ΓΕΝΙΚΑ: ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΡΥΠΑΝΣΗ
-Οαέρας που εισπνέουμε, ειδικά εμείς που ζούμε σε
μεγαλουπόλεις, είναι γεμάτος από ρύπους διαφόρων
ειδών, σε ποσότητες που είναι βλαβερές για την υγεία μας.
Τι είναι ατμοσφαιρική ρύπανση
-Ατμοσφαιρική ρύπανση καλείται η παρουσία στην
ατμόσφαιρα ρύπων, δηλαδή κάθε είδους ουσιών,
θορύβων, ακτινοβολίας ή άλλων μορφών ενέργειας σε
ποσότητα, συγκέντρωση ή διάρκεια που μπορούν να
προκαλέσουν αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία, στους
ζωντανούς οργανισμούς και στα οικοσυστήματα και γενικά
να καταστήσουν στο περιβάλλον ακατάλληλο για τις
επιθυμητές χρήσεις του.
-Κάτω από ορισμένες συνθήκες η ατμοσφαιρική ρύπανση
μπορεί να φτάσει σε επίπεδα που μπορεί να
δημιουργήσουν ανεπιθύμητες συνθήκες διαβιώσεις. Σε
αυτήν τν περίπτωση έχει επικρατήσει να λέγεται ότι
έχουμε <<Νέφος>>.
Το <<Νέφος>> παρουσιάζεται σε δύο μορφές
Α) Νέφος καπνομίχλης
Β) Φωτοχημικό Νέφος
4.
ΝΕΦΟΣ ΚΑΠΝΟΜΙΧΛΗΣ
-Σχηματίζεται ότανέχουμε υψηλή συγκέντρωση ρύπων,
όπως το διοξείδιο του θείου και αιρούμενα σωματίδια, σε
συνδυασμό με σχετικά χαμηλή θερμοκρασία και μεγάλη
σχετικά υγρασία.
ΤΟ ΦΩΤΟΧΗΜΙΚΟ ΝΕΦΟΣ
-Το φωτοχημικό νέφος είναι μία μορφή ρύπανσης της
ατμόσφαιρας που εμφανίζεται σε μεγάλες πόλεις, όπως η
Αθήνα. Πρόκειται για μία κατάσταση που οφείλεται σε
συσσώρευση αέριων ρύπων, οι οποίοι προέρχονται από
τις μηχανές καύσεις των βιομηχανιών και των
αυτοκινήτων.
-Παρουσιάζεται όταν έχουμε υψηλές θερμοκρασίες,
μεγάλη ηλιοφάνεια, μικρή σχετικά υγρασία και υψηλή
συγκέντρωση οξειδίων του αζώτου, υδρογονανθράκων,
μονοξειδίου του άνθρακα, όζοντος και δευτερογενών
προϊόντων, που αποτελούν τα κύρια συστατικά του.
-Το όζον που αποτελεί δευτερογενή ρύπο, παράγεται στην
περίπτωση του φωτοχημικού νέφους από την
αλληλεπίδραση των οξειδίων του αζώτου με την ηλιακή
ακτινοβολία για αυτό το νέφος ονομάζεται φωτοχημικό.
Ονομάζεται επίσης <<Νέφος τύπου Λος Άτζελες>> επειδή
μελετήθηκε για πρώτη φορά στην ομώνυμη μεγαλούπολη
των Η.Π.Α, όπου αποτελούσε σοβαρό πρόβλημα.
5.
-Οι ρύποι πουαποτελούν το φωτοχημικό νέφος, ειδικά τα
οξείδια του αζώτου και το όζον, προκαλούν προβλήματα
υγείας στους ανθρώπους που ζουν στις μεγαλουπόλεις
και τους εισπνέουν καθημερινά.
Βασικότεροι ατμοσφαιρική ρύποι
-Το όζον
Είναι άχρωμο αέριο και αποτελεί το κύριο συστατικό του
Φωτοχημικού νέφους κοντά στην επιφάνια της γης. Στην
ανώτερη ατμόσφαιρα έχει ευεργετικό ρόλο, γιατί μας
προστατεύει από τις βλαβερές ακτίνες του ήλιου.
-Πηγές
Σχηματίζεται στην κατώτερη ατμόσφαιρα, ως αποτέλεσμα
χημικών αντιδράσεων του οξυγόνου με διάφορους
ρύπους.
-Πηγές αυτών των βλαβερών ρύπων είναι τα οχήματα, τα
εργοτάξια, οι χωματερές, τα χημικά διαλυτικά και πολλές
άλλες μικρές πηγές, όπως βενζινάδικα, αγροτικός
εξοπλισμός, κ.λπ.
-Επιδράσεις
Προκαλεί ερεθισμό στην αναπνευστική οδό, διαταραχή της
αναπνευστικής λειτουργίας, αίσθημα ξηρότητας στο λαιμό,
πόνο στο στήθος, βήχα, άσθμα, φλεγμονή στους
πνεύμονες.
6.
-Το μονοξείδιο τουΆνθρακα
Είναι άοσμο και άχρωμο αέριο
-Πηγές
Εκπέμπεται από τις εξατμίσεις των μηχανών των και από
κάθε είδος μηχανές, όταν η καύση της καύσιμης ύλης είναι
ατελής.
-Επιδράσεις
Μειώνει την ικανότητα του αίματος να μεταφέρει οξυγόνο σε
βασικούς ιστούς του οργανισμού, επιδρώντας κυρίως στο
καρδιοαγγειακό και νευρικό σύστημα.
Χαμηλές συγκεντρώσεις του επηρεάζουν δυσμενής άτομα, με
καρδιακά προβλήματα και μειώνουν σωματικές εκδόσεις νεαρών
και υγειών ατόμων.
Το Διοξείδιο του άνθρακα
7.
Είναι αέριο μεκαφέ χρώμα και ξεχωριστή οσμή. Σε
υψηλές συγκεντρώσεις, είναι υπεύθυνο για την άσχημη
καφέ όψη του ουρανού των πόλεων.
Πηγές
• Η χρήση καυσίμων, κυρίως σε αυτοκίνητα και
φορτηγά αλλά και σε βιομηχανικούς καυστήρες ή
σε σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής, παράγει
μονοξείδιο του άνθρακα (NO)
• Αυτό, με διάφορες χημικές αντιδράσεις, που
ενισχύονται με την παρουσία της ηλιακής
ακτινοβολίας, μετατρέπεται σε διοξειδίου του
αζώτου
Επιδράσεις
Το διοξείδιο του αζώτου αποτελεί τον κύριο ρύπο του
νέφους και της όξινης βροχής, σε υψηλές συγκεντρώσεις,
βλάπτει ανθρώπους και βλάστηση. Στα παιδιά, μπορεί να
προκαλέσει αναπνευστικές ασθένειες. Στους ασθματικούς,
προκαλεί δυσκολία στην αναπνοή.
Τα αιωρούμενα σωματίδια
8.
Είναι υλικά σεστερεή ή υγρή μορφή που μπορούν να
αιωρούνται στην ατμόσφαιρα, για μεγάλα χρονικά
διαστήματα
Πηγές
Βιομηχανικές δραστηριότητες, παραγωγή τσιμέντου,
γύψου, χυτήρια μεταλλεύματος, αυτοκίνητα, πυρκαγιές,
σκόνη από απογυμνωμένο έδαφος, αγροτικές
δραστηριότητες και κατασκευές.
Επιδράσεις
• Τα μικροσκοπικά αυτά σωματίδια επηρεάζουν την
αναπνοή, προκαλούν ασθένειες στα αναπνευστικό
και στους πνεύμονες, ακόμα και πρόωρο θάνατο.
• Ομάδα υψηλού κινδύνου αποτελούν οι ηλικιωμένοι,
τα παιδιά καθώς και άτομα που πάσχουν από άσθμα
Το οξείδιο του θείου
9.
Είναι αέριο άχρωμοκαι άοσμο
Πηγές
Εργοστάσια παραγωγής ενέργειας, βιομηχανίες, κεντρικές
θερμάνσεις, διυλιστήρια πετρελαίου, χημικές βιομηχανίες
και χαρτοβιομηχανίες.
Επιδράσεις
Αποτελεί βασικό ρύπο του νέφους, επηρεάζει άτομα με
αναπνευστικά προβλήματα
Ο μόλυβδος
Ο μόλυβδος και οι ενώσεις του μπορούν να επηρεάσουν
αρνητικά την ανθρώπινη υγεία. Είναι πολύ επικίνδυνος,
ιδίως για τα μικρά παιδιά
Πηγές
Πηγές που κάνουν χρήση καυσίμων με μόλυβδο, χρήση
γαιανθράκων, βαριές βιομηχανίες, εργοστάσια μπαταριών
και καύση απορριμμάτων.
Επιδράσεις
10.
Υψηλά ποσοστά μολύβδουμπορούν να επηρεάσουν,
δυσμενώς, την πνευματική ανάπτυξη και δραστηριότητα,
τη λειτουργία των νεφρών και τη χημεία του αίματος.
Οι αέριοι ρύποι
Όπως το αρσενικό, ο αμίαντος και το βενζόλιο
Πηγές
Χημικές βιομηχανίες, βιομηχανικές δραστηριότητες,
εκπομπές από τα καύσιμα και τις μηχανές των οχημάτων
και οικοδομικά υλικά
Επιδράσεις
• Προκαλούν καρκίνο, αναπνευστικά προβλήματα,
στείρωση και άλλα σοβαρά προβλήματα υγείας
• Μερικά μπορούν να προκαλέσουν ακόμα και το
θάνατο ή σοβαρές κακώσεις, αν από ατύχημα
απελευθερώνουν, στο περιβάλλον σε μεγάλες
συγκεντρώσεις
Το βενζόλιο
Το βενζόλιο είναι ένα από τα συστατικά της βενζίνης
Πηγές
Πρατήρια βενζίνης καθώς επίσης και όλες οι μηχανές που
χρησιμοποιούν βενζίνη σαν καύσιμα
Επιδράσεις
Το βενζόλιο σαν αυτούσια ένωση μπορεί να προκαλέσει
χρόνιες παθήσεις όπως καρκίνο, αταξία στο κεντρικό
11.
νευρικό σύστημα, ζημιέςστη λειτουργία του ήπατος και
των νεφρών και προβληματικές γεννήσεις
Αίτια Φωτοχημικού Νέφους
Το φωτοχημικό νέφος δημιουργείται από την ενέργεια του
ηλιακού φωτός με ρύπους που έχουν απελευθερωθεί στην
ατμόσφαιρα, οι ουσίες αυτές μπορεί να είναι οξείδια του
αζώτου (ΝΟΧ) πτητικές οργανικές ενώσεις (VOC)
υπάρχουν σε τεχνητές ουσίες όπως η βενζίνη και τα
τεχνητά χρώματα, ορισμένες αλδεϋδες (RCHO) και το
όζον (Ο3) όταν βρίσκεται στα χαμηλά επίπεδα της
ατμόσφαιρας. Συναντώνται σε πυκνοκατοικημένες
περιοχές, κυρίως με θερμό και ξηρό κλίμα, και όμως οι
ουσίες αυτές προέρχονται από οχήματα και βιομηχανίες
και αναπτύσσονται σε υψηλές θερμοκρασίες. Είναι λογικό,
λοιπόν, για στην Αθήνα ανίσταται το φαινόμενο αυτό σε
τόσο μεγάλο βαθμό. Ενδεικτικά, έρευνες στο Λος Άντζελες
έδειξαν πως το φωτοχημικό νέφος της πόλης οφείλεται
κατά 50% στη μεγάλη κυκλοφορία των αυτοκινήτων . η
παρουσία του σε πιο αραιοκατοικημένες περιοχές
οφείλεται στη μεταφορά των ρύπων με τον αέρα.
Συνέπειες Φωτοχημικού Νέφους
12.
Οι συνέπειες τουφαινομένου αυτού αφορούν κυρίως την
υγεία του ανθρώπου. Οι ασθένειες που οφείλονται στο
φωτοχημικό νέφος μπορούν να προκαλέσουν ακόμα και
τον θάνατο. Μερικές από αυτές είναι το άσθμα, η
βρογχίτιδα και το εμφύσημα. Επίσης, αποτελεί αιτία
αναπνευστικών προβλημάτων (δυσκολία στην αναπνοή,
βήχα) και ερεθισμό στα μάτια. Τέλος, μπορεί να επηρεάσει
ακόμα και το ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου,
περιορίζοντας έτσι την δυνατότητα του να αντιστέκεται σε
οποιαδήποτε μορφή ασθένειας.
Πρώτη χώρα στη ατμοσφαιρική ρύπανση έχουν αποδεχτεί
οι Η.Π.Α. σύμφωνα με μεγάλη έρευνα ομάδας ερευνητών
των πανεπιστημίων τους Σαν Φρανσίσκο και της Νέας
Υόρκης που ολοκληρώθηκε το 2009, από τους 450.000
ανθρώπους που παρακολουθούνταν, 118.000 έχασαν
13.
την ζωή τουςκατά τη διάρκεια του χρόνου όπου η έρευνα
διέρκησε. Οι ερευνητές παρατήρησαν πως το ποσοστό
αυτό που αποτελεί το 26,2% του δείγματος, κατοικούσε σε
πυκνοκατοικημένες περιοχές. Συμπέραιναν τελικώς, πως
οι κάτοικοι αστικών κέντρων έχουν 30% περισσότερες
πιθανότητες να αποκτήσουν κάποια πνευμονική ασθένεια.
Σε συνέντευξη τους μάλιστα, οι ερευνητές τόνισαν το
μεγάλο αριθμό κατοίκων σε μολυσμένες περιοχές,
συνεχίζοντας τον με το ποσοστό που αναφέρθηκε
προηγουμένως. Όλος ο κόσμος, ωστόσο, έχει υποστεί τις
βαριές συνέπειες του νέφους.
Το 1952 το Λονδίνο καλύπτεται από το μεγάλο νέφος του
1952 ( the great smoke of 1952) για τέσσερις μέρες 4.000
άνθρωποι χάνουν την ζωή τους από αναπνευστικά
προβλήματα στο σύντομο διάστημα αυτό 8.000 τις
επόμενες εβδομάδες.
14.
Το Δεκέμβριο του2005 η Ιρανική κυβέρνηση αποφασίζει
να κλείσει τα σχολεία και τα δημόσια κτίρια στην Τεχεράνη,
λόγω του νέφους που έχει σχηματιστεί πάνω από την
πόλη, ενώ 2.600 νοσηλεύονταν με αναπνευστικά
προβλήματα. Αίτια αποτελούν αφιλτράριστα καυσαέρια
των αυτοκινήτων.
Τον Οκτώβρη τους 2006, ο ουρανός πάνω από την
Μαλαισία και την Σιγκαπούρη καλύπτεται από νέφος. Αίτια
αποτέλεσε ο καπνός από τις πυρκαγιές της Ινδονησίας,
που μεταφέρθηκε με νοτιοδυτικούς ανέμους
Τρόποι αντιμετώπισης για το Φωτοχημικού Νέφους
Αν και το Λος Άντζελες, ήταν η πρώτη πόλη όπου
παρουσιάστηκε το φωτοχημικό νέφος, απορία δημιουργεί
από την περίοδο 1960-1970 μέχρι σήμερα παρατήρησε
σημαντική μείωση των επιπέδων φωτοχημικού νέφους
πάνω από την πόλη. Η παρατήρηση αυτή δεν είναι
ανεξήγητη. Από την περίοδο εκείνη ένα μεγάλο ποσοστό
των τεχνολογικών επιτευγμάτων που λάμβαναν μέρος στις
Η.Π.Α. αφορούσαν τον περιορισμό της ατμοσφαιρικής
ρύπανσης. Ο παράγοντας, ωστόσο, που συνέβαλε στη
μείωση τους φωτοχημικού νέφους ήταν ο έλεγχος νέφους
της Καλιφόρνιας, ένα σύνολο κανόνων που στοχεύει στην
15.
εξάλειψη της ατμοσφαιρικήςρύπανσης στην Καλιφόρνια.
Οι κανόνες αυτοί περιλάμβαναν τον υποχρεωτικό έλεγχο
των οχημάτων κάθε 2 χρόνια, την προσθήκη μικρών
χρηματικών ποσών στη φορολόγηση των Αμερικανών
πολιτών με σκοπό τη ενίσχυση περιβαλλοντικών
προγραμμάτων (12$ από την αρχή του 2005, 6$ τα
προηγούμενα χρόνια) και έρευνες για να συγκεντρωθούν
χρήσιμες πληροφορίες για τα αίτια του φαινομένου.
Εκτιμήσεις λένε πως το πρόγραμμα αφαιρεί περίπου 400τ
νέφους καθημερινώς. Ωστόσο, το πρόγραμμα θεωρείται
ανεπιτυχές, δεδομένου ότι έχει περιορίσει μόνο το 12,3%
των υδρογονανθράκων [CxHy] και το 9,8% του
μονοξείδιου του άνθρακα [CO] στην ατμόσφαιρα, έναντι το
25% όλων των ρύπων υπολογίζονταν αρχικά πως θα
μειωθεί. Η αποτυχία αυτή αποδίδεται στη έλλειψη
ενημέρωσης των πολιτών πάνω στο φαινόμενο της
ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Το πρόγραμμα συνέβαλλε,
ωστόσο, σημαντικά στον περιορισμό του φωτοχημικού
νέφους.
ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΜΕΤΡΑ
Στην κυκλοφορία
o Πεζοδρομήσεις, λεωφορειόδρομοι, ποδηλατόδρομοι
και νομοθετικές ρυθμίσεις που θα αποσκοπούν στο
να περιορίσουν την εκτεταμένη χρήση οχημάτων.
o Ανανέωση του στόλου των Ι.Χ. αυτοκινήτων με
απόσυρση των παλιότερων επιβατικών και επέκταση
αυτού του μέτρου και στα ελαφρά φορτηγά.
o Ανανέωση του στόλου των αστικών λεωφορείων ή
εισαγωγή λεωφορείων φυσικού αερίου.
16.
Στη βιομηχανία
Μέτρα καταλυτικήςεπεξεργασίας απαερίων και
επεμβάσεων στις διεργασίες βιομηχανικών καύσεων.
Σε μικρές επιχειρήσεις
Το φωτοχημικό νέφος προκαλείται και από τις
εκπομπές οξειδίων του αζώτου και πτητικών οργανικών
ενώσεων που παράγονται από τους διαλύτες, οι οποίοι
χρησιμοποιούνται στις βαφές και τα βερνίκια. Στα
στεγνοκαθαριστήρια, στα φανοποιεία και τα
επιπλοποιεία θα πρέπει να χρησιμοποιούνται
φιλικότερα προς το περιβάλλον υλικά, σύμφωνα με
τους ειδικούς.
![εξάλειψη της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην Καλιφόρνια.
Οι κανόνες αυτοί περιλάμβαναν τον υποχρεωτικό έλεγχο
των οχημάτων κάθε 2 χρόνια, την προσθήκη μικρών
χρηματικών ποσών στη φορολόγηση των Αμερικανών
πολιτών με σκοπό τη ενίσχυση περιβαλλοντικών
προγραμμάτων (12$ από την αρχή του 2005, 6$ τα
προηγούμενα χρόνια) και έρευνες για να συγκεντρωθούν
χρήσιμες πληροφορίες για τα αίτια του φαινομένου.
Εκτιμήσεις λένε πως το πρόγραμμα αφαιρεί περίπου 400τ
νέφους καθημερινώς. Ωστόσο, το πρόγραμμα θεωρείται
ανεπιτυχές, δεδομένου ότι έχει περιορίσει μόνο το 12,3%
των υδρογονανθράκων [CxHy] και το 9,8% του
μονοξείδιου του άνθρακα [CO] στην ατμόσφαιρα, έναντι το
25% όλων των ρύπων υπολογίζονταν αρχικά πως θα
μειωθεί. Η αποτυχία αυτή αποδίδεται στη έλλειψη
ενημέρωσης των πολιτών πάνω στο φαινόμενο της
ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Το πρόγραμμα συνέβαλλε,
ωστόσο, σημαντικά στον περιορισμό του φωτοχημικού
νέφους.
ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΜΕΤΡΑ
Στην κυκλοφορία
o Πεζοδρομήσεις, λεωφορειόδρομοι, ποδηλατόδρομοι
και νομοθετικές ρυθμίσεις που θα αποσκοπούν στο
να περιορίσουν την εκτεταμένη χρήση οχημάτων.
o Ανανέωση του στόλου των Ι.Χ. αυτοκινήτων με
απόσυρση των παλιότερων επιβατικών και επέκταση
αυτού του μέτρου και στα ελαφρά φορτηγά.
o Ανανέωση του στόλου των αστικών λεωφορείων ή
εισαγωγή λεωφορείων φυσικού αερίου.](https://image.slidesharecdn.com/2-120929123305-phpapp01/75/2-15-2048.jpg)
