Ngrohja globale i referohet rritjes së temperaturës në planetin Tokë në një periudhë të caktuar. Një tjetër kuptim i ngrohjes globale është ai i një hipoteze sipas të cilës ngrohja e Tokës vjen si pasojë e përdorimit nga njeriu të lëndëve fosile.
Ndryshimet klimatike në Tokë kanë ndodhur me cikle të caktuara gjatë gjithë historisë së planetit, përfshirë ardhjen dhe largimin e akullnajave në epokat e akullta përkatëse.
Bioteknologjia merret me shfrytezimin e organizmave te gjalla,qelizave ose pjesezave qelizore per prodhimin e produkteve te ndryshme si dhe me permiresimin gjenetik te qenieve te gjalla ne sherbim te njeriut.Proceset bioteknologjike ne pergatitjen e ushqimeve jane zbuluar qysh ne lashtesi.Bioteknologjia e sotme zbatohet me sukses ne fusha te ndryshme,sic jane ato te ushqimit,mjekesis dhe mjedisit. Bioteknologjia moderne bazohet ne AND-ne rikombinante dhe teknologjin e hibritizimit por eshte mjeti kryesor qe perdoret per prodhimin e organizmave te ndryshuar gjenetikisht OMGJ-ve. Por krahas kesaj vlen per tu theksuar si dhe lidhja ose marredhenia simbiotike me nje sere shkencash,sic eshte mjeksia . Nje sektor po aq kerkues eshte bioteknologjia bujqesore dhe mjedisore,bioteknologjia bujqesore ka te beje me prodhimine organizmave transgjenik sic jane kafshet dhe bimet transgjenike,si dhe bioteknologjia mjedisore e cila merret me mbrojtjen dhe pastrimin e mjedisit ,nga ku me konkretisht i kasha shqyrtuar ne nje menyre te detajuar edhe me siper.
Ngrohja globale i referohet rritjes së temperaturës në planetin Tokë në një periudhë të caktuar. Një tjetër kuptim i ngrohjes globale është ai i një hipoteze sipas të cilës ngrohja e Tokës vjen si pasojë e përdorimit nga njeriu të lëndëve fosile.
Ndryshimet klimatike në Tokë kanë ndodhur me cikle të caktuara gjatë gjithë historisë së planetit, përfshirë ardhjen dhe largimin e akullnajave në epokat e akullta përkatëse.
Bioteknologjia merret me shfrytezimin e organizmave te gjalla,qelizave ose pjesezave qelizore per prodhimin e produkteve te ndryshme si dhe me permiresimin gjenetik te qenieve te gjalla ne sherbim te njeriut.Proceset bioteknologjike ne pergatitjen e ushqimeve jane zbuluar qysh ne lashtesi.Bioteknologjia e sotme zbatohet me sukses ne fusha te ndryshme,sic jane ato te ushqimit,mjekesis dhe mjedisit. Bioteknologjia moderne bazohet ne AND-ne rikombinante dhe teknologjin e hibritizimit por eshte mjeti kryesor qe perdoret per prodhimin e organizmave te ndryshuar gjenetikisht OMGJ-ve. Por krahas kesaj vlen per tu theksuar si dhe lidhja ose marredhenia simbiotike me nje sere shkencash,sic eshte mjeksia . Nje sektor po aq kerkues eshte bioteknologjia bujqesore dhe mjedisore,bioteknologjia bujqesore ka te beje me prodhimine organizmave transgjenik sic jane kafshet dhe bimet transgjenike,si dhe bioteknologjia mjedisore e cila merret me mbrojtjen dhe pastrimin e mjedisit ,nga ku me konkretisht i kasha shqyrtuar ne nje menyre te detajuar edhe me siper.
CILAT JANË PROBLEMET ?
Ajri, toka, ujërat e lumenjve, liqeneve, deteve e oqeaneve, ujërat nëntokësore dhe gjithçka ku jeton dhe ndikon tek njeriu përbëjnë mjedisin rrethues.Sot zhvillimi i vrullshëm ekonomik i botës e civilizimi i saj, krahas progresit të madh që kanë sjellë, kanë ndërhyrë edhe në dëmtimin, ku më shumë e ku më pak, të mjedisit tonë rrethues.Sot, mjedisi ku zhvillohet aktiviteti i botës së gjallë, është shumë i ndotur me produkte e mbeturina të shumëllojshme, ndër to vendin kryesorë e zënë mbetjet kimike apo siç i njohim ndryshe, kimikatet dhe mbetjet radioaktive.Të gjitha këto dëmtojnë e shkatërrojnë pa dallim bimët, kafshët edhe vetë njeriun.Natyrë me anë të proceseve dekompozuese që shkaktoheshin ose përshpejtoheshin nga dukuri natyrore, si ato atmosferike, tokësore, diellore etj, bëjnë të mundur eliminimin e këtyre mbeturina ndotëse. Sot vihet re gjithmonë e më shumë përdorimi pa kufi i plehrave kimike nga bujku, i cili me teprime të tilla pretendon të rrisi pjellorinë e tokës. Por bima nuk thith të gjithën.Një pjese e mirë që mbetet e paasimiluar, me anë të ujit të reshjeve apo vaditjeve depërton në brendësi të tokës dhe ndot ujërat nëntokësore, ato të burimeve, liqeneve, lumenjve.Plehrat dhe hedhja e tyre vend e pa vend, dëmtojnë rëndë mjedisin rrethues, dëmtojnë rëndë shëndetin e vetë fajtorit i cili është njeriu.
SI TË VEPROJMË PËR TA NDALUAR ? Shumë njerëz ankohen për të ndaluar këtë “rrëmujë“ që është bërë në rruzullin tokësor ,por nuk iu intereson . Një gjë është shumë e qartë. Natyra ndotet shumë lehtë, por pastrohet me shumë vështirësi.Njerëzit duhen të ndërgjegjësohen, duhet të apelojnë për të mbajtur pastër ambientin e tyre. Detyra parësore e tij është mënjanimi i ndotjeve.Kujdesi ndaj mjedisit është obligim njerëzor për të evituar katastrofat ekologjike. Jo vetëm nëShqipëri , por dhe në vende të tjera të botës duhen të vendosen sa më shumë tabela ku të tregojnë : “ Një veprim i gabuar , një rrezik i madh për jetën “. Por shumë t domosdoshme janë edhe koshat ku njerëzit të hedhin mbeturinat sepse ndryshe ato hidhen vënd e pa vënd . Pra , njeriu duhet të jetojë në harmoni me natyrën, duhet të kujdeset për atë, dhe të shfrytëzojë me efikasitet të mirat e saj, përndryshe natyra e ndëshkon atë dhe brezat që do të vijnë.
ANALIZE ..."ZONJA BOVARI "
Ema Bovari është një vajzë provinciale që lexon shume libra romantikë dhe ka marrë një formim konservator në manastir. Për shkak të letërsisë romantike që lexonte, Ema bën zgjedhjet e gabuara në jetë, humbet lidhjet me realitetin dhe shndërrohet në një viktimë të pasioneve të saj, të cilat e orientojnë drejt aventurave të pafundta. Ema dëshiron ndryshimin në jetën e saj, por problemi qëndron me faktin se ajo është heroinë pasive: nuk vepron vetë për të dalë nga monotonia, por varet prej personazheve të tjerë.
#MesueseAurela
CILAT JANË PROBLEMET ?
Ajri, toka, ujërat e lumenjve, liqeneve, deteve e oqeaneve, ujërat nëntokësore dhe gjithçka ku jeton dhe ndikon tek njeriu përbëjnë mjedisin rrethues.Sot zhvillimi i vrullshëm ekonomik i botës e civilizimi i saj, krahas progresit të madh që kanë sjellë, kanë ndërhyrë edhe në dëmtimin, ku më shumë e ku më pak, të mjedisit tonë rrethues.Sot, mjedisi ku zhvillohet aktiviteti i botës së gjallë, është shumë i ndotur me produkte e mbeturina të shumëllojshme, ndër to vendin kryesorë e zënë mbetjet kimike apo siç i njohim ndryshe, kimikatet dhe mbetjet radioaktive.Të gjitha këto dëmtojnë e shkatërrojnë pa dallim bimët, kafshët edhe vetë njeriun.Natyrë me anë të proceseve dekompozuese që shkaktoheshin ose përshpejtoheshin nga dukuri natyrore, si ato atmosferike, tokësore, diellore etj, bëjnë të mundur eliminimin e këtyre mbeturina ndotëse. Sot vihet re gjithmonë e më shumë përdorimi pa kufi i plehrave kimike nga bujku, i cili me teprime të tilla pretendon të rrisi pjellorinë e tokës. Por bima nuk thith të gjithën.Një pjese e mirë që mbetet e paasimiluar, me anë të ujit të reshjeve apo vaditjeve depërton në brendësi të tokës dhe ndot ujërat nëntokësore, ato të burimeve, liqeneve, lumenjve.Plehrat dhe hedhja e tyre vend e pa vend, dëmtojnë rëndë mjedisin rrethues, dëmtojnë rëndë shëndetin e vetë fajtorit i cili është njeriu.
SI TË VEPROJMË PËR TA NDALUAR ? Shumë njerëz ankohen për të ndaluar këtë “rrëmujë“ që është bërë në rruzullin tokësor ,por nuk iu intereson . Një gjë është shumë e qartë. Natyra ndotet shumë lehtë, por pastrohet me shumë vështirësi.Njerëzit duhen të ndërgjegjësohen, duhet të apelojnë për të mbajtur pastër ambientin e tyre. Detyra parësore e tij është mënjanimi i ndotjeve.Kujdesi ndaj mjedisit është obligim njerëzor për të evituar katastrofat ekologjike. Jo vetëm nëShqipëri , por dhe në vende të tjera të botës duhen të vendosen sa më shumë tabela ku të tregojnë : “ Një veprim i gabuar , një rrezik i madh për jetën “. Por shumë t domosdoshme janë edhe koshat ku njerëzit të hedhin mbeturinat sepse ndryshe ato hidhen vënd e pa vënd . Pra , njeriu duhet të jetojë në harmoni me natyrën, duhet të kujdeset për atë, dhe të shfrytëzojë me efikasitet të mirat e saj, përndryshe natyra e ndëshkon atë dhe brezat që do të vijnë.
ANALIZE ..."ZONJA BOVARI "
Ema Bovari është një vajzë provinciale që lexon shume libra romantikë dhe ka marrë një formim konservator në manastir. Për shkak të letërsisë romantike që lexonte, Ema bën zgjedhjet e gabuara në jetë, humbet lidhjet me realitetin dhe shndërrohet në një viktimë të pasioneve të saj, të cilat e orientojnë drejt aventurave të pafundta. Ema dëshiron ndryshimin në jetën e saj, por problemi qëndron me faktin se ajo është heroinë pasive: nuk vepron vetë për të dalë nga monotonia, por varet prej personazheve të tjerë.
#MesueseAurela
C’eshte mjedisi? Mjedisi është burimi kryesor i jetës në Tokë dhe për këtë arsye duhet ruajtur dhe përdorur me kujdes. Mjedisi sot përdoret në mënyrë të pabarabartë në vende të ndryshme të botës dhe kërcënohet nga faktorë të shumtë. Mbrojtja e tij është një domosdoshmëri jo vetëm për brezat e sotëm, por edhe për brezat e ardhshëm. Mjedisi apo ambienti, është tërësia e rrethanave përreth një organizmi ose shume organizmave, kombinimin I kushteve atmosferike me jeten e gjallesave, zhvillimin, dhe mbijetesën e organizmave. Mjedisi mund te perkufizohet edhe si teresia e elementeve biotike dhe abiotike ne Toke. Lidhja e njeriut me natyren Lidhjet e njeriut me natyren jane mijeravjecare, dhe se fundi roli i mjedisit ne jeten e individit eshte me teper i karakerit ekonomiko-social, se sa i karakterit fizik qe ka qene shekuj me pare. Mjedisi dhe burimet natyrore jane aspekte shume te rendesishme per paqen, pasi kur burimet natyrore behen te pamjaftueshme atehere ne luftojme per to.Dhe kjo lloj lufte per te kompensuar pamjaftueshmerine ekonomiko-sociale te mjedisit ka dy rruge: grabitjen me force te pasurive natyrore te te tjereve dhe shtimin ne menyre te natyrshme te tyre, ne ato raste kur eshte e mundur nje gje e tille. Shtimi i gjelberimit nepermjet mbjelljeve te reja dhe ruajtja e gjendjes natyrore te vendeve turistike jane nje aspekt i shtimit ne menyre te natyrshme te pasurive natyrore dhe permiresimit te klimes mjedisore ne pergjithesi. Por, edhe lufta per te grabitur pasurite e te tjereve mund te konsiderohet nje veprim jo dhe aq cnjerezor sa shkaterrimi dhe shperfillja brutale e avantazheve mjedisore qe te ka falur natyra. Por ne kohet e sotshme njerzit nuk dine ta mirembajne mjedisin.Njeriu duhet te jetoje ne mjedis te paster e jo te ndotur nga mbeturinat.Ne mjedis ajri eshte kryesor dhe nese ai eshte i ndotur nuk e kemi shendetin e mire.
Ndotja e mjedisit dhe ndikimi i saj në biodiversitet Darla Evangjeli
Njohja mbi llojet e ndotjes të mjedisit
Njohja e ligjeve të konferencave ndërkombëtare për mbrojtjen e mjedisit.
Pasojat e ndotjes në biodiversitet
Masat mbrojtëse për mjedisin dhe ruajtjen e llojeve nga autoritetet vëndase dhe nga ministria e mjedisit .
1. MbrojtjaeMjedisit
Njeriu duhet te jetoje ne mjedis te paster e jo te ndotur nga mbeturinat.
Ne mjedis ajri eshte kryesor nese ai eshte i ndotur nuk kemi shendetin e mire.
Ujrat e zeza jane shume te demshem ne mjedis.Njeriu duhet te jete shume i kujdesshem
per te mos e ndotur dhe te beje sa me shume gjelberime dhe lulezime por edhe te bej
parqe te bleruara e gjera te tjera te mira per natyren.
Mjedisi eshte qeshtje shume e rendesishme per femij, te rritur e pleq nga ai fitojm
shendetin gjithashtu mjedisi duhet te jete i mbrojtur nga mbeturinat e ndryshme si ato te
ngurta,te lengeta dhe ato te gazta.
Ne mjedis ka shum tymra nga fabrikat,makinat e shume tymra e ndotje te tjera.
Mjedisi duhet te jete me i paster seq eshte, mbeturinat duhet te hedhen ne vendin e caktuar
jo ne rrug apo ne parqe siq bejne disa njerz te pa edukat.
Per mjedisin duhet te kujdesemi te gjithe dhe te vendosim sa me shume rregulla.
SI MUND TA RUAJMË AMBIENTIN?
Planeti ynë është duke ndryshuar. Ne duam që planeti të ndryshojë për të mirë, prandaj kërkohet ndihma
e çdokujt. Ka shumë gjëra që janë duke e ndryshuar planetin për të keq, por lajmi i mirë është që
çdokush mund të bëjë diçka për ta ndryshuar për të mirë.
Energjia elektrike
Energji ka çdo kund. Ne përdorim energji për ta lëvizur miun e një kompjuteri, për të kërcyer, për të ecur
apo për të vrapuar. Duhet energji ta ndezësh një llambë elektrike dhe drita e saj liron një lloj energjie që
quhet rrezatuese. Energjia rrezatuese e diellit ua mundëson perimeve, pemëve dhe ne njerëzve të
jetojmë dhe të rritemi. Në llojet e tjera të energjisë hyjnë nxehtësia, energjia kimike, kinetike, energjia e
gravitetit, si dhe energjia nukleare. Elektriciteti është lloj energjie që e vë në funksion televizorin, ibrikun
e çajit, enëlarësen, tharësen e flokëve, telekomandën, telefonin mobil, frigoriferin, radion, mp3-shin etj.
Rritja e vazhdueshme e kërkesave tona për energjinë është një nga problemet më të mëdha me të cilat
po ballafaqohet njerëzimi sot, sepse prodhimi i energjisë do të thotë po ashtu edhe shtim të ndotjes.
Çka mund të bëni?
Kur përdorni rrymë, mendoni se nga vjen dhe si mund ta përdorni sa më pak për ta ndihmuar ambientin.
Në vijim po paraqesim disa mënyrë/rekomandime se çka mund të bëni:
• On apo off? Duke i lënë televizorët, radiot dhe kompjuterët në stand by, me atë dritën e vogël të kuqe,
përsëri do të harxhoni energji, edhe pse ato duken se janë të ndaluara. Për ta ndaluar këtë, ju duhet ta
ndalni më herët apo ta hiqni nga muri;
• Fikini dritat - Fikja e dritave në kohën kur nuk jeni në dhomë mund të kursejë shumë energji
