researh paper

1. Epekto ng Paggamit ng gadyet sa akademikong
pag-aaral mula sa baitang 11, STEM Strand ng
LPCA sa panahon ng pandemya
Mayo 6, 2022
Nina:
Gerard M. Matanguihan
Fiara Alexia L. De Leon
Aldwyn Jom Inciong
Gemica De Villa
Chryzel De Torres
Al Jedrick Ilagan
Isang Pananaliksik na iniharap para
kay Gng. Juanita I. Hernandez.
Bilang Bahagi ng Pagtupad sa pangangailangan ng
asignaturang Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t – Ibang
Teksto tungo sa Pananaliksik
1

2. Dedikasyon At Pasasalamat
Lubos na inaalay at nagpapasalamat ang mga mananaliksik sa pagbibigay ng pagkakataon na
makagawa ng ganitong uri ng pananaliksik tungkol sa epekto na dulot ng paggamit ng gadyet sa
akademikong pag-aaral ng mga estudyante ng LPCA Baitang 11 STEM Strand. Sa pagiging
matagumpay ng pananaliksik na ito, ninanais ng mga mananaliksik na gamitin ang oportunidad
na ito upang pasalamatan at ialay ang pananaliksik na ito sa mga sumusunod :
Sa kanilang mga guro na tumulong at nag-aral upang maisa-ayos, ang kanilang Pananaliksik
lalo na kay Gng. Juanita I. Hernandez, na nagbigay ng tulong at pagkakataon na maisagawa ang
pag-aaral na ito, ang pagbibigay suporta at gabay sa paggawa ng kanilang pananaliksik.
Sa mga estudyante na tumulong upang maisakatuparan ang kanilang pananaliksik, palaging
nariyan upang sumuporta, lalo na sa buong Baitang 11 ng STEM Strand na sumagot ng
napakahalagang sarbey upang makakalap ng impormasyon ang mga mananaliksik.
Sa kanilang mga magulang at kaibigan na laging naandyan para suportahan, pakinggan at
gabayan ang mga mananaliksik.
Sa pangkalahatan, ang pananaliksik na ito ay inihahandog sa lahat ng mag-aaral na
nagkakaroon ng problema sa matagal na paggamit ng gadyet na kung saan naapektuhan ang
kanilang mga pag-aaral. Isa itong paalala at gabay sa mga tao upang maiwasan ang pwedeng
negatibong kahantungan ng masyadong matagal na paggamit ng gadyet.
Sa kabuuan lubos ang aming pasasalamat sa lahat ng taong tumulong at naglaan ng oras
upang maisakatuparan ang pananaliksik na ito sa mga tagasagot, mga kaguruan, pamilya,
kaibigan, estudyante, at higit sa lahat ay ang Diyos na nagbigay ng lakas upang mabuo ang
pananaliksik na ito.
2

3. Talaan ng Nilalaman
I. Kabanata I: Ang Suliranin at Saligan Nito
A. Rasyonal at Kaligiran ng Pag-aaral ………………………………………………… 4
B. Paglalahad ng Suliranin…………………………………………………………….. 5
C. Layunin at kahalagahan ng Pag-aral………………………………………………... 5
D. Rebyu ng Kaugnay na Literatura at pag-aaral………………………………………. 6
E. Teoretikal na Gabay at Konseptuwal na Balangkas………………………………….9
F. Sakop at Delimitasyon ng Pag-aaral………………………………………………... 10
II. Kabanata II: Metodolohiya at Pamamaraan
A. Disenyo at Pamamaraan ng Pananaliksik………………………………………. 12
B. Lokal at populasyon ng pananaliksik…………………………………………… 12
C. Kasangkapan ng paglikom ng Datos……………………………………………. 13
D. Paraan ng paglikom ng Datos…………………………………………………... 13
E. Paraan sa Pagsusuri ng Datos…………………………………………………. . 14
III. Kabanata III: Resulta at Diskusyon …………………………………………… 15
IV. Kabanata IV: Lagom, Konklusyon, At Rekomendasyon……………………… 21
V. Appendix / Bibliography………………………………………………………… 23
VI. Curiculum Vitae………………………………………………………………….. 23
3

4. Kabanata 1.Ang Suliranin at Saligan Nito
A. Rasyonal at Kaligiran ng Pag-aaral
Tungkulin ng bawat kabataan o estudyante na mag-aral, ito ay kanilang tungkulin na dapat
gampanan sa kanilang mga sarili, tinuturuan at ginagabayan sila upang makamit ang kanilang
mithiin sa kanilang buhay, kaagapay ng hirap ng pag-aaral ay ang pagiging matiyaga upang
makapagtapos ng pag-aaral upang matamo ang hinahangad sa kanyang buhay sa pagdating ng
panahon, at bilang estudyante na nasa isang makabagong panahon o modernisasyong panahon
ang mga gadyet ay isa na din sa tumutulong sa ating mag-aaral o estudyante upang makapag-aral
o matuto sa mga aralin.
Sa pagdaan ng hindi inaasahang pagsubok sa ating lipunan na Covid-19 nabago ang ating mga
pamumuhay sa bawat bayan o lugar, lahat tayo ay natigil sa bahay, at hindi na nakakapasok ng
paaralan kung kaya’t madaming nagbago sa ating nakasanayan, gayon na lamang nagbago din
ang ating pang-araw-araw na pamumuhay, isa sa tumulong sa ating mga tao upang malibang sa
dulot na dala na bagot ng pandemyang gadyet ang ating nakahumalingan, ito ay naging
importanteng bagay sa ating mga tao upang makapag-usap sa ating mga kaibigan, upang
makapag laro at upang maka hanap na din ng impormasyon o balita tungkol sa pandemya at higit
sa lahat ay ito ay nakatulong sa pag-aral ng mga estudyante upang makapag-aral ng kanilang
sarili o yung tinatawag nating online class learning.
Sa paglipas ng mga araw ay ang kasabay ng pag-usbong na mga modernisasyon sa
kasalukuyan, dahil na din sa makabagong teknlohiya sa ating lipunan, kabilang na din dito ay
ang pag-usbong ng iba’t ibang klase ng gadyet na naimbento at patuloy tuloy na tinatangkilik ng
mga tao hindi lamang ng mga mag-aaral, sa kadahilanan na mas madali itong gamitin kesa sa
ating nakasanayan na maghanap ng impormasyon sa ating mga makakapal na libro, mas
kinaaliwan ito at pinakinabangan ito ng mag aaral dahil sa iba’t ibang kayang gawin pa din ng
gadyet sa ating buhay
Cellphone, laptop, computer, isa lamang ang mga ito sa gadyet na ginagamit sa pakikipag
komunikasyon sa araw-araw simla ng umusbong ang Pandemya, Facebook, Twitter, Messenger,
at sms ang mga application na ginagamit sa pakikipag-usap sa kanilang mga mahal sa buhay sa
malayong lugar.
Ano nga ba ang iba’t ibang epekto ng paggamit ng gadyet sa ating mga mag-aaral maganda
kaya ang dulot ng ating mga gadyet sa ating pag-aaral, o ito ay nakakaapekto na sa ating pag-
aaral?
Bilang isang grupo ng mananaliksik nais naming tukuyin ang epekto ng paggamit ng gadyet
ng mag-aaral ng baiting 11 sa panahon ng pandemya, upang malaman ang mga dulot ng gadyet
4

5. sa kanilang pag-aaral at pati na din sa kanilang mga buhay ngayon tayo ay nahaharap sa
pandemya, susuriin naming ang mga posibilidad ang mga pagbabagong naidudulot ng gadyet sa
loob ng pandemya, kung kailangan ba ng solusyon o paglilimita sa paggamit ng gadyet upang
hindi makasagabal sa pagkamit ng pangarap ng mga mag-aaral at sa mga darating pang
henerasyon.
B. Paglalahad ng Suliranin
Ang mga pag-aaral at tanong na ito ay nakatuon sa pagtuklas ng epekto ng paggamit ng
gadyet sa mga mag-aaral sa baiting 11 ng LPCA, STEM Strand, sa pamamagitan nito ay
makakalap namin ang mga impormasyon kailanga namin makuha sa pananaliksik na ito, ang
mga katanungan ay ang mga sumusunod:
1. Ano-ano ang mga gadyet na ginagamit ng mag-aaral sa kanilang pag-aaral?
2. Ano ang maaring maging epekto nito sa mga estudyante?
3. Ano ang naiitulong nito sa magaaral patungkol sa kanilang kinabukasan?
4. Ano ano ang mabuti at masamang epekto ng paggamit ng gadyet?
5. Paano nakakatulong ang paggamit ng gadyets sa pagaaral ng baitang 11?
C. Layunin at Kahalagahan ng Pag-aaral
Ang pangkalahatang layunin ng aming pananaliksik ay Malaman kung papaano
nakakaapekto ang pag gamit ng gadyets sa mga mag aaral. At kung papaano makatulong at
makakasama ang mga ito sa kanila.
Ang ilan pang layunin ng pananaliksik ay ang mga sumusunod: Matutukoy ang importansya
ng gadyet sa mga mag-aaral, ano ang mga, kahalagahan ng gadyets sa pag aaral ng mag
aaral.
Mababatid kung papaano makakatutulong sa pag aaral ng mag aaral ang paggamit ng
gadyets. Malaman ang mabubuti at masasamang epekto sa pag aaral ang paggamit ng
gadyets. Matutukoy kung papaano napapadali ng mga gadyets ang komunikasyon sa pag
aaral ng mga mag aaral.
Kahalagahan
Para sa mga estudyante:
Nahihikayat ang mananaliksik na isagawa ang pag aaral na ito upang makatulong sa mga
mag aaral upang malaman ang wastong pag gamit ng gadyets. Mag sisilbing daan din ito sa
mga mag aaral upang magkaroon ng kaalaman ang mga mag aaral sa tamang pag gamit ng
gadyets
5

6. Para sa mga guro :
Makakatulong ito sa mga guro upang malinang at magabayan ang mga mag aaral sa wastong
pag gamit ng gadyets.
Para sa mga mananaliksik:
Nahihikayat ang mananaliksik na isagawa ang pag aaral na ito upang makatulong sa mag
aaral sa wastong pag gamit ng gadyets. Magiging batayan din ng ibang pang mananaliksik na
naglalayong magsagawa ng may mas malalimang pag aaral ukot sa Epekto ng paggamit ng
gadyet sa akademikong pag aaral sa baitang 11.
D. Rebyu ng Kaugnay na literature
Ang pananaliksik na ito ay sinasaklaw ang pagsusuri sa epekto ng paggamit ng gadyet sa pag-
aaral ng mga mag-aaral ng baitang 11 sa panahon ng pandemya. Ang pag-aaral at pananaliksik
na ito ay tumutukoy sa limitadong pag-aaral ng pagkalap ng mga impormasyon batay sa mga
responde ng mga mag-aaral ng baitang 11.
Sa henerasyon ngayon ay karamihan sa mga bagay ay makabago na, gaya na lamang ng mga
ginagamit ngayon sa pag-aaral sa makabagong panahon at sa gitna ng pandemya. Halimbawa na
lamang ng mga gadyets ay tulad ng cellphone, tablet, laptop, at marami pang iba. Itong mga
gadyets na tinatawag na ito ay naging paraan na ng mga mag-aaral upang mapadali ang kanilang
paggawa ng mga asignatura o proyekto dahil isang pindot mo lang ay makakahanap ka na agad
ng kasagutan, ito ay sa tulong na rin ng teknolohiya. Ngunit sa kabila ng pagkakaroon ng
positibong epekto ng pag gamit ng teknolohiya, mayroon din naman itong negatibong epekto.
Ayon kay Lemuel Dagadan, mayroon ding negatibong epekto ang pagamit ng mga gadyets sa
mga mag-aaral. Isa na rito ay ang pagkalulong ng mga mag-aaral at iba pang kabataan sa labis na
paggamit nito at ito ay nagdudulot ng masamang epekto lalo na sa kalusugan at pangangatawan
ng mga kabataan. Dahil dito, hindi na makakapagpokus ang mga mag-aaral sa kanilang pag-aaral
kung labis na aabusuhin ang paggamit ng mga gadyets. Ayon naman kay Madison Anderson,
maging responsable at disiplinado sa paggamit ng mga gadyets. Siguraduhing nasa maayos at
tamang paraan ang paggamit ng mga gadyets, lalo na ng mga kabataan kapag ginagamit ang mga
ito sa pag-aaral.
Narito ang iba’t ibang pag-aaral at literatura sa loob at labas ng bansa na may kaugnayan sa
isinasagawang pananaliksik. Naipakikilala rito ang mga awtor na nagbigay ng kani-kaniyang
ideya at opinion ukol sa nasabing suliranin batay sa paksa. Dito nakasaad ang mga pag-aaral o
mga literatura na may kaugnayan sa mga epekto ng paggamit ng mga gadyets sa pang-
akademikong pag-aaral.
- Dayuhang Literatura
6

7. Ayon kay D. Chandler, 2000, mabilis ang pag-unlad sa pag-aaral dahil sa mga makabagong
teknolohiya at iba't ibang mga gadyets. Nakatulong ang mga gadyets sa lipunan sa lahat ng antas
kabilang ang mga institusyon.
Isa sa malapit na sinabi ni Chandler (20000) at B. Winston (1998) kanyang inalisasa kanyang
artikulo na How are Media Born and Developed ang mga mabubuti atmasasama na naidudulot
ng makabagong teknolohiya at gadyets sa lipunan. Naniniwalasiya sa determinasyon ng
teknolohiya tungo sa pagunlad ng ating mundo. Ngayon tayo aynasa ika-21 siglo marami na ang
nababago sa pamamaraan ng ating pamumuhay gayunna din sa ating mga pribadong buhay.Ang
internet ay patuloy na lumalaki at umaabot sa mas maraming mga tao.
Nakikita natin ang pagbuti patungkol sa karunungang bumasa’t sumulat dahil sa paglago ng
internet (K. Croxton 2000)
Sa pag-aaral ni S. Wilson, sa kanyang artikulo na The Influence of Technologyon College
Students sinasabi niya na ang kailangan ng tao sa paggamit ng teknolohiya ayang disiplina. Ang
bawat henerasyon ay may ibat-ibang disiplina batay na rin sa kanilangkinagisnan na
komunidad.Ayon kina Coomes at Debard (2004) ay nagsabi na Ang kasaysayan at kultura aymay
malaking bahagi sa pagbuo ng paniniwala at kaugalian ng isang katauhan.Sa paglipas ng
panahon, nagiging iba na ang pag-uugali ng tao kaysa noon na wala pangimpluwensya ng
gadyets
- Lokal na Kaugnay na Literatura
Ayon kay Gonzaga, may dalawang epekto ang kakulangan sa tulog, ito ay sikolohikal at
pisyolohikal na aspekto. Sa sikolohikal na aspekto ang haba ng atensyon, konsentrasyon, tamang
pag-iisip at nagiging sensitibo. Ang pangangatawan naman ng isang indibidwal ang apektado sa
pisyolohikal na aspekto. Nagreresulta din sa madaling pagkapagod at fatigue ang kawalan ng
tulog at pinipinsala nito ang immune system ng isang indibidwal. Ayon sa artikulong
“Masamang epekto ng cellphone at gadyets sa kalusugan” (2018) mula sa RMN Networks, ang
paggamit ng mga gadyets ay nagdudulot ng mga suliranin sa kalusugan gaya ng tech neck
(pagsakit ng leeg at balikat dahil sa matagal na pagsandal sa harap ng kompyuter), computer
vision syndrome (pangangati at panlalabo ng mga mata), poor posture (pagkakuba), at laptop
laziness (katamaran ng katawan sa paggawa ng physical activities). Ang mga ito ay nagdudulot
ng kakulangan sa pagtulog ng mga mag-aaral dahil ang mga ito ay nagreresulta ng mabagal na
produksyon ng sleep hormone. Sa pahayag ni Garcia “Mabuti at Masamang Epekto ng
Teknolohiya”, pinagtibay nito na ang labis na paggamit ng mga gadyets malaki ang posibilidad
na masira ang mata dahil sa hindi tamang paggamit ng mga ito. Sa isang artikulo mula JW.org na
“Ingatan ang Kalusugan” sinasabi na ang sapat na pahinga, maayos na nutrisyon, at ehersiyo ay
may magandang epekto sa pag-aaral ng isang indibiwal. Ang mga ito ay nakatutulong sa
pagkakaroon ng matalas na pag-iisip, pagiging masigla sa mga gawain, konsentrasyon at maayos
7

8. na memorya. Samakatuwid, ang pagkakaroon ng maayos na kalusugan at kondisyon ng katawan
ay nakatutulong sa pagpapabuti ng perpormans sa estadong pang-akademiko. Makikita sa mga
kaugnay na literatura ang epekto ng paggamit ng gadyets sa pagaaral. Pinagtitibay ng mga ito
ang kahalagahan ng tamang paggamit ng mga nasabing kagamitan sa pansariling aspekto na siya
ring nagiging puhunan ng mga mag-aaral sa kanilang akademikong aspekto. Ayon sa artikulo
mula sa Word Press, ang teknolohiya ay isa sa pinakaimportanteng mapag-kukunan ng
impormasyon ng mga mag-aaral sa panahon ngayon sa pamamagitan ng cellphone, laptop,
computer, at projectors. Madaling nakukuha ng mga mag-aaral ang mga impormasyong
kailangan sa pag-aaral at maging sa pag-intindi ng mga konsepto. Sa pag-aaral ni S. Wilson, sa
kanyang artikulo na The Influence of Technologyon College Students sinasabi niya na ang
kailangan ng tao sa paggamit ng teknolohiya ayang disiplina. Ang bawat henerasyon ay may
ibat-ibang disiplina batay na rin sa kanilangkinagisnan na komunidad.Ayon kina Coomes at
Debard (2004) ay nagsabi na Ang kasaysayan at kultura aymay malaking bahagi sa pagbuo ng
paniniwala at kaugalian ng isang katauhan.Sa paglipas ng panahon, nagiging iba na ang pag-
uugali ng tao kaysa noon na wala pangimpluwensya ng gadyets
- Lokal na Kaugnay na Pag-aaral
Sa pahayag ni Acurin sa kanyang pag-aaral sinabi nito na sa panahon ngayon, hindi maiiwasang
gumamit at dumipende ng mga mag-aaral sa paggamit ng teknolohiya sa paggawa ng mga
gawain. Masasabi nating napakalaki ng papel ng teknolohiya sa kanilang pagaaral ngunit maaari
rin itong makasama kung hindi gagamitan ng disiplina. Inaasahan na sa pamamagitan nito ay
malaman ng mga magaaral ang wastong paggamit ng mga teknolohiya. Malaki ang
ginagampanang papel ng teknolohiya sa mga mag-aaral ngunit ito din ay nagiging sanhi upang
mapabayaan ang kanilang pag-aaral. Marami ang naniniwala na ang teknolohiya ay may epekto
sa ating lipunan, pero marami rin ang pabor sa pag-unlad ng teknolohiya dahil ito ay nagbibigay
ng magandang dulot sa pamumuhay ng mga Pilipino. Ang pananaw na ito ay tama, subalit
kailangan nating pag-aralan ng mabuti kung ang teknolohiya nga ba ay nakakatulong o
nagdudulot ng masamang epekto. Ito ay nakasalalay sa mga magaaral kung papaano ito
gagamitin. Ayon kay Ledda, sino pa ba ang hindi nakakaalam sa napakasikat na imbensyon, ang
teknolohiya. Bagay na nagpadali ng buhay ng mga mag-aaral na katulad ko. Ayon nga sa mga
nakakatanda, kung dati raw ay inaabot ka ng maghapon sa loob ng library upang hanapin ang
kahulugan ng mga leksyon, ngayon ay nariyan na ilang pindot lamang ay malalaman mo na ang
kahulugan ng mga ito. Maliban pa sa sobrang bilis na proseso na paghahanap ng leksyon,
nariyan rin ang printer upang solusyonan ang problema sa matagal na pagsulat ng mga takdang
aralin. Patuloy pa rin ang pag usbong ng modernisasyon sa kasalukuyan dahil sa patuloy na
paglaganap ng mga panibagong teknolohiya sa buong mundo. Kabilang na dito ang pag usbong
ng iba’t- ibang uri ng gadyet na naiimbento at patuloy na tinatangkilik ng mga mamamayan
lalong lalo na ng mga mag-aaral sa kadahilanang mas magiging madali ang kanilang
pangangalap, mas kinaaaliwan at mas pinakikinabangan ang mga ito lalong lalo na sa kanilang
pagaaral. Ang pahayag na ito ay ayon kay Mirabuenos. Para kay Inciong, kina kailangan na
8

9. ipagbawal ang paggamit ng cellphone habang kasagsagan ng kanilang talastasan. Kailangan din
na paalalahanan at gabayan ng mga guro ang kanilang mga estudyante na maging responsable sa
maggamit ng mga teknolohiya. Ang pahayag ni Inciong ay pinagtibay nila Salazar et al. (2017)
sa pahayag na marami sa mga kabataan ngayon ang nakadepende na sa mga makabagong
teknolohiya lalo na sa kanilang pag-aaral. Maliit man o malaki ang naitutulong ng teknolohiya sa
buhay ng mga estudyante may mga epekto rin na mabilis sumibol na dapat matuklasan upang
malaman kung gaano kalupit ang epekto ng teknolohiya at internet. Inilahad ni Pilorin (2016) sa
kanyang pag-aaral na ang kakulangan sa paggamit ng teknolohiya ay maaaring makaapekto sa
kalusugan at pagbasa sa nakasanayang wika. Ang pag-aaral na ito ay nagpapatunay na maaaring
makaapekto sa mga estudyante sa kanilang pag-aaral sa negatibong paraan. Ang kakulangan sa
kaalaman tungkol sa teknolohiya gaya ng kompyuter, laptop, at cellphone ay maaaring
makasama sa mga estuyante sa larangan man ng kalusugan o pag-aaral. Ang epekto ng paggamit
ng teknolohiya ay nakaayon kung papaano ito gamitin ng mga mag-aaral. Ito ay nakakasama
kung ito ay hindi ginagamit ng wasto at nakabubuti naman kung ito ay hindi ginagamit ng wasto
Juanbee (2014). Ayon kay Marie (2015), ang masamang epeko teknolohiya sa mga mag-aaral ay
ang mga laro na mayroon ang mga ito na kinahuhumalingan ng mga kabataan na sanhi na ng
pagbaba ng kanilang mga grado sa bawat asignatura.
E. Teoritikal na Gabay at Konseptuwal na Balangkas
Ang Pag-aaral na ito ay nakasentro sa pagpapakita ng estado at mga karanasan ng estudyante sa
epekto ng paggamit ng kani-kanilang gadyet sa pag-aaral. Ang ang konseptuwal na balangkas o
(conceptual framework) ng pag-aaral na ito ay ginagamitan ng input-process-output model, na
kung saan inilalahad sa input frame ang karanasan ng mga estudyante sa pag-aaral gamit ang
kanilang mga gadyet. Ang process frame ay tumutukoy sa mga hakbang na gagawin ng mga
mananaliksik ukol sa mga pagkuha ng mga datos. Sa pamamagitan ng pagbibigay sarbey at mga
katanungansa mga estudyante nakakaranas ng masyadong matagal na paggamit ng kanilang mga
gadyet, nalalaman ng mananaliksik ang opinyon, hinaing at rekomendasyon patungkol sa
paksang pinag-aaralan. Sa output frame, inaasahan ng mga mananaliksik ang kabuuang ng
pananaliksik. Makakabuo ng isang makabuluhang pananaliksik na sasagot sa isyu patungkol sa
mga masasamang epekto ng masyadong matagal na paggamit ng gadyet.
9

10. F. Sakop at Delimitasyon ng Pag-aaral
Ang pananaliksik na ito ay nakatuon sa karanasan ng paggamit ng gadyet sa mga mag-aaral
sa baitang 11 ng La Purisima Concepcion Academy, STEM Strand, ang pag-aaral na ito ay
tungkol sa mga maganda at pangit na magiging epekto ng gadyet sa pag-aaral ng mga
estudyante sa loob ng paaralan ng La Purisima Concepcion Academy
Dahil sa hindi inaasahang pagbabago dulot ng pandemya, isa na dito ay ang makabagong
paraan ng pagpasok o edukasyon at gawing libangan sa kanilang mga bahay, at layunin ng
pananaliksik na ito na malaman kung ano ba ang mga negatibo at positibong dala o tulong ng
karanasan sa paggamit ng gadyet
Estudyante
Pagpasok sa online class
Epekto sa pag-aaral at sa kanilang personal na
pamumuhay
Rekomendasyon / Solusyon
Kabuuan ng pananaliksik
Mabuti Masama
Resulta Resulta
10

11. gadyet sa pag-aaral at gawing libangan panonood ng pelikula o paglalaro ng mga loro sa
gadyet sa kani-kanilang bahay
Ang limitasyon ng pag-aaral nito ay hanggang tatlumpu (50) mag-aaral na galing sa STEM
Strand ng La Purisima Concepcion Academy, upang maka kalap ng impormasyon sa
gagawing pananaliksik, ang pag- aaral ay magsisimula ng Marso at matatapos ng Abril, sa
taong dalawang libo’t dalawamput dalawa (2022), ito magaganap sa kani-kanilang bahay
gamit ang mga link na ibibigay para sa mga katanungan sa pananaliksik.
11

12. Kabanata 2 Metodolohiya at Pamamaraan
A. Disenyo at pamamaraan ng pananaliksik
Ang naisagawang pananaliksik, ay gumamit ng deskriptibong metodolohiya ng pananaliksik,
napili naming itong gamitin dahil ang layunin namin sa pag-aaral na ito ay ilarawan at
ipaliwanag ang epekto ng aming napiling paksang pag-aaralan, gumamit kami ng mga
deskriptibong sarbey sa pamamagitan ng mga talatanungan upang makalikom ng datos
sunod ay ang kwantitatibong pananaliksik
Ang kwantitatibong pananaliksik ay ginagamit upang malaman ang dami o bilang ng taong
pumapanig sa isang paniniwala o upang maglahad ng kanilang mga saloobin ukol sa paksang
pinag uusapan, isa sa pinaka importante ito dahil dito masusuri namin ang mga opinion na
ibinigay sa amin ng aming mga sumasagot, mga datos na dapat pag-aralan upang makapag
bigay ng sapat na impormasyon para sa ating gagawing interpretasyon.
Limitado lamang ang bilang ng sasagot sa mga talatanungan, ngunit hindi ito magiging
hadlang o makakahadlang sa pag-aaral ng amin paksa, ang interbyu o pakikipanayam sa
estudyante ay isang parte din upang makadagdag ng imposrmasyon na pwedeng makalap sa
gagawing pananaliksik. Ito ang mga disenyo na masasabing magiging epektibo sa aming
ginagawang pananaliksik.
B. local at Populasyon ng Pananaliksik
Ang aming tagatugon ng pananaliksik ay nagmula din mismo sa paaralan ng La Purisima
Concepcion Academy, Grade 11 STEM strand. ito ang aming napiling lokasyon sapagkat ang
mga ganitong klaseng mag-aaral ay naglalaro sa pagiging mga dalaga at binata, masyadong
nahuhumaling ang mga kabataan sa dala ng gadyet sa kanilang mga buhay. Kaya naman
masasabing angkop ang aming paksa at sarbey sa mga estudyante ng LPCA, dahil dito ay
nararanasan nila ang paggamit ng iba’t ibang gadyet sa pamamaraan ng pag-aaral o
paglilibang katulad ng paglalaro ng online games. Kinabibilangan ng 50 na estudyante na ang
edad ay nasa pagtang ng 15 – 18 taong gulang
Malaking tulong sa amin ang magiging kasagutan o impormasyon na aming makukuha mula
sa mga tagasagot ng aming sarbey, ng sa gayon makakuha kami ng sapat at magandang
rekomendasyon mula sa paksang aming pinag-aaralan.
Profile ng mga tagatugon sa Sarbey:
12

13. Seksyon
Grade 11 – STEM Strand (Seksyon)
St. Raphael St. Uriel Kabuuan
Bilang 27 23 50
Kasarian
Grade 11 – STEM Strand (Kasarian)
Lalaki Babae Kabuuan
Bilang 20 30 50
C. Kasangkapan sa paglikom ng Datos
Ang napiling instrumento sa paglikom ng mga datos sa pag-aaral na ito ay questionnaire o
talatanungan gamit ang google form survey, ito ay binubuo ng pitong katanungan, na nahati
sa dalawang pangkat. ang mga katanungan ay nagbibigay ng iba’t ibang puntos o pananaw
batay sa paksa, ang mga talatanungan ay kinapalooban ng apat na tanong na may pagpipilian
na oo, hindi, o minsan, at tatlong katanungan na kung saan kinuha namin ang kanilang
obserbasyon sa pamamagitan ng pagpili ng sagot o opinion sa mga pagpipilian. Isa pa sa
naging instrumento ay ang interbyu sa mga estudyante tungkol sa mga karanasan nila
pagdating sa gadyet at huli ay nagkaroon kami ng konting pananaliksik upang makahanap ng
dagdag impormasyon sa aming ginagawang pag-aaral.
D. Paraan ng paglilikom ng Datos
Bilang panimula, at nasa bagong paraan ng paggawa ng pananaliksik, alam namin na wala
ang attensyon ng mga estudyante sa ganitong paraan ng pagsasagot ng mga sarbey kung
kaya’t nag isip kami ng mga simpleng katanungan na mas madali sa kanilang intindihin
upang hindi na din nila bastahin ang aming mga katanungang inilatag. Bilang isang grupo
nag-isip muna kami ng tag-tatlong tanong saka namin ito pinag-usapan at sinala kung alin
ang mas madaling sagutan at unawain ng mga tagatgon.
Matapos ang pagsasagawa ng mga katanungan, nagtakda kami ng lugar na kung saan
isasagawa namin ang pangangalap ng datos at ang napili ay mula na rin sa paaralan ng
LPCA, pagkapili namin ng lugar na pagdadusan nag-usap kaming isang grupo, kumuha muna
13

14. kami ng impormasyon kung ilang ka-tao ang grade 11 sa LPCA, pagkatapos nag-usap din
kami kung ilang tao ang kailangang sumagot sa aming mga sarbey at napagkasunduaan
naming tama na ang 50 na estudyante ng grade 11, dahil ang populasyon lamang ng grade 11
STEM sa LPCA ay 69, makakakuha na kami ng sapat na datos dahil mahigit kalahati na ang
aming na sarbey. Sunod ay kinausap namin ang bawat president ng bawat seksyon upang
kami ay tulungan na mapa sagot ang kanilang mga kaklase para sa aming pananaliksik,
ipinamahagi na namin ang link o google form sarbey na kanilang sasagutan sa pamamagitan
ng pribadong mensahe sa internet, agkakatapos nilang magsagot nakikita na agad namin ang
kanilang mga sagot sa aming mga katanungang ibinigay, at dito kung kami ay may mga
katanungan pa agad na din namin silang kinausap kung kailangan para mas malaman namin
ang kanilang mas malalim na saloobin.
Sa pamamagitan ng aming makabagong pagsasagawa ng paglikom ng datos mas mailalahad
namin ng maayos at mabilis ang mga impormasyon na aming nakuha sa mga tagasagot,
maayos at detalyado ang aming mga katanungan at plano upang mas aging magaan at
maganda ang proseso ng aming isinasagawang pananaliksik.
E. Paraan ng Pagsusuri ng Datos
Ang mga nakalap na datos ay susuriin at bubusisiing mabuti upang mas maayos ang pag-
aaral dito. Gumamit kami ng deskriptibong istatistikal na pagsusuri upang ipakita o ilahad
ang naging resulta ng aming ginawang sarbey. Ito ang aming napiling paraan dahil sa angkop
at madaling maintindihan ng mga mambabasa ang ganitong uri ng pagbibigay ng resulta,
naka buod at hindi komplikadong tingnan gamit ang chart.
Sa pagbuo ng interpretasyon at resulta, pinaka madali at mabilis maintindihan ng
mambabasa ang paggamit ng mga chart katulad ng piecharts, na kung saan mas magiging
madali at epektibo ang deskriptibong istatistikal na pagsusuri
14

15. Kabanata III
Resulta at Diskusyon
Sa parteng ito ay ilalahad namin ang naging resulta ng isinagawang sarbey sa mga mag-
aaral ng baiting 11 ng LPCA STEM Strand, kaugnay na din ng mga kasagutan na ito ay ang
mga diskusyon at interpretasyon ng mga mananaliksik sa nakalap na datos mula sa mga mag-
aaral, ang sumusunod na piecharts ay magsisilbing representasyon ng naging resulta o
kasagutan ng mga naging respondent sa sarbey na aming naisagawa. Ito ay dumaan sa
malalim at seryosong talakayan at interpretasyon ng aming grupo upang mabigyang aral o
linaw ang mga resulta ng pananaliksik.
Resulta ng Sarbey
Batay sa resulta ng aming isinagawang surbey sa baitang labing-isa ay nahahati ang kanilang
sagot sa apat. 31 sa kanila ay gumagamit ng gadgyet sa loob ng limang oras hanggang 6 na
oras. 9 na estudyante naman sa loob ng 3-4 na oras, 9 na magaaral na gumagamit ng gadyet
sa loob ng 7 hanggang 8 oras at isang estudyante naman na gumagamit lang sa loob ng isa
hanggang dalawang oras.
2%
18%
62%
18%
1. Gaano ka kadalas gumamit ng gadyets para sa
iyong pag-aaral?
50 Responses
1-2 Oras
3-4 Oras
5-6 Oras
7-8 Oras
15

16. Sa pangalawang tanong na " gaano ka naman kadalas gumagamit ng gadyets sa pahlilibang"
ay nahahati rin sa apat ang sagot mula sa baitang 11. 17 na estudyante anggumagamit ng
gadyet sa loob ng 5-6 oras, gayundin sa 3-4 oras, 17 na magaaral din ang gumagamit ng
gadyet sa oras na ito. 3 naman sa loob ng 1-2 oras at 13 na estudyante ang may
pinakamatagal na na oras sa paglilibang, sila ay naglilivang gamit ang gadyet sa loob ng 7-8
oras.
Sa pangatlong tanong ng aming sarbey na ginawa sa baitang 11, 37 sa kanila ay natutulungan
ng paggamit ng gadyet sa pagaaral. 11 sa mga magaaral ang may sagot na minsan sa tanong
at sa kabilang banda May 2 magaaral na hindi natutulungan ng gadyet sa pagaaral.
6%
34%
34%
26%
2. Gaano ka naman kadalas gumamit ng gadyets para
sa iyong paglilibang?
50 Responses
1-2 Oras
3-4 Oras
5-6 Oras
7-8 Oras
74%
4%
22%
3. Para sa iyo, ang paggamit ba ng gadyets sa iyong
pag-aaral ay epektibo?
50 Responses
Oo
Hindi
Minsan
16

17. sa tanong na " Para sa iyo, ang paggamit ba ng gadyets sa iyong pag-aaral ay epektibo?". 31
sa kanila ang sumagot na oo sa tanong, 17 sa sagot na minsan at dalwang magaaral ang
sumagot sa hindi.
sa ikalimang tanong sa aming isinagawang surbey karamhian sa kanila ang sumang ayon. 31
na magaaral ang sumagot ng oo sa tanong at sa kabilang banda naman ay 19 na magaaral ang
sumagot na minsan.Wala namang magaarala ang sumagot ng hindi.
70%
5%
25%
4. Mas napapabilis ba ang iyong pagkatuto sa
paggamit ng mga gadyets?
50 Responses
Oo
Hindi
Minsan
62%
0%
38%
5. Sa iyong paggamit ng gadyet, nagagawa o
natatapos mo ba ng maayos ang iyong mga
kailangang gawin sa bahay at paaralan?
50 Responses
Oo
Hindi
Minsan
17

18. batay sa resulta ng ika anim na tanong, 23 sa mga estudyante ng baitang 11 ang sumagot ng
minsan. 23 naman sa hindi at 4 sa kanila ang sumagot ng oo.
Sa panghuling tanong ng aming surbey. 31 sa mga sumagot ay nagkaroon ng magandang
epekto, 2 ang sumagot ng Hindi magandang epekto at 17 ang sumagot ng dipende sa taong
nagamit ng gadyet.
Sa paglipas at sa pagdaan ng panahon, iba't ibang mga inobasyon na ng teknolohiya ang
nagsiusbong. Noong nakaraang kasagsagan ng pandemya, naging mahirap ang sitwasyon
para sa mga tao lalo na sa mga estudyante. Naitigil ang pagpasok sa mga eskwelahan at
8%
46%
46%
6. Nagiging hadlang ba ang paggamit ng gadyet sa
iyong pag-aaral?
50 Responses
Oo
Hindi
Minsan
62%
4%
34%
7. Ano ang mas mabisang epekto ang iyong nakukuha sa pag gamit ng
gadyet sa iyong pagkatuto?
50 Responses
Magandang epekto, na kung
saannakakakuha tayo ng iba't
ibangimpormasyon sa ating pag-aaral
atnagagawang libangan
Hindi magandang epekto, na kung saanito ay
nakakaapekto sa ating kalusuganat nagiging
sagabal sa mag-aaral
depende sa taong nagamit ng gadget
18

19. inilunsad ang online class na kung saan makabagong paraan ito ng pag-aaral. Ang mga
estudyanteng nagsisipasukan sa paraang online class ay gumagamit ng mga makabagong
teknolohiya gaya na lamang ng mga gadyets tulad ng cellphone, laptop, at computer. Noon
pa man ay malaki na ang pakinabang ng tao sa teknolohiya, ito ay sinasabing resulta ng
matagumpay na imbensyon ng mga eksperto sa layunin na tulungan ang bawat mamamayan
sa iba’t-ibang aspeto ng buhay at upang mapabilis ang gawain ng mga tao. Ang gadyets
katulad na nga lamang ng mga cellphones, laptop, at computer ay masasabing higit na
nakakatulong sa mag-aaral sa kanilang pag-aaral.
Ngunit hindi maiiwasan na sa bawat pag-angat at pagkakaroon ng epektibong epekto nito ay
mayroon itong iniiwan na negatibong mga epekto kung hindi gagamitin sa tamang paraan.
Sa resulta ng aming ginawang sarbey at pag-iinterbyu, malaking porsiyento ng mga mag-
aaral ang mas labis na gumagamit ng gadyets sa pag-aaral kaysa sa paglilibang marahil na rin
ito sa makabagong paraan ng pag aaral, ito ay ang online class. Narito naman ang naging
resulta ng tugon ng mga mag-aaral sa kung epektibo nga ba ang paggamit ng gadyets sa sa
kanilang pag-aaral. Marami sa mga mag-aaral ang nagsasabing epektibo at maganda ang
naidudulot ng paggamit ng gadyets sa kanilang pag-aaral, ilan naman sa kanila ang
sumasagot ng hindi at minsan lamang naging epektibo sa kanila ang paggamit ng gadyets sa
kanilang pag-aaral. Marami sa mga mag-aaral ang mabilis na natututo sa pamamagitan ng
paggamit ng gadyets marahil sa madaling paggamit ng mga ito, halimbawa na lamang ay
nakatutulong ito sa mabilis na paghahanap ng mga kasagutan sa kanilang mga takdang-
aralin. Ngunit nagkakaroon lamang ng negatibong epekto ang paggamit ng gadyets dahil sa
hindi pagkabalanseng paggamit ng mga ito sa pag-aaral at pang personal na gamit. Gaya na
nga lamang ng paminsan minsang pagiging distraksyon o sagabal sa pag-aaral at gawaing
bahay ang paggamit ng gadyets. Sa kabilang banda naman ay napatunayan sa mga sagot ng
mga mag-aaral na para sa kanila ay magandang epekto ang dulot ng paggamit ng gadyets
sapagkat nakakakuha sila ng iba't ibang impormasyon sa kanilang pag-aaral at pati na rin sa
kanilang paglilibang. Ilan pa sa mga magandang epekto ng paggamit ng gadyets sa mga mag-
aaral ay ang pagkadagdag ng kaalaman at pagiging mas malikhain sa tulong ng paggamit ng
mga gadyets. Base naman sa aming ginawang pag-iinterbyu, ang mga nakapanayam naming
mga mag-aaral ay pareparehong pamilyar at gumagamit ng mga iba't ibang gadyets kabilang
nalang ang cellphones at laptop sa kanilang pag-aaral. Ayon sa kanila, higit na may
positibong epekto sa kanila ang paggamit ng gadyets sa pag-aaral sa kaysa pagkakaroon ng
negatibong epekto nito sa kanila. Sa kanilang salaysay, ang ilang mabuting epekto nito sa
kanila ay ang pagpapayabong ng kanilang mga kaala pagtatagumpay, dagdag din nila sa
kabila naman ng mga positibong epekto, narito naman ang ilan din sa mga negatibong epekto
-- ito ay ang pagkaapekto sa pisikal, mental, at emosyonal na kalusugan. Maaring
maapektuhan ang pisikal na kalusugan sapagkat mas nakatutok na ang isang indibidwal sa
paggamit ng gadyets at nakakalimutan na ang kumilos o gumawa ng pisikal na aktibidades
gaya ng pageehersisyo, at nakaaaekto naman sa mental at emosyonal na kalusugan kapag
19

20. hindi na nalilimitahan ang paggamit at mas nakakakuha pa ng maling impormasyon habang
gumagamit ng gadyets.
Samakatuwid, mayroong kaakibat na negatibo at positibong epekto sa mga mag-aaral ang
paggamit ng gadyets sa larangan ng edukasyon. Hindi maikakaila na may mga pagkakataong
mas lumalamang ang negatibong epekto nito. Kinakailangan lamang maging responsable sa
paggamit ng mga ito lalo na ang mga mag-aaral. Hindi masama ang limitahan ang paggamit
nito basta huwag lamang ring aabusuhin ang paggamit, tandaan na ang sobra ay lubhang
nakasasama. Sa henerasyon ngayon ay hindi na maiiwasan ang pag-usbong pa ng mga
makabagong bagay, kailangan mong makisabay nang sa gayon ay hindi ka mapag-iwanan ng
panahon ngunit iyong palaging pakaiisipin kung ano ang mga maidudulot nito, hindi lamang
sa iyo at pati na rin sa ibang tao.
20

21. Kabanata IV
Lagom, Konklusyon, at Rekomendasyon
Ang kabanatang ito ay naglalaman ng buod, natuklasan, konklusyon at rekomendasyon ng
pag-aaral.
Lagom
Sa panahon ngayon masasabi natin na ang gadyet ay parte na ng ating buhay. Sa
pamamagitan ng gadyet na ito mas napapadali ang mga gawain katulad na lamang sa
komunikasyon natin sa mga mahal natin sa buhay.
Ang Pag-aaral na ito ay naglalayon makakalap ng opinion at impormasyon ng mga-aaral
tungkol sa epekto ng gadyet sa akademikong pag-aaral ng mga estudyante at suma-alang-alang
sa matinding pag-aaral at pagsusuri ng mga mananaliksik.
Isa ito sa ating ginagamit upang makausap o makipagusap tayo sa ating mga mahal sa buhay
na malalayo tulad na lamang ng mga ofw. Nakakatulong din ito sa ating pagaaral sapagkat mas
napapadali ang paggawa ng mga proyekto, aktibidad at iba pa. Hindi na kailangan na maghanap
ng mga makakapal na libro upang makakalap ng mga impormasyon. Marami ding mga tao ang
nakaramdam ng stress dahil sa pandemic ngunit ng dahil sa gadyet nagagawa nitong libangin ang
mga tao. Malaki ang naging tulong nito lalo na ngayong pandemic dahil sa pamamagitan nito
nagiging updated ang mga tao kung ano ang nangyayari na sa bansa. Sa sarbey na ito nalaman na
may magandang epekto sa mga magaaral ang paggamit ng gadyet sa akademikong pagaaral. Sa
paggamit ng gadyet mas napapadali ang pagaaral ng mga estudyante. Hindi lamang ito
nakakatulong sa ating pagaaral sapagkat nagagawa nating maglibang sa paggamit ng gadyet
ngunit kailangan din nating limitahan ang ating sarili sa paggamit nito sapagkat may masama din
itong epekto. Sa pagusbong ng pandemya nagbago ang ating pamumuhay, kaya isinagawa ang
online class upang makaiwas sa virus na kumakalat. Halos lahat ng kabataan ngayon ay tutok na
sa kanilang gadyet na ang iba ay hindi na natutuunan ng pansin ang kanilang pagaaral ngunit sa
sarbey na ito napatunayan na hindi masama ang epekto ng gadyet sa pagaaral sapagkat
nakakatulong ito upang mapadali ang pagaaral dahil hindi na kailangan na maghanap at
mangalap ng mga impormasyon.
Konklusyon
Samakatuwid, maraming iba't ibang epekto ang naranasan ng mga mag-aaral sa paggamit
ng gadyets sa kanilang pag-aaral. Sa kadahilanan na rin ng pagkakaroon ng pagbabago dahil
sa pandemya, nagkaroon din ng pagbabago sa paraan kung paano isagawa ang pag-aaral ng
mga estudyante. Hindi lamang ang paraan ng pag-aaral ang naapektuhan sa paggamit nila ng
gadyets kundi pati na rin ang kanilang mga pamamaraan ng kanilang pamumuhay.
21

22. Sa pananaliksik na ito, napag-alaman ng mga mananaliksik na sa kabila ng pagkakaroon ng
positibong epekto ng paggamit ng gadyets sa pag-aaral ay may kaakibat din itong negatibong
epekto. Sa pamamaraang napadadali ng mga gadyets ang gawain ng mga mag-aaral, ay sa
pagkakaroon din naman ng hindi lamang epekto sa buhay akademiko kundi pati na rin ang
pag-aasal ng mga mag-aaral sa gawaing labas na sa paaralan.
Natuklasan ng mga mananaliksik na kung ano ang marapat at tamang gawin upang
makaiwas sa mga masamang epekto ng paggamit ng gadyets. Marapat lamang na maging
disiplinado at hindi abusado sa paggamit ng gadyets. Ang pagkakaroon ng balanseng
paggamit ng gadyets sa pag-aaral at sa paglilibang ay nakatutulong upang huwag
magkaproblema sa buhay akademiko at makaiwas sa pampersonal na problema. Isa pa sa
nalaman at natuklasan ng mga mananaliksik ay hindi hadlang ang makabagong paraan at
gamit sa pag-aaral upang hindi magpatuloy sa pag-aaral at bagkus mas naeenganyo pa na
mas matuto at matulungan ang sarili nila na mapalapit sa minimithing pangarap.
Ang lahat ng mga naging resultang ito sa pananaliksik ay nag-iwan ng maraming realisasyon
para sa mga mananaliksik at mas nagkaroon pa ng malawak na kaalaman.
Rekomendasyon
Ang aming grupo ay magbibigay ng tatlong rekomendasyon upang maresolba ang
masasamang epekto ng paggamit ng gadyet sa pag-aaral ng mga estudyante. Ang mga ito ay
simple at tiyak na makakatulong sa bawat magaaral. Naririto ang tatlong rekomendasyon na
inyong mababasa sa baba:
• Time management. Ang pagkakaroon ng time management ay malaking bagay sa buhay
ng isang estudyante lalo na sa paggamit ng gadyet sa pagaaral. Sa pamamagitan ng time
management ay iyong malilimitahan ang paggamit ng gadyet sa loob ng isang araw, ngunit
sa paanong paraan? Ang aming grupo ay nirerekomenda na gumawa ng schedule sa isang
araw kung saan sa bawat oras ay may makabuluhan kang ginagawa. Paglimita sa paggamit
ng gayget at gayundin ng pagbibigay oras sa mga bagay na makaktulong sayong katawan
tulad ng ehersisyo.
• Ehersisyo. Dahil sa pandemya na ating kinahaharap, ang ating henerasyon ay ay nagiba
ng style sa pagtuturo. Tayo’y gumagamit na ng teknolohiya sa pagaaral ngunit ang paggamit
nito ay may masamang epekto rin. Naapektuhan nito ang ating kalusugan dahil sa lubos na
paggamit gadyrt sa isang araw. Ang ehersisyo ay hindi lamang napapanatili ang ating
katawan na malusog ngunit natutulungan din nito ang ating utak at katawan na maging aktibo
sa oras ng klase. Dahil dito ating maiiwasana ang mga negatibong epekto ng lubos na
paggamit ng gadyet tulad ng neck tech, poor posture at laptop laziness.
• Sapat na pahinga at nutrisyon. Isa rin sa mga aspekto na nakakaapekto sa pag-aaral ay
ang kakulangan ng tulog, pahinga at paghina ng katawan dahil sa hindi sapat na nutrisyon na
22

23. nakukuha natin sa ating pagkain. Nakakapaekto rin ito sa pagiging matamlay na estudyante,
tamad, kawalan ng gana sa pakikinig, at higit sa lahat ay nawawalan ng talas ang isipan ng
magaaral. Ang pagkakaroon ng sapat na pahinga sa isang araw ay isang malaking tulong sa
bawat estudyante upang mapahinga ang kanilang katawan sa nakakapagod na Gawain. Ang
pagkakaroon ng tamang nutrisyon ay isa ding paraan upang mapabutia ng kalagayan ng ating
katawan. Ang dalawang paraan na ito ay nakakautlong upang magkaroon ng matalas na
pagiisp, konsentrasyon sa klase, pagiging masiglasa mga Gawain at maayos na memorya. Sa
madaling salita ay pinapaganda o pinagpapabuti nito ang perpormans ng bawat magaaral.
• Pagiging responsable. Isa sa pinaka importante ang pagiging responsable sa paggamit ng
ating mga gadyets. Marapat lamang na alamin nating ang hangganan o limitasyon ng
paggamit nito. Sa pagiging responsableng paggamit ng gadyets ay maiiwasan ang pagiging
abusado sa paggamit nito. Kinakailangan din na huwag ubusin ang oras sa paggamit lamang
ng gadyets at isipin na ang oras ay pinahahalagahan at ginagamit sa mga makabuluhang
bagay.
• Pakikihalubilo at pakikipag-usap sa ibang tao. Katulad ng pakikipagkwentuhan mo sa
iyong kapamilya at mga kaibigan na hindi mo na kinakailangan na gumagamit ka pa mg
gadyets. Sa ganitong paraan maiiwasan na ang pagkaranas ng stress, maiiwasan na rin ang
paggamit ng gadyets, at maipapahinga rin ang mata sa mga gadyets. Kagandahan pa rito ay
makatutulong pa ito upang makaiwas sa pagkakaroon mo ng problema o di pagkakaunawaan
sa ibang tao, marahil hindi mo nakakalimutan na makipag-ugnayan at makipag-usap sa
kanila.
Appendix / Bibliograpiya
https://www.academia.edu/34461314/EPEKTO_NG_GADYETS_SA_MGA_MAG_AARAL?fb
clid=IwAR2P7Ucyy_VghLkjyVKPuv0akLrJl9LFJFjs08BMktgnEpiXar0BnaT_cdQ
https://pdfcoffee.com/kabanata-ii-revised-to-printdocx-pdf-
free.html?fbclid=IwAR2FYFcKJZ10iJpt0l7AhcyW332K4USJLiQ5dAwkp1402juKtZe19PIQz7
k
Curriculum Vitae
23

24. Pangalan: Gerard M. Matanguihan.
Tirahan: Barangay 1 Mataasnakahoy Batangas
Edad: 17 Taong gulang
Kaarawan: Agosto 6, 2004
Relihiyon : Katoliko
Pangalan: Fiara Alexia L. De Leon
Tirahan : Purok 5, Brgy. Kinalaglagan
Mataasnakahoy, Batangas
Edad: 17 Taong gulang
Kaarawan: Enero 11, 2005
Relihiyon: Katoliko
Pangalan: Aldwyn Jom P. Inciong
Tirahan: 037, Brgy. Bubuyan mataasnakahoy
Batangas
Edad: 17 taong gulang
Kaarawan: Marso 15, 2005
Relihiyon: Katoliko
24

25. Pangalan : Gemica M De Villa
Tirahan: San Salvador, Lipa City Batangas
Edad : 16 taong gulang
Kaarawan: Oktubre 16, 2005
Relihiyon : Katoliko
Pangalan : AL Jedrick L. Ilagan
Tirahan: Fernando Air Base, Lipa City
Batangas
Edad : 16 taong gulang
Kaarawan: Setyembre 19 2005
Relihiyon : Katoliko
Pangalan : Chryzel Ann H. De Torres
Tirahan: Brgy. Kinalaglagan Mataasnakahoy
Batangas
Edad : 17 taong gulang
Kaarawan: Nobyembre 13, 2004
Relihiyon : Katoliko
25