SlideShare a Scribd company logo
ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΓΕΥΣΕΙΣ,ένα
ταξίδι γευσιγνωσίας στο
χρόνο!
ΤΑ ΓΕΥΜΑΤΑ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ
Οι Βυζαντινοί δεν έτρωγαν πρωινό.Φαίνεται να είχαν δύο
κύρια γεύματα την ημέρα. Το πρώτο και κύριο γεύμα της
ημέρας (άριστον, γεύμα), το έτρωγαν γύρω στο μεσημέρι ή
λίγο νωρίτερα, ενώ για το βραδινό (δείπνον αλλά και
αριστόδειπνον) υπήρχαν περισσότερες εκδοχές. Κάποιοι
το λάμβαναν το απόγευμα, άλλοι πριν βασιλέψει ο ήλιος και
κάποιοι αργά το βράδυ. Το δείπνο μπορούσε να είναι
ιδιαίτερα πλούσιο και βαρύ ή και εξαιρετικά λιτό. Διχασμένες
εμφανίζονται την εποχή αυτή οι ιατρικές συμβουλές ως προς
τη σύσταση του δείπνου, αφού άλλες συνιστούν για το
βράδυ μόνο ψωμί και δυο-τρία ποτήρια κρασί, ενώ άλλες
συνιστούν το δείπνο να είναι σημαντικότερο από το άριστον.
Υπάρχουν αναφορές και για συμπληρωματικά γεύματα,
όπως το πρόσφαγον και το δειλινόν, τα οποία φαίνεται να
συνήθιζαν κυρίως μέλη πιο εύπορων οικογενειών,
ανεβάζοντας έτσι των αριθμών των ημερήσιων γευμάτων σε
τέσσερα
ΤΙ ΕΤΡΩΓΑΝ ΟΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙ
Οι βυζαντινοί έτρωγαν ψωμί, που ήταν το πιο σημαντικό
στοιχείο της καθημερινής διατροφής.
Εκτός από το ψωμί, βασικά τρόφιμα καθημερινής
κατανάλωσης ήταν οι ελιές, το ελαιόλαδο και το τυρί.
Ονομαστό ήταν π.χ. το <<Βλάχικον Τυρίν>>, όπως και το
τυρί που πουλούσαν οι Βενέτικοι, ενώ το κρητικό τυρί, αν και
είχε κακή φήμη, ήταν πολύ χρήσιμο στη βυζαντινή κουζίνα,
για τον πολυζήτητο μονόκυθο, ένα βαρύ φαγητό που
ψήνεται σε πήλινη κατσαρόλα. Από τις διάφορες συνταγές
παρασκευής αναφέρεται επίσης μια μάλλον νηστήσιμη
ωστόσο πολυτελή: Μέσα σε σούπα από κρασί, λάδι,
κρεμμύδια, σκόρδο, κράμβη, πιπέρι και άλλα μπαχαρικά,
ψήνονται διάφορα ψάρια μαζί με κρητικό και βλάχικο τυρί,
αυγά και τυρόπηγμα
ΚΡΕΑΤΑ ΚΑΙ ΠΟΥΛΕΡΙΚΑ
Το κρέας και τα πουλερικά δεν ανήκαν στα καθημερινά
φαγητά και ήταν μάλλον σπάνια, και αυτό πρώτα απ’ όλα,
διότι η κατανάλωσή του κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, σε
ζεστό κλίμα μπορούσε να είναι επικίνδυνο, καθώς το κρέας
αλλοιώνεται γρήγορα. Όσο κρέας δεν καταναλωνόταν
αμέσως μετά τη σφαγή του ζώου, οι βυζαντινοί το
πάστωναν.
Για την άρτυση των φαγητών, το σκόρδο είχε μεγάλη
σημασία, (ίσως μεγαλύτερη απ’ ότι σήμερα). Το αλάτι και το
πιπέρι ήταν γνωστά και διαδεδομένα.
ΛΑΧΑΝΙΚΑ
Πολλά λαχανικά ήταν διαθέσιμα μόνο ορισμένους μήνες ή
και εβδομάδες του έτους.Η διατήρηση ορισμένων λαχανικών
γινόταν με ξήρανση.
Η μεταφορά τους στα αστικά κέντρα, ιδίως στην
Κωσταντινούπολη, γινόταν ακόμη και από τις πιο
απομακρυσμένες επαρχίες του Βυζαντινού κράτους.
ΓΛΥΚΑ
Το επιδόρπιο ονομάζονταν και αναδείπνιο ή
επιδείπνιο. Τα γλυκά τα αγαπούσαν ιδιαίτερα οι Βυζαντινοί
και τα ονόμαζαν "πλατσένται". Οι Πατέρες της Εκκλησίας
και οι εκκλησιαστικοί συγγραφείς (Μ.Βασίλειος, Κλήμης
Αλεξανδρεύς, Χρυσόστομος κ.λπ.) συχνά καταφέρονται
εναντίον των πλουσίων που καταναλώνουν "μελίπηκτα". Τα
γλυκά ονομάζονται "μελίπηκτα" ή "μελιτηρά" ή "μελώματα",
γιατί χρησιμοποιούσαν μέλι για την παρασκευή τους. Η
ζάχαρη δεν ήταν άγνωστη αλλά δεν είχε τη θέση που είχε το
μέλι.
Ιδιαίτερα διαδεδομένα ήταν τα παστέλια (το γνωστό παστέλι
από σουσάμι το έτρωγαν κυρίως στους γάμους) και
η μουστόπιτα. Επίσης, έτρωγαν μελόπιτα, από μέλι και
αλεύρι. Σημαντική αναφορά γίνεται και για την "κοπτή" που
μοιάζει με το δικό μας μπακλαβά. Οι Βυζαντινοί έτρωγαν και
ένα είδος κυδωνόπαστου το "κυδωνάτο" και το "καρυδάτο".
Γνωστά και διαδεδομένα ήταν τα "λάγανα" , είδος γλυκού
του τηγανιού, που μοιάζει με τη δική μας λαλαγγίτα.
ΦΡΟΥΤΑ
Οι βυζαντινοί επίσης έτρωγαν αμύγδαλα, κάστανα,
φιστίκια και κουκουνάρια. Είδος πολυτελείας ήταν
τα μήλα. Υπήρχαν και ιδιαίτερες ποικιλίες τα ανθόμηλα και
τα στρουθόμηλα. Τα μήλα τα τοποθετούσαν σε χρυσούς
δίσκους στη βασιλική τράπεζα και τα πουλούσαν σε γυάλινα
δοχεία. Παράλληλα αναφέρονται τα "απίδια" ή αχλάδια και
τα σύκα που τα τιμούσαν ιδιαίτερα οι Βυζαντινοί.
Τα σύκα μάλιστα τα συντηρούσαν σε πήλινα δοχεία με
φύλλα δάφνης. Τα πιο συνηθισμένα φρούτα ήταν
τα σταφύλια και οι σταφίδες για τους φτωχούς. Τα πιο
φτηνά φρούτα ήταν τα πεπόνια.. Συχνά μνημονεύονται
τα κυδώνια, τα μούσμουλα και τα κούμαρα
ΓΡΟΥΤΗ
Ιδιαίτερα διαδεδομένη στους Βυζαντινούς ήταν η γρούτη. Το
ίδιο φαγητό με παρόμοια ονομασία το συναντάμε στην
Κύπρο και στον Πόντο και πρόκειται για πολτώδες φαγητό
από αλεύρι απλό ή καβουρντισμένο και ζεστό νερό (το
σημερινό κουρκούτι). Όπως και το αγιοζούμι, οι Βυζαντινοί
το αρωμάτιζαν με θρυμβόξυλα ή με φλησκούνι. Σε κάποιες
περιπτώσεις η γρούτα ταυτίζεται με την "αθάρα" που ήταν
αλεύρι ή σιμιγδάλι ψημένο με λάδι, τροφή κυρίως για
παιδιά .
ΜΑΓΕΙΡΙΚΑ ΣΚΕΥΗ
Κυριότερα μαγειρικά σκεύη στο Βυζάντιο ήταν το τηγάνι , το
οποίο ήταν πήλινο και βαθύ , η χύτρα που ήταν χάλκινη
,τα δύο αυτά σκεύη ήταν ίσα σε βάθος . Μετά
εμφανίστηκαν εμφιαλωμένα τηγάνια. Επίσης είχαν το
σαλτσάριο που ήταν πήλινο σκεύος με σχήμα ανάποδου
κώνου με δύο λαβες. Το επάνω μέρος του αγγείου
διαμορφωνόταν σαν ανοιχτό πιάτο με διπλό εσωτερικό
χείλος για να δέχεται κάλυμμα.
ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΑ ΣΚΕΥΗ
Μετά τον 7ο αιώνα το Βυζάντιο αρχίζει να διαμορφώνει δική
του αισθητική στα επιτραπέζια σκεύη .
Οι Βυζαντινοί έτρωγαν άλλοτε με ρηχά πιάτα ή με βαθιά. Το
φαγητό τους το έτρωγαν με πιρούνια ,κουτάλια ή με τα χέρια
και έπιναν νερό με πήλινα ποτήρια.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ <<ΓΑΡΟΝ>>
Κύρια μέσα παρασκευής των φαγητών ήταν το ελαιόλαδο
και τα ζωικά λίπη. Χρησιμοποιούσαν δε όλους τους
γνωστούς σήμερα τρόπους μαγειρικής (ψήσιμο, βράσιμο,
τηγάνισμα, αλεσμένα με μορφή πουρέ κ.λπ.). Για να
προσδώσουν γεύση στο φαγητό πρόσθεταν διάφορα
αρτύματα (ηδύσματα), όπως σάλτσες (που σερβίρονταν και
σε ειδικά σκεύη, τα σαλτσάρια), αρωματικά φυτά (άνηθο,
μαραθο, δενδρολίβανο, ρίγανη, κάπαρη) ακόμη και
μπαχαρικά. Η πιο διαδεδομένη σάλτσα που
χρησιμοποιούσαν στη βυζαντινή κουζίνα ήταν το γάρον ή ο
γάρος. Γνωστό από την αρχαιότητα, το γάρον φτιαχνόταν
από εντόσθια ψαριών και μικρά ψάρια, τα οποία αφού
αλάτιζαν και πιθανώς ανακάτευαν με κρασί, τα άφηναν στον
ήλιο για δύο έως τρεις μήνες ή τα έβραζαν για αρκετές ώρες.
Το υγρό αυτό χρησιμοποιούσαν σε διάφορες παραλλαγές
(ανακατεμένο με νερό, κρασί, λάδι ή ξύδι) για να αρτύσουν
όλων των ειδών τα φαγητά, λαχανικά, κρέατα, ψάρια. Τα
μπαχαρικά (πιπέρι, κανέλα, γαρίφαλο, κάρδαμο) εισάγονταν
από την Ανατολή και φυσικά η τιμή τους ήταν απαγορευτική
για το συνηθισμένο βυζαντινό τραπέζι.
ΝΗΣΤΕΙΕΣ
Οι νηστείες, συνήθως, τηρούνταν αυστηρά από τους
Βυζαντινούς. Εκτός από την Τετάρτη και Παρασκευή, είχαν 4
μεγάλες περιόδους νηστείας: Των Χριστουγέννων, της
Μεγάλης Τεσσαρακοστής, των Αγίων Αποστόλων και της
Κοίμησης της Θεοτόκου .Οι μοναχοί νήστευαν και τη
Δευτέρα.
Υπολογίζεται ότι οι ημέρες της νηστείας ήταν 170-180 για
τους λαϊκούς και περισσότερες για τους μοναχούς. Αυτό
αποκαλύπτει πολλά για τις διατροφικές συνήθειες των
Βυζαντινών, λαμβάνοντας υπ' όψιν μας τις τροφές που
απαγορεύονταν τις ημέρες της νηστείας. Είναι
χαρακτηριστικό ότι στο Βυζαντινό κόσμο το 20%, περίπου,
ήταν μοναχοί.
Κατά τη διάρκεια των νηστειών απαγορεύονταν ακόμα και τα
καρυκεύματα στα φαγητά. Οι μοναχοί που δε θα τηρούσαν
τη νηστεία, χωρίς σημαντικό λόγο, τιμωρούνταν. Όπως
χαρακτηριστικά αναφέρει ο Μ. Βασίλειος: "δια της
στερήσεως καρυκευμάτων και ζωμευμάτων" θα πορευτούμε
στον Παράδεισο. Ακόμα και αν επιτρέπονταν το κρέας για
τους λαϊκούς, οι μοναχοί απείχαν, γιατί η έλλειψη εγκράτειας
έβλαπτε την υγεία και το κάλλος του σώματος.
ΦΡΑΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΜΕ ΤΟ
ΦΑΓΗΤΟ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΡΙΖΕΣ
ΒΥΖΑΝΤΙΝΕΣ
« Πάµε να τσιµπήσουµε κάτι ».̟
Οι Βυζαντινοί, όπως και οι αρχαίοι, έτρωγαν τις στερεές̟
τροφές µε τα χέρια. Όταν έτρωγαν κρέας έπιαναν και̟
τσιµπούσαν τη µερίδα τους µε τα̟ δάχτυλα. Από τη συνήθεια̟
αυτή των Βυζαντινών έχει µείνει η φράση, που λέµε ως̟
σήµερα στους καλεσµένους µας: Πάµε να τσιµπήσουµε κάτι̟ .
Ο λαός του Βυζαντίου γιόρταζε με μεγάλη κατάνυξη και
πίστη όλες τις μέρες στης Σαρακοστής. Το φαγητό του ήταν
μαρουλόφυλλα βουτηγμένα στο ξίδι, μαυρομάτικα φασόλια,
φρέσκα κουκιά και θαλασσινά. Στα μοναστήρια, όμως ήταν
ακόμη πιο αυστηρά, αν και πολλοί καλόγεροι, που δεν
μπορούσαν να κρατήσουν περισσότερο τη νηστεία, έκαναν
πολλές φορές κρυφές αμαρτίες και έτρωγαν αυγά ή έπιναν
γάλα. Αν τύχαινε, όμως κανένας από αυτούς να πέσει στην
αντίληψη των άλλων, καταγγελλόταν αμέσως στο
ηγουμενοσυμβούλιο και καταδικαζόταν στις πιο αυστηρές
ποινές. Κάποτε, λοιπόν, ένας καλόγερος, ο Μεθόδιος,
πιάστηκε να τηγανίζει ψάρια μέσα σε μια σπηλιά, που ήταν
κοντά στο μοναστήρι. Το αμάρτημα του θεωρήθηκε φοβερό.
Η τιμωρία του ήταν, να του γεμίσουν το στόμα με κάρβουνα
και να του βάλουν ένα ωμό ψάρι να ψηθεί. Ο καλόγερος
φυσικά πέθανε μετά από λίγο, αλλά ωστόσο έμεινε η φράση
«μου έψησε το ψάρι στα χείλη».
ΠΗΓΕΣ:
Βιβλίο ιστορίας ,Ε’ δημοτικού
Βυζαντινό –Χριστιανικό Μουσείο
Επτά Ημέρες ,Καθημερινή ,12 -5-
2002
7ο
ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΝΙΚΑΙΑΣ
Ε’ ΤΑΞΗ ,2013 – 2014
http://7dimotikonikaias.blogspot.gr/

More Related Content

What's hot

Agia Sofia
Agia SofiaAgia Sofia
Agia Sofia
kougiou
 
Αρχαίοι Ολυμπιακοί Αγώνες
Αρχαίοι Ολυμπιακοί ΑγώνεςΑρχαίοι Ολυμπιακοί Αγώνες
Αρχαίοι Ολυμπιακοί Αγώνες
Dimitra Mylonaki
 
ΠΟΛΗ ΚΡΑΤΟΣ
ΠΟΛΗ ΚΡΑΤΟΣΠΟΛΗ ΚΡΑΤΟΣ
ΠΟΛΗ ΚΡΑΤΟΣPMANGR
 
Οι αρχαίοι πολιτισμοί της Μεσοποταμίας,Νάτσιο-Τάκο
Οι αρχαίοι πολιτισμοί της Μεσοποταμίας,Νάτσιο-ΤάκοΟι αρχαίοι πολιτισμοί της Μεσοποταμίας,Νάτσιο-Τάκο
Οι αρχαίοι πολιτισμοί της Μεσοποταμίας,Νάτσιο-Τάκο
Iliana Kouvatsou
 
Ομηρική Εποχή: Οικονομική-Κοινωνική-Πολιτική Οργάνωση
Ομηρική Εποχή: Οικονομική-Κοινωνική-Πολιτική ΟργάνωσηΟμηρική Εποχή: Οικονομική-Κοινωνική-Πολιτική Οργάνωση
Ομηρική Εποχή: Οικονομική-Κοινωνική-Πολιτική Οργάνωση
elnas
 
ομηρικη γεωμετρικη εποχη
ομηρικη   γεωμετρικη εποχηομηρικη   γεωμετρικη εποχη
ομηρικη γεωμετρικη εποχη
Eleni Kots
 
διατροφη στο βυζαντιο
διατροφη στο βυζαντιοδιατροφη στο βυζαντιο
διατροφη στο βυζαντιοDiamantoula Naka
 
Η Σπάρτη
Η ΣπάρτηΗ Σπάρτη
Η Σπάρτη
Gabriella Aspraki
 
μινωικος πολιτισμος ερωτησεις απαντησεις
μινωικος πολιτισμος ερωτησεις απαντησειςμινωικος πολιτισμος ερωτησεις απαντησεις
μινωικος πολιτισμος ερωτησεις απαντησεις
Dimitra Stefani
 
Ο όρκος στην Ιλιάδα και την αρχαιότητα
Ο όρκος στην Ιλιάδα και την αρχαιότηταΟ όρκος στην Ιλιάδα και την αρχαιότητα
Ο όρκος στην Ιλιάδα και την αρχαιότηταΣύλια Ζέττα-Silia Zetta
 
Προϊστορία / Prehistory
Προϊστορία / PrehistoryΠροϊστορία / Prehistory
Προϊστορία / Prehistory
Κατερίνα Προκοπίου
 
Κυκλαδικός πολιτισμός
Κυκλαδικός πολιτισμόςΚυκλαδικός πολιτισμός
Κυκλαδικός πολιτισμός
irinikel
 
ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ( ΝΤΟΠΙΓΚ ΚΑΙ ΒΙΑ ΣΤΑ ΓΗΠΕΔΑ )
ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ( ΝΤΟΠΙΓΚ ΚΑΙ ΒΙΑ ΣΤΑ ΓΗΠΕΔΑ )ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ( ΝΤΟΠΙΓΚ ΚΑΙ ΒΙΑ ΣΤΑ ΓΗΠΕΔΑ )
ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ( ΝΤΟΠΙΓΚ ΚΑΙ ΒΙΑ ΣΤΑ ΓΗΠΕΔΑ )xriskar2008
 
ο μινωικος πολιτισμος
ο μινωικος πολιτισμοςο μινωικος πολιτισμος
ο μινωικος πολιτισμος
Αφροδίτη Πιπεράρη
 
κεφαλαιο 9. ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑ
κεφαλαιο 9. ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑκεφαλαιο 9. ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑ
κεφαλαιο 9. ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑ
varalig
 
Μινωϊκός πολιτισμός
Μινωϊκός πολιτισμόςΜινωϊκός πολιτισμός
Μινωϊκός πολιτισμός
irinikel
 
πολη κρατος και πολιτευμα σχεδιαγραμμα και ερωτησεις
πολη κρατος και πολιτευμα σχεδιαγραμμα και ερωτησειςπολη κρατος και πολιτευμα σχεδιαγραμμα και ερωτησεις
πολη κρατος και πολιτευμα σχεδιαγραμμα και ερωτησεις
Dimitra Stefani
 
Ο ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ppt
Ο  ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ pptΟ  ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ppt
Ο ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ppt
eythymia
 
Oι ολυμπιακοί αγώνες χθες και σήμερα.
Oι ολυμπιακοί αγώνες χθες και σήμερα.Oι ολυμπιακοί αγώνες χθες και σήμερα.
Oι ολυμπιακοί αγώνες χθες και σήμερα.
mavraroda
 

What's hot (20)

Agia Sofia
Agia SofiaAgia Sofia
Agia Sofia
 
Αρχαίοι Ολυμπιακοί Αγώνες
Αρχαίοι Ολυμπιακοί ΑγώνεςΑρχαίοι Ολυμπιακοί Αγώνες
Αρχαίοι Ολυμπιακοί Αγώνες
 
ΠΟΛΗ ΚΡΑΤΟΣ
ΠΟΛΗ ΚΡΑΤΟΣΠΟΛΗ ΚΡΑΤΟΣ
ΠΟΛΗ ΚΡΑΤΟΣ
 
Οι αρχαίοι πολιτισμοί της Μεσοποταμίας,Νάτσιο-Τάκο
Οι αρχαίοι πολιτισμοί της Μεσοποταμίας,Νάτσιο-ΤάκοΟι αρχαίοι πολιτισμοί της Μεσοποταμίας,Νάτσιο-Τάκο
Οι αρχαίοι πολιτισμοί της Μεσοποταμίας,Νάτσιο-Τάκο
 
Ομηρική Εποχή: Οικονομική-Κοινωνική-Πολιτική Οργάνωση
Ομηρική Εποχή: Οικονομική-Κοινωνική-Πολιτική ΟργάνωσηΟμηρική Εποχή: Οικονομική-Κοινωνική-Πολιτική Οργάνωση
Ομηρική Εποχή: Οικονομική-Κοινωνική-Πολιτική Οργάνωση
 
ομηρικη γεωμετρικη εποχη
ομηρικη   γεωμετρικη εποχηομηρικη   γεωμετρικη εποχη
ομηρικη γεωμετρικη εποχη
 
διατροφη στο βυζαντιο
διατροφη στο βυζαντιοδιατροφη στο βυζαντιο
διατροφη στο βυζαντιο
 
Η Σπάρτη
Η ΣπάρτηΗ Σπάρτη
Η Σπάρτη
 
μινωικος πολιτισμος ερωτησεις απαντησεις
μινωικος πολιτισμος ερωτησεις απαντησειςμινωικος πολιτισμος ερωτησεις απαντησεις
μινωικος πολιτισμος ερωτησεις απαντησεις
 
Ο όρκος στην Ιλιάδα και την αρχαιότητα
Ο όρκος στην Ιλιάδα και την αρχαιότηταΟ όρκος στην Ιλιάδα και την αρχαιότητα
Ο όρκος στην Ιλιάδα και την αρχαιότητα
 
Προϊστορία / Prehistory
Προϊστορία / PrehistoryΠροϊστορία / Prehistory
Προϊστορία / Prehistory
 
η θρησκεία και η τέχνη των μινωιτών
η θρησκεία και η τέχνη των μινωιτώνη θρησκεία και η τέχνη των μινωιτών
η θρησκεία και η τέχνη των μινωιτών
 
Κυκλαδικός πολιτισμός
Κυκλαδικός πολιτισμόςΚυκλαδικός πολιτισμός
Κυκλαδικός πολιτισμός
 
ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ( ΝΤΟΠΙΓΚ ΚΑΙ ΒΙΑ ΣΤΑ ΓΗΠΕΔΑ )
ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ( ΝΤΟΠΙΓΚ ΚΑΙ ΒΙΑ ΣΤΑ ΓΗΠΕΔΑ )ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ( ΝΤΟΠΙΓΚ ΚΑΙ ΒΙΑ ΣΤΑ ΓΗΠΕΔΑ )
ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ( ΝΤΟΠΙΓΚ ΚΑΙ ΒΙΑ ΣΤΑ ΓΗΠΕΔΑ )
 
ο μινωικος πολιτισμος
ο μινωικος πολιτισμοςο μινωικος πολιτισμος
ο μινωικος πολιτισμος
 
κεφαλαιο 9. ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑ
κεφαλαιο 9. ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑκεφαλαιο 9. ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑ
κεφαλαιο 9. ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑ
 
Μινωϊκός πολιτισμός
Μινωϊκός πολιτισμόςΜινωϊκός πολιτισμός
Μινωϊκός πολιτισμός
 
πολη κρατος και πολιτευμα σχεδιαγραμμα και ερωτησεις
πολη κρατος και πολιτευμα σχεδιαγραμμα και ερωτησειςπολη κρατος και πολιτευμα σχεδιαγραμμα και ερωτησεις
πολη κρατος και πολιτευμα σχεδιαγραμμα και ερωτησεις
 
Ο ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ppt
Ο  ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ pptΟ  ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ  ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ppt
Ο ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ppt
 
Oι ολυμπιακοί αγώνες χθες και σήμερα.
Oι ολυμπιακοί αγώνες χθες και σήμερα.Oι ολυμπιακοί αγώνες χθες και σήμερα.
Oι ολυμπιακοί αγώνες χθες και σήμερα.
 

Viewers also liked

Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ. ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚ...
Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ. ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚ...Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ. ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚ...
Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ. ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚ...Εύα Ζαρκογιάννη
 
ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ
ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥΣΥΝΤΑΓΕΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ
ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥmkryo
 
η διατροφή των αρχαίων Ελλήνων - Katerina
η διατροφή των αρχαίων Ελλήνων -  Katerinaη διατροφή των αρχαίων Ελλήνων -  Katerina
η διατροφή των αρχαίων Ελλήνων - Katerina
teacher88
 
Aρχαίες ελληνικές συνταγές
Aρχαίες ελληνικές συνταγέςAρχαίες ελληνικές συνταγές
Aρχαίες ελληνικές συνταγέςzarkosdim
 
Φαγητά και συνταγές της Αρχαίας Ελλάδας
Φαγητά και  συνταγές της  Αρχαίας ΕλλάδαςΦαγητά και  συνταγές της  Αρχαίας Ελλάδας
Φαγητά και συνταγές της Αρχαίας Ελλάδαςvaralig
 

Viewers also liked (6)

Αρχαίοι Έλληνες και Διατροφή
Αρχαίοι Έλληνες και ΔιατροφήΑρχαίοι Έλληνες και Διατροφή
Αρχαίοι Έλληνες και Διατροφή
 
Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ. ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚ...
Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ. ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚ...Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ. ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚ...
Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ. ΕΡΓΑΣΙΑ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚ...
 
ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ
ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥΣΥΝΤΑΓΕΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ
ΣΥΝΤΑΓΕΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ
 
η διατροφή των αρχαίων Ελλήνων - Katerina
η διατροφή των αρχαίων Ελλήνων -  Katerinaη διατροφή των αρχαίων Ελλήνων -  Katerina
η διατροφή των αρχαίων Ελλήνων - Katerina
 
Aρχαίες ελληνικές συνταγές
Aρχαίες ελληνικές συνταγέςAρχαίες ελληνικές συνταγές
Aρχαίες ελληνικές συνταγές
 
Φαγητά και συνταγές της Αρχαίας Ελλάδας
Φαγητά και  συνταγές της  Αρχαίας ΕλλάδαςΦαγητά και  συνταγές της  Αρχαίας Ελλάδας
Φαγητά και συνταγές της Αρχαίας Ελλάδας
 

Similar to ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΓΕΥΣΕΙΣ

Βυζαντινή μαγειρική,Βρόντου-Βιδάλη
Βυζαντινή μαγειρική,Βρόντου-ΒιδάληΒυζαντινή μαγειρική,Βρόντου-Βιδάλη
Βυζαντινή μαγειρική,Βρόντου-Βιδάλη
Iliana Kouvatsou
 
Η διατροφή στο Βυζάντιο, Σωκράτης Χατζησαββίδης
Η διατροφή στο Βυζάντιο, Σωκράτης ΧατζησαββίδηςΗ διατροφή στο Βυζάντιο, Σωκράτης Χατζησαββίδης
Η διατροφή στο Βυζάντιο, Σωκράτης Χατζησαββίδης
Iliana Kouvatsou
 
Η διατροφή στο Βυζάντιο Εργασία μαθητών
Η διατροφή στο Βυζάντιο Εργασία μαθητώνΗ διατροφή στο Βυζάντιο Εργασία μαθητών
Η διατροφή στο Βυζάντιο Εργασία μαθητών
Σταυρούλα Τσαμασίρου
 
Η Διατροφή στο Βυζάντιο
Η Διατροφή στο ΒυζάντιοΗ Διατροφή στο Βυζάντιο
Η Διατροφή στο Βυζάντιο
Angela Florou
 
Η διατροφή στο Βυζάντιο
Η διατροφή στο ΒυζάντιοΗ διατροφή στο Βυζάντιο
Η διατροφή στο Βυζάντιο
Πηνελόπη Ρασιδάκη
 
βυζάντιο
βυζάντιοβυζάντιο
βυζάντιοaaastathor
 
βυζάντιο
βυζάντιοβυζάντιο
βυζάντιοaaastathor
 
διατροφη στην αρχαια ελλαδα αρχαια β γυμν
διατροφη στην αρχαια ελλαδα αρχαια β γυμνδιατροφη στην αρχαια ελλαδα αρχαια β γυμν
διατροφη στην αρχαια ελλαδα αρχαια β γυμνsomakris
 
η διατροφη των αρχαιων ελληνων
η διατροφη των αρχαιων ελληνωνη διατροφη των αρχαιων ελληνων
η διατροφη των αρχαιων ελληνων
somakris
 
Project ΕΛΛΗΝΩΝ ΓΕΥΣΕΙΣ
Project ΕΛΛΗΝΩΝ ΓΕΥΣΕΙΣProject ΕΛΛΗΝΩΝ ΓΕΥΣΕΙΣ
Project ΕΛΛΗΝΩΝ ΓΕΥΣΕΙΣmvasiliou
 
αρχαια ελληνικη διατροφη
αρχαια ελληνικη διατροφηαρχαια ελληνικη διατροφη
αρχαια ελληνικη διατροφηVasso Servou
 
Η υγεία και η διατροφή στο Βυζάντιο
Η υγεία και η διατροφή στο Βυζάντιο Η υγεία και η διατροφή στο Βυζάντιο
Η υγεία και η διατροφή στο Βυζάντιο
mavraroda
 
Διατροφη και άνθρωπος
Διατροφη και άνθρωποςΔιατροφη και άνθρωπος
Διατροφη και άνθρωπος
pallatideio
 
η διατροφή στο Βυζάντιο
η διατροφή στο Βυζάντιοη διατροφή στο Βυζάντιο
η διατροφή στο Βυζάντιο
gympentelis
 
βιολογικά προϊόντα
βιολογικά προϊόνταβιολογικά προϊόντα
βιολογικά προϊόνταgeniko1
 
Η διατροφή των Βυζαντινών
Η διατροφή των  ΒυζαντινώνΗ διατροφή των  Βυζαντινών
Η διατροφή των ΒυζαντινώνΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
 
η διατροφη στην αρχαία ελλάδα
η διατροφη στην αρχαία ελλάδαη διατροφη στην αρχαία ελλάδα
η διατροφη στην αρχαία ελλάδα
somakris
 
Η διατροφή των βυζαντινών
Η διατροφή των βυζαντινώνΗ διατροφή των βυζαντινών
Η διατροφή των βυζαντινών
Λίτσα Σαμιώτη
 

Similar to ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΓΕΥΣΕΙΣ (20)

Βυζαντινή μαγειρική,Βρόντου-Βιδάλη
Βυζαντινή μαγειρική,Βρόντου-ΒιδάληΒυζαντινή μαγειρική,Βρόντου-Βιδάλη
Βυζαντινή μαγειρική,Βρόντου-Βιδάλη
 
Η διατροφή στο Βυζάντιο, Σωκράτης Χατζησαββίδης
Η διατροφή στο Βυζάντιο, Σωκράτης ΧατζησαββίδηςΗ διατροφή στο Βυζάντιο, Σωκράτης Χατζησαββίδης
Η διατροφή στο Βυζάντιο, Σωκράτης Χατζησαββίδης
 
Η διατροφή στο Βυζάντιο Εργασία μαθητών
Η διατροφή στο Βυζάντιο Εργασία μαθητώνΗ διατροφή στο Βυζάντιο Εργασία μαθητών
Η διατροφή στο Βυζάντιο Εργασία μαθητών
 
Η Διατροφή στο Βυζάντιο
Η Διατροφή στο ΒυζάντιοΗ Διατροφή στο Βυζάντιο
Η Διατροφή στο Βυζάντιο
 
Η διατροφή στο Βυζάντιο
Η διατροφή στο ΒυζάντιοΗ διατροφή στο Βυζάντιο
Η διατροφή στο Βυζάντιο
 
βυζάντιο
βυζάντιοβυζάντιο
βυζάντιο
 
βυζάντιο
βυζάντιοβυζάντιο
βυζάντιο
 
Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ
Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ
Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ
 
διατροφη στην αρχαια ελλαδα αρχαια β γυμν
διατροφη στην αρχαια ελλαδα αρχαια β γυμνδιατροφη στην αρχαια ελλαδα αρχαια β γυμν
διατροφη στην αρχαια ελλαδα αρχαια β γυμν
 
Διατροφή στην αρχαία Ελλάδα
Διατροφή στην αρχαία ΕλλάδαΔιατροφή στην αρχαία Ελλάδα
Διατροφή στην αρχαία Ελλάδα
 
η διατροφη των αρχαιων ελληνων
η διατροφη των αρχαιων ελληνωνη διατροφη των αρχαιων ελληνων
η διατροφη των αρχαιων ελληνων
 
Project ΕΛΛΗΝΩΝ ΓΕΥΣΕΙΣ
Project ΕΛΛΗΝΩΝ ΓΕΥΣΕΙΣProject ΕΛΛΗΝΩΝ ΓΕΥΣΕΙΣ
Project ΕΛΛΗΝΩΝ ΓΕΥΣΕΙΣ
 
αρχαια ελληνικη διατροφη
αρχαια ελληνικη διατροφηαρχαια ελληνικη διατροφη
αρχαια ελληνικη διατροφη
 
Η υγεία και η διατροφή στο Βυζάντιο
Η υγεία και η διατροφή στο Βυζάντιο Η υγεία και η διατροφή στο Βυζάντιο
Η υγεία και η διατροφή στο Βυζάντιο
 
Διατροφη και άνθρωπος
Διατροφη και άνθρωποςΔιατροφη και άνθρωπος
Διατροφη και άνθρωπος
 
η διατροφή στο Βυζάντιο
η διατροφή στο Βυζάντιοη διατροφή στο Βυζάντιο
η διατροφή στο Βυζάντιο
 
βιολογικά προϊόντα
βιολογικά προϊόνταβιολογικά προϊόντα
βιολογικά προϊόντα
 
Η διατροφή των Βυζαντινών
Η διατροφή των  ΒυζαντινώνΗ διατροφή των  Βυζαντινών
Η διατροφή των Βυζαντινών
 
η διατροφη στην αρχαία ελλάδα
η διατροφη στην αρχαία ελλάδαη διατροφη στην αρχαία ελλάδα
η διατροφη στην αρχαία ελλάδα
 
Η διατροφή των βυζαντινών
Η διατροφή των βυζαντινώνΗ διατροφή των βυζαντινών
Η διατροφή των βυζαντινών
 

Recently uploaded

Οι περιπέτειες του Ηρακλή ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΙΑ.ppt
Οι περιπέτειες του Ηρακλή ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΙΑ.pptΟι περιπέτειες του Ηρακλή ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΙΑ.ppt
Οι περιπέτειες του Ηρακλή ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΙΑ.ppt
nikzoit
 
Εργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Δημήτρης Ζ Κωνσταντίνος).ppt
Εργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Δημήτρης Ζ  Κωνσταντίνος).pptΕργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Δημήτρης Ζ  Κωνσταντίνος).ppt
Εργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Δημήτρης Ζ Κωνσταντίνος).ppt
nikzoit
 
Εργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Τάσος Βανέσα).ppt
Εργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Τάσος Βανέσα).pptΕργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Τάσος Βανέσα).ppt
Εργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Τάσος Βανέσα).ppt
nikzoit
 
Outdoor and Environmental Education(1).pptx
Outdoor and Environmental Education(1).pptxOutdoor and Environmental Education(1).pptx
Outdoor and Environmental Education(1).pptx
eleni rizopoulou
 
Απαντήσεις Χημείας - ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024.pdf
Απαντήσεις Χημείας - ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024.pdfΑπαντήσεις Χημείας - ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024.pdf
Απαντήσεις Χημείας - ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024.pdf
athinadimi
 
Εργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΜΑΡΙΑ ΖΗΣΗΣ).ppt
Εργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΜΑΡΙΑ ΖΗΣΗΣ).pptΕργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΜΑΡΙΑ ΖΗΣΗΣ).ppt
Εργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΜΑΡΙΑ ΖΗΣΗΣ).ppt
nikzoit
 
Εργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΕΒΕΛΙΝΑ ΕΜΙΛΥ).ppt
Εργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΕΒΕΛΙΝΑ ΕΜΙΛΥ).pptΕργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΕΒΕΛΙΝΑ ΕΜΙΛΥ).ppt
Εργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΕΒΕΛΙΝΑ ΕΜΙΛΥ).ppt
nikzoit
 
Θέματα φυσικής πανελλαδικών εξετάσεων 2024
Θέματα φυσικής πανελλαδικών εξετάσεων  2024Θέματα φυσικής πανελλαδικών εξετάσεων  2024
Θέματα φυσικής πανελλαδικών εξετάσεων 2024
Θεόδωρος Μαραγκούλας
 
Εργασίες Οδύσσειας Α2, Κοργιαλένειο 1ο Γυμνάσιο Αργοστολίου, 2023-24.pptx
Εργασίες Οδύσσειας Α2, Κοργιαλένειο 1ο Γυμνάσιο Αργοστολίου, 2023-24.pptxΕργασίες Οδύσσειας Α2, Κοργιαλένειο 1ο Γυμνάσιο Αργοστολίου, 2023-24.pptx
Εργασίες Οδύσσειας Α2, Κοργιαλένειο 1ο Γυμνάσιο Αργοστολίου, 2023-24.pptx
Eugenia Kosmatou
 
PANELLINIES 2024 LATINIKA APANTISEIS.pdf
PANELLINIES 2024 LATINIKA APANTISEIS.pdfPANELLINIES 2024 LATINIKA APANTISEIS.pdf
PANELLINIES 2024 LATINIKA APANTISEIS.pdf
konstantinantountoum1
 
Εργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΚΑΛΥΨΩ ΜΥΡΤΩ).ppt
Εργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΚΑΛΥΨΩ ΜΥΡΤΩ).pptΕργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΚΑΛΥΨΩ ΜΥΡΤΩ).ppt
Εργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΚΑΛΥΨΩ ΜΥΡΤΩ).ppt
nikzoit
 
Εργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Νεφέλη Λία).ppt
Εργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Νεφέλη Λία).pptΕργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Νεφέλη Λία).ppt
Εργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Νεφέλη Λία).ppt
nikzoit
 
them_fysiki_gel_240612.Panellinies 2024 fysikipdf
them_fysiki_gel_240612.Panellinies 2024 fysikipdfthem_fysiki_gel_240612.Panellinies 2024 fysikipdf
them_fysiki_gel_240612.Panellinies 2024 fysikipdf
konstantinantountoum1
 
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ_ΛΑΤΙΝΙΚΑ_ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ-2024.pdf
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ_ΛΑΤΙΝΙΚΑ_ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ-2024.pdfΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ_ΛΑΤΙΝΙΚΑ_ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ-2024.pdf
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ_ΛΑΤΙΝΙΚΑ_ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ-2024.pdf
athinadimi
 
Τα θέματα στην Ιστορία Προσανατολισμού για τις Πανελλήνιες 2024
Τα θέματα στην Ιστορία Προσανατολισμού για τις Πανελλήνιες 2024Τα θέματα στην Ιστορία Προσανατολισμού για τις Πανελλήνιες 2024
Τα θέματα στην Ιστορία Προσανατολισμού για τις Πανελλήνιες 2024
Newsroom8
 
Εργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΦΩΤΗΣ ΜΑΙΡΗ).ppt
Εργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΦΩΤΗΣ ΜΑΙΡΗ).pptΕργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΦΩΤΗΣ ΜΑΙΡΗ).ppt
Εργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΦΩΤΗΣ ΜΑΙΡΗ).ppt
nikzoit
 
Οι περιπέτειες του Ηρακλή ΧΡΙΣΤΙΑΝΝΑ ΦΩΤΕΙΝΗ.ppt
Οι περιπέτειες του Ηρακλή ΧΡΙΣΤΙΑΝΝΑ ΦΩΤΕΙΝΗ.pptΟι περιπέτειες του Ηρακλή ΧΡΙΣΤΙΑΝΝΑ ΦΩΤΕΙΝΗ.ppt
Οι περιπέτειες του Ηρακλή ΧΡΙΣΤΙΑΝΝΑ ΦΩΤΕΙΝΗ.ppt
nikzoit
 
Εργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Κωνσταντίνος Αλέξανδρος).ppt
Εργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Κωνσταντίνος Αλέξανδρος).pptΕργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Κωνσταντίνος Αλέξανδρος).ppt
Εργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Κωνσταντίνος Αλέξανδρος).ppt
nikzoit
 
Οι απαντήσεις στην Πληροφορική για τα ΓΕΛ
Οι απαντήσεις στην Πληροφορική για τα ΓΕΛΟι απαντήσεις στην Πληροφορική για τα ΓΕΛ
Οι απαντήσεις στην Πληροφορική για τα ΓΕΛ
Newsroom8
 
Οι απαντήσεις στην Ιστορία Προσανατολισμού
Οι απαντήσεις στην Ιστορία ΠροσανατολισμούΟι απαντήσεις στην Ιστορία Προσανατολισμού
Οι απαντήσεις στην Ιστορία Προσανατολισμού
Newsroom8
 

Recently uploaded (20)

Οι περιπέτειες του Ηρακλή ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΙΑ.ppt
Οι περιπέτειες του Ηρακλή ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΙΑ.pptΟι περιπέτειες του Ηρακλή ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΙΑ.ppt
Οι περιπέτειες του Ηρακλή ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΙΑ.ppt
 
Εργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Δημήτρης Ζ Κωνσταντίνος).ppt
Εργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Δημήτρης Ζ  Κωνσταντίνος).pptΕργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Δημήτρης Ζ  Κωνσταντίνος).ppt
Εργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Δημήτρης Ζ Κωνσταντίνος).ppt
 
Εργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Τάσος Βανέσα).ppt
Εργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Τάσος Βανέσα).pptΕργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Τάσος Βανέσα).ppt
Εργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Τάσος Βανέσα).ppt
 
Outdoor and Environmental Education(1).pptx
Outdoor and Environmental Education(1).pptxOutdoor and Environmental Education(1).pptx
Outdoor and Environmental Education(1).pptx
 
Απαντήσεις Χημείας - ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024.pdf
Απαντήσεις Χημείας - ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024.pdfΑπαντήσεις Χημείας - ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024.pdf
Απαντήσεις Χημείας - ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2024.pdf
 
Εργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΜΑΡΙΑ ΖΗΣΗΣ).ppt
Εργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΜΑΡΙΑ ΖΗΣΗΣ).pptΕργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΜΑΡΙΑ ΖΗΣΗΣ).ppt
Εργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΜΑΡΙΑ ΖΗΣΗΣ).ppt
 
Εργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΕΒΕΛΙΝΑ ΕΜΙΛΥ).ppt
Εργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΕΒΕΛΙΝΑ ΕΜΙΛΥ).pptΕργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΕΒΕΛΙΝΑ ΕΜΙΛΥ).ppt
Εργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΕΒΕΛΙΝΑ ΕΜΙΛΥ).ppt
 
Θέματα φυσικής πανελλαδικών εξετάσεων 2024
Θέματα φυσικής πανελλαδικών εξετάσεων  2024Θέματα φυσικής πανελλαδικών εξετάσεων  2024
Θέματα φυσικής πανελλαδικών εξετάσεων 2024
 
Εργασίες Οδύσσειας Α2, Κοργιαλένειο 1ο Γυμνάσιο Αργοστολίου, 2023-24.pptx
Εργασίες Οδύσσειας Α2, Κοργιαλένειο 1ο Γυμνάσιο Αργοστολίου, 2023-24.pptxΕργασίες Οδύσσειας Α2, Κοργιαλένειο 1ο Γυμνάσιο Αργοστολίου, 2023-24.pptx
Εργασίες Οδύσσειας Α2, Κοργιαλένειο 1ο Γυμνάσιο Αργοστολίου, 2023-24.pptx
 
PANELLINIES 2024 LATINIKA APANTISEIS.pdf
PANELLINIES 2024 LATINIKA APANTISEIS.pdfPANELLINIES 2024 LATINIKA APANTISEIS.pdf
PANELLINIES 2024 LATINIKA APANTISEIS.pdf
 
Εργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΚΑΛΥΨΩ ΜΥΡΤΩ).ppt
Εργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΚΑΛΥΨΩ ΜΥΡΤΩ).pptΕργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΚΑΛΥΨΩ ΜΥΡΤΩ).ppt
Εργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΚΑΛΥΨΩ ΜΥΡΤΩ).ppt
 
Εργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Νεφέλη Λία).ppt
Εργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Νεφέλη Λία).pptΕργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Νεφέλη Λία).ppt
Εργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Νεφέλη Λία).ppt
 
them_fysiki_gel_240612.Panellinies 2024 fysikipdf
them_fysiki_gel_240612.Panellinies 2024 fysikipdfthem_fysiki_gel_240612.Panellinies 2024 fysikipdf
them_fysiki_gel_240612.Panellinies 2024 fysikipdf
 
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ_ΛΑΤΙΝΙΚΑ_ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ-2024.pdf
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ_ΛΑΤΙΝΙΚΑ_ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ-2024.pdfΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ_ΛΑΤΙΝΙΚΑ_ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ-2024.pdf
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ_ΛΑΤΙΝΙΚΑ_ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ-2024.pdf
 
Τα θέματα στην Ιστορία Προσανατολισμού για τις Πανελλήνιες 2024
Τα θέματα στην Ιστορία Προσανατολισμού για τις Πανελλήνιες 2024Τα θέματα στην Ιστορία Προσανατολισμού για τις Πανελλήνιες 2024
Τα θέματα στην Ιστορία Προσανατολισμού για τις Πανελλήνιες 2024
 
Εργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΦΩΤΗΣ ΜΑΙΡΗ).ppt
Εργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΦΩΤΗΣ ΜΑΙΡΗ).pptΕργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΦΩΤΗΣ ΜΑΙΡΗ).ppt
Εργασία ΤΠΕ Οι 4 εποχές (ΦΩΤΗΣ ΜΑΙΡΗ).ppt
 
Οι περιπέτειες του Ηρακλή ΧΡΙΣΤΙΑΝΝΑ ΦΩΤΕΙΝΗ.ppt
Οι περιπέτειες του Ηρακλή ΧΡΙΣΤΙΑΝΝΑ ΦΩΤΕΙΝΗ.pptΟι περιπέτειες του Ηρακλή ΧΡΙΣΤΙΑΝΝΑ ΦΩΤΕΙΝΗ.ppt
Οι περιπέτειες του Ηρακλή ΧΡΙΣΤΙΑΝΝΑ ΦΩΤΕΙΝΗ.ppt
 
Εργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Κωνσταντίνος Αλέξανδρος).ppt
Εργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Κωνσταντίνος Αλέξανδρος).pptΕργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Κωνσταντίνος Αλέξανδρος).ppt
Εργασία ΤΠΕ Μέσα μεταφοράς (Κωνσταντίνος Αλέξανδρος).ppt
 
Οι απαντήσεις στην Πληροφορική για τα ΓΕΛ
Οι απαντήσεις στην Πληροφορική για τα ΓΕΛΟι απαντήσεις στην Πληροφορική για τα ΓΕΛ
Οι απαντήσεις στην Πληροφορική για τα ΓΕΛ
 
Οι απαντήσεις στην Ιστορία Προσανατολισμού
Οι απαντήσεις στην Ιστορία ΠροσανατολισμούΟι απαντήσεις στην Ιστορία Προσανατολισμού
Οι απαντήσεις στην Ιστορία Προσανατολισμού
 

ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΓΕΥΣΕΙΣ

  • 2. ΤΑ ΓΕΥΜΑΤΑ ΤΩΝ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ Οι Βυζαντινοί δεν έτρωγαν πρωινό.Φαίνεται να είχαν δύο κύρια γεύματα την ημέρα. Το πρώτο και κύριο γεύμα της ημέρας (άριστον, γεύμα), το έτρωγαν γύρω στο μεσημέρι ή λίγο νωρίτερα, ενώ για το βραδινό (δείπνον αλλά και αριστόδειπνον) υπήρχαν περισσότερες εκδοχές. Κάποιοι το λάμβαναν το απόγευμα, άλλοι πριν βασιλέψει ο ήλιος και κάποιοι αργά το βράδυ. Το δείπνο μπορούσε να είναι ιδιαίτερα πλούσιο και βαρύ ή και εξαιρετικά λιτό. Διχασμένες εμφανίζονται την εποχή αυτή οι ιατρικές συμβουλές ως προς τη σύσταση του δείπνου, αφού άλλες συνιστούν για το βράδυ μόνο ψωμί και δυο-τρία ποτήρια κρασί, ενώ άλλες συνιστούν το δείπνο να είναι σημαντικότερο από το άριστον. Υπάρχουν αναφορές και για συμπληρωματικά γεύματα, όπως το πρόσφαγον και το δειλινόν, τα οποία φαίνεται να συνήθιζαν κυρίως μέλη πιο εύπορων οικογενειών, ανεβάζοντας έτσι των αριθμών των ημερήσιων γευμάτων σε τέσσερα
  • 3. ΤΙ ΕΤΡΩΓΑΝ ΟΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙ Οι βυζαντινοί έτρωγαν ψωμί, που ήταν το πιο σημαντικό στοιχείο της καθημερινής διατροφής. Εκτός από το ψωμί, βασικά τρόφιμα καθημερινής κατανάλωσης ήταν οι ελιές, το ελαιόλαδο και το τυρί. Ονομαστό ήταν π.χ. το <<Βλάχικον Τυρίν>>, όπως και το τυρί που πουλούσαν οι Βενέτικοι, ενώ το κρητικό τυρί, αν και είχε κακή φήμη, ήταν πολύ χρήσιμο στη βυζαντινή κουζίνα, για τον πολυζήτητο μονόκυθο, ένα βαρύ φαγητό που ψήνεται σε πήλινη κατσαρόλα. Από τις διάφορες συνταγές παρασκευής αναφέρεται επίσης μια μάλλον νηστήσιμη ωστόσο πολυτελή: Μέσα σε σούπα από κρασί, λάδι, κρεμμύδια, σκόρδο, κράμβη, πιπέρι και άλλα μπαχαρικά, ψήνονται διάφορα ψάρια μαζί με κρητικό και βλάχικο τυρί, αυγά και τυρόπηγμα
  • 4. ΚΡΕΑΤΑ ΚΑΙ ΠΟΥΛΕΡΙΚΑ Το κρέας και τα πουλερικά δεν ανήκαν στα καθημερινά φαγητά και ήταν μάλλον σπάνια, και αυτό πρώτα απ’ όλα, διότι η κατανάλωσή του κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, σε ζεστό κλίμα μπορούσε να είναι επικίνδυνο, καθώς το κρέας αλλοιώνεται γρήγορα. Όσο κρέας δεν καταναλωνόταν αμέσως μετά τη σφαγή του ζώου, οι βυζαντινοί το πάστωναν.
  • 5. Για την άρτυση των φαγητών, το σκόρδο είχε μεγάλη σημασία, (ίσως μεγαλύτερη απ’ ότι σήμερα). Το αλάτι και το πιπέρι ήταν γνωστά και διαδεδομένα.
  • 6. ΛΑΧΑΝΙΚΑ Πολλά λαχανικά ήταν διαθέσιμα μόνο ορισμένους μήνες ή και εβδομάδες του έτους.Η διατήρηση ορισμένων λαχανικών γινόταν με ξήρανση. Η μεταφορά τους στα αστικά κέντρα, ιδίως στην Κωσταντινούπολη, γινόταν ακόμη και από τις πιο απομακρυσμένες επαρχίες του Βυζαντινού κράτους.
  • 7. ΓΛΥΚΑ Το επιδόρπιο ονομάζονταν και αναδείπνιο ή επιδείπνιο. Τα γλυκά τα αγαπούσαν ιδιαίτερα οι Βυζαντινοί και τα ονόμαζαν "πλατσένται". Οι Πατέρες της Εκκλησίας και οι εκκλησιαστικοί συγγραφείς (Μ.Βασίλειος, Κλήμης Αλεξανδρεύς, Χρυσόστομος κ.λπ.) συχνά καταφέρονται εναντίον των πλουσίων που καταναλώνουν "μελίπηκτα". Τα γλυκά ονομάζονται "μελίπηκτα" ή "μελιτηρά" ή "μελώματα", γιατί χρησιμοποιούσαν μέλι για την παρασκευή τους. Η ζάχαρη δεν ήταν άγνωστη αλλά δεν είχε τη θέση που είχε το μέλι. Ιδιαίτερα διαδεδομένα ήταν τα παστέλια (το γνωστό παστέλι από σουσάμι το έτρωγαν κυρίως στους γάμους) και η μουστόπιτα. Επίσης, έτρωγαν μελόπιτα, από μέλι και αλεύρι. Σημαντική αναφορά γίνεται και για την "κοπτή" που μοιάζει με το δικό μας μπακλαβά. Οι Βυζαντινοί έτρωγαν και ένα είδος κυδωνόπαστου το "κυδωνάτο" και το "καρυδάτο". Γνωστά και διαδεδομένα ήταν τα "λάγανα" , είδος γλυκού του τηγανιού, που μοιάζει με τη δική μας λαλαγγίτα.
  • 8. ΦΡΟΥΤΑ Οι βυζαντινοί επίσης έτρωγαν αμύγδαλα, κάστανα, φιστίκια και κουκουνάρια. Είδος πολυτελείας ήταν τα μήλα. Υπήρχαν και ιδιαίτερες ποικιλίες τα ανθόμηλα και τα στρουθόμηλα. Τα μήλα τα τοποθετούσαν σε χρυσούς δίσκους στη βασιλική τράπεζα και τα πουλούσαν σε γυάλινα δοχεία. Παράλληλα αναφέρονται τα "απίδια" ή αχλάδια και τα σύκα που τα τιμούσαν ιδιαίτερα οι Βυζαντινοί. Τα σύκα μάλιστα τα συντηρούσαν σε πήλινα δοχεία με φύλλα δάφνης. Τα πιο συνηθισμένα φρούτα ήταν τα σταφύλια και οι σταφίδες για τους φτωχούς. Τα πιο φτηνά φρούτα ήταν τα πεπόνια.. Συχνά μνημονεύονται τα κυδώνια, τα μούσμουλα και τα κούμαρα
  • 9. ΓΡΟΥΤΗ Ιδιαίτερα διαδεδομένη στους Βυζαντινούς ήταν η γρούτη. Το ίδιο φαγητό με παρόμοια ονομασία το συναντάμε στην Κύπρο και στον Πόντο και πρόκειται για πολτώδες φαγητό από αλεύρι απλό ή καβουρντισμένο και ζεστό νερό (το σημερινό κουρκούτι). Όπως και το αγιοζούμι, οι Βυζαντινοί το αρωμάτιζαν με θρυμβόξυλα ή με φλησκούνι. Σε κάποιες περιπτώσεις η γρούτα ταυτίζεται με την "αθάρα" που ήταν αλεύρι ή σιμιγδάλι ψημένο με λάδι, τροφή κυρίως για παιδιά .
  • 10. ΜΑΓΕΙΡΙΚΑ ΣΚΕΥΗ Κυριότερα μαγειρικά σκεύη στο Βυζάντιο ήταν το τηγάνι , το οποίο ήταν πήλινο και βαθύ , η χύτρα που ήταν χάλκινη ,τα δύο αυτά σκεύη ήταν ίσα σε βάθος . Μετά εμφανίστηκαν εμφιαλωμένα τηγάνια. Επίσης είχαν το σαλτσάριο που ήταν πήλινο σκεύος με σχήμα ανάποδου κώνου με δύο λαβες. Το επάνω μέρος του αγγείου διαμορφωνόταν σαν ανοιχτό πιάτο με διπλό εσωτερικό χείλος για να δέχεται κάλυμμα.
  • 11. ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΑ ΣΚΕΥΗ Μετά τον 7ο αιώνα το Βυζάντιο αρχίζει να διαμορφώνει δική του αισθητική στα επιτραπέζια σκεύη . Οι Βυζαντινοί έτρωγαν άλλοτε με ρηχά πιάτα ή με βαθιά. Το φαγητό τους το έτρωγαν με πιρούνια ,κουτάλια ή με τα χέρια και έπιναν νερό με πήλινα ποτήρια.
  • 12. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ <<ΓΑΡΟΝ>> Κύρια μέσα παρασκευής των φαγητών ήταν το ελαιόλαδο και τα ζωικά λίπη. Χρησιμοποιούσαν δε όλους τους γνωστούς σήμερα τρόπους μαγειρικής (ψήσιμο, βράσιμο, τηγάνισμα, αλεσμένα με μορφή πουρέ κ.λπ.). Για να προσδώσουν γεύση στο φαγητό πρόσθεταν διάφορα αρτύματα (ηδύσματα), όπως σάλτσες (που σερβίρονταν και σε ειδικά σκεύη, τα σαλτσάρια), αρωματικά φυτά (άνηθο, μαραθο, δενδρολίβανο, ρίγανη, κάπαρη) ακόμη και μπαχαρικά. Η πιο διαδεδομένη σάλτσα που χρησιμοποιούσαν στη βυζαντινή κουζίνα ήταν το γάρον ή ο γάρος. Γνωστό από την αρχαιότητα, το γάρον φτιαχνόταν από εντόσθια ψαριών και μικρά ψάρια, τα οποία αφού αλάτιζαν και πιθανώς ανακάτευαν με κρασί, τα άφηναν στον ήλιο για δύο έως τρεις μήνες ή τα έβραζαν για αρκετές ώρες. Το υγρό αυτό χρησιμοποιούσαν σε διάφορες παραλλαγές (ανακατεμένο με νερό, κρασί, λάδι ή ξύδι) για να αρτύσουν όλων των ειδών τα φαγητά, λαχανικά, κρέατα, ψάρια. Τα μπαχαρικά (πιπέρι, κανέλα, γαρίφαλο, κάρδαμο) εισάγονταν από την Ανατολή και φυσικά η τιμή τους ήταν απαγορευτική για το συνηθισμένο βυζαντινό τραπέζι.
  • 13. ΝΗΣΤΕΙΕΣ Οι νηστείες, συνήθως, τηρούνταν αυστηρά από τους Βυζαντινούς. Εκτός από την Τετάρτη και Παρασκευή, είχαν 4 μεγάλες περιόδους νηστείας: Των Χριστουγέννων, της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, των Αγίων Αποστόλων και της Κοίμησης της Θεοτόκου .Οι μοναχοί νήστευαν και τη Δευτέρα. Υπολογίζεται ότι οι ημέρες της νηστείας ήταν 170-180 για τους λαϊκούς και περισσότερες για τους μοναχούς. Αυτό αποκαλύπτει πολλά για τις διατροφικές συνήθειες των Βυζαντινών, λαμβάνοντας υπ' όψιν μας τις τροφές που απαγορεύονταν τις ημέρες της νηστείας. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο Βυζαντινό κόσμο το 20%, περίπου, ήταν μοναχοί.
  • 14. Κατά τη διάρκεια των νηστειών απαγορεύονταν ακόμα και τα καρυκεύματα στα φαγητά. Οι μοναχοί που δε θα τηρούσαν τη νηστεία, χωρίς σημαντικό λόγο, τιμωρούνταν. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Μ. Βασίλειος: "δια της στερήσεως καρυκευμάτων και ζωμευμάτων" θα πορευτούμε στον Παράδεισο. Ακόμα και αν επιτρέπονταν το κρέας για τους λαϊκούς, οι μοναχοί απείχαν, γιατί η έλλειψη εγκράτειας έβλαπτε την υγεία και το κάλλος του σώματος.
  • 15. ΦΡΑΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΜΕ ΤΟ ΦΑΓΗΤΟ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΡΙΖΕΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΕΣ « Πάµε να τσιµπήσουµε κάτι ».̟ Οι Βυζαντινοί, όπως και οι αρχαίοι, έτρωγαν τις στερεές̟ τροφές µε τα χέρια. Όταν έτρωγαν κρέας έπιαναν και̟ τσιµπούσαν τη µερίδα τους µε τα̟ δάχτυλα. Από τη συνήθεια̟ αυτή των Βυζαντινών έχει µείνει η φράση, που λέµε ως̟ σήµερα στους καλεσµένους µας: Πάµε να τσιµπήσουµε κάτι̟ .
  • 16. Ο λαός του Βυζαντίου γιόρταζε με μεγάλη κατάνυξη και πίστη όλες τις μέρες στης Σαρακοστής. Το φαγητό του ήταν μαρουλόφυλλα βουτηγμένα στο ξίδι, μαυρομάτικα φασόλια, φρέσκα κουκιά και θαλασσινά. Στα μοναστήρια, όμως ήταν ακόμη πιο αυστηρά, αν και πολλοί καλόγεροι, που δεν μπορούσαν να κρατήσουν περισσότερο τη νηστεία, έκαναν πολλές φορές κρυφές αμαρτίες και έτρωγαν αυγά ή έπιναν γάλα. Αν τύχαινε, όμως κανένας από αυτούς να πέσει στην αντίληψη των άλλων, καταγγελλόταν αμέσως στο ηγουμενοσυμβούλιο και καταδικαζόταν στις πιο αυστηρές ποινές. Κάποτε, λοιπόν, ένας καλόγερος, ο Μεθόδιος, πιάστηκε να τηγανίζει ψάρια μέσα σε μια σπηλιά, που ήταν κοντά στο μοναστήρι. Το αμάρτημα του θεωρήθηκε φοβερό. Η τιμωρία του ήταν, να του γεμίσουν το στόμα με κάρβουνα και να του βάλουν ένα ωμό ψάρι να ψηθεί. Ο καλόγερος φυσικά πέθανε μετά από λίγο, αλλά ωστόσο έμεινε η φράση «μου έψησε το ψάρι στα χείλη».
  • 17. ΠΗΓΕΣ: Βιβλίο ιστορίας ,Ε’ δημοτικού Βυζαντινό –Χριστιανικό Μουσείο Επτά Ημέρες ,Καθημερινή ,12 -5- 2002
  • 18. 7ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΝΙΚΑΙΑΣ Ε’ ΤΑΞΗ ,2013 – 2014 http://7dimotikonikaias.blogspot.gr/