Health & Medicine

1. ÇEVİKLİK VE HIZ
Uzm. Fzt. Bünyamin HAKSEVER

2. Çeviklik
eviklik koordinasyon sistemiyle bütünleşmiş olup atletin uyarıyı aldıktan
sonra hızlı tepki göstermesi ve etkili şekilde doğru yöne hareket etmesini,
hızlı yön değiştirebilmesini veya hızlı durabilmesini, sağlar.
eviklik bir harekete karar verme ile uygulanması arasındaki süreyi kısaltma
yeteneğine denir.
ön değiştirme, kordinasyon, hızlı karar verme ve fiziksek uygunluk
parametrelerinin hepsini içermektedir.

3. Çeviklik ve HIZ
Çeviklik hiç bir şekilde diğer fiziksel komponentlerden
ayrıştırılamaz.
 Denge,
 Patlayıcı kuvvet
 Koordinasyon,
Endurans
Reaksiyon zamanı
Koşu mekanizması ......
çeviklikte olması gereken unsurlardır.

4. Diğer Motorik Özelliklerle İlişkisi

5. Çevikliğin Önemi
 Birçok hareket normal ritimde maçtan önce
yüzlerce kez tekrarlanmaktadır. Antrenman
yapılırken hareketler yavaş olmaktadır. Bu
hareketler bize yeteri kadar çalışma süresi
tanıyarak tekniğin, dengenin, koordinasyonun
ve konsantrasyonun gelişimine katkı
sağlamaktadır.

6. irey %50-%100 efor ile farklı vücut açılarını kullanarak ve farklı ayak
pozisyonlarını kullanarak fiziksel yeteneklerini geliştirir.
irey çeviklik çalışmaları ile vücudunun farklı durumlarda nasıl
pozisyonlayacağını öğrenerek ve tekrar ederek yaralanma
mekanizmalarından da kendini korumuş olmaktadır.
ireye maç sırasında beklenmeyen durumlarda hızlı bir şekilde hareketi
değiştirmeyi sağlamaktadır.

7. Çevikliğin Önemi
aximum efor gerektiren hareketlerde
kalıtımsal özelliğe bağlı olarak hızlı kasılan
kas liflerine sahip olması gerekir
ızlı kasılan ( tip 2) kas tipinde yaşa bağlı
olarak azalma görülebilir. Eğer çalışmalarda
geliştirilmezse patlayıcılık özelliği yitirilebilir.

8. Çeviklik Çalışmalarında Dikkat
Edilecek Noktalar
alışmalar 10 sn. den uzun sürmemeli ve anaerobik sisteme yönelik
olmalıdır.
En az 2 veya 3 kez yön değiştirilmelidir.
Yana yapılan hareketler odaklanmalı.
Farklı yöne hareketler düz veya geri geri hareketlerle hızlı rotasyon
sağlanmalıdır.
Çalışmaların farklı yönde yapılması sağlayarak bilek çevikliği
geliştirilmelidir.
Bu çalışmalarda en iyi verimi maximum süratte ve yoğunlukta
alınmaktadır.
Eğer çalışmalarda aşırı yorgunluk olduğunda toparlanma sağlana
kadar durdurulmalı sonra devam edilmelidir.

9. Reaksion Zamanı ve Hız
eaksion zamanı, uyarının başlama zamanı ile tepkinin başladığı zaman
aralığında geçen süre olarak tanımlanabilir. Örneğin, bir atletin çıkış
tabanca sesini duyduğundan, çıkış için hareket ettiği zamana kadar
geçen geçen süre o atletin reaksion zamanıdır. Hareket zamanı ise,
hareketin başladığı zaman ile bittiği zaman arasındaki süredir.

10. Reaksiyon zamanınıa etki eden
faktörler
-Uyaran çeşidi.
-Uyaranın yoğunluğu
-Uyaranların sayısı
-Peşi sıra gelen uyaranlar arasındaki zaman
-Hazırlık uyaranı
-Ön periyot
-Ön periyot sırasındaki konsantrasyon

11. eğişik pozisyonlardan çıkış çalışmaları
Tempoyu arttırarak koşmak
Tek top ya da bir stop bir pas oyunları
Koordinasyon geliştiren çalışmalar
Optik ve akustik uyarılara karşı çıkış çalışmaları
Ani hareket çıkışları(10-15m)
Ani hareket yapılarak ve yön değiştirerek yapılan çıkışlar.
Düşerek yüksek çıkışlar.
Bayrak değiştirme çalışmaları (10-20 m)
Jog yaparken ani komutlarla değişik duruşlara geçişler (sırt üstü, şınav vaziyeti)
Kombine reaksiyon çalışmaları gurupla yapılan çalışmalar, sıçramalar
Konsantrasyon (mental) çalışmalar

12. Reaksion Zamanının Gelişimi
eaksion ve sıklıkla yapılan hareketler erken yaşta 7 ile 11 yaşında,
oyuncunun daha enerjik olduğu yaşta geliştirilmelidir. İstenilen amaca
ulaşmak için sinir sistemiyle ilgili sürat ve reaksion zamanı geliştirilerek
ergenlik çağında ilerleme sağlanmış olunur. Hız, çeviklik ve reaksiyon
zamanı eğitimlerinden sonra merkezi sinir sisteminde de adaptasyonlar
gelişmiş olur.

13. reaksiyon zamanının antrenman
sayesinde % 10 ile % 20 arasında
ilerleyeceğini belirtilmektedir

14. ÇEVİKLİK TESTLERİ
ltıgen koordinasyon testi
drill testi
an yön değiştirme testi
yak çabukluğu testi
ig zag test

15. ALTIGEN KOORDİNASYON
TESTİ maç;
u testin amacı çevikliği ölçmektir.
est Gereçleri
enarları 66 cm olan yere çizilmiş bir
altıgen

16. ALTIGEN KOORDİNASYON
TESTİ
ETOD
aşlangıç pozisyonunda sporcunun yüzü A
çizgisine dönüktür. Her zaman sporcunun
yüzü A çizgisine dönük olacaktır.
ronometre, sporcu B çizgisinin dışına
sıçramasıyla başlatılır.
çizgisi dışından tekrar merkeze dönülür,
sonra C ve merkeze dönüş, D ve merkeze
dönüş şeklinde devam edilir.
porcu A çizgisini de tamamlandığında 1. tur
biter ve bu şekilde 3 tur tamamlanır.

17. ALTIGEN KOORDİNASYON TESTİ
tur sonucu elde edilen süre kaydedilir ve dinlenme sonrası test
tekrarlanır.
kaydın ortalaması skor olarak kaydedilir.
MMüükkeemmmmeell İİyyii OOrrttaa ZZaayyııff KKööttüü
DEĞERLENDİRME
EERRKKEEKK <<1111..22 ssaann.. 1111..22 -- 1133..33 ssaann.. 1133..44 -- 1155..55 ssaann.. 1155..66 -- 1177..88 ssaann.. >>1177..88 ssaann..
BBAAYYAANN <<1122..22 ssaann.. 1122..22 -- 1155..33 ssaann.. 1155..44 -- 1188..55 ssaann.. 1188..66 -- 2211..88 ssaann.. >>2211..88 ssaann..

18. T DRİLL TESTİ
maç;
ön değiştirme ve sürati
ölçmektir.
est gereçleri;
Huni
ronometre
ir yardımcı
etre

19. T DRİLL TESTİ
ETOD
huni aralarında 5 m olacak şekilde bir çizgiye
yerleştirilir.
. huni merkezdeki huninin 10 m ilerisine
karşısına gelecek şekilde yerleştirilir.
porcu T ‘ nin tabanından antrenörün
komutuyla teste başlar ve kronometre
başlatılır.
porcu ortadaki huniye koşar ve huniye
dokunur. Sonra soldaki huniye koşar ve
dokunur .
rdından 10 metre ilerideki en sağda bulunan
huniye koşar ve dokunur, geriye merkezdeki
huniye döner dokunur.
on olarak başlangıç pozisyonundaki huniye
koşar dokunur ve test tamamlanır.

20. YAN YÖN DEĞİŞTİRME TESTİ
maç;
ön değiştirme, çevikliği ve sürati ölçmektir.
est gereçleri;
huni
ronometre
ir yardımcı
etre

21. YAN YÖN DEĞİŞTİRME TESTİ
ETOD
huni aralarında 5 m olacak şekilde düz bir çizgiye yerleştirilir.
porcu ortadaki hunide başlamak üzere bekler.
ntrenörün yön belirtip (sağ veya sol) başla komutuyla kronometre başlatılır.
porcu ilk huniye dokunduktan sonra ortadaki huniye dokunur, ardından
diğer huniye dokunur ve tekrar merkeze döner, huniye dokunur.
ki ölçüm alınır ve en iyisi kaydedilir.
eğerlendirme ise bir önceki test sonuçlarıyla karşılaştırılarak yapılır.

22. Ayak Çabukluğu Testi
maç:
enekler arasındaki hızlı adım ve çabuk hareket farklılıklarının
belirlenmesidir. Bu aynı zamanda potansiyel sürat koşucularının
belirlenmesi için önem ifade eder.

23. Ayak Çabukluğu Testi
ETOD:
est kaygan olmayan bir zeminde ve tercihen çim veya suni
çim olan zeminde uygulanmalıdır.
0 adet sopa 45 cm. aralıklarla (toplam 9 metre) aynı
doğrultuda yerleştirilir. İyice ısınmış olan denek, başla
komutuyla mümkün olan en yüksek hızda, sopalar arasındaki
boşluklara basarak mesafeyi tamamlar.
eneğe, kollarını hızlı hareket ettirmesinin ve dizlerini çok
kaldırmamasının daha iyi bir skor elde etmesine yardımcı
olacağı söylenebilir.
kor, deneğin ayağının 1. ve 2. sopa arasına basması ile son
sopadan sonra attığı adım arasındaki süredir.
ki denemenin en iyisi alınır.

24. Ayak Çabukluğu Testi
Değerler Ortaokul Lise Üniversite
Erkekler <3.8 <3.3 <2.8
Kadınlar <4.2 <3.8 <3.4

25. Zig Zag Test
maç:
porcunun Süratini ve
çabukluğunu ölçmektir.
est Aletleri:
ronometre
engel

26. Zig Zag Test
ETOD:
engel köşelere 1 engelde merkezde olacak şekilde
istenen uzunlukta engeller yerleştirilir.
porcudan şekildeki gibi gri renkteki çizgiyi takip
etmesi istenir.
porcudan hızlı şekilde engellerinin etrafından
dolaşarak başlangıç ve bitiş çizgilerini geçmeleri
istenir.
ardımcı tarafından süre kaydedilir.
ki deneme alınır ve karşılaştırılarak en iyi sonuç
kaydedilir.

27. 505 Çeviklik Testi
maç:
ürati ve çabukluğunu ölçmektir.
est Aletleri:
engel
etre

28. 505 Çeviklik Testi-VİDEO
ETOD:
ekildeki gibi A ile B çizgisi arası 10m. B ile C çizgisi arası 5m
olmalıdır.
porcudan A çizgisinden B çizgisine koşması (Sprint için
hızlanması amacıyla) istenir.
ardımcı 10m. çizgisinde oyuncunun B noktasını geçer geçmez
süreyi başlatır.
porcu 15m. C noktasına değer ve 10m. B noktasına düz
koşarak geri döner.
porcu, 10m. B noktasını geçtiğinde yardımcı zamanı durdurur.
denemenin en iyisi kaydedilir.

29. 4 KÖŞE TESTİ

30. oniler arasında 3-9 metre olmalı
er set 5-10 tekrar arasında olmalı ve 3-5 set olarak uygulanmalı
ndurans: daha büyük aralık daha çok tekrar
ız için küçük aralık az tekrar
op ile kombine

31. Hollanda 8’lisi
Kelebek
Zigzag
Koş-kes yılan
Slalom yılan
Lateral kayma

32. REAKSİON ZAMANI TESTLERİ
elson el reaksion testi
elson ayak reaksion testi
ikey sıçrama reaksion testi

33. Nelson El Reaksion Testi
ETOD:
n kol ve el masanın üzerinde rahat
olacak biçimde sandalyeye oturur.
aş parmak ve işaret parmak uçları
masadan 8 -10 cm. dışarıda hazır
duruma getirilir. Baş parmak işaret
parmağının üst kısımları birbirine
paralel olmalıdır.
est eden kişi, test cetvelini ucundan ,
deneğin baş ve işaret parmakları
arasında olacak şekilde tutar.
aban çizgisi, deneğin baş parmağının
üst yüzeyi ile aynı hizada olmalıdır.

34. Nelson El Reaksion Testi
eneğin, direkt olarak konsantrasyon bölgesine bakması sağlanır. (0.120
ve 0.130 çizgileri arasındaki siyah bölge) ve cetvel bırakıldığı zaman
cetveli (baş ve işaret parmakları ile ) yakalaması söylenir. Denek,
kesinlikle ne testi yapan kişinin eline bakmalı, ne de elini aşağı yukarı
hareket ettirerek düşen cetveli yakalamaya çalışmalıdır. 20 deneme
yapılmalıdır ve her deneme hazırlanma komutu olan (hazır) dendikten
sonra başlanmalıdır.

35. Nelson El Reaksion Testi

36. Nelson El Reaksion Testi
onuç:
enek cetveli yakaladıktan sonra deneğin baş parmağının üst kenarında
bulunan çizgilerden okunur. En düşük ve en yüksek 5 deneme alınır.
Kalan 10 denemenin ortalaması sonuç olarak kaydedilir. Zaman
ölçeğindeki rakamlar, saniyenin binde birini temsil eder. Sonuçlar
5/1000 sn. yakın olarak kaydedilir.

37. Nelson El Reaksion Testi
u konuda normlar henüz tam olmamakla birlikte, üniversite
öğrencilerinin (erkekler) ortalama reaksion zamanları 0.16 saniye (0.13
– 0.22 arasında), ilkokul çocuklarında ise (birinci sınıf) 0.26 saniyedir.

38. Nelson Ayak Reaksion Testi
ETOD:
enek ayakkabısını çıkarır ve
ayak ucu duvardan 2.5 cm.
topuk 5 cm. mesafede olacak
şekilde oturur.
est yapan, reaksion zaman
cetvelini duvar kenarında ve
duvar ile deneğin ayağı
arasında, taban çizgi baş
parmağın ucu hizasında olacak
şekilde tutar.
eneğe, konsantre çizgisine
bakması ve hazır komutundan
sonra düşen cetveli ayak ucu ile
duvara sıkıştırarak tutması
söylenir.
u test 20 defa tekrarlanır.

39. Nelson Ayak Reaksion Testi
onuç:
eneğin reaksion zamanı, her tekrarda cetveli yakaladıktan sonra, ayak
baş parmağının hemen üzerindeki çizginin değeridir. En düşük ve en
yüksek 5 deneme alınır. Kalan 10 denemenin ortalaması reaksion
zamanı olarak kaydedilir.

40. Dikey Sıçrama Reaksion Testi
maç:
yarıyı aldıktan sonra kişinin bütün vücudu ile
harekete geçme kabiliyetini ölçmek için
geliştirilmiştir. Çabuk sıçrama yeteneği olanlarla
olmayanlar arasındaki farkı belirlemektedir.

41. Dikey Sıçrama Reaksion Testi
ETOD:
enek, aletin üzerinde ayakkabısız, dik ve eller yanda durur.
adece ses uyarısı kullanılır. Uyarı ile birlikte, denek iki ayakla aynı
anda aletle irtibatı kesecek kadar dik olarak sıçrar.
ıçrama sırasında eller yan tarafta olmalı ve dizler bükülmemelidir.
Aynı yöntemi operatör kendi komutu ile de tekrarlayabilir ve
komutu verir vermez uyarı vermek üzere düğmeye basar.
azır olma ve uyarı arasındaki bekleme zamanı her seferinde
değiştirilmelidir.
er denek 10 tekrar yapmalıdır. Karşılaştırma için, diğer grup
üyelerinin yalnız ortalama test değerleri alınmalıdır.

42. Dikey Sıçrama Reaksion Testi
A+
0,12 - 0,20
Süper
B+
0,21 - 0,27
İyi
C+
0,28 - 0,37
Ortanın Üstü
C
0,38 - 0,42
Orta
D
0,43 - 0,49
Ortanın Altı
Fena Değil 0, 50 - 0,54
Zayıf 0,55 - 0, 59

48. bu çalışmanın özelliği; t-drill testine ek olarak futbolcunun top ile olan
yeteneklerini
Ve düşünme kapasitesini de kullanmasını sağlamaktır

50. TEŞEKKÜRLER