5. Proseson
g Tanong:
1. Ano kaya ang simula ng
kwento?
2. Bakit kaya naisipan ng
lola na magpaopera ng
mukha?
3. Ano ang papel ng
tsuper at ni Lord sa
kwento?
6. Proseson
g Tanong:
4. Bakit nasagasaan ang
lola kahit may kasunduan
na sila ng Panginoon?
5. Ano ang masasabi mo
sa pagkakasalaysay ng
mga pangyayari sa
anyong komiks?
8. Ang tekstong naratibo ay
pagsasalaysay o
pagkukuwento ng mga
pangyayari sa isang tao o
mga tauhan, nangyari sa
isang lugar at panahon o sa
isang tagpuan na may maayos
na pagkasunod-sunod mula sa
simula hanggang katapusan.
9. MGA LAYUNIN NG
TEKSTONG
NARATIBO:
1. Magsalaysay ng dugtong-
dugtong at magkakaugnay na
pangyayari.
2. Makapagsalaysay ng mga
pangyayaring nakalilibang o
nakapagbibigay-aliw at saya.
3. Makapagturo ng kabutihang
asal at mahahalagang aral.
9
10. MGA HALIMBAWA
NG TEKSTONG
NARATIBO:
1. Maikling kuwento
2. Nobela
3. Kuwentong-bayan
4. Mitolohiya
5. Alamat
6. Tulang pasalaysay tulad ng epiko,
dula, mga kuwento ng kababalaghan,
anekdota, parabula, science fiction. 10
12. A. May Iba’t
Ibang Pananaw
O Punto De
Vista (Point Of
View) sa
Tekstong
Naratibo
1. Unang Panauhan
2. Ikalawang Panauhan
3. Ikatlong Panauhan
4. Kombinasyong Pananaw
o Paningin
13. A. May Iba’t
Ibang Pananaw
O Punto De
Vista (Point Of
View) sa
Tekstong
Naratibo
1. Unang Panauhan- isa sa
mga tauhan ang
nagsasalaysay ng mga bagay
na kaniyang nararanasan,
naaalala, o naririnig kaya
gumagamit ng panghalip na
ako.
14. A. May Iba’t
Ibang Pananaw
O Punto De
Vista (Point Of
View) sa
Tekstong
Naratibo
2. Ikalawang Panauhan- dito
mistulang kinakausap ng
manunulat ang tauhang
pinagagalaw niya sa kuwento
kaya’t gumagamit siya ng mga
panghalip na ka o ikaw.
15. A. May Iba’t
Ibang Pananaw
O Punto De
Vista (Point Of
View) sa
Tekstong
Naratibo
3. Ikatlong Panauhan- ang
mga pangyayari sa pananaw
na ito ay isinasalaysay ng
isang taong walang relasyon
sa tauhan kaya ang panghalip
na ginagamit niya sa
pagsasalaysay ay siya.
16. May tatlong
uri ng
pananaw ang
Ikatlong
Panauhan:
1. MALADIYOS NA PANAUHAN
2. LIMITADONG PANAUHAN
3. TAGAPAG-OBSERBANG
PANAUHAN
17. May tatlong
uri ng
pananaw ang
Ikatlong
Panauhan:
1. MALADIYOS NA
PANAUHAN- nababatid niya
ang galaw at iniisip ng lahat ng
mga tauhan.
18. May tatlong
uri ng
pananaw ang
Ikatlong
Panauhan:
2. LIMITADONG PANAUHAN-
nababatid niya ang iniisip at
ikinikilos ng isa sa mga tauhan
subalit hindi ang sa iba pang
tauhan
19. May tatlong
uri ng
pananaw ang
Ikatlong
Panauhan:
3. TAGAPAG-OBSERBANG
PANAUHAN- hindi niya
napapasok o nababatid ang
nilalaman ng isip at damdamin ng
mga tauhan.
20. A. May Iba’t
Ibang Pananaw
O Punto De
Vista (Point Of
View) sa
Tekstong
Naratibo
4. Kombinasyong Pananaw o
Paningin- dito ay hindi lang
iisa ang tagapagsalaysay
kaya’t iba’t ibang pananaw o
paningin ang nagagamit sa
pagsasalaysay.
21. B.May Paraan ng
Pagpapahayag o
Paglalahad ng
mga Tauhan sa
Kanilang
Diyalogo,
Saloobin, at
Damdamin sa
Tekstong
Naratibo
1. DIREKTA O TUWIRANG
PAGPAPAHAYAG
2. DI-DIREKTA O DI-TUWIRANG
PAGPAPAHAYAG
22. B.May Paraan ng
Pagpapahayag o
Paglalahad ng
mga Tauhan sa
Kanilang
Diyalogo,
Saloobin, at
Damdamin sa
Tekstong
Naratibo
1. DIREKTA O TUWIRANG
PAGPAPAHAYAG- ang tauhan ay
direkta o tuwirang nagsasaad o
nagsasabi ng kanyang diyalogo,
saloobin, o damdamin. Ito ay
ginagamitan ng panipi.
23. B.May Paraan ng
Pagpapahayag o
Paglalahad ng
mga Tauhan sa
Kanilang
Diyalogo,
Saloobin, at
Damdamin sa
Tekstong
Naratibo
Halimbawa:
“Donato, kakain na ,Anak,”
tawag ni Aling Guada sa anak
na noo’y abalang-abala sa
ginagawa at hindi halos
napansing nakalapit na pala ang
ina sa kanyang kinalalagyan,
“Aba’y kayganda naman nireng
ginagawa mo, Anak! Ay ano ba
talaga ang balak mo, ha? ”
24. B.May Paraan ng
Pagpapahayag o
Paglalahad ng
mga Tauhan sa
Kanilang
Diyalogo,
Saloobin, at
Damdamin sa
Tekstong
Naratibo
2. DI-DIREKTA O DI-
TUWIRANG PAGPAPAHAYAG
– ang tagapagsalaysay ang
naglalahad sa sinasabi, iniisip, o
nararamdaman ng tauhan sa
ganitong uri ng pagpapahayag.
Hindi na ito ginagamitan ng
panipi.
25. B.May Paraan ng
Pagpapahayag o
Paglalahad ng
mga Tauhan sa
Kanilang
Diyalogo,
Saloobin, at
Damdamin sa
Tekstong
Naratibo
Halimbawa:
Tinatawag ni Aling Guada ang
anak dahil kakain habang ito’y
abalang-abala sa ginagawa at
hindi halos napansing nakalapit na
pala ang ina sa kanyang
kinalalagyan. Sinabi niyang
kayganda ng ginagawa ng anak at
tinanong din niya kung ano ba
talaga ang balak niya.
28. Paraan Sa
Pagpapakilala
ng Tauhan
EXPOSITORY – ang
tagapagsalaysay ang
magpapakilala o
maglalarawan sa pagkatao
ng tauhan.
DRAMATIKO - kusang
mabubunyag ang karakter
dahil sa kaniyang pagkilos o
pagpapahayag
30. Dalawang
Uri ng
Tauhan ayon
kay E. M.,
Froster
Tauhang Bilog (Round
Character)- Isang tauhang may
multi-dimensiyonal o maraming
saklaw ang personalidad.
Tauhang Lapad (Flat
Character) – tauhang
nagtataglay ng iisa o dadalawang
katangiang madaling matukoy o
predictable.
31. C. Elemento
ng mga
Tekstong
Naratibo
TAGPUAN AT PANAHON tumutukoy sa
lugar kung saan naganap ng mga
pangyayari sa akda o sa panahon
(oras, petsa, taon) at maging sa
damdaming umiiral sa kapaligiran
nang maganap ang mga pangyayari
tulad ng kasayahang dala ng
pagdiriwang, takot, romantikong paligid,
matinding pagod, kalungkutan at iba pa.
34. Anachrony o
Mga
Pagsasalaysay
Na Hindi
Nakaayos sa
Tamang
Pagkakasunod-
sunod
Analepsis (Flashback) - ipinapasok
ang mga pangyayaring naganap sa
nakalipas.
Prolepsis (Flash-forward) -
ipinapasok ang mga pangyayaring
magaganap pa lang sa hinaharap.
Ellipsis- may mga nagpapakitang
may bahagi sa pagsasalaysay na
tinanggal o hindi isinama.
36. Gawain
2
PANUTO: Isa sa mga katangian ng
tekstong naratibo ay ang
pagkakaroon ng maayos
nabanghay na magpapakita sa
pagkakasunod-sunod ng mga
pangyayari. Gamitin ang
SAGUTANG PAPEL at sundin ang
proseso sa ibaba ng mga
pangyayaring bubuo sa banghay sa
isang akdang iyong nabasa sa aklat
o napanood na pelikula o teleserye.
Tukuyin ang pamagat at kilalanin
ang may-akda.
37. PANGKATANG
GAWAIN
PANUTO: Babasahin ang Mabangis
na Lungsod ni Efren R. Abueg.
Sasagutan ang mga sumusunod na
mga katanungan. Buuin ang graphic
organizer at tukuyin kung anong
katangian at elemento ng tekstong
naratibo ang ginamit sa tekstong
binasa.
38.
39. Isa,
dalawa
tatlo! Ano
ito?
Ma
gbi
gay
ng:
1. Isang salita na tumatak sayong ipisan
sa ating aralin na ito.
2. Dalawang mahalagang bagay na iyong
natutuhan sa ating aralin na maari mong
maibahagi sayong kaibigan.
3. Tatlong butil na kaalaman na napulot
mo sa ating aralin na maibabahagi mo
sayong pamilya.
Editor's Notes
Subalit tulad ng unang nasabi, hindi ito gaanong ginagamit ng mga manunulat sa kanilang pagsasalaysay.
Ang tagapagsalaysay ay taga-obserba lang at nasa labas siya sa mga pangyayari.
Napapasok niya ang isipan ng bawat tauhan at naihahayag niya ang iniisip, damdamin, at paniniwala ng mga ito sa mga mambabasa.
Napapasok niya ang isipan ng bawat tauhan at naihahayag niya ang iniisip, damdamin, at paniniwala ng mga ito sa mga mambabasa.
Tanging ang mga nakikita o naririnig niyang pangyayari, kilos, o sinasabi lang ang kaniyang isinalaysay.
Karaniwan itong nangyayari sa isang nobela kung saan ang mga pangyayari ay sumasakop ng mas mahabang panahon at mas maraming tauhan ang naipakikilala sa bawat kabanata.
Pangunahing Tauhan – bida; umiikot ang mga pangayayari sa kuwento simula hanggang sa katapusan
Kasamang Tauhan - karaniwang kasama o kasangga ng pangunahing tauhan
Katunggaling Tauhan – kontrabida; siyang sumasalungat o kalaban ng pangunahing tauhan
Ang May-akda - sa likod ay laging nakasubaybay ang kamalayan ng makapangyarihang awtor.
• Pagkakaroon ng isang epektibong simula kung saan maipakilala ang mga tauhan, tagpuan, at tema (orientation or introduction)
• Pagkakaroon ng saglit ng kasiglahang hahantong sa pagpapakita ng aksiyong gagawin ng tauhan tungo sa paglutas sa suliranin (rising action)
• Pagpapakilala sa suliraning ihahanap ng kalutasan ng mga tauhan partikular na ang pangunahing tauhan (problem)
• Patuloy sa pagtaas ang pangyayaring humantong sa isang kasukdulan (climax)
• Pababang pangyayari na humantong sa isang resolusyon o kakalasan (falling action)
• Pagkakaroon ng isang makabuluhang wakas (ending)
