De gemeenschappelijke stam in het Pacte d’Excellence

1. I N Z E T E N U I T D A G I N G E N
De gemeenschappelijke stam in
het Pacte d’Excellence
Pierre Waaub

2. Internationale vergelijkingen PISA
% lln op 15 j in elke onderwijsvorm (per soc-ec deciel)
Het onderwijs zet sociale ongelijkheid om in schoolse ongelijkheid

3. Gemeenschappelijke stam?
 Pedagogisch continuum
 De zelfde leerinhouden voor iedereen
 Frans ; (+ Latijn in het secundair)
 Moderne taal 1 vanaf 3de Lager (en moderne taal 2 vanaf 2de sec)
 PECA (Parcours d’éducation culturelle et artistique) = artistieke
vorming;
 Wiskunde ;
 Wetenschappen;
 Manuele, technische, technologische, digitale vorming;
 Historische, geografische, economische en sociale vorming;
 Lichamelijke opvoeding, welzijn, gezondheid;
 Moraal, godsdienst, EPC (filosofie en burgerschapsvorming);
 Creativiteit, engagement en ondernemingsgeest;
 Vermogen om te leren leren en om keuzes te maken;
 Persoonlijke begeleiding voor iedereen

4. Gemeenschappelijke stam?
 Gecentreerd op het essentiële en veeleisend
 Geen overzitten
 Formatieve evaluatie;
 Aanbrengen leerinhouden in spiraalvorm;
 Differentiatie in de klas;
 Persoonlijke begeleiding;
 Externe, niet certificatieve evalaties;
 Externe CTC (certificat tronc commun/getuigschrift op einde
gemeenschappelijke stam ).
 Geen studierichtingen voor 15 jaar
 Behalen CTC voor toegang tot hoger secundair

5. Autonomie
Accompagnemen
t
Contrôle
Sturing en gemeenschappelijke stam
Zone-directeurs
Samenwerking
Gedeeld pedagogisch
leadership
Permanente vorming
DCO
Plan voor Sturing
instelling
Federaties van IM
(inrichtende machten)
Regulerende Macht
Welke autonomie
voor de leraars ?
Algemene
objectieven
Méér werk
voor de
plannen voor
sturing

6. De objectieven voor verbetering van de
plannen voor sturing
Objectieven
efficiëntie
Verbeteren kennis
en competenties van
de leerlingen
Méér jongeren met
diploma secundair
onderwijs
Objectieven
gelijkheid
Verschillen tussen de
resultaten van
kansrijke en
kansarme leerlingen
verminderen
Overzitten en
afhaken verminderen
Veranderen van
school tijdens
gemeenschappe-
lijke stam
verminderen
Parallele
objectieven
Méér inclusie van
leerlingen met
bijzondere noden in
het gewoon
onderwijs
Verhogen van de
indicatoren welzijn
op school en
schoolklimaat

7. Efficiëntie als gevolg van gelijkheid
Verminderen
van de
verschillen
tussen de
resultaten van
kansrijke en
kansarme
leerlingen
Verminderen
overzitten en
afhaken
Minder van
school
veranderen
tijdens
gemeensch.
stam
Differentiëren in de
klas
Formatieve
evaluatie
Persoonlijke
begeleiding
Schoolpro-
blemen
worden
vanaf
kleuter-
school
beter in
handen
genomen
Verbeteren
kennis en
competentie
s leerlingen
Méér jongeren
met diploma
secundair

8. Investeren in kleuteronderwijs
Ontwikkeling van de
competenties van de
leerling

9. Investering in het kleuteronderwijs
Ontwikkeling van de
competenties van de
leerling
Competenties
talen

10. Investering in het kleuteronderwijs
Ontwikkeling van de
competenties van de
leerling
Competenties
talen
Eindtermen
kleuteronderwijs

11. Investering in het kleuteronderwijs
Ontwikkeling van de
competenties van de
leerling
Competenties
talen
De
schoolcultuur
dichterbij
brengen
Eindtermen
kleuteronderwijs

12. Investering in het kleuteronderwijs
Ontwikkeling van de
competenties van de
leerling
Competenties
talen
De
schoolcultuur
dichterbij
brengen
Versterking van
het educatief
team
Eindtermen
kleuteronderwijs

13. Investering kleuteronderwijs - Uitdagingen
Welke veranderingen in de praktijk?
Initiële vorming
Voortgezette vorming
Begeleiding en opvolging

14. Investering kleuteronderwijs - Uitdagingen
Welke veranderingen in de praktijk?
Voldoende en
aangepaste
omkadering
Initiële vorming
Voortgezette vorming
Begeleiding en opvolging

15. Investering kleuteronderwijs - Uitdagingen
Welke veranderingen in de praktijk?
Voldoende en
aangepaste
omkadering
Klasgrootte
Initiële vorming
Voortgezette vorming
Begeleiding en opvolging

16. Investering kleuteronderwijs - Uitdagingen
Welke veranderingen in de ptraktijk?
Voldoende en
aangepaste
omkadering
Klasgrootte
Relaties
familie -
school
Initiële vorming
Voortgezette vorming
Begeleiding en opvolging

17. De inhoud van de gemeenschappelijke stam - Uitdagingen
Gecentreerd
op het
essentiële
maar
veeleisend
De zelfde voor
iedereen
Polytechnisch
en veelzijdig
De wereld
begrijpen en
zich
emanciperen
Iedereen
bekwaam
De strijd
rond de
eindtermen?
Interne
onderwijs-
vormen en
oriëntering?
Werkelijk?
De kennis
om zich t e
onderschei
den?
Verandering
houding?

18. Verwarring
Handicaps van
de leerling
Remediëring,
Verdieping,
Uitbreiding
Mislukking
ondanks de
« hulp »
Schuld bij de
individuele
leerling leggen
Sociaal,
cultureel,
educatief,
psychisch,
fysiek
Schoolse problemen,
leerstoornissen, gebreken,
handicaps
Versterking
(diagnostiek en
medicalisering
van schoolse
problemen,
oriënteringen,
afzakken)
Individuele
compensaties,
mild beleid
Differentiëren of individualiseren ?

19. RCD of gemeenschappelijke cultuur ?
Heterogeniteit
Schoolse
problemen
Remediëring Verdieping

20. RCD of gemeenschappelijke cultuur?
Heterogeniteit
Schoolse
problemen
Remediëring Verdieping
Vertrouwdheid
met de
schoolse
cultuur
Uitbreiding
Scholen en klassen die
remediëren
Scholen en klassen voor
versterking/ uitbreiding
Quasi-
markt

21. Voorwaarden
scheppen
voor
pedagogische
differentiatie
Klasgrootte
verminderen
in
kleuterschool
en begin Lager
Gemeenschappelijke stam - Uitdagingen

22. Voorwaarden
scheppen
voor
pedagogische
differentiatie
Klasgrootte
verminderen
in
kleuterschool
en begin Lager
De schooltaal
De
verwachingen
van de school
expliciteren
Gemeenschappelijke stam - Uitdagingen

23. Voorwaarden
scheppen
voor
pedagogische
differentiatie
Klasgrootte
verminderen in
kleuterschool en
begin Lager
De schooltaal
De verwachingen
van de school
expliciteren
Formatieve
evaluatie en
leersituatie in
overeenstemming
brengen
Gemeenschappelijke stam - Uitdagingen

24. Voorwaarden
scheppen
voor
pedagogische
differentiatie
Klasgrootte
verminderen in
kleuterschool en
begin Lager
De schooltaal
De verwachingen
van de school
expliciteren
Formatieve
evaluatie en
leersituatie in
overeenstemming
brengen
Samenwerking en
reflexie over de
praktijk in
overeenstemming
brengen
Gemeenschappelijke stam - Uitdagingen

25. Scheppen van een
cultuur van
gemeenschappelijke
leerinhouden in de
klas
Gemeenschappelijke stam - uitdagingen

26. Scheppen van een
cultuur van
gemeenschappelijke
leerinhouden in de
klas
Hoge
verwachtingen
voor allen
Beter identificeren
van de problemen
verbonden met de
leerobjectieven
Gemeenschappelijke stam - uitdagingen

27. Scheppen van een
cultuur van
gemeenschappelijke
leerinhouden in de
klas
Hoge
verwachtingen
voor allen
Minder de
leerlingen met
elkaar vergelijken
minder competitie
Coöperatief leren
aanmoedigen
Beter identificeren
van de problemen
verbonden met de
leerobjectieven
Gemeenschappelijke stam - uitdagingen

28. Scheppen van een
cultuur van
gemeenschappelijke
leerinhouden in de
klas
Hoge
verwachtingen
voor allen
Minder de
leerlingen met
elkaar vergelijken,
minder competitie
Variatie in de
activiteiten en
ondersteuning, de
verwachtingen
expliciteren
Aandacht voor de
voorgeschiedenis
van de leerling, de
vooruitgang van
elke leerling
volgen
Coöperatief leren
aanmoedigen
Beter identificeren
van de problemen
verbonden met de
leerobjectieven
Gemeenschappelijke stam - uitdagingen

29. Scheppen van een
cultuur van
gemeenschappelijke
leerinhouden in de
klas
Hoge
verwachtingen
voor iedereen
Minder de
leerlingen met
elkaar vergelijken,
minder competitie
Variatie in de
activiteiten en
ondersteuning, de
verwachtingen
expliciteren
Aandacht voor
voorgeschiedenis
leerling,
vooruitgang van
elke leerling
opvolgen
Coöperatief leren
aanmoedigen
Beter identificeren
van de obstakels
bij het leren
Gemeenschappelijke stam - uitdagingen
Houding leraars
Formatieve
evaluatie
Différenciation
pédagogique
Différenciation
pédagogique
Pedagogische
differentiatie
Aangepaste
didactiek

30. Participatiemodel ?
Inzet: Diagnostiek van de
efficiëntie of gericht op de
schoolse ongelijkheden?
Risico’s: Verdamping van de
objectieven van het Pact?

31. Participatiemodel ?
Inzet: Diagnostiek van de
efficiëntie of gecentreerd op
schoolse ongelijkheden?
Risico’s: Verdamping van de
objectieven van het Pact?
Inzet: Welk model voor
samenwerking? Voor welke
veranderingen in de praktijk?
Risico’s: Méér controle, minder
betrokkenheid?

32. Participatiemodel ?
Inzet: Diagnostiek van de
efficiëntie of gecentreerd op de
schoolse ongelijkheden?
Risico’s: Verdamping van de
objectieven van het Pact?
Inzet: Welk model voor
samenwerking? Voor welke
veranderingen in de praktijk?
Risico’s: Méér controle, minder
betrokkenheid?
Inzet: Identificeren van de
oorzaken? Keuze van de specifieke
objectieven? Hoe beslist men ?
Risico’s: Management van het
bedrijf, formele consultatie?

33. Participatiemodel ?
Inzet: Diagnostiek van de
efficiëntie of gecentreerd o p de
schoolse ongelijkheden?
Risico’s: Verdamping van de
objectieven van het Pact?
Inzet: Welk model voor samenwerking?
Voor welke veranderingen in de praktijk?
Risico’s: Méér controle, minder
betrokkenheid?
Inzet: Identificeren van de oorzaken?
Keuze van de specifieke objectieven? Hoe
beslist men?
Risico’s: Management van het bedrijf,
formele consultatie?
Inzet: Betrokkenheid ouders en
leerlingen: echt open staan voor elkaar of
respect voor de respectievelijke
perimeters?
Risico’s Instrumentalisering en
démagogie?

34. Participatiemodel?
Inzet: Diagnostiek van de
efficiëntie of gecentreerd op de
schoolse ongelijkheden?
Risques: Verdamping van de
objectieven van het Pact?
Inzet: Welk model van samenwerking?
Voor welke veranderingen in de
prderingen in de praktijk?
Risico’s: Méér contrôle, minder
betrokkenheid?
Inzet: Identificeren van de oorzaken?
Keuze van de specifieke objectieven? Hoe
beslist men ?
Risico’s: Management van het bedrijf,
formele consultatie?
Inzet: Betrokkenheid ouders en
leerlingen: echt open staan voor elkaar of
respect voor respectievelijke perimeters?
Risico’s: Instrumentalisering en
demagogie?
Voor de
gemeenschappelijke
stam?

35. Evaluatie
Contractualisering
Autonomie
instellingen
Responsabilisering
Evalueren of controleren?

36. Evalueren of controleren?
Contractualisering
Responsabilisering
Autonomie van
de instellingen
Evaluatie /
Controle

37. Formatieve
evaluatie
Collectief
Samenwerking
Praktijk en
context
verbeteren
Individueel
Onderhoud van
de functie
Vorming en
begeleiding
Controle Individueel
Ongunstige
vermelding
Risico op
ontslag
Evalueren of controleren?

38. Gedeeld
pedagogisch
leadership
Verbetering
praktijken
Formatiev
e evaluatie
Samenwerk
ing
Versterken
macht directie
Conformiteit
praktijken
Evaluatie
sanctie
Werk
uitvoerder
Vertrouwen? Dwang?
Ontwerper? Uitvoerder?
Welke autonomie voor de leraars ?

39. Merci pour votre attention