britania

1. EKONOMIA
• Britania e Madhe njihet si fuqi e madhe ekonomike botërore. Në
zhvillimin e tillë ekonomik ka ndikuar pozita gjeografike në Oqeanin
Atlantik, lidhshmëria e mirë me botën, shfaqja e parë e revolucionit
industrial dhe baza relativisht e mirë në pasuritë nëntokësore. Këto
përparësi janë manifestuar në zhvillimin e detarisë, të tregtisë dhe
në zgjerimin e influencës së saj në vise të ndryshme koloniale, duke
sjellë Britaninë e Madhe në një pozitë tejet të favorshme ekonomike.
Në intensifikimin ekonomik pa dyshim rëndësi të veçantë kanë pasur
edhe zhvillimet e reja teknike që prodhimtarisë i kanë dhënë një
dinamikë më të madhe. Procesi i industrializimit ka pasur mbështetje
në pasuritë e drurit, qymyrit, mineralit të hekurit dhe lëndëve të
para të sjella prej kolonive. Ecuria ekonomike, dinamika e tregut të
brendshëm dhe atij të jashtëm në shekullin e XIX e afirmuan Anglinë
si “punishte të botës”, duke i mundësuar të jetë edhe faktor
vendimtar në ekonominë dhe politikën botërore.

2. • Në gjysmën e parë të shekullit të kaluar është nxjerrë prej
xeheroreve të saj më tepër qymyr, mineral hekuri, zink, plumb dhe
bakër, është prodhuar më tepër gizë, makina dhe tekstil se sa në të
gjitha shtetet e botës. Në këtë fazë të zhvillimit ekonomia e
Britanisë së Madhe i ofron aq shumë ekonomisë botërore, sa që në
një mënyrë ka përcaktuar profilin e saj ekonomik.
Shumëllojshmëria e degëve industriale, bota e gjerë koloniale,
fuqia e parë detare dhe bankare në botë janë disa nga
karakteristikat themelore të ekonomisë së këtij shteti në shekullin
XIX, që mund të quhet edhe shekulli anglez. Britania e madhe për
një kohë të gjatë ka qenë shteti i parë industrial në botë. Kapitali i
grumbulluar ka mundësuar të investojë në ekonominë e shumë
shteteve të cilat i kanë sjellë fitime shumë më të mëdha.

3. DEMOGRAFIA
• Britania e Madhe me sipërfaqe prej 244.00 km², radhitet në
kategorinë e shteteve me madhësi mesatare, por për nga
numri i popullsisë është një ndër shtetet e para në kontinentin
e Evropës. Numri i popullsisë gjatë shekujve ka ndryshuar.
Kështu në vitin 1800 Britania e Madhe ka pasur 10 milionë
banorë, 75 vite më vonë, përkatësisht 1875, janë shtuar në 30
milionë banorë. Në censusin e vitit 1921 Britania e Madhe ka
pasur 40 milionë banorë. Ndërsa sipas regjistrimit të fundit të
popullsisë Britania e Madhe ka 59.739.000 dhe me këtë
numër është radhitur, pas Rusisë dhe Gjermanisë në vendin e
tretë në Evropë. Pjesën dërrmuese të popullsisë e përbëjnë
anglezët me 80%, skocezët me 10%, irlandezët me 4%
uellsianët me 2% dhe të huaj 4%.

4. POZITA GJEOGRAFIKE
• Sipërfaqja e përgjithshme e Britanisë është 244,820
km2 dhe shtrihet rreth koordinatave gjeografike 54 00
V, 2 00 L. 3,230 km2 të kësaj sipërfaqeje janë ujore
ndërsa 241,590 km2 tokë me një vijë bregdetare prej
12,429 kilometrave. Klima është e ndikuar nga rrymat e
ajrit të shkaktuara në oqean dhe kryesisht mbizotëron
një mot i vranët pothuaj se gjatë tërë vitit. Relievi i
Britanisë përbëhet kryesisht nga një terren malor i ulët
dhe nga rrafshi bregdetar. Në pjesët lindore dhe
juglindore, terreni është më shkëmbor. Pika më e ulët e
Britanisë gjendet nën nivelin e detit 4 metra në Fens
dhe më e larta 1’343 metra mbi nivelin e detit, në Ben
Nevis, në pjesën perëndimore të vendit.