η εφημερίδα του 21 (τεύχος 1), η διατροφή

1. Αθηνών “Λέλα Καραγιάννη¨
21ο Δημοτικό Σχολείο
Τεύχος 1
e – ε φ η μ ε ρ ί δ @ τ ο υ 2 1
Οκτώβριος– Νοέμβριος 2012
Το εφημεριδάκι
μας online
Η διατροφή στην Αρχαία Ελλάδα (Στ1) σελ. 2-3
 Το εφημεριδάκι
μας θα το
βρείτε σε η-
Πίτσα μεσογειακή (Γ2) σελ. 10
λεκτρονική
μορφή στο
ιστολόγιο του
σχολείου μας
στη διεύθυν-
Η διατροφή στο Βυζάντιο (Στ1), σελ. 4-5
ση:
blogs.sch.gr/
21dimath
Τα κάναμε σαλάτα (Α2) σελ. 6-7
Οι εκπαιδευτικοί του σχολείου
Τα φρούτα σε κάθε εποχή (Α1) σελ. 8-9
Οι εκπαιδευτικοί του 21ου Δημο- γίνεται διαθεματική επεξεργασία καταθέσουν τις γνώμες τους, τα
τικού σχολείου Αθηνών λαμβά- ενός θέματος κάθε μήνα, μέσα ενδιαφέροντά τους και θα διαθέ-
νοντας υπόψη τις ανάγκες των από project που δουλεύονται σουν τον πολύτιμο χρόνο τους για
μαθητών μας για έκφραση και στις τάξεις. Οι μαθητές μας θα μια συλλογική προσπάθεια που ε-
δημιουργία και με γνώμονα τη έχουν τη δυνατότητα να δημι- ξυπηρετεί πολλούς στόχους, γνω-
διαθεματική προσέγγιση της ουργήσουν, να καλλιεργήσουν στικούς, κοινωνικούς και όχι μόνο.
γνώσης που αποσκοπεί στη πολλές δεξιότητες, να συνεργα- Το πρώτο μας τεύχος έχει θέμα
σφαιρική καλλιέργεια των μαθη- στούν, να εξοικειωθούν με διά- τη Διατροφή. Εργάστηκαν με εν-
τών προχωρήσαμε στη δημιουρ- φορα είδη κειμένων, να προβλη- θουσιασμό και μεράκι τα
γία της σχολικής μας εφημερι- ματιστούν, να μάθουν διερευνώ- «πρωτάκια» μας, η Γ’ η Στ’ τάξη.
δούλας. ντας, να επικοινωνήσουν, να ε-
μπνευστούν…. Με ιδιαίτερη χαρά παρουσιάζουμε
«Δημοσιογράφοι» τα ίδια τα παι-
το πρώτο τεύχος της μηνιαίας ε-
διά μας με τη βοήθεια των δα- Πλούσιο φωτογραφικό υλικό θα φημεριδούλας μας και ευχόμαστε
σκάλων τους. Η εφημερίδα μας πλαισιώνει τα άρθρα των μικρών ειλικρινά σε όλους σας: Καλή Ανά-
θα είναι θεματική, δηλαδή θα μας δημοσιογράφων, οι οποίοι θα γνωση!

2. e–εφημερίδ@ του 21 Σελίδα 2
Η διατροφή στην αρχαία Ελλάδα
Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν τρία ενώ οι πάγκοι χρησιμοποι-
γεύματα την ημέρα. Το πρωινό ούνταν κυρίως στα συμπό-
(ἀκρατισμός) ήταν κριθαρέ- σια.
νιο ψωμί βουτηγμένο σε κρασί Κομμάτια πεπλατυσμένου
(ἄκρατος), συνοδευόμενο ψωμιού μπορούσαν να
από σύκα ή ελιές, το μεσημε- χρησιμοποιηθούν ως πιά-
τα, ωστόσο τα πήλινα δο-
ριανό (ἄριστον) και το βρα-
χεία ήταν τα πιο διαδεδο-
δινό (δεῖπνον). Σε αυτά μπο- μένα. Η χρήση του πη-
ρεί να προστεθεί ένα επιπλέον ρουνιού ήταν άγνωστη και
ελαφρύ γεύμα (εσπέρισμα) ο σύνηθης τρόπος λήψης
αργά το απόγευμα. Στις περισ- του φαγητού ήταν με τα
σότερες περιστάσεις, οι γυναί- δάχτυλα. Εντούτοις μαχαί-
κες γευμάτιζαν χωριστά από ρια χρησιμοποιούνταν για ζωμούς. Κομμάτια ψωμιού (ἀπομαγδαλία) μπορούσαν
τους άνδρες ή αφού οι τελευ- την κοπή του κρέατος, να χρησιμεύσουν για τη λήψη τροφής ή ακόμη και ως
ταίοι είχαν ολοκληρώσει το καθώς και κάποια μορφή πετσέτα για τα δάχτυλα.
γεύμα τους. κουταλιών για σούπες και ΕΝΤΡΙ
Οι Έλληνες έτρωγαν καθιστοί,
Τα συμπόσια
Το συμπόσιον «συνάθροιση ντρα (κλίναι), ενώ χαμη-
ανθρώπων που πίνουν» απο- λά τραπέζια φιλοξενούσαν
τελούσε έναν από τους πιο τα φαγώσιμα και τα παι-
αγαπημένους τρόπους διασκέ- χνίδια. Χορεύτριες, ακρο-
δασης των Ελλήνων. Περιε- βάτες και μουσικοί συ-
λάμβανε δύο στάδια: το πρώ- μ πλήρω ναν . Ένας
το ήταν αφιερωμένο στο φα- «βασιλιάς του συμποσίου»
γητό, ενώ το δεύτερο στην ο οποίος εκλεγόταν στην
κατανάλωση ποτού. Το δεύτε- τύχη αναλάμβανε να υπο-
ρο μέρος ξεκινούσε με σπον- δεικνύει στους δούλους
ντικότατο μέσο κοινωνικοποίησης στην Αρχαία Ελλάδα.
δή, τις περισσότερες φορές την αναλογία κρασιού και
Μπορούσε να διοργανωθεί από έναν ιδιώτη για τους φί-
προς τιμή του Διονύσου. Κα- νερού κατά την προετοι-
λους ή τα μέλη της οικογένειάς του, όπως ακριβώς συμβαί-
τόπιν συζητούσαν ή έπαιζαν μασία των ποτών. Εντελώς
διάφορα επιτραπέζια παιχνίδι- απαγορευμένο στις γυναί- νει και σήμερα .
α, όπως ο κότταβος. Τα άτομα κες, με εξαίρεση τις χο-
έμεναν ξαπλωμένα σε ανάκλι- ρεύτριες και τις εταίρες, το
συμπόσιο ήταν ένα σημα-
λά. Ένα από τα πιο απαραίτητα αγαθά ήταν το λάδι. Φη-
μισμένα ήταν τα λάδια της Σάμου και της Ικαρίας. Οι
Τι έτρωγαν οι αρχαίοι Έλληνες
αρχαίοι συνήθιζαν να βγάζουν λάδι από άγουρες ελιές,
που το προτιμούσανε στις σαλάτες τους. Από τα απα-
Οι αρχαίοι Έλληνες φρό- νε ψήμενα], τα μπιζέλια
ραίτητα επίσης στο καθημερινό τραπέζι των αρχαίων
ντιζαν στα γεύματα τα τρα- και τα κουκιά, που τα
ήταν το γάλα και το τυρί, όπως και τα σκόρδα και τα
πέζια να είναι πλούσια. έτρωγαν συνήθως με που-
κρεμμύδια. Από τα εκλεκτότερα εδέσματα ήταν οι κο-
Αποτελούνταν συνήθως ρέ [έτνος]. Οι Αθηναίοι
χλιοί, τα σαλιγκάρια, που τα έτρωγαν οι Κρητικοί. Τα
από ψωμί, γλυκίσματα, συνήθιζαν να έχουν στα
μικρά πουλιά, σπίνους, τσίχλες, ακόμη και τους λαγούς,
φρούτα, ελιές, πίτες, κρέα- σπίτια τους μεγάλη ποικι-
αφού τα ψήνανε, τα διατηρούσανε μέσα σ’ ευωδια-
τα, χορταρικά. και από λία τροφών όπως ψωμί,
στό λάδι. Για τους φτωχούς ανθρώπους οι σούπες ήταν
άφθονο κρασί. Από τα λουκάνικα, σύκα, γλυκί-
το πιο συνηθισμένο καθημερινό φαγητό. Ένας ζωμός
όσπρια, γνωστά ήταν τα σματα, μέλι, τυρί, τρυφε-
που ευχαριστούσε ιδιαίτερα τον Ηρακλή ήταν ο ζωμός
φασόλια, οι φακές, τα ρε- ρά χταπόδια, τσίχλες,
βύθια [που τα προτιμούσα- σπουργίτια και άλλα πολ-
από μπιζέλια. ΒΑΣΙΛΙΚΗ

3. Τεύχος 1 Σελίδα 3
Το ψωμί στην αρχαία Ελλάδα
Κόλλαβοι: ατομικά ψωμάκια.
Σησαμίδες: άρτοι σφαιρικοί με σησάμι.
Ιπνίτης: ψωμί ψημένο σε φούρνο.
Εσχαρίτης: ψωμί ψημένο σε πήλινη σχά-
Για το δείπνον
ρα.
εις τας θείας
Κριβανίτης: ψωμί ψημένο στον κρίβανο,
κριβανίτας και
δηλαδή σε κινητό πήλινο φούρνο.
ομώρους
Βλωμιαίος: ψωμί χωρισμένο σε τμήματα.
και για τη θεά
Συγκομιστός: ψωμί φτιαγμένο με άλευρα
Εκάτη
από διάφορα δημητριακά.
έδωκα μισό
Μακωνίδης: ψωμί με σπόρο παπαρούνας.
Θριδακίνη: χορτόψωμο με μαρούλια καρβέλι.
Πυρίτης: ψωμί σταριού με μέλι.
Ερικήτης: φτιαγμένο με κοπανισμένο σιτάρι
Τυρών άρτος: τα γνωστά μας τυρόψωμα.
(σαν πληγούρι).
Αλιφατίτης: τα γνωστά λαδόψωμα και η
Κυλλαστίς: υπόξινο ψωμί με κριθάρι.
σφολιάτα.
Στρεπτίκιος: Ψωμί με γάλα, λάδι και μέλι. Πλυτός ή Βασυνίας: βραστό
Μάζα: από κριθάρι, λάδι και καμιά φορά ψωμί. Όταν ψήνεται επιπλέει
και γάλα στο νερό. Φτιάχνεται στην Πάρε στο σπίτι
Κόλλυρα, κολλίκια: τα γνωστά μας, ση- Κρήτη (ζεματιστά κουλούρια) σου ένα Φοίνικα
μερινά κουλούρια. Χονδρίτης: ψωμί από χο- ή Λυδό
Αρτολάγανο ή λάγανο: Πρόγονος της ντροαλεσμένα δημητριακά. που θα ξέρει
σημερινής λαγάνας και των λαλαγγιών. Υγεία: θυσιαστικό κρίθινο αληθινά
Τα λαλάγγια (λαλαγίτες άρτοι) φτιάχνο- ψωμί υπέρ υγείας. Προσφε- κάθε μέρα να σου
νται ακόμα στη Μάνη και στην Καλαμάτα. ρόταν συχνά στον Ασκληπιό φτιάχνει
Απαλός άρτος: ψωμί με λάδι και γάλα. οποιανής λογής
και έφερε παραστάσεις ή και
Τον έφτιαχναν και οι Καππαδόκες και οι ψωμιά,
σφραγίδα που έγραφε ΥΓΕΙΑ
όπως θα τον
Σύριοι οι οποίοι τον έλεγαν λαχμά (εξ ου ή ΖΩΗ διατάξεις.
και το γνωστό λαχματζούν).
Πλυτός ή Βασυνίας: βραστό ψωμί. Όταν
ψήνεται επιπλέει στο νερό. Φτιάχνεται
στην Κρήτη (ζεματιστά κουλούρια) Νικόλας—Τζόνι
Γνωρίζετε ότι…...
Αυτόζυμος: Το γνωστό μας νεια νερού στο οποίο φαίνεται ότι το χρησιμο-
εφτάζυμο, λέξη η οποία προέ- έχουν μείνει μέσα ρεβί- ποιούσε. Πριν από αυ-
κυψε από παράφραση. Δεν θια. Οι χριστιανοί το τόν τα παξιμάδια λεγό-
είναι εφτά φορές ζυμωμένο το λένε και διαβολόψωμο ταν διπυρίτες άρτοι ε-
εφτάζυμο. Είναι απλώς αυτό- διότι δεν προκύπτει από πειδή αφού ψηθούν ως
ζυμο δηλαδή η ζύμωση του προζύμι που έχει φτια- ψωμί και κοπούν σε φέ-
δεν προκύπτει από προσθήκη χτεί με την προβλεπό- τες, ξαναμπαίνουν στον
προζυμιού. Το αυτόζυμο φτιά- μενη διαδικασία της χρι- φούρνο για να στεγνώ-
χνεται με προσθήκη μιας καλ- στιανικής εκκλησίας. σουν.
λιέργειας από ρεβίθια. Το α- Παξιμάδι: Το όνομα
λεύρι αναμιγνύεται με αφρό προέρχεται από τον Βαγγέλης
που σχηματίζεται στην επιφά- Έλληνα Πάξαμο, που

4. e–εφημερίδ@ του 21 Σελίδα 4
Η διατροφή στο Βυζάντιο
Τα κύρια γεύματα των ρια ή κουτάλια και μα-
βυζαντινών ήταν το χαίρια. Πριν και μετά
πρόγ(ε)υμα ή πρόφαγον, το φαγητό έπλεναν τα
το άριστον ή μεσημβρι- χέρια τους, χρησιμο-
νόν (γεύμα), καθώς και ο ποιώντας το χέρνιβ(ι)
δείπνος. Έτρωγαν χρη- ον (πήλινο ή μεταλλικό
σιμοποιώντας κυρίως τα αγγείο).
χέρια, αφού το πιρούνι
ήταν άγνωστο μέχρι το Φρούτα και ξηροί καρ-
10ο αιώνα και η χρήση ποί: Τα φρούτα και οι όπως τα σύκα και τα σταφύλια τα αποξέραιναν
του σπάνια στους επόμε- ξηροί καρποί αποτελού- και μαζί με κάστανα αμύγδαλα φιστίκια και κου-
νους αιώνες. Χρησιμο- σαν το επιδόρπιο των κουνάρια τα έτρωγαν τους χειμερινούς μήνες.
ποιούσαν επίσης κοχλιά- Βυζαντινών. Φρούτα, ΕΛΙΣΑΒΕΤ
Αβγά: Τα αβγά κότας αναφέρονταν με το
ήταν ένα συνηθισμένο όνομα της περιοχής
τρόφιμο στο Βυζάντιο. απ΄ όπου προέρχο-
Τρώγονταν βραστά, ψητά, νταν. Αναμείγνυαν πα-
τηγανητά ή και λιό κρασί με μέλι και
«ροφητά» (ωμά). πιπέρι και έφτιαχναν
Έτρωγαν επίσης αβγά το «κονδίτον». Άλλα
φασιανών, χήνας, πάπι- αλκολούχα ποτά ήταν
ας και πέρδικας. ο «μηλίτης»,ο
« μυρτίτης »,ο
Κρασί και άλλα ποτά: « α π ί τ η ς » , ο άλλα ποτά μη αλκοολούχα, όπως από εκχύλισμα
Οι Βυζαντινοί αγαπούσαν «φοινικίτης» κ.λπ. αμυγδάλων, μελίγαλα, ροδόμελι κ.λπ.
το κρασί και είχαν μεγάλη Γνώριζαν την μπίρα,
ποικιλία. Το κάθε κρασί αλλά έφτιαχναν και
νους. Εκτός, από
το φρέσκο ψωμί οι
Βυζαντινοί παρα-
σκεύαζαν και παξι-
μάδια, που διατη-
ρούνταν περισσότε- Το τυρί το έφτιαχναν από γάλα πρόβειο, κατσικί-
ρο καιρό . σιο, αγελαδινό, και βουβαλίσιο. Υπήρχαν διάφο-
Ψωμί: Στα χωριά το κάθε ρες ποικιλίες, όπως το ανθότυρον, η μυζήθρα, το
νοικοκυριό έψηνε μόνο του το Γάλα και τυρί: Τα κρητικόν το περίφημο «βλάχικον τυρίτσιν», αλλά
ψωμί που χρειάζονταν, ενώ γαλακτομικά δεν και το χαμηλής ποιότητας «ασβεστότυρον» . Από
στις πόλεις οι περισσότεροι έλλειπαν από το το γάλα έφτιαχναν ακόμη «οξύγαλον» ( γιαούρτι)
το αγόραζαν από τους φούρ- βυζαντινό τραπέζι. και βούτυρο. ΑΝΝΑ

5. Τεύχος 1 Σελίδα 5
.Η ελιά και το λάδι: Η ελιά υπήρξε,
στα βυζαντινά χρόνια, ένα πολύ δια-
δεδομένο, πρόχειρο και νηστίσιμο
προϊόν. Οι ελιές διατηρούνταν σε
άλμη (αλμάδες), σε ξίδι ή σε “έφαγε τον
περίδρομο”
«οξύμελι» (ξίδι και μέλι μαζί). Γνω-
επειδή το
στές, επίσης, ήταν οι
πινάκιο, το βαθύ
"θλαστές" (τσακιστές) και οι πιάτο των
«δρουπάτες» (θρούμπες). Το λάδι το ρια ήταν διατηρημένα σε χοντρό αλάτι
Βυζαντινών, είχε
χρησιμοποιούσαν στη μαγειρική. και καταναλώνονταν το χειμώνα,. Στο γύρω γύρω ένα
βυζαντινό τραπέζι σερβίρονταν ακόμα περιθώριο όπου
Ψάρια και θαλασσινά: Τα ψάρια οι και θαλασσινοί μεζέδες, τα λεγόμενα ξεχείλιζε το
Βυζαντινοί τα έτρωγαν «αγνά» (καλαμάρια, χταπόδια, γαρίδες, φαγητό.
«εκζεστά» (βραστά), «οφτά» (ψητά) ή χτένια, πεταλίδες, μύδια, στρείδια, αχι-
«τηγάνου» (τηγανητά). Τα παστά ψά- νοί κ.λπ), τα οποία τα μαγείρευαν ή τα
έτρωγαν ωμά. ΒΑΣΙΛΙΚΗ
Βυζαντινές συνταγές Γάρος (σάλτσα):
αναμειγνύονταν
Χοιρινομαγειρεία εμβαπτισμένη σε να σιγοβράσει σε κρασί. μικρά ψάρια,
οξύ μελί: Ετοιμάζετε μαρινάτα από εντόσθια, βράγχια
Ιχθείς εν αρτιδίοις ενωπτημένοι:
ξύδι και μέλι, όπου αφήνετε το χοιρι- και αίμα ψαριών με
Τοποθετήστε μικρά ψαράκια μεταξύ
νό για μερικές ώρες. Κατόπιν ψήνετε αλάτι. Προσέθεταν
δύο φύλλων ζύμης σε ταψί και ψήστε
το κρέας σε πήλινο στο φούρνο μαζί πιπέρι και παλιό
την πίτα.
με κολοκύθι ή λάχανο φρέσκο ή αλ- κρασί. Σιγόβραζαν
μαία κράμβη (λάχανο τουρσί). Φάβατα: Αλέθετε ξερά κουκιά, προ- το μείγμα για
σθέτετε νερό και ανακατεύετε μέχρι αρκετές ώρες ή το
Όρνις μονθυλευτή: Διαλέγετε ένα άφηναν να
να γίνει χυλός, βράζετε και προσθέ-
τρυφερό κοτόπουλο. Το αφήνετε σε «ζημωθεί» στον
τετε λάδι. Προαιρετικά αρωματίζετε
μαρινάτα από κρασί ή ξύδι με καρυ- ήλιο για 2-3 μήνες.
με μυρωδικά ή σερβίρετε με ολόσκορ-
κεύματα για λίγες ώρες και μετά το Ο γάρος
δον (τηγανιτά σκόρδα).
παραγεμίζετε με καρυκεύματα, ψίχα σερβίρονταν
ψωμιού και αμύγδαλα. Το αφήνετε να αναμεμειγμένος με
λάδι (ελαιόγαρος) ή
με νερό
Επιδόρπια
Κίτρο ψημένο με μέλι Πάστελλος από ζωμό σύκων ή διο ταπεινό γλύκισμα
Ξερά σύκα με καρύδια πετιμέζι και αλεύρι ή σιμιγδάλι Λαλάγγια ή εγκρίδες, κομμάτια
Συκομαγίς, πολτός σύκου Πλακόπιττα μεσαιωνική ή μαρ- ζύμης που φουσκώνουν καθώς
Κυδωνάτον, το κυδωνόπαστο ζαπάς, η αμυγδαλόπαστα τηγανίζονται στο λάδι
Οινούττα, είδος μουστοκού- (μαρζιπάν) Κοπτόν ή κοπτοπλακούς από ζύ-
λουρου Κρίκελος, παξιμάδι από λευκό μη και κοπανιστά καρύδια, μέλι,
Σησαμούς ή σησαμάτον, το πα- αλεύρι, που σερβίρεται ως επι- αμύγδαλα και πιπέρι
στέλι δόρπιο Ρύζι παρασκευασμένο με γάλα,
Καρυδάτον, παρασκευασμένο Φρεσκοψημένο ψωμί βουτηγμέ- που σερβίρεται πασπαλισμένο με
με μέλι νο σε ζεστό μέλι, ένα αυτοσχέ- ζάχαρη ή ρύζι με μέλι

6. e–εφημερίδ@ του 21 Σελίδα 6
Τα κάναμε σαλάτα
Με τους μαθητές είχαμε ξεκινήσει από την αρχή της σχολικής χρονιάς να μιλάμε για την υγιεινή διατροφή και τη
σημασία των τροφών στην ανάπτυξή τους, στην επίδοσή τους στα μαθημάτα και στις διάφορες δραστηριότητές
τους. Αιτία για όλα αυτά στάθηκε το γεγονός ότι το κολατσιό των μαθητών ήταν σε μεγάλο ποσοστό έτοιμα συ-
σκευασμένα προϊόντα, κυρίως γλυκίσματα (π.χ. κρουασάν, μπισκότα, σοκολάτες κ.τ.ο.).
Οι διατροφικές συνήθειες παρόλο που είναι δύσκολο να αλλάξουν στην ενήλικη ζωή , είναι πολύ εύκολο να δια-
μορφωθούν στην παιδική ηλικία μέσα από τα κατάλληλα μηνύματα υγιεινής διατροφής που μπορούν να περά-
σουν στους μαθητές μέσα από ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα.
Με αφορμή , λοιπόν, την Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής, ξεκινήσαμε ένα project διάρκειας 10 διδακτικών ωρών
που κατανεμήθηκαν σε 5 ημέρες. Μπορείτε να βρείτε όλο το project στη διεύθυνση
http://www.slideshare.net/ichalkia/18-15260933 Η δασκάλα του Α2
Χωριστήκαμε σε ομάδες και η κάθε ομάδα υιοθέτησε ένα όνομα σχετικό με το θέμα μας. Έτσι προέκυψαν οι εξής
4μελής ομάδες: «Σαλάτα», «Φρούτα», «Λαχανικά», «Βιταμίνες», «Τραχανάς». Κάθε ομάδα έφτιαξε την αφίσα
της .
Οι μαθητές του Α2

7. Τεύχος 1 Σελίδα 7
«Πίνω γάλα, τρώω το «Είμαστε λαχανικά,
αυγό μου και πάω στο νόστιμα και θρεπτι-
σχολειό μου. Μυαλό και κά. Σαν θα μπούμε
σώμα δυνατό, σημαίνει στην κοιλιά σας θα
τρώω το σωστό» έχετε όλοι την υγειά
σας»
“Φρούτα να τρώτε πολλά,
χαρίζουν υγεία και ομορ-
φιά. Φρούτα διαλέγω κι “Είμαστε οι βιταμί-
εγώ και έχω σώμα γερό» νες, ζούμε μέσα στις
τροφές τις φρέσκες
“Σαλάτα τρώω κάθε μέ- και υγιεινές»
ρα, τρέχω σαν τον αέρα.
Αγγουράκι καροτάκι, φρέ-
σκο, πράσινο σπανάκι»
Η πυραμίδα της μεσογειακής διατροφής
Κάθε μέρα:
δημητριακά, ψωμί, φρούτα λαχανι-
κά, όσπρια, γάλα, λάδι ελιάς, ξηροί
καρποί
Λίγες φορές την εβδομάδα:
ψάρι, κοτόπουλο, αυγό, κρέας
Επιδόρπια Λίγες φορές το μήνα:
γλυκά
Μπείτε στη διεύθυνση:
http://www.agogiygeias.gr/
joomla/flashes/pyramid4.swf
Και δείτε βήμα βήμα τη διατρο-
φική πυραμίδα

8. e–εφημερίδ@ του 21 Σελίδα 8
Αγάλι αγάλι γίνεται η αγουρίδα μέλι
Πολλά πολλά αδερφάκια
πιασμένα απ’ τα χεράκια.
Τι είναι
Φρούτο πορτοκαλί τρώγε-
ται με κουτάλι. Ίσως κι
εσύ να ξεχαστείς όπως
ξεχάστηκαν κι οι άλλοι.
Τι είναι;
Χίλιοι μύριοι καλογέροι σ’
ένα ράσο τυλιγμένοι
Τι είναι;
Ποιο φρούτο σε διατάζει
να σηκωθείς αμέσως
Ένα μήλο την ημέρα...
Φρούτο του χειμώνα ζου-
μερό πολύ, χρυσαφένιο
τόπι πάνω στο κλαδί.
Τι είναι;
Είμαι κίτρινο χνουδάτο
και στυφό και μυρωδάτο.
Γίνομαι και πιο καλό αν
με κάνουνε γλυκό
Τι είναι;
Καλαγκαθένιο το μαντρί
και κόκκινα τα γίδια.
Τι είναι;
Είμαι τόπι κόκκινο, αν με
καθαρίσεις, άσπρο νόστι-
Απ’ έξω είμαι καφετί κι έχω πολλά γενάκια. Μα μέσα είμαι πράσινο με χίλι- μο καρπό αμέσως θ’ αντι-
α δυο γενάκια. κρύσεις
Τι είναι;
Τι είναι;

9. Τεύχος 1 Σελίδα 9
Αν δε σπείρεις την άνοιξη δεν θερίζεις το καλοκαίρι
Ολόκληρα και νόστιμα τα
τρώνε τα πουλάκια και τα
παιδιά στα αυτάκια τους
τα’ χουν σκουλαρικάκια.
Τι είναι;
Φρούτο ζουμερό πολύ για
κομπόστες και γλυκό.
Έχει όμως και χνουδάκι
κι ένα μόνο κουκουτσάκι.
Τι είναι
Είμαι πορτοκαλί και με
μεγάλο κουκούτσι. Με λέ-
νε και καϊσί .
Τι είναι;
Αλωνάρι με τ΄αλώνια και με τα χρυσά πεπόνια
Πράσινος κάμπος,
όμορφα παιδιά, τρελά εγ-
γόνια.
Τι είναι;
Πετσί από δω, πετσί από
κει, από μέσα μέλι και κε-
χρί
Τι είναι;
Επιδόρπια
Γούρνα μου πελεκητή,
μαρμαρένια και χυτή. Που
‘χεις μέσα μαύρα ψάρια
και γλυκό κρασί.
Τι είναι;
Στη ράχη πήγαινα
έβρισκα μια πέρδικα. Τα
φτερά της έτρωγα, το
κορμί της πέταγα.
ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΤΟΥ Α1 Τι είναι;

10. e–εφημερίδ@ του 21 Σελίδα 10
Μεσογειακή πίτσα
· ΥΛΙΚΑ: 2/3 της κούπας (τσαγιού) χλιαρό νερό
· Μισό φακελάκι μαγιά
· 2 φλιτζάνια τσαγιού αλεύρι για όλες τις χρήσεις
· 1/2 κουταλάκι γλυκού αλάτι
· 1 /2 κουταλάκι γλυκού ζάχαρη
· 1 κ.σ. ελαιόλαδο
ΕΚΤΕΛΕΣΗ:
Φτιάχνω πίτσα μοναχός μου
Λίγο αλεύρι με νερό
Ρίχνω μαγιά ένα κουταλάκι
Και φουσκώνει στο λεπτό.
Ρίχνω λάδι στο ταψί
Και απλώνω τη ζύμη λεπτή,
Ντοματούλα, πιπεριά,
Φέτα και λίγο ελιά
Βάζω αν θέλω μανιτάρια,
Πιπέρι, ρίγανη, θυμάρι
Και είναι έτοιμη να ψηθεί
Η ΠΙΤΣΑ Η ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ
ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΤΟΥ Γ2

11. Τεύχος 1 Σελίδα 11
ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
Ο Δαρείος, ένας κομψός γάτος, ζει με το αφεντικό του, τον
κύριο Τίτο, ο οποίος είναι διαιτολόγος, μουσικολόγος. Και οι
δυο τους έχουν μια εβδομαδιαία ισορροπημένη διατροφή
(γαλακτοκομικά, λαχανικά, φρούτα και θαλασσινά). Το Σαβ-
βατοκύριακο το περνούν με μουσικές και βόλτες. Μια μέρα
όμως ο κ. Τίτος πάει ταξίδι για 7 μέρες και αφήνει το Δαρείο
μόνο του. Ο Δαρείος βγαίνει από το σπίτι και αρχίζει να πε-
ριπλανιέται στους δρόμους τρώγοντας σκουπίδια. Αυτό έχει
ως αποτέλεσμα να παχύνει πάρα πολύ. Όταν καταλαβαίνει
ότι έχει παχύνει αρχίζει να κάνει γυμναστική για να αδυνατί-
σει, όμως όσο και να προσπαθεί δεν γίνεται τίποτα. Ο κ. Τί-
τος γυρίζει από το ταξίδι, βλέπει το Δαρείο σε τέτοια χάλια
και του αρχίζει δίαιτα…...
ΝΙΚΟΛΑΣ
Μπορείτε να διαβάσετε το βιβλίο στη διεύθυνση
http://www.slideshare.net/ichalkia/ss-15061759
ΦΡΑΣΕΙΣ-ΠΑΡΟΙΜΙΕΣ ΜΕ ΤΙΣ ΤΡΟΦΕΣ
«Κερδίζω το ψωμί μου» Εξασφαλίζω τα αναγκαία «Φασούλι το φασούλι γεμίζει το σακούλι» με τη
για να ζήσω συνεχή προσπάθεια έχουμε ένα καλό αποτέλεσμα
«Έχει ψωμί αυτή η δουλειά» Αποφέρει πολλά «Όπου ακούς πολλά κεράσια κράτα και μικρό κα-
κέρδη λάθι»
«Φάγαμε μαζί ψωμί και αλάτι» Ζήσαμε μαζί και «Το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι»
συνδεθήκαμε «Όποιος ανακατεύεται με τα πίτουρα τον τρώνε οι
«Είναι μετρημένα τα ψωμιά του» Βρίσκεται πια κότες»
στα τελευταία του “Το Σεπτέμβρη τα σταφύλια, τον Οκτώβρη τα
«Αν δε σπάσεις αυγά, ομελέτα δεν τρως» κουδούνια»
Αν δεν προσπαθήσεις δεν έχεις και καλά αποτε- «Κάθε πραγμα στον καιρό του κι ο κολιός τον Αύ-
λέσματα γουστο»
«Του ψήσανε το ψάρι στα χείλη» «Πίσω έχει η αχλάδα την ουρά»
«Μάζευε κι ας είναι και ρόγες» «Μεγάλη μπουκιά φάε, μεγάλο λόγο μην πεις»
«Των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγει- «Νηστικό αρκούδι δεν χορεύει»
ρεύουν»
Μαρία, Γιουστίνα, Σαλούα, Μπιάνκα

12. Παιδική παχυσαρκία
Επισκεφτείτε την τοποθεσία μας
στο web: blogs.sch.gr/21dimath
Με πρώτα τα παιδιά της
Αμερικής, στην παγκόσμια
κατάταξη, τα ελληνόπουλα (υπέρταση, στεφανιαία νό-
κατέχουν την δεύτερη θέση σος κ.α), παρά από το aids
σε σχέση με την παχυσαρκί- και τα ναρκωτικά! Ένα παι-
α. Τα τελευταία δέκα χρόνια δί που δεν κινείται, σε συν-
η αύξηση της παχυσαρκίας δυασμό με ανθυγιεινή δια-
φτάνει στο 54% σε παιδιά 6 τροφή μπορεί να θεωρείται
-11 ετών και το 40% σε ε- παχύσαρκο ενώ δεν του
φήβους 12-17 ετών. Πρό- φαίνεται (π.χ. όταν δεν
κειται για μια νέα μάστιγα η έχει αναπτύξει αρκετούς
οποία θα οδηγήσει στο να μυς σε σύγκριση με το πο-
«χάσουμε» σε 20χρόνια, σοστό λίπους).
περισσότερα παιδιά από την
κακή διατροφή και τα επα- Φραντσέσκο
κόλουθα που έχει
Μπορείτε να λύσετε το σταυρόλεξο online μπαίνοντας στο ιστολόγιο του σχολείου