Maatschappelijke stage: een instrument om te werken aan
sociale integratie?
Die vraag staat centraal in de pilot Maatschappelijke Stage
Plus. In de pilot laten zes koppels van scholen een beperkte
groep leerlingen in gemengde duo’s samen maatschappelijke
stage lopen. Het gaat om scholen die in de samenstelling van
hun leerlingpopulatie sterk verschillen (steeds een ‘witte’
en een ‘zwarte’ school). De maatschappelijke stage bevordert
participatie en actief burgerschap: leerlingen ervaren hoe
leuk en zinvol vrijwilligerswerk kan zijn. Doordat in de pilot
leerlingen met verschillende achtergronden samenwerken,
leren zij ook elkaars leefwerelden beter kennen. De zes
scholenkoppels geven op eigen wijze invulling aan deze
Maatschappelijke Stage Plus.
In de workshop krijgen deelnemers inzicht in de gevarieerde
praktijk die zo ontstaat. Bovendien willen we deelnemers
instrumenten, zoals een spelvorm, laten ervaren die in de pilot
worden ingezet om leerlingen met elkaar te laten kennismaken.
VO-congres 2009 Workshop B Nieuwe Richtlijnen Jaarverslag
Workshop H Maatschappelijke Stage
1. Maatschappelijke stage Plus
Workshop voor het
VO-congres
19 maart 2009
Els Broekhuijsen (CED)
Arie Olthof (Olthof Onderwijs)
2. Pilot MaS+
In opdracht van de directie Inburgering
en Integratie, ministerie van WWI
Begeleid door het Kenniscentrum
Gemengde Scholen (KCGS):
www.gemengdescholen.nl
In KCGS werken samen:
Centrum Educatieve Dienstverlening
Walraven & Haest
3. Pilot MaS+: uitgangspunt
Leerlingen van scholen die qua sociaal-
culturele achtergrond verschillen, doen in
duo’s samen hun maatschappelijke stage.
Dit bevordert de sociale integratie van
leerlingen in het voortgezet onderwijs.
4. Deze workshop - doel
“Willen wij de + aan onze maatschappelijke
stage willen toevoegen en zo ja, hoe?”
6. Kennismakingsronde
In duo’s, 2 keer 3 minuten.
De één: Stel jezelf voor aan je buurman/-vrouw, door
aan de hand van een persoonlijk eigendom dat je
dagelijks gebruikt (sleutelbos, mobieltje, pda,
enzovoorts) iets te vertellen over je persoonlijke sociale
leven.
De ander: Reageer eens. Was je verrast over wat je
buurman/-vrouw je vertelde? Zegt dat iets over jouw
verwachtingen van het persoonlijk sociale leven van
bezoekers van het VO-congres?
7. Ideeën achter MaS+
MaS: leerlingen stimuleren om dienstbaar te
zijn aan de samenleving en daar iets van te
leren
MaS+: verbeteren van beeldvorming tussen
leerlingen met verschillende achtergronden en
culturen
MaS+: voertuig om sociale integratie te
bevorderen
8. Ideeën achter MaS+
Leerlingen van verschillende
achtergronden maken kennis met elkaar
en zijn wederzijds afhankelijk van elkaar:
samen op zoek naar stageadres
wederzijds afhankelijk: je hebt elkaar
nodig
eventueel extra activiteiten waarbij de
leerlingen elkaar op een open en
informele wijze leren kennen
9. Pilot MaS+
Uiteindelijk: zes scholenkoppels
Steeds twee scholen uit dezelfde stad,
verschillend in leerlingenpopulatie
Twee leerlingen van verschillende
scholen lopen samen hun
maatschappelijke stage
10. Stelling
De MaS hoort al niet thuis in het
onderwijs, laat staan de MaS+.
geheel mee eens
geheel mee oneens
11. Stelling
Ook scholen hebben een belangrijke
maatschappelijke verantwoordelijkheid in
het bevorderen van sociale integratie.
geheel mee eens
geheel mee oneens
12. Stelling
Sociale integratie is typisch iets waar
onze generatie van wakker ligt: voor de
jeugd van tegenwoordig is het volstrekt
geen issue.
geheel mee eens
geheel mee oneens
13. Stelling
Ook al zou maatschappelijke integratie
voor de jeugd van tegenwoordig geen
issue zijn, dan nog is een project als
MaS+ hard nodig.
geheel mee eens
geheel mee oneens
15. Stelling
Het regelen van de maatschappelijke
stage geeft al genoeg gedoe, maak het
door de + erbij te zetten niet nog
ingewikkelder.
geheel mee eens
geheel mee oneens
16. Stelling
Het effect van MaS+ op sociale integratie
is moeilijk aan te tonen, maar: baat het
niet, het schaadt ook niet.
geheel mee eens
geheel mee oneens
17. Scholenvoorbeeld Rotterdam
Wellant College en Noordrand College
3e jaars VMBO
start met kennismakingsactiviteit op één van de
scholen
de stage duurt één week
10 leerlingen (2 x 5) gaan in duo’s samen op stage
formule wordt maximaal 3 keer herhaald
voor de eerste groep zoeken scholen stageplaatsen
de vervolggroepen gaan steeds meer zelf op zoek
18. Scholenvoorbeeld Nijmegen
Canisius College: VWO en ISK
20 leerlingen VWO en 20 leerlingen ISK
voorbereidingsactiviteiten (5 lesuren):
leerlingen leren elkaar in spelvorm kennen
leerlingen vullen interesselijst in
speed date
leerlingen leveren een top-3 in
docenten maken koppels
koppels zoeken zelf een stageplek
leerlingen lopen in totaal 3 dagen stage
de stage wordt met de leerlingen geëvalueerd
19. Scholenvoorbeeld Nijmegen
doelen:
leerlingen maken kennis met leerlingen uit
andere culturen
leerlingen leren sociale vaardigheden
leerlingen leren samenwerken (vaardigheden
zoals: overleggen, taken verdelen, op tijd
komen, evalueren)
ISK-leerlingen doen aan taalverwerving in de
praktijk
20. Scholenvoorbeeld Eindhoven
Novalis College en Pleincollege Nuenen
4e jaars resp. 3e jaars VMBO-T
startbijeenkomst t.b.v. vorming koppels; koppels
zoeken zelf stageadres; terugkommoment voor
leerlingen die nog geen stageadres hebben gevonden.
eerste kennismaking bij de stageverlenende instelling
leerlingen lopen twee weken stage
ieder stageadres wordt door de school bezocht
leerlingen maken een stageverslag en houden een
presentatie over de stage en de samenwerking
21. Scholenvoorbeeld Amsterdam
Wellant en Calvijn met juniorcollege
2 x 10 leerlingen (3e resp. 2e jaars vmbo) verdeeld
over vijf groepen
vier keer twee dagen activiteiten in en rond
natuurpark Vrije Geer:
beheer; flora en fauna; gebruik en toegankelijkheid;
public relations
activiteiten gespreid over het jaar, zodat
leerlingen te maken krijgen met het park in de
verschillende jaargetijden en de activiteiten die
daarbij horen
22. Scholenvoorbeeld Amsterdam
doelen:
leerlingen met verschillende achtergronden leren hoe
leuk en zinvol vrijwilligerswerk kan zijn
doordat zij samenwerken leren zij ook elkaars
leefwerelden beter kennen
leerlingen maken kennis met planten, dieren en de
wereld om hen heen en ontdekken en beleven
bijzondere momenten in de natuur. Hierdoor worden
leerlingen zich bewuster van hun (groene)
leefomgeving, waardoor zij er meer zorg en respect
voor ontwikkelen
23. Scholenvoorbeeld Eindhoven
Stedelijk College en Eindhovense school
link met internationalisering/uitwisseling met Turkije
streven is een langdurige relatie tussen de scholen en
een vervolgproject/leerlinguitwisseling
in Turkije: koekjes gemaakt voor en gebracht naar
verzorgingstehuis
leerlingen uit Turkije bezoeken in maart Nederland;
leerlingkoppels begeleiden gedurende het bezoek een
“eigen” Turkse leerling
verschillende activiteiten, waaronder samen
ontwikkelen van een spel dat ‘s middags op het COA
wordt gespeeld
24. Scholenvoorbeeld Eindhoven
doelen:
creëren van begrip voor elkaar, elkaars cultuur
en bijzondere omstandigheden;
oefenen van de Engelse en Nederlandse taal
het maken van een spelvorm
het onderhouden van digitale contacten
25. Scholenvoorbeeld Amsterdam
Montessori Lyceum en Amstellyceum
van beide scholen één vmbo-t klas, 2e
leerjaar
leerlingen werken in duo’s
koppeling vindt plaats via dating in
samenwerking met het vak Nederlands;
leerlingen schrijven een brief over zichzelf,
de mentoren matchen de leerlingen
vijf dagen/één schoolweek
26. Scholenvoorbeeld Amsterdam
Montessori Lyceum en Amstellyceum
introductiedag: leerlingen maken zelf een plan
van de plekken en activiteiten in elkaars leven
die zij zullen onderzoeken op de tweede dag
(bezoek aan elkaars scholen, wijken, huizen,
sportclubs, enzovoorts, of het kennismaken met
elkaars familie en/of eten bij elkaar)
dag 3 en 4: samen stage lopen;
afsluitingsdag: presentaties, hapjes, evt. worden
ook ouders uitgenodigd