ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ (ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ)
Β΄ ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
Κείμενο 1
Τεχνολογικές εξελίξεις και το μέλλον της εργασίας
Το ακόλουθο συντομευμένο άρθρο του Γιάννη Στουρνάρα δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Τα Νέα» στις
23.12.2021. https://www.ot.gr/2021/12/24/apopseis/experts/texnologikes-ekselikseis-kai-to-mellon-tis-
ergasias/
ΚΕΙΜΕΝΟ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ
1.[…] Η αγορά εργασίας αλλάζει με μεγάλη
ταχύτητα. Βασικό ρόλο στο νέο, εκθετικά
μεταβαλλόμενο, περιβάλλον έχουν οι δεξιότητες
των ατόμων. Η τεχνολογία απαιτεί έναν
συνδυασμό τεχνικών, μεθόδων, διαδικασιών και
δεξιοτήτων. Σημαντικό ρόλο στην τεχνολογική
πρόοδο μέχρι σήμερα έχουν διαδραματίσει βασικά
χαρακτηριστικά του ανθρώπου, όπως η
παρατηρητικότητα και η διάθεση για εξέλιξη και
γνώση. Η σύγχρονη εποχή είναι η εποχή της
συνεχούς ανάπτυξης δεξιοτήτων και της
καινοτομίας σε όλους τους τομείς. Μια καινοτόμος
οικονομία και κοινωνία απαιτεί την απόκτηση,
ενεργοποίηση και χρήση εξειδικευμένων
δεξιοτήτων, όπως είναι η χρήση μαθηματικού
προγραμματισμού, αλλά χρειάζεται, συγχρόνως,
άτομα με υψηλές κοινωνικές και συναισθηματικές
δεξιότητες.
1. Ποιοι παράγοντες ευθύνονται για τη
μεγάλη τεχνολογική ανάπτυξη στη
σύγχρονη εποχή;
2. Ποιες είναι οι απαιτήσεις της
καινοτόμου οικονομίας και
κοινωνίας;
2. Η ύπαρξη αρκετών εργαζομένων υψηλής
εξειδίκευσης 1
δεν είναι το μοναδικό ζητούμενο, αν
και βέβαια αποτελεί βασική προϋπόθεση για την
επιτυχή ανταπόκριση στην πρόκληση της
1. Ποιες είναι οι θεμελιώδεις
δεξιότητες σύμφωνα με τη 2η
παράγραφο;
2. Ποιες είναι οι κοινωνικές και
1
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Σελίδα 1
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
σύγχρονης τεχνολογίας. Για την εξισορρόπηση της
προσφοράς και της ζήτησης εργασίας χρειάζεται οι
εργαζόμενοι να διαθέτουν τις κατάλληλες
δεξιότητες. Τα άτομα δεν αρκεί πλέον να
αναπτύξουν θεμελιώδεις δεξιότητες, όπως
γλωσσικό γραμματισμό, αριθμητική και επίλυση
προβλημάτων, αλλά χρειάζονται και
συμπληρωματικές κοινωνικές και συναισθηματικές
δεξιότητες και αξίες, όπως δεκτικότητα σε νέες
εμπειρίες, προσαρμοστικότητα, επικοινωνία και
ομαδικότητα.
συναισθηματικές δεξιότητες
σύμφωνα με το κείμενο;
3. Ποιες «αξίες» αναφέρονται στο
κείμενο;
3.Στον σύγχρονο κόσμο της εργασίας που
χαρακτηρίζεται από συνεχείς αλλαγές, οι
απαιτούμενες γνώσεις και δεξιότητες υπερβαίνουν
ένα συγκεκριμένο πεδίο ειδίκευσης. Οι
νεοεισερχόμενοι στην αγορά εργασίας χρειάζεται
να συνδυάζουν την κύρια ειδικότητά τους με
ευρύτερες γνώσεις και δεξιότητες, καθώς και με
άλλες εξειδικεύσεις. Παράλληλα, όσο πιο γρήγορα
αλλάζει ο κόσμος, τόσο μειώνεται ο χρόνος ζωής
των δεξιοτήτων. Ως εκ τούτου, οι εργαζόμενοι θα
πρέπει να αναβαθμίζουν τις δεξιότητές τους και να
επανειδικεύονται καθ’ όλη τη διάρκεια της
σταδιοδρομίας τους, ενώ θα πρέπει να μπορούν να
προσαρμόζονται σε κάθε αλλαγή. […]
1. Πώς συνδέεται η ειδίκευση με τη
γνώση σύμφωνα με τη 3η
παράγραφο;
2. Γιατί απαιτείται αναβάθμιση των
δεξιοτήτων στη διάρκεια της
σταδιοδρομίας;
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Σελίδα 2
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
4. Ψηφιακός μετασχηματισμός, απομακρυσμένη
εργασία και διά βίου μάθηση φαίνεται να συνθέτουν
την εργασία του μέλλοντος. Ο εργαζόμενος θα
απομακρύνεται όλο και περισσότερο από το
λεγόμενο γραμμικό μοντέλο σταδιοδρομίας, όπου
απασχολείται στο ίδιο επάγγελμα με το οποίο
ξεκίνησε μέχρι τη συνταξιοδότησή του. Η
σταδιοδρομία πολλές φορές χαρακτηρίζεται ως
«απρόβλεπτη» και «μεταβατική». Και τα άτομα, για
να επιτύχουν πλέον στην επαγγελματική τους πορεία,
χρειάζεται να διαθέτουν ένα πλέγμα πολύπλευρων
δεξιοτήτων. Άλλωστε, λόγω των νέων συνθηκών
δεξιότητες, όπως η ενεργή μάθηση, η ανθεκτικότητα,
η ευελιξία, αποδεικνύονται εξαιρετικά χρήσιμες.
Επομένως, αυτό που θα μεταβάλλεται διαρκώς στον
σύγχρονο κόσμο της εργασίας είναι η ζήτηση σε
δεξιότητες.
5. Ποια είναι τα
χαρακτηριστικά της
εργασίας του μέλλοντος
6. Πώς καταλαβαίνετε τη
φράση: γραμμικό μοντέλο
σταδιοδρομίας;
7. Γιατί η σταδιοδρομία
χαρακτηρίζεται πλέον
«απρόβλεπτη και
μεταβατική»
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Σελίδα 3
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
Κείμενο 2
Τ. Κ. Παπατσώνης (1895-1976)
Οι Γιορτάδες
Το ποίημα ανήκει στη συλλογή Εκλογή Β΄ (1962) του Τάκη Παπατσώνη, προδρόμου της μοντέρνας ποίησης
(Εκλογή Α΄, Ursa Minor, Εκλογή Β΄, Αθήνα: Ίκαρος, 1988, σ. 271).
Κοπήκανε τα πράσινα φυλλώματα αρμαθιές,1
και δέσμες τα φανταχτερά λουλούδια του χειμώνα,
της παγωνιάς ανθίσματα, την είσοδο στο σπίτι
κάμνουν. Μας φέρνουν την εορτή, βουνίσια, δροσισμένη,
να τη θρονιάσουν στα θερμά μοναχικά δωμάτια.
Αλλάζουν τα περίγυρα. Κατοικητήρια του φωτός
γίνονται οι σύθαμπες2
γωνιές. Τα σκεβρωμένα ξύλα
λες και ξεπέταξαν κλαριά και βάτους, λες κι ανθίσαν.
Έφεξε το πρασίνισμα κι άστραψε το λουλούδι
‫﮲‬ οι τοίχοι χαμογέλασαν, φάνταξε το τραπέζι,
στήσανε τα βιβλία χορό στα ράφια τους τα σκούρα
και δάσος πλήρες φούντωσε το πλούτος του τζακιού.
Τα είδαν οι γέροι του σπιτιού και σιγοκελαηδήσαν
τα είδαν οι νιοι και χάρηκαν και τα μωρά ευφρανθήκαν,
ολούθε βγήκε μια ύμνηση στη θαλερή3
τη φύση,
που μας θυμήθη τους κλειστούς και μοναχούς ανθρώπους
κι εδώ μας μετατέθηκε, και δώρα μας φορτώνει,
1
αρμαθιές = σύνολα όμοιων πραγμάτων συνδεδεμένων με σπάγκο.
2
σύθαμπες = μισοσκότεινες.
3
θαλερή = ανθηρή.
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Σελίδα 4
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
και τους χειμώνες καταλυεί4
με άνθηση του σπιτιού.
Κοιτάχτε, όπου έβοσκε ανοστιά, χοροπηδάει μια πλάση
ζωντανεμένη στις χαρές γιορταστικής βλαστήσεως.
ΘΕΜΑΤΑ
ΘΕΜΑ 1(μονάδες 35)
1ο
υποερώτημα (μονάδες 10)
Να παρουσιάσεις σε μια παράγραφο 50-60 λέξεων τα χαρακτηριστικά της εργασίας του μέλλοντος,
σύμφωνα με τον συγγραφέα του Κειμένου 1.
2ο
υποερώτημα (μονάδες 10)
Μονάδες 10
Στην τρίτη παράγραφο του Κειμένου 1 ο αρθρογράφος οργανώνει τον λόγο του με αίτιο-
αποτέλεσμα. Να αποδώσεις με συντομία αυτόν τον τρόπο οργάνωσης του λόγου (μονάδες 6) και να
εξηγήσεις τι πετυχαίνει με την επιλογή του αυτή (μονάδες 4).
Μονάδες 10
3ο
υποερώτημα (μονάδες 15)
Να εντοπίσεις στα παρακάτω χωρία του Κειμένου 1 τις περιπτώσεις στις οποίες το μήνυμα
διατυπώνεται με βεβαιότητα και τις αντίστοιχες στις οποίες ο συγγραφέας εκφράζει αναγκαιότητα.
(μονάδες 10) Να δικαιολογήσεις την απάντησή σου με κριτήριο τους γραμματικούς ή λεκτικούς
τύπους που επιλέγονται, για να δηλωθεί η βεβαιότητα ή η αναγκαιότητα. (μονάδες 5)
o Η αγορά εργασίας αλλάζει με μεγάλη ταχύτητα. (1η
παράγραφος)
o Για την εξισορρόπηση της προσφοράς και της ζήτησης εργασίας χρειάζεται οι εργαζόμενοι
να διαθέτουν τις κατάλληλες δεξιότητες. (2η
παράγραφος)
o οι εργαζόμενοι θα πρέπει να αναβαθμίζουν τις δεξιότητές τους και να επανειδικεύονται
καθ’ όλη τη διάρκεια της σταδιοδρομίας τους (3η
παράγραφος)
o Ο εργαζόμενος θα απομακρύνεται όλο και περισσότερο από το λεγόμενο γραμμικό μοντέλο
σταδιοδρομίας. (4η
παράγραφος)
o Επομένως, αυτό που θα μεταβάλλεται διαρκώς στον σύγχρονο κόσμο της εργασίας είναι η
ζήτηση σε δεξιότητες. (4η
παράγραφος)
4
καταλυεί = καταλύει.
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Σελίδα 5
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
Μονάδες 15
ΘΕΜΑ 4 (μονάδες 15)
Να ερμηνεύσεις, με σχετικές αναφορές στο Κείμενο 2, την ευφρόσυνη αλλαγή του κόσμου, όπως
παρουσιάζεται από το ποιητικό υποκείμενο (μονάδες 10). Συμφωνείς ή διαφωνείς με τη χαρούμενη
στάση ζωής που αυτό εκφράζει (μονάδες 5); Να απαντήσεις τεκμηριωμένα σ’ ένα κείμενο 120-150
λέξεων.
Μονάδες 15
Εργασία = αμειβόμενη παραγωγή αγαθών και προσφορά υπηρεσιών
για την κάλυψη ατομικών και συλλογικών αναγκών· ειδικότ.
επαγγελματική θέση:
 καταμερισμός (της) εργασίας
 καταναγκαστικά έργα
 κοινωνική εργασία
 κύκλος εργασιών
 κυψέλη εργασίας
 ομάδα εργασίας
 πάγκος εργασίας
 πραγματικός χρόνος εργασίας
 πτυχιακή εργασία
 , σταθμός εργασίας
 στάση εργασίας
 σύμβαση (εργασίας)
 συνάντηση εργασίας
 υπόθεση εργασίας ,
 φύλλο εργασίας
Επάγγελμα : βιοποριστική απασχόληση, δραστηριότητα:
ανθυγιεινό/ατομικό/δημιουργικό/επικίνδυνο/επιτυχημένο/οικογενειακό/προσοδοφόρο/σταθερό/
χειρωνακτικό ~. Κύριο/δευτερεύον ~.
 Αγροτικά (: γεωργός, κτηνοτρόφος)/ιατρικά (: ιατρός)/νομικά (: δικηγόρος, συμβολαιογράφος)/
 παιδαγωγικά (: νηπιαγωγός, δάσκαλος, καθηγητής)/παραδοσιακά/παραϊατρικά (: μαία,
νοσηλευτής)/πράσινα (= οικολογικά)/τεχνικά/τουριστικά (: ξεναγός, ιδιοκτήτης γραφείου
ταξιδίων) ~ατα. ~ατα οικονομίας και διοίκησης/περιβάλλοντος/πολιτισμού. Το ~ του μέλλοντος
 Αλλαγή/επιλογή ~ατος. Τα καλά/μυστικά/τυχερά του ~ατος.
 Είσοδος/πρόσβαση στο ~ του μηχανικού.
 Μπήκα στο ~.
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Σελίδα 6
Λεξιλόγι
ο
Λεξιλόγι
ο
ΕΠΕΞΕΡΓ
ΑΣΙΑ 1ΟΥ
ΚΕΙΜΕΝ
ΟΥ
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
Ακολούθησε το ~ του δημοσιογράφου.
Διάλεξε το σωστό ~. Πβ. δουλειά, επιτήδευμα, εργασία. τέχνη.
σταδιοδρομία ουσ. : η εξελικτική πορεία ενός ατόμου σε
επαγγελματικό συνήθ. επίπεδο:
ακαδημαϊκή/διπλωματική/επαγγελματική/επιτυχημένη/ερευνητική/καλλιτεχνική/λαμπρή/
μακρόχρονη/μελλοντική/πολιτική ~.
Ακολούθησε/άρχισε μία εξαιρετική ~.
Ξεκινάει/συνεχίζει τη ~ του/της. Συμβουλευτική ~ας. (ως ευχή) Καλή ~! Πβ. καριέρα. ●
άνεργος , η, ο επίθ.: που δεν έχει ή δεν βρίσκει δουλειά παρά τη
θέλησή του: ~ος: ηθοποιός/πληθυσμός. ~οι:
επιστήμονες/μετανάστες/νέοι. ~ες: γυναίκες. ~ο: εργατικό δυναμικό.
Έμεινε ~ στα πενήντα του. Πβ. άεργος, ανεπάγγελτος.
● Ουσ.: άνεργος, άνεργη (ο/η): επιδοτούμενος ~. Εγγεγραμμένοι
~οι. Ενίσχυση/επιχορήγηση/υποστήριξη των ανέργων. Προσλήψεις
ανέργων από τον ΟΑΕΔ. Βλ. ευπαθείς (κοινωνικά) ομάδες, χλιδ~.
ΑΝΤ. εργαζόμενος [< μεσν. άνεργος 'τεμπέλης',
πρόσληψη . ένταξη κάποιου στο προσωπικό υπηρεσίας, εταιρείας,
ανάθεση ορισμένης εργασίας έναντι μισθού ή αμοιβής:
αξιοκρατική/παράνομη ~. ~
ανέργων/διδασκόντων/στελεχών/συμβούλων/υπαλλήλων/ωρομισθίων. ~ στη βιομηχανία/στον
δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα/στην τοπική αυτοδιοίκηση
Ο συντάκτης εκφράζει τη βεβαιότητά του με χρήση:
 βεβαιωτικών φράσεων (βέβαιο, κατά κανόνα, όλοι,
πάντα κλπ)
 οριστικής έγκλισης (δηλώνει βεβαιότητα,
αντικειμενικότητα)
 επιχειρηματολογίας
 αυτούσιας παράθεσης ορισμού
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Σελίδα 7
Λεξιλόγι
ο
Λεξιλόγι
ο
Λεξιλόγι
ο
Η
βεβαιότ
ητα του
λόγου
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
 γ προσώπου
 α πληθυντικού προσώπου
 ύφος αντικειμενικό, σοβαρό, αξιόπιστο, απρόσωπο, επίσημο, τυπικό
 δηλωτική λειτουργία της γλώσσας
 χρήση επιστημονικής ορολογίας
 Εγκλίσεις:
 Η Οριστική εκφράζει κατά κανόνα μια ενέργεια ή μια κατάσταση πραγματική και
βέβαιη, π.χ. Η Ελλάδα ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
 Μπορεί όμως να εκφράζει και άλλες σημασίες, όπως τη δυνατότητα να γίνει κάτι ή την
πιθανότητα.
 Η Υποτακτική εκφράζει κατά κανόνα το ζητούμενο, το ενδεχόμενο και το επιθυμητό,
π.χ. Αν καλλιεργήσουμε την ενσυναίσθηση των νέων, θα φέρονται με μεγαλύτερη
ευαισθησία στους άλλους.
 Η υποτακτική χαρακτηρίζεται από τη χρήση των μορίων να, ας, καθώς και από το ότι
συνδυάζεται με τους συνδέσμους αν, εάν, όταν, πριν, πριν να, μόλις, προτού, άμα, για
να, μήπως.
 Η Προστακτική ανάλογα με την επικοινωνιακή συνθήκη μπορεί να
εκφράζει προσταγή π.χ. Προχωρήστε αργά και σταθερά προς τα εμπρός,
ή παράκληση π.χ. Ελάτε, σας παρακαλώ, στις θέσεις σας. Γλωσσικές επιλογές –
εκφραστικά μέσα
 Παράδειγμα αξιοποίησης της υποτακτικής:
 Το να φτιάξουμε ένα σχολείο αληθινά δημοκρατικό και ανθρωπιστικό, όπως δεν έχει
ποτέ υπάρξει μέχρι τώρα, δηλαδή που να προσφέρει σε όλους, χωρίς κοινωνικές
διακρίσεις, τη δυνατότητα να φτάσουν στην υψηλή επίδοση και την υψηλή
κουλτούρα και να αισθανθούν πως εντάσσονται στον ανθρώπινο πολιτισμό, δεν θα είναι
αρκετό, γιατί είναι αλήθεια ότι το σχολείο, ακόμα κι αν λειτουργήσει σαν ιερό, δεν
μπορεί να επιφέρει από μόνο του μια γενική μεταβολή στην κοινωνία.
 [Polony, N. (2006). Τα χαμένα παιδιά μας]
 Γλωσσικές επιλογές – εκφραστικά μέσα
 Σχόλιο: Η συγγραφέας αξιοποιεί την υποτακτική έγκλιση προκειμένου να καταστήσει
σαφές πως αναφέρεται σε κάτι που αποτελεί μια υποθετική ή ενδεχόμενη κατάσταση, κι
όχι μια απτή πραγματικότητα. Η δημιουργία ενός αληθινά δημοκρατικού και
ανθρωπιστικού σχολείου είναι κάτι το απλώς επιθυμητό, όχι κάτι που ήδη υπάρχει.
Αντιστοίχως, μέσω της υποτακτικής έγκλισης καταγράφονται οι πιθανές δυνατότητες
του σχολείου αυτού, πάντοτε στο πλαίσιο μιας δυνητικής κατάστασης.
 Παράδειγμα αξιοποίησης της Οριστικής:
 Ο λόγος και οι λέξεις, ως πράξη, ως «λέγειν» και ως «πράττειν», είναι το πυρομαχικό
της πολιτικής σύγκρουσης. Ένα από τα δεδομένα της κρίσης είναι η εξέλιξη στο μέτωπο
αυτό. Η κατάχρηση των λέξεων εντάχθηκε στην επίμονη επιδίωξη παραποίησης του
πραγματικού κόσμου. Οι λέξεις έγιναν πολιτική ενέργεια. Εργαλεία διαστροφής και
ανάχωμα στη συνειδητοποίηση. Η προσπάθεια ελέγχου των μέσων επικοινωνίας, που
επιχειρήθηκε στην πρώτη φάση, συνδέεται με αυτό.
 [Η γλώσσα της εξουσίας, Κουσούλης Λευτέρης]
 Σχόλιο: Ο αρθρογράφος χρησιμοποιεί την οριστική έγκλιση, για να τονίσει τη
βεβαιότητά του για τα όσα καταγράφει. Η «κατάχρηση των λέξεων» από τους
πολιτικούς συνιστά μια δεδομένη πραγματικότητα, η οποία οφείλει να θέτει σε διαρκή
επαγρύπνηση τους πολίτες απέναντι στον πολιτικό λόγο. Ο αρθρογράφος δεν εικάζει,
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Σελίδα 8
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
μήτε αναφέρεται σε μια πιθανή κατάσταση. Διερευνά ένα υπαρκτό στοιχείο της
κοινωνικής πραγματικότητας, γι’ αυτό και χρησιμοποιεί την οριστική έγκλιση.
 Παράδειγμα αξιοποίησης Προστακτικής:
 Γλωσσικές επιλογές – εκφραστικά μέσα
 Ωστόσο, να τελειώσω με μια συμβουλή; Μια και πρόκειται στη ζωή σου να
επιλέγεις, φρόντιζε να κάνεις πάντα τις επιλογές εκείνες που θα σου επιτρέπουν κατόπιν
μεγαλύτερο αριθμό άλλων πιθανών επιλογών, όχι αυτές που οδηγούν σε
αδιέξοδο. Επίλεξε αυτό που σε κάνει να είναι ανοιχτός στους άλλους, σε νέες εμπειρίες,
σε διαφορετικές χαρές. Απόφευγε ό,τι σε κλείνει και ό,τι σε χαντακώνει. Κατά τα άλλα,
καλή τύχη και εμπιστοσύνη στον εαυτό σου!
 [Fernando Savater, 2013, Μιλώντας στον γιο μου για την ηθική και την ελευθερία.]
 Σχόλιο: Ο συγγραφέας χρησιμοποιεί την προστακτική έγκλιση προκειμένου να τονίσει
τον προτρεπτικό χαρακτήρα των συμβουλών που δίνει στον γιο του. Η προστακτική δεν
έχει εδώ την έννοια της προσταγής, αλλά της προτροπής και της παράκλησης, που
φανερώνουν το πατρικό ενδιαφέρον για την ψυχική ευδαιμονία του παιδιού
Εικόνα 1ΕΡΓΑΣΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ-ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ
ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ
5.Η ... του τον κάνει κάποτε αδιάκριτο.
6..... σε ασήμαντες λεπτομέρειες, με
αποτέλεσμα να γίνεται η διήγησή του
ανιαρή.
8.Είναι .... στις παλιές, συντηρητικές
αντιλήψεις
ΚΑΘΕΤΑ
1.Άνθρωπος που .... περί πολλά.
2.Ήταν ένας πολιτικός που απέφευγε τις
οξύτητες και τις ακρότητες. Τον διέκρινε
η...
3.Μόνη του ευχαρίστηση είναι να εντρυφεί
σε .. διασκεδάσεις.
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Σελίδα 9
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
9.Συνεχώς περιαυτολογεί. Η ... και η
κομπορρημοσύνη του προκαλούν την
αντιπάθεια.
4......σε κοσμικές διασκεδάσεις ή σε
φιλοσοφικές μελέτες.
7.Προσλήψεις ..... από τον ΟΑΕΔ
ΑΝΕΡΓΩΝ • ΕΝΔΙΑΤΡΙΒΕΙ • ΕΝΤΡΥΦΩ • ΕΠΑΡΣΗ •
ΕΦΗΜΕΡΕΣ • ΜΕΤΡΙΟΠΑΘΕΙΑ • ΠΟΛΥΠΡΑΓΜΟΣΥΝΗ •
ΠΡΟΣΗΛΩΜΕΝΟΣ • ΤΥΡΒΑΖΕΙ
https://crosswordlabs.com/embed/2023-12-10-194
https://crosswordlabs.com/view/2023-12-10-194
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Ζανέκα Στεριανή, ΠΕΚΕΣ ΚΡΗΤΗΣ . Η τροπικότητα του
λόγου. Θεωρία και δραστηριότητες.
 Εγχειρίδιο | Δεξιότητες Ζωής: Αναπτύσσοντας Κοινωνικούς
Επιχειρηματίες
 Εγχειρίδιο | Δεξιότητες Ζωής: Αναπτύσσοντας Ενεργούς Πολίτες
ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Σελίδα 10
ΛΕΞΙΛ
ΟΓΙΟ
ΣΤΑΥΡ
ΟΛΕΞΟ
Υ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΕΣ-ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ-ΚΑΙ-ΤΟ-ΜΕΛΛΟΝ-ΤΗΣ-ΕΡΓΑΣΙΑΣ

  • 1.
    ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ(ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ) Β΄ ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ Κείμενο 1 Τεχνολογικές εξελίξεις και το μέλλον της εργασίας Το ακόλουθο συντομευμένο άρθρο του Γιάννη Στουρνάρα δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Τα Νέα» στις 23.12.2021. https://www.ot.gr/2021/12/24/apopseis/experts/texnologikes-ekselikseis-kai-to-mellon-tis- ergasias/ ΚΕΙΜΕΝΟ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ 1.[…] Η αγορά εργασίας αλλάζει με μεγάλη ταχύτητα. Βασικό ρόλο στο νέο, εκθετικά μεταβαλλόμενο, περιβάλλον έχουν οι δεξιότητες των ατόμων. Η τεχνολογία απαιτεί έναν συνδυασμό τεχνικών, μεθόδων, διαδικασιών και δεξιοτήτων. Σημαντικό ρόλο στην τεχνολογική πρόοδο μέχρι σήμερα έχουν διαδραματίσει βασικά χαρακτηριστικά του ανθρώπου, όπως η παρατηρητικότητα και η διάθεση για εξέλιξη και γνώση. Η σύγχρονη εποχή είναι η εποχή της συνεχούς ανάπτυξης δεξιοτήτων και της καινοτομίας σε όλους τους τομείς. Μια καινοτόμος οικονομία και κοινωνία απαιτεί την απόκτηση, ενεργοποίηση και χρήση εξειδικευμένων δεξιοτήτων, όπως είναι η χρήση μαθηματικού προγραμματισμού, αλλά χρειάζεται, συγχρόνως, άτομα με υψηλές κοινωνικές και συναισθηματικές δεξιότητες. 1. Ποιοι παράγοντες ευθύνονται για τη μεγάλη τεχνολογική ανάπτυξη στη σύγχρονη εποχή; 2. Ποιες είναι οι απαιτήσεις της καινοτόμου οικονομίας και κοινωνίας; 2. Η ύπαρξη αρκετών εργαζομένων υψηλής εξειδίκευσης 1 δεν είναι το μοναδικό ζητούμενο, αν και βέβαια αποτελεί βασική προϋπόθεση για την επιτυχή ανταπόκριση στην πρόκληση της 1. Ποιες είναι οι θεμελιώδεις δεξιότητες σύμφωνα με τη 2η παράγραφο; 2. Ποιες είναι οι κοινωνικές και 1 ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Σελίδα 1
  • 2.
    ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ σύγχρονης τεχνολογίας.Για την εξισορρόπηση της προσφοράς και της ζήτησης εργασίας χρειάζεται οι εργαζόμενοι να διαθέτουν τις κατάλληλες δεξιότητες. Τα άτομα δεν αρκεί πλέον να αναπτύξουν θεμελιώδεις δεξιότητες, όπως γλωσσικό γραμματισμό, αριθμητική και επίλυση προβλημάτων, αλλά χρειάζονται και συμπληρωματικές κοινωνικές και συναισθηματικές δεξιότητες και αξίες, όπως δεκτικότητα σε νέες εμπειρίες, προσαρμοστικότητα, επικοινωνία και ομαδικότητα. συναισθηματικές δεξιότητες σύμφωνα με το κείμενο; 3. Ποιες «αξίες» αναφέρονται στο κείμενο; 3.Στον σύγχρονο κόσμο της εργασίας που χαρακτηρίζεται από συνεχείς αλλαγές, οι απαιτούμενες γνώσεις και δεξιότητες υπερβαίνουν ένα συγκεκριμένο πεδίο ειδίκευσης. Οι νεοεισερχόμενοι στην αγορά εργασίας χρειάζεται να συνδυάζουν την κύρια ειδικότητά τους με ευρύτερες γνώσεις και δεξιότητες, καθώς και με άλλες εξειδικεύσεις. Παράλληλα, όσο πιο γρήγορα αλλάζει ο κόσμος, τόσο μειώνεται ο χρόνος ζωής των δεξιοτήτων. Ως εκ τούτου, οι εργαζόμενοι θα πρέπει να αναβαθμίζουν τις δεξιότητές τους και να επανειδικεύονται καθ’ όλη τη διάρκεια της σταδιοδρομίας τους, ενώ θα πρέπει να μπορούν να προσαρμόζονται σε κάθε αλλαγή. […] 1. Πώς συνδέεται η ειδίκευση με τη γνώση σύμφωνα με τη 3η παράγραφο; 2. Γιατί απαιτείται αναβάθμιση των δεξιοτήτων στη διάρκεια της σταδιοδρομίας; ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Σελίδα 2
  • 3.
    ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ 4. Ψηφιακόςμετασχηματισμός, απομακρυσμένη εργασία και διά βίου μάθηση φαίνεται να συνθέτουν την εργασία του μέλλοντος. Ο εργαζόμενος θα απομακρύνεται όλο και περισσότερο από το λεγόμενο γραμμικό μοντέλο σταδιοδρομίας, όπου απασχολείται στο ίδιο επάγγελμα με το οποίο ξεκίνησε μέχρι τη συνταξιοδότησή του. Η σταδιοδρομία πολλές φορές χαρακτηρίζεται ως «απρόβλεπτη» και «μεταβατική». Και τα άτομα, για να επιτύχουν πλέον στην επαγγελματική τους πορεία, χρειάζεται να διαθέτουν ένα πλέγμα πολύπλευρων δεξιοτήτων. Άλλωστε, λόγω των νέων συνθηκών δεξιότητες, όπως η ενεργή μάθηση, η ανθεκτικότητα, η ευελιξία, αποδεικνύονται εξαιρετικά χρήσιμες. Επομένως, αυτό που θα μεταβάλλεται διαρκώς στον σύγχρονο κόσμο της εργασίας είναι η ζήτηση σε δεξιότητες. 5. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της εργασίας του μέλλοντος 6. Πώς καταλαβαίνετε τη φράση: γραμμικό μοντέλο σταδιοδρομίας; 7. Γιατί η σταδιοδρομία χαρακτηρίζεται πλέον «απρόβλεπτη και μεταβατική» ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Σελίδα 3
  • 4.
    ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Κείμενο 2 Τ.Κ. Παπατσώνης (1895-1976) Οι Γιορτάδες Το ποίημα ανήκει στη συλλογή Εκλογή Β΄ (1962) του Τάκη Παπατσώνη, προδρόμου της μοντέρνας ποίησης (Εκλογή Α΄, Ursa Minor, Εκλογή Β΄, Αθήνα: Ίκαρος, 1988, σ. 271). Κοπήκανε τα πράσινα φυλλώματα αρμαθιές,1 και δέσμες τα φανταχτερά λουλούδια του χειμώνα, της παγωνιάς ανθίσματα, την είσοδο στο σπίτι κάμνουν. Μας φέρνουν την εορτή, βουνίσια, δροσισμένη, να τη θρονιάσουν στα θερμά μοναχικά δωμάτια. Αλλάζουν τα περίγυρα. Κατοικητήρια του φωτός γίνονται οι σύθαμπες2 γωνιές. Τα σκεβρωμένα ξύλα λες και ξεπέταξαν κλαριά και βάτους, λες κι ανθίσαν. Έφεξε το πρασίνισμα κι άστραψε το λουλούδι ‫﮲‬ οι τοίχοι χαμογέλασαν, φάνταξε το τραπέζι, στήσανε τα βιβλία χορό στα ράφια τους τα σκούρα και δάσος πλήρες φούντωσε το πλούτος του τζακιού. Τα είδαν οι γέροι του σπιτιού και σιγοκελαηδήσαν τα είδαν οι νιοι και χάρηκαν και τα μωρά ευφρανθήκαν, ολούθε βγήκε μια ύμνηση στη θαλερή3 τη φύση, που μας θυμήθη τους κλειστούς και μοναχούς ανθρώπους κι εδώ μας μετατέθηκε, και δώρα μας φορτώνει, 1 αρμαθιές = σύνολα όμοιων πραγμάτων συνδεδεμένων με σπάγκο. 2 σύθαμπες = μισοσκότεινες. 3 θαλερή = ανθηρή. ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Σελίδα 4
  • 5.
    ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ και τουςχειμώνες καταλυεί4 με άνθηση του σπιτιού. Κοιτάχτε, όπου έβοσκε ανοστιά, χοροπηδάει μια πλάση ζωντανεμένη στις χαρές γιορταστικής βλαστήσεως. ΘΕΜΑΤΑ ΘΕΜΑ 1(μονάδες 35) 1ο υποερώτημα (μονάδες 10) Να παρουσιάσεις σε μια παράγραφο 50-60 λέξεων τα χαρακτηριστικά της εργασίας του μέλλοντος, σύμφωνα με τον συγγραφέα του Κειμένου 1. 2ο υποερώτημα (μονάδες 10) Μονάδες 10 Στην τρίτη παράγραφο του Κειμένου 1 ο αρθρογράφος οργανώνει τον λόγο του με αίτιο- αποτέλεσμα. Να αποδώσεις με συντομία αυτόν τον τρόπο οργάνωσης του λόγου (μονάδες 6) και να εξηγήσεις τι πετυχαίνει με την επιλογή του αυτή (μονάδες 4). Μονάδες 10 3ο υποερώτημα (μονάδες 15) Να εντοπίσεις στα παρακάτω χωρία του Κειμένου 1 τις περιπτώσεις στις οποίες το μήνυμα διατυπώνεται με βεβαιότητα και τις αντίστοιχες στις οποίες ο συγγραφέας εκφράζει αναγκαιότητα. (μονάδες 10) Να δικαιολογήσεις την απάντησή σου με κριτήριο τους γραμματικούς ή λεκτικούς τύπους που επιλέγονται, για να δηλωθεί η βεβαιότητα ή η αναγκαιότητα. (μονάδες 5) o Η αγορά εργασίας αλλάζει με μεγάλη ταχύτητα. (1η παράγραφος) o Για την εξισορρόπηση της προσφοράς και της ζήτησης εργασίας χρειάζεται οι εργαζόμενοι να διαθέτουν τις κατάλληλες δεξιότητες. (2η παράγραφος) o οι εργαζόμενοι θα πρέπει να αναβαθμίζουν τις δεξιότητές τους και να επανειδικεύονται καθ’ όλη τη διάρκεια της σταδιοδρομίας τους (3η παράγραφος) o Ο εργαζόμενος θα απομακρύνεται όλο και περισσότερο από το λεγόμενο γραμμικό μοντέλο σταδιοδρομίας. (4η παράγραφος) o Επομένως, αυτό που θα μεταβάλλεται διαρκώς στον σύγχρονο κόσμο της εργασίας είναι η ζήτηση σε δεξιότητες. (4η παράγραφος) 4 καταλυεί = καταλύει. ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Σελίδα 5
  • 6.
    ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Μονάδες 15 ΘΕΜΑ4 (μονάδες 15) Να ερμηνεύσεις, με σχετικές αναφορές στο Κείμενο 2, την ευφρόσυνη αλλαγή του κόσμου, όπως παρουσιάζεται από το ποιητικό υποκείμενο (μονάδες 10). Συμφωνείς ή διαφωνείς με τη χαρούμενη στάση ζωής που αυτό εκφράζει (μονάδες 5); Να απαντήσεις τεκμηριωμένα σ’ ένα κείμενο 120-150 λέξεων. Μονάδες 15 Εργασία = αμειβόμενη παραγωγή αγαθών και προσφορά υπηρεσιών για την κάλυψη ατομικών και συλλογικών αναγκών· ειδικότ. επαγγελματική θέση:  καταμερισμός (της) εργασίας  καταναγκαστικά έργα  κοινωνική εργασία  κύκλος εργασιών  κυψέλη εργασίας  ομάδα εργασίας  πάγκος εργασίας  πραγματικός χρόνος εργασίας  πτυχιακή εργασία  , σταθμός εργασίας  στάση εργασίας  σύμβαση (εργασίας)  συνάντηση εργασίας  υπόθεση εργασίας ,  φύλλο εργασίας Επάγγελμα : βιοποριστική απασχόληση, δραστηριότητα: ανθυγιεινό/ατομικό/δημιουργικό/επικίνδυνο/επιτυχημένο/οικογενειακό/προσοδοφόρο/σταθερό/ χειρωνακτικό ~. Κύριο/δευτερεύον ~.  Αγροτικά (: γεωργός, κτηνοτρόφος)/ιατρικά (: ιατρός)/νομικά (: δικηγόρος, συμβολαιογράφος)/  παιδαγωγικά (: νηπιαγωγός, δάσκαλος, καθηγητής)/παραδοσιακά/παραϊατρικά (: μαία, νοσηλευτής)/πράσινα (= οικολογικά)/τεχνικά/τουριστικά (: ξεναγός, ιδιοκτήτης γραφείου ταξιδίων) ~ατα. ~ατα οικονομίας και διοίκησης/περιβάλλοντος/πολιτισμού. Το ~ του μέλλοντος  Αλλαγή/επιλογή ~ατος. Τα καλά/μυστικά/τυχερά του ~ατος.  Είσοδος/πρόσβαση στο ~ του μηχανικού.  Μπήκα στο ~. ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Σελίδα 6 Λεξιλόγι ο Λεξιλόγι ο ΕΠΕΞΕΡΓ ΑΣΙΑ 1ΟΥ ΚΕΙΜΕΝ ΟΥ
  • 7.
    ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Ακολούθησε το~ του δημοσιογράφου. Διάλεξε το σωστό ~. Πβ. δουλειά, επιτήδευμα, εργασία. τέχνη. σταδιοδρομία ουσ. : η εξελικτική πορεία ενός ατόμου σε επαγγελματικό συνήθ. επίπεδο: ακαδημαϊκή/διπλωματική/επαγγελματική/επιτυχημένη/ερευνητική/καλλιτεχνική/λαμπρή/ μακρόχρονη/μελλοντική/πολιτική ~. Ακολούθησε/άρχισε μία εξαιρετική ~. Ξεκινάει/συνεχίζει τη ~ του/της. Συμβουλευτική ~ας. (ως ευχή) Καλή ~! Πβ. καριέρα. ● άνεργος , η, ο επίθ.: που δεν έχει ή δεν βρίσκει δουλειά παρά τη θέλησή του: ~ος: ηθοποιός/πληθυσμός. ~οι: επιστήμονες/μετανάστες/νέοι. ~ες: γυναίκες. ~ο: εργατικό δυναμικό. Έμεινε ~ στα πενήντα του. Πβ. άεργος, ανεπάγγελτος. ● Ουσ.: άνεργος, άνεργη (ο/η): επιδοτούμενος ~. Εγγεγραμμένοι ~οι. Ενίσχυση/επιχορήγηση/υποστήριξη των ανέργων. Προσλήψεις ανέργων από τον ΟΑΕΔ. Βλ. ευπαθείς (κοινωνικά) ομάδες, χλιδ~. ΑΝΤ. εργαζόμενος [< μεσν. άνεργος 'τεμπέλης', πρόσληψη . ένταξη κάποιου στο προσωπικό υπηρεσίας, εταιρείας, ανάθεση ορισμένης εργασίας έναντι μισθού ή αμοιβής: αξιοκρατική/παράνομη ~. ~ ανέργων/διδασκόντων/στελεχών/συμβούλων/υπαλλήλων/ωρομισθίων. ~ στη βιομηχανία/στον δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα/στην τοπική αυτοδιοίκηση Ο συντάκτης εκφράζει τη βεβαιότητά του με χρήση:  βεβαιωτικών φράσεων (βέβαιο, κατά κανόνα, όλοι, πάντα κλπ)  οριστικής έγκλισης (δηλώνει βεβαιότητα, αντικειμενικότητα)  επιχειρηματολογίας  αυτούσιας παράθεσης ορισμού ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Σελίδα 7 Λεξιλόγι ο Λεξιλόγι ο Λεξιλόγι ο Η βεβαιότ ητα του λόγου
  • 8.
    ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ  γπροσώπου  α πληθυντικού προσώπου  ύφος αντικειμενικό, σοβαρό, αξιόπιστο, απρόσωπο, επίσημο, τυπικό  δηλωτική λειτουργία της γλώσσας  χρήση επιστημονικής ορολογίας  Εγκλίσεις:  Η Οριστική εκφράζει κατά κανόνα μια ενέργεια ή μια κατάσταση πραγματική και βέβαιη, π.χ. Η Ελλάδα ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ένωση.  Μπορεί όμως να εκφράζει και άλλες σημασίες, όπως τη δυνατότητα να γίνει κάτι ή την πιθανότητα.  Η Υποτακτική εκφράζει κατά κανόνα το ζητούμενο, το ενδεχόμενο και το επιθυμητό, π.χ. Αν καλλιεργήσουμε την ενσυναίσθηση των νέων, θα φέρονται με μεγαλύτερη ευαισθησία στους άλλους.  Η υποτακτική χαρακτηρίζεται από τη χρήση των μορίων να, ας, καθώς και από το ότι συνδυάζεται με τους συνδέσμους αν, εάν, όταν, πριν, πριν να, μόλις, προτού, άμα, για να, μήπως.  Η Προστακτική ανάλογα με την επικοινωνιακή συνθήκη μπορεί να εκφράζει προσταγή π.χ. Προχωρήστε αργά και σταθερά προς τα εμπρός, ή παράκληση π.χ. Ελάτε, σας παρακαλώ, στις θέσεις σας. Γλωσσικές επιλογές – εκφραστικά μέσα  Παράδειγμα αξιοποίησης της υποτακτικής:  Το να φτιάξουμε ένα σχολείο αληθινά δημοκρατικό και ανθρωπιστικό, όπως δεν έχει ποτέ υπάρξει μέχρι τώρα, δηλαδή που να προσφέρει σε όλους, χωρίς κοινωνικές διακρίσεις, τη δυνατότητα να φτάσουν στην υψηλή επίδοση και την υψηλή κουλτούρα και να αισθανθούν πως εντάσσονται στον ανθρώπινο πολιτισμό, δεν θα είναι αρκετό, γιατί είναι αλήθεια ότι το σχολείο, ακόμα κι αν λειτουργήσει σαν ιερό, δεν μπορεί να επιφέρει από μόνο του μια γενική μεταβολή στην κοινωνία.  [Polony, N. (2006). Τα χαμένα παιδιά μας]  Γλωσσικές επιλογές – εκφραστικά μέσα  Σχόλιο: Η συγγραφέας αξιοποιεί την υποτακτική έγκλιση προκειμένου να καταστήσει σαφές πως αναφέρεται σε κάτι που αποτελεί μια υποθετική ή ενδεχόμενη κατάσταση, κι όχι μια απτή πραγματικότητα. Η δημιουργία ενός αληθινά δημοκρατικού και ανθρωπιστικού σχολείου είναι κάτι το απλώς επιθυμητό, όχι κάτι που ήδη υπάρχει. Αντιστοίχως, μέσω της υποτακτικής έγκλισης καταγράφονται οι πιθανές δυνατότητες του σχολείου αυτού, πάντοτε στο πλαίσιο μιας δυνητικής κατάστασης.  Παράδειγμα αξιοποίησης της Οριστικής:  Ο λόγος και οι λέξεις, ως πράξη, ως «λέγειν» και ως «πράττειν», είναι το πυρομαχικό της πολιτικής σύγκρουσης. Ένα από τα δεδομένα της κρίσης είναι η εξέλιξη στο μέτωπο αυτό. Η κατάχρηση των λέξεων εντάχθηκε στην επίμονη επιδίωξη παραποίησης του πραγματικού κόσμου. Οι λέξεις έγιναν πολιτική ενέργεια. Εργαλεία διαστροφής και ανάχωμα στη συνειδητοποίηση. Η προσπάθεια ελέγχου των μέσων επικοινωνίας, που επιχειρήθηκε στην πρώτη φάση, συνδέεται με αυτό.  [Η γλώσσα της εξουσίας, Κουσούλης Λευτέρης]  Σχόλιο: Ο αρθρογράφος χρησιμοποιεί την οριστική έγκλιση, για να τονίσει τη βεβαιότητά του για τα όσα καταγράφει. Η «κατάχρηση των λέξεων» από τους πολιτικούς συνιστά μια δεδομένη πραγματικότητα, η οποία οφείλει να θέτει σε διαρκή επαγρύπνηση τους πολίτες απέναντι στον πολιτικό λόγο. Ο αρθρογράφος δεν εικάζει, ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Σελίδα 8
  • 9.
    ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ μήτε αναφέρεταισε μια πιθανή κατάσταση. Διερευνά ένα υπαρκτό στοιχείο της κοινωνικής πραγματικότητας, γι’ αυτό και χρησιμοποιεί την οριστική έγκλιση.  Παράδειγμα αξιοποίησης Προστακτικής:  Γλωσσικές επιλογές – εκφραστικά μέσα  Ωστόσο, να τελειώσω με μια συμβουλή; Μια και πρόκειται στη ζωή σου να επιλέγεις, φρόντιζε να κάνεις πάντα τις επιλογές εκείνες που θα σου επιτρέπουν κατόπιν μεγαλύτερο αριθμό άλλων πιθανών επιλογών, όχι αυτές που οδηγούν σε αδιέξοδο. Επίλεξε αυτό που σε κάνει να είναι ανοιχτός στους άλλους, σε νέες εμπειρίες, σε διαφορετικές χαρές. Απόφευγε ό,τι σε κλείνει και ό,τι σε χαντακώνει. Κατά τα άλλα, καλή τύχη και εμπιστοσύνη στον εαυτό σου!  [Fernando Savater, 2013, Μιλώντας στον γιο μου για την ηθική και την ελευθερία.]  Σχόλιο: Ο συγγραφέας χρησιμοποιεί την προστακτική έγκλιση προκειμένου να τονίσει τον προτρεπτικό χαρακτήρα των συμβουλών που δίνει στον γιο του. Η προστακτική δεν έχει εδώ την έννοια της προσταγής, αλλά της προτροπής και της παράκλησης, που φανερώνουν το πατρικό ενδιαφέρον για την ψυχική ευδαιμονία του παιδιού Εικόνα 1ΕΡΓΑΣΙΑ Β ΛΥΚΕΙΟΥ-ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ 5.Η ... του τον κάνει κάποτε αδιάκριτο. 6..... σε ασήμαντες λεπτομέρειες, με αποτέλεσμα να γίνεται η διήγησή του ανιαρή. 8.Είναι .... στις παλιές, συντηρητικές αντιλήψεις ΚΑΘΕΤΑ 1.Άνθρωπος που .... περί πολλά. 2.Ήταν ένας πολιτικός που απέφευγε τις οξύτητες και τις ακρότητες. Τον διέκρινε η... 3.Μόνη του ευχαρίστηση είναι να εντρυφεί σε .. διασκεδάσεις. ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Σελίδα 9 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
  • 10.
    ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ 9.Συνεχώς περιαυτολογεί.Η ... και η κομπορρημοσύνη του προκαλούν την αντιπάθεια. 4......σε κοσμικές διασκεδάσεις ή σε φιλοσοφικές μελέτες. 7.Προσλήψεις ..... από τον ΟΑΕΔ ΑΝΕΡΓΩΝ • ΕΝΔΙΑΤΡΙΒΕΙ • ΕΝΤΡΥΦΩ • ΕΠΑΡΣΗ • ΕΦΗΜΕΡΕΣ • ΜΕΤΡΙΟΠΑΘΕΙΑ • ΠΟΛΥΠΡΑΓΜΟΣΥΝΗ • ΠΡΟΣΗΛΩΜΕΝΟΣ • ΤΥΡΒΑΖΕΙ https://crosswordlabs.com/embed/2023-12-10-194 https://crosswordlabs.com/view/2023-12-10-194 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Ζανέκα Στεριανή, ΠΕΚΕΣ ΚΡΗΤΗΣ . Η τροπικότητα του λόγου. Θεωρία και δραστηριότητες.  Εγχειρίδιο | Δεξιότητες Ζωής: Αναπτύσσοντας Κοινωνικούς Επιχειρηματίες  Εγχειρίδιο | Δεξιότητες Ζωής: Αναπτύσσοντας Ενεργούς Πολίτες ΜΠΙΛΑΝΑΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Σελίδα 10 ΛΕΞΙΛ ΟΓΙΟ ΣΤΑΥΡ ΟΛΕΞΟ Υ