Sex o Gender?
Likas na angkin ng tao mula nang siya ay isiliang.
Hindi nababago, pare-pareho ang anyo sa lahat ng lipunan sa lahat ng bansa sa buong mundo.
Hindi likas na taglay ng tao mula sa pagkasilang.
Naiimpluwensiyahan/ itinatakda ng lipunan.
Nagbabago, iba-iba ang anyo sa lahat ng lipunan sa lahat ng bansa sa buong mundo.
Sex o Gender?
Likas na angkin ng tao mula nang siya ay isiliang.
Hindi nababago, pare-pareho ang anyo sa lahat ng lipunan sa lahat ng bansa sa buong mundo.
Hindi likas na taglay ng tao mula sa pagkasilang.
Naiimpluwensiyahan/ itinatakda ng lipunan.
Nagbabago, iba-iba ang anyo sa lahat ng lipunan sa lahat ng bansa sa buong mundo.
ito ay tumatalakay sa mga mahahalagang gampanin ng bawat tao bilang isang miyembro ng isang komunidad at mamamayan ng bansa. makikita din dito ang mga gampanin ng bawat isa sa kung ano nga ba sila bilang isang miyembro ng lipunan, batay na rin sa kanilang kilos, galaw at gawi, at ang kanilang tungkulin bilang isang miyembro ng mamamayan
ito ay tumatalakay sa mga mahahalagang gampanin ng bawat tao bilang isang miyembro ng isang komunidad at mamamayan ng bansa. makikita din dito ang mga gampanin ng bawat isa sa kung ano nga ba sila bilang isang miyembro ng lipunan, batay na rin sa kanilang kilos, galaw at gawi, at ang kanilang tungkulin bilang isang miyembro ng mamamayan
ito ay tumatalakay sa mga mahahalagang gampanin ng bawat tao bilang isang miyembro ng isang komunidad at mamamayan ng bansa. makikita din dito ang mga gampanin ng bawat isa sa kung ano nga ba sila bilang isang miyembro ng lipunan, batay na rin sa kanilang kilos, galaw at gawi, at ang kanilang tungkulin bilang isang miyembro ng mamamayan
5. Seksuwalidad - tumutukoy sa natural o
biyolohikal na katangian bilang lalake at
babae.
Kasarian - tumutukoy saisan
aspektong kultural na natututhan
hinngil sa seksualidad
Bagaman magkaugnay ang dalawang konseptong ito,
natatangi ang kahulugan ng bawat isa
7. •Ang mga ideya natin sa
tungkol sa kasarian ay ating
natutuhan sa mula sa lipunang
ating kinabibilangan at
kinagagalawan.
KASARIAN
• Ang ating seksuwalidad ay
natatalaga sa pamamagitan ng
ating genetic inheritance o ang
pinagmulan ng ating lahi.
SEKSUWALIDAD
• Ayon sa pananaliksik, ang tao ay
maaaring magkaroon ng mahigit
sa isang sa isang sex, depende sa
kombinasyon ng kanyang mga
chromosomes, isang yunit na
biyolohikal. Subalit ito ay
itinuturing na rare case lamang.
• Kung kasarian ang naman
ang usapan, ang ginagamit na
termino ay “pambabae” at
“panlalake”.
8. • Bukod sa salitang
“bakla” at “bading”
ginagamit din ang
mga salitang
“binabae”(babaeng
kumilos) at
“crossdresser”(nagda
damit ng pambabae)
Ikatlong kasarian
(Homoseksuwal)
•Homoseksuwal -
inilalarawan sila bilang
mga indibidwal na
nakakaranas ng
eksklusibong
atraksiyon sa katulad
nilang kasarian.
•Sa Ingles tinatawag
silang “gay” at
“bakla” naman sa
tagalog.
10. Napag-alaman na ang
sukat ng utak ng mga
lalaking homoseksuwal
(bakla) pati na rin bilang
ng mga ugat (nerves) na
nagdudugtong sa
dalawang hemisphere ng
kanilang utak ay katulad
ng sa mga babaeng
heteroseksuwal.
• Sa Pilipinas, ang
terminong “paglaladlad
ay tumutukoy sa
pagpapahayag ng isang
indibidwal ng kanyang
oryentasyong seksuwal.
• Ayon sa pag-aaral nina
Rosario Schrimshaw,
Hunter, at Brian
(2006), hindi simpleng
proseso ang
pinagdaraanan ng mga
LGBT (Lesbian, Gay,
Bisexual, at
Transgender) sa pagbuo
nila ng kanilang
pagkakakilanlang
seksuwal.
• Napagkaalaman may
pagkakaparehorin sa
utak ng babaeng
homoseksuwal
(tomboy) at utak ng
mga lalaking
heteroseksuwal kung
saan ang kanang
hemisphere ng utak ay
higit na malaki sa
kaysa sa kaliwa.
19. • Noong dekada ‘60, marami
ang kasapi sa mga grupong
LGBT sa mga bansa sa
Kanluran, lalo na sa lungsod.
Sila ang nagtaguyod ng
kanilang karapatan sa pagpili
ng seksuwalidad.
20. • Nang lumaganap ang AIDS
sa pangkat ng mga LGBT at
ilang indibidwal noong
unang bahagi ng dekada
’80, marami sa kanila ang
nagsimula ng mga
kampanya upang turuan ang
mga tao tungkol sa AIDS at
kung paano ito mapipigilan.
21. • Ang pagtanggap ng
lipunan sa mga
homoseksuwal ay mas
laganap sa Europe,
Austrilia, at America
kaysa sa Asya at Africa.
22. ILAN SA MGA KARAPATANG
IPINAGLALABAN NG MGA
HOMOSEKSUWAL SA
BUONG MUNDO AY:
23. • Karapatang malayang ipahayag ang
kanilang kalooban
• Karapatang maikasal nang sibil at
mapagkalooban ng mga benepisyong
ibinigay ng pamahalaan sa mga kasal na
heterosesuwal at sa kanilang mga anak
• Karapatang mabuhay nang Malaya at
walng diskriminasyon.
25. • Ang Pilipinas ay isa sa mga bansa sa mundo na
pinaktumatanggap sa mga LGBT (gay-friendly
nation)
• Sa isang pandaigdiggang pag-aaral na
kinabibilangan ng 39 na bansa, pangsampu ang
pilipinas sa 17 bansang tumatanggap sa mga
LGBT.
• 73% ng mga pilipinong nasa tamang gulang ay
sumasang-ayon sa pahayag na dapat tanggapin
ng lipunan ang homoseksuwalidad.
• Sa pamumuno ng Catholic Bishops’ Conference of
the Philippines (CBCP), ang Simbahang katoliko ay
aktibo sa pagkontra sa pagbibigay ng mga
karapatan sa mga pangkat-LGBT.
27. • May mga pangunahing relihiyon sa mundo ang
naninidigang salungat sa kanilang paniniwala
ang pagiging homoseksuwal. Dahil dito
tinutuligsa nila ang mga relasyon at kilos ng
mga homoseksuwal.
• Ang parusa sa mga homoseksuwal sa mga
bansang islam gaya Iran, UAE, at Saudi Arabia
ay pagkakulong o mas malala ay parusang
kamatayan.
• Sa kabilang dako, mayroon na ring mga
lipunang may liberal na pagiisip at tinatanggap
na ang kultura ng mga homoseksuwal.
29. SA POLITIKA SA TAHANAN
SA PAGHANAPBUHAY
- May pagkakaiba ang mga
kasarian sa
kapangyarihang politikal sa
pamahalaan, komunidad, at
mga Institusyon.
- Sa maraming bahagi nang
daigdig, ang kalalakihan
ang may pinakamalaking
kapangyarihan sa lipunan.
- limitado ang nakukuhang
serbisyo tulad ng
kalusugan, edukasyon,
trabaho, suweldo at maging
pagkain ng mga babae
- Itinuturing na
magkaiba ang
kakayahan ng
kababaihan at
kalalakihan sa
pagtugon sa pang
ekonomiyang
pangangailangan
- Nakakatanggap rin
ang kababaihan ng
mababang sahod at
temporaryong
trabaho.
- Itinatalaga lang sila sa
mababang posisyon na
mababa ang sahod.
- Ang kalakihan ang
tumatanggap nang mas
mataas na posisyon at
may mataas na sahod.
31. MGA ANYO NG DISKRIMINASYON NA NARANASAN NG MGA
LGBT:
Hindi pagtanggap sa kanila sa trabaho
Mga pang-iinsulto at pangungutya
Hindi pagpapatuloy sa mga establisyemento
dahil sa kanilang kasuotan o pagkilos
Karahasan tulad ng pambubugbog o pagpatay
Bullying sa paaralan
32. MGA BANSANG BUKAS ANG PANANAW TUNGKOL SA
HOMOSEKSUWALIDAD:
NETHERLANDS
SWEDEN
DENMARK
EUROPE
CANADA
ARGENTINA
ILANG ESTADO SA ESTADOS UNIDOS
33. IBA’T IBANG PANGHAHARASS SA IBANG KASARIAN:
PAGBABANTA AT PANINIGAW
PAGHIHIPO O PAGHAHAWAK SA BAHAGI
NG KATAWAN
PANUNUKSOO PAGSASABI NG MGA
KOMENTONG NAKAKAINSULTO
PANGHIHIYA AT PANGHAHAMAK NG MGA
TAO DAHIL SA KANILANG KASARIAN
35. DI-TUWIRANG DISKRIMINASYON
maaring mangyari and diskriminasyon sa
di- tuwirang paraan kung ang indibidwal o
organisasyon ay hindi binibigyanng kaukulang
karapatan ang isang taong kabilang sa LGBT
mula sa pabahay, hanapbuhay o serbisyo,
binabawasn ang mga benepisyo nito, at
pagtrato nang hindi tama nang walang isang
lehitimong dahilan.
36. DISKRIMINASYON SA
PAGKAKAKILANLAN
Nakararanas din ng diskriminasyon ang
LGBT ayon sa estado ng kanilang
pamumuhay tulad ng lahi at katayuanng
pamilya. Batay sa pagaaral, nagaganap ang
diskriminasyon sa trabaho.
37. RELASYON SA IBA
May ilang taong nahaharap sa
diskrimiasyon dahil sa kanilang
kaugnayan sa LGBT.
43. • Mula pa noong
dekada ‘90 ay mas
nagging laganap na
ang partisipasyon
ng mga pangkat-
LGBT sa politika at
lipunang Pilipino.
44. UP BABAYLAN
PROGAY PHILIPPINES LESBIAN AND GAY
LEGISLATIVE
ADVOCACY NETWORK
(LAGABLAB)
Itinatag noong 1992, ang
pinakamalaking samahang
LGBT ng mga estudyante
Itinatag noong 1993
Itinatag noong 1999
45. SOCIETY OF TRNSEXUAL
WOMAN OF THE
PHILIPPINES(STRAP)
COALITION FOR THE
LIBERATION OF THE
REASSIGNED SEX
(COLORS)
GAYAC (GAY
ACHIEVERS CLUB)
Itinatag noong 2002 bilang
support group para sa
kababaihang may karanasang
transsexual at transgender
Ang punto nang
samahang ito ay
maitaguyod ang
pagkakaisa,
kapangyarihan at
produktibong samahan
nang ikatlong kasarian
sa Cebu.
47. • Noong una, ayon sa pambansyang batas sa halalan (National Electoral Law),
hindi kinikilala ang mga LGBT bilang isang sector ng lipunan tulad ng mga
nakatatanda, at iba pa. ang mga kinikilalang sector ay pinaglalaanan ng 20% ng
puwesto sa Kongreso sa ilalim ng sistemang Party List.
• Ang Akbayan Citizens’s Action Party, isang minoryang partido, ang
kaunaunahang partido-political sa bansa na nagsama ng karapatan ng mga LGBT
sa kanilang plataporma noong dekada ‘90.
• Noong 2006, naghain sina senador Rodolfo Biazon at Miriam Santiago ng
petisyon sa senado at kongreso upang huwag kilalanin sa pilipinas ang
pagpapakasal ng nagkaparehong kasarian.
• Ang LADLAD ay isang samahang binuo bilang progresibong political party na
may pangunahing layuning ipaglaban ang mga karapatan at pang-aabuso sa mga
mamayang napapabilang sa LGBT.
• Unang sumubok makilala bilang partido political ang “ANG LADLAD” noong
taong 2007 subalit ito ay nadiskwalipika sapagkat hindi nito napatunayang may
mga miyembro ito sa noung bansa.
48. Narito ang ilan sa mga
karapatan ng mga
homoseksuwal sa ating bansa:
49. Mga itinuturing na legal ayon sa batas: Mga ipinaglalaban at hindi
nakakamit:
Mga gawaing homoseksuwal (maliban sa
mga muslim sa lungsod ng Marawi)
Adoption (pag-aampon ng bata) ng
magkarelasyon pareho ang kasarian Step
adoption lamang)
Pagsali sa hukbong militar
Same-sex merraige at pagkilala sa
magkarelasyong pareho ang
kasarian
Pagbabago ng pisikal na katangian
o pagpaparetoke
Pagpayag na magbigay ng dugo
50. Mga kaso ng krimen na ang
nagiging biktima ay LGBT
51. Dahil sa kaibahan ng seksuwalidad, may mga kaso ng krimen tulad ng pagpatay at
pang aabuso ang naitala batay sa ulat ng the Philippine LGBT Hate Crime Watch. Ang
mga pangyayaring krimen na nagging biktima ang LGBT ay nakikitang madalas
mangyari sa pagkakarooon karelasyon, imoralidad, o negatibong pananaw ng iba.
55. Maraming bilang ng krimen
na ang biktima ay mga gay
ang naiulat na nangyari sa
mga lugar sa Maynila. Sa pie
chart, makikita na 25% ng
mga gay ay pinatay sa
pamamagitan ng stab
wounds.
56. Mga biktimang Bisexual
sa taong 2011, naiulat na dalawa
sa apat na biktimang bisexuals ang
pinatay sa pamamagitan ng multiple
stab wounds. Kadalasan ang nagiging
biktima ay nasa edad na 25 hanggang
sa 44 taon.
57. Mga biktimang Transgender
sa taong 2011, itinatayang 12 sa
bawat 26 na mga biktimang transgender
ang naiulat na napatay sa luagr nang
Maynila. Anim sa 12 ito ay nagging
biktima ng multiple stab wounds. Nasa
edad na 22 hanggang 44 taon ang
naiulat na nagging biktima.
59. Ang same-sex marriage o tinatawag ding
marriage equality o equal marriage sapagkat
naniniwala silang nangangailangan ng
pantay na pagtrato ang batas sa kanila at sa
mga heteroseksuwal.
60. Ang same-sex marriage ay hindi lamang
isang isyung political ngunit panlipunan din.
Saklaw nito ang karapatang pantao at
karapatang sibil. Ito ay isang isyung
panrelihiyon sa maraming bansa gaya nang
pilipinas.
61. Ang mga bansa na legal ang same-sex
marriage kabilang ang Argentina, Belguim,
Denmark, Brazil, Canada, France, Iceland,
Spain, Sweden, South Africa, Norway,
Uruguay, United Kingdom.
62. Bago maging batas ang same-sex marriage,
dumadaan ito sa masalimuot na proseso. Ito ay
maaaring maisagawa sa pamamagitan ng
sumusunod:
1. Lehislatibong pagbabago sa mga batas
tungkol sa kasal.
2. Pagpapasya ng korte batay sa
pagkapantay-pantay ng mga
mamayan ayon sa konstitusyon, di
kaya’y direktang pagbotong mga
mamayan sa pamamagitan ng ballot
initiative o referendum
64. Ayon sa ilang mga kritiko ng same-sex marriage,
layunin ng kasal ay pagbibigay ng suporta ng
pamahalaan para sa panganganak, bagay na hindi
naman nagagawa ng mga magkaparehong
homoseksuwal. Sa kabilang banda, may mga
nagsasabi naming hindi dapat ipagkait sa mga anak
ng mga homoseksuwal ang mga benepisyong
ipinagkakaloob sa mga anak ng mga heteroseksuwal.