1. Төлеуова Сая Дәулетқызы
Ә.Жангелдин атындағы орта мектептің
қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі
Ақтөбе облысы Шалқар қаласы
Сабақтың тақырыбы:
С.Сейфуллиннің «Көкшетау» және «Аққудың айырылуы» поэмалары.
Сабақтың мақсаты:
Ақын поэмаларындағы табиғаттың ерекше суреттелуіне назар аудару.
Сабақтың міндеттері:
Білімділігі: Шығарманың мазмұны мен идеясын ашу, кей іп керлерге
мінездеме беру.
Дамытушылығы: Шығарманың көркем тіліне талдау жасау және тарихи
кезеңдермен байланыстыру. Өзге шығарма кейіпкерлерімен салыстыру.
Тәрбиелілігі: Табиғаттың көркем суреттелуімен эстетикалық және экологиялы қ
тәрбие беру; Адақтың іс-әрекеттері арқылы адамгершілік және қалмақ қызының
әрекетімен отансүйгіштік тәрбие беріледі.
Күтілетін нәтиже: - топта бірлесе жұмыс жасай білуге;
- бұрынғы алған білімдерін жаңа біліммен ұштастыра білуге;
- мәтінмен өз бетінше жұмыс жасай білуге дағдыланады.
Ресурстар : Оқ.улы қ, Сәкен шығармалары І, ІІ томдар, интербелсенді тақта,
маркер, А-3 форматы
Кезеңдері Мұғалімнің іс- әрекеті Оқушының іс- әрекеті
Ұйымдас
тыру кезеңі
Оқушылармен амандасу.
"Шаттық шеңберін " құрылып,сергіту минуты
жасалады. Берілген шумақтар бойынша
оқушылар топқа бөлінеді.
Болыпты баяғыда Жеке батыр,
Тау бағып жатады екен тігіп шатыр.
Бір күні қарауылда қалғып кетіп,
Сол батыр бүгінгіше ұйықтап жатыр.
Мөп - мөлдір Бурабайдың суы күміс,
Көрге нде шаршаған жан алар тыныс.
Мінбелеп қоршалаған шымылдықтай,
Қарағай, қайыңмнен қалың жыныс.
АЙНА КӨЛДІҢ СУЫ КҮМІС,
ЖҰБАЙ АҚҚУ КӨРКІ ЕДІ.
КӨРСЕ КӨЗІҢ АЛАР ТЫНЫС,
ЕКІ СӘУЛЕМ ЕРКЕ ЕДІ,
Оқушылар дене
жаттығуларын жасап,
топқа бөлінеді.
Үй тапсыр
масын
тексеру
Сәкен қай жерде дүниеге келген?
Алғашқы өлеңдер жинағы қашан, қай жерде
жарық көрді?( "Өткен күндер"1914 Қазан!
Сәкентанудағы соңғы жаңалықтар қандай?
Оқушылар сұрақтарға
ауызша жауап береді.
Соңғы сұраққа баспасөз
материалдарын
пайдалану.
Қызығушы
лықты ояту
Миға шабуыл
Сәкеннің қандай поэмалары бар?
"Көкшетау" поэмасы неше бөлімнен,
қанша тараудан тұрады? ( 4тарау, 47
бөлімнен)
Поэмаларын дәптерлеріне
топтастырады.
2. Мағынаны
тану
"Шатасқан оқиғалар"
Екі поэма бойынша даярланады.
Оқиғалар "Аққудың
айырылуы"
"Көкшетау"
Тау неге "Жеке батыр" аталған?
"Бурабай" аталуының себебі.
"Оқжетпес"тарихы қандай?
"Жұмбақтаста" қандай сыр бар?
Жиынның себебі ашылғаннан соң қыз бен
Адақтың портреті табылып, ақынның портрет
жасау шеберлігіне талдау жасалады.
Қыздың портреті Адақтың портреті
"Аққудың айырылуы" поэмасындағы
кей іпкердің лирикалы қ қаһарман екендігі
анықталады.
Қыздың қойған үш шартын талдау.
1-шарты 2-шарты 3-шарты
Қыз жұмбағының сыры ашылып, талқыланады.
Сәйкестендір ( тапсырма араластырылып
беріледі)
Лашын-ата-ана
Сұңқар - сүйген жігіті
Бүркіт- жау
Жапалақ - ұрылар
Бала кептер- қыздың өзі
«Теріп алу» әдісі
І топ – метафора (10)
ІІ топ – эпитет (10)
ІІІ топ – "Аққудың айырылуы" поэмадан
эпитет пен метафораны теру.
Қыздың құз басында тұру себебі анықталады.
Мерген тәрізді сүйгендерді айырған
кей іпкерлермен салыстырылады.( Бекежан,
Қодар т.б)
Әр оқушы жұмысты өз
дәптерлеріне содан кей ін
топта бірлесе орындайды
Сағат тілімен бір топ
екінші топқа беріп, кей ін
тексереді.
Әр топқа тапсырма
беріліп, жауап ауызша
алынады.
Жырдан портреттер
ауызша оқылады.
Лирикалық қаһарманның
әрекеті тауып оқылады.
Дәптерге үш шартты
жазып, әр топ бір-бірден
оқиды.
Құстардың суреті беріліп
кімн ің образы екен і
қасына жазылады.
Оқушылар жеке -жеке
орындайды.
Берілген көркемдік
тәсілдерді теріп жазады.
Ой
толғаныс
Венн диаграммасы
І. «Көкшетау»Адақ
«Батыр Баян» - Батыр Баян
ІІ."Көкшетау" -Абылай (қатал,олжа бөлуші)
«Батыр Баян» -Абылай( ел қамын ойлаған,
көреген)
ІІІ. «Аққудың айырылуы» «Аққулар
ұйықтағанда» ( М.Мақатаев)
Екі шығарманы бұрынғы
оқыған шығармалармен
салыстырады.
Бағалау
Берілген Кері ТАЛҚЫЛАУ ПАРАҒЫ параққа сабақ
3. байланыс Сабақтың тақырыбы________________
Оқушының аты-жөні____________
Сұрақтар
Бүгінгі сабақта біз қандай мәселелер ді қар астыр дық?
Не үйр ендің?
Сабақ сізге ұнады ма?Сабаққа қандай толық тыр у лар енгізер
едіңіз?
Топтағы достарыңды қалай бағалайсың?
туралы пікірлерін жазады.
Топ мүшелері бірін-бірі
бағалайды.
Сабақты
қорытынд
ылау
Сабақ Т.Кәкішевтің "Жаратылыс Көкшетауы
мен Сәкен "Көкшетауы" ажырамас тұтасты қ
тапты.Бірін-бірі толықтыратын, көркейтетін
дүниеге айналды",- деген пікірін басшылыққа
ала қорытылады
Оқушылардан Адақ
бейнесі қандай өнеге
береді деген п ікірмен
қорытылады.
Үйге
тапсырма
"Маған ұнаған қалмақ қызы" ойтолғау ("Батыр
Баян " мен "Көкшетау" кей іп керлерін
салыстыру,"Аққудың айырылуы" поэмасынан
үзінді жаттау.)