Andoriña nº 50

AndoriñaREVISTA ESCOLAR DO CEIP DE RANDUFE
Nº 50 DECEMBRO DE 2009
SUMARIO
Palabras alegres, doces
e agarimosas ...2
Xogamos ...3
Poemas de 3º ...4
Cartas ...5
Educación viaria ...6 e 7
Tradicións de
Nadal ...8 e 9
Artistas de 6º ...10
Necrolóxica ...11
Campo a través ...12 e 13
Os personaxes
dan xogo ...14 e 15
Queremos
Galego ! ...16 a 19
Mellorando
a escola ...20 e 21
Os máis cativos ...22
Os Chiscoeuros ...23
Chegaron
este curso ...24

Andoriña nº 50 decembro 2009
2

3
Os nenos e nenas de segundo estamos a aprender a xogar xadrez nos nosos momen-
tos libres, e… gústanos un montón!!!
Primeiro buscamos na internet de onde ven este xogo e atopamos que non está moi
claro aínda. Algúns pensan que o inventaron na India, outros que os babilonios e os chine-
ses. O certo é que é moi antigo.
SABEMOS QUE...
O tabolei-
ro ten 64
cadros
32
brancos
As brancas
comezan a
batalla
8 PEÓNS
loitan co-
ma solda-
dos
1 RAIÑA
que vai
onde quere
Todos
queren
coller o
rei
Enroque
32
negros
2
CABALOS
que cabal-
gan
2 ALFILES
a carón do
rei e a raíña
Xaque
2 TORRES
que son os
gardiáns
Xaque
mate
1 REI que
non pode
morrer
SE QUERES PRACTICAR NA CASA...
Cuento de ajedrez. FIlguth, Rubens. Ed. Paidotribo.
Cuento de ajedrez práctico. Filguth, Rubens. Ed. Paidotribo.
Iniciación ajedrez para niños. Castro Girona, Pablo.
E NO ORDENADOR...
El pequeño Fritz.
Ajedrez. Versión para niños.
Chessmaster 3000.
Virtual chess 2
O xadrez é un medio ideal para desenvolver habilidades mentais coma a atención, imaxi-
nación, pensamento abstracto, memoria, toma de decisións, percepción, análise sistemática, a
aprendizaxe a partir do erro… e valores coma o respecto polo opoñente, responsabilidade,
cortesía, autocontrol…

4
O ESQUÍOO ESQUÍOO ESQUÍOO ESQUÍO
O esquío é un animal moi pequeniño,
come e salta un pouquiño.
O esquío é un mamífero roedor,
e anda sempre arredor.
A súa cor é castañiña,
e tamén un pouco branquiña.
Ten un rabo longo e peludo,
e tamén moi forzudo.
Come con moito afán,
e na despensa garda o pan.
Como é tan pequeniño,
durme só un pouquiño.
E tan peludiño por iso non ten friíño,
por iso sempre, está quentiño.
PAPÁ NOELPAPÁ NOELPAPÁ NOELPAPÁ NOEL
Papa Noel xa é moi listo,
xa usa zorra para non ser visto.
Papa Noel vai de casa en casa,
deixando xoguetes a toda brasa.
Pola noite Papa Noel vai andando e cantando
nas súas casas os nenos están agardando.
Todos os nenos están desexando
que chegue Papa Noel
para recibir as larpeiradas
que saben a mel.
A CABAZAA CABAZAA CABAZAA CABAZA
Onte co meu pai fun de caza,
e atopei unha boa cabaza.
Cando cheguei a miña casa
partina para a vaca.
Logo fun a praza e merquei outra,
para comela, grande e loura.
Na miña casa teño moitos tipos de cabazas
Pero non son iguais que as da praza.
Elaborado polo alumnado de 3º

5
Eran as seis en punto. Sentada no banco debaixo do
Carballo estaba Lisi, triste, calada, esperando.
Entón chegou Ian triste, calado, camiñando. Sentouse
a carón dela, no banco, debaixo do Carballo.
Lisi abriu o bolso e sacou as cartas, atadas cunha
cinta de seda, e devolveullas a Ian, como acordaran.
Ian colleu as cartas, levantouse, deulle as grazas e foise
camiñando, sen despedida. FRANCISCO
Érase unha vez un home que se chamaba Ian e unha muller que se cha-
maba Lisi. Coñecéranse de pequenos no C.E.I.P. de Randufe; as nais de Ian
e Lisi eran amigas do colexio.
Ian levaba unhas cartas para xogaren no colexio e un día, cando ían en
primeiro curso deixoulle as carta a Lisi. Cando tiñan dezaseis anos, e ían
en cuarto da E.S.O., xa eran noivos, e sempre tiña Lisi as cartas no bolso.
Aos trinta e dous anos xa ían casar na igrexa de Malvas, en canto
chegase da viaxe a avoa de Ian.
Pero a avoa espichouna nunca caída do avión no océano Pacífico, onde
había tiburóns esperando a que caíra o avión. A voda suspendeuse, e en lu-
gar da voda fíxose o funeral.
Aos corenta e cinco anos cada un foi pola súa parte e só tiñan ganas de
non verse.
Unha vez organizouse unha excursión da terceira idade ás illas Balea-
res. Un foi por un lado da illa e outro foi co grupo. Cando se decataron de
que Lisi estaba afogando no río Anllóns, ás cinco e media Ian salvouna.
No Burato de chisco hai un
libro con 16 historias de car-
tas… Cartas de amor, de ami-
zade, cartas de baralla, de na-
vegación, cartas secretas que
explican a historia da humanida-
de…
Todas estas historias inventá-
ronas os alumn@s de 6º curso.
Podes inventar ti outras, sempre
co mesmo final.

6
EDUCACIÓN
VÍAL
O pasado mércores 26 de novembro os rapaces do
terceiro e cuarto do CEIP de Randufe asistimos á
representación dunha obra de teatro na Área
Panorámica en Tui.
Tiña que ver cos sinais de tráfico.

7
Este rapaz tiña unha obsesión,“Os sinais de tráfico”.
Incluso a súa cama era un coche. Unha noite tivo un
soño. Pero non vos vou contar máis por si algún día ides
vela.
Na obra, tivemos a sorte
de gozar duns actores e
dunhas actrices que
cantaban e bailaban. E as
cancións gustáronnos
moito. A ver se os nosos
mestres nos poñen ese
CD tan chulo que nos
regalaron.

8

9
Nenos/-as de 5º

10

11
O señor
BICHO GRILLÍN CIGARRA
Finou en estrañas circunstancias no patio do colexio o día 13 de outubro.
Despois de permanecer no tanatorio do arquivo de sexto e realizada
a autopsia, foi soterrado o día 16 de outubro.
O seu corpo foi depositado nunha tumbiña biodegradable construída por
Uxía, Lucas e Elena. No canto dunha cruz, inscribiuse a palabra “perdón”.
Ao enterro asistiron todos os alumn@s de sexto e Laura F.
Foi soterrado debaixo da palmeira por Gerardo. Claudia e Uxía pronuncia-
ron un breve discurso na súa memoria.
Tod@s vestidos de riguroso loito, colocaron flores e tarxetas no seu lugar de
eterno descanso.
A morte de Grillín serviu para que os alumnos de sexto aprenderan
o valor da vida.
SE QUERES TER UNHA MASCOTA NA CASA,SE QUERES TER UNHA MASCOTA NA CASA,SE QUERES TER UNHA MASCOTA NA CASA,SE QUERES TER UNHA MASCOTA NA CASA,
PÉNSAO BEN,PÉNSAO BEN,PÉNSAO BEN,PÉNSAO BEN,
XA QUE NON PODES ABANDONALA CANDOXA QUE NON PODES ABANDONALA CANDOXA QUE NON PODES ABANDONALA CANDOXA QUE NON PODES ABANDONALA CANDO
QUEIRASQUEIRASQUEIRASQUEIRAS....
NON SE DEBEN MANDAR ANIMAIS DUN PAÍS A
OUTRO PORQUE PODEN CREAR PROBLEMAS ALÍ
E LOGO HAI QUE MATALOS
AOS ANIMAIS HAI QUE REPECTALOS, COIDALOS, PROTEXELOS
DARLLES DE COMER E DARLLES AMOR
OS ANIMAIS
NON SE DEBEN ESPACHURRAR NIN APLASTAR
BAIXO NINGUNHA CIRCUNSTANCIA
XA QUE SON SERES VIVOS COMA NÓS

12
O sábado 28 de novembro
participamos no campionato zo-
nal de campo a través que se ce-
lebrou no camping de Salcidos
na Guarda.
Despois de cada carreira os
participantes tomaron os bocadi-
llos e un chocolate quente.
Algúns tomaron 4 !!!
Lorena acadou ó 3º
posto na súa carreira.
O equipo Benxamín
Feminino tamén conse-
guiu o mesmo posto.
Están clasificadas pa-
ra o campionato provin-
cial !!!
Os nosos atletas ao chegar
Lorena no podio
Xoel en pleno esforzo

13
Alex e Noé moi relaxados na saída...
Aquí van algúns dos máis de 450 participantes
Foi unha xornada moi boa.
Estamos desexando que che-
gue a próxima carreira!
...Sergio García un chisco menos
Xefe! Que
facemos? Cala e
corre!!!

14
Os nenos e nenas de 4 e
5anos son uns grandes afeccio-
nados aos contos, e gostan moi-
to de xogar cos personaxes dos
mesmos.
Aquí os vemos procurando
os nomes de Piolín e Silvestre,
Pinocho, Os Picapedra, Asterix
e Obelix, Brancaneves e a Cin-
centa ou os irmáns Bolechas.

15
Estes últimos días están moi
entretidos cos libros dos Pelelli-
ños: Uns personaxes da autoría
de Anxo Fariña que naceron nos
libros de Antón e Pompón.
Asemade de pasalo ben co-
as historias divertidas destes se-
res fantásticos, teñen unha letra
moi doada de ler.
O cociñeiro, o pirata, o mé-
dico, o montañeiro, o pallaso, o
gato, o pantasma e o bailón son
os pelelliños que teñen cadan-
seu libriño.

16
O clamor a prol do galego estendese por todo o País. O último pronuncia-
mento foi o do Consello da Cultura Galega, que nunha Proposta institucional so-
bre a Lingua Galega, enviada ao Parlamento de Galicia o pasado 17 de novem-
bro, lembra que segundo o conxun-
to da nosa lexislación lingüística
básica, e en particular a Lei de
Normalización Lingüística, o galego
é a lingua propia de Galicia, e lém-
bralle tamén ao Parlamento os arti-
gos que constitúen o espiñazo des-
ta Lei:
Art. 1.- “O galego é a lingua pro-
pia de Galicia.”
Art. 4.- “O galego, como lingua
propia de Galicia, é lingua oficial
das institucións da Comunidade
autónoma, da súa Administra-
ción, da Administración Local e
das Entidades Públicas depen-
dentes da Comunidade Autóno-
ma.”
Art. 10.- “Os topónimos de Galicia
terán como única forma oficial a
galega.”
Art. 12.- “O galego, como lingua
propia de Galicia, é tamén lingua
oficial en todos os niveis educa-
tivos.”
Art. 18.- “O ga-
lego será a lin-
gua usual das
emisoras de ra-
dio e televisión
e nos demais
medios de co-
municación so-
cial sometidos
a xestión ou
competencia
das institu-
cións da Co-
munidade Au-
tónoma.”
Ramón Villares.
Presidente do
Consello da Cultura
Galega
O Consello da Cultura Galega é un organismo
oficial independente con personalidade xurídica propia
destinado a dinamizar a lingua e cultura de Galiza na
sociedade e asesorar aos poderes públicos do noso pa-
ís.
Foi creado en 1983 e tivo como primeiro presiden-
te a Ramón Piñeiro. O actual presidente é Ramón Villa-
res e componse de representantes de entidades e perso-
nalidades sobranceiras dos diversos campos da cultura
galega.
Na Proposta institucional propón en positivo medi-
das a prol do noso idioma que supoñen na práctica un
rexeitamento dos ataques ao galego que está levando o
actual goberno galego. Nesa proposta traslada as se-
guintes consideracións:
A) As liñas mestras da política lingüística en Gali-
za, e calquera modificación substantiva da normativa
legal vixente, deben ser arroupadas por un amplo con-
senso político, social e institucional.
B) En ningún caso se deben tomar medidas que
supoñan pasos atrás no proceso de recuperación do ga-
lego.
C) Os responsables políticos en xeral e o goberno
galego en particular deben impulsar un discurso público
en que o idioma galego deixe de formularse en termos
de problema e pase a comprenderse en termos de recur-
so ou activo social.
D) Estas actuacións non deben reducirse ao ámbi-
to educativo (a pesar da súa importancia capital), senón
que deben ir dirixidas ao conxunto da sociedade, procu-
rando concitar a colaboración activa dos axentes civís. O
funcionariado e o conxunto das institucións e servizos
públicos deben estar suxeitos a especiais obrigas de
capacitación e de uso do galego.

17
Art. 20.- “Serán obrigas da Xunta de Ga-
licia:
1. Fomentar a produción, dobraxe, a subti-
tulación e exhibición de películas e outros
medios audiovisuais en lingua galega.
2. Estimular as manifestacións culturais, re-
presentacións teatrais e os espectáculos
feitos en lingua galega.
3. Contribuír ao fomento do libro en galego,
con medidas que potencien a produción
editorial e a súa difusión.”
Non está de máis lembrar estes artigos
porque todas as políticas desenvolvidas pola
actual Xunta de Galicia van en sentido contra-
rio. Os ataques ao noso idioma son unha cons-
tante por parte do goberno galego, tanto polo
seu presidente como polos distintos departa-
mentos e consellarías; sendo a Consellaría de
Educación un dos departamentos onde as me-
didas contra o galego levan camiño de ser
máis profundas. Por primeira vez na historia o
goberno galego traballa en contra do noso idio-
ma malia ter como obriga defendelo e pular por
el.
A Real Academia Galega (RAG) é outra
institución que tamén ten manifestado a súa
preocupación e oposición ás medidas contra
do noso idioma tomadas pola Xunta.
Así, o pasado mes de setembro, o seu
presidente Xosé Ramón Barreiro, que viña de
recoller de mans do titular da Xunta, Alberto
Núñez Feijóo, o premio ‘Casa dos Poetas’ que
a Fundación Curros Enríquez concede a per-
soas e institucións destacadas na promoción
da cultura, cargou na súa alocución contra a
política lingüística do goberno galego.
QUEREMOS GALEGO é unha pla-
taforma cidadá, creada a partir dunha ini-
ciativa da Mesa pola Normalización Lingü-
ística e conformada por centos de entida-
des de diferentes ámbitos, entre elas o
Equipo de Normalización e Dinamización
lingüística do CEIP de Randufe, e por mi-
lleiros de persoas a título individual, que
naceu da vontade de articular unha ampla
resposta colectiva a prol da lingua propia
do noso pobo, o galego; de defensa e afir-
mación dos usos públicos e dereitos lingü-
ísticos xa garantidos pola actual lexisla-
ción; de progresiva normalización naque-
les espazos onde o idioma de noso non
goza aínda da presenza desexada.
QUEREMOS GALEGO naceu dun
activo proceso de debate e reflexión colec-
tiva arredor da difícil situación que está a
vivir a lingua neste momento concreto. A
un estado de saúde de por si preocupante,
como reflicten todos os estudos elabora-
dos até o momento, únese un elemento
non menos grave: as medidas regresivas
que no ámbito da lingua ou da cultura está
a aplicar o actual goberno da Xunta xa
desde os primeiros días da lexislatura.
Ten como aspiración recoller e
transformar en enerxía a prol da defensa
do noso idioma, elemento central da nosa
existencia colectiva, a gran preocupación
que a actual política lingüística do goberno
galego ten creado en amplos sectores da
sociedade, independentemente das súas
afiliacións ou simpatías. A plataforma está
a favor de aquilo que nos une e identifica,
que nos sitúa as galegas e os galegos no
mundo no mesmo nivel que as outras cul-
turas do planeta, aquilo que nos fai univer-
sais: a nosa lingua.
O presidente da Real Acade-
m i a G a l e g a c r i t i c a a
“crispación” creada pola Xunta,
e di que a institución “non pode
gardar silencio nin mirar para
outra parte”

18
ProLingua é unha plataforma creada
por persoas de moi diversa ideoloxía e pro-
fesión que ten como obxectivos exclusivos
a promoción do galego como lingua propia
de Galicia (e das comarcas estremeiras) e a
consecución da súa oficialidade real, que
pasa por unha presenza normal en ámbitos
dos que se mantén practicamente excluída,
como a empresa, a xustiza e outros servi-
zos públicos e privados, especialmente os
medios de comunicación.
En función disto, declaran como ob-
xectivos irrenunciables de ProLingua a tota-
lidade dos contidos da actual Lei de Norma-
lización Lingüística de 1983 e o Plan Xeral
de Normalización da Lingua Galega de
2004, que contaron, en ambos casos, coa
aprobación por unanimidade do Parlamento
de Galicia.
Estamos nun Estado de derei-
to e como cidadás e cidadáns esi-
xen que se cumpra de xeito pleno a
lexislación existente en materia lin-
güística.
Asemade esixen que non se
leve a cabo ningunha medida lexis-
lativa que supoña perda de dereitos
por parte das galegas e dos galegos
a usaren e coñeceren a lingua gale-
ga e a facer dela o seu sinal de
identidade galega.
Xosé Ramón Barreiro. Presidente da RAG
Diante dun auditorio ateigado de repre-
sentantes da cultura e da política, entre eles o
Conselleiro de Educación Jesús Vázquez, cri-
ticou a “crispación” creada pola Xunta, e afir-
mou tamén que a institución que preside “non
pode gardar silencio nin mirar para outra par-
te” cando dende a Xunta “se toman decisións
e se fan decretos” que afectan ao futuro do
galego “de costas” á propia RAG que, lembra
“é, por norma, responsábel do coidado da lin-
gua galega”.
Mais foi a manifestación celebrada en
Compostela o pasado 18 de outubro a mostra
máis evidente da resposta da sociedade gale-
ga aos ataques que sofre a nosa lingua. Con-
vocada pola Plataforma “Queremos Galego !”
reuniu unha das maiores concentracións de
persoas que se viron nunca no país cun nú-
mero de asistentes non inferior a 50.000, ha-
bendo algúns cálculos que estiman en
100.000 as persoas asistentes.
Queremos Galego ! Non é a única iniciati-
va que agromou na sociedade a prol do noso
idioma. Dentro das numerosas iniciativas en
marcha, son de salientar a Plataforma
“ProLingua” , ou a denominada “Galego, Patri-
monio da Humanidade”, que se constituíu o
pasado 14 de novembro en Compostela. Ne-
se día o Teatro Principal de Santiago quedou-
se pequeno para o acto “Galego, Lingua de
liberdade” , no que sindicalistas, escritores,
actores, mestres, políticos, estudantes de di-
versas ideoloxías xuntáronse para reclamarlle
a Xunta que volva ao consenso a prol da nor-
malización do idioma.

Se queres saber máis:
Proposta institucional do Consello
da Cultura Galega sobre a Lingua
ao Parlamento de Galicia:
http://consellodacultura.org/?
p=1358
ProLingua:
http://prolinguagalega.org/
Plataforma Queremos Galego !:
http://www.queremosgalego.org/
Axencia Europea para as Linguas
Minorizadas, EBLUL:
http://www.eblul.org/
Galego, Patrimonio da Humanidade:
http://galegopatrimoniodahumanidade.blogaliza.org/
Mais no só no país hai reaccións en prol do galego e críticas coas medidas
contrarias ao noso idioma. O pasado 26 de novembro foi a Axencia Europea para
as Linguas Minorizadas, EBLUL nas súas siglas en inglés (European Bureau for
Lesser-Ussed Lenguages).
EBLUL é unha axencia promovida polo Parlamento Europeo, e ten o rango
de entidade consultiva desta institución, do Consello de Europa e da ONU.
Na resolución aprobada por unanimidade solicítase da Xunta de Galicia que
“desenvolva unha política
lingüística de promoción
e extensión social da lin-
gua propia de Galiza, pon-
do fin ás iniciativas que
tomou nos últimos meses
en contra do idioma gale-
go nos diferentes ámbi-
tos.”
,
19
Galego, Patrimonio da Humanidade xurde a partir dun
manifesto do mesmo nome que publicado a pasada primavera nun
blogue de internet consegue en poucos días máis dun milleiro de
adhesións que levan aos seus promotores a seguir adiarte coa
iniciativa e a convertela nunha plataforma a prol do galego co no-
me do manifesto inicial.
Nese manifesto acúsase ao PP de saírse do consenso man-
tido arredor da lingua e de procurar un “intento de liquidación do
idioma galego e de supremacía do castelán”. Tamén acusa a ese
partido de “destruír o que é unha das bases da convivencia na no-
sa sociedade e un dos signos da nosa existencia como país”.
Os obxectivos desta plataforma son apelar á sociedade ga-
lega, da que di que “sente aprecio cara a súa lingua independente-
mente de cal sexa o idioma no que se expresa usualmente” para
que reclame “unha volta do PP a un terreo común”. Asemade mos-
trar o seu “acordo coas políticas de afirmación positiva para o idio-
ma galego”, que o propio PP impulsara desde a Xunta no seu día.
Remata o manifesto dicindo: “O idioma de Galicia é un patri-
monio da humanidade que debemos custodiar e garantir como me-
dio de comunicación e información”.

20
Este ano témosvos que contar diferentes novidades
que de seguro serán do voso interese. Estamos
mellorando os nosos espazos para que o proceso de
ensinanza-aprendizaxe se adapte as novas tecnoloxías e
teñamos espazos novos para gozar do tempo de lecer.
CEIP DE
RANDUFE.
MELLORANDO O
NOSO CENTRO
Departamento de Orientación. Lugar
onde traballa o noso equipo de
orientación.

21
Nestas imaxes podedes ollar
aulas con pantallas e
proxectores, melloras na sala de
usos múltiples, o novo chan nas
aulas de educación infantil e uns
brinquedos no patio que dan
moito xogo non só ao alumnado
de infantil, senón tamén a algúns
e algunhas máis maiores.

22

23
O noso colexio iniciou este curso unha campaña de animación á lectura.
Os CHISCOEUROS son as moedas e billetes que cobramos polas horas de lectura na casa.
Por cada hora de lectura os profes de galego e castelán págannos 1 chiscoeuro.
Cando xuntamos 10 chiscoeuros, cambiámolos por un billete de 10 chiscoeuros.
SE AFORRAMOS 100 CHISCOEUROS
TEMOS UN DIPLOMA PERSONALIZA-
DO CO NOSO NOME E AS FIRMAS
DOS PROFES.
Os CHISCOEUROSOs CHISCOEUROSOs CHISCOEUROSOs CHISCOEUROS
gárdanse nasgárdanse nasgárdanse nasgárdanse nas
CHISCOCARTEIRASCHISCOCARTEIRASCHISCOCARTEIRASCHISCOCARTEIRAS
que son de distinta corque son de distinta corque son de distinta corque son de distinta cor
segundo o curso:segundo o curso:segundo o curso:segundo o curso:
3º vermellas3º vermellas3º vermellas3º vermellas
4º verdes4º verdes4º verdes4º verdes
5º amarelas5º amarelas5º amarelas5º amarelas
6º azuis6º azuis6º azuis6º azuis

Chegaron este curso á nosa escola; son Abel, Ismael,
Iria,Lucía, Marina, Laura, Fabián, Daniel e Raquel sentados na
primeira fila; César, Kike, Sabela, Óscar, Brais, Iria, Carla, Lau-
ra, Aitana, Eva e Mariña de pé no medio; e na parte alta
Eduardo, Nerea e David, coa profesora Nuria e o profesor Jo-
sé J.
Non nos esquecemos de Xabier, Rayane, Alejandro, Joel,
Sara, Alba, Sonia, Petra, Perla e a profesora Vanessa que non
estaban o día que fotografamos o grupo de recén chegados.
Benvidos e benvidas!

Andoriña nº 50

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (16)

Viewers also liked

Viewers also liked (9)

Similar to Andoriña nº 50

Similar to Andoriña nº 50 (20)

More from ceiprandufe

More from ceiprandufe (20)

Andoriña nº 50