http://e-taksh.blogspot.gr/2014/10/4-3.html Γλώσσα Ε΄. 4. 3-4: ΄΄Τα χαρακτηριστικά των ζώων΄΄ - ΄΄Αγάπες ... με ουρά΄΄

1. Επιμέλεια : Χρήστος Χαρμπής
http://e-taksh.blogspot.gr/
Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 4 - Κεφάλαιo 3,4 :
΄΄ Τα χαρακτηριστικά των ζώων΄΄ - ΄΄Αγάπες ... με ουρά΄΄
Θεωρία
Γραμματική

2. ONOMAΤΕΠΩΝΥΜΟ: …………………………

3. Όσα επίθετα φανερώνουν χρώμα τελειώνουν σε –ής, - ιά, - ί,
π. χ. : ο σταχτής, η σταχτιά, το σταχτί…
και κλίνονται ως εξής: (συμπλήρωσε τις καταλήξεις)
ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
ο χρυσαφ…. η χρυσαφ… το χρυσαφ…
του χρυσαφ…. της χρυσαφ… του χρυσαφ…
το χρυσαφ… τη χρυσαφ… το χρυσαφ…
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
οι χρυσαφ…. οι χρυσαφ…. τα χρυσαφ….
των χρυσαφ…. των χρυσαφ…. των χρυσαφ….
τους χρυσαφ…. τους χρυσαφ…. τα χρυσαφ….

4. 2. Βάλε στον πληθυντικό τις
προτάσεις:
Θα βάψω τον τοίχο σταχτή.
……………………………………………
Το κορίτσι αγόρασε θαλασσιά
φούστα.
……………………………………………
Γάβγισε το κανελί σκυλί.
……………………………………………
1 . Συμπλήρωσε τις προτάσεις με τα επίθετα των παρενθέσεων:
Χθες η αδελφή μου κατέβηκε στην αγορά και αγόρασε ένα
ζευγάρι …………………… (χρυσαφής) γόβες, ένα …………… (ασημής)
καπέλο, ένα …………………. (κανελής) μαγιό με ………………. .
(θαλασσής) χάντρες και μια …………………………. (τριανταφυλλής)
πετσέτα θαλάσσης. Αν τη δείτε στην παραλία, σας παρακαλώ,
μην τρομάξετε.
http://dimotikoonline.gr/

5. Ε΄ Δημοτικού / Γραπτή έκφραση / Περιγραφή ζώου
1 Βιβή Παπακώστα
Όνομα:_________________________________________ Τάξη: __________Ημ/νία: _____________
Πολλές φορές θα χρειαστεί να περιγράψουμε ένα ζώο είτε για να μάθουμε εμείς και οι
γύρω μας πληροφορίες γι’ αυτό (επιστημονική περιγραφή ζώου) είτε για να
περιγράψουμε απλά το κατοικίδιό μας (Περιγραφή του δικού μας ζώου ή ενός ζώου που
γνωρίσαμε).
Επιστημονική περιγραφή ζώου
Στην επιστημονική περιγραφή ζώου πρέπει να αναφέρουμε πληροφορίες και ειδικές
επιστημονικές γνώσεις σχετικά με:
* το είδος του ζώου και την οικογένεια στην οποία ανήκει,
* την εξωτερική του εμφάνιση,
* το περιβάλλον στο οποίο ζει,
* το είδος της τροφής που καταναλώνει,
* το χαρακτήρα και τις συνήθειές του,
* τη διάρκεια της ζωής του.
Σ’ αυτές τις περιγραφές χρησιμοποιούμε ρήματα στο γ' ενικό ή πληθυντικό πρόσωπο.
Παράδειγμα:
Η καφέ αρκούδα είναι παμφάγο θηλαστικό ζώο, είδος αρκούδας (ίσως το γνωστότερο)
που μπορεί να φτάσει σε μάζα από 170 μέχρι 300 κιλά.
Έχει τριγωνικό κεφάλι, κυκλικά μικρά αυτιά και μικρά μάτια Η ουρά της είναι πολύ
κοντή και κρύβεται από τη γούνα της, τα πόδια της καταλήγουν σε πέντε δάχτυλα
εφοδιασμένα με καμπυλωτά νύχια.
Η αρκούδα είναι ζώο παμφάγο με προτίμηση στις τροφές φυτικής προέλευσης και έχει
ανάγκη από μεγάλες ποσότητες τροφής. Τρέφεται με όλων των ειδών τους διαθέσιμους
καρπούς του δάσους.
Η αρκούδα ζει περίπου 20 με 25 χρόνια και δεν είναι εκ φύσεως επιθετικό ζώο.
ΜΑΘΑΙΝΩ ΝΑ ΓΡΑΦΩ ΚΕΙΜΕΝΑ
Π Ε Ρ Ι Γ Ρ Α Φ Η Ζ Ω Ο Υ

6. Ε΄ Δημοτικού / Γραπτή έκφραση / Περιγραφή ζώου
2 Βιβή Παπακώστα
Περιγραφή του δικού μας ζώου ή ενός ζώου που έχουμε γνωρίσει
Για να περιγράψουμε το δικό μας ζώο ή ένα ζώο που έχουμε γνωρίσει, μπορούμε να
αναφέρουμε όσα γνωρίζουμε από όσα αναφέρονται στην προηγούμενη περίπτωση,
δηλαδή τα γενικά χαρακτηριστικά του ζώου, και, στη συνέχεια, να δώσουμε πιο
συγκεκριμένες πληροφορίες:
* Ποιο είναι το όνομά του και πόσο χρονών είναι;
* Πότε και πώς το αποκτήσαμε;
* Πώς είναι; (εξωτερική περιγραφή)
* Πώς περνάμε μαζί του;
* Ένα περιστατικό από τη ζωή μας μαζί του
που ήταν σημαντικό.
* Σκέψεις και συναισθήματα γι' αυτό.
παράδειγμα: "Ο φίλος μου ο Λίο"
Δε συμπαθούσα τα σκυλιά μέχρι που γνώρισα το Λίο, το σκύλο της θείας μου, που
είναι ένα γλυκό, σκανταλιάρικο σκυλάκι.
Ο Λίο είναι ένα σκυλί ράτσας κόκερ – σπάνιελ δηλαδή, είναι ένα μικρόσωμο, με μακρύ
κορμό σκυλάκι. Το χρώμα του είναι καφέ και το τρίχωμά του είναι κοντό και απαλό. Αυτό
που μου αρέσει στο Λίο είναι τα μακριά του αυτιά γιατί είναι στοιχείο της ράτσας του. Είναι
πολύ χαδιάρικο και πιστό στον ιδιοκτήτη του. Ακολουθεί τη θεία μου όπου κι αν πάει και
τρίβεται συνέχεια στα πόδια της αναζητώντας τα χάδια της. Είναι αρκετά έξυπνος και
φιλικός. Του αρέσει να παίζει με παιδιά και από τη χαρά του κουνάει συνέχεια την ουρά του.
Η επιθετικότητά του, όμως, όταν θυμώνει, μας ενοχλεί πολύ. Όταν δεν έχει όρεξη να
φάει το φαγητό του, μουτρώνει και πηγαίνει σ' ένα μέρος του σπιτιού. Τις βραδιές που μας
επισκέπτεται κόσμος, νιώθει πολύ άβολα και δεν τους βλέπει με καλό μάτι.
Μια τέτοια βραδιά γνώρισα κι εγώ το Λίο και μου συμπεριφέρθηκε λίγο επιθετικά. Με
κυνηγούσε σ' όλο το σπίτι μανιασμένα και πέρασα ένα βράδυ εφιαλτικό. Μετά από ένα μήνα
γνωριμίας και προσπάθειας, έχω καταφέρει να με γνωρίσει και να με εμπιστευθεί.
Μερικές φορές με τρομάζει γαβγίζοντας δίπλα μου και κυνηγώντας με. Επίσης,
γαβγίζει και τρομάζει το καναρίνι μας χωρίς κάποιο λόγο!
Αγαπώ αυτό το σκυλί και το θεωρώ μέλος της οικογένειας μου τώρα πια. Δε θα 'θελα
να το αποχωριστώ ποτέ. Ανδρέας Ζ., 2012

7. Περιγράψτε με το δικό σας τρόπο το αγαπημένο σας ζώο ή ένα από
αυτά που συνήθως ζουν μαζί με τους ανθρώπους. Το παραπάνω
συννεφάκι θα σας βοηθήσει.
 Ποιο είναι το όνομά του;
 Πότε και πώς το απέκτησα;
 Πώς είναι; (εξωτερική περιγραφή)
 Πώς περνάω μαζί του;
 Τι νιώθω γι’ αυτό;
 Ένα περιστατικό από τη ζωή μου
μαζί του που ήταν σημαντικό.
 Συναισθήματα και σκέψεις μου γι’
αυτό το περιστατικό.

9. Ράνια Κόλλια

10. Νίκος Σιώχος
Λεξιλόγιο
παράγωγες
σύνθετες
συνώνυμες
αντώνυμες
4η
ΕΝΟΤΗΤΑ
ΤΑ ΖΩΑ ΠΟΥ ΖΟΥΝ ΚΟΝΤΑ ΜΑΣ
Τα χαρακτηριστικά των ζώων
Βάλε √ στην πρόταση που ταιριάζει με την ερμηνεία της λέξης:
ράτσα : είδος ζώου με κοινά χαρακτηριστικά.
Ο παππούς μου έχει ένα λυκόσκυλο.
Πήγα σε μια μάντρα με αυτοκίνητα.
ευγενικός : που επιδεικνύει καλή συμπεριφορά.
Στάζουν μέλι τα λόγια του.
Δεν μπορεί να συγκρατήσει το θυμό του.
προστάτης : αυτός που βοηθάει κυρίως τους μικρότερούς ή ανήμπορους.
Είναι ό μικρότερος γιος της οικογένειας.
Προσέχει όλη την οικογένεια.
υπομονετικός : που έχει την ιδιότητα να περιμένει ή να ανέχεται τους άλλους..
Δεν μπορεί να περιμένει τη σειρά του.
Δεν βιάζεται με τίποτε.
μουσούδα : το κάτω μπροστινό τμήμα του κεφαλιού των θηλαστικών.
Φάνηκε μόνο το πρόσωπό του.
Με χτύπησαν με το αυτοκίνητο από πίσω.

11. Νίκος Σιώχος
Αντιστοίχισε τις συνώνυμες και γράψε τις αντίθετες λέξεις
Σ
Υ
Ν
Ω
Ν
Υ
Μ
Α
ήρεμος καλοσυνάτος
Α
Ν
Τ
Ι
Θ
Ε
Τ
Α
συνηθισμένο ....................
ευγενικός ήσυχος απαλό ....................
συνηθισμένο ρυτίδες ευγενικό ....................
ζάρες όμοιο σύνθετη ....................
παρατηρητής μαλακό νωρίς ....................
απαλό επιτηρητής ήρεμος ....................
Γράψε όσες από τις παραπάνω λέξεις χρειάζονται
Είναι πάντα ……………………….με τους άλλους.
Η ………………….σε κάνει να τον θαυμάζεις.
Δεν είναι ………………………κάτι τέτοιο.
Δεν έχει καθόλου …………………..παρά την ηλικία του.
Το πρόσωπό του είναι ……………………
Πρέπει από πολύ ……………..να παίρνεις τα απαραίτητα μέτρα.
Γράψε τα γράμματα που λείπουν σύμφωνα με τις λέξεις στα συννεφάκια.
κα….ιτέχνης κα….οσύνη
κα…..καίρι κα…..γράφος
κα……τυχος κα…..ιέργεια
καλός Καλλι-.= πολύ καλός

12. ΔΑΣΚΑΛΟΣ
ΦΩΤΗΣ ΣΤΑΜΟΣ
Αφού διαβάσεις το κείμενο να υπογραμμίσεις λέξεις ή φράσεις που
χρησιμοποιούνται για την περιγραφή του σκύλου.
ΓΕΡΜΑΝΙΚΟΣ ΜΟΛΟΣΣΟΣ (ΜΕΓΑΛΟΣ ΔΑΝΟΣ)
Ύψος αρσενικά: 80εκ. (τουλάχιστον)
Ύψος θηλυκά: 72εκ. (τουλάχιστον)
Βάρος αρσενικά: 55κιλ. (τουλάχιστον)
Βάρος θηλυκά: 45κιλ. (τουλάχιστον)
Χώρα προέλευσης: Γερμανία
Aρχικός προορισμός: κυνήγι αγριογούρουνου
Ένας ήρεμος γίγαντας.
Μη σας τρομάζει το τεράστιο μέγεθός τους. Μη σας πτοεί το τρομακτικό όνομα
«Μολοσσός» (Μαστίφ δηλαδή) που παραπέμπει σε δυνατά σκυλιά φύλαξης και
προστασίας.
Οι σύγχρονοι «Μεγάλοι Δανοί» ίσως προκαλούν τρόμο στους ανεξοικείωτους. Στην
πραγματικότητα όμως πρόκειται για ζώα ευγενικά, πράα, κοινωνικά, ήρεμα, που
«χωράνε» θαυμάσια στο μικρό σας διαμέρισμα!
Η εξωτερική εμφάνιση
Ο Γερμανικός Μολοσσός είναι μια από τις πιο κομψές γιγαντόσωμες φυλές. Η
ευγενική του εμφάνιση συνδυάζει ένα μεγαλόσωμο, δυναμικό σώμα, γερής
κατασκευής με περηφάνια, αρμονία, κομψότητα και ένα ιδιαίτερα εκφραστικό
πρόσωπο. Θεωρείται ο Απόλλωνας των σκύλων.
Ο χαρακτήρας
Το αγγλικό πρότυπο της φυλής, το χαρακτηρίζει ορμητικό και τολμηρό και αυτό
σημαίνει πως η φυλή πρέπει να είναι πάντα σε ετοιμότητα προκειμένου να πάει
οπουδήποτε και να κάνει οτιδήποτε. Όμως ταυτόχρονα, οι Μεγάλοι Δανοί οφείλουν
να είναι ευγενικοί, εξωστρεφείς, φιλικοί και φυσικά, για σκύλους αυτού του
μεγέθους, η νευρικότητα και η επιθετικότητα δεν είναι αποδεκτά χαρακτηριστικά.
Τι κι αν κάποτε κυνηγούσαν αγριογούρουνα; Οι σύγχρονοι Μολοσσοί είναι
ιδιαίτερα ήρεμοι και προσαρμόζονται εύκολα σε μια σχετικά καθιστική ζωή.
Πρόκειται για εξαιρετικά ζώα συντροφιάς, ιδιαίτερα κοινωνικά, που λατρεύουν
ολόκληρη την οικογένεια και τα πάνε περίφημα με άλλα ζώα.
www.interpet.gr

13. ΔΑΣΚΑΛΟΣ
ΦΩΤΗΣ ΣΤΑΜΟΣ
 Όνομα ζώου και ηλικία
 Είδος ζώου και οικογένεια που
ανήκει
 Διάρκεια ζωής
 Πότε και πώς το αποκτήσαμε
 Εξωτερική εμφάνιση
 Περιβάλλον(πού ζει, πώς τρέφεται κτλ.)
 Χαρακτήρας και συνήθειες
 Πώς περνάμε μαζί του
 Σημαντικά περιστατικά
 Σκέψεις και συναισθήματα γι' αυτό
ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΟ ΜΑΣ

14. ΔΑΣΚΑΛΟΣ
ΦΩΤΗΣ ΣΤΑΜΟΣ
Ποιο είναι το
αγαπημένο μου;
Περιγράφω τα
χαρακτηριστικά
του.
Ποιες είναι οι
συνήθειές του;
Ποια είναι η
συμπεριφορά του;
Ποια είναι τα
συναισθήματά
μου;
Αγαπώ τα
ζώα;
Όνομα__________________
Επώνυμο________________
Hμ/νία __________
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
……………………………………………………………………
…………………………………………………………………….

15. ™™™¯¯¯ËËËÌÌÌ··ÙÙ››˙˙˙˙ˆˆ ÏϤ¤ÍÍÍÂÂÈȘ˜˜
96
77..11 KKÏÏ››ÛÛËË ÂÂÈÈıı¤¤ÙÙˆˆÓÓ
∞∞.. ∂∂››ııÂÂÙÙ·· ÛÛ --ÔÔ˜˜,, --ËË//--··,, --ÔÔ
∂›Ó·È ÙfiÛÔ fiÌÔÚÊÔ˜.
ªÂ Ì¿Á„·Ó Ù· Ì¿ÙÈ· ÙÔ˘ fiÌÔÚÊÔ˘ µÚ·Û›‰·.
£· Û˘Ó·ÓÙ‹Ûˆ ÙÔÓ fiÌÔÚÊÔ µÚ·Û›‰·.
√È fiÌÔÚÊÔÈ ¿ÓÙÚ˜ ¿ÓÙ· Ì ÁÔËÙ‡ԢÓ.
ªÔ˘ ·Ú¤ÛÔ˘Ó Ù· Ì¿ÙÈ· ÙˆÓ fiÌÔÚÊˆÓ ·ÓÙÚÒÓ.
£· ʇÁˆ Ì·ÎÚÈ¿ ·fi ÙÔ˘˜ fiÌÔÚÊÔ˘˜ ¿ÓÙÚ˜.
√Ó. Ô fiÌÔÚÊÔ˜ Ë fiÌÔÚÊË ÙÔ fiÌÔÚÊÔ
°ÂÓ. ÙÔ˘ fiÌÔÚÊÔ˘ Ù˘ fiÌÔÚÊ˘ ÙÔ˘ fiÌÔÚÊÔ˘
∞ÈÙ. ÙÔÓ fiÌÔÚÊÔ ÙËÓ fiÌÔÚÊË ÙÔ fiÌÔÚÊÔ
∫Ï. – fiÌÔÚÊ – fiÌÔÚÊË – fiÌÔÚÊÔ
∂ÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
√Ó. ÔÈ fiÌÔÚÊÔÈ ÔÈ fiÌÔÚʘ Ù· fiÌÔÚÊ·
°ÂÓ. ÙˆÓ fiÌÔÚÊˆÓ ÙˆÓ fiÌÔÚÊˆÓ ÙˆÓ fiÌÔÚʈÓ
∞ÈÙ. ÙÔ˘˜ fiÌÔÚÊÔ˘˜ ÙȘ fiÌÔÚʘ Ù· fiÌÔÚÊ·
∫Ï. – fiÌÔÚÊÔÈ – fiÌÔÚʘ – fiÌÔÚÊ·
¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
ŒÙÛÈ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Ù·:
ÂχıÂÚÔ˜, ¿ÚÚˆÛÙÔ˜, ¿Û¯ËÌÔ˜, Ú¿ÛÈÓÔ˜, ˘¿ÎÔ˘Ô˜, ¤Í˘ÓÔ˜,
ÊÚfiÓÈÌÔ˜, ‹Û˘¯Ô˜, ¿ÓÂÙÔ˜, ‹ÌÂÚÔ˜, ÂÈΛӉ˘ÓÔ˜, ¯ÂÈ̈ÓÈ¿ÙÈÎÔ˜ Î.¿.

16. ∂∂∂∂∂¡¡¡¡¡¡¡¡√√√√√√√∆∆∆∆∆∆∆∆∏∏∏∏∏∏∏∏∏∏∆∆∆∆∆∆∆∞∞∞∞∞∞ 7777777:::::: ¢¢¢¢¢¢››››¢›ÓÓÓˆˆˆˆˆ ÂÂÚÚÚÚÈÈÈÈÈÛÛÛÛÛfififiÙÙÂÂÚÚÚÚ˜˜˜˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ· ·ÓıÚÒÔ˘˜...
97
∂›Ó·È ÙfiÛÔ ˆÚ·›· ̤ڷ! Ÿ,ÙÈ Ú¤ÂÈ ÁÈ· Ô‰fiÛÊ·ÈÚÔ.
§›ÁÔÈ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÂÎÙÈÌ‹ÛÔ˘Ó ÙËÓ ·Í›· ÌÈ·˜ ˆÚ·›·˜ ̤ڷ˜.
¢‡ÛÎÔÏ· ı· Í·Ó·‚Úԇ̠٤ÙÔÈ· ˆÚ·›· ̤ڷ ̘ ÛÙÔÓ
¯ÂÈÌÒÓ·.
√È ˆÚ·›Â˜ ̤Ú˜ ÙÔ˘ ¯ÂÈÌÒÓ· Â›Ó·È ÌÂÙÚË̤Ó˜.
ªÂÙ¿, ¯·Ï¿ÂÈ Ô Î·ÈÚfi˜ Î·È Ì¤ÓÔ˘Ì Ì ÙËÓ ·Ó¿ÌÓËÛË
ÙˆÓ ˆÚ·›ˆÓ ÛÙÈÁÌÒÓ Ù˘ Ïȷο‰·˜
Î·È ÂÚÈ̤ÓÔ˘Ì ͷӿ ÙȘ ˆÚ·›Â˜ ̤Ú˜.
√Ó. Ô ˆÚ·›Ô˜ Ë ˆÚ·›· ÙÔ ˆÚ·›Ô
°ÂÓ. ÙÔ˘ ˆÚ·›Ô˘ Ù˘ ˆÚ·›·˜ ÙÔ˘ ˆÚ·›Ô˘
∞ÈÙ. ÙÔÓ ˆÚ·›Ô ÙËÓ ˆÚ·›· ÙÔ ˆÚ·›Ô
∫Ï. – ˆÚ·›Â – ˆÚ·›· – ˆÚ·›Ô
∂ÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
√Ó. ÔÈ ˆÚ·›ÔÈ ÔÈ ˆÚ·›Â˜ Ù· ˆÚ·›·
°ÂÓ. ÙˆÓ ˆÚ·›ˆÓ ÙˆÓ ˆÚ·›ˆÓ ÙˆÓ ˆÚ·›ˆÓ
∞ÈÙ. ÙÔ˘˜ ˆÚ·›Ô˘˜ ÙȘ ˆÚ·›Â˜ Ù· ˆÚ·›·
∫Ï. – ˆÚ·›ÔÈ – ˆÚ·›Â˜ – ˆÚ·›·
¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
ŒÙÛÈ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Ù·:
¿ÁÚÈÔ˜, ¿‰ÂÈÔ˜, Á·Ï¿˙ÈÔ˜, ÁÂÏÔ›Ô˜, fiÚıÈÔ˜, ÛȉÂÚ¤ÓÈÔ˜, fiÌÔÈÔ˜, ·ÈÒÓÈÔ˜,
·ÛË̤ÓÈÔ˜, ‚Ô˘Ó›ÛÈÔ˜, ÂÈÙ‹‰ÂÈÔ˜ Î.¿.
¢ƒ∞™∆∏ƒπ√∆∏∆∞ 22 °Ú¿Êˆ ÌÈ· ÈÛÙÔÚÈԇϷ Ì ÙË ÊÚ¿ÛË «·Ú¿ÍÂÓÔ˜ ·ÚÈÔ˜» ¯ÚËÛÈ-
ÌÔÔÈÒÓÙ·˜ ÔÏÏÔ‡˜ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎÔ‡˜ Ù‡Ô˘˜ ·˘Ù‹˜ Ù˘ ÊÚ¿Û˘.

17. ™™™¯¯¯ËËËÌÌÌ··ÙÙ››˙˙˙˙ˆˆ ÏϤ¤ÍÍÍÂÂÈȘ˜˜
98
µµ.. ∂∂››ııÂÂÙÙ·· ÛÛ --ÔÔ˜˜,, --ÈÈ··,, --ÔÔ
√ ̤ÙÚÈÔ˜ ηʤ˜ Â›Ó·È ÙÔ ·Á·Ë̤ÚÔ ÚfiÊËÌ·
ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ.
∆Ô „‹ÛÈÌÔ ÙÔ˘ ̤ÙÚÈÔ˘ ηʤ Â›Ó·È Ù¤¯ÓË.
Èڛ˜ ̤ÙÚÈÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ‰ÂÓ Î˘Ï¿ Ë Ì¤Ú·, ϤÓÂ
ÔÏÏÔ›.
√È Ì¤ÙÚÈÔÈ Î·Ê¤‰Â˜ Â›Ó·È Ë ÛÂÛÈ·ÏÈÙ¤
ÙÔ˘ Î˘Ú °ÈÒÚÁË.
∆ÔÓ ÔÓÔÌ¿˙Ô˘Ó «Ì¿ÛÙÔÚ·» ÙˆÓ Ì¤ÙÚȈÓ
ηʤ‰ˆÓ.
∫˘Ú °ÈÒÚÁË! ÕÛ ÁÈ· Ï›ÁÔ ÙÔ˘˜ ̤ÙÚÈÔ˘˜ ηÈ
È¿Û ‰‡Ô ÏÔ˘ÎÔ‡ÌÈ·!
√Ó. Ô Ì¤ÙÚÈÔ˜ Ë Ì¤ÙÚÈ· ÙÔ Ì¤ÙÚÈÔ
°ÂÓ. ÙÔ˘ ̤ÙÚÈÔ˘ Ù˘ ̤ÙÚÈ·˜ ÙÔ˘ ̤ÙÚÈÔ˘
∞ÈÙ. ÙÔÓ Ì¤ÙÚÈÔ ÙË Ì¤ÙÚÈ· ÙÔ Ì¤ÙÚÈÔ
∫Ï. – ̤ÙÚÈ – ̤ÙÚÈ· – ̤ÙÚÈÔ
∂ÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
√Ó. ÔÈ Ì¤ÙÚÈÔÈ ÔÈ Ì¤ÙÚȘ Ù· ̤ÙÚÈ·
°ÂÓ. ÙˆÓ Ì¤ÙÚÈˆÓ ÙˆÓ Ì¤ÙÚÈˆÓ ÙˆÓ Ì¤ÙÚȈÓ
∞ÈÙ. ÙÔ˘˜ ̤ÙÚÈÔ˘˜ ÙȘ ̤ÙÚȘ Ù· ̤ÙÚÈ·
∫Ï. – ̤ÙÚÈÔÈ – ̤ÙÚȘ – ̤ÙÚÈ·
¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
ŒÙÛÈ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Ù·:
ÊÚ¤ÛÎÔ˜, ÂÏ·ÊÚfi˜, ÁÓˆÛÙÈÎfi˜, ¢ÁÂÓÈÎfi˜, ıËÏ˘Îfi˜, Í·Óıfi˜, ηÎfi˜, Ì·Ï·Îfi˜,
ÓËÛÙÈÎfi˜, ÁÏ˘Îfi˜ Î.¿.

18. 99
√ ‚·ı‡˜ ÔÙ·Ìfi˜ Î˘Ï¿ÂÈ ‹Û˘¯· ̤¯ÚÈ ÙȘ ·ÎÙ¤˜ Ù˘
ı¿Ï·ÛÛ·˜.
∆· ÓÂÚ¿ ÙÔ˘ ‚·ıÈÔ‡ ÔÙ·ÌÔ‡ ÌÂٷʤÚÔ˘Ó ¯ÒÌ·Ù· ηÈ
Ú›˙˜ ‰¤ÓÙÚˆÓ.
√È Ù·ÍȉÈÒÙ˜ ‚ϤÔ˘Ó ÙÔÓ ‚·ı‡ ÔÙ·Ìfi ·fi „ËÏ¿ ηÈ
·ÔÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ÙÔ ı¤·Ì·.
√È ‚·ıÈÔ› ÔÙ·ÌÔ› fï˜ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ʤÚÔ˘Ó Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹
ÙÔÓ ¯ÂÈÌÒÓ·.
∏ ‰‡Ó·ÌË ÙˆÓ ÓÂÚÒÓ ÙˆÓ ‚·ıÈÒÓ ÔÙ·ÌÒÓ Â›Ó·È ÙÂÚ¿ÛÙÈ·.
∏ ∂ÏÏ¿‰· ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ÔÏÏÔ‡˜ ‚·ıÈÔ‡˜ ÔÙ·ÌÔ‡˜.
√Ó. Ô ‚·ı‡˜ Ë ‚·ıÈ¿ ÙÔ ‚·ı‡
°ÂÓ. ÙÔ˘ ‚·ıÈÔ‡ / ÙÔ˘ ‚·ı‡ Ù˘ ‚·ıÈ¿˜ ÙÔ˘ ‚·ıÈÔ‡ / ÙÔ˘ ‚·ı‡
∞ÈÙ. ÙÔÓ ‚·ı‡ ÙË ‚·ıÈ¿ ÙÔ ‚·ı‡
∫Ï. – ‚·ı‡ – ‚·ıÈ¿ – ‚·ı‡
∂ÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
√Ó. ÔÈ ‚·ıÈÔ› ÔÈ ‚·ıȤ˜ Ù· ‚·ıÈ¿
°ÂÓ. ÙˆÓ ‚·ıÈÒÓ ÙˆÓ ‚·ıÈÒÓ ÙˆÓ ‚·ıÈÒÓ
∞ÈÙ. ÙÔ˘˜ ‚·ıÈÔ‡˜ ÙȘ ‚·ıȤ˜ Ù· ‚·ıÈ¿
∫Ï. – ‚·ıÈÔ› – ‚·ıȤ˜ – ‚·ıÈ¿
¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
ŒÙÛÈ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Ù·:
ÂÏ·ÊÚ‡˜, ‚·Ú‡˜, Ì·ÎÚ‡˜, ·¯‡˜, Ï·Ù‡˜, Ê·Ú‰‡˜, ÙÚ·¯‡˜ Î.¿.
°°.. ∂∂››ııÂÂÙÙ·· ÛÛ --‡‡˜˜,, --ÈÈ¿¿,, --‡‡
√ÚÈṲ̂ӷ ·fi ·˘Ù¿ Ù· Â›ıÂÙ· Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·È fiˆ˜ Ù· Â›-
ıÂÙ· Û -‡˜, -›·, -‡ (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 7.1 ∏) Û Â›ÛËÌÔ ‡ÊÔ˜.
GRAMMATIKH E'-ST' DHM 11-01-04 23:13 Page 99

19. ™™™¯¯¯ËËËÌÌÌ··ÙÙ››˙˙˙˙ˆˆ ÏϤ¤ÍÍÍÂÂÈȘ˜˜
100
ŒÓ·˜ ÛÙ·¯Ù‹˜ Û·ÏÔ˜ Ì‹Î ÛÙËÓ ·˘Ï‹ Ì·˜.
∆Ô fi‰È ÙÔ˘ ÛÙ·¯Ù‹ Û·ÏÔ˘ Â›Ó·È ÏËÁˆÌ¤ÓÔ.
∫¿ÔÈÔ˜ ¤¯·Û ÙÔÓ ÛÙ·¯Ù‹ Û·ÏÔ ÙÔ˘.
√È ÛÙ·¯ÙÈÔ› Û·ÏÔÈ ‰ÂÓ Â›Ó·È Û¿ÓÈÔÈ.
∆Ô ¯ÚÒÌ· ÙˆÓ ÛÙ·¯ÙÈÒÓ ÛÎ‡ÏˆÓ ÙÔ‡˜ ͯˆÚ›˙ÂÈ.
√È Ê›ÏÔÈ ÌÔ˘ ı¤ÏÔ˘Ó ÎÈ ·˘ÙÔ› Ó· ¤¯Ô˘Ó ÛÙ·¯ÙÈÔ‡˜ Û·ÏÔ˘˜.
√Ó. Ô ÛÙ·¯Ù‹˜ Ë ÛÙ·¯ÙÈ¿ ÙÔ ÛÙ·¯Ù›
°ÂÓ. ÙÔ˘ ÛÙ·¯Ù‹ / ÙÔ˘ ÛÙ·¯ÙÈÔ‡ Ù˘ ÛÙ·¯ÙÈ¿˜ ÙÔ˘ ÛÙ·¯ÙÈÔ‡
∞ÈÙ. ÙÔÓ ÛÙ·¯Ù‹ ÙË ÛÙ·¯ÙÈ¿ ÙÔ ÛÙ·¯Ù›
∫Ï. – ÛÙ·¯Ù‹ – ÛÙ·¯ÙÈ¿ – ÛÙ·¯Ù›
∂ÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
√Ó. ÔÈ ÛÙ·¯ÙÈÔ› ÔÈ ÛÙ·¯ÙȤ˜ Ù· ÛÙ·¯ÙÈ¿
°ÂÓ. ÙˆÓ ÛÙ·¯ÙÈÒÓ ÙˆÓ ÛÙ·¯ÙÈÒÓ ÙˆÓ ÛÙ·¯ÙÈÒÓ
∞ÈÙ. ÙÔ˘˜ ÛÙ·¯ÙÈÔ‡˜ ÙȘ ÛÙ·¯ÙȤ˜ Ù· ÛÙ·¯ÙÈ¿
∫Ï. – ÛÙ·¯ÙÈÔ› – ÛÙ·¯ÙȤ˜ – ÛÙ·¯ÙÈ¿
¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
ŒÙÛÈ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Ù·: ‚˘ÛÛÈÓ‹˜, ı·Ï·ÛÛ‹˜, ηÊÂÙ‹˜, ÎÂÚ·Ìȉ‹˜, ÙÚÈ·ÓÙ·Ê˘ÏÏ‹˜, ¯Ú˘Û·Ê‹˜ Î.¿.
¢ƒ∞™∆∏ƒπ√∆∏∆∞ 23 •·Ó·Áڿʈ ÙȘ ·Ú·Î¿Ùˆ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÛÙÔ ÙÂÙÚ¿‰Èfi ÌÔ˘ ¯ÚË-
ÛÈÌÔÔÈÒÓÙ·˜ ηٿÏÏËÏ· Â›ıÂÙ· ·fi ÙÔ ·Ú·ÏÏËÏfiÁÚ·ÌÌÔ, fiˆ˜
ÛÙÔ ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·.
™˘Ó¿ÓÙËÛ·Ó ¤Ó·Ó ÔÙ·Ìfi.
¡ ™˘Ó¿ÓÙËÛ·Ó ¤Ó·Ó Ï·Ù‡ ÔÙ·Ìfi.
1. ŒÊ·Á·Ó ¤Ó· Á‡̷.
2. £· ˙ˆÁڷʛۈ ÌÈ· ·ÁÂÏ¿‰·.
3. ∫Ô˘‚¿ÏËÛ ÙȘ Û·ÎԇϘ.
4. ∞ÁfiÚ·Û ¤Ó· Ô˘Î¿ÌÈÛÔ.
5. £· οӈ ¤Ó· Ù·Í›‰È.
‚·Ú‡˜, ÂÏ·ÊÚ‡˜, Ì·ÎÚ‡˜, ·¯‡˜, Ï·Ù‡˜, Ê·Ú‰‡˜
¢¢.. ∂∂››ııÂÂÙÙ·· ÛÛ --‹‹˜˜,, --ÈÈ¿¿,, --››
ªÂÚÈο Â›ıÂÙ· Û -˘ Û¯ËÌ·Ù›˙Ô˘Ó Î·È ¿ÎÏÈÙÔ Ù‡Ô Û -›:
.¯. Ë ÔÚÙÔηϛ ÊÔ‡ÛÙ·, Ô ‚˘ÛÛÈÓ› ÙÔ›¯Ô˜

20. ∂∂∂∂∂¡¡¡¡¡¡¡¡√√√√√√√∆∆∆∆∆∆∆∆∏∏∏∏∏∏∏∏∏∏∆∆∆∆∆∆∆∞∞∞∞∞∞ 7777777:::::: ¢¢¢¢¢¢››››¢›ÓÓÓˆˆˆˆˆ ÂÂÚÚÚÚÈÈÈÈÈÛÛÛÛÛfififiÙÙÂÂÚÚÚÚ˜˜˜˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ· ·ÓıÚÒÔ˘˜...
101
∂∂.. ∂∂››ııÂÂÙÙ·· ÛÛ --ˢ˜,, --··,, --ÈÈÎÎÔÔ
√ Í¿‰ÂÚÊfi˜ ÌÔ˘, Ô˘ Â›Ó·È ¤ÓÙ ¯ÚÔÓÒÓ, Â›Ó·È ÁÎÚÈÓÈ¿Ú˘.
∏ Û˘Ó‹ıÂÈ· ÙÔ˘ ÁÎÚÈÓÈ¿ÚË Â›Ó·È Ó· ÁÎÚÈÓÈ¿˙ÂÈ Û˘Ó¤¯ÂÈ·.
∫·Ó¤Ó· ·È‰› ‰Â ı¤ÏÂÈ Ó· ·›˙ÂÈ Ì ÙÔÓ Í¿‰ÂÚÊfi ÌÔ˘ ÙÔÓ
ÁÎÚÈÓÈ¿ÚË.
√È ÁÎÚÈÓÈ¿Úˉ˜ οÓÔ˘Ó Î·È ÙË ‰È΋ ÙÔ˘˜ ˙ˆ‹ ‰‡ÛÎÔÏË.
∏ Û˘Ó‹ıÂÈ· ÙˆÓ ÁÎÚÈÓÈ¿ÚˉˆÓ Ó· ÁÎÚÈÓÈ¿˙Ô˘Ó Ì ÙÔ ·Ú·ÌÈÎÚfi
Â›Ó·È ÂÓÔ¯ÏËÙÈ΋.
°È’ ·˘Ùfi ÎÈ ÂÁÒ ·ÔʇÁˆ ÙÔ˘˜ ÁÎÚÈÓÈ¿Úˉ˜.
ŒÙÛÈ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Ù·:
ÙÂÌ¤Ï˘, ÙÛÈÁÎÔ‡Ó˘, ˙ËÏÈ¿Ú˘, ÎÏ·„È¿Ú˘, ÂÈÛÌ·Ù¿Ú˘, ÊÔ‚ËÙÛÈ¿Ú˘,
ÎÔÓÙÔ‡Ï˘, ÌÈÎÚÔ‡Ï˘, ÊÙˆ¯Ô‡Ï˘, ÎÔ˘ÙÛÔÌfiÏ˘ Î.¿.
¢ƒ∞™∆∏ƒπ√∆∏∆∞ 24 ∞ÓÙÈÁڿʈ ÙȘ ·Ú·Î¿Ùˆ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÛÙÔ ÙÂÙÚ¿‰Èfi ÌÔ˘ Û˘ÌÏË-
ÚÒÓÔÓÙ·˜ ÙȘ ÛˆÛÙ¤˜ ηٷϋÍÂȘ ÙˆÓ ÂÈı¤ÙˆÓ.
∞ÁfiÚ·Û· ¤Ó· ÛÙ·¯Ù.... ·˘ÙÔΛÓËÙÔ.
ªÂÚÈο Û΢ÏÈ¿ Â›Ó·È Î·ÊÂÙ.…
ªÔ˘ ¯¿ÚÈÛ ÌÈ· ÔÚÙÔηÏÈ... ÁÚ·‚¿Ù·.
£· ¿Úˆ ¤Ó· ÙÚÈ·ÓÙ·Ê˘ÏÏ.... ÊfiÚÂÌ·.
∏ ∂ϤÓË ÊÔÚ¿ÂÈ ¿ÓÙ· ÌÈ· ı·Ï·ÛÛ..È¿.. ÎÔÚ‰¤Ï· ÛÙ· Ì·ÏÏÈ¿.
√Ó. Ô ÁÎÚÈÓÈ¿Ú˘ Ë ÁÎÚÈÓÈ¿Ú· ÙÔ ÁÎÚÈÓÈ¿ÚÈÎÔ
°ÂÓ. ÙÔ˘ ÁÎÚÈÓÈ¿ÚË Ù˘ ÁÎÚÈÓÈ¿Ú·˜ ÙÔ˘ ÁÎÚÈÓÈ¿ÚÈÎÔ˘
∞ÈÙ. ÙÔÓ ÁÎÚÈÓÈ¿ÚË ÙËÓ ÁÎÚÈÓÈ¿Ú· ÙÔ ÁÎÚÈÓÈ¿ÚÈÎÔ
∫Ï. – ÁÎÚÈÓÈ¿ÚË – ÁÎÚÈÓÈ¿Ú· – ÁÎÚÈÓÈ¿ÚÈÎÔ
∂ÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
√Ó. ÔÈ ÁÎÚÈÓÈ¿Úˉ˜ ÔÈ ÁÎÚÈÓÈ¿Ú˜ Ù· ÁÎÚÈÓÈ¿ÚÈη
°ÂÓ. ÙˆÓ ÁÎÚÈÓÈ¿ÚˉˆÓ – ÙˆÓ ÁÎÚÈÓÈ¿ÚÈΈÓ
∞ÈÙ. ÙÔ˘˜ ÁÎÚÈÓÈ¿Úˉ˜ ÙȘ ÁÎÚÈÓÈ¿Ú˜ Ù· ÁÎÚÈÓÈ¿ÚÈη
∫Ï. – ÁÎÚÈÓÈ¿Úˉ˜ – ÁÎÚÈÓÈ¿Ú˜ – ÁÎÚÈÓÈ¿ÚÈη
¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜

21. ™™™¯¯¯ËËËÌÌÌ··ÙÙ››˙˙˙˙ˆˆ ÏϤ¤ÍÍÍÂÂÈȘ˜˜
102
™™∆∆.. ∂∂››ııÂÂÙÙ·· ÛÛ --¿¿˜˜//‹‹˜˜,, --ÔÔ‡‡,, --¿¿‰‰ÈÈÎÎÔÔ//--ÔÔ‡‡‰‰ÈÈÎÎÔÔ//--‹‹‰‰ÈÈÎÎÔÔ
√ ·‰ÂÏÊfi˜ ÌÔ˘ Â›Ó·È ˘Ó·Ú¿˜.
√ ‡ÓÔ˜ Â›Ó·È Ë ·fiÏ·˘ÛË ÙÔ˘ ˘Ó·Ú¿.
∂›Ó·È ‰‡ÛÎÔÏÔ Ó· ͢Ó‹ÛÂȘ ÙÔÓ ˘Ó·Ú¿.
√È ˘Ó·Ú¿‰Â˜ ÎÔÈÌÔ‡ÓÙ·È Û˘Ó¤¯ÂÈ·.
∆· fiÓÂÈÚ· ÙˆÓ ˘Ó·Ú¿‰ˆÓ Â›Ó·È ÁÏ˘Î¿.
∆Ô˘˜ ‚·Ú¤ıËη ÙÔ˘˜ ˘Ó·Ú¿‰Â˜!
ŒÙÛÈ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Ù·:
Û -¿˜: ·Ú·Ì˘ı¿˜, Ê·Á¿˜, ÔÏ˘ÏÔÁ¿˜, ÎÔÈÏ·Ú¿˜, ʈӷÎÏ¿˜, ÏÔÁ¿˜ Î.¿.
Û -‹˜: ÌÂÚ·ÎÏ‹˜, ÌÂÏ·Ï‹˜, η‚Á·Ù˙‹˜ Î.¿.
¢ƒ∞™∆∏ƒπ√∆∏∆∞ 25 ¶·›ÚÓˆ ÎÔÌÌ·Ù¿ÎÈ· ·fi ÙÔ ·Ú·ÏÏËÏfiÁÚ·ÌÌÔ Î·È ÙÔ ÙÂÙÚ¿ÁˆÓÔ
Î·È Û¯ËÌ·Ù›˙ˆ fiÛ˜ ϤÍÂȘ ÌÔÚÒ.
-Ï·›Ì˘
-Ì¿ÏÏ˘
-Ì¿Ù˘
-̇Ù˘
-fi‰Ë˜
-ÊÚ‡‰Ë˜
-¯¤Ú˘
ÎÔÓÙÔ-
Ì·ÎÚ˘-
Ì·ÎÚÔ-
„ËÏÔ-
ÎÔ˘ÙÛÔ-
·ÓÔȯÙÔ-
Í·ÓıÔ-
ÛÁÔ˘ÚÔ-
√Ó. Ô ˘Ó·Ú¿˜ Ë ˘Ó·ÚÔ‡ ÙÔ ˘Ó·Ú¿‰ÈÎÔ
°ÂÓ. ÙÔ˘ ˘Ó·Ú¿ Ù˘ ˘Ó·ÚÔ‡˜ ÙÔ˘ ˘Ó·Ú¿‰ÈÎÔ˘
∞ÈÙ. ÙÔÓ ˘Ó·Ú¿ ÙËÓ ˘Ó·ÚÔ‡ ÙÔ ˘Ó·Ú¿‰ÈÎÔ
∫Ï. – ˘Ó·Ú¿ – ˘Ó·ÚÔ‡ – ˘Ó·Ú¿‰ÈÎÔ
∂ÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
√Ó. ÔÈ ˘Ó·Ú¿‰Â˜ ÔÈ ˘Ó·ÚÔ‡‰Â˜ Ù· ˘Ó·Ú¿‰Èη
°ÂÓ. ÙˆÓ ˘Ó·Ú¿‰ˆÓ ÙˆÓ ˘Ó·ÚÔ‡‰ˆÓ ÙˆÓ ˘Ó·Ú¿‰ÈΈÓ
∞ÈÙ. ÙÔ˘˜ ˘Ó·Ú¿‰Â˜ ÙȘ ˘Ó·ÚÔ‡‰Â˜ Ù· ˘Ó·Ú¿‰Èη
∫Ï. – ˘Ó·Ú¿‰Â˜ – ˘Ó·ÚÔ‡‰Â˜ – ˘Ó·Ú¿‰Èη
¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜

22. ∂∂∂∂∂¡¡¡¡¡¡¡¡√√√√√√√∆∆∆∆∆∆∆∆∏∏∏∏∏∏∏∏∏∏∆∆∆∆∆∆∆∞∞∞∞∞∞ 7777777:::::: ¢¢¢¢¢¢››››¢›ÓÓÓˆˆˆˆˆ ÂÂÚÚÚÚÈÈÈÈÈÛÛÛÛÛfififiÙÙÂÂÚÚÚÚ˜˜˜˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ· ·ÓıÚÒÔ˘˜...
103
ŒÙÛÈ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È: ÚˆÙ‡ˆÓ, ‰Â˘ÙÂÚ‡ˆÓ, ̤ÏψÓ, ÂÔÙ‡ˆÓ, ˘¿Ú¯ˆÓ, ÊϤÁˆÓ, Â›ÁˆÓ Î.¿.
√Ó. Ô ÂÓ‰È·Ê¤ÚˆÓ Ë ÂӉȷʤÚÔ˘Û· ÙÔ ÂӉȷʤÚÔÓ
°ÂÓ. ÙÔ˘ ÂӉȷʤÚÔÓÙÔ˜ Ù˘ ÂӉȷʤÚÔ˘Û·˜ ÙÔ˘ ÂӉȷʤÚÔÓÙÔ˜
∞ÈÙ. ÙÔÓ ÂӉȷʤÚÔÓÙ· ÙËÓ ÂӉȷʤÚÔ˘Û· ÙÔ ÂӉȷʤÚÔÓ
∫Ï. – – –
∂ÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
√Ó. ÔÈ ÂӉȷʤÚÔÓÙ˜ ÔÈ ÂӉȷʤÚÔ˘Û˜ Ù· ÂӉȷʤÚÔÓÙ·
°ÂÓ. ÙˆÓ ÂӉȷÊÂÚfiÓÙˆÓ ÙˆÓ ÂӉȷÊÂÚÔ˘ÛÒÓ ÙˆÓ ÂӉȷÊÂÚfiÓÙˆÓ
∞ÈÙ. ÙÔ˘˜ ÂӉȷʤÚÔÓÙ˜ ÙȘ ÂӉȷʤÚÔ˘Û˜ Ù· ÂӉȷʤÚÔÓÙ·
∫Ï. – – –
¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
ŒÙÛÈ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È: ‰ÂÈÛȉ·›ÌˆÓ, ·ÁÓÒ̈Ó, ·ÏÏfiÊÚˆÓ
√Ó. Ô Â˘ÁÓÒ̈Ó/-ÔÓ·˜ Ë Â˘ÁÓÒÌˆÓ ÙÔ Â˘ÁÓÒÌÔÓ
°ÂÓ. ÙÔ˘ ¢ÁÓÒÌÔÓÔ˜/-ÔÓ· Ù˘ ¢ÁÓÒÌÔÓÔ˜ ÙÔ˘ ¢ÁÓÒÌÔÓÔ˜
∞ÈÙ. ÙÔÓ Â˘ÁÓÒÌÔÓ· ÙËÓ Â˘ÁÓÒÌÔÓ· ÙÔ Â˘ÁÓÒÌÔÓ
∫Ï. – – –
∂ÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
√Ó. ÔÈ Â˘ÁÓÒÌÔÓ˜ ÔÈ Â˘ÁÓÒÌÔÓ˜ Ù· ¢ÁÓÒÌÔÓ·
°ÂÓ. ÙˆÓ Â˘ÁÓˆÌfiÓˆÓ ÙˆÓ Â˘ÁÓˆÌfiÓˆÓ ÙˆÓ Â˘ÁÓˆÌfiÓˆÓ
∞ÈÙ. ÙÔ˘˜ ¢ÁÓÒÌÔÓ˜ ÙȘ ¢ÁÓÒÌÔÓ˜ Ù· ¢ÁÓÒÌÔÓ·
∫Ï. – – –
¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
∑∑.. ∂∂››ııÂÂÙÙ·· ÛÛ --ˆˆÓÓ,, --ÔÔ‡‡ÛÛ··,, --ÔÔÓÓ Îη·ÈÈ ÛÛ --ˆˆÓÓ//--ÔÔÓÓ··˜˜,, --ÔÔÓÓ
µÚ‹Î· Î·È ÔÚÈṲ̂ӷ Ôχ ÂӉȷʤÚÔÓÙ· Â›ıÂÙ·!
¶ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·È ·fi ÌÂÙÔ¯¤˜ Ù˘ ·Ú¯·›·˜ ÂÏÏËÓÈ΋˜.

23. ™™™¯¯¯ËËËÌÌÌ··ÙÙ››˙˙˙˙ˆˆ ÏϤ¤ÍÍÍÂÂÈȘ˜˜
104
√Ó. Ô Â˘ı‡˜ Ë Â˘ı›· ÙÔ Â˘ı‡
°ÂÓ. ÙÔ˘ ¢ı¤Ô˜ Ù˘ ¢ı›·˜ ÙÔ˘ ¢ı¤Ô˜
∞ÈÙ. ÙÔÓ Â˘ı‡ ÙËÓ Â˘ı›· ÙÔ Â˘ı‡
∫Ï. – ¢ı‡ – ¢ı›· – ¢ı‡
∂ÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
√Ó. ÔÈ Â˘ı›˜ ÔÈ Â˘ı›˜ Ù· ¢ı¤·
°ÂÓ. ÙˆÓ Â˘ı¤ˆÓ ÙˆÓ Â˘ıÂÈÒÓ ÙˆÓ Â˘ı¤ˆÓ
∞ÈÙ. ÙÔ˘˜ ¢ı›˜ ÙȘ ¢ı›˜ Ù· ¢ı¤·
∫Ï. – ¢ı›˜ – ¢ı›˜ – ¢ı¤·
¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
∏∏.. ∂∂››ııÂÂÙÙ·· ÛÛ --‡‡˜˜,, --››··,, --‡‡ Îη·ÈÈ ÛÛ --ˢ˜,, --˜˜
µÚ‹Î· ÎÈ ¿ÏÏ· Â›ıÂÙ·! ∫È ·˘Ù¿ Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·È
fiˆ˜ ÛÙ· ·Ú¯·›· ÂÏÏËÓÈο.
√Ó. Ô/Ë ·ÎÚÈ‚‹˜ ÙÔ ·ÎÚÈ‚¤˜
°ÂÓ. ÙÔ˘/Ù˘ ·ÎÚÈ‚Ô‡˜ ÙÔ˘ ·ÎÚÈ‚Ô‡˜
∞ÈÙ. ÙÔÓ/ÙËÓ ·ÎÚÈ‚‹ ÙÔ ·ÎÚÈ‚¤˜
∫Ï. – –
∂ÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
√Ó. ÔÈ ·ÎÚȂ›˜ Ù· ·ÎÚÈ‚‹
°ÂÓ. ÙˆÓ ·ÎÚÈ‚ÒÓ ÙˆÓ ·ÎÚÈ‚ÒÓ
∞ÈÙ. ÙÔ˘˜/ÙȘ ·ÎÚȂ›˜ Ù· ·ÎÚÈ‚‹
∫Ï. – –
¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
ªÂÚÈÎÔ› ÔÌÈÏËÙ¤˜
Û¯ËÌ·Ù›˙Ô˘Ó ÙË ÁÂÓÈ΋
ÂÓÈÎÔ‡ ÙÔ˘ ·ÚÛÂÓÈÎÔ‡
ÛÂ -Ë (.¯. ÙÔ˘ ·ÎÚÈ‚‹)
ÛÙÔÓ Î·ıËÌÂÚÈÓfi ÏfiÁÔ.
™˘Ó‹ıˆ˜, fï˜, Ù· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÌÂ
Û ÔÚÈṲ̂Ó˜ ÂÎÊÚ¿ÛÂȘ fiˆ˜:
ŒÙÛÈ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Ù·: ‚Ú·¯‡˜, ·Ì‚χ˜, ¢ڇ˜, Ô͇˜, Ù·¯‡˜, ‰ÚÈ̇˜, ıÚ·Û‡˜ Î.¿.
ŒÙÛÈ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Ù·:
¢ÁÂÓ‹˜, ·ÛıÂÓ‹˜, ‰ËÌÔÊÈÏ‹˜,
Û˘Ó¯‹˜, ÂÈÂÈ΋˜, ÂÈÌÂÏ‹˜,
‰ÈÂıÓ‹˜, ÂÏ҉˘ Î.¿.
·Ì‚Ï›· ÁˆÓ›·
Ë Ù·¯Â›· (·Ì·ÍÔÛÙÔȯ›·)
‚Ú·¯¤· ·̷ٷ
¢ı›· ÁÚ·ÌÌ‹
ÔÍ›· Ó¢ÌÔÓ›·
¢Ú›·˜ ηٷӿψÛ˘ Î.¿.

24. 105
À¿Ú¯Ô˘Ó ÌÂÚÈο Â›ıÂÙ·, ΢ڛˆ˜ ‰¿ÓÂÈ· ·fi ¿ÏϘ ÁÏÒÛÛ˜, Ù· ÔÔ›· Â›Ó·È ¿ÎÏÈÙ·. Δ·
Â›ıÂÙ· ·˘Ù¿ ¤¯Ô˘Ó ÌfiÓÔ ¤Ó·Ó Ù‡Ô ÁÈ· fiÏ· Ù· Á¤ÓË Î·È fiϘ ÙȘ ÙÒÛÂȘ ÂÓÈÎÔ‡ Î·È ÏËı˘-
ÓÙÈÎÔ‡: ÁÎÚÈ, ηʤ, ÌÏÂ, ÏÔ˘Í, ÚÈÁ¤, ÚÔ˙, ÌÔ‚, ÌÂ˙
∏ Ù¿ÍË ÌÔ˘ ¤¯ÂÈ ÔÏÏÔ‡˜
Ì·ıËÙ¤˜. ∂›Ì·ÛÙ ÔÏÏÔ›!
Œ¯ˆ ‚ÚÂÈ ÎÈ ¤Ó· Ù¤¯Ó·ÛÌ· ÁÈ· Ó·
ı˘Ì¿Ì·È Ì fiÛ· ÏÏ Áڿʈ ÙÔ˘˜ Ù‡Ô˘˜ ·˘ÙÔ‡
ÙÔ˘ ÂÈı¤ÙÔ˘! ΔÔ Áڿʈ Ì ¤Ó· ÏÏ fiÙ·Ó ·Ì¤Ûˆ˜ ÌÂÙ¿
·ÎÔÏÔ˘ı› ˘˘: Ôχ‡˜ – Ôχ‡
™Â fiϘ ÙȘ ¿ÏϘ ÂÚÈÙÒÛÂȘ ÙÔ Áڿʈ Ì ‰‡Ô ÏÏ:
ÔÏÏÔ‡ – ÔÏϤ˜ – ÔÏÏ¿ – ÔÏÏÒÓ ÎÙÏ.
√Ó. Ô Ôχ˜ Ë ÔÏÏ‹ ÙÔ Ôχ
°ÂÓ. ÙÔ˘ Ôχ / ÙÔ˘ ÔÏÏÔ‡ Ù˘ ÔÏÏ‹˜ ÙÔ˘ Ôχ / ÙÔ˘ ÔÏÏÔ‡
∞ÈÙ. ÙÔÓ Ôχ ÙËÓ ÔÏÏ‹ ÙÔ Ôχ
∫Ï. – – –
∂ÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
√Ó. ÔÈ ÔÏÏÔ› ÔÈ ÔÏϤ˜ Ù· ÔÏÏ¿
°ÂÓ. ÙˆÓ ÔÏÏÒÓ ÙˆÓ ÔÏÏÒÓ ÙˆÓ ÔÏÏÒÓ
∞ÈÙ. ÙÔ˘˜ ÔÏÏÔ‡˜ ÙȘ ÔÏϤ˜ Ù· ÔÏÏ¿
∫Ï. – – –
¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
££.. ΔΔÔÔ ÂÂ››ııÂÂÙÙÔÔ ÔÔÏχ‡˜˜
77..22 ÕÕÎÎÏÏÈÈÙÙ·· ÂÂ››ııÂÂÙÙ··
GRAMMATIKH E'-ST' DHM 24-05-04 01:57 Page 105

25. 106
ΔΔÈÈ ÓÓ·· ıı˘˘ÌÌ¿¿ÌÌ··ÈÈ fifiÙÙ··ÓÓ ÁÁÚÚ¿¿Êʈˆ
°Ú¿Êˆ ÛÂ:
ñ -·›Ô˜: ·ÎÌ·›Ô˜, ÁÂÓÓ·›Ô˜ Î.¿. ∂Í·›ÚÂÛË: Ó¤Ô˜
ñ -ϤԘ: ڈ̷ϤԘ Î.¿. ∂Í·›ÚÂÛË: ÎÂÊ·Ï·›Ô˜
ñ -Ù¤Ô˜: ‰È·ÈÚÂÙ¤Ô˜ Î.¿.
ñ -›Ԙ: ·ÛÙ›Ԙ, Ï›Ԙ Î.¿. ∂Í·›ÚÂÛË: ÎÚ‡Ô˜, ÁÂÏÔ›Ô˜
ñ -ËÚfi˜: ·ÓıËÚfi˜, ˙ˆËÚfi˜ Î.¿. ∂Í·›ÚÂÛË: ÈÛ¯˘Úfi˜, ·ÏÌ˘Úfi˜,
ÁÏ·Ê˘Úfi˜, Ô¯˘Úfi˜
ñ -ÈÎfi˜: ¢ÁÂÓÈÎfi˜, ÁÓˆÛÙÈÎfi˜ Î.¿. ∂Í·›ÚÂÛË: ıËÏ˘Îfi˜, ‰·ÓÂÈÎfi˜
ñ -ÈÌÔ˜: ¯Ú‹ÛÈÌÔ˜, ÓfiÌÈÌÔ˜ Î.¿. ∂Í·›ÚÂÛË: ‰È¿ÛËÌÔ˜, ¿Û¯ËÌÔ˜,
¤ÙÔÈÌÔ˜, ¤ÚËÌÔ˜, Úfiı˘ÌÔ˜, ÂÚ›ÊËÌÔ˜ Î.¿.
ñ -ÈÓfi˜: ·ÓÙÈÎÚÈÓfi˜, ‚Ú·‰ÈÓfi˜ Î.¿. ∂Í·›ÚÂÛË: ÂÏÂÂÈÓfi˜, ÛÎÔÙÂÈÓfi˜,
Ù·ÂÈÓfi˜, ˘ÁÈÂÈÓfi˜, ʈÙÂÈÓfi˜
ñ -ÈÓÔ˜: Ì¿ÏÏÈÓÔ˜, ͇ÏÈÓÔ˜ Î.¿.
ñ -ÈÔ˜: ¿ÁÈÔ˜, Ô˘Ú¿ÓÈÔ˜ Î.¿.
∂Í·›ÚÂÛË: fiÛ· ·Ú¿ÁÔÓÙ·È ·fi ·ÚÈ· ÔÓfiÌ·Ù· ÚÔÛÒˆÓ ˘ı·-
ÁfiÚÂÈÔ˜, ·¯›ÏÏÂÈÔ˜, ÂÈÎÔ‡ÚÂÈÔ˜ Î.¿.
∂›Û˘ ÂÍ·ÈÚÔ‡ÓÙ·È: Á˘Ó·ÈΛԘ, ·ÓÙÚ›ÎÂÈÔ˜, ¿‰ÂÈÔ˜, ‚fiÚÂÈÔ˜, Â›-
ÁÂÈÔ˜, Ù¤ÏÂÈÔ˜, fiÌÔÈÔ˜ Î.¿.
ñ -›ÛÈÔ˜: ‚Ô˘Ó›ÛÈÔ˜, ·ÏÈηڛÛÈÔ˜ Î.¿. ∂Í·›ÚÂÛË: ÁÓ‹ÛÈÔ˜, ËÌÂÚ‹ÛÈÔ˜,
πı·Î‹ÛÈÔ˜ (ÂıÓÈο)
ñ -ˆfi˜: ·ÁÚȈfi˜, Ú·ÛÈÓˆfi˜ Î.¿.
ñ -ˆÙfi˜: ıÔψÙfi˜, ÊÔ˘ÓÙˆÙfi˜ Î.¿.
ΔΔÈÈ ıı·· ıı˘˘ÌÌ¿¿ÌÌ··ÈÈ ÁÁÈÈ··...... ÙÙaa ÂÂ››ııÂÂÙÙ··
1. Δ· Â›ıÂÙ· Ì·˜ ‰›ÓÔ˘Ó ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ· ÙËÓ ÔÈfiÙËÙ· ‹ ÙËÓ
ȉÈfiÙËÙ· ÙˆÓ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎÒÓ.
2. Δ· Â›ıÂÙ· Â›Ó·È Ôχ ¯Ú‹ÛÈÌ·, ÁÈ·Ù› Ì·˜ ‚ÔËıÔ‡Ó Ó· ÂÚÈ-
ÁÚ¿„Ô˘Ì Ì ÏÂÙÔ̤ÚÂÈ· ÙÔ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎfi Î·È Ó· ηٷϿ‚Ô˘-
Ì ηχÙÂÚ· ÁÈ· ÔÈÔ ·ÎÚÈ‚Ò˜ Ú¿ÁÌ· ÌÈÏ¿ÌÂ.
¶.¯. Ÿ¯È ·˘Ù‹! ΔË ÌÂÁ¿ÏË ÂÙÛ¤Ù· ‰ÒÛ ÌÔ˘.
2. Δ· Â›ıÂÙ· ·›ÚÓÔ˘Ó Î¿ı ÊÔÚ¿ ÙÔ Á¤ÓÔ˜, ÙÔÓ ·ÚÈıÌfi Î·È ÙËÓ
ÙÒÛË ÙˆÓ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎÒÓ Ô˘ Û˘Óԉ‡ԢÓ, ÁÈ·Ù› Ú¤ÂÈ ¿ÓÙ·
Ó· Û˘ÌʈÓÔ‡Ó Ì·˙› ÙÔ˘˜:
¤Ó·˜ ¢ÁÂÓÈÎfi˜ ·ÚÈÔ˜
ÙÔÓ Â˘ÁÂÓÈÎfi ·ÚÈÔ
‰˘Ô ¢ÁÂÓÈÎÔ› ·ÚÈÔÈ
Ë Â˘ÁÂÓÈ΋ ΢ڛ·
4. √ ÙfiÓÔ˜ ÙˆÓ ÂÈı¤ÙˆÓ ۯ‰fiÓ ¿ÓÙ· ·Ú·Ì¤ÓÂÈ ÛÙËÓ ›‰È· Û˘Ï-
Ï·‚‹ Û fiϘ ÙȘ ÙÒÛÂȘ, ·ÓÙ›ıÂÙ· Ì fi,ÙÈ Û˘Ì‚·›ÓÂÈ ÛÙ· Ô˘-
ÛÈ·ÛÙÈο (ÂÍ·ÈÚÔ‡ÓÙ·È Ù· Â›ıÂÙ· Ô˘ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Û‡Ìʈӷ ÌÂ
Ù‡Ô˘˜ Ù˘ ·Ú¯·›·˜ ÂÏÏËÓÈ΋˜, ‚Ï. ÂÓfiÙËÙ˜ 7.1 ∑ Î·È 7.1 ∏).
GRAMMATIKH E'-ST' DHM 24-05-04 02:00 Page 106

26. ∂∂∂∂∂¡¡¡¡¡¡¡¡√√√√√√√∆∆∆∆∆∆∆∆∏∏∏∏∏∏∏∏∏∏∆∆∆∆∆∆∆∞∞∞∞∞∞ 7777777:::::: ¢¢¢¢¢¢››››¢›ÓÓÓˆˆˆˆˆ ÂÂÚÚÚÚÈÈÈÈÈÛÛÛÛÛfififiÙÙÂÂÚÚÚÚ˜˜˜˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ· ·ÓıÚÒÔ˘˜...
107
77..33 ¶¶··ÚÚ··ııÂÂÙÙÈÈÎο¿ ÂÂÈÈıı¤¤ÙÙˆˆÓÓ
∞∞.. µµ··ııÌÌÔÔ›› ÛÛ‡‡ÁÁÎÎÚÚÈÈÛÛˢ˜ ÙÙˆˆÓÓ ÂÂÈÈıı¤¤ÙÙˆˆÓÓ
∫·È ÙÈ
Û˘Ì‚·›ÓÂÈ fiÙ·Ó ı¤Ïˆ
Ó· Û˘ÁÎÚ›Óˆ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο
ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜;
– ∏ ∞ÁÁÂϛӷ Â›Ó·È ˆÚ·›·.
– ∂ÁÒ fï˜ Â›Ì·È ˆÚ·ÈfiÙÂÚË.
– ª·! ∏ ÈÔ ˆÚ·›· ·fi fiϘ Â›Ì·È ÂÁÒ.
– ªË Ì·ÏÒÓÂÙÂ! ŸÏ˜ ›ÛÙ Ôχ ˆÚ·›· ÎÔÚ›ÙÛÈ·.
ˆÚ·›· ˆÚ·ÈfiÙÂÚË Ë ˆÚ·ÈfiÙÂÚË ˆÚ·ÈfiÙ·ÙË
ÈÔ ˆÚ·›· Ë ÈÔ ˆÚ·›· Ôχ ˆÚ·›·
£ÂÙÈÎfi˜ ™˘ÁÎÚÈÙÈÎfi˜ ™¯ÂÙÈÎfi˜ ÀÂÚıÂÙÈÎfi˜ ∞fiÏ˘ÙÔ˜ ÀÂÚıÂÙÈÎfi˜
™˘¯Ó¿, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ٷ Â›ıÂÙ· ÁÈ· Ó· Û˘ÁÎÚ›ÓÔ˘Ì ԢÛÈ·ÛÙÈο.
™Ù· Â›ıÂÙ· ¤¯Ô˘Ì ÙÚÂȘ ‚·ıÌÔ‡˜:
ıÂÙÈÎfi˜
¡ Û˘ÁÎÚÈÙÈÎfi˜
¡ ˘ÂÚıÂÙÈÎfi˜
Û¯ÂÙÈÎfi˜ ˘ÂÚıÂÙÈÎfi˜ ·fiÏ˘ÙÔ˜ ˘ÂÚıÂÙÈÎfi˜
√ Û˘ÁÎÚÈÙÈÎfi˜ Î·È Ô ˘ÂÚıÂÙÈÎfi˜ ϤÁÔÓÙ·È ·Ú·ıÂÙÈο ÙˆÓ ÂÈı¤ÙˆÓ.
∂›ıÂÙ· ıÂÙÈÎÔ‡ ‚·ıÌÔ‡ ϤÁÔÓÙ·È Ù· Â›ıÂÙ· Ô˘ Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó
fiÙÈ ¤Ó· Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎfi ¤¯ÂÈ ¤Ó· ÁÓÒÚÈÛÌ·.

27. ™™™¯¯¯ËËËÌÌÌ··ÙÙ››˙˙˙˙ˆˆ ÏϤ¤ÍÍÍÂÂÈȘ˜˜
108
µµ.. ™™˘˘ÁÁÎÎÚÚÈÈÙÙÈÈÎÎfifi˜˜ ‚‚··ııÌÌfifi˜˜
ÁÚ‹ÁÔÚÔ˜ „ËÏ‹ ·ÎÚÈ‚fi
∂›ıÂÙ· Û˘ÁÎÚÈÙÈÎÔ‡ ‚·ıÌÔ‡ ϤÁÔÓÙ·È Ù· Â›ıÂÙ· Ô˘ Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó fiÙÈ ¤Ó· Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎfi
¤¯ÂÈ ¤Ó· ÁÓÒÚÈÛÌ· Û ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ‚·ıÌfi ·fi ¤Ó· ¿ÏÏÔ.
√ Û˘ÁÎÚÈÙÈÎfi˜ ‚·ıÌfi˜ Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÙ·È Ì ‰‡Ô ÙÚfiÔ˘˜:
ıÂÙÈÎfi˜ ‚·ıÌfi˜ Ô˘‰ÂÙ¤ÚÔ˘ + -ÙÂÚÔ˜ (ÔÌÔÚÊfiÙÂÚÔ˜, Ì·ÎÚ‡ÙÂÚÔ˜, ¢ÁÂÓ¤ÛÙÂÚÔ˜)
ÈÔ + ıÂÙÈÎfi˜ ‚·ıÌfi˜ (ÈÔ fiÌÔÚÊÔ˜, ÈÔ Ì·ÎÚ‡˜, ÈÔ Â˘ÁÂÓ‹˜)
O Ï·Áfi˜ Â›Ó·È ÁÚËÁÔÚfiÙÂ-
ÚÔ˜ ·fi ÙÔÓ ÛηÓÙ˙fi¯ÔÈÚÔ.
√ Ï·Áfi˜ Â›Ó·È ÈÔ ÁÚ‹ÁÔ-
ÚÔ˜ ·fi ÙÔÓ ÛηÓÙ˙fi¯ÔÈÚÔ.
∏ ∂ϤÓË Â›Ó·È „ËÏfiÙÂÚË
·fi ÙË ™ÔÊ›·.
∏ ∂ϤÓË Â›Ó·È ÈÔ „ËÏ‹
·fi ÙË ™ÔÊ›·.
∆Ô ÛÔÚ ·˘ÙÔΛÓËÙÔ Â›Ó·È ·ÎÚÈ-
‚fiÙÂÚÔ ·fi ÙÔ Ù˙È.
∆Ô ÛÔÚ ·˘ÙÔΛÓËÙÔ Â›Ó·È ÈÔ
·ÎÚÈ‚fi ·fi ÙÔ Ù˙È.
°°.. ÀÀÂÂÚÚııÂÂÙÙÈÈÎÎfifi˜˜ ‚‚··ııÌÌfifi˜˜
™¯ÂÙÈÎfi˜ ˘ÂÚıÂÙÈÎfi˜ ‚·ıÌfi˜
ÁÚ‹ÁÔÚÔ˜ „ËÏ‹ ·ÎÚÈ‚fi
√ Ï·Áfi˜ Â›Ó·È Ô ÁÚËÁÔÚfi-
ÙÂÚÔ˜ ·fi fiÏÔ˘˜.
√ Ï·Áfi˜ Â›Ó·È Ô ÈÔ ÁÚ‹-
ÁÔÚÔ˜ ·fi fiÏÔ˘˜.
∏ ∂ϤÓË Â›Ó·È Ë „ËÏfiÙÂ-
ÚË ·fi fiÏ· Ù· ÎÔÚ›ÙÛÈ·.
∏ ∂ϤÓË Â›Ó·È Ë ÈÔ „ËÏ‹
·fi fiÏ· Ù· ÎÔÚ›ÙÛÈ·.
∆Ô ÛÔÚ ·˘ÙÔΛÓËÙÔ Â›Ó·È ÙÔ
·ÎÚÈ‚fiÙÂÚÔ ·fi fiÏ· Ù· ·˘ÙÔΛ-
ÓËÙ·.
∆Ô ÛÔÚ ·˘ÙÔΛÓËÙÔ Â›Ó·È ÙÔ ÈÔ
·ÎÚÈ‚fi ·fi fiÏ· Ù· ·˘ÙÔΛÓËÙ·.

28. ∂∂∂∂∂¡¡¡¡¡¡¡¡√√√√√√√∆∆∆∆∆∆∆∆∏∏∏∏∏∏∏∏∏∏∆∆∆∆∆∆∆∞∞∞∞∞∞ 7777777:::::: ¢¢¢¢¢¢››››¢›ÓÓÓˆˆˆˆˆ ÂÂÚÚÚÚÈÈÈÈÈÛÛÛÛÛfififiÙÙÂÂÚÚÚÚ˜˜˜˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ· ·ÓıÚÒÔ˘˜...
109
√ Û¯ÂÙÈÎfi˜ ˘ÂÚıÂÙÈÎfi˜ ‚·ıÌfi˜ ÂÓfi˜ ÂÈı¤ÙÔ˘ ‰ËÏÒÓÂÈ fiÙÈ ÙÔ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎfi Ô˘ Û˘Óԉ‡ÂÈ
¤¯ÂÈ ¤Ó· ÁÓÒÚÈÛÌ· Û ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ‚·ıÌfi ·fi fiÏ· Ù· ¿ÏÏ· fiÌÔÈ¿ ÙÔ˘.
√ Û¯ÂÙÈÎfi˜ ˘ÂÚıÂÙÈÎfi˜ Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÙ·È ˆ˜ ÂÍ‹˜:
¿ÚıÚÔ + Û˘ÁÎÚÈÙÈÎfi˜ ‚·ıÌfi˜ (Ô ÔÌÔÚÊfiÙÂÚÔ˜, Ô Ì·ÎÚ‡ÙÂÚÔ˜, Ô Â˘ÁÂÓ¤ÛÙÂÚÔ˜)
(Ô ÈÔ fiÌÔÚÊÔ˜, Ô ÈÔ Ì·ÎÚ‡˜, Ô ÈÔ Â˘ÁÂÓ‹˜)
√ ·fiÏ˘ÙÔ˜ ˘ÂÚıÂÙÈÎfi˜ ‚·ıÌfi˜ ‰ËÏÒÓÂÈ fiÙÈ ÙÔ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎfi ¤¯ÂÈ ¤Ó· ÁÓÒÚÈÛÌ· Û Ôχ
ÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfi, ¯ˆÚ›˜ Ó· Á›ÓÂÙ·È Û‡ÁÎÚÈÛË Ì ¿ÏÏ·.
√ ·fiÏ˘ÙÔ˜ ˘ÂÚıÂÙÈÎfi˜ Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÙ·È Ì ‰‡Ô ÙÚfiÔ˘˜:
ıÂÙÈÎfi˜ ‚·ıÌfi˜ Ô˘‰ÂÙ¤ÚÔ˘ + -Ù·ÙÔ˜ (ÔÌÔÚÊfiÙ·ÙÔ˜, Ì·ÎÚ‡Ù·ÙÔ˜, ¢ÁÂÓ¤ÛÙ·ÙÔ˜)
Ôχ + ıÂÙÈÎfi˜ ‚·ıÌfi˜ (Ôχ fiÌÔÚÊÔ˜, Ôχ Ì·ÎÚ‡˜, Ôχ ¢ÁÂÓ‹˜)
√ Ù·¯˘‰·ÎÙ˘ÏÔ˘ÚÁfi˜
Â›Ó·È Ù·¯‡Ù·ÙÔ˜ ÛÙȘ
ÎÈÓ‹ÛÂȘ ÙÔ˘.
¶‹Ú· ÌÈ· ÎÔÌ„fiÙ·ÙË
ÁÚ·‚¿Ù·.
∞ÁfiÚ·Û ¤Ó· ˆÚ·È-
fiÙ·ÙÔ Á·Ù¿ÎÈ.
∫Ô›Ù·, ÙÒÚ·, Ò˜ Û¯ËÌ·Ù›˙Ô˘Ì ÙÔÓ Û¯ÂÙÈÎfi ˘ÂÚıÂÙÈÎfi:
¡· fï˜ Î·È ÌÈ·
¿ÏÏË ÂÚ›ÙˆÛË.
°ÓÒÌË... ¯ˆÚ›˜
Û‡ÁÎÚÈÛË!
™˘ÁÎÚÈÙÈÎfi˜ ™¯ÂÙÈÎfi˜ ˘ÂÚıÂÙÈÎfi˜
ÔÌÔÚÊfiÙÂÚÔ˜
¡ Ô ÔÌÔÚÊfiÙÂÚÔ˜
ÈÔ fiÌÔÚÊÔ˜
¡ Ô ÈÔ fiÌÔÚÊÔ˜
Ì·ÎÚ‡ÙÂÚÔ˜
¡ Ô Ì·ÎÚ‡ÙÂÚÔ˜
ÈÔ Ì·ÎÚ‡˜
¡ Ô ÈÔ Ì·ÎÚ‡˜
¢ÁÂÓ¤ÛÙÂÚÔ˜
¡ Ô Â˘ÁÂÓ¤ÛÙÂÚÔ˜
ÈÔ Â˘ÁÂÓ‹˜
¡ Ô ÈÔ Â˘ÁÂÓ‹˜
∞fiÏ˘ÙÔ˜ ˘ÂÚıÂÙÈÎfi˜ ‚·ıÌfi˜

29. ™™™¯¯¯ËËËÌÌÌ··ÙÙ››˙˙˙˙ˆˆ ÏϤ¤ÍÍÍÂÂÈȘ˜˜
110
°°.. ∂∂ÍÍ··ÈÈÚÚ¤¤ÛÛÂÂÈȘ˜ ÛÛÙÙ·· ··ÚÚ··ııÂÂÙÙÈÈÎο¿
∫¿ı ηÓfiÓ·˜, fï˜, ¤¯ÂÈ Î·È ÙȘ ÂÍ·ÈÚ¤ÛÂȘ ÙÔ˘!
¶ÚfiÛÂÍ ÙÈ Á›ÓÂÙ·È Ì ÔÚÈṲ̂ӷ Â›ıÂÙ·.
√ÚÈṲ̂ӷ Â›ıÂÙ· ‰Â Û¯ËÌ·Ù›˙Ô˘Ó Î·ıfiÏÔ˘ ·Ú·ıÂÙÈο!
ªÂÚÈο ·Ú·ıÂÙÈο ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó ıÂÙÈÎfi ‚·ıÌfi!
ηÙÒÙÂÚÔ˜ ηÙÒÙ·ÙÔ˜
·ÓÒÙÂÚÔ˜ ·ÓÒÙ·ÙÔ˜
ªÂÚÈο ¿ÏÏ· ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó Ô‡Ù ıÂÙÈÎfi Ô‡Ù ˘ÂÚıÂÙÈÎfi:
ÚÔÙÈÌfiÙÂÚÔ˜, ÚÔÁÂÓ¤ÛÙÂÚÔ˜, ÌÂÙ·ÁÂÓ¤ÛÙÂÚÔ˜
∞ÓÒÌ·Ï· ·Ú·ıÂÙÈο
¯¿ÚÙÈÓÔ Î·¤ÏÔ
ÎÈ ¿ÏÏÔ ¯¿ÚÙÈÓÔ Î·¤ÏÔ
ÙÚ›· ¯¿ÚÙÈÓ· η¤Ï·
Â͈Á‹ÈÓÔ Ï¿ÛÌ·
ÎÈ ¿ÏÏÔ Â͈Á‹ÈÓÔ Ï¿ÛÌ·
ÔÏÏ¿ Â͈Á‹ÈÓ· Ï¿ÛÌ·Ù·
ÛËÌÂÚÈÓ‹ ÂÊËÌÂÚ›‰·
ÎÈ ¿ÏÏË ÛËÌÂÚÈÓ‹ ÂÊËÌÂÚ›‰·
ÙÚÂȘ ÛËÌÂÚÈÓ¤˜ ÂÊËÌÂÚ›‰Â˜
ηÏfi˜ ηχÙÂÚÔ˜ ¿ÚÈÛÙÔ˜
ηÎfi˜ ¯ÂÈÚfiÙÂÚÔ˜ –
Ôχ˜ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ˜ (ÈfiÙÂÚÔ˜) –
Ï›ÁÔ˜ ÏÈÁfiÙÂÚÔ˜ ÂÏ¿¯ÈÛÙÔ˜
ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˜ ̤ÁÈÛÙÔ˜
ÌÈÎÚfi˜ ÌÈÎÚfiÙÂÚÔ˜ ÂÏ¿¯ÈÛÙÔ˜

30. ∂∂∂∂∂¡¡¡¡¡¡¡¡√√√√√√√∆∆∆∆∆∆∆∆∏∏∏∏∏∏∏∏∏∏∆∆∆∆∆∆∆∞∞∞∞∞∞ 7777777:::::: ¢¢¢¢¢¢››››¢›ÓÓÓˆˆˆˆˆ ÂÂÚÚÚÚÈÈÈÈÈÛÛÛÛÛfififiÙÙÂÂÚÚÚÚ˜˜˜˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ· ·ÓıÚÒÔ˘˜...
111
ªÂÚÈο ·Ú·ıÂÙÈο ÂÈı¤ÙˆÓ Â›Ó·È ÂÏÏÂÈÙÈο, ‰ËÏ·‰‹ ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó ıÂÙÈÎfi ‚·ıÌfi ‹ ‰ÂÓ
¤¯Ô˘Ó Î·È ¤Ó·Ó ·ÎfiÌË ·fi ÙÔ˘˜ ‰‡Ô ¿ÏÏÔ˘˜ ‚·ıÌÔ‡˜.
À¿Ú¯Ô˘Ó Î·È ÌÂÚÈο Â›ıÂÙ· (Ô˘ Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ‡ÏË, ηٷÁˆÁ‹, ÙfiÔ/¯ÚfiÓÔ ‹
ηٿÛÙ·ÛË Ô˘ ‰ÂÓ ·ÏÏ¿˙ÂÈ) Ù· ÔÔ›· ‰Â Û¯ËÌ·Ù›˙Ô˘Ó ·Ú·ıÂÙÈο ηıfiÏÔ˘.
∆¤ÏÔ˜, ˘¿Ú¯ÂÈ Î·È ÌÈ· ÔÌ¿‰· ÂÈı¤ÙˆÓ Ô˘ Û¯ËÌ·Ù›˙Ô˘Ó Ù· ÌÔÓÔÏÂÎÙÈο ·Ú·ıÂÙÈο
ÙÔ˘˜ ·fi ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi ı¤Ì· ‹ Ì ÙÚfiÔ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi ·fi Ù· ¿ÏÏ·. ∆· ·Ú·ıÂÙÈο ·˘Ù¿
ϤÁÔÓÙ·È ·ÓÒÌ·Ï·.
∆∆ÈÈ ÓÓ·· ıı˘˘ÌÌ¿¿ÌÌ··ÈÈ fifiÙÙ··ÓÓ ÁÁÚÚ¿¿Êʈˆ
°Ú¿Êˆ ÌÂ:
ñ -Ô: -fiÙÂÚÔ˜, -fiÙ·ÙÔ˜ (ˆÚ·›Ô˜, ˆÚ·ÈfiÙÂÚÔ˜, ˆÚ·ÈfiÙ·ÙÔ˜)
ñ -ˆ: -ÒÙÂÚÔ˜, -ÒÙ·ÙÔ˜: fiÛ· ·Ú·ıÂÙÈο ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·È ·fi ÙÔÈο
ÂÈÚÚ‹Ì·Ù· Û -ˆ (·ÓÒÙÂÚÔ˜, ·ÓÒÙ·ÙÔ˜)
ñ -˘: -‡ÙÂÚÔ˜, -‡Ù·ÙÔ˜ (Ù·¯‡ÙÂÚÔ˜, Ù·¯‡Ù·ÙÔ˜)
∆∆ÈÈ ıı·· ıı˘˘ÌÌ¿¿ÌÌ··ÈÈ ÁÁÈÈ··......
ÙÙ·· ··ÚÚ··ııÂÂÙÙÈÈÎο¿ ÙÙˆˆÓÓ ÂÂÈÈıı¤¤ÙÙˆˆÓÓ
∆· Â›ıÂÙ· ¤¯Ô˘Ó ‚·ıÌÔ‡˜:
1. ıÂÙÈÎfi˜ ‚·ıÌfi˜
ˆÚ·›Ô˜, -·, -Ô
2. Û˘ÁÎÚÈÙÈÎfi˜ ‚·ıÌfi˜
ÈÔ + ıÂÙÈÎfi˜: ÈÔ ˆÚ·›Ô˜, -·, -Ô
Ô˘‰¤ÙÂÚÔ ıÂÙÈÎÔ‡ ‚·ıÌÔ‡ + -ÙÂÚÔ˜, -Ë, -Ô:
ˆÚ·ÈfiÙÂÚÔ˜, -Ë, -Ô
3. ˘ÂÚıÂÙÈÎfi˜ ‚·ıÌfi˜
·) Û¯ÂÙÈÎfi˜ ˘ÂÚıÂÙÈÎfi˜
¿ÚıÚÔ + Û˘ÁÎÚÈÙÈÎfi˜:
Ô ˆÚ·ÈfiÙÂÚÔ˜ , Ë ˆÚ·ÈfiÙÂÚË, ÙÔ ˆÚ·ÈfiÙÂÚÔ
Ô ÈÔ ˆÚ·›Ô˜, Ë ÈÔ ˆÚ·›·, ÙÔ ÈÔ ˆÚ·›Ô
‚) ·fiÏ˘ÙÔ˜ ˘ÂÚıÂÙÈÎfi˜
Ô˘‰¤ÙÂÚÔ ıÂÙÈÎÔ‡ ‚·ıÌÔ‡ + -Ù·ÙÔ˜: ˆÚ·ÈfiÙ·ÙÔ˜, -Ë, -Ô
Ôχ + ıÂÙÈÎfi˜ ‚·ıÌfi˜: Ôχ ˆÚ·›Ô˜, -·, -Ô

31.  Τι είδος κειμένου είναι: άρθρο από το διαδίκτυο – πού τα συναντάμε και ποιοι τα γράφουν
(www.zoofilia.gr) εντοπισμός του πρωτότυπου άρθρου στο διαδίκτυο (διαφορετικό από αυτό στο
βιβλίο) και επεξήγηση της λέξης διασκευή.
 Ανάγνωση του κειμένου με στόχο τον εντοπισμό στοιχείων εξωτερικής περιγραφής αλλά και
επιθέτων που αναφέρονται στο χαρακτήρα του.
Ιδεοθύελλα επιθέτων στον πίνακα με τρόπο που να είναι ξεκάθαρη η κατηγοριοποίηση σε:
εξωτερική περιγραφή και χαρακτήρα
 Ιδιαίτερη αναφορά στα επίθετα που αναφέρονται στα χρώματα και κυρίως το σταχτί (κανελής,
θαλασσής, κεραμιδής, καφετής, βυσσινής).
Με τη βοήθεια του projector παρουσιάζεται κείμενο στο οποίο περιλαμβάνονται τέτοια επίθετα.
Το συμπληρώνουμε μαζί και με αυτό το τρόπο καταλήγουμε να κλίνουμε το επίθετο σταχτής
(εποπτικό – βιβλίο γραμματικής το εντοπίζουμε). Συμπλήρωση των εργασιών 2 και 3 σελ. 56-57.
 Συζήτηση της πρώτης άσκησης. Με βάση τα βοηθητικά σημεία δυνατό να φτιάξουν ένα δικό
τους ιστόγραμμα στο τετράδιο το οποίο θα τους βοηθήσει να παράξουν μια πετυχημένη εργασία.
(Αρχική ανταλλαγή απόψεων στην ομάδα-λεξικό απαραίτητο)

32.  Ψάχνοντας στην ιστοσελίδα του παρόντος κειμένου εντοπίσαμε ένα κείμενο το
οποίο αναφερόταν στα δικαιώματα των ζώων. Με εισήγηση των μαθητών τα
μελετήσαμε και κάθε ομάδα ανέλαβε να εικονογραφήσει και παρουσιάσει με το δικό
της τρόπο ένα (συμβολικό σχέδιο).
Στα παιδιά δίδεται φύλλο εργασίας το οποίο συμπεριλαμβάνει μικρές αγγελίες για
σκύλους. Τις μελετούν στις ομάδες τους και εντοπίζουν τα βασικά στοιχεία μιας
τέτοιας αγγελίας. Αναλαμβάνουν να ετοιμάσουν και οι ίδιοι παρόμοια έχοντας ως
βοηθό το διαδίκτυο (αντλούν από αυτό τις επιστημονικές πληροφορίες που
χρειάζονται).
Συζήτηση με θέμα: κάθε άνθρωπος επιλέγει το τύπο του σκύλου που του
ταιριάζει – σύνδεση και με την περίοδο κυνηγίου.
Τετράδιο εργασιών σελίδες 31-32
Φυλλάδιο με επιπρόσθετες μικρές αγγελίες (ένα σε κάθε ομάδα) μελέτη των
βασικών στοιχείων – απλή και επαυξημένη πρόταση (πολλές πληροφορίες)- φτιάχνουν
μια δική τους παρόμοια αγγελία (για κάποιο ζωάκι που χάθηκε) και ετοιμάζουν
συνοδευτική αφίσα που θα αναρτηθεί.

33. Παρουσίαση συγγραφέων που έχουν ως ήρωες ζώα – Τι πετυχαίνουν (από την αρχή
της ενότητας στο πίσω μέρος της τάξης τα ίδια τα παιδιά έχουν δημιουργήσει μια νέα
«βιβλιοθήκη» με βιβλία, παραμύθια , εικονογραφημένες ιστορίες με ήρωες ζώα την
οποία μπορούν να επισκέπτονται καθημερινά). Θα μπορούσε ως δημιουργική εργασία
που θα περατωθεί σε διάστημα αρκετών ημερών να τους δοθεί ένα φυλλάδιο
(Παραμύθια και βιβλία με ζώα) στο οποίο να προτείνονται κάποιες δραστηριότητες
που να εμπλέκουν την πλούσια αυτή συλλογή.
Ανάγνωση του πρώτου μέρους - συζήτηση και εντοπισμός στο κείμενο των ιδιαίτερων
γνωρισμάτων του σκύλου και της γάτας τα οποία μας σκιαγραφούν και τις μεταξύ τους
σχέσεις (εργασία 1 σελ.59)
Ζωντανεύουμε το ποίημα μέσα από μεγαλόφωνη ανάγνωση.
Υπόδυση ρόλων και επιχειρηματολογία: ανά δύο ετοιμάζουν ένα σύντομο θεατρικό
διάλογο κατά τον οποίο θα πρέπει να μας πείσουν όσον αφορά το ποιος είναι ο
Καλύτερος βράβευση του πιο πειστικού ζευγαριού.
Συλλογή ποιημάτων που αναφέρονται σε ζώα και σύνθεση ενός δικού τους.
Ανδρομάχη Μιχαηλίδου

34. Δυνατά Ρήματα – Ρήματα Δράσης
http://www.schools.ac.cy/
Σκύλος
Όρμηξε
Χίμηξε
ΕκσφενδονίστηκεΒούτηξε
Πήδηξε
Τινάχτηκε
Σάλταρε
Τεντώθηκε, Ξάπλωσε,
Έγειρε, Πλάγιασε
Κάρφωσε,
Γούρλωσε (τα
μάτια)
(απειλητικά)
(με ορμή)
(σαν σφαίρα, σαν
σίφουνας)
(λαίμαργα, …)
(αναπάντεχα…)
(θριαμβευτικά,
με ενθουσιασμό)
(νευρικά…)
εκφραστικά,
θλιμμένα… (Ναζιάρικα, νωχελικά)

35. Χαρακτηριστικά Πετυχημένης
Περιγραφής
…Είναι απίστευτα ζωηρός μια και δεν αφήνει
τίποτα όρθιο στο σπίτι… Τα ‘κανε όλα
κομμάτια. Χτες, για παράδειγμα, άρπαξε με το
στόμα του μια επιταγή που κρατούσα στο χέρι.
Πλησιάζοντας αργά-αργά, προσπάθησα να τον
καλοπιάσω με γλυκόλογα. Ύπουλα, άπλωσα
το χέρι τάχα να τον χαϊδέψω. Και τότε, αυτός
με κάρφωσε με τα γουρλωμένα μάτια του και
πήρε θέση άμυνας λες και μου ‘λεγε «Εμείς οι
δυο δεν τα πάμε και πολύ καλά. Πρόσωπο με
πρόσωπο, λοιπόν… Ήρθε η ώρα της
εκδίκησης. Το χαρτάκι αυτό είναι δικό μου…
αποχαιρέτησέ το… Έτσι, για να ξέρουμε ποιος
είναι αφεντικό εδώ μέσα!!». Έκανα δειλά ένα
βήμα μπροστά. Με μιας, αυτός
εκσφενδονίστηκε 3 μέτρα πίσω και άρχισε να
μασά με μανία το χαρτί. Ήτανε θέμα
δευτερολέπτων. Μάζευα τα θρύψαλα
προσπαθώντας να συγκρατήσω την οργή μου.
Δεν πάει άλλο, κάτι πρέπει να γίνει… και
σύντομα μάλιστα….
Επίθετα Αιτιολογική πρόταση
Παράδειγμα
Δυνατά
Ρήματα
Επιρρήματα
Σκ Και Σα

37. Σελ. 49-64
Διάρκεια: 12 ογδοντάλεπτες περιόδους

38. Λογοτεχνικές περιγραφές
Εικονογραφημένη ιστορία
Ενημερωτικά κείμενα από εγκυκλοπαίδειες, άρθρα
εφημερίδων, περιοδικών και διαδικτύου
Μύθος
Ποίημα
Μικρές αγγελίες
Παραμύθια

39. Ο Μάγκας Λογοτεχνικό περιγραφικό
κείμενο
Ο Τεντέν και ο Μιλού Εικονογραφημένη ιστορία
Τα χαρακτηριστικά των ζώων Διαδικτυακό κείμενο
Αγάπες με ουρά Λογοτεχνικό κείμενο
Οι δύο φίλοι Ποίημα
Τα ζώα της εξοχής Λογοτεχνικό κείμενο
Η καρδιά ενός ποντικού
Η θλιμμένη αγελάδα
Ο Λευτέρης και ο φίλος του ο Άργος
Δεν καταδικάστηκε ο φιλόζωος
που τάιζε τα αδέσποτα

40. Γενικός σκοπός της ενότητας:
Τα παιδιά να γνωρίσουν τις ιδιαιτερότητες της δομής κειμένων που
περιγράφουν ζώα. Να είναι σε θέση να χρησιμοποιούν τα στοιχεία αυτά
ως κατευθυντήριες γραμμές στην παραγωγή δικών τους παρόμοιων
κειμένων.
Επίσης να μιλήσουν για τη συμπεριφορά των ανθρώπων προς τα ζώα και
να εισηγηθούν τρόπους προστασίας τους όπου αυτό είναι απαραίτητο.
Μέσα από την αξιοποίηση των κειμένων των βιβλίων καθώς και άλλων
συνοδευτικών, επιπρόσθετων κειμένων αναμένεται τα παιδιά να
καταστούν ικανά να αντλούν, να αναλύουν και συγκρίνουν πληροφορίες
που θα τους προσφέρονται.

41. •Επίθετα και μετοχές που λειτουργούν ως
επίθετα
•Αιτιολογικές προτάσεις
•Οριστικά και αόριστα άρθρα
•Κλίση επιθέτων σε –ής, -ία, -ί, και -ύς, -ιά, ύ
•Απλές και επαυξημένες προτάσεις

42. Οι μαθητές:
o Να συνειδητοποιήσουν την ιδιαιτερότητα της δομής κειμένων που περιγράφουν
ζώα (περιγραφικά: όπως το λογοτεχνικό απόσπασμα «ο Μάγκας» ή επιστημονικά: όπως «Τα
χαρακτηριστικά των ζώων»).
o Να είναι σε θέση να αναγνωρίζουν τα βασικά στοιχεία ενός τέτοιου κειμένου και
να τα αξιοποιούν με επιτυχία στην παραγωγή του δικού τους προφορικού και σε
δεύτερο στάδιο γραπτού λόγου.
o Να έρθουν σε επαφή και να εντοπίσουν τα βασικά μέρη μιας εικονογραφημένης
ιστορίας.
o Να μετατρέπουν εικονογραφημένη ιστορία σε αφηγηματικό λόγο και το
αντίστροφο.
o Να δημιουργούν δική τους εικονογραφημένη ιστορία.
o Να παρουσιάσουν (εξωτερική περιγραφή, προτερήματα και ελαττώματα) ζώα τα οποία είναι
ήρωες κινουμένων σχεδίων.

43. o Να γνωρίσουν τη διαδικτυακή αρθρογραφία.
o Αντλώντας πληροφορίες μέσα από μικρές αγγελίες να δημιουργήσουν δική τους μικρή
αγγελία που θα περιλαμβάνει τα απαραίτητα βασικά στοιχεία (εξωτερικά και εσωτερικά
χαρακτηριστικά του ζώου).
o Να συνεργάζονται ανά δύο ή ομαδικά παράγοντας έργο προφορικό ή γραπτό.
o Να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο για σκοπούς εύρεσης πληροφοριών που θα τους
βοηθήσουν να δώσουν απαντήσεις σε προβληματισμούς που δυνατό να έχουν.
o Να αντιληφθούν ότι η χρησιμότητα των σκύλων στους ανθρώπους εξαρτάται από τα
ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε ζώου (πληροφορίες από την ιστοσελίδα www.zoofilia.gr.)
o Να εικονογραφήσουν άρθρα από τη «Διακήρυξη για τα δικαιώματα των ζώων» και
να τα αποδώσουν με το δικό τους απλό τρόπο.
o Να υποδύονται τους ρόλους δύο αιώνιων εχθρών (του σκύλου και της γάτας),
προσπαθώντας μέσα από επιχειρήματα να στηρίξουν τη θέση «Εγώ είμαι ο καλύτερος».
o Να φτιάχνουν ποιήματα για ζώα, ακολουθώντας το μοντέρνο τύπο γραφής ή τον
παραδοσιακό (ομοιοκαταληξία), και έχοντας ως αφετηρία το ποίημα «Οι δύο φίλοι» του
Ζ. Παπαντωνίου.

44. o Να θέτουν ερωτήματα σε πραγματική κατάσταση συνέντευξης με στόχο τη
συλλογή πληροφοριών όσον αφορά τη ζωή ενός κτηνοτρόφου σε μια φάρμα.
o Να ανακοινώνουν και στη συνέχεια παρουσιάζουν τις πληροφορίες που συνέλεξαν
από τη συνέντευξη τους.
o Μέσα από παρατήρηση να είναι σε θέση να αντλούν πληροφορίες που αφορούν τη
ζωή των ζώων και των ανθρώπων σε μια φάρμα και να τις παρουσιάζουν προφορικά
και γραπτά (π.χ. μέσα από φωτογραφικό υλικό και λεζάντες).

45. o Οι γραμματικοί στόχοι της ενότητας.
o Να εμπλακούν στη διαδικασία της αυτοαξιολόγησης και ετεροαξιολόγησης της
δουλειάς τους με βάση δοσμένα απλοποιημένα κριτήρια, με στόχο πάντοτε τη βελτίωση.
o Να χρησιμοποιούν τον Η.Υ. ως εργαλείο μάθησης (power point, kidspiratio, word,
διαδίκτυο).
o Να συνεργάζονται στην ομάδα με τρόπο δημιουργικό (ομάδες με ξεκάθαρους ρόλους).
o Να επιχειρηματολογούν στηρίζοντας τις απόψεις τους.
o Να εμπλακούν σε διερευνητικές δραστηριότητες.
o Να εμπλουτίσουν το λεξιλόγιο τους και να παράξουν προφορικό και γραπτό λόγο
χρησιμοποιώντας εξειδικευμένο λεξιλόγιο.
o Να οικοδομήσουν νέες γνώσεις στηριζόμενοι σε προηγούμενες.

46. o Να απολαύσουν την υπέροχη ιστορία.
o Να δραματοποιήσουν την ιστορία (γίνεται κατανομή των διαφόρων μερών: αρχή, μέση και τέλος
στις διάφορες ομάδες της τάξης).
o Να προσφέρουν δικές τους εισηγήσεις - λύσεις στον ταυρομάχο για να βγει από το αδιέξοδό
του.
o Παραλληλισμός του Ευγένιου Τριβιζά και του Αίσωπου που δείχνουν μια προτίμηση στη χρήση
ζώων ως κεντρικών ηρώων των ιστοριών τους.
o Να μελετήσουν κάποιο μύθο του Αισώπου που θα επιλέξουν οι ίδιοι και να τον παρουσιάσουν
μέσα από σχέδιο.
o Να επισημάνουν τον διδακτικό χαρακτήρα που έχουν οι ευχάριστες ιστορίες των δύο
συγγραφέων – εντοπισμός του επιμυθίου.
o Να δραματοποιήσουν κάποιο από τους μύθους του Αισώπου τονίζοντας πως ο συγγραφέας
αξιοποιώντας τα χαρακτηριστικά κάθε ζώου κατάφερε με ευχάριστο τρόπο να μας διδάξει κάτι.
o Να ταξιδέψουν με τη φαντασία τους στο μαγικό κόσμο του παραμυθιού.
o Να φτιάξουν το δικό τους ομαδικό παραμύθι με μάγους και μάγισσες.

47. Προηγείται δραστηριότητα στα πλαίσια της Αγωγής Υγείας κατά την οποία τα παιδιά
καλούνται μετά από σχετική συζήτηση να επιλέξουν δύο επίθετα που θα περιέγραφαν
προτερήματα τους και δύο που θα αναφέρονταν σε ελαττώματα τους. Δίδεται έμφαση
στο να αιτιολογήσουν αυτά που λένε.
Σαν δεύτερη δραστηριότητα καλούνται να πουν κάτι θετικό για κάθε μέλος της
ομάδας τους. Τα αναρτημένα επίθετα, από τα οποία καλούνται να επιλέξουν,
συμπεριλαμβάνουν κυρίως τα επίθετα της σελίδας 51 του βιβλίου τους (εποπτικά).
Μέσα από τις δραστηριότητες αυτές επιχειρείται να γίνει μια πρώτη επαφή με τα
επίθετα που θα χρησιμοποιήσουν στα πλαίσια της ενότητας και ως εκ τούτου τα παιδιά
μετά από αυτό να είναι σε θέση να γνωρίζουν την αιτιολογία τους και να τα
χρησιμοποιούν στην κατάλληλη επικοινωνιακή περίσταση.

48. Στα παιδιά δίδεται ένα κείμενο από το βιβλίο «Μαθαίνω να γράφω κείμενα» της
Άννας Ιορδανίδου, με τίτλο «Γεια σας είμαι ο κάστωρ....». Το κείμενο εισάγει
τους μαθητές στην περιγραφή ζώου. Είναι οργανωμένο με τέτοιο τρόπο ώστε τα
δομικά στοιχεία ενός περιγραφικού κειμένου να δίδονται ξεκάθαρα στα παιδιά.
Είναι εμπλουτισμένο με επίθετα και γραμμένο στο πρώτο πρόσωπο. Γίνεται
επεξεργασία του μέσα από δημιουργικές δραστηριότητες όπως: αναπαράσταση
μιας μέρας στη ζωή του κάστορα ή ζωγραφική παρουσίαση της φωλιάς του.
Επισημαίνονται ιδιαίτερα τα προτερήματα και ελαττώματα του και τονίζεται η
κοινωνική του φύση ως παράδειγμα προς μίμηση για μας.
Με αφορμή το κείμενο τα παιδιά καλούνται να παρουσιάσουν το δικό τους
κατοικίδιο μέσα από τα δικά του μάτια. Μια πρώτη ιδεοθύελλα προσφέρει
πολύτιμη βοήθεια σε όλους για ένα σωστό ξεκίνημα.

49.  Εικόνα ενότητας και γενικά στοιχεία – τι θα διαπραγματευθούμε τις επόμενες μέρες και
σύνδεση με την δραστηριότητα το δικό μου κατοικίδιο.
Βιβλίο Πηνελόπης Δέλτα «ο Μάγκας» (τίτλος του βιβλίου , συγγραφέας- τι σχέση θα έχει με το
δικό μας- απόσπασμα)
Ανάγνωση από το λογοτεχνικό βιβλίο ενώ τα παιδιά προσπαθούν να εντοπίσουν τα δομικά
στοιχεία του κειμένου ( χώρος, χρόνος, ήρωες και χαρακτηριστικά τους).
Τεκμηρίωση των απαντήσεων των παιδιών μέσα από κομμάτια του κειμένου
Ομαδική δουλειά (καρτέλες επιθέτων κει μετοχών στον πίνακα) φυλλάδιο και Η.Υ. -πρόγραμμα
kidspiration. Η δραστηριότητα στηρίζεται στη συνεργατική μάθηση και έτσι γίνεται στις ομάδες, σε
πρώτο στάδιο αφορά τον Μάγκα και σε δεύτερο με τη βοήθεια της φαντασίας τους το Μήτσο. Η
κάθε ομάδα ανακοινώνει τα αποτελέσματα της.
Τα παιδιά είναι έτοιμα να απαντήσουν την άσκηση 2 του βιβλίου τους στη σελίδα 52 (σε διαφάνεια
παρουσιάζονται και συζητούνται τα σημεία που θα συμπεριλαμβάνει η εργασία τους)
Αιτιολογικές προτάσεις μέσα από όλο το μάθημα και διαφάνεια (προφορικά και γραπτά)
Αυτοαξιολόγηση και ετεροαξιολόγηση
Αναπαράσταση της σκηνής με το μαντηλάκι (ο Μάγκας λεει μεγαλόφωνα τους προβληματισμούς
του)

50.  Βιβλία με εικονογραφημένες ιστορίες (φέρνουν τα ίδια τα παιδιά), με τη βοήθεια τους
επισημαίνουμε τα βασικά στοιχεία μιας τέτοιας ιστορίας (ιδεοθύελλα στον πίνακα με τα
χαρακτηριστικά της)
Συζήτηση για την εικόνα και το τίτλο του βιβλίου (θα μπορούσαν να τις έχουν μπροστά τους
ανακατεμένες και να τις τοποθετήσουν στην σωστή χρονολογική σειρά, προτού την δουν στο
βιβλίο)
Οι ήρωες και οι χαρακτήρες τους: επίθετα που θα αναφέρονταν στην εξωτερική εμφάνιση αλλά
και το χαρακτήρα τους.
Προφορική αναδιήγηση της ιστορίας και στη συνέχεια γραπτή (παράγραφοι με βάση τις εικόνες
και της εξέλιξη της ιστορίας, χρονικές φράσεις και επίθετα).
Συμπλήρωση της εργασίας του βιβλίου
Με τη βοήθεια του προγράμματος «Πανδώρα Πλάτωνας» δημιουργία στον υπολογιστή δικής
τους σύντομης εικονογραφημένης ιστορίας.
Μετά από εισήγηση των ίδιων των παιδιών παρουσίαση Ζώων που είναι χαρακτήρες κινουμένων
σχεδίων (διαδίκτυο ,δημιουργία φυλλαδίου συλλογής τέτοιων ηρώων)-εργασία για το σπίτι
Τετράδιο εργασιών σελ. 29 και 30 (δυνατότητα να γίνει σε αυτό το στάδιο ή με το τέλος της
ενότητας).

51.  Στο στάδιο αυτό διευθετήθηκε επίσκεψη ενός ιδιοκτήτη καταστήματος κατοικίδιων
ζώων στο σχολείο. Τα παιδιά προετοίμασαν ερωτήσεις τις οποίες είχαν την ευκαιρία
να υποβάλουν κατά την συνέντευξη.
Είχαν την ευκαιρία να δουν από κοντά κάποια από τα πιο δημοφιλή κατοικίδια και να
ακούσουν σημαντικές πληροφορίες για την φροντίδα και περιποίηση τους.
Το φωτογραφικό υλικό αξιοποιήθηκε για τον εμπλουτισμό του ημερολογίου της
τάξης. Οι φωτογραφίες συνοδεύονταν από επεξηγηματικά μικρά κείμενα, πλούσια σε
επίθετα.

52.  Τι είδος κειμένου είναι: άρθρο από το διαδίκτυο – πού τα συναντάμε και ποιοι τα γράφουν
(www.zoofilia.gr) εντοπισμός του πρωτότυπου άρθρου στο διαδίκτυο (διαφορετικό από αυτό στο
βιβλίο) και επεξήγηση της λέξης διασκευή.
 Ανάγνωση του κειμένου με στόχο τον εντοπισμό στοιχείων εξωτερικής περιγραφής αλλά και
επιθέτων που αναφέρονται στο χαρακτήρα του.
Ιδεοθύελλα επιθέτων στον πίνακα με τρόπο που να είναι ξεκάθαρη η κατηγοριοποίηση σε:
εξωτερική περιγραφή και χαρακτήρα
 Ιδιαίτερη αναφορά στα επίθετα που αναφέρονται στα χρώματα και κυρίως το σταχτί (κανελής,
θαλασσής, κεραμιδής, καφετής, βυσσινής).
Με τη βοήθεια του projector παρουσιάζεται κείμενο στο οποίο περιλαμβάνονται τέτοια επίθετα.
Το συμπληρώνουμε μαζί και με αυτό το τρόπο καταλήγουμε να κλίνουμε το επίθετο σταχτής
(εποπτικό – βιβλίο γραμματικής το εντοπίζουμε). Συμπλήρωση των εργασιών 2 και 3 σελ. 56-57.
 Συζήτηση της πρώτης άσκησης. Με βάση τα βοηθητικά σημεία δυνατό να φτιάξουν ένα δικό
τους ιστόγραμμα στο τετράδιο το οποίο θα τους βοηθήσει να παράξουν μια πετυχημένη εργασία.
(Αρχική ανταλλαγή απόψεων στην ομάδα-λεξικό απαραίτητο)

53.  Ψάχνοντας στην ιστοσελίδα του παρόντος κειμένου εντοπίσαμε ένα κείμενο το
οποίο αναφερόταν στα δικαιώματα των ζώων. Με εισήγηση των μαθητών τα
μελετήσαμε και κάθε ομάδα ανέλαβε να εικονογραφήσει και παρουσιάσει με το δικό
της τρόπο ένα (συμβολικό σχέδιο).
Στα παιδιά δίδεται φύλλο εργασίας το οποίο συμπεριλαμβάνει μικρές αγγελίες για
σκύλους. Τις μελετούν στις ομάδες τους και εντοπίζουν τα βασικά στοιχεία μιας
τέτοιας αγγελίας. Αναλαμβάνουν να ετοιμάσουν και οι ίδιοι παρόμοια έχοντας ως
βοηθό το διαδίκτυο (αντλούν από αυτό τις επιστημονικές πληροφορίες που
χρειάζονται).
Συζήτηση με θέμα: κάθε άνθρωπος επιλέγει το τύπο του σκύλου που του
ταιριάζει – σύνδεση και με την περίοδο κυνηγίου.
Τετράδιο εργασιών σελίδες 31-32
Φυλλάδιο με επιπρόσθετες μικρές αγγελίες (ένα σε κάθε ομάδα) μελέτη των
βασικών στοιχείων – απλή και επαυξημένη πρόταση (πολλές πληροφορίες)- φτιάχνουν
μια δική τους παρόμοια αγγελία (για κάποιο ζωάκι που χάθηκε) και ετοιμάζουν
συνοδευτική αφίσα που θα αναρτηθεί.

54. Παρουσίαση συγγραφέων που έχουν ως ήρωες ζώα – Τι πετυχαίνουν (από την αρχή
της ενότητας στο πίσω μέρος της τάξης τα ίδια τα παιδιά έχουν δημιουργήσει μια νέα
«βιβλιοθήκη» με βιβλία, παραμύθια , εικονογραφημένες ιστορίες με ήρωες ζώα την
οποία μπορούν να επισκέπτονται καθημερινά). Θα μπορούσε ως δημιουργική εργασία
που θα περατωθεί σε διάστημα αρκετών ημερών να τους δοθεί ένα φυλλάδιο
(Παραμύθια και βιβλία με ζώα) στο οποίο να προτείνονται κάποιες δραστηριότητες
που να εμπλέκουν την πλούσια αυτή συλλογή.
Ανάγνωση του πρώτου μέρους - συζήτηση και εντοπισμός στο κείμενο των ιδιαίτερων
γνωρισμάτων του σκύλου και της γάτας τα οποία μας σκιαγραφούν και τις μεταξύ τους
σχέσεις (εργασία 1 σελ.59)
Ζωντανεύουμε το ποίημα μέσα από μεγαλόφωνη ανάγνωση.
Υπόδυση ρόλων και επιχειρηματολογία: ανά δύο ετοιμάζουν ένα σύντομο θεατρικό
διάλογο κατά τον οποίο θα πρέπει να μας πείσουν όσον αφορά το ποιος είναι ο
Καλύτερος βράβευση του πιο πειστικού ζευγαριού.
Συλλογή ποιημάτων που αναφέρονται σε ζώα και σύνθεση ενός δικού τους.
Ανδρομάχη Μιχαηλίδου

55. Τα παιδιά έχουν μαζέψει εικόνες και καταγράψει σύντομα κείμενα, πληροφορίες (αξιοποιώντας το
πλούσιο υλικό της βιβλιοθήκης, το διαδίκτυο και τις εγκυκλοπαίδειες) όσον αφορά τις δύο βασικές
ομάδες ζώων που βρίσκονται κοντά στον άνθρωπο (στο πίνακα, κατά τα πρώτα μαθήματα της
ενότητας είχε γίνει διαχωρισμός και καταγραφεί των ζώων που προσφέρουν στον άνθρωπο
συντροφιά και αυτών που δίνουν τροφή- δημιουργία ομαδικών συνθέσεων). Αφόρμηση του
μαθήματος από αυτές τις ομαδικές εργασίες.
Στον υπολογιστή (εργαστήριο υπολογιστών) τα παιδιά έχουν το κείμενο μπροστά τους και
προσπαθούν να το βάλουν σε μια λογική σειρά εντοπίζοντας τις λέξεις κλειδιά.
Συζήτηση - χωροχρονική παρουσίαση του κειμένου και σκιαγράφηση του χαρακτήρα των βασικών
ηρώων.
Εντοπισμός οριστικών και αόριστων άρθρων (συμπλήρωση σύντομης, σχετικής, ελλιπούς
εργασίας).
Προετοιμασία της επικείμενης επίσκεψης των παιδιών στο Ινστιτούτο Γεωργικών ερευνών
στην Έπαυλη Αθαλάσσας με τη βοήθεια της τέταρτης εργασίας σελίδα 63. Κάθε ομάδα μετά από
κλήρωση αναλαμβάνει ένα από τα τρία θέματα. Επιστήνεται η προσοχή των παιδιών στο ότι θα
εμπλακούν σε μια διαδικασία λεπτομερούς παρατήρησης με όλες τις αισθήσεις τους καθώς θα
παίξουν και το ρόλο του δημοσιογράφου που στόχο έχει να γνωρίσει σε βάθος τη ζωή κοντά στα
ζώα (σημειωματάριο, φωτογραφική, μαγνητοφωνάκι και αν είναι δυνατό κάμερα)

56.  Ομαδική επεξεργασία της τέταρτης εργασίας και παρουσίαση του αποτελέσματος της
προσπάθειας κάθε ομάδας (εποπτικό με τα επίθετα της σελίδας 63 έμφαση στη χρήση τους κατά
την ολοκλήρωση των εργασιών)
 Φωτογραφίες- δημιουργία ημερολόγιου με φωτογραφίες και λεζάντες από την επίσκεψη και
ανάρτηση του στην τάξη.
 Τετράδιο εργασιών σελ. 34
 Συμπλήρωση μύθου (βιβλίο μαθητή σελ.62) – Δυνατότητα επεξεργασίας και κάποιου από τους
μύθους του Αισώπου (π.χ. Το συμβούλιο των ποντικών) όπου τα παιδιά να αναπαραστήσουν
κομμάτια του μύθου με έμφαση στις κινήσεις του σώματος, τις εκφράσεις του προσώπου και τους
κατάλληλους διάλογους. Μια τέτοια επεξεργασία μπορεί να ξεκινήσει από τη τοποθέτηση των
μπερδεμένων εικόνων της ιστορίας σε μια λογική σειρά, τη διήγηση της προτού διαβαστεί και την
αναδιήγηση της μετά, την παρουσίαση υποθετικών καταστάσεων όπως την άφιξη δύο νέων
ποντικών και το τι θα έλεγαν σε αυτούς τα υπόλοιπα ποντίκια(θεατρικό παιχνίδι).
 Με αφορμή το μύθο και την επίσκεψη τα παιδιά μπορούν να κάνουν μια μικρή έρευνα για
σχετικές παροιμίες του τόπου μας.

57. Στήνεται το σκηνικό της ιστορίας με βάση το τίτλο και την εικόνα.
Μετά την πρώτη ανάγνωση θα χωριστεί το κείμενο σε σκηνές.
Τα συναισθήματα και η πορεία που ακολουθούν μέσα στο κείμενο (η ψυχική κατάσταση των
ηρώων)
Αναπαράσταση μιας σκηνής (συζήτηση όσον αφορά τους πρωταγωνιστές τα λόγια τα κοστούμια
και τα σκηνικά).
 Γράμμα στον Ευγένιο Τριβιζά (ευχαριστώντας τον, ρωτώντας τον και παροτρύνοντας τον να
δημιουργήσει και άλλες θαυμάσιες ιστορίες που πάντα έχουν κάτι να μας πουν ενώ μας
διασκεδάζουν την ίδια στιγμή).
Σύνδεση του με γνωστές τους ιστορίες με μάγους όπως το παραμύθι «Η Ροδούλα και η
Χιονούλα» όπου ένας από τους κεντρικούς ήρωες είχε μεταμορφωθεί, από ένα νάνο, σε αρκούδα.
Ταξίδι στη φαντασία: καλούνται να πλάσουν με τη φαντασία τους τις σκηνές της ιστορίας και να
μπουν και αυτοί στο παραμύθι ως κάποιο άλλο άτυχο πλάσμα που το μεταμόρφωσε κάποια μάγισσα
σε ένα ζωάκι.
Να μας παρουσιάσουν τη νέα τους ζωή.

58. ΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΕΡΕΥΝΑ
ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΗ
ΚΑΙ ΣΚΟΠΙΜΗ
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ
ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΗ
ΙΣΤΟΡΙΑ
ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΑ
ΚΡΥΠΤΟΛΕΞΑ
ΑΓΓΕΛΙΕΣ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΛΕΖΑΝΤΕΣ
ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΠΟΙΗΜΑ

61. •Ζώα υπό εξαφάνιση
•Ενδημικά ζώα της
Κύπρου
(Οικολογία)
Ζωντανεύω ένα από τους
μύθους του Αισώπου
(Θεατρικό παιχνίδι) «Μαντεύω» παιχνίδι
με ζώα
(Αγγλικά)
Ομάδες ζώων
(Επιστήμη)
Έρευνα στην τάξη και το σχολείο
για τα κατοικίδια. Συμπλήρωση
σχετικού πίνακα και δημιουργία
γραφικών παραστάσεων
(Μαθηματικά)
Το πορτραίτο του
αγαπημένου μου
ζώου
(Τέχνη)
Τραγούδια με ζώα
(Μουσική)
Δημιουργώντας ένα
φωτεινό παντογνώστη
με θέμα τα ζώα
(Σχεδιασμός και
Τεχνολογία)
Η κτηνοτροφία στην Ελλάδα και
Κύπρο και ο ρόλος της στην
οικονομία των χώρων
(Γεωγραφία)
Τα ζώα μας διδάσκουν με το
τρόπο ζωή τους (πιστά,
κοινωνικά, αλληλοβοήθεια...)
(Αγωγή Υγείας)
Παροιμίες με
ζώα
(Πολιτισμός)
Ζώα σύμβολα
στην ιστορία
(Ιστορία)

62. Χριστόδουλος Χριστοδούλου 1
Ενότητα 4: Τα ζώα που ζουν κοντά μας.
Σύμβουλος Ελληνικών: Χριστόδουλος Χριστοδούλου
Οι στόχοι μας σήμερα είναι:
 Να εξηγούμε με επιχειρήματα γιατί είναι τόσο σημαντική μια
επιτυχημένη περιγραφή.
 Να αναφέρουμε τα βασικά χαρακτηριστικά μιας πετυχημένης
περιγραφής.
 Να περιγράφουμε παραστατικά την εξωτερική εμφάνιση ενός ζώου.
 Να σκιαγραφούμε τα βασικά εσωτερικά χαρακτηριστικά ενός ζώου
αναφερόμενοι στα προτερήματα, ελαττώματα και τις συνήθειές του
(χαρακτήρας) και να χρησιμοποιούμε αιτιολογικές προτάσεις και
παραδείγματα – περιστατικά για να δικαιολογούμε τους
χαρακτηρισμούς μας.
 Να χρησιμοποιούμε με ευχέρεια κατάλληλα επίθετα, μετοχές,
δυνατά ρήματα και επιρρήματα για να ζωντανεύουμε την περιγραφή.
Περιγραφή Zώου

63. Χριστόδουλος Χριστοδούλου 2
Τάξη: Ε’ – Στ’ Χρόνος: 80’ Ημερ: 09-11-07
Α. Αφόρμηση – Σύνδεση με προηγούμενα:
- Με ποιο θέμα ασχοληθήκαμε τις τελευταίες 2-3 μέρες;
(Περιγραφή).
- Τι προσπαθούμε να πετύχουμε όταν κάνουμε μια περιγραφή;
Ποιος είναι ο στόχος μας;
- Σε ποιες περιπτώσεις είναι χρήσιμη μια λεπτομερής περιγραφή;
Β. Παιχνίδι Επιθέτων:
Με κλειστά μάτια, οι μαθητές ακούνε πρώτα μια λέξη (ουσιαστικό)
και μετά ένα επίθετο τη φορά. Η εικόνα ολοκληρώνεται στο μυαλό
τους και αποκτά λεπτομέρεια.
Επισημαίνεται η λειτουργία / ρόλος του επιθέτου.
Γ. Εξωτερική περιγραφή Σκύλου:
Ανακοινώνεται στους μαθητές ότι ένας φίλος μου έχασε το σκύλο
του. Με δοσμένες κάποιες προφορικές περιγραφές, οι μαθητές
προσπαθούν να αναγνωρίσουν το σκύλο ανάμεσα σε 7 άλλους.
Φύλλο Εργασίας 1 – Ποιος είναι;
Δ. Εξωτερική Περιγραφή Σκύλου 2:
Υποθέτουμε ότι οι μαθητές έχασαν το δικό τους σκύλο. Καλούνται
να συμπληρώσουν το Φύλλο Εργασίας 2 (Βάζουν και φωτογραφία
του σκύλου τους), δίνοντας μια σύντομη αλλά ακριβή περιγραφή
των εξωτερικών χαρακτηριστικών – σε μορφή αγγελιάς.
Ανακοινώσεις.
Ε. Εσωτερική Περιγραφή:
1. Βίντεο :
Παρακολουθούμε ένα σύντομο βίντεο.

64. Χριστόδουλος Χριστοδούλου 3
- Είναι αρκετή η εξωτερική περιγραφή για να έχουμε μια
ολοκληρωμένη εικόνα του σκύλου;
- Πώς θα χαρακτηρίζατε το σκύλο στο βίντεο; Με ποιο
επίθετο;
- Ποια άλλα επίθετα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να
περιγράψουμε το χαρακτήρα ενός σκύλου;
- Ποιες λέξεις μας βοηθούν να περιγράψουμε κίνηση.
Κίνηση – Δυνατά Ρήματα
2. Δυνατά Ρήματα – Ζευγάρια
Για 1 λεπτό, οι μαθητές γράφουν όσα πιο πολλά Δ. Ρ. μπορούν που
ζωντανεύουν την κίνηση του σκύλου.
Ανακοινώσεις.
Διαβάζουμε κάποια δυνατά ρήματα στη διαφάνεια για επανάληψη.
Power Point
3. Επιρρήματα:
Οι μαθητές προσπαθούν να σκεφτούν ένα κατάλληλο επίρρημα για
κάθε ρήμα. Βλέπουμε μια άλλη διαφάνεια που παρουσιάζει
ενδεικτικά ένα επίρρημα για κάθε ρήμα. (Power Point)
ΣΤ. Το Γράμμα:
1. Ένα Γράμμα:
Ανακοινώνεται στους μαθητές ότι μια ιδιότροπη θεία τους από το
εξωτερικό θα ‘ρθει να τη φιλοξενήσουν για 2 εβδομάδες.
Δυστυχώς όμως, δεν ανέχεται με τίποτα το σκύλο στο σπίτι.
Αυτό αποκαλύπτεται από ένα γράμμα που μας έστειλε.
Διαβάζουμε απόσπασμα του γράμματος.
2. Ένα άλλο Γράμμα…
Αποκαλύπτουμε ότι ένας από τους γονείς μας της είχε στείλει
γράμμα προηγουμένως δίνοντάς της κάποιες όχι και τόσο ωραίες
περιγραφές και πληροφορίες για το σκύλο μας.