4η ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΤΠΕ

1. ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΚΑΙ ΚΡΙΤΙΚΗ
ΣΚΕΨΗ
ΜΑΘΗΜΑ: Εισαγωγή στις Τεχνολογίες της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών-
Εισαγωγή στις ΤΠΕ
ΕΤΟΣ: 2021-2022
ΦΟΙΤΗΤΡΙΕΣ: ΜΑΚΕΝΤΟΥΔΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ-ΤΑΜΠΑΚΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ

2. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Το παραμύθι είναι αναπόσπαστο
κομμάτι της παιδικής ηλικίας, εδώ και
πολλά χρόνια, από τις αρχές της
δημιουργίας του. Δεν υπάρχει λαός, ούτε
πολιτισμός, σε οποιαδήποτε εποχή, που
να μην έχει αναδείξει τα δικά του,
προφορικά ή γραπτά παραμύθια. Η
θετική επίδραση των παραμυθιών στην
γνωστική ανάπτυξη βοηθούν το παιδί
στην απόκτηση γνώσεων, σχετικά με
πολιτισμούς, παραδόσεις κ.α., καθώς και
στην βελτίωση γνωστικών λειτουργιών,
όπως συγκέντρωση και κριτική σκέψη.

3. ΟΡΙΣΜΟΙ
• Λαϊκό παραμύθι: είναι η διήγηση φανταστική,
που κινείται στον κόσμο του υπερφυσικού και
του μαγικού, και έχει για σκοπό του την τέρψη
των ακροατών.
• Έντεχνο/σύγχρονο παραμύθι: είναι ένα είδος
που φέρει πολύ περισσότερο προσωπικά
βιώματα, σε αντίθεση με την συλλογικότητα
και ομαδικότητα των βιωμάτων του λαϊκού
παραμυθιού.

4. ΕΊΔΗ
ΠΑΡΑΜΥΘΙΩΝ
ΜΑΓΙΚΑ Ή
ΕΞΩΤΙΚΑ
ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ
ΔΙΗΓΗΜΑΤΙΚ
Α Ή ΚΙΣΜΙΚΑ
ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ
ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ
Ή
ΣΥΝΑΞΑΡΙΚΑ
ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ
ΕΥΤΡΑΠΕΛΑ
Ή ΣΑΤΗΡΙΚΑ
ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ

5. ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
ΠΑΡΑΜΥΘΙΩΝ ½
1. Ο κόσμος του παραμυθιού είναι ολότελα φανταστικός,
απουσιάζει η αληθοφάνεια, οι φυσικοί νόμοι δεν ισχύουν,
και όταν ο άνθρωπος είναι ανίσχυρος γίνεται κάποιο
θαύμα, συνήθως με την ευεργετική μεσολάβηση ενός
υπερφυσικού βοηθού ή με την χρήση ενός μαγικού μέσου.
2. Τα λαϊκά παραμύθια δεν αναφέρονται σε ορισμένα
πρόσωπα ή σε συγκεκριμένο τόπο και χρόνο, ενώ οι ήρωες
έχουν ονόματα καθαρά συμβολικά, που προκύπτουν από
κάποιες φανερές ιδιότητές τους, ενδυματολογικές
προτιμήσεις τους ή καθημερινές τους συνήθειες.

6. ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΩΝ
2/2
3. Το παραμύθι δεν γνωρίζει την μεσότητα. Όλα σε αυτό
κυμαίνονται μεταξύ των δύο ακροτήτων. Δεν γνωρίζει
το σύνηθες μέτρο του κοινού ανθρώπου. Όλα είναι ή
πολύ μεγάλα ή πολύ μικρά, ή πολύ ωραία ή πολύ
άσχημα, ή πολύ κακά ή πολύ κακά ή πολύ έξυπνα ή
πολύ κουτά.
4. Δεν έχει στόχο να διδάξει ούτε να συμβουλεύσει,
εντούτοις είναι ηθικό, γιατί πηγάζει από την ηθική
συνείδηση του λαού. Για αυτό στην κατάληξή του
υπάρχει κάθαρση, με το ευχάριστο τέλος, την αμοιβή

7. Οι λόγοι που εξηγούν την ένθερμη υποστήριξη του
παραμυθιού για τους νέους:
ΛΟΓΟΙ ΕΠΕΞΗΓΗΣΗ
Καλλιεργούν την φαντασία Δυνατότητα πολλαπλών επιλογών και
λύσεων.
Επαφή παιδιού με λαϊκή παράδοση Διέρχεται από όλες τις φάσεις της
ιστορίας ενός λαού.
Πανανθρώπινο είδος Είναι το μέσο με το οποίο καλλιεργείται
τόσο η εθνική συνείδηση, όσο και η
οικουμενική, η πανανθρώπινη.
Κατάλληλο για τα παιδιά Ο τρόπος σκέψης των πρωτόγονων, ή
καλύτερα των πολιτισμών χωρίς γραφή,
βρίσκεται πολύ πλησιέστερα στην σκέψη
των παιδιών.

8. ΚΡΙΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ
Κριτική σκέψη είναι η νοητική και συναισθηματική
λειτουργία κατά την οποία το άτομο αξιολογεί την
αξιοπιστία των πληροφοριών και αποφασίζει τι να σκεφτεί
ή τι να κάνει μέσω συλλογισμών που γίνονται με βάση όλα
τα δυνατά στοιχεία που μπορεί να έχει στη διάθεσή του.
Πρόκειται για τη νοητική ικανότητα να αντιλαμβανόμαστε
τον κόσμο γύρω μας, να μην παίρνουμε τα πάντα ως
δεδομένα, να αναλύουμε, να δουλεύουμε πάνω στα λάθη
μας, να επιχειρηματολογούμε λαμβάνοντας υπόψη μας και
τις απόψεις των άλλων, να αμφιβάλλουμε με τρόπο
παραγωγικό.

9. Με την κριτική σκέψη και τα παραμύθια, το παιδί:
• αντιλαμβάνεται αν κάποιος χαρακτήρας- ήρωας ήταν καλός
ή κακός . εκφράζει τις δικές του σκέψεις και συλλογισμούς, τι
θα μπορούσε να έχει συμβεί σε μια κατάσταση , τι άλλη λύση
θα μπορούσε να δοθεί κ.ά.
• ενισχύεται η δημιουργικότητα, ο αυθορμητισμός και ο
αυτοσχεδιασμός.
• αρχίζει να περιγράφει πρόσωπα, συνθήκες αλλά και
συναισθήματα.
• χρησιμοποιεί σωστή δομή πρότασης με τη χρήση
υποκείμενου, ρήματος και αντικειμένου.

10. 0.00% 20.00% 40.00% 60.00% 80.00% 100.00% 120.00% 140.00% 160.00% 180.00%
ΝΑΙ
ΌΧΙ
Αφηγηματική δραστηριότητα στο σπίτι σε παιδιά δημοτικού
Σου αρέσει να σου λένε παραμύθια οι μεγάλοι; Σου λένε παραμύθια ή ιστορίες στο σπίτι;
Παλαιότερα σου έλεγαν παραμύθια ή ιστορίες;

11. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
• Καλτσούνη. Μ. (2018). Εισαγωγή στη θεωρία και
κριτική της παιδικής λογοτεχνίας, σχολικής και
προσχολικής ηλικίας. Εκδόσεις: University studio
press.
• Μαστροθανάσης. Κ. – Παπακώστα. Α. Έρευνα στην
εκπαίδευση. Ανακτήθηκε από: Εθνικό και
Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
(file:///C:/Users/lenovo/Downloads/14099-34963-1-
PB.cleaned.pdf)

12. ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ
ΣΑΣ!