Ομαδικές εργασίες στο μάθημα της Λογοτεχνίας Θεματική ενότητα: ΤΑ ΦΥΛΑ ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΤΜΉΜΑ Α3

1. ΤΑ ΕΘΙΜΑ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ,ΤΟ
ΠΡΟΞΕΝΙΟ ΚΑΙ Η ΠΡΟΙΚΑ
1Ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΣΠΑΡΤΗΣ 21/11/2017
1Ο ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΣΠΑΡΤΗΣ
ΜΑΘΗΜΑ:ΚΕΙΜΕΝΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ:ΜΑΡΙΑ ΔΕΜΟΙΡΑΚΟΥ
ΟΜΑΔΑ:ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΤΟΥΜΠΛΗ, ΕΙΡΗΝΗ ΤΣΑΚΑ, ΕΙΡΗΝΗ
ΧΕΛΙΩΤΗ

2.  ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΛΑΣΚΑΡΑΤΟΥ
Επτανήσιος πεζογράφος και σατιρικός ποιητής. Γεννήθηκε
στο Ληξούρι της Κεφαλονιάς το 1811 και πέθανε στο
Αργοστόλι το 1901. Σπούδασε
στο λύκειο Γκύλφορντ και στην
Ιόνιο ακαδημία. Για τέσσερα
χρόνια σπούδασε στην Γαλλία
και Ιταλία νομικά. Πήρε το
δίπλωμά του από το
Πανεπιστήμιο της Πίζας και
υπηρέτησε σαν Ειρηνοδίκης
στην Κέρκυρα. . Ήταν
παντρεμένος με την Πηνελόπη
Κοργιαλένειου, με την οποία
απέκτησε δύο γιους και εφτά
κόρες. Υπήρξε ο μεγάλος σατιρικός ποιητής, ο λογοτέχνης και
ο κοινωνικός αγωνιστής της Κεφαλονιάς. Πολέμησε την
κοινωνική αδικία, τις προλήψεις, τις δεισιδαιμονίες, την
αμορφωσιά και την αμάθεια του λαού και του κλήρου.
Αποτέλεσμα του τολμηρού μα τίμιου αγώνα του ήταν να
καταδιωχτεί και στις 2 Μαρτίου 1856 να αφοριστεί από την
Εκκλησία. Για να αποφύγει το εξαγριωμένο πλήθος της
Κεφαλονιάς καταφεύγει οικογενειακώς στην Ζάκυνθο, και
από εκεί αυτοεξορίζεται τέσσερα χρόνια στο Λονδίνο. Η αξία
του όμως, η αγαθή του προαίρεση και η χρηστότητά του
αναγνωρίζονται και ένα χρόνο πριν πεθάνει, δηλαδή το 1900,
η Εκκλησία καταργεί τον αφορισμό. Από το έργο του,
γνωστότερα είναι τα εξής βιβλία: «Τα μυστήρια της
Κεφαλονιάς», «Ιδού, ο άνθρωπος», «Στοχασμοί»,
«Χαρακτήρες» και «Ιστορία ενός γαϊδάρου».

3.  Ο χαρακτήρας του Ανδρέα
Λασκαράτου
Ως μαθητής ήταν έξυπνος αλλά αμελής και απείθαρχος.
Ήταν πνεύμα ανήσυχο και δημιούργησε έργα που
συνήθιζαν να έρχονται σε σύγκρουση με τις αντιλήψεις
της εποχής του. Εξέφραζε ελεύθερα και ανεπηρέαστα τις
απόψεις του και προκαλούσε με τη γραφή του γι’αυτό
γνώρισε διώξεις, τη φυλάκιση αλλά και τον αφορισμό.

4.  H αγωγή ενός χαρούμενου κοριτσιού
σύμφωνα με τον Λασκαράτο
Στην τελευταία παράγραφο του κειμένου, ο Ανδρέας Λασκαράτος
αναφέρεται στην άποψη του για την αγωγή που θα έπρεπε να
λαμβάνει μία κοπέλα ώστε να κάνει έναν ευτυχισμένο γάμο Οι
προτάσεις του αναφέρονται παρακάτω:
1. Τα κορίτσια και το μέλλον τους θα πρέπει να μην εξαρτώνται
από την απόφαση των γονέων τους. Δεν θα πρέπει η κοπέλα
να μεγαλώνει με μόνο σκοπό να παντρευτεί με κάποιον που
θα βολευτεί με την προίκα της.
2. . Τα κορίτσια πρέπει να έχουν δικαίωμα να επιλέξουν μόνες
τους σύζυγο και όχι αυτός να τους επιβάλλεται από του
γονείς τους.
3. Οι κοπέλες πρέπει να λαμβάνουν την αγάπη και την
φροντίδα των γονέων τους από το σπίτι και να μην
αισθάνονται σκλαβωμένες, ώστε να θέλουν να φύγουν.
4. Οι γονείς πρέπει να φροντίζουν οι κόρες τους να
καλλιεργούν το πνεύμα τους, για να αποκτούν κρίση και στο
μέλλον να μπορούν να επιλέξουν μόνες τους το σύντροφο
τους για την υπόλοιπη ζωή τους και έτσι να μην γίνονται
θύματα εκμετάλλευσης του κάθε προικοθήρα.
Στη σύγχρονη εποχή, όπως είναι λογικό, έχουν αλλάξει πολλά και
οι συνθήκες που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι νέες γυναίκες
είναι πλέον τελείως διαφορετικές. Τώρα πια οι γυναίκες
σπουδάζουν, εργάζονται κι έχουν τη δυνατότητα να
διαμορφώσουν αυτόνομα την προσωπικότητα και το μέλλον τους.
Είναι οι ίδιες υπεύθυνες για τις σημαντικές επιλογές της ζωής τους,
κι ο γάμος προκύπτει μόνο ύστερα από δική τους επιθυμία, όταν οι
ίδιες θεωρήσουν πως είναι έτοιμες για μια τέτοια δέσμευση.

5.  Η διάκριση του Λασκαράτου στη
σάτιρα και ο αφορισμός του.
Ο Λασκαράτος διακρίθηκε στη σάτιρα .Μέσα από το
κείμενο, παρουσιάζονται οι αντιλήψεις για τον γάμο που
επικρατούν την εποχή αυτή αλλά και με σατυρικό τρόπο
τονίζεται η δική του θέση. Αναφέρεται ότι το προικιό είναι
αιτία της θυσίας και οι γονείς καταπιέζουν ψυχολογικά τα
κορίτσια. Επίσης, υποστηρίζει ότι οι γαμπροί που
επιθυμούν προίκα είναι συμφεροντολόγοι. Οι γαμπροί
διαλέγουν τη νύφη από την προίκα που έχει και όλοι την
αντιμετωπίζουν ως εμπόρευμα. Υποστηρίζει, επίσης, ότι τα
κορίτσια θέλουν να απελευθερωθούν από την καταπίεση
των γονιών τους. Επιπλέον, ο Λασκαράτος προτείνει οι
γονείς να συμπεριφέρονται στα κορίτσια τους με αγάπη.
Έτσι, θα καλλιεργήσουν το πνεύμα τους και θα έχουν τη
δυνατότητα να επιλέξουν το σύντροφο τους. Αυτές είναι οι
κύριες αντιλήψεις του Λασκαράτου, οι οποίες προκαλούν
την αναστάτωση των τοπικών αρχών που έχουν
οπισθοδρομικές και παλιομοδίτικες ιδέες

6.  Οι απόψεις του για την γυναίκα, τον
γάμο και την κοινωνία της εποχής
του
Παρά τις αντιλήψεις της εποχής του ανυψώνει τη
γυναίκα σε «κέντρο λατρείας». «Η γυναίκα, γράφει ο
ίδιος στην αυτοβιογραφία του, στάθηκε πάντα έμφυτα
για με, υποκείμενο, όχι μόνο υψίστης σπουδαιότητας,
αλ’ ακόμα και απολυτώτατης ανάγκης». Και αυτή
ακριβώς «η ψηλή ιδέα» του Λασκαράτου για τη
Γυναίκα ήταν η αιτία που σε ηλικία τριάντα-πέντε
χρονών δεν είχε ακόμα παντρευτεί. «Εκείνο, μας λέει
στην αυτοβιογραφία του, που αισθανόμουνα την
ανάγκη του, ήταν μια γυναίκα που να με νιώθη, που να
ημπορώ να τη νοιώσω• έναν σύντροφο, που μαζύ του θα
είχα ενότητα ιδεών και συμπάθειας». Ζητούσε για τη
ζωή του έναν πραγματικό σύντροφο, που θα συνδύαζε,
καθώς θέλει η Κυρία Στάελ «τη σωματική ομορφιά με
την πνευματική καλλιέργεια και την ψυχική
ανωτερότητα». Δε θα 'καιγε μπροστά της «πλούσιο
λιβανωτό σε λόγια», αλλά βαθύτατη εκτίμηση,
ψυχόρμητη αφοσίωση, αληθινό σεβασμό, πίστη, αγάπη
και λατρεία. «Εγώ δεν ημπορώ, εν συνειδήσει, να
ναναρίσω την κοινωνία μας με το ναρκωτικό νανάρισμα
των λαοπλάνων. Ούτε μήτε να σιωπήσω τα ολέθρια
αποτελέσματα μιας τέτοιας σατανικής κερδοσκοπίας.
Εγώ εξεναντίας ξεσκεπάζω τα ελαττώματά της με
θάρρος και με εξουσίαν. Με όλην εκείνην την εξουσίαν
οπού μου δίνει η Αλήθεια».

7.  H ΠΡΟΙΚΑ
Η προίκα ως θεσμός υπήρχε από τα αρχαία χρόνια.
Οι συνηθισμένοι λόγοι που επιβαλλόταν ήταν
καταρχήν οικονομικοί και στη συνέχεια κοινωνικοί.
Οι γονείς κάθε κοριτσιού προσπαθούσαν από τα
μικρά της χρόνια μέχρι τη στιγμή που θα
παντρευόταν να συγκεντρώσουν την προίκα. Η
προίκα μπορεί να ήταν κτήματα, σπίτι, χρήματα,
ρούχα, κοσμήματα κλπ. Ο ρόλος της γυναίκας παλιά
ήταν απαξιωμένος, υποταγμένος στον άνδρα.
Κυρίαρχος ήταν ο άνδρας. Η προίκα έπρεπε να είναι
ανάλογη με την περιουσία και την κοινωνική θέση
του πατέρα, αλλά και της συζύγου. Γίνονταν γάμοι
από οικονομικό συμφέρον, ‘’παζάρια’’ σχετικά με το
ύψος της προίκας, ‘’αγορά’’ γαμπρού και κάποιες
κοπέλες φτωχές έμεναν στο ράφι λόγω έλλειψης
προίκα. Κάποιες φορές και οι άνδρες έμεναν
ανύπαντροι γιατί έπρεπε να προικίσουν και να
παντρέψουν πρώτα τις αδελφές Η προίκα ήταν
δυσβάσταχτο φορτίο για τις φτωχές οικογένειες,
γι’αυτό και η γέννηση του κοριτσιού συχνά
θεωρούνταν συμφορά

8.  ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΠΡΟΙΚΑΣ

9.  ΠΡΟΙΚΟΣΥΜΦΩΝΟ
Το προικοσύμφωνο επιβεβαίωνε την προίκα, ένα
συμβόλαιο γάμου, έγγραφο και ενυπόγραφο. Ήταν μια
ενέργεια στην οποία το συναίσθημα είχε ανύπαρκτο ρόλο
στην διαδικασία λήψεως της απόφασης.
Προικοσύμφωνο από το 1747: