı çalışır ,elektrikyapılmıştır.istem dışı çalışır ,elektrik
akımı üretme ve yayma yeteneği vardır.akımı üretme ve yayma yeteneği vardır.

130. epİcard
myokard

132. Kalbe giren ve çıkan damarlarKalbe giren ve çıkan damarlar
 Kalp 2 tanesi kulakçık (atrium) 2 tanede karıncıkKalp 2 tanesi kulakçık (atrium) 2 tanede karıncık
(ventriculus ya da ventrium) olmak üzere dört(ventriculus ya da ventrium) olmak üzere dört
odacıktan meydana gelmiştir.odacıktan meydana gelmiştir.
 Kalpten çıkan damarlaraKalpten çıkan damarlara arteriaarteria (arter atardamar)kalbe(arter atardamar)kalbe
gelen damarlara dagelen damarlara da venavena (ven, toplar damar) denir.(ven, toplar damar) denir.
 Kalpten çıkan damarlar ventrikülden çıkarlarKalpten çıkan damarlar ventrikülden çıkarlar
 Kalbe gelen damarlar da atriuma gelirler.Kalbe gelen damarlar da atriuma gelirler.
 Sağ ventrikülden çıkan atardamar.Sağ ventrikülden çıkan atardamar. Truncus pulmonalisTruncus pulmonalis
ya daya da a. Pulmonalisa. Pulmonalis denir kanı akciğerlere götürür.Budenir kanı akciğerlere götürür.Bu
damarda 2 tane Vv pulmonalis dextrae ve 2 tanedamarda 2 tane Vv pulmonalis dextrae ve 2 tane
pulmonalis sinistrae damarlarıdır. Sol ventriküldenpulmonalis sinistrae damarlarıdır. Sol ventrikülden
çıkan damardaçıkan damarda aortaaorta olup oksijence zengin kanı tümolup oksijence zengin kanı tüm
vücut dokularına taşır.vücut dokularına taşır.

133.  Sağ atriuma biri aşağıdan gelen v.cavaSağ atriuma biri aşağıdan gelen v.cava
inferior. Diğeride üsten gelen v.cavainferior. Diğeride üsten gelen v.cava
süperior damarları girer. Sol atriyuma dasüperior damarları girer. Sol atriyuma da
sadece akciğerlerden gelen 4 tanesadece akciğerlerden gelen 4 tane
pulmoner venler denilen (venaepulmoner venler denilen (venae
pulmonalis)damarlar gelir. Bu damarlardapulmonalis)damarlar gelir. Bu damarlarda
pulmonalis dextrae ve pulmonalispulmonalis dextrae ve pulmonalis
sinistrae dsamarlarından oluşursinistrae dsamarlarından oluşur

134. aorta
a.Pul. sinistrae
Vv.Pulmonali
ssinstrae(2
adet)
a. Pul dextrae
Vena cava
superior
Vv.pulmo
nalis
dextrae
Vena cava
inferior
Sinus
coronarius

135. Kalbi besleyen damarlarKalbi besleyen damarlar
Kalbi besleyen damarlara coroner arterler denir.Kalbi besleyen damarlara coroner arterler denir.
Aorta dan çıkarlar.bunlar cor. Sinistrae, coronerAorta dan çıkarlar.bunlar cor. Sinistrae, coroner
dextrae olarak adlandırılr.dextrae olarak adlandırılr.
a. Coroneria
dextrae

137. Kalp aynı zamanda en fazla oksijenKalp aynı zamanda en fazla oksijen
tüketen ıı. Organımızdır.tüketen ıı. Organımızdır.
 Günde 380 litre kan kalbin beslenmesiGünde 380 litre kan kalbin beslenmesi
için kullanılır. Kalp beyinden sonra eniçin kullanılır. Kalp beyinden sonra en
fazla oksijene ihtiyaç duyan organımızdırfazla oksijene ihtiyaç duyan organımızdır..

138. Tricuspit valve, pulmonary valve, mitralTricuspit valve, pulmonary valve, mitral
valve, aortic valvevalve, aortic valve
 Tricuspit valve:Tricuspit valve: Sağ kulakçıktan sağ karıncığa açılanSağ kulakçıktan sağ karıncığa açılan
kapaktır. Sağ karıncık kasıldığı zaman kanın sakkapaktır. Sağ karıncık kasıldığı zaman kanın sak
kulakçığa kaçmasını önler.kulakçığa kaçmasını önler.
 pulmonary valvepulmonary valve: Truncus pulmonalise atılan kanın: Truncus pulmonalise atılan kanın
tekrar sağ ventriküle dönmesi engellenir.tekrar sağ ventriküle dönmesi engellenir.
 mitral valvemitral valve Sol ventrikül kasılınca kanın sol atriyumaSol ventrikül kasılınca kanın sol atriyuma
kaçışını engeller.kaçışını engeller.
 aortic valve:aortic valve:Aorta ya atılan kanın tekrar sol ventrüküleAorta ya atılan kanın tekrar sol ventrüküle
dönmesi engellenir.dönmesi engellenir.

139. Kalpte bulunan kapakçıklarKalpte bulunan kapakçıklar
Kalpte bulunan kapakçıklar dört tanedir. TricuspitKalpte bulunan kapakçıklar dört tanedir. Tricuspit
valve, pulmonary valve, mitral valve, aortic valvevalve, pulmonary valve, mitral valve, aortic valve