1. Presentatie Landelijke dag van SOVON
Zaterdag 26 november 2011
Kleurringonderzoek aan Huismus
René Oosterhuis
November 2011 Nijmegen

2. Aanleiding voor het onderzoek:
In 20 jaar tijd een afname van bijna 50%
100
Index
50
0
1990 1995 2000 2005
Bron:NEM, SOVON

3. Aanleiding voor het onderzoek:
Vroeger veel algemener

4. De doelen van het onderzoek:
Het in kaart brengen van de leefwijze van
huismussen in verschillende biotopen
• Dispersie
• Overleving
(RAS-project Vogeltrekstation)
• Reproductie

5. Onderzoeksmethode:
Volgen van individueel gekleurmerkte mussen
Foto Koos Oldenzeel

6. Drie onderzoekslocaties:
Leek een stedelijk dorp met circa 12.000
inwoners

7. Drie onderzoekslocaties:
Lettelbert, een landelijk dorp met circa 200
inwoners

8. Drie onderzoekslocaties:
Groningen, Beijum een stadswijk met circa
12.500 inwoners

9. Aantal geringde huismussen
n=970 (Leek 655, Lettelbert 217, Beijum 98)
Balance at november 2011

10. Data verzamelen:
Dagelijks aflezen en mensen enthousiast maken

11. Data verzamelen:
Inzet speciale camera’s

12. Data verzamelen:
Inzet speciale camera’s

13. Data verzamelen:
Inzet speciale camera’s

14. Data verzamelen:
Inzet speciale camera’s

15. Data verzamelen:
Inzet speciale camera’s

16. Aantal aflezingen per maand

17. Waarnemingen van 19 individuen
over periode van 1 jaar in Leek
maand sep-07 okt-07 nov-07 dec-07 jan-08 feb-08 mrt-08 apr-08 mei-08 jun-08 jul-08 aug-08
ringnr.
V 217001
V 217002
17
11
13
16
19
21
20
21
11
13
22
20
2
29
† 28 28 28 31 23
V 217003 2
V 217004
V 217005 8 1 1 1 1 2 13 1
V 217006
V 217007 1
V 217008
V 217009
V 217010 3 10 13 12 24 31 27 24 25 27 20
V 217011
V 217012 1
V 217013
V 217014
V 217015
V 217016
V 217017 2 4 2 2 1 1 13
V 217018 6 1 1
V 217019

18. Regelmatige bezoeker of zwerver?
Juveniel
(n=460)
Adult
(n=166)
Foto: Ana Buren

19. Populatie schatting
Op de onderzoekslocatie
Populatie = 100 x aantal geringde vogels
ringpercentage
Voorbeeld:
• ringpercentage van 25%
• 10 individuen met ring
Populatie = 100 x 10 = 40
25

20. Populatie schatting
Op de onderzoekslocaties
Populatie omvang
2007 2008 2009 2010

21. Dispersie
Adulte huismussen in Leek

22. Dispersie
Juveniele huismussen in Leek

23. Jaarlijkse overleving
Adulte vogels +/-50%

24. Overleving
Seizoensvariatie
Zomer: april t/m september
Winter: oktober t/m maart

25. Reproductie
Leek Lettelbert
Aantal legsels
per jaar 1-2 legsels 2-3 legsels
Aantal vliegvlugge
jongen gevoerd 1,1 jong per paar 1,6 jong per paar
door hun ouders

26. Conclusies/bevindingen
Dispersie:
Adulten vliegen minder ver
dan jonge vogels.
Overleving:
De jaarlijkse overleving van
volwassen huismussen is
ongeveer 50%.
Reproductie:
De reproductie is in Lettelbert
hoger dan in Leek.

27. Dankwoord
Vogelbescherming Nederland, voor haar financiële steun bij
de aanschaf van materiaal.
Vogeltrekstation, voor de hulp bij het berekenen van de
overlevingsgetallen.
Jan Venema, Rob Lindeboom en alle andere aflezers die
een of meerdere mussen hebben gemeld.
Henk Oosterhuis voor het invoeren van alle data.

28. Kleurringonderzoek aan Huismus
René Oosterhuis
Vragen?
November 2011 Nijmegen