EKSETASTEA KAI DIDAKTEA YLH G TAKSHS GENIKOY LYKEIOY
ΒΟΛΤΑ ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΑ ΣΥΝΟΡΑ....
1. Β Ο Λ Τ Α Π Ε Ρ Α Α Π Ο Τ Α Σ Υ Ν Ο Ρ Α…
….
Λίγο έντυπο υλικό, η περιέργεια της ομάδας για μακρινά μέρη και ξένες φυλές κατά τη διάρκεια όλης της χρονιάς
, η διάθεση μας για μια πρώτη γνωριμία με τους πολιτισμούς και βέβαια η αγάπη μας για όλα τα «χρώματα» του
κόσμου αποτέλεσαν κίνητρο για τη βόλτα μας πέρα από τα σύνορα….. .Μπορεί να μη χρησιμοποιήσαμε
αεροπλάνο, καράβι ,τρένο για τους προορισμούς μας αλλά με αρκετή φαντασία και διάθεση για εξερεύνηση
καταφέραμε μια μικρή προσέγγιση στο θέμα ενδιαφέροντος. Εμείς το μόνο που εγκάρδια είπαμε ήταν «καλό
ταξίδι» και πραγματικά η ευχή έπιασε.
ΠΕΡΙΕΡΓΕΙΑ – ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΓΙΑ ΜΑΚΡΙΝΟΥΣ ΤΟΠΟΥΣ ΚΑΙ ΞΕΝΕΣ ΦΥΛΕΣ ΚΑΘ’ ΟΛΗ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ
ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΑΣ.
Πολλές φορές τα παιδιά εκδηλώνουν το ενδιαφέρον τους για μέρη μακρινά πέρα από τη πατρίδα μας. Είναι οι
πρώτες ευκαιρίες για μικρές αποδράσεις μακριά από το τόπο μας. Τα Χριστούγεννα ενδιαφέρονται για τη
Λαπωνία, το χωριό του Άγιου Βασίλη, αλλά και την Βηθλεέμ το μέρος που γεννήθηκε ο Χριστός. Μέσα από τα ζώα
της ζούγκλας ,των πάγων, της θάλασσας γεννιούνται απορίες για την Αφρική, το Βόρειο Πόλο, τους ωκεανούς.
Κατά τις Απόκριες επιλέγοντας μεταμφιέσεις όπως Σπανιόλες, Ινδιάνοι, Ταρζάν, Κινέζες, Χαβανέζες κ.α. πάλι
δίνεται η ευκαιρία να έχουν μια πρώτη γεύση από άλλες χώρες. Μέσα από τα παραμύθια και τις ιστορίες που
διαδραματίζονται μακριά, τα παιδιά πάλι ταξιδεύουν για τα ξένα . Λίγη έθνικ μουσική και ένα παραδοσιακό
τραγούδι με ξένο στίχο μας ενεργοποιεί όλους να μοιραστούμε λίγη από την ατμόσφαιρα καταγωγής και
δημιουργίας τους. Τέλος η φιλοξενία στο σχολείο ενός παιδιού από άλλη χώρα αποτελεί ένα ξεχωριστό
πολύτιμο ερέθισμα για να μάθουμε κάτι περισσότερο. Κι όλα μαζί δημιουργούν μια μικρή ενότητα γύρω από την
επιθυμία μας να κάνουμε έναν περίπατο έξω από την Ελλάδα ο οποίος έχει τελικά διάρκεια.
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΤΗΣ UNICEF « ΜΙΑ ΖΩΗ ΣΑΝ ΤΗ ΔΙΚΗ ΜΟΥ».
Μέσα από το βιβλίο αυτό γνωρίσαμε το «πως» ζουν και μεγαλώνουν τα παιδιά μέσα στο κόσμο. Η έντονα
χαρακτηριστική φωτογράφηση των φυλών, των τόπων, των συνηθειών και της καθημερινής πραγματικότητας
τους, ενέπνευσε συζητήσεις και σχόλια με την ομάδα καθώς και ενασχολήσεις μικρής και μακράς διαρκείας
Λέξεις κλειδιά αναδείχθηκαν «η τροφή», «το σπίτι»« η οικογένεια», «η υγεία», « η εργασία», « η ταυτότητα»,
«το σχολείο», «η ενδυμασία» «η τέχνη», «η θρησκεία», «τα ήθη και έθιμα», «η αλληλοβοήθεια», «η
διαφορετικότητα», « υιοθεσία» «η ιστορία».
Με τη βοήθεια τους ήρθαμε πολύ κοντά στη κατανόηση της ευρύτερης έννοιας «δικαιώματα» που αφορά και
αναφέρεται σε όλους τους ανθρώπους .
2. Συμπληρωματικά και με εξίσου ενδιαφέρουσα εικονογράφηση
λειτούργησαν τα τεύχη του περιοδικού Ναtional Geographic που
δανειστήκαμε μερικές μέρες στο σχολείο μας αλλά και κάποια παλιά
βιβλία με αναφορές σε παιδιά από άλλες χώρες που έδωσαν σε μας τους
παιδαγωγούς πληροφορίες και ταυτόχρονα είχαν μεγάλη ανταπόκριση
στην ομάδα μας.
3. ΠΑΙΓΝΙΔΙ ΡΟΛΩΝ ΜΕ ΗΡΩΕΣ ΑΠΟ ΜΑΚΡΙΝΕΣ ΦΥΛΕΣ.
Έχοντας πια δώσει τα πρώτα ερεθίσματα και χρησιμοποιώντας ανάλογη μουσική επένδυση τα παιδιά διάλεξαν
ανάμεσα σε διάφορες φυλές ποιους θα ήθελαν να υποδυθούν. Η επιλογή που επικράτησε ήταν οι Ινδιάνοι και οι
Κινέζοι. Τι θα μπορούσαν να κάνουν αυτοί μεταξύ τους; Μα να ανταλλάξουν εμπειρίες . Τα παιδιά χωρίστηκαν σε
δυο ομάδες ,σε Κινέζους και Ινδιάνους . Τους προτρέψαμε να διαλέξουν αυτά που τους άρεσαν περισσότερο από
τις αναφορές μας στις δυο φυλές και κατόπιν να τα παρουσιάσει η μία «φυλή» στην άλλη. Με χειροποίητα
αξεσουάρ, καπέλα ινδιάνικα, «τσοπ-στικς» για το Κινέζικο φαγητό, παράξενα ονόματα και ζωηρά παραγγέλματα
τα παιδιά μπήκαν κατευθείαν στο πνεύμα. Μερικές όμορφες στιγμές των Ινδιάνων ήταν «ο χορός γύρω από την
ιερή φωτιά» προκειμένου να βρέξει στο χωριό τους, τα περίεργα διπλά ονόματα που επινόησαν όπως «μαύρο
γεράκι», « λευκή καταιγίδα», «ατσαλένιο φτερό», «γρηγοροπόδαρος λύκος» και οι εντολές που έδιναν στους
φίλους τους Κινέζους όπως να κυνηγήσουν , να μάθουν να χρησιμοποιούν τόξα , να τραγουδήσουν σαν πουλιά
κ.α.
Από την άλλη οι Κινέζοι έδωσαν μεγάλη έμφαση στο περπάτημα με κοφτό-γρήγορο βήμα χαρακτηριστικό της
φυλής τους όταν φορούν κιμονό ,στο μόνιμο ευγενικό χαμόγελο , στην λίγο «αστεία» γλώσσα τους, στον
ιδιαίτερο χαιρετισμό αλλά και στο τρόπο που τρώνε καθιστοί κάτω με ξυλάκια στο χέρι .
Δεν έλειψαν στο τέλος και μερικά ενθύμια που έφτιαξε η μία φυλή για την άλλη. Πορτραίτα Κινέζας , οι Κινέζοι ,
Ινδιανάκια και ινδιάνικα καπέλα με φτερά οι Ινδιάνοι.
5. Κατά τη διάρκεια της περιήγησης μας στο κόσμο αρκετά από τα παιδιά αναφέρθηκαν στο θέμα της υιοθεσίας
παιδιών από μακρινές χώρες της Αφρικής που έχουν κάνει οι γονείς τους .Μέσω της δράσης «Γίνε ανάδοχος
παιδιού» της οργάνωσης ActionAid, βοήθησαν και συνεχίζουν να βοηθούν ένα παιδί των φτωχών χωρών να ζήσει
και να μεγαλώσει έχοντας μια στοιχειώδη αλληλογραφία μαζί του. Πολλές φορές αυτή είναι ιδιαίτερα
συγκινητική και ουσιαστική. Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα με λίγες ζωγραφιές και γράμματα που έστειλε ένα
παιδί στην ανάδοχο οικογένεια σαν ένδειξη αγάπης και χαράς για τη γνωριμία και υποστήριξη που έλαβε.
Ανάλογα αισθανθήκαμε και εμείς βλέποντας την και κατανοώντας τις ομοιότητες με τις ζωγραφιές της δικής μας
ομάδας και εκτιμώντας πόσο μπορεί η ζωγραφική να απευθύνεται , να επικοινωνεί και να γεφυρώνει
οποιεσδήποτε αποστάσεις και διαφορές των παιδιών.
6. Η γνωριμία με την ActionAid και τις δράσεις της οδήγησαν σε επίσκεψη μας στο χώρο της και στη συμμετοχή
των παιδιών στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα που υλοποιεί για μικρά παιδιά με θέμα « Έχω ένα φίλο μακρινό».
Τα παιδιά ταξιδεύουν σε έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο, για να συναντήσουν τη Χατζουαβή, μια φίλη από
τόπο μακρινό που βρίσκεται στην Αφρική. Εκεί προσεγγίζουν, μέσα από παιχνίδια ρόλων, το θέμα της
διαφορετικότητας και κάνουν μια εισαγωγή στη σύνδεση αυτής με τα ανθρώπινα δικαιώματα. Τις εντυπώσεις
μικρών και μεγάλων κέρδισε το φανταστικό αεροπλάνο με το οποίο ταξιδέψαμε στη Γκανά για να γνωρίσουμε
από κοντά τη φίλη μας.
Η αίθουσα «προορισμός», πραγματικά ήταν διαμορφωμένη σε ένα μικρό αφρικάνικο χωριό με παραδοσιακά
στοιχεία όπως προϊόντα ,ρούχα, αγορά που βοήθησαν στην εξέλιξη του προγράμματος.
7.
8. Ανανεώνοντας το ραντεβού μας για την επόμενη χρονιά με την ActionAid και έχοντας ευαισθητοποιηθεί και
άμεσα για το έργο της κατά κάποιο τρόπο αποτελέσαμε και εμείς έναν μικρό κρίκο στην αλυσίδα ενημέρωσης
για όλο αυτό.
ΛΙΓΗ ΕΜΠΝΕΥΣΗ….
Έχοντας αυτές τις εμπειρίες και διάθεση να παίξουμε με τις λέξεις και τη μουσικότητα τους αυθόρμητα φτιάξαμε
ένα παραμύθι έμμετρο που ενεργοποίησε την ομάδα να το εμψυχώσει, να το ζωγραφίσει, να το τραγουδήσει με
τα αυτοσχέδια όργανα μας και να το αναπαράγει με τη δική της φαντασία για τη βόλτα πέρα από τα σύνορα…..
ΕΝΑ ΜΙΚΡΟ ΙΝΔΙΑΝΑΚΙ
Ένα μικρό ινδιανάκι τα βέλη του ετοιμάζει
και σημαδεύει σύννεφο που χαίρεται να αράζει.
Το τόξο βρίσκει τη καρδιά του , στα δύο τη χωρίζει
9. και μια βροχή με δύναμη ξεσπά και αρμενίζει.
Πέφτει στη γη , φτιάχνει ποτάμι γελαστό
που προχωρά ατέλειωτα ,σε δρόμο πονηρό.
Φτάνει σε χώρα μακρινή με ήχους τσι και τσα,
βλέπει μπροστά του Κινεζάκι που πλένεται σχολαστικά.
Αλλάζει χρώμα το νεράκι βάφεται κίτρινο για το παιδί
βουτάει μέσα σε κατσαρόλα , να ζεσταθεί ανυπομονεί.
Μπαίνει μαζί του λίγο ρύζι, ανακατεύεται καλά
φουσκώνει , πίνει καθεμιά σταγόνα , αμέσως ξεδιψά.
Μέσα στο πιάτο το σερβίρει το κινεζάκι προσεχτικά
και σε έναν δράκο το προτείνει να το γευτεί στα πεταχτά.
Ο δράκος αρνείται να δοκιμάσει , ζητάει άλλη λιχουδιά
βάζει φτερά και παίρνει δρόμο, με το πιατάκι αγκαλιά.
Περνάει χώρες και ποτάμια ,πελάγη και πολλά νησιά
και καταλήγει στην Αφρική σε αχυρένια μικρή σπηλιά.
Βγάζει φωτιά από το στόμα κάνει σινιάλο στα παιδιά
να δοκιμάσουν ρύζι Κίνας να τρελαθούν πραγματικά.
Έφαγαν έξι από το πιάτο κι έμεινε λίγο στη γωνιά
είναι περίσσευμα και πρέπει να το χορτάσει καμιά κοιλιά.
Έρχεται μάγος απ’ τη φυλή τους και λέει λόγια μαγικά
δίνει στο πιάτο μια ευχούλα και εκείνο βγάζει δυο φτερά.
Μοιάζει μικρό πουλί φευγάτο, μοιάζει κι ιπτάμενος σοφός
που αποφάσισε να πετάξει σαν ένας χάρτινος αετός.
Έχει και σύνθημα επάνω που λέει με γράμματα πολλά
στα φωναχτά απ’ τον αέρα «ΝΑ ΤΑΪΣΤΟΥΝΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ»
10. Πετά γοργά και προσγειώνει το ρύζι στην Αμερική
πάνω σε ένα τραπεζάκι που κάθεται μωρό παιδί.
Μόλις το βλέπει το αρπάζει , το δοκιμάζει και γελά
ρίχνει και λίγο στην αυλή του και αυτό φυτρώνει με τη μια.
Γέμισε ρύζι όλη η χώρα το μαγειρεύουν διαρκώς,
στέλνουν με φορτηγά και πλοία παντού να φάει ο λαός.
Έφτασε ακόμα και στη Κίνα τι να το κάνουν τώρα εδώ
αναρωτιούνται οι Κινέζοι κι αρχίζουν το κουβαλητό.
Φτιάχνουν γραμμές, κρατούν γαβάθες , χέρι με χέρι το σκορπούν
τα ποντικάκια το ανακαλύπτουν , ξέφρενο γλέντι αρχινούν.
Γιορτές με ρύζι, ρυζογαλάκι, βάλτε το μέσα στο κοκκινιστό
σε ένα κεσέ με γιαουρτάκι δείχνει να είναι ιδανικό.
Όλη η γη μας τρώει ρύζι, πίνει νερό και ευχαριστεί
τον όμορφο μικρό Ινδιάνο που έστειλε σε όλους τη βροχή.
Κι έγινε το νερό ποτάμι τη Κίνα αντάμωσε μακριά
έβρασε λίγο απ’ το ρυζάκι κι αυτό αυγάτισε παιδιά.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΜΕ ΥΛΙΚΟ ΠΟΥ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΕ ΚΑΙ ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΕ ΤΙΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΜΑΣ.
Παιδικά βιβλία.
Το παιδικό βιβλίο βοηθάει και συμμετέχει ενεργά για τη ευαισθητοποίηση και ανάπτυξη ενός τέτοιου σπουδαίου
θέματος όπως είναι η περιήγηση στον κόσμο και η κατανόηση της διαφορετικότητας. Ειδικά για τα παιδιά αυτής
της ηλικίας που αγαπούν τόσο την εικόνα και την ιστορία μέσα από την εικόνα. Προτείνουμε λοιπόν βιβλία που
επιλέξαμε και διαβάσαμε με ανάλογο περιεχόμενο.
«Ας βγάλουμε άλλη φωτογραφία», Πόπη Διακαινισάκη , εκδόσεις Κέδρος.
«Έλμερ , ο παρδαλός ελέφαντας» Ντέιβιντ Μακ Κι, εκδόσεις Πατάκη
« Δεν πειράζει να είσαι διαφορετικός» , Τόντ Παρ, εκδόσεις Μεταίχμιο.
11. «Δε θέλω μωβ μύτη» , Πόπη Διακαινασάκη , εκδόσεις Κέδρος.
«Πετρόσουπα» , Τζον Τζ. Μουθ, μετάφρ. Μάνος Κοντολέων, εκδόσεις Άγκυρα
«Βελισσάριος , ο τίγρης φούρναρης» ,Gaetan Doremus, εκδόσεις Ποταμός.
«Συντροφιά με τα παραμύθια», Βραζιλιάνικα παραμύθια» , εκδοτική Θεσσαλονίκης.
« Ένας γάτος μια φορά», Κώστας Μάγος-Γεωργία Γκανάτσιου, εκδόσεις Εν -Πλω
Μουσικά βίντεο (YouTube).
Η μουσική και τραγούδι τόνωσαν την ατμόσφαιρα της ομάδας και έδωσαν χρώμα σε οτιδήποτε κάναμε με τα
παιδιά. Πάνω στο ψάξιμο για μουσική «του κόσμου», βρήκαμε αρκετές ενδιαφέρουσες επιλογές.
-Chinese folk music:Dance of the Yi people 彝族舞曲, Liu Fang pipa solo 劉芳琵琶,//-Μama africa - music: aq bix
-Kitaro - Celestial Scenery CD1 'Silk Road Regend' [Full Album]///- Matsuri Kitaro with 12 Girls Band
-Vangelis - Last of the Mohicans//-Wild celtic bagpipe piece//-Anoushka Shankar - sitar - 4 - Raga Flamenco
-Άν όλα τα παιδιά της γής- Λουκιανός Κηλαηδόνης //-Τα παιδια ζωγραφίζουν στον τοίχο - Τάνια Τσανακλίδου
-Ο σταθμός(πολίτικη κουζίνα)Ευανθία Ρεμπούτσικα (HD) //-"Ringa Ringa" (Slumdog Millionaire Soundrtack - #6)
-encardia -to myristo t asteri //-Tarantella Napoletana//- Μάγειρας - Μάριος Φραγκούλης * Ηλίας Μαμαλάκης.
1ος
Δ.Π.Σ. ΒΥΡΩΝΑ( Ομάδα μεγάλων νηπίων)
Σχεδιασμός-οργάνωση –υλοποίηση Άννα Στάση.
Συνεργάστηκε: Δήμητρα Τσουκαλά