Filipino 8 Q2 modyul 6

1. Kwarter 2 – Modyul 6:
Naipahahayag ang Pangangatwiran
sa napiling Alternatibong Solusyon o
Proposisyon sa suliraning
inilahad sa tekstong binasa

2. Panuto: Basahin natin ang
tekstong “Depresyon” at
unawain ang nilalaman sa
pamamagitan ng pagsagot
sa patnubay na tanong.

3. Depresyon:
Napagtagumpayan Ko!
ni Ivy Rose D. Diamaro

4. May dalawang taon din akong
nakipaglaban sa depresyon. Simula nang
ako’y nagbuntis mula sa ikalawa kong anak
at sinabayan pa ng “vertigo”, naging sunod-
sunod na ang paghina ng aking
kalooban.Nakaranas ako ng sobrang
kalungkutan kung saan may gabi na mag-
isa akong umiiyak dahil sa ako’y naiinis,

5. nalulungkot o may pagkakataon pa na
naghahanap ng kalinga. May mga gabing
hindi ako makatulog agad.Madalas kong
ginagawa ay nagpapahuli ng tulog para
maging mahimbing ang aking pagpapahinga
sapagkat kapag ako ay nagising nang
alanganing oras ay hirap na akong
makabalik sa pagtulog. Nang dumating ang

6. vertigo sa aking buhay naging
malungkutin na ako, madalas
naiisip ko na katapusan na
nang lahat ng hilig at gusto
kong gawin sa buhay.

7. Isa sa hirap ko sa panahong yaon ay
ang panaka-nakang kabog ng dibdib at
pagkalutang. May araw na hindi
nawawala ang aking kaba na dulot na
rin siguro ng takot na mahilo muli.
Nakikipag-usap ako sa tao na parang
walang problema sa akin ngunit sa

8. loob ko’y natatakot na ako at ang
dibdib ko’y tumitibok nang hindi
pangkaraniwan. Matutulog na lang ako
kinakabahan pa ako sa hindi ko
malaman na dahilan. Iba ang timpla ng
aking katawan, may mainit na singaw
na nagmumula sa aking tainga at aking

9. ulo samantalang wala naman ito sa
pangkaraniwang gabi na ako’y
nakahiga. Hindi ko rin malilimutan ang
limang buwang walang tigil na
pananakit ng aking ulo. Pakiramdam
na may maga sa aking bunbunan,sakit
na di ko maipaliwanag. Dahil dito,

10. nanghina lalo ang aking loob dahil
walang araw na hindi natatanggal ang
sakit. Nagpakonsulta naman ako
sa isang ispesyalista, ang sabi dala ng
matinding pag-iisip o siguro’y
kalungkutan. Pumapasok ako sa
trabaho na nagpapakamanhid na lang

11. kasi sa isip ko, wala namang
nakauunawa sakin. Gusto kong
sumigaw at umiyak nang
malakas nang sa ganung
paraan mababawasan ang
bigat,ngunit hindi ko magawa.

12. May pagkakataon din na susubukan
ang tibay ng isip mo sa
pakikipagkapwa, kaya’t madalas na
gusto kong mapag-isa at malayo sa
tao.Iwas na baka hindi
magkaunawaan. Naramdaman ko na
wala akong karamay, walang

13. nakauunawa sa akin, na ang tao’y
sadyang lumalayo sa akin. Naiisip ko
tuloy na tila wala ba akong nagawang
mabuti sa aking kapwa at sa aking
pagkakamali ay nahusgahan ako nang
ganun na lang. Nagdulot sa akin ng
sobrang kalungkutan ang

14. paghahangad na marinig ang boses
ko, na pakinggan ang aking panig.
Ngunit sadyang mapaglaro ang
pagkakataon na walang nagtanong sa
nararamdaman ko, yung marinig mo
manlang ang mga salitang “kumusta
ka?” at “ok ka lang ba?” O, “ano ba

15. ang nangyari?”Sa
pagkakataong iyon nakilala
ko ang tunay na tao sa akin.

16. Ilang beses din akong nakikipagtalo
sa isip ko na gusto kong kausapin
ang mga taong nagbibigay sa akin ng
sobrang “stress” sa pang-araw-araw.
Ngunit naisip ko kung ito ba ay
makabubuti sa akin na mailabas ko
ang aking damdamin o baka lalong

17. magdulot ng sigalot. Hindi lahat ng
tao parehas ang pagtanggap at pag-
unawa sa sitwasyon kaya’t isang
matinding pagpigil ang aking ginawa.
Dagdagan pa ng mga matatalim na
salita mula sa mga taong
pinahalagahan ko. Mga salitang

18. dumurog sa aking puso at katinunan.
Mga salitang kailanman ay parang hindi
mahihilom ng kahit anong kabutihan at
paghingi ng tawad. Sa panahon iyon
sino ang hindi manghihina? Lahat ng
iyon ay binuhos ko na lang sa pag-iyak.
Naghanap din ako ng kaibigan na

19. makakaramdam ako ng kagaanan
at sinuri ko kung makikinig ba siya
akin o ako lamang ba ay
huhusgahan. Nakakaramdam
ako ng kalungkutan kapag ako ay
dumadaing sa iba lalo na kung
Hindi interesado sa aking hinaing.

20. Buti na lamang ay may pusong
nagbukas sa akin upang ako ay
pakinggan at unti-unting hilumin.
Emosyon…sarili ang kalaban sa
ganitong sitwasyon, buti na lang may
ilang mga taong handang makinig sa
akin, ito ang kailangan ko ang

21. mapakinggan at tanggapin.
Nakatulong nang malaki ang
pamilyang masasandalan. Tunay din
ang gabay na ibinigay Niya sa akin
dahil kahit nalugmok ako sa
kalungkutan at kahinaan hindi ko
naisip ang kitilin o sayangin ang

22. aking buhay. Lagi ko ring binuhuhos
ang aking damdamin sa Kanya.
Dumudulog ako na hilumin ang aking
puso upang hindi lamunin ng kasamaan
at poot. Dahil sa kaganapang ito ng
aking buhay, mas natututo ako at
ngayon ay unti-unti ko nang kinakaya
ang kahinaang kong ito.

23. Ang nailahad ay aktwal na
karanasan ng taong nakakaranas ng
depresyon. Sa kasalukuyan,
maraming kabataan ang
nagpapakamatay dahil sa depresyon.
Bakit nga ba tumataas ang bilang
nito? Gustong ipaintindi ng mental

24. health experts sa publiko ang
panganib ng depresyon kagaya ng
napaulat na pagpapakamatay nila
Anthony Bourdain, isang sikat na chef,
ang fashion designer na si Kate
Spade, Robin William, sikat na
comedian, pati si Michael Jackson at

25. Whitney Houston na dumaan
din sa depresyon bago namatay.
Lahat sila ay matatagumpay sa
buhay ngunit nilamon ng
depresyon kung saan nalugmok
sila ng matinding kalungkutan.

26. Ano ba ang depresyon?
Ang depresyon ay isang medikal na
kondisyon na kung saan
naaapektuhan ang isip ng tao dahil sa
sobrang stress o pag-iisip na hindi na
kayang kontrolin ng tao. Kondisyon
kung saan ang isang tao ay

27. nawawalan ng pag-asa sa buhay dala
na rin ng sobrang kalungkutan. Hindi
tiyak ang sanhi ng depresyon. Ang
ating utak ay nakakagawa ng kemikal
na nakakaapekto sa pag-iisip, mga
kilos at lalong lalo na sa emosyon.
Kapag hindi tama ang balanse ng

28. mga kemikal na ito maaaring
magkaproblema ang isang tao
sa kung paano siya kikilos at
mag-iisip.

29. Hindi madaling matukoy na
may depresyon sa isang
bata. Maaaring makita ito sa
kanilang kilos at mga maling
pag-uugali. Ang mga batang
may depresyon ay maaaring

30. 1.Sensitibo sa kabiguan o
pagtanggi.
2.Walang gana kumain
kaysa sa karaniwan
niyang pagkain, pagbaba
ng timbang.

31. 3. Natatakot, hirap
makatulog sa gabi at
kapag nagigising ay di na
makatulog o sobrang
haba naman ng tulog.

32. 4. Laging pagod.
Walang interes sa
mga bagay na
kadalasang gusto
niya.

33. 5.Gusto laging mapag-isa.
6.Laging sinisisi ang sarili
at sasabihing inutil o
walang silbi.
7.Mabilis mairita o
magalit. Madalas may

34. reklamo at naninigaw.
8.Nakukuha nang saktan
ang sarili.
9.Hirap sa konsentrasyon.
10.Ang pinakamalala ay
ang gusto nang mamatay.

35. Ang mga sintomas na ito
ay hindi dapat isawalang
bahala.
1.Makabubuting kumunsulta sa
doktor o magpa-therapy lalo na
kung malala na ang sintomas
nito.

36. 2.Kailangang iwasan ang mga
negatibong kapaligiran,mga
taong magdudulot ng stress.
3.Dapat mag-isip ng mga
bagay na ikasisiya mo,
mangarap at maging positibo
sa buhay.

37. 4.Higit na mainam na may
makinig sa kanilang hinaing o
alalahanin, suporta ng pamilya
ay kailangan.
5.Huwag hintayin na madaig ng
kahinaang ito sapagkat sa huli
ikaw ang talo.

38. 6.Ang kamatayan ay hindi
solusyon upang mahinto
ang problema,
kalungkutan o alalahanin
mo.

39. Tandaan, lahat tayo ay may
kahinaan, ang laban ay kung
paano mo ito malalagpasan
dahil mayroon namang
alternatibong paraan o
solusyon.

40. Patnubay na mga
tanong:

41. 1. Ano ang kinakaharap na suliranin
ng may-akda? Masasabi bang ito
ay isang mental na sakit kung saan
maaaring masira ang buhay ng
isang tao? Ipaliwanag.

42. 2. Isa-isahin ang pinagdaanang
hirap ng may-akda at ibigay
ang iyong opinyon kung ito ba
ay maaaring likhang isip
lang.

43. 3. Ano-anong paraan ang ginawa
ng may-akda upang hindi lumala
ang kanyang kondisyon?
Masasabi mo bang tama ang
hakbang na kanyang
ginawa?

44. 4. Kung ikaw ay nasa ganitong
kalagayan, masasabi mo bang
makakaya mo ang ganitong
pagsubok? Ano ang maaari mong
gawin upang hindi malulong sa
kalungkutan at pag-iisa?

45. 5. Bakit marami ang nababalitaang
nagpapakamatay dahil sa sobrang
kalungkutan o kaya hindi nakakaya
ang suliranin sa buhay kaya’t solusyon
ay pagkitil ng sariling buhay?Ano ang
masasabi mo sa mga ganitong
pangyayari?Ilahad ang iyong sagot.

46. Ating suriin ang paglalahad ng
pangangatwiran gamit ang
alternatibong solusyon o
proposisyon.

47. Ayon kay G. Arrogante, sa pangangatwiran, ang
katotohanan ay pinagtitibay o pinatutunayan sa
pamamagitan ng mga katwiran o rason.
Paliwanag naman ni G. Badayos, ito ay isang
pagpapahayag na nagbibigay ng sapat na katibayan o
patunay upang ang isang panukala ay maging katanggap -
tanggap o kapani-paniwala. Layunin nito na hikayatin ang
mga tagapakinig na tanggapin ang kanilang pananalig o
paniniwala sa pamamagitan ng makatwirang
pagpapahayag.

48. Ito rin ay nagpapaliwanag,
nagbibigay-kaalaman, nagbibigay
ng kahulugan at nagsusuri upang
lubos na maunawaan ang paksa o
diwang nais ilahad pasalita man o
pasulat.

49. Upang mabigyan linaw ang
isang pangangatwiran
maaaring gamitin ang mga
sumusunod na uri nito.

50. 1. Paghahambing at Pagsasalungat
Inilalahad dito ang pagkakatulad at
pagkakaiba ng bagay-bagay,
maaaring ito ay pagsusuri ng
katangian kung saan
napapalutang ang katotohanan.

51. 2. Pag-iisa-isa -Paglalahad ng
kalagayan o sitwasyon sa
pamamagitan ng maayos na
paghahanay ng mga pangyayari
ayon sa pagkakasunod-sunod ng
mga detalye.

52. 3. Pagsusuri -Sa ganitong paraan
naman ay sinusuri ang mga salik o
bagay-bagay na nakaaapekto sa
isang sitwasyon at pagkakaugnay-
ugnay ng mga ito.

53. 4. Sanhi at Bunga -Inilalahad dito
kung ano ang kinalabasan ng isang
sitwasyon.Mas madaling maikintal
sa mambabasa o makikinig kung
ano ang nangyari batay sa sanhi at
naging bunga nito.

54. 5. Pagbibigay ng Halimbawa-Sa
pamamagitan ng paglalahad ng
halimbawa ay madaling mahikayat o
makumbinsi ang mambabasa o taga-
pakinig kung may sapat na halimbawa na
kung saan ito ay tiyak at
makakatotohanan.

55. Maaari ring gamitin ang mga salita o
pariralang nagpapahayag ng
pangangatwiran;

56. Sa palagay ko…
Sa ganang akin…
Sa pakiwari ko…
Sa nakikita ko…
Pakiramdaman ko…
Para sa akin…
Kung ako ang tatanungin…
Masasabi kong…

57. Upang lubos na mailahad ang
pangangatwiran, maaaring gamitin ang
mga salita o pariralang nagpapakilala
ng alternatibong solusyon kung saan
ito ang sasagot sa tanong na paano
masosolusyunan ang isang suliranin.
Nagbibigay ito ng mungkahi o pahiwatig
na gawin ng isang tiyak na
hakbang kapalit ang isa pa.

58. Makabubuti siguro…
Higit na mainam…
Kung ganito ang dapat gawin
Kailangan…
Dapat…
Una mong dapat gawin…
Makabubuting…
Makatutulong ng malaki…
Dapat ay ganito…