Pytje te zgjedhura nga lenda informatika ne biznes. Te punuara nga Fidan Haliti

1. Pytje dhe Përgjigjje nga Informatika ne Biznes
1. Kur e marrin te dhenat e perpunuara formen e informatav ?
Informata fitohet duku I perpunuar te dhenat,dhe te dhenat e perpunuara te cilat e
rrethojn njeriun e marrin formen e informatav vetem pas perpunimit dhe rregullimit te
tyre ne sisteme Informatike.
2. Si definohet sistemi informatik ?
Sistemi informatik mund te definohet si nje bashkesi e elementeve te lidhuara te cilat
me atributet e tyre mundesojn perpunimin elektornik te te dhenav.
3. Permendi komponentat e sistemit informaik ?
Personeli eshte komponenta me e rendesishme e sistemit informatik dhe komponentet
tjera siq jan : Inputet , procesimi, autputet, dhe datoteka e te dhenav ( data file ) jan te
kontrolluara dhe te ekzekutuara nga personeli dhe hardveri.
4. Cilat jan detyrat e sistemit informatik ?
Egzistojn 5 detyra te sistemit informatik :
1. Mbledhja e te dhenave
2. Procesimi I te dhenave
3. Menaxhimi I te dhenave
4. Kontrolli dhe sigurimi I te dhenave. 5. Gjenerimi I informatave
5. Tregoni procesimin e informatave sipas sistemit informatik ?
Ne baze te nevojave dhe kerkesav per informata dhe gjendjes ne rrethine sistemi
informatik ben koleksionimin e te dhenave dhe regjistrimin e tyre. Pas analizes fillon
procesi I perpunimit te tyre I cili lidhet me organizimin e datotekave, kryrjen e
operacioneve ne to dhe venjen ne relacion te te dhenave njera me tjetren. Pas
korigjimeve eventuale kemi produktin e gatshem – Informaten.
6. Cilat jan profilet e eksperteve te nevojshem te nje sistemi informatik ?
Profilet e eksperteve te nevojshem ne nje sistem informatik te menaxhmentit do te ishin
1. Specialist per softverin e sistemit
2. Specialist per bazen e te dhenave
3. Porojektuesit
4. Analitiket sistemor 5. Programeret
6. Specialist per hardver ( nese nderrmarrja organizon mirmbajtejn vetanake te sistemit
informatik)

2. 7. Si ndahen sistemet informatike sipas mardhenjes midis inputit dhe outputit ?
Varsisht nga mardhenia midis inputeve dhe outputeve sistemet informatike mund te jen
1.Sisteme neutrale, kur inputi I tyre eshte I barbart me output-in. Inputet nuk pasojn
ndonje ndryshim dhe ky sistem themi se eshte vetem transmetues I informatav.
2. Sisteme te informuara, kur inputet jan me te medha se output-et. Sistemi I till eshte
pasiv, sepse me teper merr informata nga sistemet tjera, se sa qe I perpunon ato.
3. Sistemi informatik qeverises, eshte sistem kreativ. Inputet e tij jan me te vogla se sa
outputet. Gjat procesit te perpunimit te te dhenav krijon cilsi te re, prandaj themi se ky
sistem eshte ne funksion te qeverisjes.
8. Si ndahen sistemet informatike sipas vellimit te te dhenave ?
Sipas Vellimit te te dhenave dallojm sisteme informatike te thjeshta dhe sisteme
informatike te nderlikuara.
9. Si ndahen sistemet informatike sipas fushes se pordorimit ?
Sipas fushave te perdorimit sistemet informatike mund te jen :
1. Sisteme informatike tekniko-teknologjike
2. Sisteme informatike shkencore
3. Sisteme informatike te marketingut
10. Si ndahen sistemet informatike sipas karakterit ?
Sipas karakterit kemi sisteme informatike distributive
dhe sisteme informatike te kombinuara
11.Si ndahen sistemet informatike sipas menyres se organizimit ?
Sipas menyres se organizimit sistemet informatike mund te jen te centralizuara dhe te
decentralizuara. Sipas kesaj menyre dallohen sidomos sistemet informatike te
Integruara.
12. Qka dini lidhur me sistemet e integruara informatike ?
Keto sisteme kan koncept dhe standard unike si ne pikpamje te hardverit ashtu edhe e
pikpamje te softverit.
13. Cila eshete perparsia e ketyre sistemeve ?
Perparsi e ketyre sistemeve eshte sinergjia e tij e madhe qe shprehet ne ter sistemin, si
dhe reduktimi I shpenzimeve dhe rritja e efekteve ne krahasim me sistemet e
centralizuara apo te decantralizuara informatike.

3. 14. Si definohet sistemi informatik I biznesit ?
Sistemi informatik I biznesit paraqet sistemin informatik I cili ka per detyr te siguroj
informata te sakta, relevante dhe me koh per strukturen menaxheriale, te cilat do te
ishin baz gjat procesit te marrjes se vendimeve afariste.
15. Cilat jan nensistemet informatike te sistemit informatik te biznesit ?
Nensistemet e sistemit informatik te biznesit jan :
1. Nensistemi Informatik I blerjes dhe materjalit .
2. Nensistemi informatik I shitjes me shumic.
3. Nensistemi informatik I shitjes me pakic.
4. Nensistemi i kontabilitetit
5. Nensistemi i vlersimit te kapitalit
6. Nensistemi i shitjeve ditore
7. Nensistemi informatik I kontrollit te prodhimit
16.Cilat jan fazat e zhvillimit te sistemit informatik te biznesit ?
Cikli Jetsor I sistemit karakterizohet me disa faza te zhvillimit :
1. Faza iniciale (e krijimit) te sistemit
2. Faza e ekspansionit (rritjes) te sistemit
3. Faza e konsilidimit (zhvillimit) te sistemit
4. Faza e pjekuris 5. Faza e zhdukjes
17. Si definohet sistemi informatik I nderrmarrjes ?
Sistemi informatik I nderrmarrjes paraqet nderlidhjen e nensistemeve informatike
elementare ne nje tersi unike strukturore dhe konceptore me qellim te informatizimit te
proceseve afariste ose sherbyse ne nderrmarrje.
18. Cila eshte detyra e sistemit informatik te nderrmarrjes ?
Detyr e sistemit informatik te nderrmarrjes eshte qe rrethinen e nderrmarrjes ta bej sa
me te sigurt, duke ofruar informata per ndryshimet ne rrethine, per tregun, per kushte
institucionale apo per te arriturat teknike dhe teknologjike.
19. Cilat jan pjeset e sistemit informatik te nderrmarrjes ?
Sisetemi informatik I nderrmarrjes perbehet nga tri pjes :
1. Njesisa organizative e quajtur sektori I sistemit informatik
2. Komponenta lifeware e sistemit informatik siq jan : Programeret, Operatoret,
Analitiket sistemor, Specialistet e sistemit etj. 3. Teknologjia informative : Hardver-I dhe
Softver-I

4. 20. Cilat jan nensistemet e sistemit informatik te nderrmarrjes ?
1. Nensistemi informatik I prodhimit
2. Nensistemi informatik I furnizimit me lend te par dhe matrijal
3. Nensistemi informatik I Marketingut
4. Nensistemi informatik I financave dhe kontabilitetit
5. Nensistemi informatik I personelit
6. Nensistemi informatik procesues
21. Tregoni zhvillimin e arkitektures informatike te nderrmarrjes ?
Zhvillimi i arkitektures informatike te nderrmarrjes ka pasur ndryshime te medha qe nga
paraqitja e saj. Ne vitet e 60-ta kishim makinat e medha kompjuteristike te
centralizuara. Ne vitet e me vonshme te 70-tat dhe te 80-tat arkitektura informatike u
be me komplekse dhe sistemet informatike filluan te perfshijn lidhjet telekomunikuse
per distribuimin e informatave . Gjat viteve te 90-ta arkitektura informatike u be me
funksionale duke lidhur me rrjetat telekomunikuse kompjuterike me qellim te
transmetimit te informatav.
22. Tregoni ndikimin reciprok midis sistemit informatik dhe nderrmarrjes ?
Sistemi Informatik dhe nderrmarrja kan nje ndikim reciprok ne njera tjetren. Ne njeren
ane sistemi informatik duhet te ofroj informata te nevojshme per grupet e ndryshme ne
nderrmarrje, kurse nderrmarrja ne anen tjeter eshte e interesuar te perfitoj sa me teper
nga teknologjia informatike duke ditur rendesin dhe influencen e sistemeve informatike
per afarizem te sukseseshem.
23. Cilet faktor ndikojn ne interaksionin midis nderrmarrjes dhe sistemit informatik ?
Egzistojn nje numer I madh I faktorve te ciliet ndikojn ne interaksion midis nderrmarrjes
dhe sistemit informatik disa nga ta jan :
1. Struktura organizative e nderrmarrjes
2. Rrethina afariste
3. Proceset afarisete
4. Vendosja Menaxhiriale
24. Tregoni ndervarshmerin informative midis nderrmarrjes dhe sistemit informatik ?
Midis nderrmarrjes dhe sistemit informatik eshte krijuar nje relacion I ri I njohur me
emrin Ndervarshmeri informative, vrehet nje rritje e ndervarshmeris midis strategjis
afariste, rregullave dhe procedurave ne nderrmarrje ne nje ane dhe softvereve,
hardvereve, bazave te te dhenav dhe telekomunikimeve ne anen tjeter.

5. 25.Si ndikon nderrmarrja ne sistemin informatik ?
Nderrmarrja ka ndikim direkt ne teknologjin informatike sepse :
1. Vendos se si do te perdor teknologjin informatike dhe qfar roli do te luaj ajo ne
nderrmarrje
2. Nderrmarrja ndikon ne teknologjin informatike per mes vendimeve se kush do te
dizajnoje, te aplikoje, dhe te punoi me kete teknologji ne nderrmarrje.
3. Nderrmarrja ndikon ne perdorimin e teknologjis informatike perms vendimit qe
teknologjin informatike ta perdor per te rritur efikasitetin dhe per te fituar perparsi ne
krahasim me konkurrencen.
26. Cilet jan faktoret te cilet ndikojn ne aplikimin e teknologjis informatike ne
nderrmarrja ?
Faktoret te ciliet ndikojn ne aplikimin e teknologjis ne nderrmarrje jan :
1. Faktoret e jashtem (rrethines)
2. Faktoret e mbrendshem (institucional)
27. Si ndikon sistemi informatik ne nderrmarrje ?
Teknologjia informatika ka fituar rendesi te madhe kur eshte fjala per suksesin dhe
efikasitetin e afarizmit duke I nihmuar nderrarrjes:
1. Te kuptoi dhe te percjell ndryshimet ne rrethin dhe te vepron edhe vete ne rrethinen
ne te cilen e zhvillon veprimtarin e saj.
2. Teknologjia informatike e shkurton rrugen e qarkullimit te informatave midis niveleve
menaxhiriale ne strukturen hierarhike.
3. Teknologjia informatike, sidomos perdorimi I rrjetave mund te ndihmojn zvoglimin e
shpenzimeve, rrjeten e te ardhurave, por edhe zvoglimin e numrit te puntorve siq ishete
rasti me kompanin general.
4. Teknologjia informatike zvoglon shpenzimet e menaxhmentit
28. Qka kuptoni me sistemin informatik te menaxhmentit ?
Termi Sistem informatik I menaxhmentit ka ndryshuar domethenjen gjat 20 viteve te
fundit. Sot ne pergjithsi ky term ka te beje me nje sistem I cili siguron informata te
nevojshme ne funksion te marrjes se vendimeve cilsore. S.I.M. prodhon informata
permbledhse te cilat I lejojn menaxhmentit te permirsoje inputet me qellim te
ndryshimit te autputeve ne te ardhmen.

6. 29.Cili eshte roli kryesor I sistemit informatik te menaxhmentit?
Roli kryesor i S.I.M. eshte te vlersoje nevojat informatike te menaxhmentit gjat procesit
te marrjes se vendimeve me qellim qe te siguroi informata ne Kohen e duhur, ti
shperndai ato dhe ti lehtsoj menaxhmentit zhgjedhjen e alternatives me te mire nese
disponon disa sosh.
30. Pse eshte I rendesishem sistemi informatik i menaxhmentit te biznesit ?
Ne informatiken e biznesit rendesi te veqant ka sistemi I menaxhmentit te biznesit.
Sistemi informatik i menaxhmentit te biznesit I krijon kushte menaxhmentit per marrjen
e vendimeve kualitative dhe lehteson arritjen e suksesit te afarizmit.
31. Cilet jan komponentet e sistemit informatik te menaxhmentit te biznesit ?
Komponentet e S.i.M.B. jan :
1. Komponenta matrijalo-teknike
2. Komponenta jomatrijale
3. Komponenta njerzore
4. Komponenta transmetuse
5. Komponenta organizative
32. Cilat jan nensistemet e sistemit informatik te menaxhmentit te biznesit ?
Ngjajshem me sistemet e tjera te nderlikuara, edhe S.I.M.B. perbehet nga disa
nensisteme ?
1. Nensistemi informatik I planifikimit dhe analizes se procesit afarist.
2. Nensistemi informatik I qeverisjes me te mira matrijale
3. Nensistemi informatik I qeverisjes me resurse njerzore
4. Nensistemi informatik I furnizimit me matrijal
5. Nensistemi informatik I prodhimit
6. Nensistemi informatik I shitjes se prodhimit dhe sherbimeve
7. Nensistemi informatik I kontabilitetit
8. Nensistemi informatik I hulumtimit dhe zhvillimit
33. Qka eshte modeli I orjentuar ne prodhim ?
Nje koh ka dominuar bindja se prodhimi paraqet funksionin kryesor afarist, kurse
funksionet tjera jan servis I tij. Ky qendrim ka sjellur deri te situate ku prodhimi ka zene
vend dominate, kurse ky model eshte quajtur modeli I dominimit te prodhimit.

7. 34. Qka eshte modeli ekvipotencial ?
Me vone eshte filluar ti jepet rendesi orientimit te nderrmarrjes kah tregu, me qe rast
shtohet edhe nje funksion I ri, ai I marketingut. Ky funksion I ri nuk paraqet zevendesim
te shitjes por eshte nje funksion plotesisht I ri I cili trajton nje kompleks te mardhenjeve
te subjektit afarist me rrethine per sa I perket segmentit te tregut. Modeli I bazuar ne
kete qendrim u quajt model ekvipotencial.
35. Nga cilat pjes perbehet struktura e sistemit per mbeshtetje te vendimeve ?
Struktura e sistemit per mbeshtetje te vendimeve perbehet nga:
1. Baza e te dhenave
2. Sistemi softverik I bazes se te dhenave
3. Baza e modeleve
36. Cilin model e perdor sistemi per mbeshtetje te vendimeve ?
Modelin te cilin me se shpeshti e perdor Sistemi per mbeshtetjen te vendimeve eshte
modeli I analizes se ndjeshmeris i cili ben pytjen what if.
37. Qfar dini lidhur me sistemet per mebeshtetje te vendimeve te bazuara ne web ?
Keto sisteme jan zhvilluar per te perkrahur marrsit e vendimeve duke ju siguruar qasje
ne baza te dryshme te te dhenave perms rrjetave kompjuterike.
38. Theksoni mendimet e juaja lidhuer me sistemet per mbeshtetje te vendimeve ne
grup ?
Sistemet per mbeshtetjen e vendimeve ne grup jan te drejtuara kah perkrahja e grupit
te cilet punoin se bashku ne zgjedhjen e problemeve jo te strukturuara.
39. Si ndahen sistemet per mbeshtetje te vendimeve ne grup ?
Sistemet per mbeshtetje te vendimeve ne grup klasifikohen sipas dy faktorve :
1. Afersis se pjesmarrseve – Ku kemi te bejm me lokacionin ku ndodhen pjesmarrsit.
2. Kohezgjatjes se bashkpunimit ne grup.
40. Theksoni mendimet e juaja lidhur me sistemet per mbeshtetjen e ekzekutivit ?
Sistemet per mbeshtetje te ekzekutivit paraqesin sisteme informatike te nivelit
strategjik ne nje nderrmarrje dhe jan te dizajnuara te adresojn marrjen e vendimeve jo
te strukturuara duke u fukusuar ne nevojat informatike te menaxhmentit te lart.

8. 41. Theksoni mendimet e juaja lidhur me sistemet per mbeshtetje te vendimeve ?
Modeli paaraqet nje pershkrim apstrakt te sistemit I cili ilustron se qfar eshte lidhja e
komponentav dhe fenomeneve. Modelet mund te jen : Modele fizike, Modele
matematikore, ose model verbal.
42. Qka eshte sinjali ?
Sinjali eshte nje ngjarje me permasa fizike, te cilen e dergon ndonje burim I sinjaleve,
ndersa marrsi I tij e interpreton.
43. Qka eshte porosia ?
Bashkesia e sinjaleve e formuar sipas nje rregulli te caktuar dhe e kuptushme per
partneret komunikues formon porosin.
44. Qka jan te dhenat ?
Te dhenat zakonisht manifestojn ndonje ngjarje. Meqense ngjarjet mund te jen te
ndryshme ateher edhe te dhenat jan te ndryshme.
45. Si mund te shikohet problem I nderlikueshmeris se te dhenave ?
Problemi I nderlikueshmeris se te dhenave mund te shikohet nga : Aspekti Fizik dhe
Aspekti Logjik.
46. Qka nenkupton procesi I dizajnimit te te dhenav ?
Procesi i dizajnimit te te dhenav ka te bej me identifikimin e relacionit midis elementeve
te te dhenave dhe identifikimin e te dhenave redundante ne aplikacionet e veqanta
programore.
47. Qka eshte semiotika ?
Teoria e shenjave ose semiotika definon elementet e paraqitjes se permbajtjes se
informatave (shenjave, simboleve dhe sinjaleve ) dhe mundesit e lidhjes se tyre ne nje
tersi te kuptushme.
48. Qka eshte semantika ?
Perkatesisht qfar raporti egziston midis simboleve, shenjave dhe sinjaleve, kete raport e
studjon semantika.
49. Qka perfshin pamja logjike e te dhenave ?
Pamja logjike e te dhenave ka te bej me qendrimin e njeriut ndaje te dhenave dhe
ngjarjeve te cilat kan te bjen me te dhena.

9. 50. Qka perfshin pamja fizike e te dhenave ?
Pamja fizike shpreh karakteristikat e te dhenav ne permasa fizike dhe zhvillohet nga
specialist ku kerkohet pershkrimi I detalizuar I nevojave informatike te shfrytzusve te te
dhenave.
51. Qka permban pamja logjike e te dhenave ?
Pamja logjike e te dhenave permabn :
1. Shenjat 2. Fushen e te dhenave 3. Segmentin e te dhenave 4.Dadoteken logjike te te
dhenave.
52. Qka eshte kodimi ?
Sipas teoris se kodimit, kodimi paraqet nje veprim I cili nenkupton Shendrrimin ose
transferimin e informatave nga nje form ne tjetren.
53. Cilat kode standarte perdoren sot ?
Sot perdoren kryesisht dy kode standarde :
1. EBCDIC ( Extended binary coded decimal interchange code)
2. ASCII ( American standard code for information interchange)
54.Qka eshte baza e te dhenave ?
Baza e te dhenave eshte nje bashkesi e rregulluar e te dhenave nga lemia e caktuar, me
qellim te shfrytzimit te tyre efikas ne procesin e perpunimit dhe manipulimit te tyre nga
ana e shfrytzusit te sistemit informatik.
55. Cilat jan problemet me rastin e organizmit te te dhenave ne fajlla tradicional ?
Jan : Te dhenat redundante, mungesa e fleksibilitetit te te dhenave, sigurimi I dopt I te
dhenave, pamundesia e kembimit te te dhenave midis aplikacioneve dhe informata
redundante.
56. Qka eshte redundanca e te dhenave ?
Paraqet kur sektort e ndryshem, hapsirat funksionale dhe grupet e ndryshme ne
nderrmarrje pavarsisht mbledhin pjes te informates se njet.

10. 57. Kur behet informata redundante ?
Informata behet redundante per disa arsye :
1. Vendimi per te cilen ato informata kan qene te nevojshme eshte marrur me heret.
2. Vendimi eshte marrur ne rrethana te reja
3. Informata eshte shum e vjeter
4. Transaksionet jan kompletuar ne menyr te knaqshme dhe nuk ka nevoj per ato
informata
5. Engzistojn ndryshime te reja strukturale dhe organizative
6. Arrijne menaxher te rinje te cilet kan nevoi per informata te tjera.
7. Kerkesa per pun ndryshon etj.
58. Qka paraqesin te dhenat e organizuara ne baza te te dhenave ?
Te dhenat e vendosura ne bazen e te dhenave tani paraqesin nje koleksion te te
dhenave te organizuara ashtu qe te ju sherbejn ne menyr efikase shfrytzusve, te behet
leht administrimi I tyre dhe ti perdorin me shume aplikacione perms centralizimit te te
dhenave dhe minimizimit te redundancies se te dhenave.
59. Cilat jan modelet kryesore te organizmit te te dhenave ne baza te te dhenave ?
Modelet kryesore te organizmit te bazave te te dhenave jan:
1. Modeli hierarhik
2. Modeli rrjetor
3. Modeli racional
60. Si organizohen te dhenat ne bazen e te dhenave sipas modelit hierarhik dhe qfar
relacioni egziston midis te dhenave ?
Modeli hierarhik perdore strukture hierarhike per te shprehur relacionin midis vargjeve.
Ky model mund te paraqitet nepermjet te teknikes se trungut me dege e gjethe. Ne
model kemi te bejm me relacionin nje me më shum midis te dhenave.
61. Si organizohen te dhenat ne bazen e te dhenave midis modelit rrjetor dhe qfar
relacioni egziston midis te dhenave ?
Modeli rrjetor I te dhenave paraqet nje ndryshim te modelit hierarhik te te dhenave. Ky
model mundeson me shume rruge te qasjes deri te e dhena e caktuar. Ketu nje varg I te
dhenave I subordinohet dy e me shume vargjeve. Prandaj themi se ketu kemi te bejm
me relacionin më shume me më shume midis te dhenave.

11. 62. Si paraqiten te dhenat ne bazen e te dhenave sipas modelit racional ?
Modeli racional i te dhenave eshte me fleksibil se dy modelet e permendura, sepse ben
te tejkalohen disa kufizime qe i kishin ato. Modeli racional te gjitha te dhenat nga baza e
te dhenave I paraqet nepermjet te tabelave te cilat kan lidhje njera me tjtren dhe ne
vend se te dhenat te mbahen te ndara ne fajlla te ndryshem per qdo aplikacion, te
dhenat deponohen fizikisht ne nje lokacion te njejte.
63. Cilat jan elementet kritike te bazes se te dhenave ?
Elemente kritike te bazes se te dhenave jan :
1. Administrimi i te dhenave
2. Planifikimi dhe metodologjia e modelimit
3. Teknologjia e bazes se te dhenave dhe menaxhmenti
64. Qka eshte sistemi per menaxhimin e bazes se te dhenave ?
Sistemi per menaxhimin e bazes se te dhenave eshte softver i cili lejon organizimin e
centralizuar te te dhenave, i menaxhon ato ne menyr efikase dhe siguron qasje ne te
dhenat e deponuara.
65. Cilat jan komponentat e sistemit per menaxhimin e bazes se te dhenave ?
Sistemi per menaxhimin e bazes se te dhenave I ka tri komponenta :
1. Gjuhen e definimit te te dhenave
2. Gjuhen e manipulimit me te dhena
3. Fjalorin e te dhenave.
66. Cilat jan trended e fundit te bazave te te dhenave ?
Alternative e bazave te te dhenave klasike per nje numer te aplikacioneve sot jan
paraqitur:
1. Bazat e te dhenave te orjentuara ne objekte
2.Hypermedia
3.Data warehouse
4. Baza e te dhenave multidimenzionale
67. Theksoni mendimet e juaja lidhur me bazat e te dhenave te lidhura ne web ?
Bazat e te dhenave mund te lidhen ne web-sajte. Vlersohet se 70% e informatave
afariste ne bot jane te vendosura ne baza te te dhenave. Web-softveret mund te
perdoren lehte, kerkohet vetem pak pergaditje dhe aspak ndryshime ne interfejsin e
web-it.

12. 68. Qka kuptoni me shprehejn telekomunikim ?
Me shprehjen telekomunikim kuptojm te gjitha format e komunikimit ndernjerzor ne
distanc.
69. Qka jan sistemet telekomunikuse ?
Sistemet telekomunikuse paraqesin nje koleksion te hardverit dhe te softverit te cilet
jane kompatibile dhe veprojn se bashku me qellim qe te mundesojn transmetimin e
informatave nga nje lokacion ne tjetrin.
70. Cilat jan pjeset kryesore te sistemit telekomunikues ?
Pjeset kryesore te nje sistemi telekomunikues jan :
1. Kompjuteret
2. Terminalet
3. Kanalet komunikues
4. Softveret Komunikues
5. Funksionet ndihmese
71. Qka eshte komunikimi satelitor ?
Komunikimi satelitor nenkupton bartjen e te gjitha llojeve te sinjaleve toksore dhe te
videosinjaleve ne distance perms sateliteve toksor artificial.
72. Qka eshte telematika ?
Bashkimi I teknologjis informatike dhe teknologjis se telekomunikimit formojn
telematiken ( TELEkomunikimet + inforMATIKA = Telematika )
73.Qka mundesoi telematika ?
Mundesoi tejkalimin e problemeve kohore dhe hapsionore ne transmetimin e te
dhenave.
74. Qka perfshin telematika ?
Telematika perfshin :
1. Rrjetat kompjuterike
2. Rrjetat e te dhenave
3. Rrjetat per komunikimin e te dhenave
4. Rrjetat informative

13. 75. Qka eshte rrjeti kompjuterik ?
Me rrjet kompjuterik kuptojm lidhjen lidhjen e dy apo me shum kompjutereve ndermjet
veti.
76. Pse eshte e nevojshme lidhja e kompjuterve ne rrjeta kompjuterike ?
Eshte e nevojshme sepse :
1. I lidhin kompjuteret ne nje lokacion me kompjuteret ne lokacionin tjeter.
2. Lehtesojn komunikimin midis shfrytzuseve te sistemeve te ndryshme.
3. Lehtesojn shperndarjen e informatave midis kompjutereve ne lokacione te ndryshme.
4. Shperndajn informacione midis kompjutereve ne lokacione te ndryshme.
77. Cilat jan fazat e zhvillimit te rrjetave kompjuterike ?
1. Perpunimi I kufizuar I te dhenave ne distance.
2. Perpunimi jo I kufizuar I te dhenave ne distance.
3. Rrjetat kompjuterike.
4. Rrjetat multimediale.
78. Si funksionojn kanalet komunikuse te cilat formojn rrjetin kompjuterik ?
Funksionojn ne baze te :
1. Lidhjeve komunikuese fizike : Telat e bakrit, fijet optike.
2. Lidhjeve komunikuese nepermjet te mikrovaleve : Mikrovalet toksore, Satelitore dhe
Radiomikorvale.
79. Qka eshte me rendesi per perpunimin e kufizuar te te dhenave ne distance ?
Perpunimi I kufizuar I te dhenave ne distance nenkupton koncentrimin e perpunimit te
te dhenave ne nje vend, zakonisht ne qenderen elektronike kopjuteristike.
80. Qka eshte me rendesi per perpunimin jo te kufizuar te te dhenave ne distance ?
Me rendesi eshte Modemi e cila eshte nje paisje qe perkthen sinjalet digjitale ne sinjale
analoge dhe e kunderta.
81. Cilat jane format kryesore te rrjetave kompjuteriike ?
Format kryesore te rrjetave kompjuterike jane :
1. Ne form ylli.
2. Ne form unazore.
3. Ne form peme.
4. Rrjetat e perziera.

14. 82. Sipas cilave kritereve behet klasifikimi i RR.K ?
Klasifikimi I RR.K. mund te behet sipas disa kritereve :
1. Sipas hapsires gjeografikie.
2. Sipas pronsis te rrejtave kompjuterike.
3. Sipas teknikes se perdorur gjat transmetimit te te dhenave.
83. Si ndahen RR.K. sipas hapsires gjeografike ?
Ndahen ne : Lan, Man dhe Wan.
84. Kur filluan te zhvillohen rrjetat globale kompjuterike ?
Kan filluar te zhvillohen ne fund te viteve te 60-ta te shek XX.
85. Si u quajt rrjeti I par global kompjuterik dhe kur u zhvillua ?
Eshte quajtur ARPANET dhe u zhvillua ne vitin 1969 nga Ministira Amerikane e
Mbrojtjes.
86. Kur u paraqit internet ?
Interneti eshte paraqitur ne vitet e 80-ta dhe te 90-ta te shekullit te XX, por fillet e
paraqitjes se tij jan ne RR.G.K. te cilat jan paraqitur ne fund te viteve te 60-ta te shekullit
te XX.
87. Kur u nda rrjeti kompjuterik ARPANET ne dy rrjeta dhe cilat jan ato ?
Ne vitin 1983 u nda ne dy rrjeta. ARPANET e cila do ti sherbente nevojave te
organizatave civile dhe MILNET nevojave ushtarake
88. Kur u bashkua rrjeti kompjuterik Arpanet me rrjetin NSFNET?
U bashku ne vitin 1986 dhe gati u asimilua nga ai.
89. Nga cili vit themi se internet u be nje e mire e pergjithshme njerzore ?
Ne vitin 1992 dhe perfshinete mese 1 milion kompjuter.
90. Qka do te thot emri Internet ?
INTERnational NETwork.
91. Pse perdoret internet ?
Interneti perdoret per komunikim, te qasemi ne informata, te marrim pjes ne diskutime
, te argetohemi, Te kembejm transaksione afariste.

15. 92. Si behet qasja ne internet ?
Fizikisht kyqja ne internet behet ne tri menyra :
1. Me ane te modemit.
2. Nga rrjeti local.
3. Nga rrjeti digjital I sherbimeve te intergruara.
93.Qfar mund te jet lidhja ne internet ?
Lidhja ne internet mund te jet :
1. Lidhje me ane te linjes telefonike
2. Lidhje me mikrovale ( Antena ).
94. Qfar mund te jet puna ne rrjetin kompjuterik ?
Puna ne rrjetin kompjuterik mund te jet On-line ku shfrytzusi eshte I lidhur aktivisht ne
rrjet per te komunikuar me ndonje shfrytezues dhe Of-line ku lexusi ka mundesi qe edhe
pasi te nderpres lidhjen ne rrjetin kompjuterik te lexoi porosin.
95. Cilat jan serviset me te njohura ne internet ?
Serviset me te njohura ne internet jan :
1. WWW.
2. Posta elektronike ( e-maili ).
3. Lista derguese.
4. Marrja e te dhenave ne distanac.
5. Puna ne grup.
96. Si behet hulumtimi dhe gjetja e te dhenave ne internet?
Behet permes veglave per hulumtim te internetit :
Yaho, Alta Vista, Messenger Service, Lycos etj.
97. Qka eshte WWW ?
Eshte nje rrjete kompjuterike e bazuar ne internet e cila lejon qe individet nga nje
kompjuter te qasen ne informatat e deponuara ne ndonje kompjuter tjeter.
98. Kur ka filluar te perdoret WWW ?
WWW ka filluar te perdoret ne vitin 1989.
99. Qfar standard perdor WWW ?
WWW eshte nje sistem me standard te pranuara univerzale per gjetjen, furnizimin dhe
paraqitjen e informatave ne nje rrethine te re te kompjuterizuar.

16. 100. Ne qfar forme iu ofrohen informatat shfrytzuseve permes WWW dhe qka eshte me
rendesi ?
Ne form te dokumentit te Hipermediave. Ky document ka dy karakteristika te
rendesishme :
1. Nuk prezantojn ndonje radhitje specifike ose hierarhike te informatave.
2.Mundesojn qe disa informata te jen ne lidhje te dyfisht me informatat e tjera.
101. Qfar gjuhe perdor WWW ?
WWW perdor gjuhen HTML (Hyper Text Markup Language).
102. Si paraqitet informata per mes WWW ?
Informata paraqitet si nje pako elektronike e cila mund te permbaj: Text, Garfike,
Animacione, Ze dhe Video te organizuara ne seksione te quajtura Web-faqe.
103. Pse i perdorin nderrmarrjet web-faqet ?
I perdorin web-faqet me qellim qe te ofrojn prezencen e tyre ne internet, perkatesisht
kualitetin e mallrave qe posedojn dhe sherbimeve qe ofrojn.
104. Si behet qasja ne WWW ?
Qasja ne www mund te behet permes aplikacioneve te quajtur brousver te web-it.
105. Cilet jan brousveret me te njohur te web-it ?
Me te njohur jan : Google Chrome, Netspace, Navigator dhe Microsoft Internet Explorer.
106. Qka mundeson WWW Servisi ?
WWW servisi mundeson :
1. Hulumtimin e web faqeve.
2. Parpagimin ne web permbajtje.
3. Krijimin e web faqes personale.
107. Kush e perben ekipin e web prezentimeve ?
Ekipin e web perzantimeve e perbejn :
1. Dizajneret e web prezatimit.
2. Web programeret.
3. Profesionistet per web prezantime.

17. 108. Qka perfshin krijimi I web prezantimit ?
Krijimi I web prezantimit perfshin :
1. Analizen e matrijalit te cilen nderrmarrja planifikon ta perdor per te realizuar web
prezantimin.
2. Krijimin dhe rregullimin e identtitetit grafik te nderrmarrjes.
3. Arkitekturen web prezantuese dhe sistemin drejtues.
4. Regjistrimin e domenit dhe hapjen e e-mail porosis.
5. Realizimin fizik te web prezantimit interaktiv te multimediumit.
109. Qka paraqet posta elektronike ose e-maili ?
Paraqet formen me te shpesht te afarizmit informatik ne rrjete.
110. Cilat prapashtesa perdoren zakonissht me rastin e krijimit te adresave te e-mailit ?
Adresat e e-mailit zakonisht kan prapashtesat :
1. .Com – per organizatat komerciale dhe profitabile.
2. .Org – per organizatat e perziera dhe joprofitabile.
3. .Net – per infrastrukturen dhe dhensit e sherbimeve te I.
4. .Edu – per fakultete dhe univerzitete.
5. .Gov – per institucione qeveritare.
111.Qka eshte lista derguese ?
Lista derguese eshte adres e veqant ne posten elektronike. Serveri i listes derguese
verteton permbajtejn e postes elektoronike dhe kur ndonje shrytezues dergon porosi ne
ate adres server do te t’ua percjell te gjith shrytezueseve te cilet me pare kan kerkuar
perfshirjen ne L.D.
112. Cilat jan llojet e lisave derguese ?
Egzistojn disa lloje te listes derguese :
1. Lista derguese e bashkpunimit.
2. Lista derguese e pergjithshme
3. Lista derguese moderatore.
113. Qka eshte Intraneti ?
Intraneti eshte nje rrjete e mbrendeshme kompjuteristike ne nderrmarrje e cila mund te
siguroje qasje ne te dhena ne nderrmarrje.

18. 114. Si mbrohet Intranati nga vizitoret ?
Intraneti eshte rrjet private e cila eshte e mbrojtur nga vizitoret permes sistemit
mbrojtes dhe softvereve te .specializuar. Sistemi mborojtes vendoset midis rrjetit te
mbrendshem te nderrmarrjes dhe rrjetit te jashtem perfshir edhe Intranetin.
115. Qfar teknologjie perdor Intraneti ?
Intranetet perdorin HTML per te programuar web-faqet dhe lidhjet e hypertekstit.
116. Si behet qasja ne Intranet ?
Qasja ne Intranet mund te behet nga infrastruktura egzistuse e rrjetit ne nderrmarrje
dhe nuk kerkon hardver special.
117. Qka eshte ekstraneti ?
Internetet private te cilet ju lejojn qasje shrytzuesve te jashtem quhen Ekstranete.
118. Si funksionon Ekstraneti ?
Ekstraneti perbehet nga disa rrjeta te pavarura private dhe funksionon sipas principeve
te internetit.
119. Kush ka ndikuar ne rritjen e rolit te sistemeve informatike ne biznes ?
Globalizimi i tregut, emergjenca e ekonomive informatike dhe perdorimi i internetit dhe
rrjetave globale te komunikimit e kane rritur rolin e sistemeve informatike ne biznes dhe
menaxhment.
120.Rezultat i ndikimit te kujt eshte ndryshimi I rrethines afariste te nderrmarrjeve ?
Ne permasa botrore ne ndryshimin e rrethines afariste te nderrmarrjes kan ndikuar :
1. Forcimi I ekonomis globale.
2. Transformimi i ekonomive industriale dhe shoqrive ne ekonomi te bazuara ne dituri
dhe informata.
3. Transformimi i nderrmarrjeve afariste.
121. Theksoni mendimet e juaja lidhur me zyren e informatizuar ?
Aktivitet te cilat paraqiten ne zyre perfshijn menaxhimin e dokumenteve, menaxhimin e
aktiviteteve te perditshme individuale dhe te grupit, menaxhimin e te dhenave dhe
marrjen e vendimeve.

19. 122. Qka perfshin koncepti i fabrikes se informatizuar ?
Koncepti I fabrikes se informatizuar bazohet ne :
1. Mbeshtetjen kompjuteristike te projektimit ( CAD – Computer Aided Desing )
2. Mbeshtetjen kompjuteristike te prdhimit ( CAM – Computer Aided Manufacturing )
3. Mbeshtetjen kompjuteristike te inxhineirngut ( CAE – Computer Aided Engineering )
4. Mbeshtetjen kompjuteristike te planifikimit ( CAP – Computer Aided Planning )
5. Mbeshtetjen kompjuteristike te kontrollit te cilsis ( CAQ – Computer Aided Quality )
123. Qka eshte robotika ?
Roboti eshte nje makin automatike e kontrolluar nga kompjuteri e cila kerkon
intelegjenc njerzore dhe manipulime fizike.
124. Tregoni perparsit e aplikimit te saj ?
Perparsia me e madhe e perdorimit te roboteve ne prodhim eshte rritja e produktivitetit
dhe ulja e shpenzimeve.
125. Permendi ndonje shembull ?
Robotizmi eshte treguar i sukseshem ne prodhimin masiv dhe ne punet e rrezikshme per
shendetit e njeriut siq jan :
Minierat, Centralet berthamore, Punet ne thellesi te detit.