Μια τάξη Ανάποδα: Τεχνικές Εκπαιδευτικού Δράματος 5o «Θερινό Πανεπιστήμιο» Ανοικτής και εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης, Άνδρος 2014 Το εργαστήριο έχει στόχο να προσφέρει τις απαιτούμενες εννοιολογικές και παιδαγωγικές γνώσεις για τους τρόπους, με τους οποίους μπορούν να εφαρμοστούν στη διδασκαλία δυο νέες καινοτόμες μεθοδολογίες: > η Αντεστραμμένη Τάξη & > το Δράμα στην Εκπαίδευση

1. 25/7/2014

2. Μια τάξη Ανάποδα: Τεχνικές Εκπαιδευτικού Δράματος
Σοφία Παπαδημητρίου,
Δρ Σχολής Ανθρωπιστικών Σπουδών, ΕΑΠ
Εκπαιδευτική Ραδιοτηλεόραση,
Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων
Σύλβη Ιωακειμίδου,
Εκπαιδευτικός Α΄/θμιας Εκπαίδευσης
Υπ. Διδάκτορας ΕΑΠ
«Θερινό Πανεπιστήμιο», Άνδρος 2014

3. Στόχος
Το εργαστήριο έχει στόχο να προσφέρει τις απαιτούμενες
εννοιολογικές και παιδαγωγικές γνώσεις για τους
τρόπους, με τους οποίους μπορούν να εφαρμοστούν στη
διδασκαλία δυο νέες καινοτόμες μεθοδολογίες:
 η Αντεστραμμένη Τάξη
 το Δράμα στην Εκπαίδευση
25/7/2014 «Θερινό Πανεπιστήμιο» Άνδρος 2014

4. Flipping the classroom:
Αντιστρέφοντας τη διδακτική διαδικασία
Σοφία Παπαδημητρίου

5. Στάδια
 Αντεστραμμένη Τάξη: η μεθοδολογία
 Διδακτική: οι δυο φάσεις
 Το Δράμα στην Εκπαίδευση: η μεθοδολογία
 Το Δράμα στην Εκπαίδευση: οι δυο φάσεις
 Γενικεύοντας
«Θερινό Πανεπιστήμιο» Άνδρος 2014

6. Αντεστραμμένη Τάξη: η μεθοδολογία
25/7/2014 «Θερινό Πανεπιστήμιο» Άνδρος 2014

7. Ένας διαφορετικός τρόπος οργάνωσης
της εκπαιδευτικής διαδικασίας
• Αντιμεταθέτει τις παραδοσιακές διδακτικές μεθόδους
Α
• Φέρνει την online διδασκαλία, έξω από την τάξη
Β
• Φέρνει τις δραστηριότητες μελέτης στο σπίτι, μέσα στην τάξη
25/7/2014 «Θερινό Πανεπιστήμιο» Άνδρος 2014

8. Αντιστρέφοντας τη διδακτική διαδικασία
Ώστε:
Ο διδάσκων παρέχει
κατάλληλες πηγές
στους μαθητές για τη
μελέτη τους στο σπίτι
Να αξιοποιηθούν οι
ευκαιρίες κριτικής
σκέψης που
προσφέρονται μόνο
μέσα στην κοινωνική
δομή της τάξης
25/7/2014 «Θερινό Πανεπιστήμιο» Άνδρος 2014

9. Οι μαθητές βλέπουν τις διαλέξεις/βίντεο εκτός τάξης
 με το δικό τους ρυθμό
 επικοινωνώντας με τον δάσκαλο και τους συμμαθητές σε συζητήσεις
online
Ο χρόνος μέσα στην τάξη αφιερώνεται στην «ανακαλυπτική», «συνεργατική»
και «ενεργητική μάθηση».
 Δραστηριότητες ενεργητικής μάθησης
 Δραστηριότητες με αξιοποίηση της Ομάδας
 Projects
 Ερωτήσεις - Απαντήσεις - Πειράματα
 Παρουσιάσεις
25/7/2014 «Θερινό Πανεπιστήμιο» Άνδρος 2014

10. Η «Αντεστραμμένη Τάξη» ΔΕΝ είναι:
 Η αντικατάσταση των διδασκόντων με τα βίντεο.
 Ένα online μάθημα.
 Οι μαθητές εργάζονται χωρίς σχέδιο/δομή.
 Οι μαθητές περνάνε όλη τη διάρκεια της σχολικής τάξης σε
μια οθόνη υπολογιστή.
 Οι μαθητές εργάζονται σε απομόνωση.
 Ένα συνώνυμο για βίντεο στο Διαδίκτυο. «Αντεστραμμένη
Τάξη» είναι η αλληλεπίδραση και οι ουσιαστικές μαθησιακές
δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα κατά τη διάρκεια του
χρόνου που προσφέρεται πρόσωπο-με-πρόσωπο με τον
διδάσκοντα – το οποίο είναι πολύ σημαντικό.
25/7/2014 «Θερινό Πανεπιστήμιο» Άνδρος 2014

11. Η «Αντεστραμμένη Τάξη» είναι:
 Ένα μέσο για να αυξήσει την αλληλεπίδραση και
τον εξατομικευμένο χρόνο επαφής μεταξύ
μαθητών και διδασκόντων.
 Ένα περιβάλλον όπου οι μαθητές είναι υπεύθυνοι
για τη δική τους μάθηση.
 Ο συνδυασμός άμεσης διδασκαλίας με
εποικοδομητική μάθηση.
25/7/2014 «Θερινό Πανεπιστήμιο» Άνδρος 2014

12. Η «Αντεστραμμένη Τάξη» είναι:
Μια τάξη όπου:
 ο δάσκαλος δεν είναι ο «σοφός στη σκηνή», αλλά ο
«οδηγός από δίπλα» ("sage on the stage", but the
"guide on the side").
 οι μαθητές που απουσιάζουν λόγω ασθένειας ή
εξωσχολικών δραστηριοτήτων πχ. αθλητικών, δεν
μένουν πίσω.
 το περιεχόμενο είναι μόνιμα αρχειοθετημένο για
μελέτη ή επανάληψη.
 όλοι οι μαθητές εμπλέκονται ενεργά στη μάθηση.
 όλοι οι μαθητές μπορούν να λάβουν εξατομικευμένη
εκπαίδευση.
25/7/2014 «Θερινό Πανεπιστήμιο» Άνδρος 2014

13. Οι δυο φάσεις
Πρακτικά
προβλήματα
φτωχής
αλληλεπίδρασης
Ανασχεδιασμός
του Σχεδίου
μαθήματος
Α’ και Β’ φάση

14. Α’ φάση
Διαλέξεις
25/7/2014 «Θερινό Πανεπιστήμιο» Άνδρος 2014

15. Β’ φάση
Ομαδική δραστηριότητα Συζήτηση - debate Εργαστηριακές ασκήσεις
Πειράματα Κατασκευές Peer learning
25/7/2014 «Θερινό Πανεπιστήμιο» Άνδρος 2014

16. Το Δράμα στην Εκπαίδευση: η μεθοδολογία
25/7/2014 «Θερινό Πανεπιστήμιο» Άνδρος 2014

17. Εκπαιδευτικό Δράμα
Drama in Education
Σύλβη Ιωακειμίδου
«Θερινό Πανεπιστήμιο»
Άνδρος, 2014

19. drama θέατρο
drama παιχνίδι

20. Η παιδαγωγική διάσταση του εκπαιδευτικού
δράματος
Διερεύνηση θεμάτων
Διαπραγμάτευση
νοημάτων
Διαμεσολαβητικός ο
ρόλος του εκπαιδευτικού
που θα διασφαλίσει
ποιοτικές χροιές στην
εκπαιδευτική διαδικασία
Δημιουργία ενός πλαισίου
στήριξης, ενός
υποστηρικτικού συστήματος
(scaffolding) δομημένου με
κατάλληλες διδακτικές
επιλογές για την
αποτελεσματικότερη
μαθησιακή διαδικασία
Κριτική σκέψη
Κοινωνική υπευθυνότητα

21. Επιρροές από το θέατρο
Constantin Stanislavski
Καθετί που συμβαίνει στη σκηνή θα πρέπει να είναι
πειστικό για τον ίδιο τον ηθοποιό, για τους
συνεργάτες του και για τους θεατές.
Κάθε στιγμή πρέπει να είναι ποτισμένη με την πίστη
πως ό,τι αισθάνεται κι ό,τι κάνει ο ηθοποιός είναι
αληθινό.
Berltolt Brecht
Θέατρο κριτικού (ανα)στοχασμού  κοινωνικού
(ανα)στοχασμού
αποστασιοποίηση  η συναισθηματική απόσταση του
θεατή

22. ’50 Peter Slade  το παιχνίδι ως αυτό-έκφραση, απλή αναπαράσταση
γεγονότων
’60 Brian Way  διαφοροποιεί το δράμα από το θέατρο, αλλά εισάγει
πλήθος ασκήσεων από τον Stanislavski
’70 Dorothy Heathcote  στο επίκεντρο η κατασκευή νοήματος (meaning
making), διερεύνηση του νοήματος των πράξεων που αναπαριστώνται.
Από το “Living through Drama” στο “Mantle of the Expert”
‘80 Gavin Bolton  ο εκπαιδευτικός γίνεται ο διαμεσολαβητής που
χρησιμοποιεί τη θεατρική - δραματική μορφή προκειμένου να αναδείξει
νοήματα και να εμπλουτίσει τις εμπειρίες των συμμετεχόντων.
’90 Cecily O’ Neill
“Process Drama”  κοινά σημεία με το μεταμοντέρνο θέατρο όπως η μη
γραμμική πλοκή, μη συμβατική αντίληψη του ρόλου, συνεχής αλλαγή οπτικής
γωνίας.
Michael Fleming, Norah Morgan & Juliana Saxton, Jonathan Neelands
&Tony Goode, Brian Wooland
Ιστορική διαδρομή…

23. Συστατικά στοιχεία
του δράματος
 Ρόλος
 Δραματική ένταση
 Εστίαση (focus)
 Ο χώρος
 Ο τόπος
 Ο λόγος
 Η κίνηση
 Η ατμόσφαιρα
 Τα σύμβολα
 Το νόημα
O’Toole, J. & Haseman, B.

24. Προς μια μεθοδολογία
εκπαιδευτικού δράματος
 Επιλογή θέματος
 Σκοπός και στόχοι
 Ένα ερώτημα προς διευκρίνιση
 Επιλογή του αρχικού ερεθίσματος
 Επιλογή ρόλων για τους
συμμετέχοντες
 Επιλογή ρόλου για τον εκπαιδευτικό
 Επιλογή τεχνικών

25. Β’ φάση: Τεχνικές Εκπαιδευτικού Δράματος

26. Ενδεικτικές τεχνικές
 ακίνητες εικόνες (still images)
 όλη η ομάδα σε ρόλο (whole group drama)
 o εκπαιδευτικός σε ρόλο (teacher in role)
 αυτοσχεδιασμοί (Improvisations)
 o διάδρομος συνείδησης (conscience alley)
 συσκέψεις (meetings)
 κρυφακούοντας συζητήσεις (overheard
conversations)
 ρόλος στον τοίχο (role on the wall)
 ανίχνευση της σκέψης του άλλου (thought tracking)
 φτιάχνοντας την «στάση» του ρόλου (modeling)

27. Βιωματική, Συνεργατική, Ενεργητική
Μάθηση
25/7/2014 «Θερινό Πανεπιστήμιο» Άνδρος 2014

28. 25/7/2014
όλη η ομάδα σε ρόλοo διάδρομος συνείδησης

29. Β φάση
όλη η ομάδα σε ρόλο
(whole group drama)
o διάδρομος συνείδησης
(conscience alley)
ακίνητες εικόνες
(still images)
αυτοσχεδιασμοί
(Improvisations)
ρόλος στον τοίχο
(role on the wall)
κρυφακούοντας συζητήσεις
(overheard conversations)

30. Ένα δράμα
το οποίο
βασίζεται σε
μια απλή
εφαρμογή
τεχνικών είναι
αποσπασματικό
και δεν έχει
συνοχή.
David Davis

31. Γενικεύοντας

32. 25/7/2014 «Θερινό Πανεπιστήμιο» Άνδρος 2014

33. Δεξαμενές εκπαιδευτικού υλικού
 http://dschool.edu.gr/
 http://ebooks.edu.gr/2013/
 http://photodentro.edu.gr/lor/
 http://www.study4exams.gr/
 http://www.edutv.gr
 http://www.opendiscoveryspace.eu/
 http://www.khanacademy.org/
 http://www.open.ac.uk/
 http://www.open.edu/openlearn/
 http://www.youtube.com/oulearn
 http://www.open.edu/itunes/
 http://www.ted.com/
 http://www.europeana.eu/
25/7/2014 «Θερινό Πανεπιστήμιο» Άνδρος 2014

34. Αναφορές Αντεστραμμένης Τάξης
 www.flippedclassroom.com
 http://www.knewton.com/flipped-classroom/ infographic
 http://www.techsmith.com/education-flipped-classroom.html
 http://opinionator.blogs.nytimes.com/2013/10/23/in-flipped-classrooms-a-method-for-
mastery/?_php=true&_type=blogs&_r=0
 http://flippedclassroom.org/
 http://flippedclassroomissn.weebly.com/
 http://www.uq.edu.au/tediteach/flipped-classroom/what-is-fc.html
 http://www.medeanet.eu/event/fifth-webinar-videos-for-teaching
 http://www.scoop.it/t/rec-all?sc_source=http%3A%2F%2Fwww.rec-
all.info%2Fprofiles%2Fblog%2Flist%3Ftag%3Dpedagogy
 http://www.theatlantic.com/technology/archive/2013/08/the-condensed-classroom/279013/
 http://istarlearning.com/
 http://www.rec-all.info/profiles/blogs/m-l-webinar-6-march-students-using-weblectures-do-they-perform-be
25/7/2014 «Θερινό Πανεπιστήμιο» Άνδρος 2014

35.  Cooper, C. & McEntegart, T. (2007). An Object Lesson – the
relevance, for the educational practitioner, of Edward Bond’s work
with Big Brum. The Journal for Drama in Education, 23(2), pp. 18-
36. Retrieved on 11 July, 2014 from
http://www.mantleoftheexpert.com/wp-
content/uploads/2010/03/NATD-Vol.23-2-2007-Pt.1.pdf.
 Fleming, M. (1996). Starting Drama Teaching. London: David
Fulton Publishers.
 Heathcote, D. & Bolton, G. (1995). Drama for Learning: Dorothy
Heathcote’s Mantle of the Expert Approach to Education. NH:
Heinemann.
 Neelands, J. (1998). Beginning Drama 11-14. London: David Fulton
Publishers.
 O’Neill, C. (1995). Drama Worlds. NH: Heinemann.
 Woolland, B. (1996). The Teaching of Drama in the primary school.
Essex: Longman.
25/7/2014 «Θερινό Πανεπιστήμιο» Άνδρος 2014
Αναφορές Εκπαιδευτικού Δράματος

36. sofipapadi@gmail.com silviioakimidou@yahoo.gr
@sofipapadi
Sofia Papadimitriou Sylvie Ioakeimidou
Ευχαριστούμε!
Σοφία Παπαδημητρίου-Σύλβη Ιωακειμίδου
25/7/2014 «Θερινό Πανεπιστήμιο» Άνδρος 2014