RISE Tutors Club

1. By NGUYỄN DIỆU VY from RISE Tutors Club
BÀI TẬP ĐỌC HIỂU SỐ 2
Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi từ 1 đến 5
“CÔ TÔ” - NGUYỄN TUÂN
A. “Nước biển Cô Tô sao chiều nay nó xanh quá quắt đến như vậy?(1) (…) Cái màu xanh
luôn luôn biến đổi của nước biển chiều nay trên biển Cô Tô như là thử thách cái vốn
từ vị của mỗi đứa tôi đang nổi gió trong lòng.(2) Biển xanh như gì nhỉ?(3) Xanh như lá
chuối non?(4) Xanh như lá chuối già?(5) Xanh như mùa thu ngả cốm làng Vòng?(6)
Nước biển Cô Tô đang đổi từ vẻ xanh này sang vẻ xanh khác.(7) Nó xanh như cái
màu áo Kim Trọng trong tiết Thanh Minh?(8) Đúng một phần thôi.(9) Bởi vì con sóng
vừa dội lên kia đã gia giảm thêm một chút gì, đã pha biến sang màu khác.(10) Thế thì
nước biển xanh như cái vạt áo nước mắt của ông quan Tư mã nghe đàn tỳ bà trên
con sóng Giang Châu thì có đúng không?(11) Chưa được ư?(12) Thế thì nó xanh như
một màu áo cưới, được không?(13) Hay là nói thế này: nước biển chiều nay xanh như
một trang sử của loài người, lúc con người còn phải viết vào thân tre?(14) Nghe hơi
trừu tượng phải không?(15) Mà kìa, nhìn cho kỹ mà xem, nước biển đang xanh cái
màu xanh dầu xăng của những người thiếu quê hương.(16) Cũng không phải là sợ lai
căng, nhưng nghe nó vẫn chưa trúng vẫn chưa được ổn phải không?(17) Sóng cứ kế
tiếp cái xanh muôn vẻ mới, và nắng chiều luôn luôn thay màu cho sóng.(18) Mà chữ
thì không tài nào tuôn ra kịp được với nhịp sóng. (19) Đua với sóng, thì chỉ có mà thua
thôi.(20) Chao ôi, nước biển Cô Tô chiều nay xanh cái màu xanh của ngọc bích.(21)
Hoặc là chao ôi, nó xanh như một niềm hy vọng trên cửa biển.(22) Nghe nó lại càng
chung chung; chưa sướng gì, nhưng thôi (23) (…)
B. Mặt trời lại rọi lên ngày thứ sáu của tôi trên đảo Thanh Luân (tức đảo Cô Tô mẹ?) một
cách thật quá là đầy đủ.(24) Tôi dậy từ canh tư.(25) Còn tối đất, cố đi mãi trên đá đầu
sư, ra thấu đầu mũi đảo.(26) Và ngồi đó rình mặt trời lên.(27) Điều tôi dự đoán, thật là
không sai. (28) Sau trận bão, chân trời, ngấn bể, sạch như tấm kính lau hết bụi.(29)
Mặt giời nhú lên dần dần, rồi lên cho kỳ hết.(30) Tròn trĩnh phúc hậu như lòng đỏ một
quả trứng.(31) Lòng đỏ trứng khổng lồ đặt lên một cái mâm bạc rộng bằng cả một cái
chân trời màu ngọc trai nước biển hửng hồng.(32) Y như một mâm lễ phẩm tiến ra từ
trong bình minh để mừng cho sự trường thọ của tất cả những người chài lưới trên
muôn thuở biển Đông.(33) Vài chiếc nhạn mùa thu chao đi chao lại trên mặt bể sáng
dần lên cái chất bạc nén.(34) Một con hải âu bay ngang, là là nhịp cánh (35) (…)”
CÂU 1. Đề tài và thể loại của văn bản trên là gì? Giải thích.
CÂU 2. Nêu phương thức biểu đạt và phong cách ngôn ngữ chính của đoạn trích.
CÂU 3. Phát hiện và nêu tác dụng của các phép tu từ xuất hiện nhiều nhất trong đoạn (A).
CÂU 4. Biện pháp nghệ thuật được dùng để miêu tả mặt trời là gì và hiệu quả của nó?
CÂU 5. Cảm nhận về thái độ, tình cảm của tác giả qua văn bản trên.

2. By NGUYỄN DIỆU VY from RISE Tutors Club
Hướng dẫn trả lời
CÂU 1.
- Đề tài: thiên nhiên. Giải thích: tên tác phẩm là “Cô Tô” - một địa danh thiên nhiên nổi
tiếng của Việt Nam, nội dung tác phẩm viết về khung cảnh nơi đây và trong đoạn trích
là về nước biển và cảnh mặt trời mọc sau cơn bão.
- Thể loại: kí. Giải thích: đoạn trích nói riêng hay tác phẩm nói chung đều ghi lại cảm
nhận của tác giả về chuyến đi Cô Tô, không chứa đựng cốt truyện.
CÂU 2.
- Phương thức biểu đạt: miêu tả.
- Phong cách ngôn ngữ: nghệ thuật.
CÂU 3.
- Các biện pháp tu từ đó là: điệp từ (từ “xanh”), so sánh (ở các câu (2), (4), (5), (6), (8),
(9)...) và câu hỏi tu từ (ở các câu (3), (4), (5), (6), (8), (11),...)
- Tác dụng:
+ Điệp từ “xanh” nhấn mạnh vào sắc màu của nước: màu xanh luôn biến đổi, nhiều
sắc thái; bên cạnh đó, phép lặp này gây ấn tượng sâu sắc, thu hút sự chú ý của độc
giả vào gam màu chủ đạo của hòn đảo.
+ So sánh: để khẳng định sắc xanh của nước biển Cô Tô rất đa dạng, luôn tươi mới
và mang muôn vàn sắc độ nên không thể chỉ dùng những hình ảnh nhiên nhiên thông
thường như “lá chuối non”, “lá chuối già” hay thậm chí là những hình ảnh trừu tượng
như “một trang sử của loài người, lúc con người còn phải viết vào thân tre” để miêu tả;
hơn thế, những phép so sánh độc đáo, thú vị này càng chứng tỏ tài năng nghệ thuật
tinh tế của Nguyễn Tuân.
+ Câu hỏi tu từ: bộc lộ sự đắn đo của Nguyễn Tuân khi lựa chọn từ ngữ đề miêu tả
màu xanh của nước, cho thấy thái độ nghiêm túc của “bậc thầy sử dụng ngôn từ” với
nghệ thuật, với văn chương.
CÂU 4.
- Biện pháp nghệ thuật đó là so sánh (các câu (31), (32), (33))
- Tác dụng: khiến cảnh mặt trời mọc trở nên sinh động, hùng vĩ và tráng lệ. Việc so
sánh với những hình ảnh gần gũi như “lòng đỏ trứng” hay “một cái mâm bạc” cũng
giúp độc giả dễ hình dung ra sắc màu thiên nhiên Cô Tô buổi sớm.
CÂU 5.
- Tác giả bộc lộ tình yêu, lòng tự hào, trân quý vẻ đẹp thiên nhiên Cô Tô nói riêng và
cảnh sắc quê hương Việt Nam nói chung. Qua đó, ông cũng bày tỏ lòng yêu nước
nồng nàn, sâu đậm.

3. By NGUYỄN DIỆU VY from RISE Tutors Club