Sivil Toplum Kuruluşlarının Gücü ve Sosyal GirişimcilikDOU End Muh Sunum
Doğuş Üniversitesi
EM356 İşletme ve Toplum Dersi
2014-2015 Bahar Yarıyılı
Sınıf içi sunumu
Sivil Toplum Kuruluşlarının Gücü ve Sosyal Girişimcilik
Grup üyeleri: REMZİ ANIL KOYUNOĞLU - MİRAY AYÇİÇEK - TUĞÇE HAZAL ÇAKIROĞLU
Bu çalışma, sivil toplum kuruluşlarının tüm çeşitliliği
ve renkliliğiyle hayatımızın ne kadar içinde olduğuna;
yürüttükleri faaliyetlerin geniş kapsamına ve bunların
sonucunda yarattıkları sosyal etkiye dair fikir verebilmeyi
amaçlıyor.
Özetle, çalışma “STK’lar neler yapıyor?” ve “yaptıkları
ne işe yarıyor?” sorusuna yanıt vermek için bir
girizgah…
Sivil Toplum Kurulular STKlar genellikle kar amac gtmeye.pdfadcommunications1
Sivil Toplum Kurulular (STK'lar) genellikle kar amac gtmeyen kurululardr ve hkmet kurulular deildir.
Salk ve insan hizmetleri sektrlerinde dorudan bakm, halk sal hizmetleri, beslenme hizmetleri, salk
politikas, salk aratrmas ve dier hizmetleri salamadaki rolleri son on yllarda artmtr. Salk sektrndeki
baz STK rnekleri unlardr: - Kzlha/Kzlay, Snr Tanmayan Doktorlar, ocuklar Kurtarn, Bill ve Melinda
Gates Vakf, Partners in Health, Path, Mobile Medic, Care, Catholic Relief Services, Smile, vb. .
Salk sektrnde faaliyet gsteren bir sivil toplum kuruluu (STK) sein. Hakknda yazmay planladnz
organizasyonu aratrn. STK'larn web siteleri veya dier yaynlar balamak iin iyi bir yerdir, ancak
aratrmanz bir kuruluun web sitesinden daha fazla kaynak iermelidir.
Sivil Toplum Kurulular (STK'lar) genellikle kar amac gtmeyen kurululardr ve hkmet kurulular deildir.
Salk ve insan hizmetleri sektrlerinde dorudan bakm, halk sal hizmetleri, beslenme hizmetleri, salk
politikas, salk aratrmas ve dier hizmetleri salamadaki rolleri son on yllarda artmtr. Salk sektrndeki
baz STK rnekleri unlardr: - Kzlha/Kzlay, Snr Tanmayan Doktorlar, ocuklar Kurtarn, Bill ve Melinda
Gates Vakf, Partners in Health, Path, Mobile Medic, Care, Catholic Relief Services, Smile, vb. .
Salk sektrnde faaliyet gsteren bir sivil toplum kuruluu (STK) sein. Hakknda yazmay planladnz
organizasyonu aratrn. STK'larn web siteleri veya dier yaynlar balamak iin iyi bir yerdir, ancak
aratrmanz bir kuruluun web sitesinden daha fazla kaynak iermelidir..
Gzden Geirme Sorular Uygulanabilir olduunda rnekler verilmelidir 1. Brokrasiyi tanmlayn ve kamu
iradesi tarafndan ifade edildii ekliyle ajans yeleri tarafndan gerekletirilen i fonksiyonlarn tanmlayn.
2. Kamu ynetiminin anayasal meruiyeti var m? 3. Politika uygulamas nedir? 4. Aadaki alanlardan
BRNDE dikkat eken bir ana politika aracn (yani, bir kamu sorununu zmek iin nerilen bir politika
seeneini) ayrntl olarak inceleyin: g; eitim; enerji; VEYA vergilendirme. 5. Brokratlar ve brokrasiler
nasl hesap verebilir? Kime gre ve ne ekilde hesap verebilirler? 6. Politika ktlar ve sonular
arasndaki fark nedir? Politika deerlendirmesi nedir? 7. Politika deerlendirme biimleri nelerdir?
Politika deerlendirme srecine dahil olan farkl aktrleri aklar msnz? 8. Politika deerlendirmesindeki
farkl sorunlar aklar. 9. Uygulama srecini incelemek iin iki yaklam aklar (aadan yukarya ve
yukardan aaya yaklam). Her yaklamn varsaymlar ve eletirileri nelerdir? 10. Brokratik hesap
verebilirlii artrmak iin alnabilecek admlar ve nlemleri aklar. Devletin yarg, yrtme ve yasama erkleri
brokratlardan ve brokrasilerden nasl hesap soruyor? 11. Be geni politika arac ve arac kategorisini
tanmlayn 12. klasik politika trn (bileen, dzenleyici, datm ve yeniden datm) listeleyin ve tanmlayn.
Ardndan, her bir politika trne uyan politikalar dnn. Bu tipolojiler neden gereklidir? 13. Ulusal bte
srecinin drt farkl aamasn aklayn. Her aamay tatmin edici bir ekilde aklayn 14. Federal Hkmet Bteyi
Nasl Oluturur? 15. Bteyle ilgili karar verme perspektifleri veya yaklamlar nelerdir? Federal hkmet
bir bte an nasl ele almal? Maliye politikas nedir? Para politikas nedir? 16. Farkl resmi ve resmi
olmayan aktrlerin uygulama srecine nasl dahil olduunu aklayn. Politikay kim uygular? 17.
Muhaliflerin brokrasiye kar nasl savunduklarn aklayn. Brokrasinin zorluklar nelerdir? Brokrasinin
katklar nelerdir? 18. Federal kural koyma srecini (dokuz adm) tam olarak aklayn. Hkmet veya
kurumlar, hedef kitlelerin bir politikaya uymasn nasl salar? nsanlar neden uymakta baarsz oluyor
(uyumsuzluk)? Bir politikadaki kontroln unsurlar nelerdir? 19. Bir toplumda eitim neden nemlidir?
Konumay, okumay, yazmay, para ynetimini ve hayattaki dier eyleri retir. Kresel lekte eit alma
frsatlar ve rekabet. Nasl vatanda olunacan retir, devletin kamu kaynaklarnn roln anlar (iyi bir i deil).
Eitim ve su oran arasndaki iliki. Milliyetilii ve vatanseverlii tevik edin. . Topluma nasl hizmet edilir.
Eletirel dnme ve analiz etme. MERKEZ HEDEF. Sosyal hareketlilik: ekonomik byme yoksulluu
azaltr eitimli insanlar iin daha iyi iler retken olma ans daha yksektir. Sosyal beceriler. Orada kal
beladan uzak dur. nsan haklar sorunu. Gmenleri asimile etmeye yardmc olur: cinsiyet eitlii, ocuk
evliliini azaltr. Hayatta ilerlemeye yardmc olur 20. Federal hkmet neden yksek renimle ilkretimden
daha fazla ilgileniyor? Orada kazanlacak para. Bilgili politik ve ahlaki vatandalar oluturmaya
yardmc olur. 21. Eitim politikasnn ama ve hedefleri neler olmaldr? eletir.
Sosyal girişimcilikle ilgili üç ana sorun var:
Sosyal girişimin net olarak tanımlanmaması, sivil toplum kuruluşlarıyla karıştırılması,
etik ve para boyutu. Geleceğini Ayarlama Enstitüsü (GAYE) kurucusu ve Genç Optimistler
Kurulu üyesi Eda Bayraktar, Genç Sosyal Girişimciler Derneği Başkanı Erhan Bozkurt
ve Good4Trust.org kurucusu, Change.org Doğu Avrupa ve Batı Asya Direktörü
Dr. Uygar Özesmi zumbara.com üzerinden bir araya gelip
bu sorunları konuştular ve yanıtlarını vermeye çalıştılar.
Sosyal sermaye özellikle 1980’lerden sonra popüler bir kavram olarak birçok araştırmaya konu olmuştur (Woolcock ve Narayan, 2000). Sosyolojiden işletmeye, ekonomiden yoksulluğu önlemeye, eğitimden sosyal politikalara ve siyaset bilimine kadar geniş bir alanda uzun dönemli tartışma ve araştırmalara konu olan bu kavram, bir toplumun veya kurumun zenginlik kaynağı olarak görülmektedir. Bu bakımdan sosyal sermayenin ne olduğu, tespiti, geliştirilmesi ve kullanılması konusu sosyal sermaye alanında yapılan çalışmaların temel hareket noktasını teşkil etmektedir (Ekinci, 2008).
“Sosyal girişimcilik gerçek bir sentez”Göksel Gürsel
Okan Üniversitesi Sosyal Sorumluluk ve Sosyal Girişimcilik Uygulama ve Araştırma Merkezi Direktörü Yrd. Doç. Ezgi Yıldırım Saatçi, örnekleriyle sosyal işletme kavramını anlatıyor.
2. BİZE HİZMET EDENLER
Aynı toprak parçası üzerinde bir arada
yaşayan ve temel çıkarlarını sağlamak için iş birliği
yapan insanların tümüne toplum denir. Toplumu
oluşturan bireylerin çeşitli ihtiyaçları vardır.
Bu temel ihtiyaçlarımız;
Sağlık
Eğitim
Güvenlik
Beslenme
Barınma
Giyinme
5. Devlet: Sınırları belli bir toprak parçası üzerinde
yaşayan insanların oluşturduğu siyasi olarak
örgütlenmiş otoriteli düzendir.
Devlet, görevlerini yerine getirmek için çeşitli
örgütler oluşturmuşlardır.Bu örgütlere resmi
kurum ya da resmi örgüt denir.
Resmi Kurumlar:
Cumhurbaşkanlığı
TBMM
Mahkemeler
Devlet hastaneleri
6. Devlet Kurumlarının Özellikleri
Yasalarca belirlenmiş görev ve sorumlulukları
vardır.
Çalışanları devletten ücret veya maaş alırlar.
Tatil günleri dışında mesai saatlerinde
çalışmak zorunludur.
7. Devlet, maddî imkânlardan yoksun başarılı
öğrencilerin, öğrenimlerini sürdürebilmeleri
amacı ile burslar ve başka yollarla gerekli
yardımları yapar. Devlet, durumları sebebiyle
özel eğitime ihtiyacı olanları topluma yararlı
kılacak tedbirleri alır.
8. ELİMİZDEN TUTANLAR
Toplumun ihtiyaçlarını karşılamada devlet
tek başına yeterli olmayabilir.Bu durum
dernek, vakıf, oda, sendika gibi belirli amaçlar
doğrultusunda faaliyet gösteren sivil toplum
kuruluşlarının kurulmasına neden olur.
9. Sivil Toplum Kuruluşlarının Özellikleri
Gönüllü kişiler tarafından kurulmuşlardır.
Çalışmaları karşılığında ücret almazlar.
Dayanışma ve paylaşım duygusunu güçlendirir.
Çalışmalarını devletin koyduğu yasalar
çerçevesinde gerçekleştirirler.
Toplumun her kesiminden insan görev alabilir.
İhtiyaçlarını çalışmalarını destek veren
üyelerin bağışlarıyla karşılarlar.
11. 11 Haziran 1868’de “Yaralı ve Hasta
Askerlerine Yardım Ve Destek Cemiyeti” adıyla
kurulmuş olan cemiyete 1878’de “Osmanlı Hilal-i
Ahmer Cemiyeti” adı verilmiştir.1935 yılında ise
Mustafa Kemal Atatürk tarafından uygun görülen
“Türkiye Kızılay Cemiyeti” adını almıştır.
Türk Kızılayı her ne koşulda, yerde ve
zamanda olursa olsun muhtaç ve korumasız
insanlara yardım eden bir sivil toplum
kuruluşudur.
12.
13. Eğitime Gönül Verenler
Birçok sivil toplum kuruluşu, ülkemizdeki
çocukların daha iyi şartlarda okuması için
çalışır.Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı da
bunlardan biridir.
14. Eğitimde İlk Sivil Toplum Kuruluşu
Yetim ve ekonomik durumu yetersiz kız-
erkek öğrencilerle karşılıksız eğitim olanakları
sağlamak amacıyla kurulan Darüşşafaka
(Şefkat Yuvası) Cemiyeti kurulduğu yıldan bu
yana birçok faaliyet yapmaktadır.
15. Erozyonu, çoraklaşmayı, çölleşmeyi, kirliliği,
hatalı tarım tekniklerini ve amaç dışı arazi
kullanımını önlemek;
Doğal varlıkların tahribine yönelik her türlü
faaliyete karşı mücadele etmek ve sorunlara
çözüm üretme;
Doğal varlıkların korunması için hükümetleri
yönlendirmek ve etkin kamuoyu oluşturmak
amaçları arasında yer alır.
16. GÖNÜLLÜYÜZ
Toplumsal ihtiyaçların büyük çoğunluğu
resmi kurumlarca karşılanmaktadır. Bu
kurumlarda çalışan insanlar topluma hizmet
ederler ve hizmetlerinin karşılığında belirli bir
ücret alırlar.
Sivil toplum kuruluşlarında çalışanlar ise
toplumsal ihtiyaçların karşılanmasında resmi
kurumlara destek olurlar.
17. Resmi Kurumlar:
Roller kurumca önceden belirlenmiştir.
Kurumun amacı dışında çalışamazlar.
Çalışma saatleri önceden belirlenmiştir.
Görev ve sorumluluğunun dışına çıkıldığı zaman
hakkında yasal işlem yapılır.
18. Sivil Toplum Örgütlerinde Çalışanlar
Roller gönüllülük esasına göre verilir ve alınır.
Toplumsal birçok sorunun çözülmesi için
çalışmalar yaparlar.
Maddi kazanç sağlama amacı gözetmez.
19. Resmi kurumlar ile Sivil toplum Örgütlerinin
Ortak Özellikleri
Bireysel ve toplumsal ihtiyaçları karşılarlar.
Yasalara uygun bir şekilde çalışırlar.
Dayanışma içindedirler ve iş bölümü yaparlar.
20. ETKİNLİK
Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun kelimelerle
doldurunuz.
TEMA DARÜŞŞAFAKA KIZILAY MİLLİ EĞİTİM VAKFI KADIN HAKLARI
1 - ……………çeşitli afetlerde insanlara maddi ve manevi destek
sağlar.
2 – Erozyonu ve çölleşmeyi önlemek ………………………..’nın
amacıdır.
3 - …………………………………eğitim öğretim alanında çalışmalar
yapar.
4 – Yetim ve ekonomik durumu yetersiz kız ve erkek öğrencilere
karşılıksız eğitim sağlamak amacıyla ………………………. kurulmuştur.
5 - ………………………………..ile ilgili sivil toplum kuruluşları kadınların
sosyal ve ekonomik alanda güçlenmesi için kurulmuştur.
21. ETKİNLİK
Resmi kurumlarda ve sivil toplum kuruluşlarında
çalışanların özelliklerini ilgili olduğu bilgilerle
eşleştiriniz.
a – Resmi Kurumlar b – Sivil Toplum Kuruluşları
1 – Kurumun amacı dışında çalışamazlar……..
2 – Roller gönüllük esasına göre belirlenmelidir…….
3 – Çalışma saatleri önceden belirlenmiştir…….
4 – Maddi kazanç sağlama amacı taşımazlar…..
5 – Rolleri kurumca önceden belirlenmiştir……
6 – Yaptıkları iş karşılığında maaş alırlar……
22. TEST
1 – Yaşadıkları köyde erozyon sorunu ile
karşılaşan bir köy halkı sorunun çözümünde
aşağıdaki sivil toplum kuruluşlarından
hangisinden yardım almalıdır?
A) LÖSEV
B) TEMA
C) KIZILAY
D) ÇEKÜL
23. 2 – Toplum yaşamında başta kadın ve çocuklar
olmak üzere pek çok insan temel haklarını
korumakta zorluklarla karşılaşır.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi insanlara bu
konuda yardım etmeyi amaçlamıştır?
A) Mehmetçik Vakfı
B) Türk Böbrek Vakfı
C) İnsan Hakları Derneği
D) ÇEVKO
24. 3 – Toplumdaki çeşitli sorunları bağımsız olarak
ele alıp kamuoyunu bilgilendirme amacı taşıyan
birliğe sivil toplum kuruluşu denir.
Buna göre aşağıda verilenlerden hangisi bir sivil
toplum kuruluşu değildir?
A)Türk Eğitim Gönülleri Vakfı
B) Orman ve Su İşleri Bakanlığı
C) Türk Kalp Vakfı
D) Yeşilay
25. 4 – Resmi kurumlar ve sivil toplum örgütlerinde
çalışanların, aşağıdakilerden hangisi ortak
yönleri arasında değildir?
A) Dayanışma içinde çalışırlar.
B) Yasalara uygun şekilde çalışırlar.
C) Toplumun ihtiyacını karşılarlar.
D) Gönüllülük esastır.
26. 5 – Bir devlette toplumun ve bireyin temel
ihtiyaçlarını karşılayan devlet kurumlarının çok
olması,………?…………..Devlet olduğunun kanıtıdır.
Buna göre “?” ile gösterilen yere
aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Laik
B) Hukuk
C) Sosyal
D) Demokratik
27. 6 – Milli Eğitim Vakfı – Eğitim
……….?.............. – Çevre
Türk Kalp Vakfı – Sağlık
Yukarıda verilen eşleştirmelerden ‘?’ olan yere
gelmesi gereken sivil toplum kuruluşu
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Orman ve Su İşleri Bakanlığı
B) ÇEVKO
C) LÖSEV
D) YEŞİLAY
28. 7 – Toplumun bazı ihtiyaçları ve bu ihtiyaçların
karşılandığı kurumlar ile ilgili aşağıda verilen
eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
İhtiyaç Karşılayan Kurum
A) Eğitim Okullar
B) Sağlık Hastaneler
C) Adalet Mahkemeler
D) Temiz çevre TEMA
29. 8 – Hayrettin Karaca aşağıdaki vakıfların
hangisinin kuruluşunda önemli bir rol
oynamıştır?
A) TEMA Vakfı
B) Yeşilay
C) Kızılay
D) Türk Böbrek Vakfı
30. 9 – Kurumlar sürekli ihtiyaçlarımızı karşılar.
Hangi ihtiyacımız resmi kurumlar
tarafından karşılanmaz?
A) Oyun
B) Sağlık
C) Güvenlik
D) Eğitim
31. 10 –
Yukarıdaki durumda hangi sivil toplum
kuruluşunun çalışması beklenemez?
A) AKUT
B) Kızılay
C) Acil Tıp Derneği
D) TEMA
32. 11 – Aşağıdaki vakıfların hangisi sağlık alanında
faaliyet göstermez?
A) Türk Zeka Vakfı
B) Türk Kalp Vakfı
C) Kızılay
D) Türk Böbrek Vakfı
33. 12 – Çevre ve Kültür alanında faaliyet gösteren
sivil toplum örgütleri arasında aşağıdakilerden
hangisi yer almaz?
A) TEMA Vakfı
B) Türk Böbrek Vakfı
C) Tarih Vakfı
D) Doğal Hayatı Koruma Derneği
34. 13 – Temel İhtiyaçlarımız
Giyinme Beslenme ..…………….
Yukarıdaki diyagram hangisiyle tamamlanmalıdır?
A) Tatil
B) Barınma
C) Eğlence
D) Alış-veriş
35. 14 –
Yukarıdaki afişi hangi sivil toplum kuruluşu
hazırlamış olabilir?
A) TEMA
B) YEŞİLAY
C) ÇEKÜL
D) KIZILAY
36. 15 – ‘Ben yardıma muhtaç ve kimsesiz çocukların
ihtiyaçlarını karşılayan resmi bir kurumda
görevliyim.’
Yukarıdaki görevli hangisinde çalışıyor olabilir?
A) Umut Çocukları Derneği
B) Lösemili Çocuklar Vakfı
C) Sokak Çocukları Vakfı
D) Çocuk Esirgeme Kurumu
37. 16 – Doğal çevrenin kirletilmesini ve doğal
çevrenin yok edilmesini önlemek için çalışırlar.
Yukarıda özellikleri verilen sivil toplum kuruluşu
hangisidir?
A) Yeşilay
B) Kızılay
C) TEMA
D) AKUT
38. 17) ………………..1999 Marmara Depremi’nde
birçok yaralıyı göçük altından çıkarmıştır.
Yukarıda boş bırakılan yere hangi sivil toplum
kuruluşunun adı yazılmalıdır?
A) AKUT
B) TEMA
C) ÇEVKO
D) KIZILAY
39. 18) Aşağıdakilerden hangisi, insanların gönüllü
çalıştıkları kurumlardan birisi değildir?
A) TEMA
B) Sağlık Ocağı
C) Hayvanları Koruma Derneği
D) LÖSEV
40. 19) Resmi ve sivil bütün kurumlar ……………….
göre kurulurlar.
Verilen açıklamanın doğru tamamlanabilmesi
için boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi
getirilmelidir?
A) Yasalara
B) Ahlak kurallarına
C) Geleneklere
D) Göreneklere
41. 20) Yetim ve ekonomik durumu yetersiz kız erkek
öğrencilere, karşılıksız eğitim olanakları
sağlamak amacıyla kurulan sivil toplum
kuruluşu aşağıdakilerden hangisidir?
A) ÇEKÜL
B) TEMA
C) Türk Kızılayı
D) Darüşşafaka Cemiyeti